indicatieve-prognose-van-de-gehaltes-aan-paks

INDICATIVE PROGNOSE VAN DE GEHALTES AAN PAK'S IN OPPERVLAKTEWATER EN SEDIMENT
Werkdocument RIZA 94.175X
Auteur: P.B.M. Storteider
Opgesteld in juli 1993
Redactionele aanpassing december 1994
INHOUDSOPGAVE
1. Inleiding
2. Emissies
3. Huidige en verwachte kwaliteit oppervlaktewater
4. Huidige en verwachte kwaliteit van de waterbodem
5. Conclusies
Referenties
2. EMISSIES
C. Quarles van Ufford (RIVM) heeft ten behoeve van het beleidsstandpunt PAK een notitie
(concept) opgesteld met daarin emissieschattingen. Zij geeft in deze notitie ook een
schatting van de belasting van het oppervlaktewater in 2000 bij uitvoeren van de maatregelen die beschreven zijn in het concept-rapport Beleidsstandpunt PAK. De maatregelen van
het beleidsstandpunt zijn in deze notitie toegelicht.
In tabel 1 is belasting van het oppervlaktewater in 1985 en 2000 weergegeven bij uitvoering van de maatregelen van het beleidstandpunt PAK. De belasting van het oppervlaktewater neemt voor benzo(a)pyreen met ongeveer 80% af tussen 1985 en 2000 en voor
fluorantheen met ongeveer 70%.
Tabel Is De belasting van het oppervlaktewater vanuit Nederlandse bronnen met benzo(a)pyreen en fluorantheen in 1985 en 2000 bij uitvoering van het beleidsstandpunt PAK. (uit concept-notitie van C. Quarles
van ufford)
bronnen
benzo(a)pyreen (ton/jaar)
1985
2000
fluorantheen (ton/jaar)
1985
2000
industrie
atmosferische depositie
oeverbescherming
scheepvaart
huishoudens, direct
effluent rwzi
overstort
hemelwaterriool
riool niet rwzi
0,09
0,13
0,01
0,06
0,6
0
0
2,31
0,35
1.3
6,1
0,03
0,02
0,01
0,03
0,03
0,02
0,01
totale belasting
2,6
0,48
1,28
0,02
0,2
0,19
0,09
0,26
0
10
0,11
0,35
0,8
1.0
0
0,18
0,09
0,04
0,02
2,7
De belasting uit het buitenland via de grote rivieren is aanzienlijk (tabel 2). De gegevens
zijn gebaseerd op het WL-rapport "Instrumentarium beleidsanalyse waterhuishouding
PAWN, het emissiebestand 1985" van maart 1990. Voor benzo(a)pyreen is de buitenlandse
belasting in dezelfde orde van grootte als de totale emissie naar oppervlaktewater in
Nederland.
Gegevens over de ontwikkeling van de buitenlandse emissies na 1985 ontbreken. In de
verdere schattingen is aangenomen dat de emissies in het buitenland met eenzelfde
percentage reduceren als in Nederland.
Tabel 2: Vrachten fluorantheen en benzo(a)pyreen in 1985 via Rijn en Maas vergeleken met de binnenlandse
emissies naar oppervlaktewater.
benzo(a)pyreen
ton/jaar
Buitenland
Lobith
Eijsden
Nederland
1,6
0,2
2,6
fluorantheen
ton/jaar
3,4
0,3
10
Tabel 5: Overschrijdingspercentages van grenswaarde PAK's voor oppervlaktewater
regionale wateren
aantal monsters
Benzo(a)pyreen
Benzo(ghi)peryleen
Benzo(k)fIuorantheen
Indenod ,2,3,cd)pyreen
Fluorantheen
141
141
137
141
167
voldoet aan grenswaarde
43X
50X
93%
53X
88X
(totaal gehalte) in
MTR.
Tabel 7: Overschrijdingspercentages van grenswaarde en MTR voor PAK's in rijkswateren.
voldoet aan grenswaarde
Anthraceen
Benzo(a)antraceen
Benzo(ghi)peryleen
Benzo(k)fluorantheen
Chryseen
Fenanthreen
Indeno(1,2,3,cd)pyreen
voldoet aan MTR
>95%
87%
92%
95%
85%
94%
92%
15%
5%
10%
40X
5%
10%
10%
4.2. Prognose waterbodemkwaliteit regionale wateren
In het landelijk bestand voor de waterbodemkwaliteit (LAWABO-bestand) zijn de meest
recente gegevens opgenomen van in totaal 4681 monsters van de toplaag van de waterbodem in regionale wateren. Indien aangenomen wordt dit de huidige kwaliteit een weerspiegeling is van de belasting in het afgelopen decennium, mag verwacht worden dat een
bepaalde emissiereductie globaal tot een evenredige kwaliteitsverbetering van de waterbodem leidt. Op basis van deze aanname kan een schatting gemaakt worden van het percentage monsters dat bij een bepaald emissiereductiepercentage voldoet aan de grenswaarde. In
tabel 8 zijn deze resultaten gegeven voor benzo(a)pyreen en fluorantheen
Tabel 8: Huidige percentage monsters dat voldoet aan de grenswaarde en MTR en verwachte percentage bij
respectievelijk 80 % emissiereductie voor benzo(a)pyreen en 70% emissiereductie voor fluorantheen in
regionale wateren.
voldoet aan grenswaarde
na reductie
huidig
voldoet aan MTR
huidig
na reductie
benzo(a)pyreen
10%
45%
91%
>99%
fluorantheen
25%
55%
67%
88%
Bij de resultaten in tabel 7 moet worden aangetekend dat de termijn waarop de kwaliteitsverbetering daadwerkelijk wordt bereikt sterk kan verschillen per watersysteem. Op de
eerste plaats door de grote verschillen in de belastingsituatie in de afgelopen jaren, en
daarmee ook in de kwaliteit. Op de tweede plaats spelen vertragingseffecten een rol bij de
kwaliteitsverbetering. Een geringe netto sedimentatie betekent bijvoorbeeld dat het oude
meer verontreinigde sediment nog lange tijd van invloed is op de kwaliteit van de toplaag
van de waterbodem.
Voor de andere PAK's verbindingen zijn vergelijkbare resultaten te verwachten. In tabel 9
is een overzicht gegeven van de huidige overschrijdingspercentages van de grenswaarde en
MTR.
9

Download Report