Stemphylium; gele vlekjes In 2007 werden voor het eerst bijzondere gele vlekjes waargenomen op het bietenblad in het Noordoostelijke zandgebied. zichtbaar op het bietenblad. Na 2007 werd het gebied waar de verschijnselen optraden groter en in 2012 werden er vanuit heel Nederland aantastingen gemeld. Door intensief onderzoek naar de oorzaak konden mineralentekorten, aaltjes en of virussen worden uitgesloten. Veldproeven met schimmelbestrijders bleken wel effect te hebben en in 2011 is definitief vastgesteld dat de verschijnselen worden veroorzaakt door een stemphylium schimmel. Uit veldproeven, uitgevoerd door het IRS, bleek dat de bekende middelen tegen cercospora, ramularia, roest en meeldauw, in de normale dosering gespoten, weinig effectief zijn tegen de gele vlekjes. Met bepaalde fungiciden zijn op de proefvelden goede bestrijdingsresultaten gehaald met meeropbrengsten van 42 % van de suikeropbrengst. Kenmerkend zijn de kleine gele vlekjes die onregelmatig op het blad voorkomen. De gele vlekjes sterven vanuit het midden af en er ontstaat een bruine vlek (necrose). Bij een zware aantasting sterft een groot deel van het blad af. De plant probeert te herstellen zoals bij een ernstige droogteschade, door nieuw loof te vormen. Dit herstel gaat ten koste van de opbrengst en het suikergehalte. De nieuw gevormde bladeren raken ook geïnfecteerd en sterven vervolgens af. Symptomen In de periode vanaf de sluiting van het gewas is de eerste aantasting van de stemphylium brochure stemphylium – Suiker Unie - 2014 Verwarring “Je ziet het pas als je het ziet” De verschijnselen van de stemphylium worden in een vroeg stadium van de eerste necrose vaak verward met roest, ramularia en cercospora. Schadedrempel De schadedrempel wordt overschreden op het moment van het verschijnen van de eerste gele vlekjes. Uit veldproeven blijkt dat dan direct een bestrijding moet worden uitgevoerd. Schade Hoge opbrengsten zijn mogelijk als het bladapparaat gezond blijft en kan blijven produceren tot aan de oogst. Veldproeven hebben aangetoond dat de opbrengstverliezen door stemphylium kunnen oplopen tot meer dan 40 %. Monitoring Monitoring van de bladgezondheid is daarom belangrijk. Het juiste moment van de bestrijding is: als de eerste vlekjes zichtbaar zijn. De ervaring leert dat je stemphylium pas waarneemt als je je bewust bent dat zo’n klein geel vlekje het beginstadium is van het afsterven van het bladgroen. Waarschuwingsdienst Suiker Unie, IRS, DLV en medewerkers van gewasbeschermingsindustrie werken samen in de bladschimmelwaarschuwingsdienst. Zij monitoren bietenpercelen en sturen bladmonsters naar de afdeling Diagnostiek van het IRS. Zodra de aanwezigheid van de schimmel is vastgesteld wordt een waarschuwing uitgestuurd. Hierin wordt de teler geadviseerd zijn percelen te inspecteren en direct een bestrijding uit te voeren als een schimmel wordt gevonden. De bestrijding is het meest effectief als de eerste vlekjes zijn gevonden. brochure stemphylium – Suiker Unie - 2014 Doorgaan met monitoren De middelen beschermen het blad twee tot vier weken. Het is dus belangrijk om daarna het gewas opnieuw te inspecteren. Als de gele vlekjes zichtbaar zijn op het nieuw gevormde en volgroeide blad is een nieuwe bestrijding noodzakelijk. Mogelijkheden bladschimmelbestrijding Ook dit seizoen zijn er veel mogelijkheden om de bladschimmels in suikerbieten te bestrijden. Er zijn echter een aantal eisen waar u rekening mee moet houden: sinds 2014 mogen middelen die strobilurinen bevatten (Allegro, Sphere en Retengo Plust) maximaal 50% van het aantal bespuitingen tegen cercospora uitmaken (zie tabel 2). De andere bespuitingen tegen cercospora dient u uit te voeren met middelen die geen strobilurinen bevatten (Opus Team, Spyrale of Score 250EC). Wanneer slechts één toepassing tegen cercospora in het hele seizoen wordt uitgevoerd, mag u wel kiezen voor een middel met een strobilurine. Als er geen cercospora aanwezig is op het perceel mogen strobilurinebevattende middelen maximaal 2x per teeltseizoen. Uitzondering is Retengo Plust: dit middel mag u maximaal één keer in het seizoen toepassen. Retengo Plust heeft een betere nevenwerking tegen stemphylium dan Sphere en Spyrale, die beide een beperkte nevenwerking hebben. Dit is gebleken uit meerjarig IRS-onderzoek (zie figuur 1). De overige bladschimmels (cercospora, ramularia, roest en meeldauw) worden door alle middelen effectief bestreden. Alleen Score 250 EC is iets minder effectief op meeldauw. De in suikerbieten toegelaten fungiciden staan met een aantal details in tabel 1. Een overzicht van enkele mogelijkheden van een bestrijdingsstrategie staan in tabel 2. Meer informatie over bladschimmels, middelen en de actuele waarschuwingen van de bladschimmelwaarschuwingsdienst vindt u op www.irs.nl/bladschimmel. Figuur 1. De relatieve suikeropbrengst bij toepassing van verschillende fungiciden bij stemphyliumaantasting, bepaald op meerdere IRS-proefvelden 2008-2013. Een verschillende letter boven de kolom geeft een betrouwbaar verschil aan. brochure stemphylium – Suiker Unie - 2014 Tabel 1: Toegelaten middelen, dosering en veiligheidstermijn. Middel Groep/Klasse Sphere strobilurine +triazool strobilurine +triazool strobilurine +triazool Allegro Retengo Plust Spyrale triazool en fenpropidin Opus Team triazool en morpholine Score 250 EC triazool Dosering (L/ha) 0,250,35 0,75 Veiligheid (wk) 3 Bijzonderheden 4 bevat een strobilurine* 1,0 4 1,0 4 Max. 1x per seizoen, goede nevenwerking tegen stemphylium; bevat een strobilurine* nevenwerking tegen stemphylium 1,0 2 0,4 4 nevenwerking tegen stemphylium; bevat een strobilurine* *solo of in combinatie met elkaar mogen Allegro, Retengo Plust of Sphere maximaal 2x per seizoen, Retengo Plust mag maximaal 1x per seizoen; bij bestrijding van cercospora mogen Sphere, Allegro en Retengo Plust maximaal 50% van de bespuitingen uitmaken. Tabel 2: Enkele voorbeelden van een bestrijdingstrategie 2e bespuiting 3e bespuiting 4e bespuiting Stemphylium (géén cercospora) 1e bespuiting Retengo Plust Spyrale Sphere Spyrale Cercospora ( ook stemphylium) Retengo Plust Spyrale Spyrale Sphere Cercospora (géén stemphylium) Spyrale Spyrale Retengo Plust => Sphere => Opus Team => Spyrale => Sphere Opus Team Spyrale Opus Team => Sphere => Retengo Plust Spyrale Spyrale => Allegro => Sphere Gewasaantasting Roest, ramularia en meeldauw Alle toegelaten middelen (1) (geen cercospora en stemphylium) 1 Let op: Maximaal twee toepassingen met een strobilurine (Allegro, Retengo Plust, Sphere) per teeltseizoen Bladschimmelbestrijdingsadvies IRS 24-5-2014 brochure stemphylium – Suiker Unie - 2014
© Copyright 2024 ExpyDoc
