De Cocon Oktober 2013 - Jrg. 9 nr. 53 Tweemaandelijks Magazine van HSP Vlaanderen, Vlaamse vereniging voor Hooggevoelige personen vzw Dit magazine maakt deel uit van het lidmaatschap. Contactgegevens Redactie, uitgave en lay-out : Vlaamse vereniging voor Hooggevoelige personen vzw P. Van Duyseplein 12a 9000 Gent Tel e-mail e-mail redactie website Spanningenophetwerk—baas—energie—roddels—internepolitieke—onbegrip—beleving reacties — collega — lawaai — verant- —werk— woordelijkheid— leefwereld — stress — 09 324 81 99 [email protected] [email protected] www.hspvlaanderen.be IBAN BE08 7370 1952 3113 BIC KREDBEBB Pesten op het werk Redactie Ilse Van den Daele Lieve Deduytschaever Dirk De Ridder Help, mijn kind slaapt slecht Medewerkers Pol Goossen Ilse Van den Daele Linda T’Kindt Monique Van Mossevelde Anne Meeuwis en nog vele anderen ... Leden en Abonnementen Linda T’Kindt © 2013 Alle rechten voorbehouden Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt d.m.v. druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook, zonder schrif telijke toestemming van de uitgever. Wel en wee van HSP Vlaanderen Nieuwe activiteiten en cursussen! De Cocon jrg. 9 nr. 53 | 1 Ilse Voorwoord ...................................................... 3 Pol Goossen Peter Pol’s column - Slapen ............................... 4 Rechtzettingen ................................................. 5 Anja D. Een vleugje magie ............................................ 5 Dossier HSP op het werk Elaine Aron/ Lieve Deduytschaever Marieke A. Pesten op het werk........................................ 6 Beste Advies................................................. 9 Ken jezelf en durf keuzes maken ..................... 10 Annemie V . Regels, rebelleren en blijven zoeken ................ 11 P.V. Opboksen ..................................................... 12 Prof. Dr. Elke Van Hoof start nieuwe praktijk op 13 Anne Meeuwis Anne’s Column : Jumpsuits en Grote Vakantie ..... 14 Monique Van Mossevelde Melancholie ..................................................... 15 Help, mijn kind slaapt slecht .............................. 16 Lachen kost punten .......................................... 18 Daisy Jong en Hooggevoelig ....................................... 19 Mathilde Vandemoortele Stralend Jij ...................................................... 19 Lisa De Brauwer Knusse rust ..................................................... 20 Wel en wee van HSP Vlaanderen ........................ 21 Raymond De Bruyne Iemand zijn ..................................................... 22 Schrijf mee aan de Cocon .................................. 25 Getuigenissen en contacten .............................. 25 Vrijwilligers gezocht .......................................... 25 Activiteitenagenda ............................................ 26 De Cocon jrg. 9 nr. 53 | 2 Voorwoord Foto Ann De Wulf Lieve gevoelige leden, Het is september alweer, bijna oktober. Ik sta versteld van hoe vlug de tijd wel gaat. De laatste weken hebben we alvast ons winterse voorsmaakje al gehad, koud, veel wind, regen, dikke truien en sokken in bed Een nieuw seizoen, nieuwe activiteiten, nieuwe samenwerkingen, je vindt er veel over terug in deze Cocon. Ook de nieuwe data van de Jongerentweedaagse en de Kinderkampen ‘Groeikracht’ zijn reeds bekend! om de tenen ‘s nachts terug opgewarmd te krijgen. Wat de Jongerentweedaagse betreft, ditmaal gaat Mijn vriend vind het niet zo leuk, al dat textiel. Ook de deze niet door in de Kerstvakantie maar wel in het stapel fleeces en andere dekens die ik intussen op weekend van 7 tot 9 februari! Noteer het alvast in je mijn kant van het bed heb opgestapeld, zwiert hij er agenda en schrijf zo gauw mogelijk in. Dat geldt uiter- zuchtend af. Maar net zoals ik, zal hij terug moeten aard voor al onze activiteiten, ze zijn immers meer en wennen aan al die dingen. Ik heb alvast winterbanden meer gegeerd! besteld voor mijn wagen, want ik wil de troubles van vorige winter niet meer tegenkomen op de hellingen van de Vlaamse Ardennen waar ik woon. Kijk vooral ook eens naar al onze oproepen! Ben je verheugd door de ontdekking van je HSP-zijn? Heeft de ontdekking van je hooggevoeligheid veel voor je De eerste herfstdip zit er ook alweer op. Kwestie van gedaan en wil je iets voor je mede-hsp’s betekenen? na de vakantie terug in vorm te komen. Ik heb een Voel je je aangesproken? Neem dan zo gauw mogelijk serieuze haat-liefde verhouding met de herfst. Schijnt contact met ons op. Wij zijn immers steeds op zoek de zon, dan vind ik het een zalig seizoen, maar van naar helpende handen. Op die manier kan je van onze zodra ik naar buiten moet op donkere uren, door weer grote familie deel uitmaken en je sociaal engagement en wind, gruwel ik van de beleving en spoed ik mij uitdrukken. naar beschutte en warme plaatsen. Brrr. Ik kruip deze avond alvast onder mijn fleece-dekentje Intussen ken ik enkele personen die reikhalzend uit- met warme sokken aan en hoop uit de grond van mijn kijken naar díe weersomstandigheden die ik schuw als hart dat we nog vele mooie en zonnige dagen in het de pest. Onbegrijpelijk voor mij, maar voor hen komt najaar mogen tegemoetzien. nu een zalig, minstens 8 maand durend seizoen aan. Zo zie je maar, er is voor elk wat wils. Ik verwelkom bij deze graag Lieve Deduytschaever. Veel Coco(o)n-genot! Ilse Zij vervoegt ons redactieteam vanaf deze maand! Een nieuwe naam die je in het kader van De Cocon veel zal zien verschijnen. Hooggevoeligheid en werk, het is niet altijd de ideale combinatie, dat zien we nog maar eens in de vele getuigenissen van deze maand. Ook hier is het weer een evenwicht zoeken. Zoeken naar een goede balans tussen hetgeen de ander wil en wat jij wil, hetgeen de ander nodig heeft en wat jij nodig hebt. Assertief le- Het is niet wat je vasthoudt dat zich ordent, maar wat je loslaat. ren zijn en uitspreken wat jouw mening is over de gang van zaken, kan al veel in goede banen leiden. Riane Malfait Daarnaast zetten we het thema ‘slapen’ ook in de kijker. Want goed slapen is zo belangrijk. Daar staat of valt al veel mee. Een goede gezondheid, je goed voelen in je vel, als je niet goed slaapt loop je alweer meer risico dat het daar ook mis begint te gaan. De Cocon jrg. 9 nr. 53 | 3 zonder ophouden geteisterd wordt door een teveel Peter Pol’s Column aan indrukken die ze overdag hebben opgeslagen? Die ze gezien, gehoord of gelezen hebben? Waar ze van geschrokken zijn? Of gedegouteerd? Waar ze zich mateloos aan geërgerd hebben? Waar hun maag letterlijk of figuurlijk van omkeerde? Waar ze danig van gefrustreerd geraakten omdat ze maar niet kunnen begrijpen dat de overgrote massa onverdroten verdergaat met hun gelach en hun gezwans. Dat vele anderen er met een stoïcijnse gelatenheid onverschillig tegenaan kijken. Dat er dus op de keper beschouwd weinig of niets zal veranderen of - nog erger - aan verholpen HSPeter Pol Goossen www.polgoossen.be kan worden. Want dààr hebben mijn slaapproblemen dus mee te maken, eerder dan met wat gesnurk van mijn bedpartner of een beetje te veel of te weinig licht in tijden van zomer- of winteruur. Zijn slaappillen, drank of drugs misschien de ultieme oplossingen? Slapen Nee. Kosten op het sterfhuis. Het helpt allemaal niet. Het zijn pleisters op de wonde, meer niet. Middeltjes die het gevolg bestrijden maar niet de oorzaak. En het is precies het niet aflatend gehannes, het nauwelijks Zelfs mensen die dieren louter beschouwen als gebruiksvoorwerpen (om ze vangen, te mishandelen, op te sluiten, te versjacheren, geld mee te verdienen, vet te mesten, te slachten, tot delicatesse te versnijden, te degusteren, enz...) zullen toch moeilijk kunnen ontkennen dat dieren, vooral huisdieren, mensen steevast nauwer tot elkaar brengen. te bevatten geklooi en de niet te stelpen onrechtvaardigheid in deze wereld die de grootste oorzaak zijn van mijn slaapgebrek. En hoe langer en hoe ouder, hoe meer ik tobbend wakker lig. Oogjes toe en er even aan ontsnappen is geen optie. Er een nachtje niet aan denken lukt niet. Laaggevoeligen en positivo’s zijn er meesters in. Ik niet. Kop in het zand en doen alsof er niets aan de hand is, is niet aan mij be- Tijdens de zoveelste wandeling met Wap, mijn schat steed. Daarvoor ben ik veel te hooggevoelig en loop ik van een hond, kwam ik in alle vroegte een dame van te gepikeerd door het leven. middelbare leeftijd tegen die op haar beurt met hààr schat van een hond aan het kuieren was. Een doodgewoon gesprek diende zich aan en op een vingerknip ging het over ‘nooit meer uitslapen’ en vervolgens over ‘slapen op zich’. Zo gaat dat met mensen die écht van hun huisdier houden. En dat is maar goed ook. Ijle, zweverige mensjes die alsmaar hun kopjes in het zand steken maken onrechtstreeks de wereld kapot omdat ze schijnbaar akkoord gaan met de teloorgang ervan. Kritisch denken, verontwaardigd en geërgerd kunnen en mogen zijn, geeft mij de nodige energie om te werken, om creatief “ Ik beken schroomvallig”, stak ze dapper van wal, blij te zijn. Het is de drijfveer - de drive, zeg maar - in en dat ze haar statement weer eens kwijt kon die dag , voor mijn werk. Zoals je misschien wel weet ben ik “niet-tegenstaande het feit dat ik geen belangrijke of cabaretière. levensnoodzakelijke zaken moet ontberen ben ik toch een moeilijke slaper. Is dat niet een beetje aanstellerig? Een beetje schandalig zelfs? Ik ben gezond. Ik word omringd door enkele mensen die ik doodgraag zie en zij mij. Wat ik op de bühne vertel zijn schijnbaar alleen maar leugens, maar met wat humor en wat zotte fantasie kom ik aardig in de buurt van de waarheid. Wat een geluk dat ik dit mag doen, dat ik die gave heb gekregen. Mijn zalen zitten meestal afgeladen vol. Ik heb Ik heb bovendien een dak boven mijn hoofd als recht- dus niet de betrachting om ze nog voller te krijgen. streeks gevolg van een vrij plezierige job die zeer be- Wat ik wél wil is die volle zalen doen nadenken over hoorlijk betaalt, ondanks het feit dat ik me raar of het leven, over zichzelf en over het wel en wee in on- zelden moe hoef te maken. Is het niet een ietsje ze maatschappij zodat ze hopelijk stil en in gedachten pietsje wraakroepend om onder die omstandigheden verzonken huiswaarts keren en er misschien die nacht niet naar behoren te kunnen slapen? Of ben ik toch ook eens een keertje van wakker liggen. Begrijp je niet de enige gelukkige sterveling op deze wereld die dat, mijnheer Goossen? Kan je me volgen?” bij momenten nauwelijks een oog dicht doet? “Als geen ander, mevrouw.” Liggen er ’s nachts nog ‘gelukzakken’ constant te woelen, te draaien en te keren omdat hun brein De Cocon jrg. 9 nr. 53 | 4 Een vleugje magie Een warme zomeravond een paar weken geleden. Het kleine stemmetje dat aanmoedigt om nog een avondwandeling te maken. Ik luister ernaar en rijd met de wagen tot aan het begin van de laan naar Bergenkruis. Net na het uitstappen merk ik dat er iets rond me fladdert. Ik kijk links en rechts, probeer te onderscheiden wat het is. Vrij snel zie ik een vlinder. Hij vliegt heen en weer, maakt hoogte en landt dan op mijn hoofd. Ik blijf stil staan, verwonderd van zijn durf. Hop, daar gaat hij weer de lucht in, dartelt vrolijk rond om opnieuw te landen op mijn hoofd. Zijn spel doet me glimlachen, ik ben helemaal in het hier Rechtzettingen en nu. Instinctief steek ik mijn rechterhand uit, met de handpalm open en naar boven gericht. De vlinder fladdert terug een paar maal weg en dichterbij, om Beste leden, uiteindelijk op mijn open handpalm te komen zitten. Zijn vleugels zijn dicht, hij lijkt gerust en niet gehaast Per vergissing werd de betalingsaanvraag ter hernieuwing van het lidmaatschap van leden sinds de maand augustus, nogmaals verzonden begin september. Mocht je intussen reeds hebben betaald, dan is je lidmaatschap terug in orde. Heb je nog twijfels? Zend ons dan gerust een mailtje op [email protected] met als onderwerp : ‘twijfel betaling lidmaatschap’ om snel terug op te stijgen. Hij kijkt in mijn richting, zijn antennes bewegen lichtjes. Ik durf me niet te bewegen, houd mijn adem in en kijk verrast, vol verwondering naar dat prachtige, kleine wezentje met al die kleuren. Ik voel zijn lijfje om de seconde zachtjes zinderen. Stilaan durf ik terug ademen, heel rustig en diep. Ik blijf kijken naar de kleine vlinder op mijn hand en groet hem. Ik vraag hem wat zijn boodschap is. Even blijft het stil, tot ik ineens diep vanbinnen Op pagina 7 van De Cocon 52 (augustus 2013) sloop een fout in het citaat van Albert Camus. Hierbij de correcte tekst : voel wat hij voor mij betekent, wat hij me komt ver- ”Don't walk behind me; I may not lead. Don't walk in front of me; I may not follow. Just walk beside me and be my friend.” ken van de populieren niet meer kan onderscheiden. Albert Camus om ons dingen te vertellen en hoe al haar stemmen tellen. Ik dank hem voor zijn aanwezigheid en de bijzondere ontmoeting. Hij vliegt op, fladdert nog wat rond en stijgt dan heel hoog tot ik hem tussen de takIk hoor de bomen ruisen, er steekt een zachte bries op. Ik besef dat de Natuur ontelbare stemmen heeft ontroerend mooi klinken… Met onze excuses voor deze misverstanden. Anja D. Ilse Van den Daele Voorzitter HSP Vlaanderen De Cocon jrg. 9 nr. 53 | 5 Dossier hooggevoeligheid op de werkvloer Gary Namie, directeur van de Workplace Bullying and Trauma Institute in Bellingham, Washington, en ex- Pesten op het werk pert in de materie, negeert de aanleiding en bekijkt het effect op anderen. Hij definieert pesten als: ‘herhaaldelijke, gezondheidschadende mishandeling van een werknemer door één of meerdere personen, op Sensitivity and Work: HSPs and "Bullying" in the Work Place Bron : Comfort Zone ONLINE november 2006 door Elaine Aron Vertaling en bewerking door Lieve Deduytschaever één of meerdere manieren. Verbale mishandeling, bedreiging of intimidatie, wat het werk bemoeilijkt en de professionele interesses ondermijnt.’ Even belangrijk als publiekelijk pestgedrag, is het subtielere non-gedrag: werknemers niet op de hoogte brengen van belangrijke vergaderingen, essentiële informatie achterhouden of hen uitsluiten van een belangrijke email. Door micromanaging lijkt het alsof de oorzaak van het probleem bij de slechte prestaties van de werknemer ligt en niet bij het pestgedrag. Daarnaast ondermijnt de pester de reputatie van het slachtoffer, en lijdt het bedrijf vaak onder een oneerlijke en onethische kantoorpolitiek. Volgens onderzoeker Helge Hoel, is het feit dat het Met betrekking tot pesten op het werk is de perceptie van de zakenwereld veranderd. Al jaren het geval in Europa, is pesten nu ook een hot item in de Verenigde Staten. In een bedrijfsonderzoek door de Amerikaanse overheid stelde 24 procent een zeker pestgedrag vast in de voorbije jaren. Hoog tijd dus voor een mentaliteitsverandering! Wat is pesten? Voor een hooggevoelig persoon kan onbeleefdheid al een vorm van pesten zijn. Het is ‘laag intensief afwijkend gedrag met het doel te kwetsen, wat de normen van respect schendt.’ (Andersson and Pearson, Academy of Management Review, vol. 24, 452-472). Een gedrag geldt slechts als pesterij als het de bedoeling slachtoffer zich niet kan verdedigen of kan controleren wat er met hem gebeurt, een belangrijk definiërend kenmerk om te bepalen of het om pesten gaat. In sommige ondernemingen wordt verbale mishandeling getolereerd als een soort van harde managementstijl. Protest is in dat geval nutteloos. In deze omstandigheden nemen de managers aan dat de werknemer de verwachtingen niet kan inlossen. Sociale uitsluiting wordt uitgelegd als een conflict tussen twee persoonlijkheden, iets wat de betrokkenen zelf moeten oplossen. In een dergelijke omgeving kan de confrontatie leiden tot meer pestgedrag en uitsluiting door de andere medewerkers. Wie het pesten aanklaagt bij het management, wordt vaak ontslagen, gedegradeerd of krijgt een slechte evaluatie. is om iemand te kwetsen. Volgens de definitie is een nors persoon die bot, luid en kritisch is, zich niet realiserend dat het hard aankomt bij jou, niet schuldig aan pestgedrag. Je kan het een halt toeroepen wanneer je die persoon daarover aanspreekt. Wij hopen dat je in staat bent om iets te zeggen zoals: “Als je op die manier tegen mij spreekt, HSP en pesten Hooggevoeligen zijn vaak het slachtoffer van pestgedrag: • We kunnen als zwak aanzien worden, omdat we ervoor kiezen om rustig te praten en vriendelijk te zijn; • Als eerste verdediging proberen we te behagen, wat ervoor zorgt dat het lijkt alsof we dominant gedrag accepteren; • We kiezen er eerder voor om het bij te leggen en gaan, voor de lieve vrede, niet in de verdediging. De pester ziet dat opnieuw als een teken van zwakte; • Wij reageren sterk emotioneel, waardoor duidelijk zichtbaar is dat we gekwetst zijn. Een reden te meer voor de pester om het nog verder te drijven; word ik angstig, ook al bedoel je het niet zo. Ik kan niet goed presteren als je mij op die manier aanspreekt”. Zelfs als het niet de bedoeling is om onbeleefd te zijn of wanneer een HSP zichzelf te gevoelig vindt, is schade onvermijdelijk. Een onderzoek door de Britisch Occupational Health Research Foundation bij vijfduizend mensen in het Verenigd Koninkrijk bracht het volgende aan het licht: zelfs als het slachtoffer niet weet dat het gepest word, test het de mentale gezondheid aan. Het slachtoffer krijgt nadien vaak gezondheidsproblemen. De Cocon jrg. 9 nr. 53 | 6 • HSP’s zijn normaal gezien gewetensvolle en toegewijde werkkrachten. Daardoor zijn we vaak Dezelfde studie onthulde ook psychologische sympto- geliefd bij de bazen en bij iedereen die op ons kan depressie, angst, paniekaanvallen, irritatie, apathie, rekenen. We hebben ook dikwijls goede ideeën en onzekerheid een grote kennis over hoe we een taak kunnen vol- alcoholgebruik, familieconflicten en sociale isolatie. In brengen binnen de doelstellingen van de organisa- een andere studie kwam aan het licht dat pest- e. Zeker in vergelijking met pesters hebben we een grotere integriteit en een hogere morele standaard. Aangezien pesters deze kenmerken niet hebben, en men zoals een laag zelfbeeld, verwarring, schaamte, en vervelende gedachten, verhoogd gerelateerde stress een grotere invloed heeft dan overwerk, lange uren of zelfs werkloosheid. Tot slot toonde een Engelse studie aan dat slachtoffers van langdurig pestgedrag meer symptomen vertoonden zonder veel moeite de top willen bereiken, laat een van posttraumatische stress dan een vergelijkings- hooggevoelige groep, bestaande uit VN personeel dat recent terug- hen er erg slecht uitzien. keerde uit oorlogsgebied. De kostprijs van pesten Even belangrijk is de vrees voor rechtszaken. Pesten Waarom nu die verandering in de mentaliteit van de wordt tegenwoordig bijna even zwaar gestraft als sek- bedrijven? De directie merkt stilaan op dat ze hun suele intimidatie. Het gedrag hoort niet thuis op de beste mensen verliezen door pestgedrag; de meest werkvloer. Mensen zouden niet verder mogen gaan toegewijde werkers en niet de mensen met een moei- dan wat algemeen als aanvaardbaar gezien wordt. Dit lijke persoonlijkheid. Ik vermoed dat velen van die geldt ook als norm voor seksuele intimidatie. Tot voor mensen HSP’s zijn, een groot verlies voor het bedrijf. kort moesten de slachtoffers van pesten hun eigen probleem oplossen. Vrouwen moesten seksuele intimidatie ondergaan, gewoon omdat ze ervoor kozen om Ziekteverzuim en rechtszaken in een overwegend mannelijke omgeving te werken. Een andere reden voor de nieuwe instelling is de kost- Dat is nu wel anders. Gelukkig maar. prijs voor de gezondheidszorg. Ook dit is waarschijnlijk het duidelijkst bij HSP’s. De gezondheidsproblemen zijn namelijk stressgerelateerd, herkenbaar voor een hooggevoelige. Een studie bij 5.432 werknemers van een Fins ziekenhuis toonde een stijgend aantal cardiovasculaire ziektes en een grote gewichtstoename bij aanhoudend pestgedrag. Andere studies, onder de vleugels van de Wereldge- Pester, wordt volwassen! zondheidsorganisatie (WGO), gaven dezelfde resulta- Ook de scholen hebben tegenwoordig een andere kijk ten. Daarnaast kwam aan het licht dat pesten leidt tot op pesten. Jarenlang gold het motto: laat de kinderen een hoge bloeddruk, hartkloppingen, migraine, spier- het zelf uitvechten, daar worden ze sterk van. Dat had pijn en zweren. grote gevolgen, vooral voor gevoelige kinderen. Nu respecteert de school de eigenheid van het individu op vlak van geslacht, ras en afkomst. Daardoor legt het onderwijs de basis voor een nieuw Het onderwijs sociaal klimaat. Iedereen verdient respect. Van de directeur tot de leraar: iedereen geeft het goede voorbeeld met pro-sociaal gedrag. Omdat de onder- legt de basis voor een nieuw wijzer het gedrag van de pester afwijst, is dit systeem goed voor de pester én voor zijn slachtoffer. Iedereen voelt zich ten slotte beter in een respectvolle omgeving. Vermoedelijk komt de mentaliteitsverandering in de scholen deels voort uit de erkenning dat er gevoelige sociaal klimaat kinderen bestaan. Die kinderen zijn, los van hun gevoeligheid, niet enkel normaal, maar vaak zeer begaafd. Ze zijn gewetensvol en hebben een mooie toekomst voor zich liggen. De Cocon jrg. 9 nr. 53 | 7 Geen enkel kind mag emotionele schade oplopen door Blijf er vooral niet mee zitten. Je staat er niet alleen pesten. Een gevoelig kind kan echter niet voor zichzelf voor. Heel wat mensen binnen en buiten het bedrijf opkomen tegenover iemand met een totaal ander ka- kunnen en willen je helpen. Praat erover, want jij rakter, of tegenover iemand die zelf gekwetst werd moet de eerste stap zetten! Benader de betrokken door verwaarlozing of misbruik. persoon. Vertel rustig wat je voelt. Wees vooral niet Op dezelfde manier komen bedrijven tot de vaststelling dat zij verantwoordelijk zijn voor pesten. Ze verliezen beloftevolle en vaak hooggevoelige medewerkers. Daarnaast zorgt pesten voor een sfeer van wantrouwen, slechte communicatie en een laag moraal bij de werknemers. Talloze programma’s stimuleren het onderlinge respect en de samenwerking. Een mooi voorbeeld daarvan is IBM: het bedrijf herschreef de bedrijfsdoelen om een sfeer van vertrouwen te creëren, waarbij het management intimidatie niet tolereert. Er werden zelfs werknemers ontslagen omwille van pesterij. Daarnaast vatte het bedrijf de kernwaar- bang om expliciet te zijn. Misschien is de andere persoon zich niet bewust van de impact van zijn gedrag. Heeft dat gesprek niet het gewenste effect? Gaat het echt om bewust pestgedrag? Wellicht schaam je je en durf je er niet over praten, maar je kan pesterijen niet alleen dragen. Pesters misleiden, gedragen zich immoreel en misbruiken hun macht. Ze gedragen zich ontwijkend, ontkennend, manipulatief en leugenachtig. Daar kan je nooit in je eentje tegenop. Praat erover en zoek hulp. Je zou verbaasd zijn hoeveel steun je krijgt van het thuisfront, eens ze op de hoogte zijn van de situatie. den en richtlijnen samen in een manifest. Het gaat dus stap voor stap in de goede richting. Het pesten gaat verder, wat nu? Seksuele intimidatie en roken op openbare plaatsen: Pesten veroorzaakt een continue negatieve stress die de HSP’s waren de eersten die erop reageerden. Mis- je psychische en fysieke gezondheid kan schaden, iets schien kunnen we in de toekomst ook onze stem laten waar vooral wij als HSP erg gevoelig voor zijn. Dit horen voor beleefdheid, rust, natuurlijk licht en frisse soort stress is niet de schuld van jou als werknemer lucht? Waarom pleiten we ook niet voor vrede, meer die een te hoge werkdruk niet aankan, maar een ge- diplomatie en een vooruitziende blik? volg van het feit dat je werkgever er niet in slaagt een veilige werkplek te creëren. Ga dus tijdig naar een dokter of laat je begeleiden door een psycholoog of psychotherapeut. Hou een logboek bij van alle brieven, mails, gesprekken en andere pesterijen. De pester kan individuele incidenten misschien nog verklaren met een leugentje maar het is praktisch onmogelijk om het patroon te ontkennen. Stelt je arts psychische schade vast? Laat hem dat schriftelijk bevestigen. Kaart de situatie aan bij de interne vertrouwenspersoon of de psychosociale preventieadviseur en leg hem alle bewijzen voor. Hij kan de situatie aankaarten bij het management of je kan kiezen voor een verzoeningspoging onder zijn begeleiding. Wil je geen informele tussenkomst? Dan kan je via diezelfde personen een officiële klacht in- Noot van de Redactie: Eerste hulp bij pesten op het werk dienen, waarin je vraagt aan de hiërarchie om een einde te maken aan de situatie. Stilaan verandert de wereld om ons heen. Pesten is niet langer een taboe en dat kunnen we enkel aan- moedigen. Maar wat als je zelf het mikpunt bent van pesterijen? Geloof in jezelf. Het helen van de wonde kan pas beginnen als je er echt van overtuigd bent dat jou iets wordt aangedaan. Verwijten en aanvallen op jou en je werk zijn een manier om je te intimideren en controle uit te oefenen. De bron van je probleem ligt buiten Ga tijdig naar een dokter of laat je begeleiden door een psycholoog of psychotherapeut jezelf! De kritiek is een projectie van de tekortkomingen van de pester. Je hebt in geen enkel opzicht om psychologisch geweld gevraagd. De Cocon jrg. 9 nr. 53 | 8 Indien de feiten doorgaan na het nemen van de maatregelen, wendt de preventieadviseur zich, mits jouw akkoord, tot de Inspectie Toezicht Welzijn op het werk. Jij kan je ook rechtstreeks tot de inspectie richten. De inspectiediensten zullen eveneens trachten de situatie te normaliseren. Wanneer de interventie van de inspectie is mislukt, stelt de dienst een pro-justitia Dominique Petit kreeg haar beste advies van Jacques Lepetit Bron: Trends/Ondernemen/businesstips van vrijdag 13 september 2013 op voor de arbeidsauditeur. De auditeur kan de dader van de feiten dagvaarden voor de correctionele rechtbank. Tijdens de hele procedure ben je beschermd tegen ontslag: • de werkgever mag de arbeidsrelatie niet beëindi- gen noch de arbeidsvoorwaarden op ongerechtvaardigde wijze eenzijdig wijzigen; • de werkgever mag deze handelingen niet stellen tijdens de twaalf maanden die volgen op het indienen van de klacht of het afleggen van de getuigenverklaring of na de instelling van de rechtsvordering, en dit tot drie maanden nadat de uitspraak definitief is geworden; indien de werkgever desondanks binnen voornoemde termijn de arbeidsrelatie beëindigt of de arbeidsvoorwaarden op ongerechtvaardigde wijze eenzijdig wijzigt, moeten de redenen van de beslissing van de werkgever vreemd zijn aan de klacht, de rechtsvordering of de getuigenverklaring. Dominique Petit was tot voor kort country manager België bij Sandoz. Intussen leidt ze voor de Zwitserse producent van generische geneesmiddelen vanuit Singapore een cluster van zes Aziatische landen. Haar beste advies kreeg Petit in 1997, toen ze bij het Franse radiologiebedrijf Guerbet werkte. “Ik was er toen verantwoordelijk voor logistiek en productie en we hadden heel het weekend gewerkt aan de implementatie van een nieuwe IT-tool. Mijn directe baas was ’s maandags niet bij mij gekomen om te vragen hoe het was geweest en of alles in orde was. Ik heb daarover toen een beetje geklaagd bij Jacques Lepetit, de baas van mijn baas. Die antwoordde: “Ben je bij hem geweest?” En ik dacht (stilletjes) ‘O mijn god, we zijn hierin met zijn tweeën. Ik kan ook zelf tot bij hem gaan en feedback geven over mijn weekend, want misschien had hij andere prioriteiten die dag’. Voor mij was dat een echte déclic. De les was duidelijk: Als je niet iets krijgt van iemand, vraag het dan gewoon. Het is zo simpel en het maakt de professionele relatie heel eenvoudig.” De les is simpel: Als je niet iets krijgt van iemand, Vraag het dan gewoon. Er is geen dus enkele reden om bij de pakken neer te blijven zitten. Neem snel je eigen lot opnieuw in eigen handen, en vecht voor een pestvrij professioneel leven. Meer lezen over het onderwerp? Surf dan naar Noot van de redactie: Dit is echt iets om als hsp bij stil te staan www.respectophetwerk.be of www.werk.belgie.be. Lieve Deduytschaever De Cocon jrg. 9 nr. 53 | 9 Dossier hooggevoeligheid op de werkvloer Nochtans is mijn job bij momenten zeer veeleisend. Een landschapskantoor vol rinkelende telefoons, een Ken jezelf en durf keuzes maken Marieke A. ratelend kopieerapparaat en ontelbare vergaderingen laten af en toe mijn HSP-emmertje ook vollopen. Maar ik heb nog geen seconde spijt gehad van mijn keuze om van werk te veranderen. Werk, gezin, familie en het huishouden hebben mij geleerd om regelmatig tijd voor mezelf te maken. Ik hou bewust momenten vrij in mijn agenda, om gewoon rustig thuis te kunnen zijn. De gsm en de computer staan uit, enkel rust met bv. een boek. Ken dus de eigenschappen van HSP bij jezelf om rekening mee te houden, maar zeker ook je talenten en ambities, wat die dan ook mogen zijn. Durf prioriteiten te stellen. Hol niet steeds alles en iedereen achterna, maar neem tijd voor jezelf, vóór de HSP-emmer overloopt. Je zal je veel beter in je HSP-vel voelen, en dat zal je ten goede komen, zowel op het werk als privé. Als pas afgestudeerde ging ik aan de slag als uitzendconsulente in een interimkantoor in een drukke stad. Het werk deed ik graag, maar de constante drukte en het lawaai van de stad, het anderhalf uur fileleed elke ochtend en avond, en de soms agressieve uitzendkrachten werden mij als HSP-er na drie jaar te veel. Ik was zenuwachtig en gestresseerd, snel op mijn tenen getrapt, volledig uitgeput na een werkdag. Toch wist ik uit mijn studie dat ik goed was in economie, en had ik ambitie om iets van dat talent te ma- Durf prioriteiten te stellen. Hol niet steeds alles en iedereen achterna, maar neem tijd voor jezelf ken. Ik ben heel bewust op zoek gegaan naar een job die hierbij aansloot en dichter bij huis was. Ondertussen werk ik al acht jaar op de aankoopdienst van een ingenieursbureau gespecialiseerd in milieutechnologie. Ik fiets elke dag twee keer een half uurtje door het groen naar het werk, waar ik echt van geniet. De glijdende werkuren laten mij toe mijn werk af te stemmen op mijn privéleven en het HSP-zijn. Ik begin vrij vroeg, wanneer het op kantoor nog rustig is, zodat ik het eerste uur van de dag goed kan doorwerken. Daardoor ben ik 's avonds vrij vroeg thuis en heb ik nog voldoende tijd om even tot rust te komen en voor mijn gezin te zorgen. Ondertussen draag ik ook mijn steentje bij tot projecten voor een beter leefmilieu. Enkele jaren geleden heb ik zelfs promotie gemaakt. Dit geeft mij de kans verder aan mijn carrière te bouwen, en meer ruimte om mijn werk zelf te plannen, rekening houdend met mijn hooggevoeligheid. De Cocon jrg. 9 nr. 53 | 10 Dossier hooggevoeligheid op de werkvloer Het is heel vaak zoeken en vallen en opstaan, maar blijven geloven in jezelf en in contact blijven met jezelf, opletten dat je niet te lang te sterk het contact Regels, rebelleren en blijven zoeken met jezelf verliest, iets buiten je job doen waaraan je je weer helemaal kan opladen. Annemie V. Wat werk betreft heb ik de afgelopen jaren ook al vele watertjes doorzwommen. Ik ben er voor mezelf uit dat ik niet zoals de meesten zo maar kan werken om toch maar een inkomen te hebben, soms moest en moet dat en dan lukt dat ook voor eventjes maar niet voor heel lang. Ik werk het best op mijn eentje zonder een baas boven mij die alles controleert. Ik heb ruimte nodig en begrip om mijn eigen hart en gevoel en intuïtie te kunnen volgen. Ik kan moeilijk iets zus en zo doen omdat dat volgens de regels zo hoort, als dat indruist tegen mijn hart, dan doe ik dat niet en rebelleer ik. Ik bid veel en vraag al mijn engeltjes en onzichtbare helpers elke dag voor leiding en bescherming en hulp, voor liefde voor al mijn collega's. Ik vraag ook voor Alles dat werkelijk groots en inspirerend is, is gecreëerd door een individu dat kon werken in vrijheid. tekentjes en richtingaanwijzers in mijn leven. Op één werkplaats paste ik iets toe wat me heel erg hielp. In plaats van me verder te blijven ergeren aan mijn baas, nam ik me voor minstens 20 positieve ei- Albert Einstein Duits-Amerikaans natuurkundige 1879-1955 genschappen van haar op te schrijven en me enkel te richten op die positieve dingen. Het effect was wonderbaarlijk. Het viel me vroeger op dat als ik eens een jaar niet werkte, ik ook een jaar geen arts nodig had. Ik ging terug werken en binnen de 2 weken zat ik weer bij de dokter. Ik ben veel productiever na een middagdutje 's middags, maar wie heeft daar oor naar? Ik leef het best en gezondst op het ritme van mijn lichaam, zonder vooropgestelde structuren van wie wanneer hoe een pauze heeft enzovoort. Ik heb me nu voorgenomen in geen enkele crèche nog te werken, noch kinderdagverblijf, buitenschoolse kinderopvang. Ik wens als onthaalouder te kunnen werken later, want ik wil het anders doen. De Cocon jrg. 9 nr. 53 | 11 Dossier hooggevoeligheid op de werkvloer Opboksen P.V. Ik werkte eerst als activiteitenbegeleidster in een dagcentrum voor mensen met mentale beperking; nu in een psychiatrisch centrum. Als hooggevoelige vind ik het niet gemakkelijk om in een instelling te werken. Vaak denk ik ruimer dan de rest van het team en is mijn houding naar de mensen Via intuïtief schilderen, gestuurd vanuit mijn hart, mijn aanvoelen en niet vanuit theoretische concepten. Ik voel me daardoor wel een buitenbeentje. Diagnoses, behandelplannen en vergaderingen geven vaak een afstand of oordelen tegenover patiënten en meditatie, voelen daar voel ik me niet goed bij. De meeste personen die worden opgenomen zijn vaak en activiteiten die aarding bijbrengen erg gevoelig (voor drukte, lawaai, geuren, stress) en vallen uit de boot in onze maatschappij. zoals in de tuin werken, Waar ik stress va krijg, is dat alles in verslag op de computer moet worden ingebracht en dat is niet mijn ding. Ik vind het geluid van de computer voor mij te kleien en koken, indringend en vind het soms moeilijk om neer te schrijven hoe ik werk zodat het aanvaardbaar zou zijn voor het team. Het heeft een tijd geduurd voor ik mijn weg vond in het team. probeer ik rust, verbondenheid Vooral in situaties in het hier en nu, geef ik feedback op het functioneren. Het gaat vaak over oordelen over en zich goed voelen bij zichzelf, zichzelf en hoe dit bijdraagt tot depressie. Ik vertel over hooggevoeligheid en merk dat men zich hierin vaak herkent. te bewerkstelligen. Via intuïtief schilderen, meditatie, voelen en activiteiten die aarding bijbrengen zoals in de tuin werken, kleien en koken, probeer ik rust, verbondenheid en zich goed voelen bij zichzelf, te bewerkstelligen. Zo lukt het me om zinvol in de instelling te werken. Graag zou ik wellnesdagen willen invoeren met veel lichaamswerk, maar ik moet me hier zo voor verantwoorden dat ik het opgeef. Heel jammer. De Cocon jrg. 9 nr. 53 | 12 Prof. Dr. Elke Van Hoof start opnieuw Praktijk op 'Talentontwikkeling op het werk' voor hooggevoelige personen - 3-delig te Hoegaarden Klinisch psycholoog Professor in de gezondheidspsychologie Henri Dotremontstraat 30 3320 Hoegaarden gsm 0479 99 12 19 [email protected] Sinds enkele jaren werken Professor Dr. Elke Van Hoof en HSP Vlaanderen nauw samen. Met de opstart van haar nieuwe praktijk wordt de samenwerking verder verstevigd. Zij verzorgt nu immers ook cursussen en lezingen voor HSP Vlaanderen. Met haar expertise in hooggevoeligheid, HSP op de werkvloer, ouders van kinderen met HSP, stress, CVS, burnout, aanpassings- Start zaterdag, 11 januari, 2014 - 09:00 tot 12:00 Provincie Vlaams-Brabant - Henri Dotremontstraat 30 - 3320 Hoegaarden - Door: Prof. Dr. Elke Van Hoof Hoogsensitieve personen zijn o.a. loyaal, consciëntieus, creatief en zelfstandig. Zij zijn dus een absolute meerwaarde binnen het bedrijf. Langs de andere kant hebben zij over het algemeen sneller last van lange werkdagen, stress en een drukke werkomgeving. Heel vaak kunnen HSP’s ook moeilijk om met het gevoel dat ‘het plaatje niet klopt’, met alle gevolgen van dien: bore-out, burnout, onzekerheid over zichzelf ... Vermoeidheid, uitputting, emotionaliteit komen al snel de kop op steken. In 3 sessies geven we aan hoe je een buffer kan bouwen voor jezelf om opnieuw het voortouw te nemen op het werk. Deze sessies zijn gericht op HSP’s met klachten die nog steeds aan het werk zijn. Het is de vervolgcursus op ‘HSP op de werkvloer’, enkel mogelijk indien u ‘HSP op de werkvloer’ reeds hebt gevolgd. De 3 sessies gaan telkens door van 09u00 tot 12u00 en dit op zaterdag 11/01, 18/01 en 01/02. problemen, chronische aandoeningen,... is zij ook thuis in de individuele begeleiding. Binnen haar praktijk gebruikt zij klinische psychologische technieken (psycho-educatie, gesprek, begeleiding, …) om je leven weer in handen te nemen. Zij heeft tevens een specialisatie in klinische psychodiagnostiek voor volwassenen, EMDR en biofeedback. Cursussen door Prof. Dr. Elke Van Hoof ism HSP Vlaanderen 'HSP op de werkvloer' 3-delig te Hoegaarden Start zaterdag, 23 november, 2013 - 09:00 tot 12:00 Provincie Vlaams-Brabant - Henri Dotremontstraat 30 - 3320 Hoegaarden - Door: Prof. Dr. Elke Van Hoof Hoogsensitieve personen zijn een absolute meerwaarde binnen bedrijven. Ze zijn o.a. loyaal, consciëntieus, creatief en zelfstandig. Langs de andere kant krijgen ze te maken met specifieke uitdagingen omdat ze bijvoorbeeld snel overweldigd zijn en conflicten uit de weg gaan.In 3 sessies word je wegwijs gemaakt in je kwaliteiten en aandachtspunten zodat je sterker in je schoenen staat op de werkvloer. Deze sessies zijn gericht op HSP’s die geen klachten vertonen maar willen weten hoe ze beter kunnen functioneren en meer visibiliteit voor zichzelf op het werk kunnen creëren. Deze cursus kan apart worden gevolgd. Voor personen met lichamelijke klachten, is het zeker aangewezen ook de vervolgcursus ‘Talentontwikkeling op het werk voor hooggevoelige personen’ te volgen. De 3 sessies gaan telkens door van 09u00 tot 12u00 en dit op zaterdag 23/11, 30/11 en 14/12. 'HSP als patient' - 3-delig te Hoegaarden Start dinsdag, 14 januari, 2014 - 13:00 tot 16:00 Provincie Vlaams-Brabant - Henri Dotremontstraat 30 - 3320 Hoegaarden - Door: Prof. Dr. Elke Van Hoof - Het belang van zelfzorg bij aanhoudende medische klachten. Ongeveer 20% van de mensen zijn hooggevoelig. Men denkt dat het erfelijk is en het komt evenveel voor bij mannen als bij vrouwen. Omdat ze erg gevoelig zijn en kwetsbaarder voor stressgerelateerde problemen komen HSP’s vaak in de problemen. Burnout en vermoeidheidsen pijnsymptomen zijn de meest frequente aandoeningen voor langdurige ziekte bij HSP’s. In 3 sessies geven we het belang van zelfzorg mee om je klachten de kop in te drukken en in de toekomst te vermijden. Deze sessies zijn gericht op HSP’s die geveld zijn door hun klachten en (langdurig) ziek zijn. De 3 sessies gaan telkens door van 13u00 tot 16u00 en dit op dinsdag 14/01, 21/01 en 28/01/2014. Praktische info en inschrijvingen Prijs leden : 110,00 € - Prijs niet-leden : 125,00 € (inbegrepen : cursusmateriaal, drank en versnaperingen) Inschrijven via mail naar [email protected]. Betaling uit te voeren binnen de 10 dagen op reknr. : BE86 3770 4419 4550 - BIC : BBRUBEBB op naam van Elke Van Hoof, met vermelding van ’titel curus + aanvangsdatum' min. aantal : 7 — max. aantal : 12 ; Inschrijven uiterlijk binnen de 10 werkdagen voor aanvangsdatum. Aanbellen deur links van de houten poort. De Cocon jrg. 9 nr. 53 | 13 Anne’s Column Maar tot maandag 1 september is het nu nog elke dag zaterdag en staat dorpsplein door Anne Meeuwis bij ons in het midden van het ‘Duffel Beach (Nete & Drinken)” te lon- ken, sinds een paar jaar een vertrouwd beeld de laatste weken van augustus. Een opvallend gezellig en proper strand met strandstoelen en -tafels, Kidibulparasollekes, een tegen een windstoot bestendige partytent, glitter springkastelen, strandvolleybal velAnne is moeder van twee dochters en hooggevoelig den, avondlicht en gekleurde lampen en een inkompoort waar menig pretpark jaloers op zou zijn. In dit sfeervolle geheel ontdek je naast een exotisch drankje Jumpsuits en Grote Vakantie met bijpassende pizzapunt, verrassende weekendoptredens, donderdagavondspecials, kinderwoensdag- middagen inclusief goochelenter-tainer, quiz- en volleybaltornooien en dit allemaal op poten gezet en in Het eeuwige probleem ‘wat doe ik aan vandaag?’ - vloeiende banen geleid door (jonge) vrijwilligers van zeer evenredig overigens met ‘wat eten we vandaag?’ de buurt. De opbrengst gaat steevast naar een goed - is vanaf nu wat meer van de baan. Dames: de vraag doel, wat het sympathiegehalte van dit dorpsgebeuren welk hemd past bij welke rok, welke T-shirt staat op een extra boost geeft. welke broek, kan vanaf nu niet enkel meer opgelost maar eens een vriendinneke van Floore slapen want en beantwoord worden door een jurk, maar heeft er ‘mama het is toch vakantie hé’ en gelukkig is Caroline een ware concurrent bijgekregen, met name: de op scouts-weekend waardoor mits verschuiving van jumpsuit. Je jumped erin en bent gesuit. Ondertussen wat matrasgedoe de jonge dames in kwestie toch ten heb ik al een aantal jump-exemplaren in de kast en minste elk op iets slaapbaars liggen en dus gaan we kan ik je drie bijkomende voordelen verzekeren. Eén: straks met dat vriendinneke naar de Quick want niet duur, twee: neemt bijzonder weinig plaats in in je ‘mama het is toch vakantie’ en gaan we uiteraard steeds uitpuilende kleerkast en drie, je wast het, naar het strand in Duffel naar het zaterdagavondop- hangt het even te drogen en jump, je springt er weer treden kijken tot het helemaal gedaan is want in. want “mama, het is toch……..” Grrr. Geen strijkplank die eraan te pas komt, geen Dus ja, sebiet komt er nog hé strijkijzer die zijn stoom hoeft af te blazen. Men begrijpe, ik ben fan. Iets minder fan ben ik echter van de twee maanden lange schoolvakantie die nu voorbij is. Eindelijk terug school, eindelijk weer een beetje discipline in het opstaan, eten en slapen gaan want het moet gezegd: dat en vooral dat laatste liep hoe langer hoe meer de spuigaten uit. Het argument: “Mama het is vakantie dus nu moeten we niet vroeg gaan slapen, mama het is vakantie dus nu moet ik mij niet meteen aankleden”, waarna het zich ontdoen van de nachtkledij zich Ik heb het gehad, na de middag begon af te spelen, “mama het is va- het is genoeg geweest, kantie dus nu mag ik toch wel effie langer naar TV weg vakantie ... kijken of op de WII spelen of aan de computer hangen”. Ik heb het gehad, het is genoeg geweest, weg vakantie en, vlug wat of ik bijt, hoera welkom school, wat ben ik blij dat ik je weer zie. Als in de Gazet Van Antwerpen een enquête staat met de vraag of ik het goed vind dat de Grote Vakantie met twee weken wordt ingekort is mijn antwoord dan ook enthousiast “ja”. De Cocon jrg. 9 nr. 53 | 14 Melancholie De wandelingen naar het park met mijn kleindochter van vier jaar, die met verwonderde ogen genoot van een grote helderblauwe libel die neerstreek op een Monique Van Mossevelde rietstengel langs de waterkant, die aarzelend de groep ganzen bekeek die langzaam op ons afkwam, waardoor ze twijfelde of ze het leuk vond of een vluchtreflex moest onderdrukken, ga ik missen. Stilaan is de natuur over zijn hoogtepunt heen en maakt ze zich klaar voor de barre winter. De dagen beginnen te korten en daardoor neemt de lichtintensiteit af. De drukte voor veel mensen op het einde van de vakantie, terug naar school en naar het werk, schept toch weer een heel andere, hectische sfeer van Wanneer de natuur de bomen omtovert tot een prachtig pallet van de mooiste herfstkleuren, alle schakeringen van oranje tot rood, roestbruin en bordeaux en de ochtend een fijne mistnevel op de weilanden achterlaat als een ragfijn, koesterend laken, neemt een licht gevoel van melancholie bezit van mij. kilte binnen, een voorbode van een kouder, somber Het buitenleven keert langzaam terug naar binnen. Ik berg mijn tuintafel en -stoelen op, doe nog een beetje snoeiwerk in mijn tuintje. Kortom, alles wordt in gereedheid gebracht om de lange herfst- en winterperiode te trotseren. Zijn het de subtiele veranderingen in de natuur of het afnemen van daglicht dat mij weemoedig maakt? Komt het louter door de sfeer of het verminderen van serotonine, aangemaakt door het zonlicht? Ik weet het niet, maar heel af en toe moet ik een beetje vech- De dagen worden korter. Stilaan kruipt 's avonds de seizoen. verplichtingen, van ‘moeten’. Al wat ik aan het doen ben, lijkt op afscheid nemen van een periode die weer voorbij is. De eenjarige bloemen zijn uitgebloemd, ten tegen de triestheid die mijn wezen vult. Langs de andere kant echter ben ik een romanticus en geniet ik van de donkere winteravonden wanneer de kaarsjes in mijn open haard branden en ik met een drankje zit te mijmeren, starend in de vlammetjes. Op de achtergrond een liedje, in het genre van Neil Diamonds ‘September morn’. De verwarming aan, de- kentje over mijn benen, poes op mijn schoot en ik spin samen met mijn kat van genot. vogels trekken weg naar warmere oorden. De diertjes die hier nog blijven, zorgen voor vetreserves om zich Alles in het leven heeft een keerzijde, yin en yang. te wapenen tegen het koude, natte seizoen. Huismus als ik ben, geniet ik van de nestwarmte van mijn eigen thuis, dan weer moet ik vechten tegen een 's Morgens hangen er weer spinnenwebben tussen de struiken, met druppeltjes aan hun fragiele draden. Sommige bomen beginnen zelfs hun bladeren al te verliezen. opkomende droefheid. Het is van belang om de weegschaal in evenwicht te houden tijdens de lange, grauwe herfst- en wintermaanden. En dan....als de winterdip zwaar begint door te wegen, breekt plots Ik ben heel gevoelig voor al deze signalen en er komt een waterachtig zonnetje door en worden de eerste soms een gevoel van droefgeestigheid over mij. Ook knoppen aan de bomen zichtbaar. De levenscyclus is begin ik dan te twijfelen: heb ik genoeg genoten van de zon, want ik ben geen zonneklopper, al helemaal geen beach babe of luidruchtige weer rond. Tomorrow- landbezoeker. Wel heb ik af en toe in de schaduw in mijn tuintje gezeten met een goed boek, luisterend naar het gefluit en gekwetter van de vogeltjes, verheugd opkijkend wanneer ik eens een zeldzame vlinder voorbij zag fladderen. Het lieveheersbeestje dat mijn arm als landingsplaats gebruikte, leidde ik naar mijn vinger, zodat het kevertje zijn vleugels kon Zijn het de subtiele veranderingen spreiden en wegvliegen naar een interessanter plekje. in de natuur Ik genoot van de diverse kleurschakeringen van de of het afnemen van daglicht bloemen, ging elke dag kijken of mijn kerstomaatjes al roder werden. Kortom, op mijn eigen plekje vond ik dat mij weemoedig maakt? dikwijls de stilte die ik nodig had om mijn actieve geest tot rust te brengen. De Cocon jrg. 9 nr. 53 | 15 Help, mijn kind slaapt slecht! de aanlegfactoren die de mate bepalen waarin stresshormonen geproduceerd worden en de levensgeschiedenis die een gewenning aan gevaar van verhoging Lieve Deduytschaever van de productie van hormonen kan veroorzaken. Na de trits gevaar-(stress)hormonen-angst staan er twee wegen open. De mens kan actief worden – handelen – of passief reageren – niet handelen. Handelen zorgt altijd voor angstafname, niet-handelen veroorzaakt angsttoename. Handelen kan een fysieke activiteit zijn, vechten of vluchten, maar iedere activiteit doet de angst afnemen, zelfs ijsberen, zingen of stofzuigen, of bijvoorbeeld in stressballetjes knijpen. Het is een lichamelijke activiteit, waardoor hormonen ‘gebruikt’ worden en de angst afneemt. De meest effectieve handeling is die welke het gevaar bestrijdt of oplost. Handelen kan een fysieke activiteit Moeilijk inslapen gaan, piekeren malen en maar niet tot rust kunnen komen. zijn als hard weglopen, maar het kan ook een constructieve gedachte zijn . Bij niet handelen ontstaat angsttoename en het risico te gaan ‘malen’, dat wil (Bron : Een vreemde wereld, Martine F. Delfos) zeggen dat er negatieve gedachten worden gevormd Vaak zijn angst en stress de oorzaak van het moeilijke die weer opnieuw een gevaar betekenen en de pro- inslapen ’s avonds. ductie van stresshormonen weer in gang zetten. Angst en stress zijn met elkaar Zo verbonden. Stress is in feite een vorm van ‘gevaar’. ontstaat een vicieuze cirkel. Dit gebeurt vaak wanneer Onder ‘gevaar’ verstaan we zowel fysieke als psychi- we slapen gaan. In bed, in het donker is er een ge- sche bedreiging. brek aan prikkels ( licht uit, stilliggen, stilte) waardoor In de hersenen wordt bij gevaar een signaal gegeven de hormonen niet omgezet kunnen worden in activi- tot het produceren van hormonen en zo ontstaat in teit en als gevolg daarvan omgezet worden wanneer het lichaam een keten aan reacties. Angst, agressie ze moeten gaan slapen. Ze voelen dat het liggen in en depressie kunnen in één hormonaal model bijeen het donker ervoor zorgt dat ze bang worden en nare worden gebracht, waarmee meteen de verschillen gedachten krijgen. Dit is des te meer het geval als het tussen mannen en vrouwen met betrekking tot angst, lichaam voor het slapen gaan in een alerte toestand agressie en depressie duidelijk worden. Uitgangspunt is. Na een drukke dag, laat werken of een spannende van het model is, dat de mens reageert op gevaar. De situatie is het moeilijk om meteen te gaan slapen. In detectie van gevaar is geen bewust proces. Het erva- feite moeten de stoffen eerst ‘gebruikt’ worden. ren daarvan wel, het betekent dat de informatie naar het bewustzijn is doorgestuurd. Gevaar kan een fysieke bedreiging inhouden maar ook een negatieve gedachte. Op basis van gevaar wordt het stress-systeem (HPA: hypothalamic-pituiary-adrenocortical system) in werking gezet en produceert de mens stresshormo- ‘Handelen’ zorgt voor angstafname, nen, onder andere adrenaline. Er worden een aantal ‘niet handelen’ voor angst toename. lichamelijke processen in gang gezet waardoor de mens in staat gesteld wordt te handelen. Het lichaam wordt in een algehele toestand van arousal gebracht, alertheid, waardoor het lichaam het gevaar het hoofd kan bieden door de fight-or-flight-respons. (Selye, 1976). Help, mijn kind slaapt slecht! In reactie op de productie van deze hormonen vormt Je kind heeft slaap nodig om goed op te groeien. Voer de mens de emotie opwinding, angst. De intensiteit is jij ook elke avond een strijd om je kind in bed te krij- afhankelijk van de hoeveelheid hormonen die gepro- gen? Wordt het wel heel erg vaak wakker ’s nachts? duceerd wordt, niet van het gevaar. Meer nog dan andere kinderen, heeft een hoogsensi- De hoeveelheid hormonen die geproduceerd wordt, is afhankelijk van een aantal factoren: onder andere de onbewuste inschatting van het gevaar door amygdala, de bewuste inschatting van gevaar, de tief kind vaak moeite met inslapen. Opgebouwde spanningen, allerlei indrukken: ze kunnen je kind letterlijk wakker houden. De Cocon jrg. 9 nr. 53 | 16 Terwijl slaap toch zo belangrijk is, want slapend ver- Sommige kleuren werken stimulerend terwijl andere, werkt je kind wat het overdag meemaakte en leerde. zoals groen en blauw, juist een rustgevend effect heb- Als je kind slecht slaapt, leert het minder vlot nieuwe ben. dingen. Kinderen die dikwijls slecht slapen, worden ook sneller ziek. Zorg dat de slaapkamer goed verduisterd is, zodat licht je kind niet wakker houdt. Verlucht de kamer en Kinderen tussen vier en tien jaar hebben gemiddeld zorg dat de temperatuur rond de achttien graden negen tot elf uur slaap per nacht nodig. Hoeveel slaap draait. Ruim op voor het slapengaan, zodat je kind jouw kind nodig heeft? En om hoe laat het naar bed niet geprikkeld wordt door rommel of rondslingerend moet? Dat hangt van af je kind. Wordt het ‘s morgens speelgoed. GSM, computer of televisie horen niet echt makkelijk en vrolijk wakker? Dan slaapt het genoeg. in de slaapkamer. Ziet het er moe uit? Is het overdag hangerig, prikkelbaar of juist erg druk? Dan slaapt het misschien te weinig. Op weg naar een rustige nacht Met de creatie van de juiste slaapomstandigheden begin je overdag al. Een duidelijke dagindeling met een regelmatig eet- en slaapritme, aangepast aan de Bedtijd! leeftijd, geeft je kind structuur en een veilig gevoel. Je hebt als ouder invloed op het slaappatroon van je Laat je kind buiten spelen: het daglicht zal de biolo- kind. Door goede slaapgewoonten in te voeren en po- gische klok activeren en een gezond slaapritme stimu- sitief te reageren op het slaapgedrag van je kind, sti- leren. Het effect van de juiste voeding merk je met- muleer je een gezond slaappatroon. Geef je zoon of een. Wat je kind eet kan het druk of juist rustiger ma- dochter de nodige structuur en houvast, steun het ken. Cafeïne, cola, suiker, fastfood of geraffineerde met complimentjes en help mee het probleem oplos- koolhydraten zoals wit brood, witte pasta of witte rijst sen dat je kind uit zijn slaap houdt. Neem de tijd voor geven je kind een energieboost, waardoor het moeilij- een vast bedritueel, zodat je kind duidelijk weet dat ker in slaap zal geraken. Daar tegenover staat dat het tijd is om te slapen. Ga een half uurtje voor bed- volkoren granen, noten en zaden een kalmerend tijd naar boven. Zeker voor een hooggevoelig kind effect hebben en dus bevorderlijk zijn voor een goede werkt structuur ontspannend. Probeer het ritueel elke nachtrust. Een glas warme melk zorgt voor een dag op de zelfde manier te laten verlopen. Een warm instant slaperig gevoel. bad of douche werkt ontspannend. Creëer de juiste sfeer van zodra je kind ’s avonds thuis In bed leg je de focus op ontspanning. Als je kind ‘moet komt. Begin bewust met afbouwen. Wees zelf ook rus- slapen’, raakt het juist gespannen en valt het minder tig. Zeker als je kind hooggevoelig is, straalt jouw makkelijk in slaap. Het bioritme van je kind is erbij gemoedsgesteldheid af op je kind. Bedenk samen rus- gebaat dat het elke avond rond dezelfde tijd naar bed tige activiteiten zoals tekenen, kleuren of lezen. Ver- gaat. Een hooggevoelig kind is vaak gevoeliger voor mijd prikkelende activiteiten als springen, rennen, TV hormonale verstoringen die optreden wanneer het op kijken of computerspelletjes spelen. verschillende tijdstippen naar bed gaat. Zorg voor dat Stuur je kind liever niet als straf naar zijn slaapkamer of vroeger naar bed. Zo riskeer je dat je kind slapen linkt aan onprettige ervaringen. Ook de inrichting van je kind met warme voeten gaat slapen. Trek het na het bad sokken of sloffen aan om te voorkomen dat de voeten koud worden, of leg een kruik in bed. de slaapkamer kan bijdragen aan een goede nacht- Je kunt je kind helpen zich te ontspannen met een rust. massage, door op de rug te krabbelen of te strelen. Ontspannende essentiële oliën werken nog een tijdje door na je vertrek. Druppel een beetje olie op je handpalmen en wrijf het uit over het onderlaken. De Cocon jrg. 9 nr. 53 | 17 Lachen kost punten Renata Niet direct op het kussensloop want dat is vaak te heftig voor een hooggevoelig kind. Is je kind bang voor monsters? Minimaliseer het probleem niet, toon begrip en zoek samen naar een oplossing. Een zacht nachtlichtje kan je kind geruststellen. Laat de deur op een kier staan en blijf nog even in de buurt na bedtijd. Wees echter kordaat: ga na het ritueel de kamer uit en kom niet meer terug. Geef niet toe aan al die dingen die je zoon of dochter plots nog dringend moet Een herinnering. doen, zoals een flesje water halen, plassen en spullen Ik was acht. in de boekentas stoppen. Een Vlaamse katholieke lagere school in het postindustriele Waasland van de jaren ‘70 met nonnen en Wat te doen bij nachtmerries? juffen met dotten als de toren van Babel en brillen Heeft je kind een nare droom? Maak het dan gerust waar een duikbril jaloers op zou zijn. Een naam van wakker. Bij nachtmerries blaas je samen de boze een bloem had de juf, maar ze was geen bloem. Juf- droom weg of verzin je een elfje dat monsters, spoken fouw Iris was een heks. Niet zo een leuke met een en andere slechteriken wegtovert. Je kind kan ook een bezem en wonderdrankjes. Nee, zo een echte boze. nachtelijke paniekaanval hebben. Die duurt heel kort: Een nachtmerrie. Elke maand stond het op mijn rap- je kind gilt of huilt en zit, vaak zwetend, rechtop in port.. LACHEN KOST PUNTEN, HILDE. Er zat wel eni- bed. Je krijgt je kind niet wakker en ‘s morgens kan ge variatie in haar rapportagestijl. Giechelen kost het er zich niets van herinneren. Nachtelijk gillen is punten, schreef ze ook wel eens. 37 jaar later zegt de volkomen normaal bij vier- tot zevenjarigen. Als je werkomgeving van de auteur... ‘wat ben jij serieus’. zoon of dochter slaapwandelt, ziet het er slaapdron- Jij begrijpt echt geen enkele grap. Sociale omgeving ken uit en loopt het in huis rond alsof er niets aan de van de auteur zegt: ‘Geniet toch eens van het leven.’ hand is. Zorg in dat geval voor een veilige omgeving. Waarom verwonderen ze zich dat ik graag alleen ben? Installeer een traphekje en laat geen rommel slinge- Alleen met de zee. ren waar je kind over kan vallen. Met bomen en bergen en bloesems en bloemen. Slaap zacht! En dieren. Alleen voor de TV, alleen op het terras, alleen op reis, Bronnen: Een vreemde wereld, Martine F. Delfos Blog Janneke van Olphen enVie | Gevoeligheid Grootbrengen www.groeimee.be - dossier ‘Slapen’ Bewerking : Lieve Deduytschaever alleen tussen de massa. Wie heeft dit uitgevonden dat een mens meerwaardig is, louter omdat hij kan denken en kan lachen. Het denken mag nog net. Niet teveel. Je bent beter actief, een doe-er. Staan lachen, nee, dat doe ik voorzichtig. Klasse bestond nog niet. HSP bestond nog niet. Psychologen waren er voor gekken, niet als je uit een goeie familie kwam. Onderwijzers hadden het allemaal juist. Ze hadden tenslotte een titel, een diploma, aanzien. Ik vraag me af hoe het met juf Iris gaat. Ik heb haar nooit zien lachen. Niet echt. Ik was het spontane kind van de familie. Langzaam maar zeker wil ik alleen maar dat terug zijn... Zomaar lachen, terug kind, terug gewoon lachen. Zomaar lachen. De Cocon jrg. 9 nr. 53 | 18 Jong en hooggevoelig Daarnaast is lichamelijke warmte, een knuffel bijvoorbeeld, of een kus, ook cruciaal. Ik weet nu waarom ik op de wereld ben gebracht, ik ken mijn taak: er zijn voor kinderen die het moeilijk hebben. Ondanks mijn jonge leeftijd kan ik zeggen dat ik enorm veel ervaring met kinderen heb, ik sta er bijna dagelijks tus- door Daisy sen. Ik weet nog maar een jaar of twee dat ik hooggevoelig ben. Voorheen was het leven een last, een strijd. Dankzij begeleiding en het lezen van boeken ben ik tot zelfinzicht gekomen en kan ik mijn leven veel makkelijker dragen. Eerst zag ik hooggevoeligheid als een opgave maar ondertussen heb ik ontdekt dat het een gave is. Al sinds ik zelf nog een kind was zag je me altijd in de buurt van jongere kinderen, bij leeftijdsgenoten voelde ik me nooit goed, maar ik bloeide open bij de zorg voor een ander jonger kind, zoals ook bij mijn broer. Toen ik tien jaar was werd mijn nichtje geboren, zij was 'anders', niet veel mensen mochten haar oppakken, ze huilde snel bij vreemde gezichten, kortom, ze moest niets van anderen hebben, zelfs niet van onze grootouders. Als ik de kamer binnenkwam begon ze te stralen en ze stak ze armpjes uit, ik was tien, en was Daarnaast heb ik ook het talent om spelletjes uit te vinden, dingen te knutselen. Ik ben zelf een heel creatief persoon. Ik heb al vaak kinderfeestjes bijgewoond en op mijn eentje hele themaspelletjes uitgewerkt, dat vind ik echt fantastisch om te doen! Ik kan mezelf dus in het kort het best omschrijven als: vrolijk, maar wel rustig, creatief, verantwoordelijk, een beetje perfectionistisch, sociaal en dol op kinderen. bijna de enige van de hele familie die haar mocht oppakken, flesjes geven... Toen zeiden mensen al van Stralend jij 'ze heeft iets met kinderen'. Het is zo dat ik een heel rustig, standvastig en verantwoordelijk iemand ben. Op mijn 13e ging ik al babysitten, en liep ik met kleine kinderen over straat. Daarnaast kan ik ook wel de 'zotte doos' uithangen, en ik denk dat die combinatie voor kinderen gewoon heel fijn is, dat ze daarom om me heen hangen als magneten! Op mijn vijftiende begon ik te werken bij een doktersgezin, eerst als babysit tijdens de vakanties. Ondertussen ben ik eigenlijk nanny en sta ik zelfs voor een deel mee in de opvoeding. Ik haal de kinderen twee maal per week van school, maak huiswerk met hen, los kleine en grote probleempjes op, steek ze in bad en bed en in de vakanties ben ik er vaak volle dagen. Dit combineer ik met mijn studies psychologie. In september start ik in het 2e jaar. Ontwikkelingspsychologie is mijn passie. Ik ga bij vele kin- Kom maar tevoorschijn, precies zoals je bent Ik kijk je diep in de ogen, ze spreken je bent welkom op aarde Mijn handen in een kommetje Mijn adem schenkt en schept het leven ik leef, ik leef Voeten diep geworteld, eeuwig verbonden eeuwig gedragen, eeuwig gekoesterd, door Moeder Aarde Je bent welkom, zo welkom hier. Maak het onzichtbare, zichtbaar, je kwetsbaarheid als grootste kracht deren thuis als de ouders weg zijn, ook kinderen die in een moeilijke situatie zitten, in een onstabiele thuis. Die kinderen geef ik momenten van rust en zekerheid, wat volgens mij cruciaal is in de opvoeding van een In verbinding met jezelf, je hart, een stralende zon Kom maar tevoorschijn, precies zoals je bent. kind. Zeker hooggevoelige kinderen, die bovenal rust, zekerheid en regelmaat nodig hebben. Volgens mij is Mathilde Vandemoortele het consequent toepassen van duidelijke regels nodig. De Cocon jrg. 9 nr. 53 | 19 Knusse rust door Lisa De Brauwer over zich heen trekken als hij genoeg heeft van alles om zich heen.” Ik denk dat mijn dikke sjaal en warme kleren in de winter ook als een soort langmuts dienen. Nu toch nog even van de laatste zonnige dagen genieten (met mate en vaak vanuit de koele woonkamer), en dan ben ik helemaal klaar voor de winter! Eind september beginnen de lessen op school terug en ik ben blij, misschien net zoals vele HSP’ers die vakantie genomen hebben tijdens de zomer, dat er terug struc- Eindelijk terug de veel te grote pyjama en dikke kousen uit de kast halen en knusjes voor de verwarming gaan zitten. Eindelijk terug een duidelijk begin en ein- tuur en regelmaat voor de deur staat. Veel moed en doorzettingsvermogen gewenst voor alle HSP’ers voor wie de koude periode minder aangenaam is. de aan elke dag: als het ’s avonds donker geworden is, heb ik pas echt het gevoel dat het avond is en dat ik mag ontspannen. Tijdens de zomer daarentegen lijkt er maar geen einde te komen aan elke dag. Omdat ik op kot zit in het centrum van onze hoofdstad en ‘Langmuts op school’ is o.m. te verkrijgen bij HSP het er verschrikkelijk druk kan zijn (niet enkel het Vlaanderen, zie ook www.hspvlaanderen.be bij boe- verkeer, maar ook de luidsprekende toeristen en ter- ken voor kinderen. Je kan het aankopen in onze kan- rasjesmensen), kijk ik er naar uit om alles terug tot toren te Gent of Je schrijft het volledige bedrag over rust te zien komen. (12,95 + 4,50€ postkosten) op reknr van HSP Vlaanderen met vermelding van ‘langmuts/school’. Dit voor In de namiddag schijnt de zon steeds op het witte gebouw aan de overkant van de straat en daarom hou ik liever mijn gordijnen dicht. Het licht weerkaatst een correcte levering. Binnen de 4 weken wordt uw bestelling per post aan huis geleverd. Iban code : BE08 7370 1952 3113 . Bic code : KREDBEBB namelijk en ik kan moeilijk fel licht verdragen. Als er iemand langskomt, doe ik m’n gordijnen wel open, maar daarna gaan ze onmiddellijk terug dicht; dan kan ik nog even in alle stilte nadenken over het voorbije gesprek. De dagen zullen nu kouder worden en daar ben ik eigenlijk niet treurig om. Ik hou zelfs meer van de winter dan van de zomer. Uit rust kan ik energie putten en die rust is vaak in de koudere dagen te vinden. De sneeuw dempt het geluid en de regen houdt de dagjesmensen thuis. Ik begrijp dat velen uit het zonlicht juist veel energie kunnen putten, maar voor mij gaat die vlieger niet op. Een zonnige dag start je inderdaad gemakkelijker met een glimlach dan een regenachtige dag, maar ik vind het moeilijk te begrijpen dat je dan plots zo veel opgewekter, of noem het misschien gelukkiger, door het leven kan gaan. Ikzelf vind het maar niks om, zoals mijn mama, veel zomerkleren te kopen tijdens de drukke solden en op reis te gaan naar een ‘meer-dan-35 graden-land’ om er te gaan liggen bakken. Als ik namelijk nog maar een half uurtje in zo’n hitte lig, krijg ik al hoofdpijn. Ik heb onlangs het recentelijk verschenen boekje gelezen van J. Intrabartolo (‘Langmuts op school’). Het is een kort verhaaltje over een hooggevoelige kabouter. Zijn muts is extra lang en daar maakt hij gretig gebruik van: “hij doet hem voor zijn ogen als hij iets spannends ziet, hij kan hem in z’n oren proppen als hij harde geluiden hoort, hij kan hem over z’n neus strikken als er iets stinkt en hij kan hem helemaal De Cocon jrg. 9 nr. 53 | 20 Wel en wee van HSP Vlaanderen De moeite waard! Aanschaffen? Dat kan je nog steeds door 25 euro over te schrijven op ons rekeningnummer dat je op het voorblad van deze Cocon terugvindt, met vermelding ‘DVD 2013.’ Door Ilse Van den Daele—Voorzitter Het nieuwe werkjaar is na een deugddoende vakantie weer helemaal gelanceerd. Onze medewerkers hebben er helemaal zin in en het belooft een druk najaarsseizoen te worden. We brengen je dan ook graag op de hoogte van de laatste evoluties binnen HSP Vlaanderen. Vrijwilligerswerking De vereniging telt intussen veertien vrijwilligers die zich wekelijks inzetten op het hoofdkantoor te Gent. Daarnaast tellen we nog meer dan twintig vrijwilligers die regionaal instaan voor de begeleiding van de HSP- Kinderkampen, een succesverhaal Praatkaffees. Dankzij hun gezamenlijke inzet kunnen Onze kinderkampen blijven een schitterend succesver- wij jou, als vereniging, een continuïteit aan activitei- haal. Zoveel openbloeiende bloemknopjes. Stevig ge- ten aanbieden. Een dikke dank je wel! sloten bij de aankomst en schitterend in bloei bij het vertrek. Jammer dat daar dan ook weer een soort af- Wetenschap scheid tegenover staat. Maar onze deelnemer(tje)s Hooggevoeligheid is nog steeds vrij ‘controversieel’ ervaren telkens opnieuw een fantastische beleving, voor vele mensen. Ze kennen het niet en wijzen het een thuis zonder ouders, een koestering zonder afzon- bijgevolg af. Als vereniging streven wij ernaar zoveel dering, geborgenheid en veiligheid onder leeftijds- mogelijk banden te smeden met de wetenschap, aca- genoten. Iets wat vaak op school, in sportclubs en demici enzovoort. We zetten een grote stap op de Dag jeugdbewegingen niet mogelijk is. Hier beleven ze dat van het Gevoel van 20 april waar jullie 400 onder- het kan! Ze doen hier een nieuwe portie veerkracht en zoeksformulieren invulden met vragen over veer- moed op om het nieuwe schooljaar terug tegemoet te kracht en algemene gezondheidstoestand. De resulta- gaan. Kijk achteraan in de agenda voor de data tij- ten van dit onderzoek laten nog even op zich wachten, dens de grote vakantie 2014. maar jij bent uiteraard bij de eersten om te vernemen wat we daaruit kunnen concluderen. Grote familie Emaildienstverlening geprofessionaliseerd We zijn intussen al met een hele grote familie. 900 Misschien wist je het nog niet, maar HSP Vlaanderen leden telt HSP Vlaanderen nu. En dat allemaal dankzij biedt ook email-dienstverlening aan voor jongeren, jou! Wij zijn verheugd je telkens een mooie en infor- volwassenen, en ouders. Jazeker, je kan bij ons matieve Cocon te brengen. Je draagt met je lidmaat- terecht met al je informatie- en hulpvragen, en on- schap bij aan de continuïteit van de werking van HSP zekerheden. Ons team vrijwilligers met psycholo- Vlaanderen. Aan het verspreiden van de informatie gische opleidingsachtergrond staat je nu nóg beter te rond hooggevoeligheid over heel Vlaanderen, elke dag woord dan ooit tevoren, dankzij een specifiek uitge- opnieuw. Als niet-structureel-gesubsidieerde vereni- werkte visie en aanpak. ging zorgt je bijdrage dat we onze vaste kosten kunnen dragen en dat we ons dagdagelijks kunnen blijven Terugblik op de Dag van het Gevoel inzetten met tientallen vrijwilligers om de wereld leef- Dat de Dag van het Gevoel een geslaagde onderne- baarder te maken voor gevoelige mensen. ming was op het vlak van tevredenheid van de deelnemers wisten we inmiddels, maar de positieve reac- Op naar meer dan 1000 leden! ties blijven tot op vandaag binnenstromen. Ken jij mensen die dit ook een belangrijk gedachtengoed vinden en die dit engagement mee willen aan- Het is hartverwarmend om steeds opnieuw te verne- gaan? Wellicht willen zij ook lid worden! Laat het hen men wat onze dag betekend heeft voor jullie! Het weten en bezorg ons een nieuw lid. Hoe meer leden, smaakt naar meer. Voorlopig kan je alvast nagenieten hoe meer we met projecten en activiteiten kunnen van wat de dag ons heeft geboden, via de DVD! Een bereiken. mooi informatief document met tal van tips en informatie van onze panelleden, zowel vanuit professioneel oogpunt, als vanuit hun eigen ervaringen. De Cocon jrg. 9 nr. 53 | 21 Gedicht lawaai Iemand zijn Raymond De Bruyne Iemand zijn geen niemand maar echt iemand die meeleeft aanvoelt begrijpt bijstuurt iemand die niemand links laat liggen maar een steun wil zijn en zelf iemand is die alles in evenwicht probeert te houden in juiste balans op een plek waar velen soms niemand zijn door chaos bazige bevelen misverstanden ruzies verloren lopend alleen in een lawaaierige wereld zonder iemand in de nabijheid die wat rust kan brengen niemand loopt graag rond achternagezeten door iemand die zelf iemand wil zijn boven de anderen om te zegevieren te triomferen het laatste woord zelf op te strijken zulk iemand blijft in een niemandsland steken als volslagen ongeliefd en beseft de draagwijdte niet van zijn onverdraagzaam voordoen dat niet overeenkomt met het denkpatroon van een normaal iemand iemand zijn voor iemand betekent gewoon een houvast een gids een baken een anker in verder op weg kunnen gaan harmonieus menswaardig geloofwaardig geruggensteund doordat iemand de moeite neemt het op te nemen voor een ander iemand zonder die iemand voor de borst te stoten door zijn eigenheid te verstoren en te willen wijzigen iemand kennen geeft een zekere zekerheid troost sterkte in de dagelijkse omgang maar ook in momenten van twijfel en besluiteloosheid om zo zelfzekerder te worden door de aandacht van iemand die zich niet als een niemand voordoet maar echt iemand is waarop kan vertrouwd worden omdat die iemand juist nooit een niemendal wil zijn iemand zijn die niemand wil hebben is wel overal te vinden om interessant te doen door zich op te dringen om vanaf een ivoren toren de lakens uit te delen aan hen die te zwak zijn op te tornen tegen dat soort iemand die de wetten maar blijft dicteren als de normaalste zaak ter wereld iemand moet de moed in handen nemen om al die individuen die niemand willen vroeg of laat duidelijk te maken dat het zinloos blijft om te tronen boven iedereen uit en hen duidelijk maken dat niemand hen zo mag als iemand die boven iedereen staat dàt ballonnetje moet eens doorprikt worden om gewoon iemand te worden voor iemand anders zodat niemand zich in een niemandsland gaat voelen vraag is of ik ook wel moeite genoeg doe om iemand te zijn die zelf geen niemand wil worden in de massa want louter oordelen becommentariëren bekritiseren over anderen hun levenswijze zienswijze handelswijze gewoontes getuigt eigenlijk ook van iemand die langs de zijlijn staat en alleen maar zichzelf hoog inschat met zijn visies wat kans geeft om helemaal een desolaat ik-persoontje te worden zonder eigenlijk als een écht iemand over te komen De Cocon jrg. 9 nr. 53 | 22 zich tonen zonder ik-brilletje maar met een verruimde blik naar een open wereld zal iemand verdraagzaam luisterbereid geïnteresseerd respectvol naar anderen toe maken zo'n iemand wordt vast en zeker met open armen ontvangen door velen die evenzeer ook zo iemand wensen te zijn voor alweer iemand anders Enthousiaste Stagiairs gezocht ! vrijwilligers Je stage bij HSP-Vlaanderen? Draag bij tot een goed doel! Wij bieden steeds stageplaatsen aan voor Nederlandstalige studenten in de vakgebieden: Bachelor Toegepaste Psychologie Bachelor Marketing Bachelor Communicatie Bachelor Office Management Journalistiek Nog stageplaatsen beschikbaar voor najaar 2013 en voorjaar 2014. Zend je gegevens en CV naar [email protected] met in het onderwerp : ‘aanvraag stage via cocon’ HSP Vlaanderen is steeds op zoek naar vrijwilligers voor de activiteiten. De grote en sterke groep vrijwilligers binnen de vereniging is een grote sterkte! Dit bleek ook maar eens op de vele positieve reacties van de aanwezigen op de Dag van het Gevoel, die onder de indruk waren van zoveel vrijwillige handen en zo’n fijn team! Ben jij ook geïnspireerd door deze verhalen en indrukken, wil je je medemens helpen in het kader van hooggevoeligheid, wil je iets voor hen betekenen en deel uitmaken van een heel fijn team vrijwilligers zowel in Gent als in de regionale HSP-Praatkaffees? Van administratieve taken als onthaaltaken, alles is nog mogelijk. Neem gauw contact op via [email protected] met als onderwerp ‘kandidaat vrijwilliger’. Dan gaan wij samen met jou op zoek naar de gepaste taken binnen ons aanbod, die matchen met jouw talenten, ervaringen en passies! Reward: Voldoening Deel uitmaken van een fantastisch team, Je passies kunnen delen met anderen, Je nuttig maken voor een goed doel, En nog zoveel meer ... De Cocon jrg. 9 nr. 53 | 23 Schrijf mee aan De Cocon Vrijwilligers gezocht Graag doen wij beroep op jou om aan ‘De Cocon’ mee te werken. Op die manier houden we dit magazine steeds opnieuw boeiend en verrijkend. Hieronder vind je alvast enkele thema's voor de volgende edities van 2013-2014. December 2013 - Cocon 54 HSP en voeding - Waar heb jij last van? Ben je allergisch aan voedingswaren? Wat doet dat met jou? Wat zijn de gevolgen daarvan in je dagelijks leven? Bio of niet bio? Vegetarisch of niet vegetarisch? Ben je bezorgd over de voeding die we vandaag op ons bord krijgen? Ben je een emotionele eter of heb je een eetstoornis? Feestjes — Het is weer zover, feesttijd! Wat doet dat met jou? Ben je daar blij om of net helemaal niet? Waar geniet je van en wat irriteert je? Hoe sta je tegenover al dan niet verplichte familiebijeenkomsten? Wat doet dat met de onderlinge relaties? Hoe voel je je daarbij? Familiebanden en feestdrukte. Mail naar [email protected] met vermelding van ‘artikel cc54, titel van je inspiratie en je naam’. En dit voor 15 oktober. Februari 2014 - Cocon 55 Partnerrelatie tussen tegenpolen of gelijkgestemde HSP's? - Heb jij een relatie met een mede-HSP? Heb je het gevoel dat dit makkelijker is dan met een niet-HSP? Wat zijn je bevindingen hieromtrent, de leuke zaken, de uitdagingen en de eventuele problemen? Misschien heb je net een relatie met een tegenpool, een niet-HSP? Hoe is dat voor jou? Waar vind je kracht in en wat zijn de knelpunten? Heb je tips voor anderen, die voor jou in de relatie reeds goed werkten, dan horen wij het graag. Uiteraard horen we graag reacties van mannen én vrouwen. Stemmingswisselingen. Heb jij daar last van? Wat is daar de oorzaak van volgens jou? Wanneer doet zich dat voor? Wat heeft daar een invloed op? Heb je het gevoel dat dat soms problematisch is? Hoe werkt het weer op je stemmingen? Of de stemmingen van andere mensen? Mail naar [email protected] met vermelding van ‘artikel cc55, titel van je inspiratie en je naam’ en dit voor 15 november. Contacten en getuigenissen gezocht Contactgegevens van personen uit serviceclubs voor het voorstellen van de opstart van innovatieve zorgzame projecten voor HSP’s. Zend gegevens en toelichting naar e-mail: [email protected]. Wij zijn op zoek naar getuigenissen van hulp- en zorgverleners in het omgaan met, en de problematiek van, hooggevoelige ouderen. Voorbeelden en handige tips uit de praktijk zijn welkom. Info te zenden aan: [email protected] met vermelding 'HSP en ouderen_ IVD'. Huisschrijver HSP Vlaanderen • inhoudelijk op de hoogte en sterk geïnteresseerd in hooggevoeligheid • ervaringsdeskundige • zin voor onderzoek en taal • bij voorkeur met ervaring Vrijwilliger voor administratie vrijwilligerswerking • Eventueel ervaring als leidinggevende of HR afd. • 1 à 2 dagen per week beschikbaar • communicatief en je staat open voor het anders zijn van elk individu . Vrijwilligers gezocht • voor het ondersteunen van het team ledenadminstratie (1 dag/week) • voor de organisatie en opvolgen van de lezingen (min. 1 dag/week) Wij zoeken nog … Vrijwilligers voor de begeleiding van de praatkaffees in Aalst, Gent, Leuven, Kasterlee en Noord-Limburg (Bocholt, Peer, Overpelt, …). Elk team bestaat uit drie begeleiders. Begeleiders beschikken over ruime communicatievaardigheden, zijn bij voorkeur extravert, kunnen in team werken, weten al min. één jaar dat ze hooggevoelig zijn en hebben er al boeken over doorgenomen. Je bent bereid om je voor min. anderhalf jaar te engageren, een avond per maand, niet tijdens de schoolvakanties. Ga zeker eens langs op enkele bestaande praatkaffees om indrukken op te doen! Interesse? Zend ons je CV en motivatie naar: [email protected] met de vermelding ‘HSP Praatkaffee + naam + stad’. De Cocon jrg. 9 nr. 53 | 24 ACTIVITEITENAGENDA HSP VLAANDEREN Voor volwassenen / over volwassenen oktober ‘Omgaan met je hooggevoeligheid’ te Ertvelde dinsdag, 1 oktober, 2013 - 19:30 tot 22:00 Provincie Oost-Vlaanderen Raadzaal Ertvelde - Marktplein 2 - 9940 Ertvelde - Door: Veroniek Valcke - Hoog Sensitieve Personen zijn gevoeliger dan gemiddeld voor stemmingen van anderen, voor licht, geuren, geluiden en drukte, en raken daardoor sneller overprikkeld. In deze lezing, voor hooggevoelige mensen en voor diegenen die hier meer over willen weten, krijg je informatie over wat hooggevoeligheid is en hoe er bewuster mee om te gaan. ISM Vormingplus Gent-Eeklo, Bibliotheek Evergem, Cultuurcentrum Evergem. Inschrijven kan vanaf 12/08 via www.vormingplusgent-eeklo.be of telefonisch op (09) 224 22 65 ‘Hooggevoeligheid, wat is dat?’ te Meulebeke dinsdag, 8 oktober, 2013 - 20:00 tot 22:00 Provincie West-Vlaanderen RVT Sint-Vincentius - Bonestraat 17 - 8760 Meulebeke - Door: Linda T'Kindt – HSP is geen ziekte maar een karaktertrek. Indien je er niet op de juiste manier mee leert omgaan (en dit kan voor iedere HSP anders zijn) kan deze karaktertrek de oorzaak zijn van zowel fysieke als psychische aandoeningen /problemen. Elke HSP heeft verschillende eigenschappen, beleeft z’n HSP-zijn op een eigen, individuele manier. ISM Markant Meulebeke). Inschrijven kan via [email protected] (Els Vande Sompele) GEANNULEERD ‘Hooggevoeligheid, wat is dat?’ te Gent donderdag, 10 oktober, 2013 - 19:30 tot 22:00 Provincie Oost-Vlaanderen zaaltje naast I&C centrum - P. Van Duyseplein 12 A - 9000 Gent - Voor leden: €10,00 - nietleden: €12,00 - Door: Veroniek Valcke - Door onvoorziene omstandigheden is deze avond geannuleerd ? Heb je hierbij vragen, contacteer ons via het contacformulier ‘Wat is Hooggevoeligheid?’ te Mechelen donderdag, 10 oktober, 2013 - 20:30 tot 21:00 Provincie Antwerpen CC Mechelen - zaal auditorium - Minderbroedersgang 5 - 2800 Mechelen - Door: Ilse Van den Daele - In het kader van de Seizoensopener van Vormingplus regio Mechelen brengen wij een korte voorstelling van het thema : 'Hooggevoeligheid'. De avond start om 20u00 en wij staan gepland als tweede spreker. Onze voorstelling zal dus aanvangen omstreeks 20u30 à 20u40 en zal zo'n 20 minuutjes duren Inschrijvingsmogelijkheden: online inschrijvingen via www.vormingplus-regiomechelen.be of op (015) 43 21 20 3-delige cursus ‘Hooggevoeligheid, vermoeidheid en zelfzorg’ te Evergem dinsdag, 15 oktober, 2013 - 19:30 tot 22:00 Provincie Oost-Vlaanderen Kasteel van Wippelgem - Kramershoek 4 - 9940 Evergem - Door: Linda T'Kindt - Vele hooggevoelige mensen hebben last van een matig tot ernstig energietekort tot zelfs stressgerelateerde aandoeningen zoals burn-out, CVS, fibromyalgie en depressie. Hoe komt dat? Welke factoren hebben hiermee te maken? Op welke zaken kunnen we letten om daar beter mee te leren omgaan? Wat is zelfzorg juist? Telkens op dinsdagavond 15 & 22/10 en op 5/11/2013, van 19u30 tot 22u00. ISM Vormingplus Gent-Eeklo, Bibliotheek Evergem, Cultuurcentrum Evergem. De cursus gaat door in het cursuslokaal - boerderijtje van Kasteel van Wippelgem. Inschrijven via www.vormingplusgent-eeklo.be of tel op (09) 224 22 65. ‘Omgaan met je hooggevoeligheid’ te Mechelen dinsdag, 22 oktober, 2013 - 19:30 tot 22:00 Provincie Antwerpen Bezoekerscentrum Vrijbroekpark - Ridder Dessainlaan 65 - 2800 Mechelen - Door: Ilse Van den Daele - Interactieve lezing over wat hooggevoeligheid inhoudt en hoe je er op een andere manier kan mee leren omgaan. Wat is hooggevoeligheid? Wat zijn de kenmerken? Wat kunnen de gevolgen ervan zijn in deze maatschappij? ISM met Vormingplus. Inschrijven: via www.vormingplus-regiomechelen.be. of (015) 43 21 20 - Mevr. An De Hert. De Cocon jrg. 9 nr. 53 | 25 ‘Hooggevoeligheid, wat is dat?’ te Alken donderdag, 24 oktober, 2013 - 20:00 tot 22:00 Provincie Limburg Taeymans Centrum - Laagdorp 29 - 3570 Alken - Door: Reinhilde Vermeulen - HSP is geen ziekte maar een karaktertrek. Indien je er niet op de juiste manier mee leert omgaan (en dit kan voor iedere HSP anders zijn) kan deze karaktertrek de oorzaak zijn van zowel fysieke als psychische aandoeningen /problemen. ISM Markant (www.markantvzw.be) Inschrijvingsmogelijkheden (maximum 60 deelnemers) : - Telefonisch op (011) 31 35 06 of (0497) 66 20 54 - Mevr. Josette Ernes - via email op [email protected] november ‘Hooggevoeligheid, wat is dat?’ te Ardooie maandag, 4 november, 2013 - 20:00 tot 22:00 Provincie West-Vlaanderen School Heilige Kindsheid - Wezestraat 2 - 8850 Ardooie - Door: Linda T'Kindt - Wat is hooggevoeligheid? Wat zijn de kenmerken? Wat kunnen de gevolgen ervan zijn in deze maatschappij? ISM Femma Ardooie, Gezinsbond en Ouderraad middelbare school Heilige Kindsheid. Inschrijven: [email protected] ‘Hooggevoeligheid, vermoeidheid en zelfzorg’ te De Haan woensdag, 6 november, 2013 - 19:30 tot 22:00 Provincie West-Vlaanderen Wielingencentrum - Graaf Jansdijk 18 - 8420 De Haan - Door: Ilse Van den Daele - Een hooggevoelig persoon is meer dan gemiddeld gevoelig voor prikkels en indrukken van de buitenwereld. Zij gaan vaak zo sterk over hun grenzen dat zij op termijn CVS, burn-out, depressie, fibromyalgie,... ontwikkelen. Het begint veelal met een verlaagd energieniveau, vermoeidheid. Hoe komt het dat hooggevoelige personen vatbaarder zijn voor stress-gerelateerde aandoeningen? ISM Markant De Haan /www.markantvzw.be/dehaan Inschrijving via [email protected] of (059) 23 54 68 (Mevr. Sabien Dewulf). 3-delige cursus ‘Hooggevoeligheid, vermoeidheid en zelfzorg’ te Kortrijk dinsdag, 12 november, 2013 - 14:00 tot 16:30 Provincie West-Vlaanderen Vormingplus Kortrijk - Wandelweg 11 - 8500 Kortrijk - Door: Linda T'Kindt - Een hooggevoelig persoon is meer dan gemiddeld gevoelig voor prikkels en indrukken van de buitenwereld. Zij gaan vaak zo sterk over hun grenzen dat zij op termijn CVS, burn-out, depressie, fibromyalgie,… ontwikkelen. Het begint veelal met een verlaagd energieniveau, vermoeidheid. Hoe komt het dat hooggevoelige personen vatbaarder zijn voor stressgerelateerde aandoeningen? Hoe kunnen we dat vermijden, of de schade beperken? Er worden praktische tips gegeven en er is ruimschoots tijd voorzien om vragen te beantwoorden. Telkens op dinsdag 12/11, 26/11 en 3/12 van 14u00 tot 16u30. Inschrijven via www.vormingplusmzw.be of (056) 260 600 . ‘Omgaan met je hooggevoeligheid’ te Roeselare zaterdag, 23 november, 2013 - 14:00 tot 17:00 Provincie West-Vlaanderen CM Regiokantoor - Mandellaan 79 - 8800 Roeselare - Door: Ilse Van den Daele - Vele mensen met CVS en fibromyalgie blijken hooggevoelig te zijn. De kenmerken van hooggevoeligheid worden toegelicht. Ook het hoe en waarom van het verband met meerdere stress-gerelateerde aandoeningen. ISM CVS-contactgroep. Toegang gratis voor leden van de Pijnliga. Inschrijven via [email protected] december "Omgaan met je Hooggevoeligheid" te Affligem dinsdag, 3 december, 2013 - 19:30 tot 22:00 Provincie Vlaams-Brabant Gem. feestzaal 'Dr. Tistaert' - Bellekouter 99 - 1790 Affligem - Door: Ilse Van den Daele Hoog Sensitieve Personen zijn gevoeliger dan gemiddeld voor stemmingen van anderen, voor licht, geuren, geluiden en drukte. Daardoor raak je sneller overprikkeld. HSP is geen ziekte maar een karaktertrek met verschillende eigenschappen. Arch'educ ism gemeente Affligem (Dienst Welzijn & Cultuur) en HSP Vlaanderen. Inschrijven via mail op [email protected] - via www.archeduc.be – tel: op (02) 454 54 01 ‘Hooggevoeligheid, wat is dat?’ te Gent donderdag, 5 december, 2013 - 19:30 tot 22:00 Provincie Oost-Vlaanderen zaaltje naast I&C centrum - P. Van Duyseplein 12 A - 9000 Gent - Voor leden: €10,00 - nietleden: €12,00 - Door: Veroniek Valcke - HSP is geen ziekte maar een karaktertrek. Indien je er niet op de juiste manier mee leert omgaan (en dit kan voor iedere HSP anders zijn) kan deze karaktertrek de oorzaak zijn van zowel fysieke als psychische aandoeningen/problemen. Elke HSP heeft verschillende eigenschappen, beleeft z’n HSP-zijn op een eigen, individuele manier.- Inschrijven via www.hspvlaanderen.be > agenda. De Cocon jrg. 9 nr. 53 | 26 januari ‘Hooggevoeligheid, wat is dat?’ te Maaseik donderdag, 16 januari, 2014 - 19:30 tot 22:00 Provincie Limburg CC Achterolmen - Van Eycklaan 72 - 3680 Maaseik - Door: Reinhilde Vermeulen - Wat is hooggevoeligheid? Wat zijn de kenmerken? Wat kunnen de gevolgen ervan zijn in deze maatschappij? Hoe leer je beter met je eigen hooggevoeligheid omgaan? ISM Vormingplus Limburg. Meer info op www.achterolmen.be. Inschrijvingsdetails volgen zo snel mogelijk. 3-delige cursus ‘Hooggevoeligheid, vermoeidheid en zelfzorg’ te Gent maandag, 20 januari, 2014 - 14:00 tot 16:30 Provincie Oost-Vlaanderen De Cocon HSP Vlaanderen - P. Van Duyseplein 12a - 9000 Gent - Voor leden: €65,00 - nietleden: €75,00 - Door: Linda T'Kindt - Een hooggevoelig persoon is meer dan gemiddeld gevoelig voor prikkels en indrukken van de buitenwereld. Zij gaan vaak zo sterk over hun grenzen dat zij op termijn CVS, burn-out, depressie, fibromyalgie, … ontwikkelen. Het begint veelal met een verlaagd energieniveau, vermoeidheid. Hoe komt het dat hooggevoelige personen vatbaarder zijn voor stressgerelateerde aandoeningen? Hoe kunnen we dat vermijden, of de schade beperken? Hoe kunnen we meer zorg voor onszelf dragen in deze veeleisende en prestatiegerichte maatschappij? Er worden praktische tips gegeven en er is ruimschoots tijd voorzien om vragen te beantwoorden. Gaat door op maandag 20 en 27 januari en 3 februari; telkens van 14u00 tot 16u30. Min 10, max 12 deelnemers. Drankjes inbegrepen. - Inschrijven via www.hspvlaanderen.be > agenda. Volwassenen / over kinderen oktober ‘Mijn kind is hooggevoelig, etiket of nieuwe start’ te Izegem maandag, 14 oktober, 2013 - 20:00 tot 22:00 Provincie West-Vlaanderen Stedelijke Bibliotheek Izegem - Grote Markt 20 - 8870 Izegem - Door: Linda T'Kindt - Interactieve lezing over wat hooggevoeligheid inhoudt en hoe je er mee omgaat bij kinderen. Voor iedereen die op één of andere manier in de opvoeding van kinderen betrokken is. ISM Openbare Bib Izegem. In de Plantijnzaal. Inschrijven kan bij Pascale Bauwin op (051) 33 79 25 of op [email protected] . ‘Omgaan met hooggevoelige kinderen’ te Blankenberge donderdag, 17 oktober, 2013 - 19:30 tot 22:00 Provincie West-Vlaanderen Dienstencentrum De Bollaard - Koning Albert I-laan 112 - 8370 Blankenberge - Door: Ilse Van den Daele - Een hooggevoelig kind heeft een extra gevoelig zenuwstelsel en is dus gevoeliger voor prikkels en indrukken van de buitenwereld. We bespreken hoe je een hooggevoelig kind kan herkennen en hoe je ermee kan omgaan. Voor ouders en onthaalouders van Kinderopvang KAV. Inschr. op (050) 41 54 91 of [email protected]. november ‘Omgaan met hooggevoelige kinderen’ te Gent donderdag, 14 november, 2013 - 19:30 tot 22:00 Provincie Oost-Vlaanderen zaaltje naast I&C centrum - P. Van Duyseplein 12 A - 9000 Gent - Voor leden: €10,00 - nietleden: €12,00 - Door: Veroniek Valcke - Een hooggevoelig kind heeft een extra gevoelig zenuwstelsel en is dus gevoeliger voor prikkels en indrukken van de buitenwereld. Daarom heeft hij meer tijd nodig om de voortdurende stroom aan prikkels en indrukken te verwerken. Het moet zich regelmatig kunnen terugtrekken of afsluiten. We bespreken hoe je een hooggevoelig kind kan herkennen en hoe je ermee kan omgaan. - Inschrijven via www.hspvlaanderen.be > agenda. ‘Omgaan met hooggevoelige kinderen’ te Gent woensdag, 20 november, 2013 - 09:00 tot 12:00 Provincie Oost-Vlaanderen Pedic - lokaal 105 - Coupure rechts 314 - 9000 Gent - Door: Ilse Van den Daele - Hooggevoeligheid is zoveel meer dan enkel gevoelig zijn. De impact van hooggevoeligheid op het dagelijks functioneren is groot. Hooggevoelige kinderen zijn immers veel gevoeliger aan stress, wat kan leiden tot onnodige gedrags- en leerproblemen. Met deze nascholing krijg je een beter beeld van wat hooggevoeligheid zo allemaal inhoudt. Er worden praktische handvatten aangereikt, voorbeelden besproken. ISM met Pedic (Pedagogisch Didactisch Centrum). Deze lezing zal doorgaan in lokaal 105. Inschrijven kan via www.pedic.be De Cocon jrg. 9 nr. 53 | 27 december ‘Mijn kind is hooggevoelig, etiket of nieuwe start?’ te Hasselt donderdag, 12 december, 2013 - 20:00 tot 22:00 Provincie Limburg CM Hoofdkantoor - Prins-Bisschopssingel 75 - 3500 Hasselt - Door: Ilse Van den Daele - Interactieve lezing over wat hooggevoeligheid inhoudt en hoe je er mee omgaat bij kinderen. Voor iedereen die op één of andere manier in de opvoeding van kinderen betrokken is. Ruimschoots gelegenheid tot vraagstelling. Inschrijving via www.cm.be of (011) 28 04 45 Mevr. Chantal Crauwels of [email protected]. januari ‘Omgaan met hooggevoelige kinderen’ te Gent woensdag, 15 januari, 2014 - 19:30 tot 22:00 Provincie Oost-Vlaanderen De Cocon HSP Vlaanderen - P. Van Duyseplein 12 A - 9000 Gent - Voor leden: €10,00 - nietleden: €12,00 - Door: Veroniek Valcke - Een hooggevoelig kind heeft een extra gevoelig zenuwstelsel en is dus gevoeliger voor prikkels en indrukken van de buitenwereld. Daarom hij het meer tijd nodig om de voortdurende stroom aan prikkels en indrukken te verwerken. Het moet zich regelmatig kunnen terugtrekken of afsluiten. Dikwijls is het kind zich daar niet bewust van of krijgt het de kans niet. Als gevolg daarvan raakt het over zijn toeren, geïrriteerd en/of oververmoeid. We bespreken hoe je een hooggevoelig kind kan herkennen en hoe je ermee kan omgaan. Slecht 25p mogelijk dus snel inschrijven! Op de benedenverdieping, een blauwe voordeur met huisnr 12 (bellen bij HSP Praatkaffee). - Inschrijven via www.hspvlaanderen.be > agenda. Jongeren oktober HSP-Gespreksplek voor Jongeren - schrijf tijdig in! dinsdag, 29 oktober, 2013 - 11:00 tot 15:00 Provincie Oost-Vlaanderen HSP Vlaanderen - P. Van Duyseplein 12 a - 9000 Gent - Voor leden: €10,00 - niet-leden: €12,00 - Door: Ilse, - Door: Linda - Een HSP-Praatkaffee maar dan voor jongeren van 14/15 tot 20 jaar. Na de start van ons eerste kinderkamp in 2006 zijn heel wat van de deelnemertjes ondertussen groot en zelfstandig geworden. Jongeren van 1,95 m en met schoenmaat 48 kan je nog moeilijk kinderen noemen. Op vraag van de jongeren zelf richten we deze activiteit in. Hierdoor kunnen zij tijdens het jaar meer contact onderhouden met elkaar, ervaringen uitwisselen en belangrijke thema's uit hun leven aankaarten bij leeftijdsgenoten. We hebben een gelijkaardige formule uitgewerkt, à la HSPPraatkaffee, speciaal voor jongeren : de HSP-Gespreksplek. Afronden 15u : Einde HSP-Gespreksplek De jongeren zijn vrij om op eigen initiatief aansluitend nog iets te ondernemen met de groep (film, zwemmen, Blaarmeersen,...). HSP Vlaanderen is vanaf dit uur niet meer verantwoordelijk voor gebeurlijke ongevallen/zaken. Deelnameprijs: € 10, drankjes inbegrepen- Inschrijven via www.hspvlaanderen.be > agenda. februari Jongerentweedaagse : Ontdek je kracht! vrijdag, 7 februari, 2014 - 17:00 tot zondag, 9 februari, 2014 - 16:00 Provincie Oost-Vlaanderen Leerhof - Hollebeekstraat 6 - 9661 Parike - Voor leden: € 215,00 - niet-leden: € 245,00 Door: Linda, Celine, Emily, ... - Thema's die aan bod komen zijn : Op een positieve manier leren omgaan met hooggevoeligheid, een positieve kijk op het leven bevorderen, talenten ontdekken, hoe maak ik mezelf duidelijk in communicatie, gepest worden,omgaan met je gevoelens, omgaan met verlies, ... Meer info en inschrijven op www.hspvlaanderen.be bij agenda. Voor een extra portie zelfvertrouwen ! Voor jongeren van 14 tot 18 jaar . De Cocon jrg. 9 nr. 53 | 28 Kinderen juli Groeikracht, ruimte voor jezelf. 12 - 15 jarigen maandag, 21 juli, 2014 - 09:00 tot vrijdag, 25 juli, 2014 - 16:00 Provincie Oost-Vlaanderen Het Leerhof - Hollebeekstraat 6 - 9661 Parike - Voor leden: €450,00 - niet-leden: €475,00 Door: Ilse, - Door: Linda, - Door: Celine, - Door: Vincent, - Door: Bram, - Door: Nathalie, - Door: Emily... - Dit zomerkamp loopt gelijkaardig met een tweede kamp op zelfde locatie voor 8 -12 jarigen. De 12 - 15 jarigen hebben hun eigen begeleiding met eigen programma op maat. Je groeit als zachtheid en kracht samengaan! Een zomerkamp, enig in z'n soort voor (hoog)gevoelige kinderen. Het aantal plaatsen blijft beperkt, dit om de nodige individuele aandacht te kunnen schenken aan elk kind. Wij bieden een verzorgde begeleiding van uw gevoelig kind, met aandacht voor z'n persoonlijke ontwikkeling en noden, en stimulans van z'n eigen Zijn, zodat hij/zij sterker staat bij de terugkeer naar school. Het geheel gaat door in een rustgevende omgeving in hartje Vlaamse Ardennen in een heuse comfortabele B&B. Wij zorgen voor gezonde voeding en komen tegemoet aan specifieke voedingsvereisten (allergieën, lactose-intolerance). Er wordt ruimte voorzien voor de specifieke behoeften aan rust of rustgevende activiteiten. Flexibel programma naargelang de behoeften van elk kind en de weersomstandigheden. Wees er gauw bij! Voor info, en inlichtingen kan je terecht bij Linda op het nr. 0472/39.86.99 of kom naar onze info namiddag op woensdag 2 april! (apart in te schrijven via www.hspvlaanderen.be) Inschrijven en betalen voor 31 december 2013 = 10 % korting ! Max 12 deelnemers . Wees er vlug bij ! - Inschrijven via www.hspvlaanderen.be > agenda. Groeikracht, ruimte voor jezelf. 8 - 12 jarigen maandag, 21 juli, 2014 - 09:00 tot vrijdag, 25 juli, 2014 - 16:00 Provincie Oost-Vlaanderen Het Leerhof - Hollebeekstraat 6 - 9661 Parike - Voor leden: €450,00 - niet-leden: €475,00 Door: Ilse, - Door: Linda, - Door: Celine, - Door: Vincent, - Door: Bram, - Door: Nathalie, - Door: Emily... - Dit zomerkamp loopt gelijkaardig met een tweede kamp op zelfde locatie voor 12-15jarigen. De 8 - 12 jarigen hebben hun eigen begeleiding met eigen programma op maat. Uitgebreide info, zie kamp hierboven! Voor info, en inlichtingen kan je terecht bij Linda op het nr. 0472/39.86.99 of kom naar onze info namiddag op woensdag 2 april (apart in te schrijven via www.hspvlaanderen.be) . Inschrijven en betalen voor 31 december 2013 = 10 % korting ! Max 12 deelnemers . Inschrijven via www.hspvlaanderen.be > agenda. Uitgebreide info, zie kamp hierboven! augustus Groeikracht, ruimte voor jezelf. 12 - 15 jarigen maandag, 4 augustus, 2014 - 09:00 tot vrijdag, 8 augustus, 2014 - 16:00 Provincie Oost-Vlaanderen Het Leerhof - Hollebeekstraat 6 - 9661 Parike - Voor leden: €450,00 - niet-leden: €475,00 Door: Ilse, - Door: Linda, - Door: Celine, - Door: Vincent, - Door: Bram, - Door: Nathalie, - Door: Emily... Uitgebreide info, zie kamp 1 in juli! Wees er gauw bij! Voor info, en inlichtingen kan je terecht bij Linda op het nr. 0472/39.86.99 of kom naar onze info namiddag op woensdag 2 april (apart in te schrijven via www.hspvlaanderen.be) . Inschrijven en betalen voor 31 december 2013 = 10 % korting ! Max 12 deelnemers . Inschrijven via www.hspvlaanderen.be > agenda. Uitgebreide info, zie kamp 1 in juli! De Cocon jrg. 9 nr. 53 | 29 HSP-Praatkaffee Voor alle HSP-Praatkaffees: gelieve het aanvangsuur te respecteren. Inlichtingen 09/324.81.99. Gelieve in te schrijven via www.hspvlaanderen.be > agenda en ter plaatse te betalen. HSP Praatkaffee te Hasselt donderdag, 17 oktober, 2013 - 19:30 tot 22:00 donderdag, 14 november, 2013 - 19:30 tot 22:00 donderdag, 12 december, 2013 - 19:30 tot 22:00 Provincie Limburg De Vogelsanck - Demerstraat 99 - 3500 Hasselt - Voor leden: €1,00 - niet-leden: €4,00 - Door: Martine - Graag eens een babbel met andere hooggevoeligen uit je eigen regio? Probeer dit dan eens uit... U kan ons makkelijk terugvinden in de grote zaal. Gelieve het aanvangsuur te respecteren. ruime gratis Parking "de Kanaalkom" op 2 min. wandelafstand www.routenet.be Inschrijven hoeft niet maar kan wel. - Inschrijven via www.hspvlaanderen.be > agenda. HSP Praatkaffee te Brugge donderdag, 17 oktober, 2013 - 19:30 tot 21:30 donderdag, 21 november, 2013 - 19:30 tot 21:30 donderdag, 12 december, 2013 - 19:30 tot 21:30 Provincie West-Vlaanderen Tom Pouce (boven restaurant) - Burg 17 - 8000 Brugge - Voor leden: €1,00 - niet-leden: €4,00 - Door: Ilse - Zin in een vrijblijvende babbel met mensen zoals jij? Kom gerust eens langs! Graag om 19u30 aanwezig, dit voor een persoonlijke begroeting. Gelieve het aanvangsuur te respecteren. Je kan parkeren in de publieke betalende parking 'Pandreitje' op 400 meter van de locatie. Of je kan makkelijk met de bus vanuit het station komen. Inschrijven via www.hspvlaanderen.be > agenda. HSP Praatkaffee te Leuven maandag, 28 oktober, 2013 - 20:00 tot 22:00 maandag, 25 november, 2013 - 20:00 tot 22:00 maandag, 23 december, 2013 - 20:00 tot 22:00 dinsdag, 21 januari, 2014 - 20:00 tot 22:00 Provincie Vlaams-Brabant Brasserie de la Gare - Martelarenplein 15 - 3000 Leuven - Voor leden: €1,00 - niet-leden: €4,00 - Door: Lie - Een gezellige babbel met gelijkgestemden? Probeer dit dan eens uit! Gelieve het aanvangsuur te respecteren. Deze locatie wordt gratis tot onze beschikking gesteld. Als compensatie worden deelnemers geacht meer dan één drankje te consumeren. Op die manier kan HSP Vlaanderen de democratische toegangsprijzen behouden. Bedankt voor uw begrip. - Inschrijven via www.hspvlaanderen.be > agenda. ** NIEUW ** HSP Praatkaffee te Mechelen woensdag, 23 oktober, 2013 - 20:00 tot 22:00 woensdag, 27 november, 2013 - 20:00 tot 22:00 woensdag, 18 december, 2013 - 20:00 tot 22:00 Provincie Antwerpen Parkhotel Montreal - Duivenstraat 56 - 2800 Mechelen - Voor leden: €1,00 - niet-leden: €4,00 - Door: Guy en Sarah - Zin in een vrijblijvende babbel met mensen zoals jij? Kom gerust eens langs! Het is een zeer rustige plaats waar ruimte is om apart te zitten, met een heel mooi uitzicht op een meer. Graag tijdig aanwezig, dit voor een persoonlijke begroeting. Gelieve het aanvangsuur te respecteren. - Inschrijven via www.hspvlaanderen.be > agenda. HSP Praatkaffee te Antwerpen woensdag, 30 oktober, 2013 - 20:00 tot 22:00 woensdag, 27 november, 2013 - 20:00 tot 22:00 woensdag, 18 december, 2013 - 20:00 tot 22:00 Provincie Antwerpen Taverne De Nachtegaal - Middelheim 71 - 2020 Antwerpen - Voor leden: €1,00 - niet-leden: €4,00 Door: Vendela - Zin in een vrijblijvende babbel met mensen zoals jij? Probeer dit dan eens uit... De taverne is gelegen vlakbij bij het Middelheim ziekenhuis en park Den Brand Wilrijk. Er is ruime parkeergelegenheid in de buurt. Als je in de taverne binnenkomt zijn er aan de rechterkant van de bar tafels, daar vind je ons gemakkelijk terug. Inschrijven hoeft niet maar kan wel. - Inschrijven via www.hspvlaanderen.be > agenda. De Cocon jrg. 9 nr. 53 | 30 HSP Praatkaffee te Sint Niklaas woensdag, 9 oktober, 2013 - 20:00 tot 22:00 woensdag, 13 november, 2013 - 20:00 tot 22:00 woensdag, 11 december, 2013 - 20:00 tot 22:00 Provincie Oost-Vlaanderen Taverne De Graanmaat - Grote Markt 24 - 9100 Sint-Niklaas - Voor leden: €1,00 - niet-leden: €4,00 - Door: Annick en Mathijs - Zin in een vrijblijvende babbel met mensen zoals jij? Kom gerust eens langs! Graag om 20u aanwezig, dit voor een persoonlijke begroeting. Gelieve het aanvangsuur te respecteren. Inschrijven hoeft niet maar kan wel. Je kan parkeren in de ondergrondse publieke parking rechttegenover de zaak. Het station is op 1 km en er zijn goede busverbindingen. - Inschrijven via www.hspvlaanderen.be > agenda. HSP Praatkaffee te Kortrijk dinsdag, 15 oktober, 2013 - 19:30 tot 22:00 dinsdag, 12 november, 2013 - 19:30 tot 22:00 dinsdag, 10 december, 2013 - 19:30 tot 22:00 Provincie West-Vlaanderen Spijs en drank - Marktstraat 10 - 8510 Marke - Voor leden: €1,00 - niet-leden: €4,00 - Door: Inge en Marleen - Zin in een vrijblijvende babbel met mensen zoals jij? Kom gerust eens langs! U kan ons makkelijk terugvinden in een zaaltje apart. Nieuwkomers graag om 19u30 aanwezig, dit voor een persoonlijke begroeting. Gelieve het aanvangsuur te respecteren. Vanaf A 17-A19: richting Kortrijk-West, afrit 10. R 8: afrit 12 (Kortrijk-Zuid) Richting Marke Centrum. // Vanaf E 17 : Richting Kortrijk-Zuid, afrit 2: R8, afrit 12 (Kortrijk Zuid) Richting Marke Centrum. Ligt rechtover de oprit van de parking van de kerk. www.spijsendrank.be Inschrijven hoeft niet maar kan wel. - Inschrijven via www.hspvlaanderen.be > agenda. HSP Praatkaffee te Gent dinsdag, 15 oktober, 2013 - 19:30 tot 22:00 dinsdag, 19 november, 2013 - 19:30 tot 22:00 dinsdag, 17 december, 2013 - 19:30 tot 22:00 Provincie Oost-Vlaanderen I & C Centrum HSP Vlaanderen - P. Van Duyseplein 12a - 9000 Gent - Voor leden: €1,00 niet-leden: €4,00 - Door: Nancy - Zin in een vrijblijvende babbel met mensen zoals jij? Kom gerust eens langs! Nieuwkomers graag om 19u30 aanwezig, dit voor een persoonlijke begroeting. Gelieve het aanvangsuur te respecteren. Wij bevinden ons in het consultatiecentrum op de benedenverdieping, een blauwe voordeur met huisnr 12a www.routenet.be www.hspvlaanderen.be 09 324 81 99 Inschrijven hoeft niet maar kan wel. - Inschrijven via www.hspvlaanderen.be > agenda. HSP Praatkaffee te Oostende woensdag, 23 oktober, 2013 - 19:30 tot 22:00 woensdag, 20 november, 2013 - 19:30 tot 22:00 woensdag, 11 december, 2013 - 19:30 tot 22:00 Provincie West-Vlaanderen Hotel Melinda - Mercatorlaan 21 - 8400 Oostende - Voor leden: €1,00 - niet-leden: €4,00 Door: Luc - Adreswijziging ! Zin in een vrijblijvende babbel met mensen zoals jij? Kom gerust eens langs! Nieuwkomers worden gevraagd tijdig aanwezig te zijn, dit voor een persoonlijke begroeting. Inschrijven hoeft niet maar kan wel. - Inschrijven via www.hspvlaanderen.be > agenda. De Cocon jrg. 9 nr. 53 | 31 Met de steun van, met dank aan Let’s Create Together! met dank aan Peter Pol Goossen De Cocon jrg. 9 nr. 53 | 32
© Copyright 2024 ExpyDoc