sept/okt 2013 > Uiterste verkoopdatum: 16 OKT 2013 > Jaargang 18 > Vaste verkoopprijs: € 2,- (waarvan € 0,65 naar de verkoper)
#13
Iedereen in
therapie
Elfie
Tromp
Den Haag loves
Rotterdam
pag 8
Pied-a-terre
van Lutz Jacobi
pag 14
Advertentie
> van de redactie
Eerste en laatste
gs is weggehaald
Dit is de eerste StraatNieuws. Haa
ook in Rotterdam
omdat vanaf deze editie de krant
we ook verkocht in
wordt verkocht. Overigens worden
Wassenaar, Delft,
Rijswijk, Voorburg/Leidschendam,
we altijd al. Maar
Zoetermeer en Gouda. Dat werden
jaar geleden in Den
omdat het StraatNieuws achttien
voor.
Haag is opgericht stond er Haags
ant met een stevig
We blijven natuurlijk een straatkr
en de regio zullen
Haags accent. Maar ook Rotterdam
d zijn. U vindt onze
in onze krant goed vertegenwoordig
ied. Nu dus ook
sgeb
verkopers in het hele verspreiding
en met het Leger des
in Rotterdam waar we samen werk
Heils en Stichting Ontmoeting.
atkrant in RotDrie jaar lang was er geen echte stra
stad met zoveel
een
in
terdam. Dat kan natuurlijk niet
We zijn dan ook blij
dak- en thuislozen als Rotterdam.
kunnen met een
dat de verkopers weer de straat op
product. We moeten
mooi en journalistiek verantwoord
kennen. Iedereen
Rotterdam nog wel een beetje leren
om!
die ons daarbij wil helpen, is welk
vinden dat de
We
.
neel
ctio
reda
ste
Dit is het laat
r hoeft niet aan de
krant voor zichzelf spreekt. De leze
te worden gelaten.
en
hand van de hoofdredacteur binn
? Jullie zijn meer
Jullie doen de deur zelf wel open, toch
atNieuws.
dan welkom! Veel plezier met Stra
> colofon
StraatNieuws wordt verkocht en mede gemaakt
door dak- en thuislozen in Den Haag, Rijswijk,
Rotterdam, Leidschendam-Voorburg, Voorburg,
Westland, Delft, Gouda, Zoetermeer, Wassenaar
en de Bollenstreek.
De verkopers kopen de krant in voor € 1,35 en
verkopen hem op straat voor € 2. Het verschil is
een bijdrage in hun levensonderhoud. U herkent
de StraatNieuwsverkoper aan de witte pas
en het (niet verplichte) rode hesje.
Donaties Giro 7544612 t.n.v. Stichting Haags Straatnieuws,
Den Haag.
inhoud #13
04 INTERVIEW Elfie Tromp
De Rotterdamse schrijver, presentator en theatermaker
Elfie Tromp breekt een lans voor therapie: ‘Mensen kunnen
04
heel wereldvreemd zijn’.
06 COLUMN Justin
07 WIE HELPT WIE Dominee Visser van de Pauluskerk Rotterdam
08 LUDIEK DEN HAAG LOVES ROTTERDAM
Hagenaars over Rotterdam, Rotterdammers over Den Haag
10 AFSCHEID De deur gaat dicht voor Haagse Huizen
11 HAAGSE HUIZEN Sober pied a terre van Kamerlid Lutz Jacobi
12 TIJDSBEELD 1930
Scheveningse boetsters langs de spoorlijn Den Haag Rotterdam
14 GODENSPIJS Iemand om bij thuis te komen
12
15 WERKPLAATS De Viltmannen
16 REPORTAGE Het Passion, vakantieoord voor dak- en thuislozen
18 INGEZONDEN BRIEVEN EN STELLING
19 CULTUUR
Haagse kalender van Philip Akkerman en Joris Wijsmuller
21 CRYPTO Puzzel en win het boek Goeroe van Elfie Tromp
23 UITGELICHT Puur Proeven in Den Haag en Rotterdamse Kost
24 KAASHELD EN POEPHOOFD hebben een bijbaantje
Oplage 9.000
Adres Postbus 63498, 2502 JL Den Haag
Telefoon 070 318 1661
Email [email protected]
Website www.haagsstraatnieuws.nl
buitengewoon
Atelier de Haagse School: Harold Mansveld
Advertenties en distributie 070318 16 61
Coördinator verkopers Arjen Geut, 06 1400 7082
Hoofdredacteur Floor de Booys
Redacteur Hester Heite
Eindredactie Tanya van der Spek
Medewerkers aan dit nummer:
Alf Berendse, Atelier Haagse School, Dagmar Bosma, Melle de
Boer, Rik Buter, Christiaan Donner, Bertus Gerssen, Henriëtte
Guest, Haags Gemeentearchief, Raymond van Houten, Annette
van Kester, Lamelos, Caroline Ludwig, Ron Rutten, Tanya van
der Spek, Jeroen Stam, Suzanne Stam, Mariëtte Storm, Elke
Swart, Lex Veldhoen, Justin Verkijk en Paul Waayers.
Cover Raymond van Houten
Ontwerp en opmaak Marieke de Roo
Druk Wegener Nieuwsdruk Gelderland
Het volgende nummer verschijnt op donderdag 17 oktober.
Dit is de laatste aflevering van de serie
Buitengewoon, waarin kunstenaars van Atelier
de Haagse School hun schilderijen toonden.
Atelier de Haagse School is een werkplaats en een
vakopleiding voor mensen met een verstandelijke
beperking. Voor meer informatie:
www.atelierdehaagseschool.nl
Vanaf volgend nummer zijn hier tekeningen
van de Haags Portugese kunstenares
Cristina Martins te zien.
3
4
xx xx
StraatNieuws
#132013
De Rotterdamse schrijver, presentator en theatermaker Elfie Tromp dacht vroeger
dat ze een medium was en geloofde in andere dimensies en aliens. Nu gelooft ze in
de chemische processen in je hoofd. ‘Ik wil een lans breken voor therapie. Het kan
mensen echt helpen.’
tekst Hester Heite foto’s Raymond van Houten
Elfie kruipt in je hoofd
> Elfie Tromp (27), ja haar echte naam,
wil afspreken op het volledig vernieuwde Centraal Station in Rotterdam.
“Ik vind dit zo’n mooie plek. Mensen
zeiken vaak over Rotterdam, dat het zo
saai en kil is, dat het geen stadshart
heeft. Maar kijk dit dan. Dit station
geeft schwung aan Rotterdam. Ik ben
hier echt trots op. Ze zijn met de bouw
begonnen toen ik hier elf jaar geleden
kwam wonen en het is nog niet af.
Maar het is zo mooi, echt een iconisch
beeld. Prachtige lichtval, het houten
dak in de stationshal is indrukwekkend en de beelden van de VVV zijn zo
grappig.”
Het informatiepunt voor toeristen huist
in twee uit de kluiten gewassen hoofden, Claudia en Hermann geheten. Het
kunstwerk van Atelier van Lieshout, de
werkplaats van de Rotterdamse kunstenaar Joep van Lieshout, ‘vertegenwoordigt de diversiteit van de mensheid op
een eigen, bijzondere manier’, zo leest
de VVV-toelichting. Dat moet Elfie wel
aanspreken, die als schrijver, presenta-
tor en theatermaker zelf een behoorlijk
divers mens is. “Ik kan niet kiezen, wil
alles proberen. Ik houd ervan om op
het podium te staan. En als je jezelf als
schrijver wilt verkopen, moet je op tv
komen, want de meeste mensen zitten
toch voor de buis.” En ze wil zichzelf
verkopen. “Ik ben heel ambitieus”, zegt
ze meerdere keren. “Een dag niet gewerkt is een dag niet geleefd.”
New Age
Elfie bestelt een Chai Tea Latte en een
ontzettend gezond ogende salade, in
haar favoriete Amerikaanse koffieketen
Starbucks. “Dat is overgebleven uit mijn
New Age-tijd. Toen at ik macrobiotisch.
Nu eet ik wel een biefstuk op z’n tijd,
maar dan wel een biologische. Ik snap
niet dat veel mensen eten niet zien
voor wat het is: voeding, niet alleen
iets lekkers.” New Age is ook het onderwerp van haar debuutroman Goeroe.
Het verhaalt over een meisje dat de
wereld wil healen. Naar voorbeeld van
Jomanda, het medium in de blauwe
interview elfie tromp
StraatNieuws
#132013
jurk. Maar niets blijkt uiteindelijk wat
het lijkt tussen hemel en aarde. “Mijn
boek is deels autobiografisch”, geeft
Elfie grif toe. “De hoofdpersoon heet
ook Elfie. Ik vond het leuk om daar
mee te spelen: Wat is echt en wat niet.
Is ze echt gek?”
En is de echte Elfie echt gek? “Ik was
behoorlijk wereldvreemd. Ik geloofde
in andere dimensies, aliens, reïncarnatie. Maar nu niet meer. Nu geloof ik in
de chemische processen in het brein.
Je hebt niet te kiezen wat die met je
doen. Ik had als kind waarschijnlijk
last van jeugdschizofrenie. Ik hoorde
stemmen. Mijn tante was een heks. Zij
vertelde me dat ik een oude ziel heb en
heel wijs ben. Daardoor voelde ik me
bijzonder. Ik dacht echt dat ik een medium was en wilde mensen genezen.”
En nu? Nu wil Elfie verhalen vertellen. “En daarbij wil ik het lelijke niet
verzwijgen. De onvolkomenheden van
het leven kunnen heel mooi zijn. Ik
wil dat je een verhaal aan kunt trekken. Het boek was een afrekening.
Een zoektocht ook, naar wat ik er nou
eigenlijk echt van vind, van New Age.”
En? “Geloven in iets dat je houvast
geeft is mooi, maar je moet er niet in
doorschieten. Soms moet je accepteren
dat iets gewoon klote is, zonder reden.”
Therapie
Op haar negentiende verstomden de
stemmen in haar hoofd. Maar tijdens
haar opleiding tot toneelschrijver
begonnen de paniekaanvallen. “Ik
werkte zeven dagen per week, veertien
uur per dag. En ik kreeg alleen maar
afwijzingen. Het begon met eens per
half jaar hartritmestoornissen, overgeven en een nacht niet slapen. Maar
het werd steeds erger. Op een gegeven
moment had ik het vijf keer per week.
Ik bouwde mijn hele leven eromheen.
Ik durfde ’s avonds niet meer af te
spreken uit angst voor een paniekaanval en als ik wel afsprak kreeg ik
een paniekaanval uit angst voor een
paniekaanval.”
“De paniekaanvallen duurden een
maand of drie. Toen ben ik in therapie
gegaan. Ook maar een maand of drie.
Er zijn gewoon oefeningen voor, bijvoorbeeld ademhalingstechnieken. Ik
dacht die werken niet bij mij, daar ben
ik te slim voor, maar het werkt heel
goed. Ik wil wel een lans breken voor
therapie. Het kan mensen echt helpen.
Het taboe moet eraf om die stap te
zetten. Ik denk dat er aan veel mensen
meer mankeert dan ze denken. Je bent
je hele leven je eigen kind, dat je bij de
hand moet nemen en moet opvoeden.”
Ambitieus
Elfie wilde de hele wereld healen,
werkte non-stop en ging na een week
al samenwonen met haar inmiddels exvriend. Zit het wellicht in haar karakter
om door te schieten? “Mijn moeder
zei altijd: ‘Ik heb je godverdomme niet
gebaard om achter in de bus te zitten.’
Zij en mijn zus steken al hun vrije tijd
in hun twaalf rashonden en mijn vader
zit op zijn 65de het halve jaar in het
buitenland voor zijn werk. Dus ik heb
het niet van een vreemde. Het zit in
je bloed.” En jawel, Elfie is een directe
afstammeling van admiraal Tromp,
bekend zeeheld. “Die heeft ook z’n mannetje gestaan.”
“Ik ben niet heel erg geworteld”, stelt
Elfie. “Daarom wil ik misschien op een
station afspreken. Ik vind het fijn dat
hier alles open is. Niet dat ik zo weg
kan, maar dat je nieuwe mensen kunt
ontmoeten. Ik wil graag zoveel mogelijk
mensen bereiken, ik wil schrijven om
gelezen te worden.” En dat lukt aardig.
Haar debuutalbum werd onlangs nog
genomineerd voor beste Rotterdamse
boek. “Ik hoopte natuurlijk een villa in
Portugal te kunnen kopen, naast die
van Heleen van Rooyen (zelfde uitgever,
red.) Maar ik ben er wel achter dat
je van boekverkoop alleen niet kunt
leven.”
Vrienden
De laatste paar edities van Haags
Straatnieuws liggen voor haar op tafel.
“De Rotterdamse straatkrant zag er
heel treurig uit, met van die fletse
kleuren. Hier word ik wel blij van.”
Straatnieuws is wat Elfie betreft dan
ook meer dan welkom in Rotterdam.
“De straatkrant is een goede impuls.
Liefdadigheid waar je iets voor koopt.
En Den Haag en Rotterdam hebben toch
ook een verbindende metrolijn, dus we
zijn vrienden!”
Vrienden of geliefden? “Mijn eerste
vriendje kwam uit Voorburg”, geeft Elfie
toe. “Ik vind het centrum van Den Haag
heel mooi, met al die Indonesische eettentjes en het Letterkundig Museum.
Den Haag is een cultuurstad. Rotterdam
veel minder. Ik voel me hier soms
net een ontwikkelingswerker, zo veel
moeite moet je doen om mensen naar
een literair avondje te krijgen. Maar
het is nu wel al veel beter dan tien jaar
geleden, toen vond ik Rotterdam echt
een kutstad met een grimmig randje.
Aan de Nieuwe Binnenweg stond om de
vijf minuten een bedelaar aan je tas te
trekken.”
“Je hebt natuurlijk de vaste gezichten op straat. Dat zijn ook een
soort Rotterdamse iconen. Neem de
Duivenman. Nee, die voert ze niet,
die vreet ze op. En de zingende man
bij de H&M, met maar drie snaren op
zijn gitaar, maar heel enthousiast. Zij
zijn niet zo erg, vallen niemand lastig.
Maar bijvoorbeeld schizofrenen zien,
dat breekt je hart. Die maken dat je
je schuldig voelt omdat je van je twee
euro liever een biertje koopt. Zij moeten
geholpen worden, de hulp krijgen die ze
nodig hebben.”
Maak kans op een exemplaar van de
debuutroman Goeroe van Elfie Tromp
(ISBN 9048816866, €17,50) door de
Cryptogram op pagina 21 op te lossen.
5
‘Ik ben niet gebaard
om achter in de bus
te zitten’
6
column justin
't nieuws ligt op straat
StraatNieuws
#132013
wie helpt wie hans
StraatNieuws
#132013
7
De maatschappelijke opvang bestaat uit cliënten en hulpverleners. StraatNieuws vraagt zich af: wie helpt wie nou eigenlijk?
Als hij zijn kinderen in Oud-Rijswijk bezoekt, rijdt hij vaak ook even langs
Gouverneurlaan 439, zijn geboortehuis. Dominee Hans Visser (71) is een
oorlogskind. En nog steeds zoekt hij de strijd op.
tekst Elke Swart foto Henriëtte Guest
Leger des Heils
deelt soep uit
Bekijkt ’t,
met Justin.
Hallo Rotterdam!
Vroeger had ik niks met Rotterdam. Mijn
moeder sleurde me wel eens mee die
kant op. Vaak vergat ik meteen dat ik de
havenstad niet leuk vond als ik een paar
nieuwe gympies mocht uitzoeken. Ik ben
ook zo makkelijk om te kopen. Totdat ik
terechtkwam op een Rotterdamse redactie om een Haags uitgaansmagazine te
maken. Lekker dicht op ’t vuur maar niet
heus. Ik heb een hoop geleerd tijdens die
stage, maar het voornaamste was toch
wel dat 010 zo gek nog niet was. Met
drie snelle Rotterdammers (shout out naar
Jeroen V. Carsten van R. en Jordy den
H.) om mij heen die een onuitputtelijke
liefde voor hun stad hadden, kon ik ook
eigenlijk weinig anders dan toegeven. Al
ik heb ik dat in hun bijzijn nooit hardop
gedaan. Bij deze. Ik ben er zelfs de afgelopen jaren al een paar keer zonder mijn
moeder geweest. Vooral ’s nachts vind ik
het fijn toeven. Het nachtelijke aanbod is
een stuk spannender dan in Den Haag in
ieder geval. In Rotterdam wordt er nog vol
overtuiging gedanst, terwijl hier iedereen
een beetje staat te borrelen en slap te
lullen. Perron is een toptent, in Toffler
kan ik mezelf zo nu en dan ook lekker
verliezen, en Bird en Bar staan nog steeds
bovenaan mijn Rotterdamse to do list. In
tegenstelling tot de Amsterdammers kan
ik met Rotterdammers goed door één deur.
Eigenlijk lijken we wel op elkaar. Vooral de
‘niet lullen maar poetsen’-mentaliteit hebben we gemeen, net als de gezonde dosis
zelfspot en het chauvinisme. Wel vind
ik dat Rotterdam collectief moet kappen
met roepen dat de Witte de Withstraat zo
hip is. Een straat met 49 shoarmatenten
is alles behalve hip als je het mij vraagt.
Rotterdam, we deelden al een vliegveld
en vanaf heden ook de mooiste krant van
’t land. Samen maken we die Amsterdammers helemaal gek.
Justin
Op Prinsjesdag stond het Leger des
Heils met soep langs de route van
de gouden koets. Daarmee vroeg de
welzijnsorganisatie, ‘in deze tijd van
crisis en bezuinigingen’ aandacht voor
kansarmen in de samenleving.
Daklozen geweigerd in opvang
Weigeren Den Haag en Rotterdam daklozen op te vangen? Dat
willen de lokale PvdA en GroenLinks weten. Zij stellen vragen naar
aanleiding van onderzoek van het Trimbos-instituut waaruit blijkt
dat gemeenten elk jaar onterecht honderden daklozen op straat
zetten.
Door bureaucratie en slechte onderlinge samenwerking weigeren steden
zeven van de tien keer opvang aan daklozen die van elders komen, constateerden zogenoemde mystery guests (ex-daklozen die zich voordeden
als daklozen). Dat is in strijd met de wet. Iedere dakloze moet in elk
geval tijdelijk van bed en brood worden voorzien.
De onderzoekers meldden zich 51 keer aan voor opvang en werden 37
keer de deur gewezen met als enige argument dat ze uit een andere
regio kwamen. Slechts tien keer kregen ze één tot drie nachten een
bed, vier keer kregen ze uitgebreidere opvang.
Als de gemeente de dakloze opvangt, krijgt die ook aanspraak op een
bijstandsuitkering. Die moet de opvanggemeente betalen. Daarom
staan gemeenten niet te springen daklozen tot de langdurige opvang
toe te laten of om een dakloze van een andere gemeente 'over te
nemen'.“Daklozen mogen daardoor niet in de kou komen te staan”,
vindt het Rotterdamse PvdA raadslid Fatima Talbi.
Dominee of hulpverlener?
“Ik maak geen onderscheid. Je stort je ergens in en je ziet
wel waar je uitkomt. Ik ben een bondgenoot. Helpen doe
je op basis van gelijkwaardigheid. Ga op weg, geef vertrouwen en doe wat in je vermogen ligt. Het GGD-model. Ik
geloof niet in trajectplannen van hulpverleners. Zo werkt
het niet.”
Is iedereen te helpen?
“Ik zeg altijd: een dubbeltje kan geen kwartje worden maar
wel vijftien cent, en twaalf cent is ook mooi. Maar soms
is het onmogelijk. Dan zie je iemand verzuipen en is het
touw dat je uitgooit te kort. Ik ken mensen die zelfmoord
hebben gepleegd. Dat is ellendig, ellendig en verdrietig.
Dan denk je: ik heb het niet kunnen voorkomen.”
Bijenkorf verwijdert verkoper StraatNieuws
Zwart schaap of heilig boontje?
“Ik ga de controverse niet uit de weg. Leraren, ambtenaren, geestelijken; ik heb veel mensen tegen het zere been
geschopt. Kritiek word je niet in dank afgenomen. Toen
ik druggebruikers in de Pauluskerk opving stond ik volop
in de picture. Dat was mijn bescherming. Daarna zagen
sommigen hun kans schoon om mij terug te pakken: Visser
is een pedofiel, zeggen ze nu. Onzin. Ieder mens moet
gehoord worden: daklozen, illegalen en seksuele minderheden. Repressie levert ellende op. Dus als niemand pedofielen een stem geeft, dan moet ik dat maar doen. Het maakt
mij niet populair - ik moest zelfs in een beveiligingsprogramma van de politie - maar daar lig ik niet wakker van.”
foto Evert-Jan Daniels
foto Roos Koole
Bekende Hagenaar
Justin Verkijk deelt
zijn eigenzinnige kijk
op het leven.
Maas of Noordzee?
“Den Haag heeft mij gevormd. Op het Christelijk
Gymnasium - het huidige Sorghvliet - leerde ik onafhankelijk denken. In de jaren vijftig was het een hele
gebeurtenis: een jongetje uit Spoorwijk op het gymnasium. Vroeg zo’n leraar welke boeken er thuis in de kast
stonden. Tolstoi? Shakespeare? Ik kwam niet verder dan
Bruintje Beer. We waren erg kerks, een typisch CHU-nest,
een studie theologie was logisch. Sinds 1979 woon ik in
Rotterdam. Ik heb mij overgegeven aan de belangen van
deze stad. De druggebruikers uit mijn Perron Nul-tijd,
daklozen, prostituees, ik zie ze nog vaak. Wekelijks leid ik
een filosofieclubje met daklozen. Vanochtend hebben we
het over Kafka gehad. Veel druggebruikers herkennen zich
in zijn verhalen.”
Straatnieuws verkoper Robert Donkers staat al acht jaar
op zijn vaste stek bij de ingang van de Bijenkorf aan de
Wagenstraat.
Nooit eerder had hij problemen. Tot het weekend van 7
en 8 september j.l. Toen werd hij door beveiligers van
de Bijenkorf verwijderd. Er werd dat weekend voor vaste
Bijenkorfklanten een bijeenkomst gehouden en een dakloze bij de ingang van de chique winkelketen zou daarbij
detoneren. Onze verkoper staat op een eerlijke manier
zijn brood te verdienen en staat bovendien in de openbare
ruimte, dus hij mag niet door de Bijenkorf worden wegge-
haald. Een vaste klant van de Bijenkorf zag dat de verkoper
werd verwijderd en tipte de redactie van StraatNieuws. Wij
belden met de beveiliging van de Bijenkorf. “Onze klanten
zijn niet gecharmeerd van een zwerver voor de deur”,
aldus het hoofd van de beveiliging. Hij zag even over het
hoofd dat er ook Bijenkorfklanten zijn die wel oog hebben
voor de minder bedeelden in de samenleving.Er volgde
een artikel in AD/Haagsche Courant. Nog dezelfde dag zat
StraatNieuws bij Christian van Drumpt, de store manager
van de Bijenkorf Den Haag om de tafel. Verkoper Robert
Donkers kan er zeker van zijn dat hij gewoon op zijn stek
kan blijven staan.
Paulus of Job?
“Job durft God ter verantwoording te roepen. Zijn kritiek is
terecht: hij heeft niks verkeerd gedaan, dus waarom zo’n
straf? Maar hij wijst God niet af. Dat vind ik inspirerend.
Het debat met God.”
Wanneer heeft u voor het laatst gehuild?
“Afgelopen zomer had mijn zoon een motorongeluk.
Gebroken rug, tenen kwijt, volledig in de kreukels; hij is
nog steeds aan het revalideren. Toen ik hem ’s nachts
in het ziekenhuis vasthield… Ik huil niet snel, maar het
kwam er heel dichtbij.”
Wat moet er op uw grafsteen?
“Mijn leven lang heb ik geprobeerd om tof te zijn. Tof is
Joods voor ‘goed’. Ik wil een toffe gozer zijn: een man die
doet wat hij zegt. Zo hoop ik ook herinnerd te worden. Wat
mij na de dood te wachten staat, weet ik niet. De klassieke
hemel is ons ontvallen. Maar God draagt mijn bestaan, zoals papier een tekening draagt. Dat is voldoende voor mij.”
‘Ik wil een
toffe gozer
zijn’
1)
Wie Hans Visser (7
zijn opvang
ikant (bekend van
ed
pr
s
Wat Emeritu
Rotterdamse
roinegebrukers in de
he
en
n
ze
klo
da
or
vo
94). Blijft
l - van 1987 tot 19
Nu
n
rro
Pe
rk
ke
us
Paul
mensen in de knel.
zich inzetten voor
n wekelijks
ngenen en leidt ee
Hoe Bezoekt geva
enburg.
daklozen in De Couw
or
vo
tje
ur
-u
ie
of
os
fil
(SOS) helpt
teuning Stemlozen
rs
de
On
g
in
ht
ic
St
Zijn
lingen.
heid”.
Somalische vluchte
, maar rechtvaardig
id
he
ig
ad
fd
lie
n
ee
Motto “G
8
ludiek den haag loves rotterdam
StraatNieuws
#132013
#132013
Haags Straatnieuws slaat Rotterdam aan de haak en gaat voortaan door het leven
als StraatNieuws. Wat vinden bekende Hagenezen en Rotterdammers eigenlijk van
dit huwelijk? Opgetekend door broer en zus, beide met een diep gewortelde liefde
voor hun stad: Jeroen Stam (oer-Hagenees) en Suzanne Stam (Rotterdamse met
Haagse roots).
Gyz La Rivière
kunstenaar
tekst Jeroen Stam en Suzanne Stam foto's diversen
Den Haag
Rotterdam
Een ADO-trainer, zojuist gewonnen,
in een Rotterdamse kroeg. Dat kan
niet in Amsterdam.
De Hagenezen
Patrick Smith
zanger van Splendid
Wilma Roerade
regiomanager bij Reakt
Reakt biedt zinvolle daginvulling en arbeidsreintegratie aan mensen met
psychische problematiek, en
heeft vestigingen in zowel
Den Haag als Rotterdam.
“Rotterdam is mijn geboorteplaats, dus het is logisch
dat ik er een warme band
mee heb. De havens zijn
uniek, heerlijk om een middagje doorheen te varen. Of
ga bijvoorbeeld eens met de
watertaxi naar Hotel New
York! Maar Den Haag heeft
weer enorm veel muzikaal
talent. Kane, Golden Earring,
Di-rect en Anouk komen hier
immers vandaan. Wat ik
mooi vind aan Den Haag, is
de combinatie van een echte
grote stad met een badplaats
met strand. Dat is uniek in
de wereld.”
Hagenees der
Hagenezen
Uiteraard geeft ook de
Hagenees der Hagenezen
in geheel eigen stijl zijn
ongezouten mening over
de uitbreiding van Haags
Straatnieuws naar Roffa.
“Pesaunlijk kenne die krautekaukâhs ùit Roffa mèn
allemaal de bâht haggelûh.
Gein strand, gein dùinûh en
gein Piet Petat. Bram Ladage
ken me maag nie vedrage
met ze anstellerige snekbogdeile. Vèâhdâhs leg ut daah
vol met gure betonne stadsblokke en ’n graut ùitgevalle
vevegsingskenaal. Maah as
dit ’n vèjandelijke auvâhname is van Rottâhdams territorarium, dan ben ik heilemaal voâh! De Haag gaat
voâh wereldheâhschappè en
begint met de anneksering
van die auvâhschatte jachhave vol aulieblikkûh.”
Maurice Steijn
hoofdtrainer van
ADO Den Haag
Steijn werd geboren in
Den Haag en woont er nog
steeds. Als kind zat hij vaak
met z'n vader in de Kuip. “Ik
vind Rotterdam een fijne
stad. Mijn vader was een
echte Feyenoorder. Hij was
taxichauffeur en samen met
een stel collega's reed hij
iedere zondag naar de wedstrijden. En ik mocht mee,
vanaf mijn zesde. Rotterdam
en Den Haag lijken erg op
elkaar, vind ik. De bewoners
zijn allemaal recht door
zee, dragen het hart op de
tong. In voetbaltermen zijn
beide clubs ook een beetje
de underdog, en hebben ze
dezelfde no nonsens mentaliteit. Maar Rotterdammers
zijn en blijven bijzondere
mensen, zeker de Feyenoordsupporters.”
“Ik vind Rotterdam altijd
een toffe stad die me qua
atmosfeer erg aan Den
Haag doet denken. Voor de
Rotterdammers: dat is dus
een compliment. Ik heb me
altijd laten vertellen dat
Rotterdam een stad van
harde werkers is. Dat is
mooi, dan hoef ik dat werk
niet meer te doen, haha!
Mooi aan Roffa is natuurlijk
het nachtleven – ik ben ook
van mening dat dat in Den
Haag grootser en beter kan.
Als nachtburgemeester heeft
Jules Deelder Rotterdam
nationale én internationale aandacht gebracht,
dat heeft hij goed gedaan.
De Rotterdamse dames zijn
niet te versmaden en als je
nog nooit in de havens bent
geweest, dan heb je echt
iets gemist. Wat zouden
wij aan Rotterdam kunnen
meegeven? Eh, laten we ze
onze Marnix Norder met
z'n protserige cultuâhpalès
cadeau doen! Zorg ik voor
inpakpapier!”
René Bom
Haagse nachburgemeester
“Ik heb geen hekel aan
Rotterdam. Laten we eerlijk
zijn, Den Haag en Rotterdam
hebben een hele oude en volgens mij ook goede band. We
delen inmiddels een luchthaven samen, Rotterdam The
Hague Airport. Ik heb heel
goede en oude vrienden in
Rotterdam, onder wie Jules
Deelder en Frédérique Spigt.
Het havengebied is onwijs mooi, echt uniek. In
Rotterdam wordt ook enorm
veel aan cultuur gedaan, op
allerlei terreinen en niveaus.
Daar kan Den Haag echt nog
iets van leren. Maar op het
gebied van taal kunnen ze
daar wel wat leren van de
Hagenezen! Al zal het nog
wel een paar eeuwuh duren
voor ze daar Haags lullen.”
9
StraatNieuws
Aruna Vermeulen
oprichtster van het
HipHopHuis
Het HipHopHuis is het
belangrijkste podium voor
hiphopcultuur. “Wekelijks
komen er zo’n 700 jongeren
uit de wijde omtrek om te
dansen of muziek te maken. Het is een van de weinige plekken die er nog zijn
voor jongeren. Afgelopen tijd
is er veel wegbezuinigd. In
Den Haag is ook een hiphop
centrum, H3C, dat veel
activiteiten voor jongeren
organiseert. Andere leuke
initiatieven zijn cultuurpodium Pip, dansgroep Moyo
Tribe en de feestjes van
Kinderen van Den Haag. Wat
me steeds opvalt als ik in
Den Haag ben, is het contrast tussen arm en rijk. Dat
lijkt groter omdat de werelden gescheiden zijn. Ik heb
het idee dat in Rotterdam
alles meer door elkaar loopt.
Wat voor mij uitblinkt aan
Den Haag is de nabijheid van
de zee. Dat zorgt voor een
sportieve vibe en een beach
lifestyle waar wij stadsmensen alleen maar van kunnen
dromen.”
Gyz La Rivière maakt films,
boeken, installaties en performances waarin de stad
een belangrijke rol speelt.“Ik
vind het wel een sympathieke stad, dat Den Haag. Het
heeft veel mooie winkels.
Dat deftige weet je wel. En
tegelijkertijd ook dat volkse.
Een perfecte combo. En jullie
bouwen ook een skyline,
daar houden wij van! Den
Haag staat natuurlijk bekend
om z’n geweldige dansgezelschappen. Ik ga graag naar
het Nederlands Danstheater.
Ook in het fijne Korzo theater kom ik wel eens. En
het is altijd een feestje om
het Gemeentemuseum te
bezoeken. Ook de culturele
route Hoogtij vind ik heel
inspirerend. Alsof jullie vier
keer per jaar een enigszins
bescheiden museumnachtje
hebben. Volgens mij zijn
Hagenezen best trots op
hun stad. Maar ze mogen
best wat trotser zijn. Wat
ik zou willen ruilen met
Den Haag? De Passage uit
1885. Wij hadden een vergelijkbare Passage, uit 1879,
van dezelfde architect Van
Wijk. Maar ja, die van ons
is natuurlijk van de kaart
geveegd. Dus misschien wil
politiek Den Haag ons wat
geld geven om die te herbouwen? Waarvan ik meteen
moet huilen in Den Haag?
Jullie conservatorium, wat
een deprimerend gebouw
zeg. De kunstacademie
daarentegen is prachtig. Wat
je altijd moet doen als je in
de Hofstad bent? Simpel, effe
naar Dudok. Dan ben je toch
een beetje in Rotterdam.”
Lee Towers
Rotterdamse artiest in
hart en nieren
Ellen Mannens
aanvoerster Feyenoord
Vrouwen Legioen
Dick Couvée
Ellen Mannens is journalist,
de onofficiële aanvoerster
van het Feyenoord Vrouwen
Legioen, initiatiefneemester
van 365feyenoordvrouwen.nl
en van het supportersjurkje.
“Wat ik vind van die kouwe
kakstad? Ik geloof dat ik
een instinct heb voor het
ontwijken van de kouwe
kak - gewoon niet naar het
Plein gaan - want ik ken
de Hagenaars als stoere
kroegtijger en makers van
de betere muziek. The Deaf,
de Kraaien. Oké, het zal The
Kik natuurlijk nooit overtreffen. Den Haag heeft een
goede kroegcultuur, daar kan
Rotterdam nog een puntje
aan zuigen. Laat de mensen
achter Hotel New York even
orde op zaken stellen op
de Pier. Die weten hoe je
oude iconen in ere herstelt.
Wat Den Haag nog van
Rotterdam kan leren: verbouw nooit het voetbalstadion van je grootste club. Voor
je het weet heb je een sfeerloze bak op een totaal niet
inspirerende locatie. Nooit
doen als je in Den Haag bent:
proberen een broodje ei met
ui te bestellen op z'n Haags.
Lukt je toch nooit om het net
zo geloofwaardig te doen als
een echte Hagenees.”
De Pauluskerk biedt ondersteuning aan dak- en thuislozen, drugsverslaafden en
mensen die elders geen hulp
kunnen krijgen zoals mensen
zonder officiële verblijfsvergunning. “Het is hartstikke
goed dat het Straatnieuws
weer in Rotterdam verschijnt en aandacht vraagt
voor mensen van de straat.
Armoede wordt een steeds
groter thema en helaas is
Rotterdam de stad met het
grootste aantal mensen dat
onder de armoedegrens leeft.
We zitten boven de 100.000
en dat worden er steeds
meer. Door de crisis, die lang
aanhoudt en diep gaat, zien
we nu steeds meer ‘nieuwe’
armen: zzp‘ers en kleine
zelfstandigen. Er is een hoop
te winnen als we daar niet
alleen met Den Haag maar
ook Amsterdam en Utrecht
samen in optrekken. Den
Haag is een mooie stad. Ik
heb er nog gewoond en op
school gezeten. We gingen
altijd naar de Haringkoning.”
De dominee bewijst dat hij
het Haags nog niet verleerd
is als hij zegt: “Dat zit natuurlijk op het Rèswèkse
Plèn. Ha, ik kan het nog een
beetje!”
dominee van de Pauluskerk
Ambassadeur voor de
Rotterdamse Haven en
Feyenoord. Toch woont hij al
jaren samen met zijn vrouw
Laura op Scheveningen.
“Omdat we echte zeemensen zijn. En ooit hadden
we hier een horecagelegenheid, Lee Towers Palace.
Den Haag is natuurlijk
een hele mooie maar ook
belangrijke stad. Met de
Hofvijver, het Binnenhof en
het Vredespaleis. Als je als
Rotterdammer in Den Haag
bezoekt, ga je natuurlijk naar
Madurodam, een visje eten
bij Simonis in de haven en
dan naar het vuurwerk aan
zee. Wel jammer dat de Pier
zo verwaarloosd is. Soms
moet je niet al te nostalgisch
doen en gewoon besluiten
‘weg ermee’. Het heeft zijn
beste tijd gehad. Maar diezelfde discussie hebben we
nu ook in Rotterdam met
de Kuip. Hoe lang het nog
duurt voor de Hagenezen
Rotterdams praten? Nou,
vanaf Scheveningen zie je de
Tweede Maasvlakte al liggen, dus dat kan nooit lang
meer duren! Haha, nee hoor,
het is gewoon fijn dat we
zulke goede buren zijn.”
Rotterdam
De Rotterdammers
Den Haag
10
column melle
afscheid haagse huizen
StraatNieuws
#132013
Afscheid van
Haagse Huizen
Op de pagina hiernaast staat de laatste aflevering
van Haagse Huizen. De rubriek stopt na twaalf
jaar en meer dan tweehonderd afleveringen.
tekst Hester Heite interviewt Caroline Ludwig
‘Laat me je huis zien en ik vertel je wie je bent.’ Die tekst hangt op het prikbord van Caroline
Ludwig. Twaalf jaar lang verzorgde zij, samen met fotograaf Henriëtte Guest, de rubriek Haagse
Huizen. “Ik vond het aanvankelijk niet zo’n goed idee, om bezit te laten zien in de daklozenkrant.
Maar huizen en interieurs voeden de nieuwsgierigheid, ook die van mij. En na twee weken had ik
al een hele lijst met huizen waar ik wel binnen wilde kijken.”
Allereerst moet je jaren groeien en groeien
doet pijn. Als je stopt met groeien, moet je
iemand zijn. En dat zijn is maar een gedachte
waar je je krampachtig aan vastklampt. Net
zolang tot je het los kan laten en met een
beetje geluk nog een paar jaar zorgeloos door
het leven kunt. Maar goed, lief dochtertje,
vooralsnog groeien er dingen in je mond, en
dat zal pijn doen. Tanden zijn een gedoe.
Ik heb ooit mijn neus met mijn voortand aangeraakt. De wortel was gebroken en zorgde
al jaren voor een ontsteking. Een eerdere,
verkeerde diagnose van die ontsteking heeft
me handenvol antibiotica doen slikken. Ook
ben ik door die verkeerde diagnose aan mijn
neus geopereerd. Een nare en totaal onzinnige operatie. Daar zou je kwaad om kunnen
worden, maar je hoort ook wel eens dat ze
een verkeerd been amputeren. Dat is erger
omdat daarna ook nog eens het been dat in
eerste instantie geamputeerd moest worden
geamputeerd zal worden en je dus na die
operatie helemaal geen benen meer hebt.
Een voortand missen is overkomelijk. Zeker
voor mij. Niemand heeft mijn voortand ooit
gezien, ook niet toen deze nog in mijn mond
zat. Dit komt doordat mijn bovenlip mijn
boventanden bedekt, ook als ik lach en praat.
Nu het ding eruit is, kan ik ernaar kijken.
Niet veel mensen hebben met eigen ogen hun
voortand gezien. Ook kan ik met mijn voortand mijn neus aanraken. Dat hebben nog
minder mensen gedaan. Nu zat ik te denken
om mijn voortand aan een ketting om mijn
nek te dragen, zodat de tand toch meedoet
in het geheel, maar dat is niets voor mij,
een ketting dragen. Misschien is er iemand
anders die mijn tand aan een ketting wil dragen? Ik zal het eens aan mijn vader vragen.
Verzameling
Willem Post, Wieteke van Dort, Spike. Ze stonden allemaal in Haags Straatnieuws. “We kozen wel
de huizen met een verhaal, die meestal schuil gaan in de details”, vertelt Caroline. “Neem de oude
koffiepakhuis aan het Westeinde. Bijzondere leefvormen als Centraal Wonen en Emmaus. Het
smalste woonhuis en een appartement op de 42ste verdieping van het Strijkijzer. Of de vrouw die
twee huizen had samengevoegd om al haar verzamelingen kwijt te kunnen. En dan de skelettenman met kasten vol kattenhoofden.” Hoe vind je ze? “Via-via of gewoon door bij mensen aan te
bellen. Maar niet iedereen wil met z’n huis in de krant. Mijn ervaring is: hoe duurder het interieur, hoe dichter de voordeur.”
Bagage
StraatNieuws trekt nu, samen met Lutz Jacobi, de deur achter zich dicht. Om iets anders te openen: tassen. “Een tas is misschien wel een klein mobiel huis, waarin mensen ook dingen verzamelen en die vervolgens met zich meedragen”, aldus Caroline, die ook deze rubriek voor haar
rekening zal nemen. “Bagage, zo gaat de serie heten. Over alles wat je met je meedraagt.”
16
haagse huizen benoordenhout
Haags Straatnieuws
#082013
Alles
voor de
kunst
Deze maand viert Wieteke van Dort haar
50-jarig jubileum als artiest. Van die halve
eeuw woont ze nu 43 jaar in ‘het gele huis’
in het Haagse Benoordenhout. Op bezoek
bij Tante Lien.
tekst Caroline Ludwig foto’s Henriëtte Guest
> De rozen rond het beeld van koningin Emma aan het Jozef Israëlsplein
bloeien nog niet. Het Rosarium is een
van de vele groene plekken in het
Benoordenhout. Vlak om de hoek staat
het huis waar een van de bekendste
Indische tantes van Den Haag al ruim
veertig jaar woont. Boven de panden zie
je richting Malieveld de contouren van
het markante gebouw de Rode Olifant.
“Wieteke?”, vraagt een buurman, die de
verslaggeefster zoekend ziet rondlopen.
“Oh, die woont in het gele huis.”
En ja, de gele kozijnen en de rode voordeur vallen na het betreden van de afgeschermde voortuin behoorlijk op. Voor
het raam staat een pauwentroon, die
de oplettende toeschouwer zou kunnen
herkennen als de stoel van Tante Lien.
De vrouw des huizes doet open. “Ja, die
kleuren”, licht ze het bonte verfwerk
toe, “dat was een idee van onze zoon
Alexander. Hier in de buurt werden we
geplaagd met ons ‘Shellstation’. Maar
ook Hotel des Indes heeft inmiddels dat
prachtige maïsgeel.
“We zijn hier in 1970, na ons trouwen,
komen wonen. Mijn man Theo werkt
als psychotherapeut aan huis. Hij
bracht een zoon mee. We hadden dus
ruimte nodig.”
En ruimte heeft dit herenhuis met acht
kamers. Het pand werd gebouwd aan
het begin van de twintigste eeuw. “Toen
we hier kwamen wonen hadden we het
niet breed. Wat we hadden investeerden we in de donkere parketvloer, die er
na al die jaren nog steeds ligt. En in een
houten aanrecht voor in de keuken.
Eigenlijk is er sinds die begintijd niet
veel veranderd. Deze eettafel staat hier
vanaf dag één, en de babyvleugel kregen we van mijn moeder, tweedehands.
Ons eerste bed was gemaakt van
decorhout. Daar is de aannemer later
nog doorheen gezakt. In de slaapkamer
gebruikten we een oud projectiescherm
tegen de inkijk. Toen de kinderen nog
thuis woonden, stond hier in de achterkamer een poppenkast. Daar speelde
ik elke week voor de kinderen uit de
buurt. We hebben het hier altijd heerlijk
gehad. Altijd goed contact met buren.
Vroeger deelden we de ladder, de heggenschaar en de boormachine. Reuze
handig, want niemand had alles.”
Toneel en televisie
Wieteke van Dort was dertien jaar
oud toen ze met haar moeder en
tweede vader naar Nederland kwam.
“Aanvankelijk was het voor een vakantie, maar Soekarno bleek al het buitenlands bezit genationaliseerd te hebben.
Thuis in Soerabaja waren we dus alles
kwijt. We zijn nooit meer teruggegaan.”
Het gezin woonde tijdelijk in een huis
aan de Akkerwindestraat in de wijk
Bohemen. Ik vond Den Haag gelijk
prachtig, sprookjesachtig, in die eerste
lente, met bloeiende tulpen en allemaal
bloesem.”
Wieteke omschrijft haar middelbare
schooljaren als leuk. “Maar ik deed niet
goed mijn best.” De Toneelschool zou
ze later niet afmaken. Voor een succes-
volle carrière vormde dat echter geen
belemmering. Als stagiaire begon ze bij
de Nieuwe Komedie, waar ze al na een
jaar de hoofdrol in Romeo en Julia kreeg
toebedeeld. In 1968 deed ze mee in het
befaamde ABC Cabaret van Wim Kan
en Corry Vonk.
“Na mijn trouwen ben ik gestopt met
toneel. Ik richtte me alleen op radio
en televisie. Goddank kon dat.” Sinds
die tijd is Wieteke vrijwel onafgebroken op televisie geweest. Op de lange
lijst programma’s waaraan ze meewerkte staan successen als Oebele, de
Stratemakeropzeeshow (waar ze voor
het eerst de Deftige Dame speelde), de
Seniorenshow, De Late Late Lien Show
en Het Klokhuis.
Vorig jaar moest ze haar werk onderbreken vanwege een ernstige
hartkwaal.
17
Haags Straatnieuws
#082013
“Gelukkig gaat het weer goed. Ik doe
wat rustiger aan en ga vroeger naar
bed. Niet meer om twee of drie uur,
maar ergens tussen elf en twaalf. Nu
ik wat ouder ben, zijn er
op televisie minder rollen. In Het Klokhuis speel
ik regelmatig prinses
Beatrix en De Oervrouw.”
Wieteke, oma van vijf
kleinkinderen en net
zeventig geworden, heeft
nog steeds de jeugdige
uitstraling van vroeger.
Ze wekt niet de indruk
het bij een carrière van
vijftig jaar te zullen
laten.
Kantoor met
onderscheidingen
Terug naar haar huis,
waar ze het overgrote
deel van haar werkzame
leven woonde. “In dit
huis is altijd gewerkt.
Theo heeft hier steeds
een werkkamer gehad,
waar hij nog steeds patiënten ontvangt. De wachtkamer veranderde al
snel in rommelkamer. Sinds de kinderen het huis uit zijn is de tweede verdieping in gebruik als kantoor.” Daar
staan de bureaus van haar medewerkers. En de onderscheidingen die ze in
de loop der jaren ontving: de Edisons,
haar Gouden plaat voor het album
Weerzien met Indië, de Nipkowschijf en
de Gouden harp.
In de huiskamer zijn weinig verwijzingen naar haar werk als actrice.
Wel verraden de vele kunstobjecten
de andere creatieve kant van Wieteke
en die van haar echtgenoot. Beide zijn
actief als beeldend kunstenaar en lid
van de Haagse kunstenaarsvereniging
Pulchri Studio. Aan de muur hangen
werken van Theo in aardekleuren en
grote doeken van Peter Blokhuis en
Ab Overdam. Ook staat er een gips-
beeld van de Haagse Renske Morks,
die net als Theo een atelier in de
Katwijksestraat had.
Wieteke beschildert porselein. Ze wijst
op een pot met zwart-witte bloemen
die op de vensterbank staat. “Dit is een
vroeg werk van tien jaar geleden. Ik
had het verkocht, maar gelukkig kon ik
het terugkopen.” Een andere blikvanger
in de huiskamer is de totempaal uit
‘Ik vond Den Haag
gelijk prachtig,
sprookjesachtig’
Papoea-Nieuw-Guinea. In de metershoge houten sculptuur zijn een mansfiguur, een krokodil en een adelaar
met vleugels te herkennen. “Dat stond
vroeger voor het mannenhuis om boze
geesten af te schrikken. Als het daar
was gebleven, was het allang verteerd.”
Bij het afscheid benadrukt ze nog
eens hoe gelukkig ze is in de stad van
Couperus en de Tong Tong Fair. “Door
heel Den Haag vind je die Indische
sfeer. Zowel in de Archipelbuurt als
op de Frederik Hendriklaan. Ik heb
meteen het onlangs verschenen boek
Sporen van Smaragd besteld, over het
Nederlands-Indische erfgoed in Den
Haag. Echt, we gaan hier nooit weg.”
Op 24 juni aanstaande viert Wieteke haar
50-jarig artiestenjubileum in de Koninklijke
Schouwburg, met als gasten onder anderen
Rob de Nijs, Yvonne Keuls, Willem Nijholt en
Sandra Reemer. Kaarten zijn verkrijgbaar
via www.ks.nl
haagse huizen zeeheldenkwartier
StraatNieuws
#132013
11
Lutz Jacobi's
doordeweekse
verblijfplaats
Na twaalf jaar Haagse Huizen is dit de laatste editie
van de rubriek. In al die jaren kwam nog nooit iemand
met een pied à terre aan het woord. Van de dertig
Kamerleden met een Haags buitenhuis kozen we voor
overtuigd Friezin Lutz Jacobi.
tekst Caroline Ludwig foto’s Henriëtte Guest
> Eind van de middag in het
Zeeheldenkwartier. Lutz Jacobi komt
ontspannen aan fietsen. Ze heeft haar
werk in de Tweede Kamer even onderbroken voor een gesprek over haar
tweede huis, een topetage van een
Haags herenhuis. Het is een hele klim
naar de derde verdieping. Bij de laatste
trap, nog smaller dan de eerste twee,
roept ze uit: “Ik leef als een student.”
Slaaphuis
Ook maakt ze meteen duidelijk dat
ze hier niet woont, maar verblijft. “Ik
weet niet eens de postcode.” Wonen
doet ze in Friesland, in Wergea (gemeente Boarnsterhim), een dorp van
1500 inwoners, dat ligt tussen Grou en
Leeuwarden. Daar leeft ze met haar
man Koos in een door hemzelf gebouwd
vrijstaand huis aan het water. “Van deur
tot deur is het 3,5 uur met het openbaar
vervoer. Dus ik heb niet veel te kiezen.
Op een doordeweekse avond nog terug
naar huis is geen optie. We maken hele
lange dagen en als Kamerlid heb je geen
chauffeur. Ik ben hier in ieder geval van
dinsdagochtend tot en met donderdagavond. Uiterlijk vrijdagochtend vertrek
ik weer naar Friesland.”
Compact en sober, dat is de eerste
indruk van de zolderetage. Zwart en
crème zijn de basiskleuren. De kleding
die Lutz vandaag draagt, lijkt daarop
afgestemd. Vooral als ze voor de foto
haar markante zwarte bril op zet. Het
meubilair is op twee handen te tellen.
Een zwarte leren stoel, een zitzak, een
‘Ik weet niet eens
de postcode’
televisie, een smal tweepersoonsbed,
een tafel met drie stoelen en een bureautje onder de kap. Meer staat er niet.
“Ik kan hier zo weer weg. Dat sobere
doe ik bewust. Dit huis staat in het
teken van werken of eigenlijk slapen. Ik
ben nooit voor elf uur ’s avonds binnen. Nog nooit heb ik hier gekookt. In
het Kamergebouw zijn allerlei prima
restaurants. Ik heb hier net genoeg om
te leven. Nee, het is geen straf om hier
te zijn. Ik ben een kampeerder, dit is een
luxe camping.”
Buurtgevoel
Ondanks het praktische uitgangspunt
noemt Lutz haar tweede huis een
superplek. “Heb je dat uitzicht al gezien? Vanaf het balkon kijk je zo op het
Vredespaleis.”
Zeven jaar zit ze voor de PvdA in de
Tweede Kamer. Water en natuur zijn
de belangrijkste onderwerpen in haar
portefeuille. Het eerste jaar sliep de
politica doordeweeks in een gezinshotel
op Scheveningen. “Aquarius, aan de
boulevard. Dat was wat onhandig. Dan
kwam ik ’s nachts laat thuis en moest
ik de eigenaar uit z’n bed bellen omdat
het pasje niet werkte. Zes jaar geleden
kwam ik hier wonen. En ondanks de
beperkte aanwezigheid heeft ze wel
een buurtgevoel.
“’s Ochtends maak
ik wel eens een
praatje met de
buurman en soms fiets ik op met
andere mensen uit deze wijk die in de
Kamer werken. Den Haag is een beetje
een wereldstad. Met het Noordeinde,
het Koningshuis, de winkels en galeries.
Ik vind Haagse mensen wel aardig. Mijn
Koos is ook een Hagenaar. Of moet ik
zeggen Hagenees? Hij komt uit de buurt
van het Zuiderpark.”
Hete herfst
De foto’s van haar echtgenoot vormen
de enige persoonlijke noot in haar kamer. “Door dit werk doe ik mijn naasten
te kort. Alles wordt altijd op de zondag
gepropt. In dit vak moet je een partner
hebben die zichzelf kan vermaken. Het
huiselijke van Friesland mis ik, maar
het stadse van Den Haag waardeer ik
ook.”
Lutz verwacht een hete politieke herfst.
“Ja, het is knallen of vallen.” Het tekent
de energieke politica, van traag gedoe
houdt ze niet. Na drie kwartier springt
ze dan ook snel weer op de fiets en
neemt ze wild zwaaiend afscheid van
de fotograaf en verslaggever.
12
tijdsbeeld
StraatNieuws
#132013
13
StraatNieuws
#132013
1930
Boetsters
Boetsters aan het werk op de droogvelden
aan de Harstenhoekweg in Scheveningen,
met op de achtergrond de spoorbaan van
de lijn Rotterdam-Den Haag-Scheveningen.
Het is nu beschermd duingebied, maar
vroeger werd het stuk duingrond Harstenhoek (Harst z´n hoek), dat Leendert van der
Harst in de achttiende eeuw in erfpacht had,
gebruikt als boetsterveld. Een boetster is een
vrouw die de netten repareerde die werden
gebruikt voor de vleetvisserij op haring. Op
zee raakten deze nogal eens beschadigd.
Wanneer een vissersschip terugkeerde,
werden de netten van boord gehaald en op
een vlak duin- of weidegebied uitgelegd
om te drogen. Ploegjes van tien tot twintig
boetsters trokken ‘s ochtends vroeg, onder
leiding van een hoofdvrouw en in Scheveningse klederdracht, naar de droogvelden om
schades te herstellen.
De Hofpleinlijn is de spoorlijn die Rotterdam
Hofplein via Den Haag met Scheveningen
verbond. In 1908 reden hier de eerste
elektrische treinen van Nederland. Nadat
de lijn naar Scheveningen in 1953 werd
gesloten,hadden de treinen aanvankelijk Den
Haag HS en later station Den Haag Centraal
als eindpunt. In 2006 werd de lijn aangepast
voor metrodienst RandstadRail. In Rotterdam
werd de Hofpleinlijn in 2010 via een nieuwe
geboorde tunnel (het zogenoemde Statenwegtracé), aangesloten op de Metrolijn E.
Uit de collectie van het Haags Gemeentearchief.
Heeft u opmerkingen over of herinneringen aan deze
plek of gebeurtenis, dan kunt u via www.haagsebeeldbank.nl reageren op de foto met registratienummer 0.26748.
14
kookrubriek godenspijs
StraatNieuws
#132013
Dominee Christiaan Donner kookt even graag als dat hij preekt, met goddelijke gerechten als resultaat.
Ananastaart
op z'n kop
werkplaats de viltmannen
StraatNieuws
#132013
Sleutelen, schaven, (bij)spijkeren. In deze rubriek bezoeken Paul Waayers en Bertus Gerssen werkplaatsen waar oude ambachten herleven.
Met zijn ambachtelijke bedrijf De Viltmannen wil Frank Hilbrands de Rotterdamse
Agniesebuurt wat mooier maken. Van zijn vilt worden tassen, hoeden, jassen,
muur- en vloerbedekking en geluidsisolatie gemaakt.
tekst Paul Waayers foto’s Bertus Gerssen
Vilt maken
van wol
en liefde
Als kind woonde ik een jaar in Amerika. Ik erfde een
Amerikaans kookboek van mijn moeder. Zij deed altijd
alles anders dan voorgeschreven, dus ik keer ook de
taart om uit de springvorm.
tekst Christiaan Donner beeld Henriëtte Guest/Annette van Kester
> Van mijn moeder erfde ik een
Amerikaans kookboek uit de vijftiger
jaren. Ook kreeg ik van haar de smaak
van de taart mee die zij daar uit
maakte ook al wist ze de laatste jaren
niet meer hoe. Het kwam allemaal
omdat mijn vader na enkele jaren
chirurg te zijn geweest ontdekte dat hij
minder graag met mensen omging als
die patiënt geworden waren. Hij besloot
zich om te scholen tot patholoog, maar
dat kon hij in Nederland niet studeren.
Zo stond ik als vijfjarige op de kade
waar nu Hotel New York is en toen de
Original
Upside-Down
Pineapple
cake
Holland Amerika Lijn was om met
mijn ouders en zusjes mee naar Boston
vervoerd te worden. Echt herinneren
doe ik me dat vertrek niet, maar nog
altijd voel ik me bij Hotel New York op
een onbestemde manier thuis.
Precies dat ‘thuis’ is door het vertrek
van toen een vraagteken geworden.
Op m’n vijfde woonden we een jaar
in Boston, op m’n zesde nog een
jaar in Londen. Ik kon bij terugkeer
geen Nederlands meer. Op het eerste
schoolplein waar ik me in Holland
weer staande moest zien te houden
verkondigde ik luidkeels aan alle Carl
May-lezende klasgenoten, dat ik in
Amerika was geweest en dat Indianen
daar helemaal niet bestonden. Gelukkig
verhuisden we al gauw weer. Ik vond
het best en ben mijn leven lang blijven
verhuizen. Want je nestelt nooit echt
als je als kind in het buitenland gewoond hebt. Ik weet niet of het anders
voelt als je in een buitenland geboren
bent en dan naar Nederland verhuist.
Diplomatenkinderen blijven ook altijd
liefst op reis. Het lijkt me een mooi
thema voor Straatnieuws om eens te
nodig
voor 4 personen
ven voorverwarmen op 180 graden. In het Amerikaanse recept staat alles in ‘cups’.
O
Mocht je een cup hebben, gebruik die dan. Ik heb het grofweg nagewogen: er staat 100
gram voor 1 cup en 150 gram voor 1,5 cup. Vouw aluminiumfolie om de losse onderplaat
heen en span daar in de springvorm aan. Bedek de rand met de rest, want het kan
lekken.
springvorm van 26 cm
boter
onderzoeken, want het gaat eigenlijk
over thuisloosheid. Paradoxaal genoeg,
want wie zo als kind opgroeit vindt
overal een thuis, maar hecht zich nooit
voor lang. Het nest voelt altijd tijdelijk,
als dat van een vogel; morgen kan het
weer verlaten moeten worden. Het is
dat ik ouder word en een mens gevonden heb om bij thuis te komen.
bruine basterdsuiker
pecannoten
cakemeel
groot blik ananas
bakpoeder
4 eieren
vanille (stokje of concentraat)
kristalsuiker
zout
melt 100 gram boter au bain marie. Meng er 100 gram bruine basterdsuiker door. Haal
S
van het vuur en meng er 100 gram grofgehakte pecannoten doorheen. Leg 8 plakken
uitgelekte schijven ananas op de bodem van de springvorm. Stort daar de suiker-boternotenmix overheen. Maak nu het deeg: zeef 150 gram cakemeel met 1 zakje bakpoeder.
Klop in een aparte kom 4 eierdooiers (bewaar het wit, dat komt nog). Voeg aan de
geklopte dooiers 2 eetlepels gesmolten boter toe en 1 theelepel vanille (concentraat of
uitgeraspt stokje). Klop 4 eiwitten met ¼ theelepel zout tot droog maar niet helemaal
stijf. Doe dit over in een grote mengkom. Voeg er dan 75 gram kristalsuiker met een
eetlepel per keer aan toe en roer om met de schuimspaan. Schep er vervolgens de
eierdooiermix doorheen tot die is opgenomen. Schep er dan het cakemeel doorheen met
3 eetlepels per keer, blijf omscheppen tot het één geheel is. Smeer het deeg gelijkmatig
uit over de ananasmix op de bodem. Bak de taart in ruim een half uur in de oven gaar.
et recept zegt dat je de taart zo moet laten. Maar mijn moeder deed altijd alles anders
H
dan voorgeschreven, dus ik keerde hem uit de springvorm om en ja, je kunt ‘m ook met
de ananas bovenop serveren.
15
De Viltmannen ook bemand door projectleider Jeroen de Wolff en ontwerper
Clara Froger. Het drietal wil niet alleen
een kwalitatief hoogwaardig product op
de markt brengen, maar met hun ambachtelijke bedrijf ook de Agniesebuurt
zelf weer kwalitatief helpen upgraden.
> Ooit zat Frank Hilbrands in de journalistiek. Ook hielp hij bij het opzetten
van een aids-organisatie in Mauritanië
en was hij enige tijd adviseur. Maar
hij werd uiteindelijk moe van het heen
en weer vliegen. Nu heeft hij het ambachtelijke bedrijf De Viltmannen in
Rotterdam. Hoe kwam dat zo? Frank
Hilbrands vertelt: “Zo'n anderhalf jaar
geleden had ik bedrijfsmatige ideeën die
ik onderzocht op economische haalbaarheid. In die periode vertelde iemand
dat zijn broer wol ging verbranden. De
wol had namelijk een dieptepunt in
de kiloprijs bereikt van 1.10 euro naar
amper 35 eurocent. Toen ik dat hoorde,
ben ik echt ongenuanceerd boos geworden! Er zijn weet ik hoeveel kinderen
in de wereld zonder kleren en jij gaat
wol verbranden? Het zal mijn Afrikaverhaal wel zijn maar ik vond dat echt
van de gekke. Kort daarop sprak ik mijn
buurvrouw die als hobby van wol vilt
maakte. Dat triggerde me en uiteindelijk
is met een zak wol en een goed idee het
plan voor De Viltmannen geboren.”
Schapen
In de Rotterdamse agglomeratie lopen
zo’n 6000 schapen rond. Die hebben
maar één taak: zoveel mogelijk gras
eten. Dat doen zij goedkoper en voorzichtiger dan een grasmaaimachine.
Ieder schaap levert jaarlijks tussen de
twee en drie kilo wol. Samen is dat zo’n
‘Buurtbewoners
kunnen thuis
meewerken’
krappe twee ton wol. Dit jaar kocht
Hilbrands zo’n 350 kilo in voor de vervaardiging van vilt. Frank: “De wol komt
hier aan en gaat door onze ‘wasserette’
die bestaat uit vijf kuipen waarin het
gewassen wordt in zoutwater en daarna
drie keer gespoeld. Na de laatste spoe-
Handmachine
Frank: “Dit was altijd een ambachtelijke
buurt van ‘Hard werken voor weinig,
maar nooit chagrijnig’. Al die kleine
bedrijven zijn verdwenen of naar industrieterreinen verhuist. Daardoor is een
hoop rek en samenhang uit de buurt
verdwenen. Samenhang van een bedrijfje dat in het plaatselijke wijkkrantje
adverteert of tegen een buurjongetje
zegt: ‘Joh, kan jij na schooltijd niet effe
een paar klusjes komen doen?’. Wij
willen dat weer terugbrengen door sommige werkzaamheden aan de wijk uit te
besteden. Wijkbewoners kunnen wol bij
ons inkopen, dat vervolgens thuis met
Smeulen
een door ons geleverde handmachine
Vilt kent vele toepassingen. Tassen,
gaan kaarden waarna zij die gekaarde
hoeden, jassen, muur- en vloerbedekwol weer met winst aan ons kunnen
king, geluidsisolatie, maar ook is het
verkopen. Op die manier betrek je een
materiaal brandwerend waardoor het
toepasbaar is in grote openbare ruimten. buurt bij je bedrijf en vice versa, zoals
Frank: “Wol heeft een vlamtemperatuur dat vroeger het geval was. Daardoor
van 500 graden en zelfs bij die tempera- wordt de buurt weer echt levendig. Ik
denk dat op mijn grafsteen de tekst
tuur gaat het nog niet echt vlammen,
moet komen te staan: ‘Hier rust Frank
maar smeult het nog een beetje. Ter
Hilbrands. Hij trok met twee linkerhanvergelijking: menig stalen bint begint
den het ambacht de wijk in’. Dat zou
bij diezelfde 500 graden al te smelten.”
mooi zijn…”
Naast initiator Frank wordt het bedrijf
ling wordt de wol gedroogd en gekaard.
Dat kaarden is in feite het uitpluizen
van de wol waardoor je een mooi gekamd stuk krijgt, dat geschikt is voor
de verwerking tot vilt. Die gekamde
wol leg je als een dikke plak met wat
water en zeep op een soort wrijftafel.
Wol heeft schubben die opengaan als je
de wolharen onder druk heen en weer
wrijft. Na verloop van tijd gaan door die
wrijving de schubben aan elkaar klitten
dan ontstaat in feite een permanente
verbinding. Dan is het vilt geworden.”
16
reportage het passion
StraatNieuws
#132013
Time-out in de Achterhoek
Verslaggever Lex Veldhoen verblijft 24 uur in Het Passion. Een christelijk logeeradres in
de Achterhoek waar mensen met een verslaving op adem kunnen komen. Ver weg van
stadsjungle en digitale snelweg.
tekst en foto’s Lex Veldhoen
> Even buiten Hummelo, een dorp in
de Achterhoek, doemen na de lange
oprijlaan drie gebouwen op. Twee
voormalige schuren met daartussen
de markante oude boerderij, omzoomd door kleurige bloembedden,
moestuinen, peren- en appelbomen,
kippen- en geitenhokken. Piet van
Pelt (62) toont me mijn kamer. Er zijn
vijftien slaapkamers voor gasten en
zes slaapkamers voor vrijwilligers.
Het Passion is ‘een religieus geïnspireerde escape’ voor (verslaafde)
daklozen. Gasten worden verwezen
door instellingen en gebruiken vaak
medicatie of methadon. Zeven van de
tien gaan hierna naar een vervolgplek
zoals een afkickkliniek of woonbegeleiding in de buurt.
12.15 uur
Gasten en vrijwilligers mogen niet in
elkaars gebouwen komen. Ook zijn er
alleen mannelijke gasten, omdat de
combinatie met vrouwen te complex
bleek. Rotterdammer Piet van Pelt heeft
Het Passion in 2007 met zijn vrouw
Heleen opgericht. Ze beheren het niet
meer, maar vallen deze week in omdat
de nieuwe beheerder, Luuk Krol, met
zijn gezin op vakantie is.
Ik ontdek een vierde schuur achter de
gebouwen, met een fitness- en een
houtbewerkingruimte. Hier worden na
de vakantie weer met een werkbege-
leider houten spelletjes, hondenhokken
en vogelhuisjes gemaakt. Piet timmert
in de werkplaats een speelkist voor zijn
kleinzoon. Buiten staat een betonnen
tafeltennistafel bij een sportveld met
hoog hek. Aan de achterkant van de
boerderij is de deel ontmoetingsruimte
voor iedereen met eettafels, pooltafel,
een grote keuken en zitjes. Achter de
schuur plukt een vrijwilliger op klompen aalbessen, terwijl gast John op een
bankje bij de kippenren zit. Hij is hier
al enkele weken. John is 42, heeft een
vriendelijk gezicht en tattoos op zijn
armen. “Ik verzorg de dieren want ik
verveelde me nogal. Ik heb vroeger veel
verschillende dingen gedaan. Ik ben in
dienst KVV-er geweest, was homeopaat, runde een cafetaria met mijn
vrouw, werd tatoeëerder en werkte
in het slachthuis. Uiteindelijk zwierf
ik acht jaar rond. Ik kwam hier na
detentie vanwege boetes. Ik ga hierna
naar een instelling om af te komen van
mijn alcoholverslaving, ik ben bang
terug te vallen.” Wat vindt John van Het
Passion? “Super. Het eten is goed, vers
uit de tuin. De vrijwilligers zijn aardig.
Ze zijn bereid tot een praatje en gaan
mee winkelen of zwemmen. Morgen
gaan we kanoën. Je mag na drie weken
één dag het terrein af, na vijf weken
een weekend. Ik zou weleens willen
vissen. Jammer dat er maar één gecensureerde computer is en dat je niet
meer televisie kunt kijken.”
12.30 uur
Lunch, met vijfentwintig gasten, vrijwilligers en werkers. Net als bij elke
maaltijd gaat een groepswerker voor in
gebed. Daarna leest een vrijwilliger een
Bijbelpassage voor en wordt een kort
dankgebed uitgesproken. Piet vertelt:
“Er zijn weinig hoog oplopende spanningen, ik denk mede door de niet-klinische opvang en persoonlijke aandacht.
Je hoort gasten regelmatig onderling
zeggen: Joh, kijk uit, je weet wat je hier
hebt, dat moet je niet weggooien.”
13.00 uur
Een gespierde gast (45, ex-vechtsporter)
loopt met een boormachine naar de
oprit om twee verwijzingsborden recht
te hangen. Hij werd in een Haagse kliniek behandeld voor alcoholverslaving
en woonde er daarna begeleid. “Maar
sommigen gebruikten er stiekem. Daar
wilde ik niet tussen blijven. Ik verhuisde naar een andere stad, maar kreeg
een terugval.” Hij is hier een maand
geleden gekomen via de reclassering
en gaat voor nabehandeling naar een
instelling, waar eerder geen plaats was.
“Ik zit er wel ver weg van mijn kind.
Hier kom je intussen tot rust, maar je
hebt weinig om handen. Ik werk wat in
de groenvoorziening en maak kamers
en beddengoed schoon. Ik ben niet
religieus. Er wordt hier zeven keer per
dag gebeden en gedankt. Uit respect
ben je stil. God heeft het beste met je
voor, wordt wel gezegd. Maar dan denk
ik: Waarom heeft de een dan narigheid
en de ander niet?”
13.45 uur
Vrijwilliger Frans (52) vertelt, terwijl
hij net geplante, slaphangende andijvieplantjes water geeft: “Ik kom hier
een dag per week. Vorig jaar was ik een
tijdje gast vanwege een bewogen jaar:
alcoholverslaving, depressie en angstklachten. Die namen zodanig af, dat ik
weer op mijzelf kon wonen. Ik woon in
de buurt en had een televisiereportage
over Het Passion gezien. Na crisisopvang ging ik eerst een tijdje meevaren
op een vrachtboot, wat heilzaam werkte. Op aanraden van een andere gast
ben ik bij de AA gegaan. Hij zei: ‘Als
je hier weg bent, kom dan elke avond
blazen. Dat heb ik gedaan. Nu is die
ene dag een steuntje in de rug. Ik doe
het ook uit dank, omdat Het Passion als
veilige omgeving me goed hielp, mede
doordat de mensen vanuit hun religie
werken.”
15.15 uur
Tijdens het theedrinken achter de deel
zitten de meeste mensen aan de houten
picknicktafels; drie gasten en twee
vrijwilligers zijn gaan fietsen. Een man
vertelt dat er steeds dealers op je afkomen als je in je eigen omgeving wilt
afkicken en aan een andere tafel begint
een medewerker van Ontmoeting een
17
StraatNieuws
#132013
Even je verslaving vergeten
gesprek met een gast die zegt op zijn
eigen manier te geloven. Piet: “Toen
we Het Passion wilden opzetten,
bood Ontmoeting aan te helpen. Het
heeft vijf andere dak- en thuislozen
projecten, zoals een inloophuis aan
de Rotterdamse ’s Gravendijkwal en
is evenals de Rotterdamse GGD een
belangrijke verwijzende instantie
voor ons. Vanuit Den Haag krijgen
we weleens gasten, mede via Exodus,
een stichting voor ex-gedetineerdenopvang.” Ondertussen zingt weer
een andere gast galmend, met diepe
uithalen smartlappen en hits van
Elvis Presley.
groepswerkers en SPH-ers de gasten
begeleidt.
17.15 uur
Een wit justitiebusje levert een jonge
alcoholverslaafde af met in twee
kartonnen dozen zijn persoonlijke
spullen. Hij was hier eerder en zat
tussendoor een maand in detentie.
Zijn ouders wachten op een bankje
om hem te verwelkomen.
22.00 uur
Iedereen gaat naar zijn nachtonderkomen, waarna de vrijwilligers in hun
groepsruimte rond de tafel bij een
wijntje ontspannen nog wat napraten.
18.00 uur
Als avondeten staat spaghetti, gehakt
en boontjes uit eigen tuin op het
menu. Sommige gasten becommentariëren dat het een nogal ongebruikelijke combinatie is. Het toetje is
custardvla met bessensap.
19.00 uur
In de ontmoetingsruimte van De
Buytenkans vindt de dagevaluatie
plaats met dertien aanwezige gasten
en Ontmoetingmedewerkers, waar
ook eventuele onderlinge spanningen
worden besproken. In deze voormalige
schuur zijn gastslaapkamers, een
ontmoetingsruimte en werkruimten
voor stichting Ontmoeting, die met
20.00 uur
Iedereen heeft zich in de deel verzameld voor de koffie, waarbij naar
het Journaal gekeken wordt. Daarna
speelt een tiental vrijwilligers en gasten op de oprit geanimeerd een houthakkersspel met zelfgemaakte houten
‘kegels’ en een werphoutje. De jonge
alcoholist, die voor het avondeten
arriveerde, zegt enkele keren, enthousiast meespelend en tegen niemand in
het bijzonder: ‘Goh, ik wist niet dat ik
vandaag nog zoveel schik zou hebben.’
De volgende morgen:
9.00 uur
Kort na het ontbijt rijdt een vrijwilliger twee gasten naar de dokter,
terwijl door ramen heen te zien is
hoe enkele gasten hun leefgedeelte
schoonmaken. Twee vrijwilligers
vegen het terras en zemen ramen.
9.30 uur
Arjan heeft de geiten gevoerd en staat
leunend over het hek te roken: “Ze
zijn geïnjecteerd tegen schurft. Ze waren kalig; nu glanst hun vacht weer.”
Hij heeft een wipplank met dwarslatjes gemaakt, die ingenieus kiepert
rond de as van een oude, omgekeerde
kruiwagen. “Zie je die zwaluw het
nachthok binnenvliegen? Die kan met
160 kilometer per uur vliegend mugjes uit de lucht vangen.”
10.30 uur
Na het koffiedrinken gaan twee vrijwilligers en een gast buiten aan tafel
aardappels schillen. Op een bankje bij
het sportveld vertelt groepsbegeleidster
Alda: “Wij coördineren corveetaken,
uitjes en helpen gasten met contacten
buiten. Ik werkte in de gehandicaptenzorg, kreeg kinderen en wilde werk
waarbij ik voelde dat het van betekenis
is. Je kunt hier even een stabiele situatie bieden aan gasten die vaak gaan
nadenken over hun situatie. Soms vind
ik het lastig als ze weggaan; ze hebben
vaak juist behoefte aan gebondenheid.
Het leuke is dat iedereen hier iets
inbrengt en dat je jezelf kunt zijn.”
11.30 uur
Vrijwilligster Evelien (52): “Ik ben onderwijzeres en ben hier voor het eerst,
samen met een vriendin. Ik zag een
oproep in EO Visie en vind de christelijke mentaliteit een meerwaarde. Je hebt
huishoudelijke taken, maar daarnaast
veel tijd over om contact te leggen met
gasten, als ze dat willen of om er even
tussenuit te gaan. Nu, na een week, zit
mijn hoofd vol van alle indrukken en de
confrontaties met de levensstrijd van
de gasten.”
Verblijf
bij
Het Passion
Gasten kunnen maximaal vijf
weken blijven, maar later weer eens
terugkeren. Drugs en drank zijn taboe. Bij
gebruik volgt een waarschuwing, bij een tweede
waarschuwing of dealen is het verblijf definitief afgelopen. Er zijn twee groepen vrijwilligers: vaste die regelmatig
meehelpen en (soms eenmalige) weekvrijwilligers, die onderdak
krijgen en net als gasten vijftien euro per dag bijdragen.
Op televisie wordt alleen naar het NOS Achtuurjournaal gekeken. De computer
in de deel is op aanvraag te gebruiken. Het verschil met een zorgboerderij is dat je in
plaats van zorg overdag, 24 uur opvang krijgt. Financiële ondersteuning kun je krijgen
via gemeenten, AWBZ of fondswerving. Het Passion bestaat dankzij eigen bijdragen en
particuliere en diaconale ondersteuning.
18
ingezonden brieven
StraatNieuws
#132013
Veruit de meeste verkopers van Haags Straatnieuws zijn legaal
in Nederland en ingeschreven in de gemeentelijke basisadministratie van Den Haag of Rotterdam. Maar wij hebben vast ook
wel een paar verkopers die ‘illegaal’ in Nederland verblijven.
Aan de aanhalingstekens ziet u al dat wij er niet zo in geloven
dat mensen illegaal kunnen zijn. De aarde is van ons allemaal.
En praktischer: welke filosofie je er ook op na houdt, deze
mensen zijn er nu eenmaal, dan kunnen ze beter iets nuttigs
doen om hun eten te kunnen betalen dan uw auto open breken.
Haags Straatnieuws is er voor iedereen aan de onderkant van
de samenleving. Iedereen verdient een kans, vinden wij.
Den Haag is sóóó
veranderd
vraag
Ja
Nee
Reageer op de website www.haagsstraatnieuws.nl
Een StraatNieuws-verkoper die zijn
eigen politieke partij opricht. Zou
u
op hem stemmen?
Ja 50% Nee 50%
Advertentie
?
zoekt partners!
Deze bedrijven zijn onlangs al partner van de krant geworden. En zoals u ziet, is er nog genoeg
ruimte voor het logo van uw bedrijf of organisatie.
?
StraatNieuws is dé straatkrant van Den Haag:
een eigenzinnige, betrokken krant die wordt
verkocht bij supermarkten, winkels en stations
door in totaal 175 dak- of thuislozen. Zij
verdienen daarmee een kleine maar welkome
aanvulling op hun bescheiden inkomen.
De krant wordt volledig subsidievrij gemaakt.
?
Wel zoekt StraatNieuws partners: organisaties
en bedrijven die betrokken zijn bij de krant én
bij wat leeft in de stad. Zij krijgen een flinke
korting op advertenties en advertorials en
een eervolle en dankbare vermelding op deze
sponsorpagina. Daarnaast worden partners
uitgenodigd voor de jaarlijkse StraatNieuwslunch, samen met de Haagse burgemeester én
19
tekst Tanya van der Spek. Foto Joris Wijsmuller
Vriendelijke groet,
Floor de Booys
StraatNieuws
StraatNieuws, voorheen Haags Straatnieuws, wordt nu ook in Rotterdam
verkocht. Want Den Haag en Rotterdam gaan prima samen in één straatkrant.
#132013
Twaalf pentekeningen van Den Haag in de jaren '80 naast twaalf foto's van de
stad anno 2013. Kunstenaar Philip Akkerman en Joris Wijsmuller, fotograaf
en fractievoorzitter van de Haagse Stadspartij, maakten er een kalender van.
Duidelijk is: de stad zal altijd blijven veranderen.
Geachte mevrouw de Wild, Beste Loes,
Hallo redactie van de Straatkrant,
Kunt u mij zeggen of de verkopers
van de krant illegaal
in Nederland zijn of dat ze een verb
lijfsvergunning
hebben en dus ook een officieel legi
timatiebewijs?
Vriendelijke groeten,
Loes de Wild
cultuur kalender
StraatNieuws
?
StraatNieuws-ambassadeur Jozias van Aartsen.
Interesse?
Neem contact op met het campagneteam van
StraatNieuws via [email protected],
en uw logo kan in de volgende editie van de
krant al op deze pagina staan.
> In het sfeervolle atelier van kunstenaar Philip Akkerman (55) aan
de Haagse Boomsluiterskade word je
van verschillende kanten indringend
aangekeken. Door Gerard Reve, Louis
Couperus, Andy Warhol, Jimi Hendrix
en door de kunstenaar zelf. Want
naast posters van zijn helden hangen
er zelfportretten waaraan hij werkt.
Dit doet hij van maandag tot vrijdag,
van negen tot vijf. “Vroeger schilderde ik dag en nacht, maar met vier
schoolgaande kinderen leer je dat het
handiger is om je aan kantoortijden te
houden”, vertelt Akkerman. Inmiddels
woont er nog maar één thuis bij Philip
en zijn vrouw in het huis boven het
atelier. Hoewel Akkerman al jaren
furore maakt met de zelfportretten die
worden geëxposeerd in galeries te New
York, Londen, Turijn en Zürich, staat
hij nu met iets anders in de belangstelling. Hij maakte samen met Joris
Wijsmuller, fotograaf en fractievoorzitter van de Haagse Stadspartij, een
kalender.
“Ik vond wat pentekeningen van
mezelf uit de jaren '80 en dacht: wat
is Den Haag veranderd. Zou het leuk
zijn om er foto's van nu tegenover te
zetten en er een kalender van te maken als relatiegeschenk van de Haagse
Stadspartij?” Zo gezegd, zo gedaan,
al konden niet alle van de vijftig
pentekeningen worden getraceerd bij
eigenaren. De oplage is tweeduizend
stuks en Philip en Joris fietsen zelf
naar boekhandels en tabakzaken om
de kalenders te leveren. Ze kosten
9,95 euro per stuk. De titel Den Haag
is sóóó veranderd komt uit het lied
O, O Den Haag uit 1982 van Harrie
Jekkers. “Louis Couperus zei in 1910
dat de stad kaal en strak was geworden en dat zij vroeger mooier,
rommeliger, romantischer en warriger was. De gebouwen die hij kaal
en strak vond, vind ik tachtig jaar
later romantisch en warrig. Dat is heel
gek! Over honderd jaar zal iemand
onze strakke gebouwen van nu weer
romantisch vinden. Den Haag blijft
veranderen. Dat vind ik niet goed of
slecht, het is nou eenmaal het bestaan
ofzo.”
Van Kooten en De Bie
Philip en Joris wonen vlak bij elkaar
en zijn zo'n acht jaar vrienden. “Joris
kwam langs toen we de Haagse politiek om hulp hadden gevraagd omdat
een projectontwikkelaar een hotel met
parkeergarage in onze buurt wilde
bouwen. Op zijn advies hebben we
het jarenlang met bezwaren kunnen
uitstellen. Uiteindelijk ging de bouwer
door eigen schuld failliet. Toen werd ik
lid van de Haagse Stadspartij, terwijl
ik daarvoor nooit stemde en apolitiek
was.” Voor de kalender toonde Philip
aan Joris de plekken waar hij had zitten tekenen voor de composities. Toen
hij een maand later met boodschappen
naar huis fietste, zag hij Joris net fotograferen. En knip! Zo staat Philip breed
lachend op de kalender. Hij noemt de
kalender 'een snoepje', zo mooi vindt
hij hem. Akkerman houdt van Den
Haag. “Als 18-jarig plattelandsjongetje
uit Vaassen koos ik de kunstacademie
van Den Haag, ik voelde ik me direct
thuis. Rotterdam vond ik te afstandelijk en het paniekerige Amsterdam
vond ik nep. Bovendien was ik fan van
Van Kooten en De Bie. Den Haag had
in de jaren '80 een specifieke sfeer
waar ik van hield, dezelfde naargeestige, sombere sfeer als in het boek Bint
van Ferdinand Bordewijk. De stad was
een beetje vervallen. Veel zou worden
gesloopt. Ik liep elke dag van mijn
huis naar mijn bijbaantje expres even
om door de Nieuwe Havendwarsstraat
met het Lamgroen, want dat vond ik
zo'n gaaf straatje.” Uiteraard is dat ook
vastgelegd op de kalender.
Advertentie
226
StraatNieuws
#132013
Ondersteuning en Rehabilitatie
door Mariëtte Storm
crypto 226
1
3
4
2
6
5
29
7
18
6
8
10
12
5
9
Woonvoorziening
“Straks kan ik weer zelfstandig wonen
in een eigen huisje.”
Thuisbegeleiding
“Prettig dat onze begeleider in het begin
echt de tijd voor ons nam, wanneer dat
nodig was.”
Financiële begeleiding
“Mede dankzij LIMOR
heb ik mijn financiën
weer op orde.”
Kijk voor meer informatie op www.limor.nl
De Kessler Stichting exploiteert een aantal tweedehandskledingwinkels. In de winkels (Pakkie Deftig) is een ruim assortiment van
goede, schone en zeer betaalbare kleding te koop. Ook voor accessoires en schoenen kunt u er terecht.
De winkels worden gerund door cliënten en vrijwilligers die met elkaar verkoopteams vormen.
Een uitstekende vorm van dagbesteding en voor cliënten vaak ook weer een eerste stap in het maatschappelijk herstel.
De kleding wordt ingeleverd bij het inzamelpunt in de Zusterstraat, in kledingbakken die bij een aantal
kinderdagverblijven staan of worden bij u thuis opgehaald. De winkels vindt u op de Parallelweg 160,
de Regentesselaan 106 en de Zwarteweg 74f (dit is een Pakkie Deftig junior, speciaal voor baby- en
kinderkleding). Wilt u meer weten van het werk van de Kessler Stichting, zoekt u een geschikte baan,
wilt u een schenking doen of wilt u werken als vrijwilliger in een van de Pakkie Deftig filialen? Dan kunt
u terecht op de website van de Kessler Stichting.
Nieuwsgierig? Kom eens kijken in één van de winkels of bekijk het filmpje dat op de website staat.
www.pakkiedeftig.nl en www.kesslerstichting.nl
twitter @dakloos en @pakkiedeftig
Verticaal
1 Vrouwelijk gereedschap (4)
2 St, het is een grote pot (4)
3 (Vergulde) dichterskop in Den Haag (5)
4 Sprekende indianen in een vliegtuig (6)
5 Kan een heelmeester (niet) repareren (8)
6 In heel Europa, mijn oude … zong
Leen Jongewaard (3)
8 en 4
Alternatieve locatie voor Soldaat van Oranje,
de musical? (7+6)
9 Bubbeldrank (6)
12 Dan hoef je niet naar de wc (7)
13Wie zo wil slagen, moet naar het Maritiem
Museum in Rotterdam (3+4+2+6)
15Lichaamsdeel dat vissen wel kunnen
schieten (4)
18Verlangen tonen in het Spaans, Chinees of
Russisch (5)
20 Een meisje van zuur en alcohol (5)
21Aan De Ster en De Lelie in Rotterdam,
mag je ruiken (11)
23 Vreemde gelijkheid (7)
26 Zitten (niet) altijd op de kust (6)
27Niet rechtdoor en ook (niet) in de buurt van de
Haagse Zuidwal (2+2+2)
29 Het oude en nostalgische verre oosten (5)
33Zijn hoofd verdreef Haagse Harry met zijn
stank (4)
10
30
Horizontaal
5 Westlands bos? (1+5)
7 en 16
Van 26 t/m 29 september blijft Nederlands
toog gesloten in Rotterdam (9+6)
9 Groot (Engels) beestje (3)
10 Bewegingloos dier (3)
11Kan zijn ei kwijt bij Boijmans Van Beuningen
(4+5)
13Meubel in de gymnasia Sorghvliet
en Marnix (5)
14 IJs uit de ruimte (5)
16 Zie 7
17Is de foute Amerikaanse auto genoemd naar
een stukje Schilderswijk? (1+4)
19 Drollenvanger (5)
20 … of het klein insectenboek (4)
21 Licht om de draak mee te steken (4)
22 en 21
Richt elke maand het licht op (Haagse)
grappenmakers (2+6+4)
24 Melkvoorraad (4)
25 Doen 21 vert
26 Steengoed (3)
28 Tip voor de bediening bij Des Indes en Lux (4)
30Tent als een splijtzwam in het
Nieuwe Luxortheater (6)
31 Voorzien van een groep charmante zangers (7)
32 Mmm, in Drenthe (5)
34Was hoog in Rotterdam, is hoger in
Den Haag (9)
35 Meteen overeenkomend (5)
36 Wat doet de zoon van Priamus in Frankrijk? (5)
21
21
11
12
28
7
14
15
22
16
3
4
17
17
18
8
19
1
20
11
24
21
22
25
23
2
31
24
25
13
26
26
27
28
29
30
23
27
31
14
32
33
16
33
34
35
15
20
9
32
36
19
226
1
16
17
2
3
4
18
19
20
5
6
7
8
9
10
11
12
13
21
22
23
24
25
26
27
28
Uitgepuzzeld?
Als u bent uitgepuzzeld vindt u in de gekleurde hokjes een
relativering van het StraatNieuws. Omdat Straatnieuws nu ook
in de regio Rotterdam wordt verkocht, staan er behalve typisch
Haagse, ook Rotterdamse opgaven en antwoorden in de Cryptoville.
Stuur uw oplossing vóór maandag 7 oktober 2013 naar:
StraatNieuws, postbus 63498, 2501 JL Den Haag of mail naar
[email protected]
StraatNieuws verloot onder de winnaars
de roman Goeroe van de Rotterdamse
schrijfster Elfie Tromp.
De winnaar van crypto 225 is
Edith de Gilde uit Den Haag.
De verhalenbundel Voettocht naar de binnenlanden van het huwelijk
van Peter van Straaten wordt toegestuurd.
14
15
29
30
31
32
33
OPLOSSING CRYPTOVILLE 225:
Is ‘t 1 september heerlijk weer, de herfst
zal mooi zijn evenzeer.
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
I
*
*
*
B
L
O
N
D
W
A
L
*
*
M
*
S
*
*
N
*
*
*
L
*
*
*
A
*
C
*
M
*
U
I
T
F
E
S
T
I
V
A
L
*
*
M
*
H
A
A
G
S
*
R
*
X
*
O
*
*
U
*
I
R
A
*
T
*
A
*
E
*
A
*
P
*
E
*
V
*
S
*
*
S
D
E
T
R
O
U
B
A
D
O
U
R
*
R
E
C
E
P
T
*
N
*
T
*
M
*
T
*
*
*
*
*
E
*
H
*
O
*
*
*
*
*
*
N
*
*
*
R
*
*
*
D
*
A
*
L
*
D
U
T
*
C
A
T
S
H
U
I
S
*
E
X
T
R
A
*
E
*
*
*
*
C
*
J
*
S
*
C
*
S
*
T
*
*
*
H
O
K
*
*
H
A
A
G
S
E
H
O
P
J
E
S
*
*
A
*
O
*
*
T
*
A
*
I
*
O
*
A
*
B
*
*
*
A
*
R
*
U
*
*
K
*
A
*
O
P
L
O
O
P
*
*
G
R
A
V
I
N
*
*
A
X
E
L
*
E
*
U
*
Z
Y
S
*
A
*
E
*
*
*
*
X
*
*
*
I
N
T
R
O
*
E
I
L
A
N
D
*
*
*
L
A
V
A
S
*
*
*
T
*
StraatNieuws geeft adresgegevens niet door aan derden, maar
gebruikt deze incidenteel voor eigen mailings.
22
agenda sept/okt
StraatNieuws
#132013
23
StraatNieuws
#132013
StraatNieuws
enda
selecteerde uit de ag
pe
twee gratis of goedko
uitjes voor u.
13.00 Worldhotel Bel Air Den
Haag: Haagse Internationale
Dag. Diverse internationale organisaties in Den Haag openen hun
deuren openen voor het publiek
en presenteren bovendien hun
activiteiten op een internationale
markt. Gratis.
www.internationaledag.nl vr 27 september
17.00 ’t Syndicaat:
Interculturele gezelligheidsbijeenkomst.
Georganiseerd door Stichting
Rainbow Den Haag. Optredens van
mw. Kedar (trommels), de toneelgroep van Stichting Hindustani
met een sketch over respect en
Bollywood. Karaoke o.l.v. Soerin
Gopie. De muziek wordt weer
verzorgd door DJ Jack. Gratis.
www.rainbowdenhaag.nl
19.00 Binnenstad Den Haag:
Hoogtij. Route langs kunstenaarsinitiatieven, galeries en kunstinstellingen. Gratis.
www.hoogtij.net 19.00 Nutshuis: Test Extra –
Experiment
Het duo R’m Aharoni en Diego
Soifer presenteert de video- en
geluidsinstallatie All you See, All
you Hear. Ora Zadok, de grootmoeder van R’m Aharoni, vertelt
over haar geboorte en emigratie.
Installatie van Diego Soifer.
Componist Teodora Stepancic zal
met medewerking van Modelo62
een interactief work in progress
presenteren. Gratis.
www.nutshuis.nl
za 28 september
10.00Den Haag: Tussen kunst
en fiets.
Een weekend lang kunst beleven
met de kunstenaars. Sportieve
kunstliefhebbers kunnen een speciale route fietsen langs de gale-
ries van de verschillende kunstenaarsverenigingen: ArtiBrak
in Voorburg, Pulchri Studio en
Haagse Kunstkring in Den Haag,
Kunstgroep Wassenaar en de
Voorschotense Kunstkring. In
elke galerie kan men genieten
van een speciaal programma en
diverse activiteiten. Gratis.
www.haagsekunstkring.nl
12.00 Strand Scheveningen:
Internationaal Vliegerfestival
Scheveningen.
Scheveningen ziet ze vliegen
tijdens het grootste internationale vliegerevenement van
Nederland! Tijdens het festival
zijn de meest bijzondere vliegers
uit alle hoeken van de wereld te
bewonderen. Tevens avondvliegeren vanaf 20.00 uur. Gratis.
www.vliegerfeestscheveningen.nl zo 29 september
09.00 Strand Scheveningen:
O'Neill Jackpot. SurfBenelux
organiseert i.s.m. O’Neill de
Benelux kampioenschappen golfsurfen tijdens de O’Neill Jackpot
in Scheveningen. Gratis.
www.surfbenelux.com
11.00 Plein: Mooi Puur
Festival.
Regionale landdag op het Plein.
Mooi Puur geeft informatie over
biologische/duurzame produkten
en diensten uit de regio, naast
informatie kan er natuurlijk
ook geproefd en gekocht worden. Gratis.
www.mooipuur.com
1
ma 30 september
20.00 Rk spiritueel centrum De
Boskant: GeestGrond - Over
wat een politicus beweegt.
Het programma GeestGrond wil
aandacht vragen voor spirituele
drijfveren in brede zin. Doen ze er
(nog) toe in de huidige politieke
verhoudingen? Paul Schnabel,
voormalig directeur van het
Sociaal Cultureel Planbureau
(SCP) zal zijn visie geven op wat
politici en bestuurders beweegt
bij hun politiek handelen. € 7,50
Reserveren [email protected]
www.thehaguespiritualforum.nl wo 2 oktober
10.00 Maranathakerk: Koffie met muziek.
Op woensdagochtend trek in een
‘bakkie’? Ga koffie drinken in de
Maranathakerk. Op iedere eerste
woensdag van de maand met
levende muziek. Doris Daytjes
-  vrolijke liedjes uit de tijd
van Doris Day. Gratis.
www.maranathakerkdenhaag.nl
17.00 Fokker Terminal: Art The
Hague.
Vernieuwende kunstbeurs met
een combinatie van beeldende
kunst, design, muziek en culinaire
activiteiten in een inspirerende
industriële omgeving. € 10,www.artidenhaag.nl 2
do 3 oktober
17.00 Museumpark
Rotterdam: Rotterdamse Kost.
Van de karakteristieke gehaktbal
van de ballentent, tot de gastronomische perfectie van Parkheuvel
en Fred. En van de Rotterdamse
gedichten van Jules Deelder
tot een concert van de Kik. Bij
Rotterdamse Kost is Rotterdam op
z’n best! Variabele prijzen.
www.rotterdamsekost.nl
20.00 Humanity House: Achter
het Nieuws. Tanja Nijmeijer verhuisde als studente naar Colombia
en sloot zich aan bij guerrillabeweging FARC. Ze vocht in de
jungle, en heeft bij de huidige
vredesonderhandelingen tussen de
Colombiaanse regering en de FARC
een belangrijke rol. Tanja Nijmeijer
is betrokken geraakt bij een
conflict dat al bijna 50 jaar duurt.
Tanja Nijmeijer het internationale
symbool van het Colombiaanse
conflict werd, wat het conflict
precies inhoudt en of vrede echt
binnen handbereik is. € 6,50
www.humanityhouse.org
vr 4 oktober
19.30 Kyocera Stadion: ADO
Den Haag - SC Telstar damesvoetbal.
Internationaal damesvoetbal.
ADO Den Haag speelt in de BeNe
Leaugue een voetbal competitie
van België en Nederland samen.
€ 1,50 t/m € 3,50
www.adovrouwen.nl zo 6 oktober
11.00 Grote Kerk: WeddingFair
Den Haag. Trouwbeurs met alles
voor aanstaande bruidsparen, met
o.a. modeshows en informatiestands. € 10,www.weddingfair.nl 14.00 Theater Ludens: Kinderb
oekenweekfestival. Het motto
van de Kinderboekenweek is 'Klaar
voor de start'. Over het ontmoeten
van andere culturen in en door
verhalen. (9+) € 5,www.indewolken.nl,
www.bibliotheekaandevliet.nl
15.00 Brasserie Archipel:
Roberto presents rock 'n roll originals from the 50ties. Tijdens deze muziekmiddag
worden vele prominente hits
gedraaid die heel in het bijzonder
verantwoordelijk waren voor deze
unieke sound, gepresenteerd door
Roberto. Gratis.
www.brasserie-archipel.nl do 10 oktober
19.30 Museum voor
Communicatie:
CommunicatieCafé.
Het CommunicatieCafé is een
maandelijkse thema-avond of
–middag in het Museum voor
Communicatie. In een workshop,
debat of gesprek gaan we dieper
in op een actueel thema rondom
communicatie. Iedereen heeft
geheimen. Soms iets groots en
schokkends, maar vaker juist
iets kleins en alledaags. Kom je
geheim delen bij de Biechtbuizen
en steek meteen iets op over die
van anderen.Spreker: Andreas
Wismeijer (Nyenrode Business
Universiteit). € 5,Aanmelden verplicht via
[email protected] www.muscom.nl 20.15 Kloosterkerk:
Lagerhuisdebat - Solidariteit.
prima, maar ik bepaal zelf wel
met wie. Bestaat anno 2013
echte solidariteit nog? Met wie
voelen wij ons solidair en hoe uit
zich dat? Inleiders zijn Marleen
Barth en Lucas Meijs. € 5,www.kloosterkerk.nl 20.30 Korzo theater: Black
Gandhi. Geïnspireerd door de
Indiase pacifist Ghandi en zwarte
muziek tradities maken deze
jonge muzikanten van ieder optreden een vrolijk feestje. PWYW. www.korzo.nl
za 12 oktober
12.00 Grote Markt Den Haag:
Protest Rock a Rail. Urban
snowboarding: Snowboardtoppers
showen hun beste trucs op uniek
sportevenement. Gratis.
www.rockarail.com
23.00Paard van Troje: 80's &
90's Club, met DJ's The Sissies
Voor degenen die zich het cassette bandje nog kunnen herinneren, die Sixteen Candles en The
Breakfast Club hebben gezien,
die het Carlton (Fresh Prince Of
Bel Air) dansje nog moeiteloos
kunnen nadoen! Gratis.
www.paard.nl
zo 13 oktober
11.00 Atrium: Kinderboekenmarkt.
Feestelijke parade waar kinderen
van alle leeftijden en hun ouders
schrijvers en illustratoren ontmoeten en ontdekken. Met o.a.
voorstellingen, muziek, voorleessessies, lezingen, presentaties,
workshop schrijven, poëzie of
illustreren. Gratis.
www.kinderboekenmarkt.nl 16.00 Café van Delden: Woord
op Noord.
Podiumprogramma waarin de
woordkunst centraal staat. Gratis.
www.ErgSterk.nl wo 16 oktober
20.30 Paard van Troje: Projazz
in Paardcafé
Jazzconcerten georganiseerd
door het Haagse ProJazz. Femme
Vanille – the Coordinates
Album (cd presentatie) + Afterparty met DJ Jazz Min Lau. € 7,50
www.projazz.nl tip 1 zondag 29 september > Mooi Puur Festival
Mooi Puur Festival is een (h)
eerlijk festival op het Haagse
Plein. Met dit bijzondere
evenement, geïnspireerd door
de Union Square Greenmarket
in New York, word een platform geboden aan startende
en gevestigde ondernemers
die een bijdrage leveren aan
de gezondheid van de mens
en bezoekers weten te inspireren en entertainen op een
duurzame wijze.
Nieuw op deze editie van
het Mooi Puur Festival
zijn de Muzikale Stal, het
Marktwandelpad, het Pad van de
Toekomst, de Culinaire Weides
en de Promotietuinen. Bij de
Muzikale Stal draait DJ Jazz
Min Lau van 11:00 tot 18:00
de heerlijkste plaatjes. Met een
voorliefde voor alles wat maar
een beetje swingt, zal deze heer
het publiek verwarmen. Langs
het mooie Marktwandelpad kun
je prachtige food en non-food
producten proeven, ontdekken
en natuurlijk ook aanschaffen. Op de idyllische Culinaire
Weides draait het allemaal om
gezellig eten, drinken, genieten
en ontspannen. Het Pad van
de Toekomst is vol verrassingen voor jong en oud. In de
Promotietuinen manifesteren
verschillende Nederlandse en
internationale instellingen
zich, waaronder Youth Food
Movement, Den Haag in
Transitie en het Instituut voor
natuureducatie en duurzaamheid. Het Mooi Puur Festival is
kindvriendelijk ingericht en het
programma denkt ook aan de
kleine bezoekers.
De laatste jaren is er over ons
eten veel te doen in negatieve
zin. Onderwerpen als obesitas,
CO2 uitstoot, overbevissing,
dieronvriendelijkheid en
het gebruik van gif komen
regelmatig aan bod. Het zijn
Adressen
allemaal zaken die ervoor hebben gezorgd dat consumenten
bewuster zijn gaan eten. Tijdens
Mooi Puur kan een breed publiek
in een inspirerende omgeving
kennismaken met duurzaam,
biologisch of ecologisch verantwoord aanbod: voedsel, drank,
producten en diensten. Mooi
Puur geeft daarmee antwoord op
de groeiende maatschappelijke
vraag naar eerlijke en duurzame
evenementen. Het Mooi Puur
Festival is gratis toegankelijk
voor iedereen.
Voor meer informatie:
www.mooipuur.com
tip 2 donderdag 3 oktober > Rotterdamse Kost
beatband The Kik. Voor de jonge
fijnproevers is er de ‘jonge krotenkokers hoek’ waar je pannenkoeken kunt versieren bij Tante
Ans en heuse wolkenkrabbers
kunt bouwen met eten onder
begeleiding van het Architecten
Centrum Rotterdam.
Rotterdamse Kost: een nieuw
en uniek festival als eerbetoon aan de Rotterdamse
klassiekers. Van 3 t/m 5
oktober kunnen bezoekers
op het festivalterrein aan
het Museumpark genieten
van echt Rotterdams vertier.
Rotterdamse Kost, Rotterdam
op z’n best.
Tijdens Rotterdamse Kost kan
men genieten van het beste dat
Rotterdam te bieden heeft op
culinair, cultureel en muzikaal
gebied. Van de karakteristieke
gehaktbal bij de ballentent tot
de gastronomische perfectie
van Parkheuvel en Fred. En van
de Rotterdamse gedichten van
Jules Deelder tot een concert van
Rotterdamse Kost is onderdeel
van het World Food Festival.
Ruim vijf weken lang laten
horeca, voedselproducenten,
wetenschappers en topkoks zien,
horen en proeven wat de stad
Rotterdam schaft. Het festival
spreidt zich uit over de hele
stad en de haven. Met grote
en kleine evenementen, markten, proeverijen, workshops,
interactieve tentoonstellingen,
stadsroutes en havenexcursies
brengt het festival de bezoekers
in aanraking met de volledige
voedselketen. Het programma
gaat in op culinaire trends en de
nieuwste ontwikkelingen in de
voedselindustrie, heeft aandacht
voor wereldvoedselvraagstukken,
de invloed van voeding op de
gezondheid en lokale initiatieven
op het gebied van duurzame
voedselproductie. Het veelzijdige
programma van het World Food
Festival gaat verder dan de
smaakpapillen en biedt ook ‘food
for thought’.
Kaartjes voor Rotterdamse Kost
zijn te koop op de website, en
bij de verkooppunten Café De
Witte Aap en Café Melief Bender.
Dagkaarten kosten voor volwassenen € 6, en op het vertoon
van een Rotterdampas € 4,50.
Deelname aan de kinderworkshops kost € 3. Een passepartout voor alle drie dagen kost
€ 15.
Voor meer informatie:
www.rotterdamsekost.nl
Bodega de Posthoorn Lange
Voorhout 39a > Café De la Rue Hoek
Danckertsstr./Valeriusstr. > Café 't
Hoekpandje Oude Molstraat 13B >
C.B.S. Gebouw Ridder Snouckaertlaan
7, Voorburg > Centrale Bibliotheek
Spui 68 > Christus Triumfatorkerk
Juliana van Stolberglaan 154 > De
Duinslag Stadhoudersplantsoen 26 >
Dansplek Hogezand 42 > Diligentia
Lange Voorhout 5 > Dr.Anton
Philipszaal Spuiplein 152 > Draf- en
Renbaan Duindigt Waalsdorperlaan >
Duitse Kerk Bleijenburg 3b > Engelse
Kerk Ary van der Spuyweg 1
> Evenementenhal Rijswijk
Volmerlaan 12 > ‘t Goude Hooft
Dagelijkse Groenmarkt 13 > Gunst,
wat ‘n Kunst Raamweg 45 > Haagse
Kunstkring Denneweg 64 > Haags
Pop Centrum Burg. Hovylaan 12 >
Haags Uitburo Ticketshop Hofweg
1 > Havana Buitenhof 19 > Holland
Casino Scheveningen Kurhausweg
1 > Het Indisch Huis Javastraat 2-b
> Kloosterkerk Lange Voorhout 2 >
Koorenhuis Prinsegracht 27 > Korzo
Prinsestraat 42 > Lokaal Vredebreuk
Papestraat 38 > Lutherse Kerk
Lutherse Burgwal 7 > Muziekcafé De
Paap Papestraat 32 > Muziekcafé
de Pater Achterom 8 > Nationaal
Toneel Gebouw achter Koninklijke
Schouwburg > Nieuwe Kerk Spui 175
> Paard van Troje Prinsegracht 12 >
Radio Discus Live Joan Blasiusstraat
100 > Rootz Grote Marktstraat 10
> Stadswandelingen ‘t Gilde 070
3561281 (Aanmelden min.1 dag tevoren) > ‘t Syndicaat Nieuwe Molstraat
10 > Theater Camuz Damlaan 44,
Leidschendam > Theater Dakota
Zuidlarenstraat 57 tel 070 36 00
252 > Theater de Veste Vesteplein
1 Delft > Theater Zwembad De
Regentes Weimarstraat 63 > Zcala
Hobbemastraat 120
Prijzen zijn exclusief kortingskaarten
zoals CJP, Ooievaarspas en 65-pluskaart.
Den Haag Marketing, voor de volledige
agenda en het toeristische en recreatieve
aanbod kijk op www.denhaag.com en
www.haagsuitburo.nl.
Tips voor de agenda kunt u mailen naar
Arja Kalhorn email: [email protected]

Den Haag - Health Works Fitness

toegelaten tot de ballotage voor countryclublidmaatschap miv 1

Persbericht Wereld in Den Haag oktober 2014

PDF document | 1 pagina | 62 kB Kamerstuk

LINDA BEIJLSMIT

Requiem W.A. Mozart - Sint Agnes Parochie

Nieuwjaarswens

Chr. A. Alberdingk Thijm

"Kamerbrief Uitstel BNC-fiche" PDF document | 1

RIS270600 Contante betaling inschrijfgeld