AK-04-01 onderh + ger. 12.ps

Thema: Algemene kennis grafimedia
Veiligheid
OPDRACHTKAART
Veiligheid 1
Thema: Algemene kennis
AK-04-01-01
Onderhoud en gereedschap
Voorkennis:
geen
Intro:
In een grafimedia-bedrijf hebben we te maken met dure machines. Deze machines moeten goed onderhouden
worden. Deze opdracht gaat ook over gereedschap dat je gebruikt bij het onderhouden en werken aan de machines.
Doelen:
Aan het eind van deze opdracht kun je:
– een smeerschema begrijpen
– de toepassingen van de gereedschappen noemen
Aan het eind van deze opdracht ken je:
– de namen van de gereedschappen
– de regels voor het omgaan met gereedschap
Activiteiten:
– Lees de tekst ’Onderhoud en gereedschap’
– Maak de toets.
Tijd:
Voor deze opdracht heb je ongeveer 1,5 lesuren:
– theorie bestuderen: 1 lesuur
– toets maken: 0,5 lesuur
Materiaal:
– tekst ’Onderhoud en gereedschap’
– toets
Beoordeling:
Laat de toets aan de docent zien.
Theorie
Thema: Algemene kennis
Veiligheid 1
AK-04-01-02
Onderhoud en gereedschap
De machines in grafische bedrijven zijn erg kostbaar.
Het is belangrijk dat de machines regelmatig nagekeken worden. Ze moeten ook gesmeerd worden.
Regelmatig onderhoud voorkomt storingen. Het zorgt
ervoor dat een machine langer meegaat. Slecht onderhoud kan een bedrijf dus veel tijd en geld kosten.
Om een machine in goede conditie te houden moeten
we regelmatig:
– reinigen;
– controleren;
– smeren.
Ook andere onderdelen moet je schoonmaken:
– frame,
– kleppen,
– hendels
– en knoppen.
Als je dit meteen doet, laat de inkt zich gemakkelijk
met oplosmiddel verwijderen. Gebruik voor aangedroogde inkt een sterker middel.
Inkt verwijder je met een doek en oplosmiddel.
Gebruik daarbij handschoenen, omdat het oplosmiddel slecht is voor de huid. Een gebruikte doek mag
je dus ook nooit in je broekzak stoppen.
1 Reinigen
Waar veel met papier gewerkt wordt, ligt papierstof.
Van tijd tot tijd moet het papierstof van een machine
verwijderd worden. Bij een drukpers ligt in de uitleg
vaak ook poeder. Papierstof en poeder kunnen we met
een doek of met een stofzuiger verwijderen.
Bij de drukpers zit de inkt vaak niet alleen in de inktbak. Tegendrukcilinder en smetringen moeten na elke
drukorder schoongemaakt worden. Als de inkt daar
langer op zit, krijg je die er niet meer af. Dat is slecht
voor de drukkwaliteit. Een dikke inktlaag op de smetringen veroorzaakt ook nog slijtage aan de pers.
Werk je met wegwerpdoeken, dan horen de gebruikte
doeken bij het chemisch afval. Doeken die gereinigd
en hergebruikt worden, verzamel je in een speciale
container.
Theorie
Thema: Algemene kennis
Veiligheid 1
AK-04-01-03
2 Controleren
3 Smeren
Eens per jaar komt de monteur om de hele machine te
controleren. Maar tijdens het reinigen kijkt de
machinebediener ook of alles in orde is:
– Zit de bedrading ergens los?
– Is er een onderdeel stuk?
– Zijn alle borstels aanwezig?
– Zijn alle zuigers aanwezig?
– Is er een lucht- of olieleiding lek?
– Zit er een bout los?
– Zijn de vellenremmen schoon?
– Is het poederapparaat gevuld?
– Moet het filter van de luchtpomp vervangen worden?
Als je een draaiende machine bekijkt, zie je onderdelen bewegen:
– op- en neergaan;
– glijden;
– rond draaien.
Die onderdelen moeten gesmeerd worden. Tussen
twee bewegende delen moet olie of vet zitten, anders
slijten de delen.
Voor grotere reparaties komt de monteur. Kleine reparaties kan de nabewerker of drukker zelf uitvoeren.
Een leerling mag dit natuurlijk niet doen. Maar als er
iets ontbreekt of niet in orde is, moet de leerling het
wel melden.
onderhoudsschema van een Quickmaster
Tegenwoordig hoeven veel machines niet meer apart
gesmeerd te worden. Dat gebeurt automatisch. Eens
per jaar komt de monteur om de olie te verversen en
het oliefilter te vervangen. Het enige dat we moeten
doen is het oliepeil controleren.
De nabewerker of drukker heeft kleine onderdelen die
regelmatig vervangen moeten worden op voorraad.
Het is verstandig om deze tijdig te vervangen, anders
staat de machine een keer tijdens de productie stil. Dat
is niet handig voor de planning. En machinestilstand
kost het bedrijf geld.
Andere machines moeten wel regelmatig gesmeerd
worden. Als een bedrijf een machine koopt, levert de
fabrikant een handleiding voor de machine. Daar zit
ook een smeerschema bij. In een smeerschema staat:
– waar de smeerpunten zitten;
– welk smeermiddel we bij elk smeerpunt moeten
gebruiken;
– hoe vaak we elk smeerpunt moeten smeren.
Theorie
Thema: Algemene kennis
Veiligheid 1
Dit is vaak aangegeven op een schematische tekening
van de machine. Sommige fabrikanten werken met
foto’s van machinedelen. Hieronder zie je een voorbeeld van een smeerschema van een pers.
AK-04-01-04
4 Gereedschap
Bij het onderhoud en bij het afstellen van machines
gebruik je gereedschap. Elk soort sleutel of tang heeft
een speciale taak. Sleutels zijn er om bouten los te
draaien, tangen om iets vast te houden. Met een zaagsnede-schroevendraaier draai je geen kruiskop-schroeven vast.
Als je een machine bekijkt, zie je bouten en moeren.
Hiermee worden machine-onderdelen aan elkaar vastgezet. Een bout lijkt op een schroef. Alleen de koppen
verschillen. De kop van een bout heeft zes kanten. Om
de bout vast te zetten, gebruik je een moer.
smeerschema van een GTO
Bij dit smeerschema geeft de kleur aan of een punt
dagelijks, wekelijks of halfjaarlijks gesmeerd moet
worden. Werk alle smeerpunten systematisch af,
anders kan het gebeuren dat er een punt wordt overgeslagen.
bout en moer
4.1 Sleutels
Er zijn verschillende sleutels voor bouten en moeren:
steeksleutels en ringsleutels.
Gebruik voor sommige nippels de vetspuit, voor andere de oliespuit. Gebruik voor oliegaten een oliekan.
Als je vet gebruikt, haal dan eerst het oude vet weg.
Dat doe je met een poetsdoek. Zorg dat je bij het smeren altijd een doekje bij de hand hebt. Dan kun je
gemorste of overtollige olie meteen wegvegen. Dat
geldt ook voor de vloer. Olie op de vloer is gevaarlijk.
Om te voorkomen dat iemand uitglijdt moet je de olie
onmiddellijk opruimen. Dat doe je met een droge
doek. Als een doek met vet of olie verontreinigd is,
hoort deze bij het chemisch afval.
steeksleutel
ringsleutel
Theorie
Thema: Algemene kennis
Veiligheid 1
AK-04-01-05
Je kunt ook een bahco-sleutel gebruiken. Deze kan je
op de gewenste grootte afstellen. Hij moet wel nauwkeurig afgesteld worden, anders beschadigen de bouten en moeren.
bahco-sleutel
Voor bouten die verdiept liggen, gebruik je de pijpsleutel of de dopsleutel.
inbussleutel
Het is belangrijk om altijd een sleutel te gebruiken die
precies past. Als de sleutel iets te groot is, krijg je de
bout wel los, maar de kop beschadigt. Na een tijd
wordt deze bout onbruikbaar, want de sleutel heeft
dan geen grip meer op de zeskant.
pijpsleutel
dopsleutel
Er zijn ook bouten met een binnenzeskant. Die heten
inbusbouten. Daarvoor gebruik je de inbussleutel.
Theorie
Thema: Algemene kennis
Veiligheid 1
4.2 Tangen
Er zijn verschillende soorten tangen. We gebruiken
een tang om iets vast te houden, maar er zijn ook tangen die kunnen knippen.
AK-04-01-06
De waterpomptang is geschikt om ronde voorwerpen
vast te houden. De bek kan op de juiste maat worden
gezet. Voor dunne ronde voorwerpen kun je ook een
combinatietang gebruiken.
Om iets vast te pakken gebruik je de combinatietang
of de punttang.
waterpomptang
combinatietang
Met de kniptang kun je bijvoorbeeld draad doorknippen. Dat kan ook met een combinatietang.
punttang
kniptang
Bouten en moeren kunnen beschadigen als je ze met
een combinatietang of waterpomptang vastdraait. In
het ergste geval kunnen ze zelfs zo erg beschadigen dat
ze nooit meer los kunnen. Gebruik dus sleutels voor
het vast- en losdraaien van bouten en moeren. Tangen
zijn er om iets mee vast te houden.
Theorie
Thema: Algemene kennis
Veiligheid 1
4.3 Schroevendraaiers
Er zijn twee soorten schroeven: met zaagsnede en met
kruiskop. Vandaar dat er ook twee soorten schroevendraaiers zijn.
AK-04-01-07
4.4 Omgaan met gereedschap
Als je begint met schoonmaken of onderhoud, zorg je
dat je alles bij de hand hebt. Neem het gereedschap
mee naar de machine. Loop niet voor elke poetsdoek
heen en weer. Kijk maar naar de foto. Er zitten niet
voor niets wieltjes onder de houder met poetsdoeken.
Het is belangrijk dat je de juiste maat schroevendraaier gebruikt. Als deze niet goed is, beschadigt de
kop van de schroef. Daardoor kan de schroef onbruikbaar worden.
Ruim gemorste oplosmiddelen of olie meteen op. Laat
gereedschap niet slingeren. Dan weet je het altijd te
vinden. En het is gevaarlijk om spullen op de machine
te laten liggen. Als een steeksleutel in de draaiende
machine valt, is niet alleen de sleutel kapot maar ook
de machine.
Berg alle spullen op de juiste plek op. Gereedschap
hoort in de gereedschapslade of -kist. Als je ziet dat
iets stuk of kwijt is, moet je dit meteen doorgeven aan
je docent.
Gebruikte doeken gooi je in de juiste container.
Vetspuit en oliekan zet je altijd op dezelfde plaats
terug. Dat bespaart iedereen zoekwerk.
Gebruik gereedschap alleen waar het voor bestemd is.
Dus geen schroevendraaier als beitel gebruiken en niet
met een waterpomptang moeren vastdraaien.
■
Toets
Thema: Algemene kennis
Veiligheid 1
Onderhoud en gereedschap
Vraag 1
Na het schoonmaken van de pers ga je opruimen.
Je wilt een papieren poetsdoek met inkt weggooien.
Bij welk soort afval doe je de papieren poetsdoek met inkt?
Kruis het juiste antwoord aan.
O
O
O
O
oud papier
chemisch afval
gewoon afval
maakt niet uit
Vraag 2
Wat moet je doen als olie op de vloer is gemorst?
Kruis het juiste antwoord aan.
O
O
O
O
meteen melden aan de docent
dweilen met warm water
opruimen met een vochtige doek
weghalen met een droge doek
Vraag 3
Je ziet hier een deel van een smeerschema.
De kleuren komen overeen met de kleuren van de
smeerpunten.
Bij elke kleur staat hoe vaak de machine gesmeerd moet
worden.
Kruis het juiste antwoord aan.
Een bruin smeerpunt moet je ...
O elke dag smeren.
O elke week smeren.
O elke maand smeren.
O elke zes maanden smeren.
AK-04-01-08
Toets
Thema: Algemene kennis
Veiligheid 1
Vraag 4
Dit is het smeerschema van een drukpers.
Bekijk het schema goed.
De drukker smeert dagelijks zes punten.
Is dit goed? Kruis aan.
O Ja
O Nee
Vraag 5
Er zijn schroeven en bouten.
Kruis de bout aan.
Vraag 6
Zet de namen van de afgebeelde voorwerpen in de goede
volgorde.
binnenzeskant – schroeven – bout / moer
1 ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
2 ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
3 ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
AK-04-01-09
Theorie
Thema: Algemene kennis
Veiligheid 1
Vraag 7
Je ziet op de foto verschillende tangen.
Schrijf de namen in de juiste volgorde op.
1 ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
2 ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
3 ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
4 ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Vraag 8
Bij het stellen van sommige machines worden deze
gereedschappen gebruikt.
Zet de namen van de gereedschappen achter het juiste
nummer.
1 ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
2 ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
3 ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
4 ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Vraag 9
Welk van deze gereedschappen is de bahco-sleutel?
Kruis het goede nummer aan.
O
O
O
O
O
nummer 1
nummer 2
nummer 3
nummer 4
nummer 5
AK-04-01-10
Theorie
Veiligheid 1
Vraag 10
Welk van deze gereedschappen gebruik je voor een
binnenzeskant?
Kruis het goede gereedschap aan.
Thema: Algemene kennis
AK-04-01-11

Download Report