Algemene Beschouwingen 2015

Lijst Groote Montferland maakt zich zorg(en)!
Algemene beschouwing 2014 Lijst Groote Montferland.
Zorg
Onze zorg is voornamelijk gelegen in de decentralisatie van de wetgeving van Rijk- en Provincie naar
de gemeenten.
Wij zijn van mening dat de gemeenten dit beter kunnen organiseren dan het Rijk, waar onze zorg ligt
is het tempo waarmee dit door de Rijksoverheid gebeurt en de gelden die daar mee gemoeid gaan.
De gemeenten hebben nauwelijks de tijd om hun deel van de voorbereidingen op een goede wijze te
structureren en als de beleidsvisies in de gemeenteraad behandeld zijn, volgt er vanuit de VNG
alweer een wijziging.
De organisatie voor deze transities staat in de steigers, sociale teams en professionele
welzijnswerkers vormen de schakel tussen de inwoners en de gemeente als zorgbewaker.
Als gemeente staan wij voor de opgave om met minder middelen goede zorg en ondersteuning te
bieden die past bij onze inwoners.
Dit vergt veel van onze organisatie en de hulpverleners, maar misschien wel meer van onze
inwoners, voornamelijk zij die ouder zijn of zorg nodig hebben. Wat er ook gebeurt, de mens moet
centraal blijven staan. Dit vraagt zeker nu om goede communicatie en voorlichting.
De transities kennen grote financiële risico’s waarvan we de uitkomsten niet kennen. Het Rijk en de
VNG praten nu al weer over een andere herverdeling.
Samenwerking met andere gemeenten om inkoopkennis en -kracht te bundelen en de financiële
risico’s te spreiden is daarbij naar onze mening noodzakelijk.
Echter de financiële en beleidsmatige autonomie van onze eigen gemeente dient behouden te
blijven. Wel moet met dit soort regionale samenwerkingen bekeken worden hoe je als Raad grip op
samenwerkingsverbanden houdt en de resultaten controleert.
Goed dat we met de Achterhoekse gemeenten waarmee we voor de Jeugdzorg samenwerken,
solidariteit hebben afgesproken maar toch… het blijft een open eindregeling.
De afspraak dat al deze operaties budget neutraal, dus met de vanuit het Rijk gebudgetteerde
middelen worden uitgevoerd, vergt een scherpe monitoring en tijdige bijsturing. Hoe gaat het
college dit uitvoeren en hoe frequent gaat het college ons hierover informeren?
Zaken integraal benaderen blijkt in de toekomst meer dan in het verleden noodzakelijk
Lijst Groote Montferland staat voor de bevordering van de sociale samenhang in de kernen en wij
willen ons inzetten om in iedere kern een locatie hierin een blijvende rol te laten spelen.
Wij spreken onze waardering uit voor de inzet van de ambtenaren die voortvarend te werk zijn
gegaan en zich nog steeds dagelijks inzetten om de decentralisaties zo goed mogelijk handen en
voeten te geven.
Een leefbaar en vitale woonomgeving hoeft niet per definitie te betekenen dat in een kern zelf alle
voorzieningen aanwezig moeten zijn. We moeten meer over onze grenzen heen kijken om samen te
bezien welke voorzieningen bij onze buurgemeenten ook door inwoners van Montferland kunnen
worden gebruikt. Voorwaarde is dan wel dat deze voorzieningen voor iedereen bereikbaar zijn. Goed
openbaar vervoer is hierbij cruciaal.
Lijst Groote Montferland maakt zich zorg(en)!
Veiligheid
Ten aanzien van de buurtveiligheid en preventie vindt Lijst Groote Montferland dat er meer aan
handhaving gedaan moet worden. Het gevoel van ‘onveiligheid’ wordt steeds groter. Inwoners
nemen steeds minder de moeite om onveilige situaties te melden omdat ze het gevoel hebben dat er
niets mee wordt gedaan. Hierdoor vermindert volgens de officiële rapporten het aantal aangiftes en
is de conclusie dat het veiligheidsgevoel verbetert. Echter de waarheid is wat weerbarstiger. Er is alle
reden om de buurtveiligheid, gelet op de regelmatige voorkomende inbraken, sneller op te pakken.
Het gevolg van niet handhavend optreden is een toenemende mate van onverschilligheid bij
inwoners, dit werkt verpaupering en toename van het gevoel van onveiligheid in de hand.
Duurzaamheid
Wij vinden het goed dat het college hierin zelf het voortouw neemt en met verlichting, kleine
windmolens en zonnepanelen het voorbeeld geeft. Een kleine kanttekening is hierbij op zijn plaats.
De smartflower bij het gemeentehuis in Didam, die het symbool van duurzaam beleid door de
gemeente Montferland zou moeten zijn, lijkt niet aan deze doelstelling te beantwoorden. In
zuidelijke richting is de smartflower afgeschermd van zonlicht door bomen en er hebben ons
signalen bereikt dat het systeem zich ook niet instelt op de juiste richting voor optimaal
functioneren. Bent u met deze feiten bekend en hoe denkt u dit op te lossen?
Fossiele bronnen voor energie opwekking zullen op termijn niet meer beschikbaar zijn. Als alternatief
wordt sterk promotie gemaakt voor windenergie. Lijst Groote Montferland is hier geen voorstander
van omdat het rendement van dit soort energie opwekking in onze regio (mede door de
windverwachting en de subsidiebedragen die hiermee gemoeid zijn) nihil en mogelijk zelfs negatief
zal zijn. Lijst Groote Montferland is daarom voorstander van verdere ontwikkeling van bio- en
zonnepanelen energie in nauwe samenwerking met de AGEM. Aan de gemeente Montferland de
taak om deze ontwikkelingen te ondersteunen!
Intergemeentelijk samenwerken
Er zijn veel zaken bij ‘verbonden partijen’ neergelegd. Als gemeenteraad staan we vaak op afstand.
Soms wordt ons te verstaan gegeven “daar gaan jullie niet over”. Vaak krijgen we begrotingen of
verantwoordingen te zien op een dermate ongelukkig moment dat we ons als Raad daar niet of
nauwelijks over kunnen uitspreken. En mochten we door het indienen van een amendement onze
inbreng willen geven dan is regelmatig het advies dit niet te doen omdat andere gemeenten reeds
anders besloten hebben.
Lijst Groote Montferland wil dat de Raad haar controlerende taak in deze beter kan uitvoeren.
Graag vernemen wij van het college of het onze mening deelt.
M.b.t. de samenwerking in de regio’s moge het duidelijk zijn dat wij zijn voor uittreden uit beide
regio’s. Volgens Lijst Groote Montferland moet dit per 01 januari 2015 mogelijk zijn uit de Stadsregio
en ons voorstel is om dit ook zo snel als mogelijk te doen bij de Regio Achterhoek. Dit is een van de
zaken die wij in de KTD geregeld willen zien.
Vergrijzing en werkgelegenheid
Montferland vergrijst sneller dan gemiddeld in Nederland. Jongeren vertrekken uit onze gemeente
Lijst Groote Montferland maakt zich zorg(en)!
om elders hun toekomst op te bouwen. Daardoor zal Montferland steeds minder jonge gezinnen in
haar gemeente tellen.
Deze verandering in samenstelling van de Montferlandse bevolking kan in de toekomst grote
gevolgen hebben. Op dit moment lukt het veel basisscholen al niet meer om aan het vereiste aantal
leerlingen te komen waardoor sluiting van scholen dreigt.
Het gemeentelijk beleid zal in de komende jaren meer dan ooit gericht moeten zijn op meer
werkgelegenheid. Logistieke activiteiten zijn belangrijk maar leveren weinig arbeidsplaatsen op.
Chauffeurs worden tegenwoordig niet meer aangetrokken uit de eigen gemeente maar (goedkoop)
uit andere landen. Bij de ontwikkeling van nieuwe bedrijfsterreinen zal daarom meer de nadruk
moeten liggen op het aantrekken van (Hi-tech) maakindustrie die zowel aan hoger- als lager
geschoolden werk biedt. Een actief promotiebeleid door de gemeente voor deze terreinen is daarom
een eerste vereiste, ook over de grenzen.
Maakindustrie zal ook een positieve invloed op de logistieke activiteit geven, grondstoffen moeten
immers worden aangevoerd en de afgemonteerde goederen naar de afnemers uitgeleverd.
Verder willen wij dat daar waar mogelijk bij aanbesteding prioriteit wordt gegeven aan lokale
ondernemers!
Huisvesting en woonlasten
Door de toenemende vergrijzing is het noodzakelijk meer bestaande (huur)woningen
levensloopbestendig te maken en ook bij nieuwbouw hier op in te spelen. Bij toenemende
werkgelegenheid in Montferland dienen er binnen onze gemeente voldoende betaalbare woningen
beschikbaar te zijn voor werknemers van Montferlandse bedrijven. Beperking van de woonlasten zal
het wonen in Montferland aantrekkelijk maken en de motivatie om hier te komen werken
aanmoedigen. De woonlasten dienen daarom onder het landelijk gemiddelde te blijven. Daarnaast
de starterslening continueren om ook jongeren de kans te geven op een eigen woning.
Jongerenbeleid
Jongeren worden steeds individualistischer en sluiten zich minder aan bij verenigingen. Hier ligt een
taak voor de verenigingsbesturen om het verenigingsleven aantrekkelijk te maken voor deze
jongeren.
Een koppeling tussen subsidie en behaalde resultaten kan voor een verenigingsbestuur de stimulans
zijn zich (nog) meer in te zetten om jongeren bij het verenigingsleven te betrekken.
Concentraties van Hangjeugd moeten worden teruggebracht naar de daarvoor door de gemeente
aangewezen plaats(en). De ervaring met de JOP aan de Handelsweg in ’s-Heerenberg is dat jongeren
deze ‘te ver weg’ vinden en alsnog in woonwijken overlast veroorzaken.
Ouderenbeleid
Van ouderen wordt verwacht dat ze langer ‘zelfredzaam’ zijn, m.a.w. zo lang mogelijk zelfstandig
kunnen blijven wonen. Woningen zullen daarom levensloopbestendig moeten zijn, maar ook
voorzieningen voor de belangrijkste dagelijkse behoeften (bijv. een buurtsupermarkt) zullen op
loopafstand aanwezig moeten zijn. Daarnaast dient de gemeente zorg te dragen voor een veilige
woonomgeving, dus meer toezicht en handhaving.
Lijst Groote Montferland maakt zich zorg(en)!
De regeling HbH (Hulp bij Huishouden) zal voor zelfstandig wonende ouderen die daar behoefte aan
hebben onverminderd van kracht moeten blijven.
Kerntakendiscussie
Lijst Groote Montferland vind het onacceptabel om te korten op de subsidies van verenigingen. Deze
zijn en blijven de smeerolie van onze maatschappij en iedere vereniging, ongeacht het ledenaantal,
moet op steun van de gemeente kunnen blijven rekenen. Het accommodatiebeleid moet echter wel
financieel haalbaar zijn binnen de gemeentelijke begroting.
Verder willen wij onderzocht hebben in hoeverre ‘buitenverenigingen’ hun accommodaties in eigen
beheer kunnen nemen.
Lijst Groote Montferland stelt het college voor om vanaf volgend jaar in de programmabegroting één
begrotingsprogramma Sociaal Domein op te nemen; dit om de decentralisatie van de jeugdhulp, die
van de Participatiewet en de WMO-nieuwe stijl transparant in de begrotingscyclus te maken en
daarmee voor het college en raad ook een gemakkelijk werkbare situatie te creëren.
Namens de fractie van Lijst Groote Montferland,
Henk Groote