Link naar PDF

door: TANJA DE VREDE / [email protected] beeld: DE BEELDREDAKTIE / PHIL NIJHUIS
Niet iedere vorm past bij uw organisatie
De vele wegen
naar de cloud
SpecialCloud (IAAS)
Wie overweegt zijn infrastructuur of delen daarvan door derden te laten verzorgen,
kan kiezen uit vele vormen van hosting en clouddiensten. Niet elke vorm is voor elke
organisatie geschikt. Michiel Steltman, voorzitter van de Dutch Hosting Provider
Association, zet de mogelijkheden op een rij.
Michiel Steltman: “Het runnen van het datacenter zelf is een vak
apart; het wordt steeds complexer en specialistischer.”
H
et etiket ‘cloud’ kan makkelijk aan het zicht onttrekken dat
er vele mogelijkheden zijn om de eigen IT-infrastructuur
buitenshuis te plaatsen. Elke vorm daarvan heeft zijn eigen
voor- en nadelen. Michiel Steltman, voorzitter van de
Dutch Hosting Provider Association (DHPA), zet de
keuzemogelijkheden op een rij.
Dedicated hosting
Bij dedicated hosting huurt de klant een server van de hoster. De hoster
verzorgt de hardware en het OS, terwijl de klant verantwoordelijk is
voor de software. Dedicated hosting is een veel afgenomen vorm van
hosting in Nederland doordat hier veel grote datacenters zijn. “Maar er
zijn nog maar weinig hosters voor wie dit de enige vorm van hosting is.
Dedicated hosting gaat langzaam over naar cloud”, zegt Steltman.
Dedicated hosting heeft verschillende voordelen. “Het is anoniem, je
kunt snel extra capaciteit aanschaffen en je hebt geen zorgen over
onderhoud van de hardware.”
Voor wie:Klanten die precies weten wat je met een losse server kunt
doen. De klant moet dus weten hoe je een server met een site
of applicaties inricht, en hoe die server veilig te houden.
Wie niet: Dedicated hosting is niet geschikt voor organisaties die
onvoldoende kennis hebben om zelf applicaties online te
laten draaien en servers te beveiligen.
Datacenter/colocation
De klant plaatst zijn eigen servers in het datacenter van zijn dienstverlener. Dat betekent dat de klant zelf de kasten inricht en verantwoordelijk
is voor zowel de hardware als de software die daarop draait. De hoster
verzorgt het datacenter waarin de servers staan.
Steltman: “Het runnen van het datacenter zelf is een vak apart; het
wordt steeds complexer en specialistischer. Je moet bijvoorbeeld zorgen
voor een goede beveiliging, stroom, koeling.
Je ziet ook een verschuiving bij serviceproviders die voorheen zelf een
datacenter hadden en nu voor colocation kiezen bij partners. Weinigen
werken nog met een eigen datacenter.”
Voor wie:Hosters en service providers, en de grotere organisaties die
zelf het complete beheer over de hardware en de online
diensten voeren.
Wie niet: Kleinere organisaties. Zij kunnen beter voor andere hostingvormen of IaaS kiezen.
Shared hosting
De klant huurt een deel van een server voor een speciale toepassing,
zoals een site of een webshop. Shared hosting is een zeer goedkope vorm
van hosting, maar het betekent wel dat je een server deelt met andere
klanten van de hoster. Vaak wordt ook de naam virtuele hosting
gebruikt.
17
SpecialCloud (IAAS)
Voor wie:Voor klanten die een simpele site of shop willen draaien.
Shared hosting is goedkoop, soms zelfs gratis.
Wie niet: “Als je online wat intensiever werkt dan met een eenvoudige
website, wil je meer regie en controle over de hosting hebben.
Dat kan niet met shared hosting, het is in feite een starterskit”, zegt Steltman.
Infrastructure-as-a-Service (IaaS)
De klant huurt server-, opslag- en netwerkcapaciteit van de hoster en
installeert daarop zelf zijn site of online applicatie. De hoster verzorgt
beheer van de site of applicatie, zoals monitoring, herstel van beschikbaarheid, uitvoeren van wijzigingen en de beveiliging. Steltman: “Het
voordeel is dat de klant regie houdt terwijl de hoster de zorg overneemt
voor de beschikbaarheid en veiligheid.”
Voor wie:Partijen die regie over hun online applicaties en sites willen
houden maar niet de kennis en kunde hebben om deze 7x24
uur in de lucht te houden.
Wie niet: Partijen die zelf de volledige regie willen houden en zelf
willen kunnen ingrijpen als iets niet goed gaat.
De klant neemt de infrastructuur af als dienst bij de hoster, denk aan
computing power, opslag en het netwerk. De IaaS-provider zorgt voor
het datacenter, de hardware, de basis software en de beveiliging.
Steltman: “Klanten nemen dit steeds meer af als een dienst. Ze zijn
minder geïnteresseerd in hoe het werkt, of waar het staat en welke
capaciteit het heeft. De provider moet gewoon zorgen dat het er is en
dat het werkt.
De schaalbaarheid moet zeer snel gewijzigd kunnen worden: naar boven
en naar beneden. Daarbij moet selfservice gegarandeerd zijn; de klant
kan er zelf nieuwe servers bijzetten als hij die nodig heeft – hij kan zelf
aan de knoppen blijven draaien.”
Voor wie:Voor de klant die zelf volledige controle wil houden over wat
er met zijn IT gebeurt. Daar vind je ook de private cloud-klanten. Het is ook een dienst die erg geschikt is voor de traditionele IT-resellers. Hiermee kunnen ze hun klanten clouddiensten aanbieden.
Wie niet: Voor klanten die de volledige regie willen houden over hun
IT, inclusief de locatie en technologie.
Webhosting
Platform-as-a-Service (PaaS)
Webhosting is de verzamelnaam voor hosting van websites, zowel
dedicated als shared. Steltman: “Omdat sites steeds complexer worden
en meer functionaliteit omvatten dan alleen statische content,
verschuift dit steeds meer richting cloud en managed hosting waarbij de
hoster zorgt dat die toepassingen in de lucht blijven.”
Voor wie:Voor elke partij die een site of shop wil opzetten.
Hierbij worden alle metadiensten aangeboden die nodig zijn om online
diensten mee in te richten. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om Identity
Access Management, software om een webshop te laten draaien, directories – de complete software-infrastructuur dus. Platform-as-a-Service is
in opkomst, al zijn er nog niet heel veel aanbieders. Voorlopers zijn
JamCracker in de VS en Siennax in Nederland.
Managed hosting
‘IaaS is het meest flexibele cloud computingmodel en zorgt voor de geautomatiseerde uitrol
van compute, storage en netwerkcapaciteit’
LeaseWeb: ‘Nog veel emoties’
18
LeaseWeb is een van de grootste hosting providers
van Nederland, met vestigingen in Duitsland, de VS
en Singapore. LeaseWeb beheert meer dan 60.000
bare metal dedicated servers in verschillende
datacenters wereldwijd. Meer dan 17.500 klanten
maken gebruik van hun hostingdiensten.
Ruud Mous, managing director LeaseWeb Nederland, ziet het bedrijf vooral als een “pure-play
Infrastructure-as-a-Service (IaaS) provider”. Binnen
IaaS ziet hij een trend richting hostingoplossingen
waarbij gevirtualiseerde omgevingen en bare metal
servers gecombineerd worden. Mous: “Het type
workload bepaalt bij ons de keuze voor het platform.
Bepaalde workloads presteren beter op fysieke
servers dan op een gevirtualiseerde omgeving.”
Mous ziet drie belangrijke redenen om infrastructuur te outsourcen: hogere beschikbaarheid en
continuïteit; lagere kosten door schaalvoordelen en
Ruud Mous: “Het type workload bepaalt
toegang tot de expertise van de hoster. Mous: “De
bij ons de keuze voor het platform.”
eerste stap is vaak dat men de eigen apparatuur
oppakt en in een datacenter plaats, of dat infrastructuur fysiek of in de cloud bij een provider wordt
gehuurd. Het beheer wordt nog steeds vaak in eigen hand gehouden. We zien dat er vaak toch nog veel emoties bij een dergelijke besluitvorming komen kijken. Zo’n voorzichtige eerste stap van uitbesteden is logisch om reden van job security. Systeembeheerders kunnen zich zorgen
maken om hun banen want een hosting provider heeft veel eigen specialisten in dienst, wat hem wel eens overbodig zou kunnen maken. En
ook al blijft het beheer in eigen handen – het gebeurt op afstand en ook dat is voor velen beangstigend. Mede daarom hebben wij een gelaagd
model waarbij je een ‘roadblock’ hebt bij het samenstellen van de hostingoplossing: je bepaalt als klant zelf waar onze inbreng stopt.”
“IaaS is het meest flexibele cloud computing-model en zorgt voor de geautomatiseerde uitrol van compute, storage en netwerkcapaciteit. Organisaties die kiezen voor een IaaS hebben volledige controle over hun infrastructuur in vergelijking tot gebruikers van PaaS of SaaS-diensten.”
IaaS en PaaS ziet hij daarnaast steeds dichter naar elkaar toegroeien. “PaaS heeft bepaalde karakteristieken die uitermate geschikt zijn voor
ontwikkelaars. PaaS zorgt ervoor dat ontwikkelaars zich volledig kunnen richten op de ontwikkeling van hun product of dienst. Op dit moment
zie je echter een beweging ontstaan waarbij de scheidslijn tussen IaaS en PaaS begint te vervagen. IaaS-providers bieden via API’s ontwikkelaars
de mogelijkheid infrastructuur, fysiek of virtueel, in datacenters wereldwijd, te lanceren en beheren.”
BT: ‘Alles wordt vercloud’
BT levert een groot aantal diensten op het gebied van hosting aan vooral
Richard Roersma: “Alles wordt
grote organisaties. Het bedrijf heeft wereldwijd meer dan 45 datacentra,
nu vercloud, ook netwerken.”
waarvan er sinds de opening van een datacentrum eind mei in Rotterdam drie in Nederland staan. “Cloud is al een tijdje hot. Alles wordt nu
vercloud, ook netwerken”, zegt Richard Roersma, hoofd product
management BT Compute bij BT’s Benelux organisatie.
BT heeft in datacenter/colocatie-diensten drie categorieen IaaS-oplossingen. Cloud Compute voorziet in een infrastructuur voor klanten die
ontsloten wordt via portals. De dienst draait inmiddels in 16 datacentra.
Klanten kunnen zelf kiezen waar hun virtuele machines draaien, dit kan
zowel in een publieke variant als in een private cloud. Bij die laatste
wordt de infrastructuur van de klant afgescheiden op het gedeelde
netwerk.
Onder het IaaS-aanbod valt ook Storage on Demand waarvan geavanceerde opslagcapaciteit ‘per gig per maand’ kan worden afgenomen. En
Private Cloud, waarbij voor een klant uit een groot aantal bouwstenen op
maat een cloudinfrastructuur wordt opgebouwd.
De IaaS-oplossingen zijn volgens Roersma, vooral geschikt voor klanten
die een hoge beschikbaarheid van groot belang vinden. “Bij de keuze
voor een dienst moet je kijken naar de toepassing die wordt gevraagd.
Wij geloven in hybride oplossingen. De meeste klanten vragen tegenwoordig als eerste naar cloud, maar het eindigt eigenlijk altijd in een
hybride oplossing. Cloud heeft natuurlijk veel voordelen, zoals grote
flexibiliteit en snelle beschikbaarheid. Maar dat maakt cloud nog niet in
alle gevallen de meest geschikte oplossing.”
De flexibiliteit, een van de grote lokkertjes van cloud, is bijvoorbeeld
niet altijd zo’n groot voordeel als men verwacht, waarschuwt Roersma.
“Klanten vergissen zich nogal eens als het daar om gaat. In een productie-omgeving met een redelijk vaste workload is een publieke cloud vaak
duurder blijkt dan initieel gedacht. Als de vaste workload 80 procent van
het volume bepaalt, profiteert men namelijk onvoldoende van de
flexibiliteit (up en down) van een public cloud.”
En betalen voor het daadwerkelijke gebruik kan ook ongunstig uitvallen. “Omdat het allemaal zo makkelijk is bij te schakelen, maakt men van
alles aan om het vervolgens weer vergeten uit te zetten. Dan wordt betalen naar gebruik erg duur. Daar moet je dus heel goed op sturen. Dat
betekent dat de rol van de IT-organisatie moet veranderen – meer een sturende rol, gericht op het bewaken van de TCO en zaken als compliancy
– om de voordelen van cloud inderdaad te benutten.”
Weten wat er met je data gebeurt is ook belangrijk. BT behoort tot de leveranciers waarmee je op het niveau van datacentra afspraken kan
maken over de locatie van de data. Maar lang niet alle public cloud providers geven dergelijke garanties. “De vraag om cloud wordt heel sterk
gedreven door de business, maar je moet dan wel goed kijken om welke businessprocessen het gaat en hoe je met je data omgaat. Je wil niet al je
data in de cloud zetten en ook niet al je applicaties. Veel bedrijfsapplicaties, vaak ERP-systemen, zijn bovendien nog niet daarvoor geschikt. Zij
draaien niet gevirtualiseerd en zeker niet in de cloud. Dan moet dat op de eigen hardware gebeuren.”
De keuze voor een leverancier is niet eenvoudig volgens Roersma. “Er zijn bijna geen standaarden, een kwaliteitsstempel is er ook niet, en dan
blijven zorgen om de beveiliging een belangrijke drempel om toch voor cloud te kiezen. En wat als je niet tevreden bent, en je wilt weg bij je
dienstverlener? Het is niet eenvoudig om dan je data weer uit de cloud te halen. En wat doe je als je cloudprovider failliet gaat? Wat als de
curator het datacentrum dichtgooit waar jouw spullen draaien? Wie kijkt er dan allemaal mee in jouw gegevens. De afweging dient niet alleen
op technologie gedaan te worden, men dient zich bewust te zijn van welke provider er achter zit.”
Steltman: “Veel partijen merken dat het beheren van stabiele en veilige
middleware complex is. Daardoor zie je nu een wederopstanding van
shared hosting, maar net iets anders. Je huurt elementen van een
platform, nieuw is dat het op een generieke manier gebeurt. Managed
hosting is in feite een tussenvorm, die ervoor heeft gezorgd dat het lang
heeft geduurd voordat PaaS opkwam.
Bij PaaS bedenkt de hosting provider zelf wat hij wil aanbieden,
bijvoorbeeld hoe de databasedienst eruit ziet. De klant kiest uit de
aangeboden opties, meer smaken zijn er niet. Het is een mooi model, al
zijn veel organisaties er nog wat huiverig voor, want het betekent dat je
genoegen moet nemen met standaardaanbod.”
Voor wie: Partijen die alleen hun applicaties willen uitrollen en zich
verder nergens zorgen over willen maken.
Wie niet: Partijen die niet volwassen genoeg zijn om hun softwareontwikkelingslevenscyclus af te stemmen op gestandaardiseerde
platforms, en partijen die groot genoeg zijn om alles helemaal
zelf te doen.
Software-as-a-Service
De hoster biedt de software aan als een online dienst. Hij installeert,
onderhoudt en beheert de software. De klant betaalt wat hij gebruikt.
Hij hoeft de software niet meer te kopen. Hij heeft geen zorgen meer
over het gebruik en kan zich toeleggen op zorg voor de risico’s rondom
de data, de continuïteit en de databeveiliging.
Voor wie:Voor bedrijven die alleen functionaliteit nodig hebben van
de software. In aanmerking komen eigenlijk alle kleine
mkb-bedrijven.
Wie niet: Organisaties die niet toe zijn aan een gestandaardiseerd
applicatielandschap.
Cloud of niet?
Een algemeen erkend kwaliteitsstempel voor goede clouddienstverleners is er nog niet. De kwaliteit van de aanbieders loopt flink uiteen.
Michiel Steltman: “Er zijn wel vijf criteria waarmee je kunt bepalen of
je echt met een cloud te maken hebt of met een andere vorm van
hosting.”
1. On demand , self-service. Een klant moet zelf zijn capaciteit kunnen
regelen zonder gedoe met contractaanpassingen en verkopers.
2.Unrestricted network access. Een klant moet overal en met alle
mogelijke apparatuur toegang kunnen krijgen tot de clouddienst.
3.Rapid elasticity. Een klant moet heel snel de capaciteit omhoog
maar vooral ook weer omlaag kunnen brengen. Met name dat laatste
is pas sinds korte tijd mogelijk en is een trendbreuk met meerjarige
afspraken.
4.Pooled. De service provider en niet de klant is verantwoordelijk voor
het regelen van voldoende voorraad en capaciteit van servers, opslag
en netwerk.
5.Metered. De klant hoeft alleen te betalen voor wat hij gebruikt.
»
19

Download Report