2 - 2014 - Natuurpunt Zuid

Verschijnt driemaandelijks - jaargang 21
nr 2 april-mei-juni 2014
Kantoor van afgifte Sint-Niklaas 1
België - Belgique
P508345
PB 3/4959
nieuwsbrief
natuurpunt
vu & afzender: Staf Lerno, Molenwijk 12 te 9111 Belsele, tel: 03 772 43 06.
Afdeling Zuid-Waasland
Inhoud nieuwsbrief - nr 2 - 2014
Beleid
25 jaar Daknamse Meesen ......................................................3
Voorwoord ...............................................................................4
Verslag van de Algemene Vergadering ...................................6
Een verkiezingscampagne voor de natuur ..............................7
Beheer
Nieuws uit de Daknamse Meersen ..........................................8
Educatie, acties en projecten
Vlaamse Ardennendag 2014 ...................................................13
Verslag uilenwandeling — Windkracht 10 ...............................15
'Plantenwerkgroep': programma 2014 ....................................20
Resultaten 14de grote vogeltelweekend ..................................21
Gefaseerd maaibeheer E17-parking: evaluatie .......................22
Cursus 'Vogels herkennen' ......................................................26
Activiteitenkalender 'Dagvlinderwerkgroep' .............................28
Natuurpuntvlees: hoe en waar bestellen? ...............................29
Groengrijs, natuurfotografie in de stad ....................................30
Regionaal Landschap Schelde-Durme: uitbreiding .................32
Terug bruinvissen in onze rivieren ...........................................34
Lentewandelingen ....................................................................36
Activiteitenkalender
Natuurpunt Zuid-Waasland ......................................................38
De nieuwsbrief van Natuurpunt afdeling Zuid-Waasland verschijnt rond :
1 januari, 1 april, 1 juli, 1 oktober.
Artikels, activiteiten en mededelingen die in «Nieuwsbrief nr.3-2014» moeten worden
opgenomen, dienen ten laatste op 1 juni 2014 op het redactieadres toe te komen met opgave:
onder welke rubriek te publiceren.
Voor inlichtingen omtrent reclame, afbeeldingen en artikels neemt u contact op met de redactie.
Werkten mee aan deze nieuwsbrief:
Staf Lerno, Paul Durinck, Roger De Bock, Christel Strybos,
Marc Aerts, Ortwin Hoffmann
Is je adres niet correct ? Krijg je deze nieuwsbrief tweemaal ?
Geef dan een seintje (tel: 03 772 43 06)
2
Nieuwsbrief
Afdeling Zuid-Waasland
Info: zie pagina 28
nr: 2—2014
3
Afdeling Zuid-Waasland
Beleid
Voorwoord
In tegenstelling met verleden jaar hebben we nu geen
winter gehad, de temperaturen bleven in januari en
februari steeds ver boven de nul. Wat ook zijn gevolgen
heeft gehad bij de vogeltelling, veel minder vogels in
onze tuinen dan vorig jaar, met een redelijk strenge en
lange winter. In dit nummer zie je ook een overzicht van
de getelde soorten. We merken dat de winterkoning fel
in getale achteruitgaat.
Onze algemene vergadering in de Wereldwinkel te
Belsele werd bijgewoond door een 20-tal personen. Dank aan alle
geïnteresseerden die daarmee bewijzen dat ze echt onze werking steunen.
De busreis naar Zeeland werd een succes maar de uilenwandeling in
Daknam kende een minder succesvolle afloop, er was wel volk maar de
uilen gaven niet thuis! Vermoedelijk te veel wind, volgende keer hopelijk
beter.
Het slachten van een giraf in een Denemarkse zoo gaf hier bij ons aanleiding tot heel wat opschudding en verbazing. Dat ze het dier, dat eigenlijk
niet ziek was, toch gewoon afmaakten en aan de leeuwen gaven lijkt daar
een normale zaak te zijn. Ook kinderen zijn daar gewoon om dierenslachtingen te aanschouwen. Trouwens vroeger, hier bij ons op de boerderijen,
werden ook pluimvee, varkens en runderen geslacht bij een noodslachting:
het was de gewoonste zaak.
Maar de twee reuzenpanda’s, Hao Hao en Xing Hui, die Pairi Daiza in
bruikleen heeft ontvangen van China kenden heel wat belangstelling.
Deze uitzonderlijke mooie dieren kunnen zich moeilijk voortplanten.
Ze hebben een iconische status als bedreigde diersoort. Ze leven eigenlijk
solitair en komen slechts samen om te paren. Het vrouwtje is maar 1 of 2
dagen per jaar vruchtbaar. Het moet dan al goed meevallen dat het mannetje ook juist zijn daad kan doen: wat niet altijd zo simpel lijkt te zijn.
In de beste gevallen wordt om de 3 jaar 1 jong geboren. Wereldwijd leven er
nog ongeveer 1500 panda’s in het wild. Zij zijn vegetariër geworden door het
uitsluitend eten van bamboe. Er zijn maar een 12-tal reuzepanda’s die
wereldwijd in een zoo leven.
Ze behoren tot de berensoort en waren vroeger ook vleeseters, ze werden in
4
Nieuwsbrief
Afdeling Zuid-Waasland
de lage gebieden door verstoring van de mens verdreven en moesten
hogerop in de bergen gaan leven.
De panda siert wel het logo van het wereld natuurfonds. World Wide Fund of
Nature; het WWF.
Terug naar onze eigen leefwereld en zijn natuurwaarden. Er loopt nog een
mini vogelcursus voor het herkennen van vooral onze tuinvogels en er was
een avond over “Flirten in ’t groen“ over hoe dieren elkaar versieren.
De plantencursus van vorig jaar heeft aanleiding gegeven tot het oprichten
van een nieuwe werkgroep binnen onze afdeling: een plantenwerkgroep.
Enkele geïnteresseerden van het eerste uur gaan nu regelmatig op stap in
diverse natuurgebieden samen met de plantenwerkgroep Scheldeland Zie
hun programma op blz. 20. Zij willen hun activiteiten openstellen voor
iedereen die meer van planten en wilde bloemen wil weten.
Wij doen met onze afdeling mee aan het project “Groen-Grijs“ een samenwerkingsproject van Natuurpunt en het Centrum voor Beeldexpressie.
Tijdens twee gegidste wandelingen zullen fotografen de mooiste kiekjes
nemen van natuur in de stad en er buiten. Iedereen is van harte welkom op
deze wandelingen, al of niet vergezeld van een fototoestel. Hopelijk worden
een aantal foto’s genomineerd. Data: zie pagina 30
Bekijk grondig onze activiteitenkalender achteraan, er staat zeker wat bij
voor u. Van gewone wandelingen tot vroegochtendwandelingen en 'Groengrijs' wandelingen.
Vorig jaar werd er 1200 ha natuurgebied erkend door minister Joke
Schauvliege en voor dit jaar zal er 1500 ha erkend worden. Natuurpunt
beheert nu 1,5 % van de totale oppervlakte in Vlaanderen.
De oppervlakte natuur is uiteraard veel groter, maar voor het beheer zijn we
niet alleen, er is nog het ANB en de regionale natuurverenigingen zoals vzw
Durme.
2014 wordt in ieder geval voor onze afdeling een feestjaar. Ons grootste
reservaat “ Daknamse meersen “ bestaat 25 jaar en dat wordt uitgebreid
gevierd tijdens het weekend van 31 mei en 1 juni. We verwachten vele leden
en sympathisanten om tijdens de activiteiten eens langs te komen.
We zullen bij deze gelegenheid André Van Peteghem zeker niet vergeten.
Onze nieuwsbrief staat weer bol van talrijke interessante artikels, over
vlinders, het project E17, de aansluiting van Sint-Niklaas bij het RLSD,
enz…
Vergeet uw lidmaatschap van Natuurpunt niet te vernieuwen. Indien dit nog
niet gebeurd zou zijn: nog steeds € 24, dit is maar € 2 per maand.
Staf Lerno
nr: 2—2014
5
Afdeling Zuid-Waasland
Verslag 'Algemene Vergadering'
Traditioneel hielden we begin februari onze algemene statutaire vergadering.
Dit jaar waren we te gast in de Wereldwinkel te Belsele die hun lokaal gratis
ter beschikking stelde, waarvoor dank.
Vooreerst werd er door de meeste aanwezigen een wandeling gemaakt op de
Vaag te Waasmunster. In Belsele wachtten Liliane, Staf en Theo de groep
op. De koffie was klaar, er was wijn en fruitsap, lekkere hapjes werden op de
tafel gezet. Jan en Roger hadden ook reeds vooraf alles klaar gezet zodat we
ons jaaroverzicht in een mooie presentatie konden bekijken. Uiteraard werd
onze overleden medewerker André Van Peteghem nog meermaals vermeld
in het programma. Het jaarverslag werd hiena goedgekeurd.
Onze kassier Liliane gaf een overzicht van de belangrijkste inkomsten en uitgaven. Dat we kunnen terugblikken op een goed financieel jaar is duidelijk.
Het succes van de film “De Nieuwe Wildernis“ heeft er alleszins toe bijgedragen. We sluiten af met een positief saldo van € 6108,34.
Het kasverslag werd goedgekeurd, de bestuursleden werden in hun functie
herbevestigd en de stemgerechtigde leden voor de algemene vergadering
van Natuurpunt aangeduid.
Voor: natuurpunt Beheer: Tom Neels
natuurpunt Studie: Staf Lerno
natuurpunt Educatie: Wim De Backer
Beleidsraad van natuurpunt: Benny Gyssens
kern: Lokeren: An Van Den Abbeele
+ nog drie stemgerechtigde leden op basis van ons ledenaantal:
Liliane Verbeke, Rita Robyn en Bart Colman.
De voorzitter bracht op een passende wijze hulde aan Theo Fischer, één van
onze verdienstelijke leden die een geschenk mocht ontvangen.
Theo verzorgde vroeger onze website, hij was jaren de redacteur van onze
nieuwsbrief en de verantwoordelijke voor de boomplantactie. Deze drie taken
zijn nu verdeeld over 3 personen. Dus Theo heeft wel een dikke proficiat
verdiend. We zien hem zeker nog terug op onze vergaderingen!
Bedankt Theo!
Alle aanwezigen tekenden ook de boodschapskaart van Natuurpunt die wij
verzonden naar 5 parlementairen i.v.m. onze bezorgdheid over het beleid na
de verkiezingen van 25 mei!
Er werd nog gezellig nagepraat en reeds plannen gemaakt voor 2014.
Iedereen bedankt voor de interesse bij onze algemene vergadering.
De voorzitter.
6
Nieuwsbrief
Afdeling Zuid-Waasland
Een verkiezingscampagne voor de natuur
Een eerste fase in onze campagne is om natuur weer op de politieke
agenda te plaatsen. Dat is hoogstnodig: de verkiezingen van mei 2014
komen er in sneltreinvaart aan en het budget voor natuurbescherming
staat onder druk.
Op 25 mei 2014 kiezen we nieuwe vertegenwoordigers voor het Vlaamse,
federale en Europese parlement. Alhoewel de economische crisis voorbij lijkt,
zal het ordewoord na de verkiezingen nog altijd ‘besparingen’ zijn.
Voor natuurbescherming is dat geen goed nieuws, want er is nog veel werk
aan de winkel.
Er komt ongetwijfeld een wijziging aan het natuurdecreet: daarbij focust
Vlaanderen op de gebieden die door Europa beschermd worden.
De gebieden die er buiten vallen, en dat is zowat 90% van de natuuroppervlakte in Vlaanderen, zouden amper nog middelen krijgen!
Natuurpunt wil voor de komende verkiezingen haar bezorgdheid al kenbaar
maken in deze vier grote punten:
1. Natuur voor iedereen – Alle Vlamingen kunnen op pad in een
natuurgebied op minder dan twee kilometer van hun deur.
2. Natuurgebieden en soorten - Elk jaar groeit de oppervlakte natuur onder
effectief beheer met minstens 3000 hectare.
3. Natuur en landschap – Vlaanderen stopt de uitdijende verstening van
het landschap en roept een halt toe aan de verharding.
4. Natuur als klimaatbuffer – Door het SIGMA-plan en het rivierherstel in
de Maasvallei en de Leie uit te voeren bouwt Vlaanderen aan nieuwe
natuur en beschermt ze huizen en bedrijven tegen overstromingen.
Wist u dat...
Elk jaar sterven 4 miljoen dieren in het verkeer.
Elke dag verdwijnen er 12 voetbalvelden onder asfalt en beton.
Iedere winter sterft er 1 op 4 honingbijen in Vlaanderen.
Vlaanderen is de regio met de laagste oppervlakte natuur per inwoner in de
EU.
Statige oude bossen met dikke bomen moeten beschermd worden tegen kap!
Download het memorandum op www.natuurpunt.be/verkiezingen
nr: 2—2014
7
Afdeling Zuid-Waasland
Beheer
Nieuws Daknamse Meersen
(dec. 2013 tot febr. 2014)
Winterwerk
De voorbije winter werd er, ondanks de vele
regen, toch weer veel werk verzet in het
reservaat. Een vaste waarde zijn de mensen
van Emiliani die terug het afzetten van
wilgenstruweel voor hun rekening namen
evenals het opruimen van knotwilgenhout
langs de Daknamstraat en in de Kraaimeersen.
Verder zijn er de verschillende particulieren
die knotwilgen kappen en natuurlijk de vaste
medewerkers van de beheerwerkgroep die
tal van klussen klaarden zoals het knotten
van wilgen als voorbereiding voor Emiliani,
herstel van afrasteringen, plaatsen van
klaphekjes om beter toegang tot de percelen
te verlenen. In totaal werden weer ruim 30 wilgen geknot. Aan allen een
8
Nieuwsbrief
Afdeling Zuid-Waasland
WWW (Warme Winderige Winter)
De winter van 2013-2014 gaat de boeken in als de tweede warmste en
winderigste sinds de temperaturen nauwkeurig worden bijgehouden (1831).
Ook de natuur was hierdoor wat van slag met tal van plantensoorten die
dachten dat het al lente was en volop begonnen te bloeien. Zo ook in de
meersen waar de hele winter door de dotterbloemen in bloei stonden.
nr: 2—2014
9
Afdeling Zuid-Waasland
Paddenstoelen en nachtvlinders
Het was een titanenwerk, maar
uiteindelijk is het gelukt.
Lou heeft alle paddestoelenwaarnemingen van zowat de voorbije
10 jaar die door André Van
Peteghem en hemzelf werden
verricht in de Daknamse Meersen
in één lijst samengevoegd. Dit leverde een mooie en vooral reeds lange lijst
op van ongeveer 460 soorten, waaronder, zoals vroeger reeds gemeld,
diverse zeldzame soorten. Nu op naar de 500 soorten zoals ook reeds met de
gevonden plantensoorten het geval is. Ook de resultaten van de nachtvlinderinventarisaties die verleden jaar werden uitgevoerd door de Nachtvlinderwerkgroep Waasland zijn bekend. In totaal werden er tijdens de inventarisatienachten in de Daknamse Meersen 211 soorten gezien wat het totaal voor de
meersen en de directe omgeving op 435 soorten brengt. Dit illustreert nogmaals dat dit gebied toch wel een zeer grote biodiversiteit bezit.
Zwerfvuil
Zwerfvuil is een probleem dat we
blijkbaar maar niet opgelost
krijgen. Heel wat mensen komen
graag in de natuur wandelen of
vertoeven, maar nemen het niet
nauw met hun afval dat ze
meebrengen en achterlaten.
Vooral drankblikjes en pvc flesjes
vormen een ware pest. Maar er
zijn ook mensen die het blijkbaar
nodig vinden om tuin-, keuken- en
ander afval in de natuur te komen
storten, ondanks dat ze huisvuilbelasting betalen en alle afval gemakkelijk en
veilig wordt opgehaald of kan afgeleverd worden op het recyclagepark.
Ook langs het oude spoorwegpad ruimen we jaarlijks vele zakken zwerfvuil
op. De laatste maanden liep dit weer de spuigaten uit. Daarom werden enkele
bordjes aangebracht om de wandelaars en fietsers er op te wijzen dat het
achterlaten of storten van afval in de natuur of elders niet kan. Blijkbaar had
dit wel effect want daarna werden merkelijk minder blikjes gevonden.
Hopelijk blijft het zo.
10
Nieuwsbrief
Afdeling Zuid-Waasland
Kerkuilen
Nu de kerkuilen van de stad Lokeren niet meer in de kerktoren van Daknam
mogen huizen of pleisteren (zie Nieuwsbrief 2013/1), zijn we op zoek gegaan
naar een alternatieve locatie voor deze beschermde en prachtige vogels.
Ons oog viel op het oud pompstationnetje in de meersen. Na contactname
met het Polderbestuur Sinaai-Daknam die dit gebouwtje beheert en een
controle in het gebouwtje om te zien of het geschikt is, bleken zij er helemaal
geen bezwaar tegen te hebben dat we hierin een nestbak plaatsen.
De Uilenwerkgroep van onze Natuurpunt afdeling zal er nog dit voorjaar een
nestbak in plaatsen. Hopelijk wordt hij snel ontdekt en goed bevonden door
een koppel kerkuilen.
Ter herinnering aan André Van Peteghem
In de kijkwand in de Kraaiemeersen in Daknam werd een tekst aangebracht
ter herhinnering van André Van Peteghem die ook op deze plaats dikwijls
ooievaars en andere vogels observeerde.
De vogelkijkwand wordt officieel ingehuldigd op zaterdag 31 mei, na het
ringen van de ooievaars.
25 jaar Daknamse Meersen ... en dat vieren we!
In april is het precies 25 jaar geleden dat Natuurpunt haar eerste perceel
aankocht in de Daknamse Meersen. Reeds enkele jaren ervoor waren we op
vrijwillige basis begonnen met het beheer van enkele percelen.
Reden genoeg om het reservaat nog eens in de kijker te zetten, nationaal
zelfs, want het gebied heeft zeker een Vlaamse betekenis. We nodigen
iedereen dan ook uit op 31 mei en 1 juni (zie aankondiging op pagina 3).
nr: 2—2014
11
Afdeling Zuid-Waasland
'Groene' van Eksaarde
Ter nagedachtenis van André Van Peteghem hebben we in de Kraaimeersen, op het perceel waar
André zijn laatste beheerwerken uitvoerde, een
hoek-boom geplant. Hoekbomen werden vroeger
veel in de streek op de hoeken van percelen, als
afbakening van de eigendom, geplant. Het is een
typisch gebruik van het Lokerse, dat echter volledig in onbruik geraakt.
De nog aan-wezige hoekbomen in het landelijk gebied worden massaal
gekapt en niet meer heraangeplant. Op onze reservaatpercelen hebben we
nog een 5-tal hoekbomen staan, waaronder enkele mooie, oude exemplaren
o.m. bij het ooievaarsnest en langs de Daknamstraat (zie foto). In vele
gevallen vormen ze belangrijke landschapselementen in het natuurarme
landbouwgebied. De meeste hoekbomen zijn populieren en dat hebben we
ook gedaan, namelijk met de aanplant van een ‘Blauwe van Eksaarde’.
Deze populierenvarieteit was typisch voor de streek, maar wordt thans niet
meer gekweekt omdat de stam bochtig is en hij traag groeit. Het zijn echter
als solitair landschappelijk zeer waardevolle bomen en kunnen ruim 100 jaar
oud worden. Boomkwekerij Sylva uit Waarschoot, een kwekerij gespecialiseerd in autochtoon plantgoed, had deze populierenvarieteit wel nog. Door de
aanplant van deze hoekboom blijft André als ‘Groene van Eksaarde’ nog vele
tientallen jaren aanwezig in het reservaat als statige solitaire boom en blijft
een bijna uitgestorven varieteit voortbestaan. André was trouwens zeer groot
voorstander van de aanplant van enkele hoekbomen in het reservaat, wat hij
ook in het verleden op enkele plaatsen heeft gedaan. Ook de stad Lokeren
heeft in vervanging van de gekapte populieren langs de Daknamstraat deze
populiervarieteit aangeplant.
12
Nieuwsbrief
Afdeling Zuid-Waasland
Educatie, acties en projecten
Vlaamse Ardennendag: 27 april 2014
Zoals eerder aangekondigd trekken we die dag naar onze eigenste Vlaamse
Ardennen die met hun prachtige voorjaarsbloeiers in die periode zeker niet
moeten onderdoen voor de ‘echte’ Ardennen.
We trekken in de voormiddag naar de EVERBEEKSE BOSSEN.
Verspreid over Everbeek, een deelgemeente van Brakel, liggen verschillende
bossen. De drie grootste zijn het Hayesbos, het Steenbergbos en het
Trimpontbos.
In het voorjaar kleuren deze bossen blauw van boshyacint terwijl de witte
hoofdjes van bosanemoon allemaal gericht zijn naar de eerste lentezon.
Majestueuze beuken, zomereiken en haagbeuken lijken dan wel met hun
voeten op bloementapijten te staan. Maar het kleurenpalet is nog veel groter:
er zijn ook groeiplaatsen van dotterbloem, daslook, gele dovenetel, kleine
maagdenpalm, eenbloemig parelgras, bosereprijs, bosmuur, paarse
schubwortel en donkere ooievaarsbek. Ook een hele reeks bronbossoorten
zullen we kunnen bewonderen zoals paarbladig en verspreidbladig goudveil,
slanke en hangende zegge en reuzenpaardenstaart.
Na ondergedompeld te zijn in deze natuurpracht picknicken we op de middag
in DE HELIX, vormingscentrum voor natuur- en milieueducatie van de
Vlaamse overheid in Grimminge. Daar zijn allerlei infostands, niet alleen van
Natuurpunt maar ook van Velt, Toerisme West Vlaanderen, Vlaamse
herboristen, imkervereniging … om er maar enkele te noemen.
Wie wil kan er een hapje eten en uiteraard is er ook drank te verkrijgen.
Voor wie het water al in de mond voelt komen, je kan een nieuw tripelbier
proeven dat gebrouwen is door Natuurpunt Boven Dender of genieten van
een nieuwe kruidendrank van de Vlaamse Ardennen.
nr: 2—2014
13
Afdeling Zuid-Waasland
Na de middag kan je terplekke blijven, niet alleen omwille van het lekker
tripelbiertje maar omwille van heel wat activiteiten. Naast de infostands zijn er
ook veel workshops. Je kan ook op eigen tempo uitgeschreven wandelingen
doen al dan niet met informatiestops oa in het Raspaillebos waar je zal verwend worden door de overweldigende kleurenpracht en verbluffende
vergezichten. Kijk op [email protected] om het hele programma
te bekijken.
Je doet misschien liever eerder een begeleide wandeling weg van al de
drukte? Ook daar werd voor gezorgd. Als je wil word je doorheen het bocagelandschap gegidst van het Uilenbroek in Herzele. Ook hier weer genieten
geblazen tussen de hooilanden, de meidoornhagen en houtkanten.
Een educatieve hoogstamboomgaard met niet minder dan 75 oude fruitrassen werd er aangelegd met steun van het Regionaal Landschap Vlaamse
Ardennen en Monumenten en Landschappen.
7.45 uur Syntra Sint Niklaas voor kostendelend samenrijden,
€ 1 per 25km
9.00 uur start wandeling kerk Everbeek-Boven
Gids:
Wim De Cock en Dominiek Decleyre
Meenemen: picknick en goede wandelschoenen.
eventueel laarzen bij regenweer maar dat is zeker niet besteld!
Vragen?
Christel Strybos 052. 46.00.58 of [email protected]
Afspraak:
14
Nieuwsbrief
Afdeling Zuid-Waasland
Verslag uilenwandeling 2014 — Windkracht 10
Daknam
Behoorlijke opkomst met zo een weer
Rotweer de voorbije dagen: regen en veel wind. En toch trotseren ruim 40
personen de wind op zaterdag 15 februari 2014. Ze zakken af naar de
afspraakplaats café Karibu aan de Pontweg in Daknam (Lokeren). Het lijken
wel figuranten voor een opname van Windkracht 10 (het fel gesmaakte
feuilleton eind jaren ’90 op één). Windkracht 10, letterlijk dan, want uiteraard
gaan we vanavond niet met de helikopter mensen uit zee gaan redden, maar
willen we iets meer vernemen over uilen, maar zal dat wel lukken met deze
felle rukwinden? Raar toch hoe de natuur zich dit jaar aanbiedt. Nog maar
vergeleken met de uilenwandeling 2013 waar we, allen onherkenbaar
ingeduffeld, verzamelden aan de kerk van Belsele-Puyvelde blozend onder
een gure oostenwind met een gevoelstemperatuur van min 10°C.
Vanavond geen koude gewaarwording. Het is bijna plus 10°C. En belangrijk:
het is droog. Maar er staat veel wind, dat wel. Een spelbreker zou die wind
worden, maar bij de start van de wandeling wisten we dat nog niet...
Een woordje uitleg bij volle maan
Onder een volle maan geven we een woordje uitleg over het opzet van de
wandeling, maar ook over algemene kenmerken van de uilen. Wist je dat er
wereldwijd een 200 verschillende soorten zijn? De grootte varieert van 19 cm
(dwerguil) tot 75 cm (oehoe). Voor de spanwijdte van de vleugels mag je ruim
maal twee rekenen. Volkeren werden steeds gefascineerd door deze
voornamelijk ’s nachts levende vogels. Als ze zich in het duister kunnen
voortbewegen, moeten ze wel helderziend zijn, dacht men. De Griekse godin
Athena werd steeds afgebeeld met een steenuil op haar schouder. De kleinste van de drie uilen die we tijdens deze wandeling hopen te horen, heeft er
zijn Latijnse naam aan over gehouden (Athene noctua). Vroeger werden uilen
levend aan de schuurdeur genageld omdat ze zouden behoeden tegen het
boze. Uilen gaven ook inspiratie aan heel wat spreuken en gezegden.
nr: 2—2014
15
Afdeling Zuid-Waasland
Uilen hebben 3 grote troeven om zich met succes in het nachtleven te storten:
ogen, gehoor en verenkleed/vlucht.
Hun grote ogen kijken recht naar voren. Ze zitten vast in de oogkassen. Door
extra nekwervels kunnen ze de kop 270° draaien zond er er een stijve nek aan
over te houden. De gezichtshoek bedraagt om en bij de 110° waarvan 60°
overlap (gemeenschappelijk voor links en rechts oog) wat dieptezicht
verschaft. Ze zijn verziend, voor zaken dichterbij komen snorharen en snavel
goed van pas. Uilen zitten ook constant te wiebelen om signalen en geluiden
beter te kunnen inschatten. Uilen die enkel ’s nachts jagen zoals kerkuil en
bosuil (Strix aluco) hebben zwarte ogen. Uilen die ook overdag actief zijn
zoals steenuil en velduil (Asio flammeus) hebben gele/oranje ogen.
Uilen horen op een fabuleuze manier. Het gezichtsmasker helpt het geluid te
versterken. Sommige soorten hebben een asymmetrisch gehoor. Het ene oor
is wat groter en hoger gelegen dan het andere. Geluiden worden een fractie
van een seconde later waargenomen maar dit biedt voordeel om de geluidsbron nog beter te lokaliseren.
Geluidloze vleugels en een soepele glijvlucht laten toe een prooi ongehoord
te benaderen. Uilen zijn minder zwaar dan ze eruit zien. Het verenkleed is dik,
maar heel los en licht. Ook de poten zijn bedekt. De slagpennen hebben op
het uiteinde dons. Gevolg is weinig wrijving met de lucht en een onhoor-bare
vleugelslag. De verhouding tussen vleugeloppervlakte en gewicht is groot en
verleent de souplesse om de vlucht snel te wijzigen volgens opgevangen
signalen.
Tot slot vertellen we nog iets over braakballen. Uilen verorberen hun prooi
volledig. Wat door de maagsappen niet wordt afgebroken, wordt verzameld in
een braakbal. Die bevat haar, schedels en botjes, en geeft informatie over het
menu van de vogel. Ook de zoogdierenwerkgroep is blij met de gegevens die
door braakballenonderzoek verzameld worden. Elke uil produceert een ander
type (grootte, kleur, consistentie) van braakbal.
16
Nieuwsbrief
Afdeling Zuid-Waasland
Pieter Heydensveer
Fikse wandeling, flink tempo
De wandeling kan beginnen. Een lus van ongeveer 4 kilometer brengt ons
langs geschikte biotopen voor steenuil en kerkuil. Voor bosuil vrezen we een
beetje want de wandeling loopt niet echt langs zijn biotoop. Maar toch zullen
we vanavond ook zijn roep horen. Niet moeilijk want we laten immers van de
drie uilensoorten een geluidsopname horen. Uiteraard hopen we op reactie
van soortgenoten.
De voorbereiding 14 dagen geleden was veelbelovend. Op een viertal plaatsen
reageerden steenuilen. Op één locatie hoorden we zelfs vier exemplaren op
hetzelfde moment. Ook een kerkuilkoppeltje was van de partij.
De politie werd ingelicht over de uilenwandeling. Het zou niet de eerste keer
zijn dat er ongeruste buurtbewoners de politie alarmeren bij het opmerken van
zaklampschijnsel en aanhoudend blaffende honden.
Waar zitten die uilen?
We slaan de Eikelstraat in en stappen richting Pieter Heydensveer. Onderweg
passeren we een aantal geschikte biotopen voor steenuil. Steenuilen meten
ongeveer 23 cm en maken voor hun broedsel gebruik van natuurlijke holten
(vooral knotwilgen) en nestkasten. Ze hebben een voorkeur voor kort
begraasde weilanden en kunnen ook overdag op een paaltje aan de rand van
hun jachtterrein worden waargenomen. Steenuilen jagen ook door over de
grond te huppelen of vanuit een lage vlucht. Naast muizen staan insecten,
regenwormen, kevers en soms kikkers op het menu. Ze produceren een groot
arsenaal geluiden, waaronder een miauw dat aan katten doet denken.
nr: 2—2014
17
Afdeling Zuid-Waasland
Enkel de wind beantwoordt het geluid dat we de nacht insturen. Maar niet
getreurd, straks komen we nog interessante gebiedjes voor steenuilen tegen.
Wat verder laten we het geluid van een bosuil horen. Ook al is het hier niet
top als biotoop voor bosuil, toch werd er deze week nog een exemplaar
gehoord. Bosuilen beginnen vroeg te broeden, vaak reeds in februari.
Het zijn echte opportunisten. Ze bejagen alles wat in het bos beweegt.
Met zijn 40 cm is hij de grootste van de uilensoorten die op deze wandeling
aan bod komen. Bosuilen doen het goed, een beetje te goed.
Ze zijn dominant tegenover steenuilen en kerkuilen en vragen daarom
(momenteel) geen extra nestkasten. Uit het luidsprekertje horen we het
mannetje herhaaldelijk hoe-oe-hoe zingen, maar er komt geen reactie.
Eind februari zijn de koppeltjes al gevormd en liggen de territoria vast, de
nood aan vocale reactie neemt dan aanzienlijk af. Men vermoedt dat het
succes van de bosuil (mede) verantwoordelijk is voor de snelle terugval van
het aantal ransuilen (Asio otus) die de laatste jaren in vergelijking met vorige
decennia veel minder voorkomt.
Ter hoogte van het veer laten we opnieuw het geluid van de bosuil horen. Aan
de overkant van de Moervaart is er wel wat bos, maar ook nu geeft de bosuil
niet thuis. Vroeger was hier nog een veerdienst ingericht. Het veer was ter
plaatse gekend als Pielaveir of ook wel Pierlaveir, een vervorming van de
officiële benaming Pieter Heydensveer.
Vooraleer we de Heirlandstraat instappen weerklinkt nogmaals de opname
van de steenuil. We staan wat beschut en uit de wind. In de verte horen we
de eerste uil die avond. Een steenuil reageert op het geluid.
Richting kerkuilen
Een eindje in de lange Heirlandstraat laten we opnieuw de steenuil klinken.
Dit maal is er een duidelijke reactie, heel de groep heeft het gehoord nu.
Eindelijk, want ook al is het niet echt koud, toch begin je van het stilstaan en
van de aanhoudende wind kou te krijgen. De reagerende uilen zorgen voor
wat adrenaline in het lijf.
Wat verder doen we een eerste poging om reactie van kerkuilen uit te lokken.
De kerkuil (35 cm) was in de jaren zeventig na enkele zware winters en een
fel teruglopend aantal beschikbare nestlocaties bijna uit onze contreien
verdwenen. Het aantal resterende broedkoppels werd op 100 voor gans
Vlaanderen geschat. Kerkuilwerkgroep Vlaanderen en honderden vrijwilligers
zorgden echter voor een heuse ommekeer. Vandaag hangen, verspreid in
heel Vlaanderen, ongeveer een 2000 speciale nestkasten. In het topjaar 2007
piekten we naar een 1000 koppels kerkuilen. Ook 2012 gaf mooie resultaten.
2013 was dan weer ronduit slecht. Op slechts twee van de 38 door onze
werkgroep gevolgde locaties kwam een koppel tot broeden. Op vier andere
locaties werden oudervogels opgemerkt, toch een kleine opsteker.
18
Nieuwsbrief
Afdeling Zuid-Waasland
Een lange winter, een nat voorjaar en weinig muizen (hoofdvoedsel van de
kerkuil) zorgden voor het slechte resultaat.
Jammer genoeg geen reactie op het geluid dat we afspelen. We vangen op
dat de onberekenbare rukwinden veel vogelsoorten afschrikken om op jacht te
gaan. Meeuwen, kraaien en kauwen zie je vaak genieten van het windspel,
maar vanavond laten de uilen het afweten. Het geluid uit ons toestel wordt
snel afgevoerd in steeds dezelfde richting wat ook niet bijdraagt tot het
succes.
Ook op de volgende halte – in vogelvlucht niet eens zo ver van de vorige – is
een kerkuilkoppel gesignaleerd. Maar ook vanavond blijven die lekker binnen.
Tot slot horen we nog een steenuil reageren. Toch één soort die het vanavond
niet laat afweten.
Afronden
De wandeling wordt afgesloten aan de Karibu. Voor de geïnteresseerden
hebben we nog een brochure over de steenuil en een flyer over de kerkuil.
En helemaal afronden doen we binnen bij een trappist, dat maakt toch nog
wat goed.
Marc Aerts,
nr: 2—2014
19
Afdeling Zuid-Waasland
'Plantenwerkgroep': programma 2014
Iedereen die van de natuur houdt en de schoonheid van bloemen wil
leren zien, is welkom!
Contact: Stijn De Schrijver, tel 03 772 48 20 of [email protected]
12 april: De Oude Durme Hamme.
Vertrek: Syntra te Sint-Niklaas
om 14u.
Laarzen meebrengen a.u.b..
27 april: Vlaamse Ardennen
o.l.v. Christel Strybos.
Vertrek: Syntra om 7u45.
Wandelschoenen (bij slecht weer
laarzen) meebrengen + picknick.
10 mei: Moervaartmeersen te Sinaai
(beheerder T. Neels).
Afspraak: Syntra om 9u.
24 mei: De Vaag te Waasmunster
Afspraak: Syntra om 9u.
7 juni: Daknamse meersen
(beheerder P. Durinck).
Vertrek: kerk van Daknam om 14u.
21 juni: Stropersbos.
Afspaak: Syntra om 9u.
5 juli: Astgemete te Sinaai
(W. Van Moeseke)
19 juli: Molsbroek te Lokeren.
Verzamelen: aan de ingang om 9u.
2 augustus: Stekense Vaart richting Stekene, Puivelde.
Vertrek: Syntra om 9u.
16 augustus: Puyenbroek.
Verzamelen: Syntra om 9u.
30 augustus: Moervaart Keizershof te Sinaai, richting
Lokeren. Afspraak: Syntra om 9u.
13 september: Fietstocht te Hamme (dijk naar Moerzeke).
Verzamelen: Dries te Sombeke om 14u.
27 september: Bronbos Sombeke
20
Nieuwsbrief
Afdeling Zuid-Waasland
Resultaten 14de grote vogeltelweekend
Het weekend van 1 en 2 februari was een vogelweekend voor het tellen van
onze tuinvogels. Niet minder dan 20.000 deelnemers uit 14.063 tuinen gaven
hun telcijfers door en in totaal werden er 372.411 vogels genoteerd.
Het aantal ligt beduidend lager dan vorig jaar toen waren er 390.000 vogels
geteld, het was dan ook vechten op de voederplank bij die strenge winter.
Nu dit jaar totaal geen winterweer, bijgevolg vinden de vogels voedsel
genoeg op andere natuurlijke plaatsen. In onze 2e nieuwsbrief van het jaar
probeer ik wat cijfermateriaal te geven over de telling.
Deze telling gaf 28 vogels gemiddeld per tuin tegenover 37 vorig jaar.
Er is wel een merkelijke verschuiving aan de top gebeurd.
1. huismus:
42.154
2. vink:
39.043
3. koolmees:
38.449
4. merel:
31.495
5. kauw:
30.448
6. Turkse tortel: 25.862
7. pimpelmees: 24.544
8. houtduif:
24.460
9. ekster:
17.557
10. spreeuw met: 13.261 getelde
exemplaren
De koolmees gaat naar plaats drie, de
huismus heeft de kop genomen en de
vink naar plaats 2 verwezen.
In 86% van alle tuinen kwam de merel
voor, daarmee scoort hij zeker goed
maar uiteraard minder in getale dan de vink en de huismus.
Voor de 1e maal had er ook een vogeltelling plaats voor scholen.
162 scholen samen goed voor 3244 leerlingen telden 6068 vogels.
Hier was de kauw ( 982 ) de meest geziene vogel gevolgd door de houtduif
( 519 ) en de merel ( 418 )
Daarna volgen de huismus en de koolmees elk met ( 363 ) de vink ( 335 )
de ekster ( 308 ) de Turkse tortel ( 303 ) de pimpelmees ( 253 ) en de zwarte
kraai met 191 exemplaren.
Voor meer info: raadpleeg de website van natuurpunt: rubriek vogels.
Staf
nr: 2—2014
21
Afdeling Zuid-Waasland
Gefaseerd maaibeheer E17-parking Waasmunster
evaluatie 2013.
De E17-parking Waasmunster is een onderdeel van mijn wekelijkse vlinderroute. In 2011 is gestart met het gefaseerd maaibeheer. Het is een intense
samenwerking tussen de gemeente Waasmunster, het Regionaal Landschap
Schelde-Durme, het Agentschap Wegen en Verkeer en Natuurpunt.Studie.
En van meetaf aan zijn niet alleen de typische graslandvlindertjes aan een
overduidelijke terugkeer begonnen maar ook andere dagvlinders kunnen het
bloementapijt meer dan smaken; het vormt een aantrekkingspunt (op hun
doorreis).
2013 is desalniettemin toch een bijzondere vlinderzomer geworden.
Na het algemeen dieptepunt in 2012 hadden we een koude winter.
Maar het voorjaar is veel te lang nat
en koud gebleven waardoor er veel
minder vlinders waren die meestal 2
weken te laat begonnen te vliegen.
Voordeel: hierdoor groeide de vegetatie langzamer en was er altijd voldoende voedsel van goede kwaliteit
voor de rupsen. Hierdoor zijn er
meer rupsen tot vlinder ontwikkeld
wat zich weerspiegeld heeft in de
zomer. Het fenomeen van de junidip
kwam hier nog bovenop (= meeste
voorjaarssoorten zijn "uitgevlogen"
en vanaf juli beginnen de zomersoorten pas te vliegen of is er een
2de generatie). Vanaf juli is het weer
plots omgekeerd en hebben we toch Landkaartje
een prachtige zomer gekregen die
tot laat in de herfst geduurd heeft. Toch is alles relatief: in de jaren 90 zou dit
een heel gewone vlinderzomer geweest zijn waaruit kan besloten worden dat
de vlinderstand nog altijd langzaam maar voortdurend achteruit gaat!
De trend is duidelijk dalend.
Er is steeds minder ruimte voor vlinders en die ruimte is vaak ook slechter
dan 20 jaar geleden. Maar gelukkig is er het project van de E17-parking
Waasmunster.
Net als de vorige jaren zijn er ook in 2013 weer enkele primeurs waargenomen: hooibeestje, eikenpage, oranje luzernevlinder en landkaartje
(zomervorm).
22
Nieuwsbrief
Afdeling Zuid-Waasland
En als dit allemaal nog niet voldoende was, waren er ook enkele aangename
verrassingen die mijn inziens niet zozeer als toevallig kunnen beschouwd
worden: kleine vos (algemene heropstanding) en groot dikkopje (voor het
eerst zulke grote aantallen). Ook van de bruine daguil waren de aantallen
duidelijk hoger.
Hooibeestje: deze primeur betekent ook een nieuwe vindplaats voor de
gemeente Waasmunster. Dit vlindertje is de laatste jaren sterk in de verdrukking gekomen en heeft de bloemrijke graslanden, die hier aanwezig zijn,
broodnodig om te kunnen overleven: zowel nectar + grassen als waardplant.
Van waar is het mannetje afkomstig dat ik in juni 2013 aangetroffen heb?
Komt het van het klaverblad in Sint-Niklaas of van de laatste afzwakkende
populatie in Ten Reyen (Waasmunster)? Is het een "verkenner"? In ieder
geval zal ik dit jaar de bermen langs de E17-parking tussen beide locaties
afstappen in de hoop bevestiging te kunnen vinden. Enkele kilometers zijn
voor deze toch niet zo mobiele soort wel te overbruggen enkel als de verbindingsweg optimaal is.
De E17-bermen zijn hiervoor de
enige en dus onontbeerlijke
verbindingswegen.
Het zou gewoonweg fantastisch
zijn moest er zich in de (nabije)
toekomst een nieuwe standvastige populatie kunnen ontwikkelen om het alzo van de ondergang in Waasmunster te kunnen
redden!
Zowel Natuurpunt als de Nederlandse Vlinderstichting zijn
aangenaam verrast er nu al
eentje te vinden en dit pas na 3
jaar maaibeheer.
Hooibeestje
Eikenpage: ik heb in 2013 voor het eerst uitgebreid tijd genomen om alle
zomereiken, en vooral de kruinen, langdurig te inspecteren. In bijna alle
zomereiken langs in de gracht/bosrand heb ik 1 of meerdere exemplaren
kunnen spotten (maximum 3 per boom - 10 in totaal). Vorige jaren is mij dit
nooit opgevallen, maar wie loopt er nu met zijn hoofd omhoog naar vlinders te
zoeken?… Het is een bruinachtig klein vlindertje dat een verborgen bestaan
leidt. Het komt bijna nooit uit de kruinen van in hoofdzaak zomereiken en leeft
voornamelijk van honingdauw dat ze in de kruinen vinden. Enkel op zeer
droge en snikhete dagen durven ze eens even naar de grond komen om
dauwdruppeltjes te drinken waarna ze terug in de toppen verdwijnen.
Ook deze soort zal ik in 2014 tijdens de vliegperiode terug van nabij volgen.
nr: 2—2014
23
Afdeling Zuid-Waasland
Oranje luzernevlinder: dit is een vrij schichtige trekvlinder die net als de
distel-vlinder uit het zuiden naar hier komt afgezakt en dit enkel bij gunstige
weers-omstandigheden. Sommige jaren zijn ze amper te bespeuren, maar
2013 is voor deze soort een echt topjaar geworden. Ik heb er maar liefst 13
geteld.
De icarusblauwtjes hebben zich na het algemeen dieptepunt in 2012
blijkbaar toch relatief goed kunnen herstellen op de E17-parking.
Onlangs hebben we de jaarlijkse evaluatie met de bevoegde instanties gehad
en is er opnieuw in een constructieve sfeer wat gesleuteld aan het gefaseerd
maaibeheer. Ondanks de schoonheidsfoutjes stellen we vast dat er duidelijk
verbetering op het terrein merkbaar is. En in tegenstelling tot voorheen zijn nu
in het contract met de aannemer specifieke bepalingen opgenomen zodat ze
zich nog strikter aan de maaiperiodes dienen te houden. Ook zal er moeten
gemaaid worden met een circelmaaier in plaats van klepelen.
Positief is eveneens dat de uitrol naar de andere parkings onder hun beheer
gestart is! Dit was de initiële opzet na een gunstige evaluatie van de E17parking Waasmunster. Vanaf 2014 zal ook de parking Gentbrugge gefaseerd
gemaaid worden in plaats van maandelijks. Allicht nog zonder uitsparingen dit
jaar, maar de aanzet is alleszins gegeven (in 2013 is hiervoor zelfs al een
begin gemaakt)! Alle andere parkings zijn in concessie (Total, Texaco,…) en
ook hiervoor zal getracht worden om het gefaseerd maaibeheer ingang te
doen vinden alhoewel dit niet zo voor de hand liggend zal zijn.
Hoe dan ook: de dienst AWV zal hiervoor toch pleiten naar de toekomst toe.
De dienst AWV is duidelijk voorstander van het gefaseerd maaibeheer aangezien zij ook inzien dat het behoud en herstel van bloemrijke graslanden
primordiaal is om de achteruitgang van biodiversiteit te kunnen stoppen.
Het is niet voor niets dat het project mee is opgenomen in de nieuwe
vlinderatlas "Dagvlinders in Vlaanderen - nieuwe kennis voor betere actie" die
in 2013 verschenen is. Op de persvoorstelling in juni is het project zelfs voorgesteld als schoolvoorbeeld van vrijwilligersinzet in samenwerking met de
bevoegde instanties.
Sinds de start van het gefaseerd maaien in 2011:
* per telbeurt het hoogste aantal soorten: maximaal 8 in 2013 tegenover
amper 3 voor het gefaseerd maaien;
* op jaarbasis het hoogste aantal soorten: 17 in 2013 tegenover amper 6 à
10 voor het gefaseerd maaien;
* hoogste aantal vlinders per telbeurt: 12,9 in 2013 tegenover amper 1,7 à
4,1 voor het gefaseerd maaien.
Als dit alles bij elkaar beschouwd geen positief verhaal is!
Auteur: Ortwin Hoffmann.
24
Nieuwsbrief
Afdeling Zuid-Waasland
Tabel fenologie
vlinderwaarnemingen
E17-parking Waasmunster
(sectie 12+13)
Icarusblauwtje
dagvlindersoort
1992
2007 2008 2009 2010
dagpauwoog
gehakkelde aurelia
klein koolwitje
klein geaderd witje
(vuil)boomblauwtje
oranjetipje
groot
koolwitje
Dag
3
distelvlinder
bruin blauwtje
atalanta
groot dikkopje
zwartsprietdikkopje
icarusblauwtje
kleine vuurvlinder
bont zandoogje
oranje zandoogje
oranje luzernevlinder
kleine vos
citroenvlinder
eikenpage
landkaartje (voorjaarsvorm)
landkaartje (zomervorm)
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
aantal soorten
totaal aantal vlinders
9
257
8
46
6
25
10
38
9
37
14
313
11
76
17
207
gemiddeld aantal per telbeurt
12,9
2,6
1,7
2,7
4,1
11,2
6,3
12,9
x
x
2011 2012 2013
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Totaal aantal geziene soorten door de jaren heen = 20 soorten
nr: 2—2014
25
Afdeling Zuid-Waasland
Cursus 2014-2015 'Vogels herkennen'
Over het programma
Al wie een brede interesse heeft voor vogels en de wereld van de vogels beter
wil leren kennen, die is van harte welkom. Het kan ook zijn dat je je wil vervolmaken in de kunst van het observeren van vogels, ook dan ben je hier van
harte welkom.
In de theorielessen op vrijdagavond gaan we een beetje thematisch te werk :
in ruime groepen komen de verschillende vogels aan bod. Watervogels, steltlopers, vogels van akkers en weilanden, roofvogels, kleine zangvogels,… : het
ganse spectrum wordt grondig doorlopen. Deze lessen gaan door op 3+17 okt
2014, 14+28 nov, 5 dec, 30 jan 2015, 6+27 feb, 13+27 maart, 29 mei.
Aan de uilentocht is ook een theorieles gekoppeld (6 maart).
In deze lessen komen uiteraard gedrag, levenswijze, uiterlijke kenmerken,
zang… uitgebreid aan bod. Maar ook het biotoop waarin ze leven en de
ruimere samenhang o.a. tussen mensen en vogels wordt niet uit het oog
verloren.
Elke theorieles wordt gekoppeld aan een praktische uitstap: vijf dagtochten en
zeven halve dagtochten in onze eigen streek (zie kalender hiernaast).
Wie inschrijft ontvangt een gedetailleerde kalender met daarop niet alleen alle
data + bestemmingen, maar ook alle lesgevers en gidsen. Op de eerste lesdag word je een syllabus bezorgd.
Praktisch
Theorielessen: TELKENS OP VRIJDAGAVOND om 19u30
Deze lessen gaan door in de lokalen van het terrein Hoge Kouter van de
Broederschool. Dit terrein ligt in de Heimolenstraat 69. Het terrein en de
leslokalen zijn gemakkelijk
bereikbaar via de parking van
Syntra, waar ook alle
uitstappen vertrekken.
Het terrein is eveneens vlot
bereikbaar met het openbaar
vervoer : vanuit het station
van Sint-Niklaas of vanop de
markt vertrekt een bus
richting Heimolen (bus nr. 82
richting Syntra).
26
Nieuwsbrief
Afdeling Zuid-Waasland
Praktijkactiviteiten
Volledige dagreizen (bus), telkens op zondag:
14 december 2014 (Zeeland 1)
25 januari 2015 (Uitkerkse Polders)
22 maart 2015 (Zeeland 2)
26 april 2015 (Oostkantons)
7 juni 2015 (Achel + Neerpelt)
Andere uitstappen, meestal op zondag :
halve dagtochten: 23 nov 2014 (Wintam) – 18 jan 2015 (Prosperpolder) –
3 mei 2015 (Melsele) – 14 juni 2015 (Molsbroek)
uilentocht: 6 maart 2015
vroegochtendwandelingen: zondag 10 en 24 mei 2015 (Sinaai en Kruibeke).
Afsluiten van de cursus op zaterdag 20 juni 2015 (Panneweel – Meerdonk).
Lesgevers
Voor deze cursus doen we beroep een heleboel gidsen en lesgevers die elk op
hun terrein tot de beste van Vlaanderen behoren. Onder hen bekende namen
als : Koen Leysen, Joris Everaert, Gerald Driessens, Marc Aerts, Wouter
Faveyts, Lyndon Kearsly, Jan Rodts, Jean-Paul De Beleyr e.v.a. Wie inschrijft
krijgt een gedetailleerde lijst van de lessen en de uitstappen en de
daarbijhorende lesgever/gids.
Dag 3
Inschrijven
De plaatsen op deze cursus zijn beperkt (40p).
Inschrijven ? Neem eerst en vooral contact op met Wim De Backer,
telefoonnummer : 0472/74 19 95 of 03/772 27 97. Of : mail naar :
[email protected]
Van zodra je bevestiging hebt gekregen, stort je € 155 als je lid bent van
Natuurpunt of van J.N.M. Als niet-lid betaal je € 180. Leden uit hetzelfde
gezin krijgen telkens € 20 korting.
Je stort dit bedrag op het
rekening-nummer van
Natuurpunt Zuid-Waasland.
Dat nummer is : BE04 8804
7094 3131.
Voor meer info over de
inhoud van de cursus:
Johan Vercauteren
03/777 89 26
nr: 2—2014
27
Afdeling Zuid-Waasland
Activiteitenkalender dagvlinderwerkgroep
Zaterdag 26 april
Info-sessie project dagvlinders Durme- en Scheldegebied
Na het zeer succesvolle jaar 2013 zijn we verplicht om nog enkele jaren
verder te doen met dit prachtige project. We doen dit weer samen met vele
vrijwilligers om de streek in kaart te brengen. Welke soorten kan je vinden en
hoe ze op naam te brengen. Wanneer mag je bv een een Oranjetipje verwachten. Je komt het hier te weten. Deze keer doen we het BC Donkmeer
aan te Berlare. We laten je ook enkele spectaculaire resultaten van vorig jaar
zien. We hopen weer op massale steun om de kers op de taart te brengen, nl
een groot boek over alle dagvlinders uit de streek, gedetailleerd gebracht.
Afspraak om 14.00u. in het bezoekerscentrum. Graag een seintje aan
[email protected] of [email protected] ivm accommodatie. Nadien volgt nog een hapje en drankje. Tot dan.
Zondag 25 mei
Vlinderwandeling Lippenbroek (i.s.m. NP Hamme en de gemeente Hamme)
Net als vorig jaar zullen Kurt Jonckheere en Jurgen Couckuyt een vlinderwandeling houden, maar deze keer in de omgeving van het Lippenbroek te
Hamme. We proberen aan te tonen welke dagvlinders hier voorkomen en
waarom juist zij hier hun biotoop kiezen. Bij minder goed weer zal Kurt veel
kunnen vertellen over de aanwezige insecten. Op zich een zeer boeiende
wandeling in prachtige natuur. Deze wandeling kadert eveneens in het
project dagvlinders van Durme en Schelde. Meer info volgt later.
Contact: [email protected]
zaterdag 31 mei
Info-sessie Sinusbeheer, maaibeheer op maat van dagvlinders.
(i.s.m. VVE WG Dagvlinders en Vzw Durme)
Na jaren van beheer in functie van dagvlinders, was de huidige conservator
op zoek naar het ideale maaibeheer. Het gefaseerd maaibeheer bleek niet te
voldoen om het dilemma tussen wel of niet maaien op te lossen. Tot in 2012
het sinusbeheer het licht zag. Tijdens deze infosessie wordt een kleine
theorie gegeven over de historie van de Venne, en de oorsprong en uitvoeren
van dit maaisysteem. Nadien wandelen we naar het reservaat ‘De Venne’
waar de praktijk voor het eerst werd uitgevoerd. Op het moment van bezoek
staat het dotterbloemgrasland in volle bloei en kan je genieten van de
typische voorjaarsbloeiers.
Geïnteresseerden kunnen hier zien wat dit sinusbeheer inhoudt.
28
Nieuwsbrief
Afdeling Zuid-Waasland
Natuurpuntvlees: hoe en waar bestellen?
Dag 3
nr: 2—2014
29
Afdeling Zuid-Waasland
Groengrijs, natuurfotografie in de stad
30
Nieuwsbrief
Afdeling Zuid-Waasland
Met Groengrijs trekken we de stad in om er het diverse groen tussen het vele
grijs op te zoeken en in beeld te brengen. Soms is groen in de stad er op eigen
kracht gekomen, soms werd het aangelegd. Het ene wordt al meer gezien of
erkend dan het andere, weinig is er vaak over geweten. Tijdens talrijke
stadswandelingen nemen we die diverse stukjes aan (wilde) natuur onder de
loep. Iedereen is welkom om hieraan deel te nemen, stadsmens, natuurfan,
natuurleek, amateurfotografen…
Tijdens de wandelingen doen we niet enkel kennis op over de rijkdom aan
natuur (fauna & flora) in de stad, maar staan we ook stil bij hoe we dit fotografisch knap in beeld kunnen brengen. Dit onder begeleiding van een
natuurgids en/of een fotograaf (soms 2 in 1).
Na de wandeling kan ieder met de opgedane kennis en ervaring een stukje
natuur in de stad in beeld brengen. Natuurpunt, Natuurpunt Educatie en het
Centrum voor Beeldexpressie nodigen iedereen dan ook uit om één tot drie
van zijn meest bijzondere en originele fotoresultaten in te zenden.
In juli stelt een professioneel team een selectie samen voor de rondreizende
tentoonstelling 'Groengrijs' die op vrijdag 15 augustus 2014 zal openen in de
Sint-Baafsabdij te Gent, zelf een prachtig voorbeeld van groengrijs cultuurhistorisch erfgoed. Ga je er liever zelf op uit? Iedereen is welkom om foto’s van
natuur in de stad in te zenden tot en met 10 juli.
10/05/2014: Foto-excursie in Sint-Niklaas
Foto-excursie in samenwerking met fotoclub Close-up in en rond het
stadspark van Sint-Niklaas. We focussen op natuur in de stad.
Afspraakplaats: Kiosk Romain De Vidtspark
Start: 9u30 (einde omstreeks 12u)
Gsm begeleider: 0495.49.13.91. Vergeet je fototoestel niet!
9/06/2014: Foto-excursie in Belsele
Samen met fotoclub Close-up focusse we op natuur in het dorp.
Afspraakplaats: Deelgemeentehuis Belsele, Belseledorp 76 te Belsele.
Start: 9u30 (einde omstreeks 12u)
Gsm begeleider: 0495.49.13.91
Vergeet je fototoestel niet!
Alle informatie: www.beeldexpressie.be
nr: 2—2014
31
Afdeling Zuid-Waasland
Sint-Niklaas, nu ook aangesloten...
Op 12 februari tijdens de algemene vergadering van het Regionaal Landschap
Schelde-Durma (RLSD) te Dendermonde werden zowel Aalst en Sint-Niklaas
als nieuwe aangesloten gemeenten aanvaard.
Volgende gemeenten maakten reeds deel uit van het RLSD: Berlare,
Wichelen, Wetteren, Melle, Laarne, Zele, Dendermonde, Hamme, Waasmunster, Temse, Kruibeke en ook de gemeenten Bornem, Puurs en SintAmands
Dit betekent dat Sint-Niklaas, zoals de andere aangesloten gemeenten beroep
kan doen op de medewerking van het personeel van het RLSD.
Het RLSD zal er naar streven om het eigen karakter van de streek rond
Schelde en Durme zoveel mogelijk te vrijwaren. Daarbij streven ze naar een
samenwerking tussen verschillende overheden en lokale verenigingen die
actief zijn rond natuur en milieu, landbouw, jacht, toerisme en recreatie.
De laatste jaren werden in tal van gemeenten poelen hersteld en nieuwe
gegraven.
Er werden trage wegen geopend in verschillende gemeenten die werden
aangeduid met eigen herkenbare naambordjes in alle gemeenten hetzelfde
formaat en kleur.
Er werden talrijke nestkasten geplaatst voor huiszwaluw.
Landbouwers krijgen een vergoeding voor de bescherming van weidevogels,
grutto, kievit, enz. Het mede realiseren van erkende stiltegebieden met
subsidies van de overheid.
Er is een verantwoordelijke voor educatie die vormende activiteiten uitwerkt
voor groepen en scholen. Opleiding stiltegids!
Er is het project “ Houtzoekers “ mensen die graag wilgen tronken gratis
kappen mits toelating van de eigenaar die het zelf niet meer kan.
Er worden zaadmengsels ter beschikking gesteld voor Fauna-Akkers.
Vooral de WBE’s ( wild-beheerseenheden m.a.w. de jagers ) gaan daar graag
op in. Het geeft schuil- en broedplaatsen in de lente, in de zomer zijn de
hommels, de bijen en de vlinders er wel bij. In de herfst zijn er de zaden en
vruchten en in de winter alsnog schuil- en voederplaatsen.
32
Nieuwsbrief
Afdeling Zuid-Waasland
Landbouwers kunnen vergoeding krijgen voor 'kleine landschapselementen',
voor perceelsranden via de beheersovereenkomsten van de Vlaamse Landmaatschappij ( VLM ).
Bij het RLSD is er een bedrijfsplanner van de VLM die kan adviseren.
Het RLSD kan verloederde kleine groene ruimten terug een nieuw aanzien
geven, er is een landschapsarchitect die dit voor u mee uitwerkt.
Er is aandacht voor erfgoed en waardevolle natuurlijke elementen.
In één woord, te veel om op te noemen. Wij hier in Sint-Niklaas waren reeds
lang vragende partij voor een regionaal landschap. De provincie heeft beslist
om geen nieuwe regionale landschappen meer bij te maken. Ze geven wel de
raad om bij een aanpalend regionaal landschap aan te sluiten. De provincie
steekt er heel wat geld in, wij moeten er voor zorgen dat het ook naar ons
toekomt.
Wij hebben trage wegen in de pijplijn zitten, er liggen poelen te wachten op
een opknapbeurt, enz. Natuurpunt Zuid-Waasland en ook de Raaklijn zullen
waakzaam zijn en ons stadsbestuur aansporen om met het RLSD heel wat te
verwezenlijken.
Het RLSD werkt nu met 10 medewerkers. De coördinator is Stijn Van
Belleghem.
De voorzitter is Deputé Jozef Dauwe.
Ikzelf zit sinds de oprichting in 2007 in de Raad van bestuur. Vanaf 2014 is
Stijn De Schrijver uit Sinaai mijn plaatsvervanger in de AV in opvolging van
André Van Peteghem.
Firmin De Beleyr, voorzitter van De Raaklijn en tevens voorzitter van
STRAMIN te Sint-Niklaas, zal ook ongetwijfeld in het bestuur opgenomen
worden.
De burelen zijn gevestigd in de Hemelstraat,133a te 9200 Dendermonde.
Staf Lerno
nr: 2—2014
33
Afdeling Zuid-Waasland
Terug bruinvissen in onze rivieren...
Tijdens het voorjaar van 2013 werden we geconfronteerd met een voor
Vlaanderen ongekend natuurfenomeen. In maart, april en mei werden
‘massaal’ veel bruinvissen, onze kleinste dolfijnachtige, op de Schelde
en de Rupel waargenomen. Op de website www.waarnemingen.be
werden 150 waarnemingen ingevoerd op deze rivieren in 2013. Van 2008
tot 2012 werden er alles samen slechts 6 waarnemingen doorgegeven.
Wat is er aan de hand?
Het fenomeen van bruinvissen in rivieren was tot voor enkele jaren in Europa
niet gekend, buiten enkele ‘verloren gezwommen exemplaren’. Of dat dachten
we toch, dat ze verloren gezwommen waren.
Een snelle zoektocht leert ons echter dat er sinds een tiental jaar in GrootBrittannië heel wat regelmatiger bruinvissen worden gezien in de Thames.
En in Duitsland werden er, net als bij ons, ook in 2013 heel wat gezien in de
Elbe en de Weser. Vermoedelijk gebeurt het ook nog op andere plaatsen …
Oorzaak
De exacte reden waarom bruinvissen ineens op verschillende plaatsen in
Europa beslissen om rivieren op te zwemmen, is nog niet gekend. Het lijkt er
sterk op dat voedsel een belangrijke rol speelt. Het hoogste aantal meldingen
krijgen we zowel in Vlaanderen, Groot-Brittannië als Duitsland van maart-mei,
met een opvallende piek in april. Dat is het moment dat de spiering en de fint
(twee vissoorten) massaal de rivieren opzwemmen om er te paaien.
Mogelijk volgen de bruinvissen gewoon deze enorme voedselbron…
Door sterke vervuiling van grote rivieren in Europa was er lange tijd erg weinig
of geen vis in de rivieren aanwezig. Het loonde dus ook niet voor de bruinvissen om de rivieren op te zwemmen. Daardoor lijkt het voor ons nu een
nieuw fenomeen. Sommige schilderijen, bijvoorbeeld op een tafereel van de
vismarkt Antwerpen (1620), en losstaande fait-divers (zoals de naam van café
De Bruinvis in Hombeek) doen vermoeden dat lang geleden ook regelmatig
bruinvissen in het binnenland werden gezien.
Andere mogelijke verklaringen van de bruinvissen op onze rivieren zouden
desoriëntatie (maar dat lijkt steeds minder waarschijnlijk) of voedseltekorten op
zee kunnen zijn.
Bedreigingen
Er is de laatste tientallen jaren heel wat veranderd op onze rivieren. De havens
zijn heel wat groter en luidruchtiger (ook onder water).
34
Nieuwsbrief
Afdeling Zuid-Waasland
De schepen zijn ook niet meer vergelijkbaar met die van een eeuw geleden en
tegenwoordig varen er ook heel wat snelle motorboten op onze rivieren.
En hoewel de waterkwaliteit al sterk is verbeterd, zitten er in de bodem nog
heel wat zware metalen opgeslagen. Dit zijn mogelijk allemaal bedreigingen
voor de bruinvissen.
Dat blijkt ook uit het hoge aantal slachtoffers. In 2013 werden er 13 dode
bruinvissen langs de Schelde gevonden. Ook in andere landen lijken er veel
slachtoffers te vallen. Dikwijls vertonen die wonden door schroeven. Velen zijn
ook ondervoed. Het is echter nog niet duidelijk wat nu echt de dood van deze
dieren heeft veroorzaakt.
Extra gegevens nodig
We zouden graag erg snel kunnen inschatten welke maatregelen nodig zijn om
de bruinvis veilig door en in onze rivieren te laten zwemmen. We hebben dus
dringend meer gegevens nodig. Daarom tracht de Zoogdierenwerkgroep van
Natuurpunt zoveel mogelijk gegevens te verzamelen. Bewoners van
gebouwen langs onze rivieren, recreanten (wandelaars en fietsers), schippers,
leden van kanoclubs, gebruikers van de veren over onze rivieren, bezoekers
van horecazaken in de buurt van onze rivieren,… kunnen helpen. Via een
flyercampagne “Bruinvissen gezien…” willen we zoveel mogelijk mensen
aansporen om naar de rivieren te kijken en waarnemingen door te geven.
Waarnemingen van bruinvissen kunnen ingevoegd worden via de website
www.waarnemingen.be. Hoewel het uur geen verplicht vak is, vragen we toch
om dit mee in te vullen. Zo kunnen we de gegevens vergelijken met o.a. de
getijden, gegevens over vaarbewegingen en gegevens over het visbestand.
Deze laatste worden verzameld door de medewerkers van het INBO.
Door alle gegevens samen te brengen, hopen we snel te kunnen achterhalen
hoe we ervoor kunnen zorgen dat deze prachtige dieren terug veilig in de
Schelde en de Rupel kunnen zwemmen.
nr: 2—2014
35
Afdeling Zuid-Waasland
Lentewandelingen
Waasmunster: Ochtendwandeling voor de zang der vogels
op donderdag 1 mei 2014.
Belsele:
Vroegochtendwandeling i.s.m. De Raaklijn
op zondag 4 mei 2014.
Tielrode:
Op zoek naar rietzangers
op 6 juli 2014.
Daknam:
Wandelingen in de Daknamse Meersen
op zondag 13 april en 29 juni 2014.
Meer info: zie activiteitenkalender op pagina 34.
36
Nieuwsbrief
Afdeling Zuid-Waasland
nr: 2—2014
37
Activiteitenkalender april-mei-juni 2014
Start 'programma 2014' van de 'plantenwerkgroep'
Uitstap naar De Oude Durme te Hamme.
Zaterdag
12 april
Zondag
13 april
Vertrek: Syntra te Sint-Niklaas
Wanneer: om 14u. Laarzen meebrengen a.u.b.
Inlichtingen: Stijn De Schrijver, tel 03 772 48 20 of
[email protected]
Meer info over het volledige programma 2014: zie pagina 20.
Kalenderwandeling in de Daknamse Meersen
Afspraak: 14.30u. Aan de kerk van Daknam.
Gids: Lou Roelandt.
Info-sessie project dagvlinders Durme-/Scheldegebied
Zaterdag
26 april
Afspraak om 14.00u. in het bezoekerscentrum.
Graag een seintje aan [email protected] of
[email protected] i.v.m. accommodatie.
Nadien volgt nog een hapje en drankje.
Vlaamse Ardennendag
Zondag
27 april
Afspraak: 7.45u. Syntra Sint Niklaas voor kostendelend samenrijden
(€ 1/25km).
9.00u. start wandeling kerk Everbeek-Boven.
Gids:
Wim De Cock en Dominiek Decleyre
Meenemen: picknick en goede wandelschoenen.
eventueel laarzen bij regenweer maar dat is zeker niet besteld!
Vragen? Christel Strybos 052. 46.00.58 of
[email protected]
Ochtendwandeling voor de zang der vogels
Donderdag
1 mei
Vertrek om 5.30u. op de parking Taverne Rosenberg, Patotterijstraat 1 te
9250 Waasmunster.
Gids: Staf Lerno (0495.49.13.91 of 03.772.43.06)
Gratis deelname.
Vroegochtendwandeling i.s.m. De Raaklijn
Zondag
4 mei
... tot zondag
4 mei
Zaterdag
10 mei
Vertrek om 5.30u. aan de Wereldwinkel, Koutermolenstraat 6 te 9111
Belsele. Rond 8u: gratis ontbijt in de Wereldwinkel.
De eerste 20 deelnemers kunnen mee.
Info bij Staf Lerno: 0495.49.13.91 of 03.772.43.06
Cursus 'Vogels herkennen voor beginners'
Meer info: zie vorige nieuwsbrief pagina 17.
Groengrijs-project
Geleide wandeling met fotografen. Natuur in de stad.
9.30u. Aan de kiosk in het Romain De Vidtspark te Sint-Niklaas.
Zie ook info op pagina 30.
Vlinderwandeling Lippenbroek
Zondag
25 mei
Zaterdag
31 mei
(i.s.m. NP Hamme en de gemeente Hamme)
Gidsen: Kurt Jonckheere en Jurgen Couckuyt
Meer info volgt later.
Contact: [email protected]
Info-sessie Sinusbeheer, maaibeheer op maat van
dagvlinders (i.s.m. VVE WG Dagvlinders en Vzw Durme)
Deze wandeling kadert eveneens in het project dagvlinders van Durme
en Schelde. Meer info volgt later.
Contact: [email protected]
Zaterdag
31 mei
Zondag
1 juni
Happening Daknamse Meersen
Ringen van Ooievaars en inhuldiging van vogelkijkwand
10.00u. Samenkomst aan voetbalstadium Daknam.
11.00u. Inhuldiging vogelkijkwand langs de Daknamstraat.
Zie ook pagina 3.
Happening Daknamse Meersen
Ondek de Daknamse Meersen en opendeur
13.30u. Opendeur in Dacknamdak en De Teerling, Daknam-Dorp 89.
14.00u. Verwelkoming en voorstelling nieuwe wandelfolder.
Doorlopend geleide wandelingen... Meer info: zie ook pagina 3.
Maandag
9 juni
Groengrijs-project: geleide wandeling te Belsele met fotografen.
Zaterdag
21 juni
Werkdag in de Daknamse Meersen
Zondag
29 juni
Zondag
6 juli
18, 19 en 20
augustus
Afspraak om 9.30u aan het gemeentehuis te Belsele.
Zie ook info op pagina 30.
Afspraak om 9.00 en 13.30u., aan de kerk van Daknam.
Kalenderwandeling in de Daknamse Meersen
....
Afspraak: 14.00u. Aan de kerk van Daknam.
Gids: Gunther Van Ryckegem
Op zoek naar rietzangers in Tielrode
Afspraak om 9.30u aan 't Veer in Tielrode.
Gids: Staf Lerno: 0495 49 13 91
Kinderdriedaagse Natuurbeleving
Meer info in volgende nieuwsbrief en bij Liliane.Verbeke, 0495 38 85 10
of Staf Lerno, tel: 03 772 43 06
E-MAIL: [email protected] - WEBSITE: WWW.BRILLENHUIS.BE
DE TEERLING-DAKNAM
Arbeidszorgproject voor personen met een verstandelijke handicap
Biologische teelt van groenten en kruiden
Biogarantielabel, controle BLIK
Gelegen aan de rand van de Daknamse Meersen en samenwerkend met Natuurpunt
Verdeling van GROENTENPAKKETTEN via de volgende afhaalpunten:
De Teerling, Daknam - Wekelijkse markt in Lokeren Voedselteam Lokeren - Voedselteam Waasmunster
Meer info:
De Teerling, Daknamdorp 89b te 9160 Lokeren
Tel: 09 348 62 28 :/ Fax: 09 349 62 32
E-mail: [email protected]
Deze nieuwsbrief is het contactblad van
NATUURPUNT afdeling ZUID - WAASLAND.
Dit nummer wordt verspreid op 1400
exemplaren.
Natuurpunt vzw, Vereniging voor Natuur en
landschapszorg in Vlaanderen, telt meer dan
90.000 gezinnen en beheert 20.000 ha
natuur, verspreid over ruim 500 gebieden in
heel Vlaanderen.
Natuurpunt zet zich dagelijks in voor meer
natuur in Vlaanderen, onder het motto "Ruimte
voor Natuur".
Hierbij wil ze zoveel mogelijk mensen
betrekken, terwijl bezoekers steeds welkom
zijn in onze reservaten. Kortom, natuur voor
iedereen!
AFDELING ZUID-WAASLAND
is de plaatselijke kern van Natuurpunt vzw. Het
werkingsgebied omvat Temse (Tielrode,
Elversele,) Sint-Niklaas, Waasmunster en
Lokeren. Onze afdeling telt 1400 leden, die
deze driemaandelijkse nieuwsbrief ontvangen.
Vrijwilligers van afdeling Zuid-Waasland werken momenteel aan de uitbouw van 7 reservaten.
1) Astgemete (Sinaai)
Bestaat uit kleinschalige vochtige graslanden
en broekbosjes. Meer dan 6 ha zijn in beheer
bij onze vereniging.
2) De Daknamse Meersen (Lokeren)
Is een gebied van rivier- en veenhooilanden.
Onze vereniging beheert hier reeds 24 ha zeer
waardevolle natuur. Met een enig waardevol
ooievaarsproject.
3) De Moervaartmeersen (Sinaai)
Bestaan uit kleinschalige vochtige graslanden
en broekbosjes. Meer dan 5,3 ha zijn in
beheer bij onze vereniging.
4) De Rietsnijderij (Waasmunster)
Is een uniek zoetwaterschor, bekend om zijn
bloeiende dotterbloemen.
Samen met een schor te Hamme beheert onze
vereniging hier bijna 3 ha.
5) Het Tielrodebroek (Temse-Tielrode)
Is een hooilandencomplex en overstromingsgebied, waar we de natuur nieuwe kansen willen geven. 1,8 ha in beheer.
6) De Vaag (Waasmunster)
De Vaag is een 9 ha groot gebied bestaande
uit bos, speelbos en schrale graslanden met
resanten van struikheide.
7) Den Akker (Belsele)
Het educatief natuurpark is 5000m² groot
met een bloemenweide, vleermuizenkelder,
amfibieënpoel, vogelkijkwand., tal van inheemse bomen en struiken.
Naast het beheer van deze reservaten en
het nodige beleidswerk organiseren onze
vrijwilligers ook cursussen met excursies.
Excursies:
kan je best aanvragen bij de conservators:
Astgemete:
Roger De Bock, tel 03 772 51 16
Willy Van Moeseke, tel 03 777 53 97
Daknamse Meersen:
Paul Durinck, tel: 09 348 65 14
Moervaartmeersen:
Tom Neels, gsm 0485/61 80 35
Rietsnijderij :
Chris Van den Berghe, tel: 052 44 67 66
Tielrodebroek:
Johan Deyaert, tel: 03 711 18 54
Den Akker:
Eddy De Taey, tel 03.772.28.08
Giften voor het reservatenfonds op
rek. BE04 8804 7094 3131 met vermelding:
'Project 3690 Zuid-Waasland':
komen ten goede aan de plaatselijke
reservaten. Vanaf € 40 zijn giften fiscaal
aftrekbaar.
NATUURPUNT vzw
Secretariaat:
Coxiestraat 11 te 2800 Mechelen
tel 015 29 72 20 / fax 015 42 49 21
e-mail: [email protected]
http://www.natuurpunt.be
AFDELING ZUID-WAASLAND
Contactadres :
Molenwijk 12, 9111 Belsele,
tel: 03 772 43 06
e-mail: [email protected]
Secretariaat
Benny Gyssens,
Bund 69, 2180 Ekeren - tel 03 542 25 71
Redactie “NIEUWSBRIEF Z-W”
Zwaanaardestraat 126, 9112 Sinaai
tel 03 772 51 16
e-mail: [email protected]
http://www.natuurpunt-zuid-waasland.be