lezen. - Cnudde

DOSSIER MILIEU & ENERGIE
een special over het samengaan
van ecologie en economie
Milieucharter evolueert naar Charter Duurzaam Ondernemen
Aandacht voor milieu rendeert
Na 17 jaar Milieucharter Oost-Vlaanderen
krijgen bedrijven nu de kans om door
te groeien naar een Charter Duurzaam
Ondernemen. Vier van de 54 laureaten
2013-2014 vertellen wat het Milieucharter
in hun bedrijf teweeg bracht. “Het vergt
engagement, maar je krijgt er heel veel voor
terug. Het zet je aan tot nadenken over je
energieverbruik, geeft inzicht in wettelijke
aspecten en vormt een mooi instrument
om aan de buitenwereld te tonen dat je
het milieu belangrijk vindt.” Aan tafel
met Els Kuys (Eastman), Jan Borms
(Vondelmolen), Robby Roeland (Meyland)
en Kürt Cnudde (Cnudde Packaging).
Met het Milieucharter Oost-Vlaanderen
zetten Voka en het provinciebestuur sinds
1997 bedrijven aan tot een actief milieubeleid. De deelnemers engageren zich
voor acties die de wettelijke vereisten
overstijgen. Op het einde van de jaarcyclus
volgt een evaluatie door een team van
onafhankelijke deskundigen.
Tafelgenoten
Els Kuys is milieu- en energieverantwoordelijke bij Solutia Europe uit Gent,
sinds twee jaar onderdeel van de Amerikaanse Eastman Chemical Company.
4L[Y\PTTLUZLUPZKP[ILKYPQMºZ^LYLSKZNYVV[Z[LWYVK\J[PLZP[L]HU7=)ÄST
voor veiligheidsglas.
Robby Roeland is administratief directeur van familiebedrijf Meyland uit Adegem,
actief in machines voor intern transport van bulkgoederen en algemene metaalconstructie. De 70 medewerkers ontwerpen, bouwen en onderhouden installaties
voor voornamelijk overslagbedrijven.
1HU)VYTZ is gedelegeerd bestuurder van Vondelmolen uit Lebbeke-Dendermonde
en is sinds 1867 de vijfde generatie peperkoekmaker. De 80 medewerkers bakken
zowel het eigen merk als private label, biologisch, dieet- en natuurproduct.
Kürt Cnudde is zaakvoerder van Cnudde Packaging uit Kruishoutem, groothandel in
verpakkingen voor eieren. Met negen mensen levert Cnudde papieren en kartonnen
eierdoosjes en verzameltrays in een straal van 500 km.
15
>LSR[YHQLJ[SLNKL\PU
OL[4PSPL\JOHY[LYHM&
Els Kuys: “Solutia neemt binnenkort voor
15de keer deel. De inspanningen voor
het Milieucharter liggen in dezelfde lijn als
de verbeteracties voor het ISO 14001JLY[PÄJHH[TPSPL\THUHNLTLU[YQ+HHYKVVY
blijft de extra investering van tijd en energie
beperkt. Wij proberen de projecten altijd
te spreiden over verschillende departementen,
want betrokkenheid is zeer belangrijk voor
ieders motivatie. Onze continue deelname
kwam er mede onder druk van de klanten
(via ISO 14001). In Duitsland, waar de aandacht voor duurzaam ondernemen groot is,
maakten we voor een aanbieding voor
een nieuw gouvernementsgebouw dankzij
het Milieucharter het verschil met de andere
kandidaten. Zij hadden enkel ISO 14001.
Wij gaan nu ook meedoen aan het Charter
Duurzaam Ondernemen.”
Kürt Cnudde: “Bij de vernieuwing van mijn
milieuvergunning raakte ik meer geïnteresseerd in een extra ecologische inspanning.
We gaan nu ons derde jaar Milieucharter in
en zetten de stap naar het Charter Duurzaam
Ondernemen. Dit past bij de ISO 9001 en
1HU)VYTZ=VUKLSTVSLU,SZ2\`Z,HZ[THU9VII`9VLSHUK4L`SHUKLU2…Y[*U\KKL
(Cnudde Packaging) gebruiken het Milieucharter vooral als praktisch instrument voor
LɉJPwU[LYVUKLYULTLU
14001 die we nu zullen betrachten, en later
de OHSAS 18001. Moet ik het Milieucharter
hebben? Neen, maar ik voel een hete adem
PUKLULRKPLaLN[KH[JLY[PÄJH[LUZ[LLKZ
noodzakelijker zijn. Wanneer klanten vragen
VMQL]VVYPL[ZNLJLY[PÄJLLYKILU[KHU
antwoord je natuurlijk niet graag ‘neen’.
Het is nochtans een grote stap als je maar
met negen man bent. Maar het lukt om overal
meer vuilnisbakken, bordjes, containers ...
te plaatsen. Door de meters beter op
te volgen, zie je ook de gevolgen van
ondernemers oktober 2014
een positieve gedrevenheid, wat het elk
jaar gemakkelijker maakt om nieuwe acties
te ontwikkelen. Veel milieu-inspanningen
zijn trouwens goed voor de portemonnee.”
)LZ[HH[IPQ\UVN^HHYKLSVVZHM]HS&
Jan Borms: “Afval wordt bijna een bron van
inkomsten. Ons enige ‘echte’ afval, dat ons
geld kost, is 20 ton per jaar in de perscontainer. Voor de overige 200 tot 300 ton
krijg je geld - ijzer, staal, karton ... - of het
wordt gratis meegenomen, zoals hout voor
recyclage en peperkoek voor dierenvoeding.”
Els Kuys: “Behalve chemische producten,
kan bij ons bijna alles gerecycleerd worden.”
inkomsten voor de onderneming.”
>H[IL[LRLULUVUaLPUZWHUUPUNLU
VTKL*6-uitstoot te beperken als
KLLJVUVTPLLSKLYZWPQSZULSNYVLP[&
het elektriciteitsverbruik. Dat de medewerkers
het licht doven tijdens de middagpauze, heeft
TL[LLUÄUHUJPLLSU\[¹
Els Kuys: “Een Chinees bedrijf uit onze groep
kreeg strengere normen opgelegd dan wij.
Daar heerst een tendens naar meer controle,
zelfs een overreactie.”
Jan Borms: “Afval wordt bijna een bron van
16
Robby Roeland: “Dit wordt onze vijfde
deelname. De eerste twee, drie jaar bleef
dat heel eenvoudig omdat het ging om kleine
bijsturingen zoals dubbelzijdig printen en extra
vuilnisbakken. Tot het derde jaar een lid van
het auditteam opmerkingen maakte die een
heel zware impact hadden: we sloten onze
lakafdeling. Vandaag 100% aan de milieuwetgeving voor lakken beantwoorden, vergt
een gigantische investering. Daarom gingen
we praten met lakkerijen die goedkoper, toch
ÅL_PILSLUIV]LUKPLU]LLSNLZWLJPHSPZLLYKLY
konden werken. Dit gaf de voorzet tot
een algemene koersverandering: bij alles
vragen we ons af of we het goed doen,
berekenen we de kostprijs en overwegen
we uitbesteding. Ontwerp en knowhow
houden we in huis, maar bepaalde stukken
laten we maken door gespecialiseerde
partijen, wat soms de kans biedt om nog
meer veeleisende opdrachten binnen
te halen. Deze keuze was niet evident,
op dat moment sloeg een bom in.”
Jan Borms: “Wij vieren onze tiende
deelname. Daarvoor hadden we altijd
aandacht voor het milieu, maar de aanleiding
om in het Milieucharter te stappen was
de omzetting van de exploitatievergunning
naar een milieuvergunning. We maakten
er gebruik van om alles op punt te zetten
en nauwer op de zaken te letten. Het geeft
ondernemers oktober 2014
Robby Roeland: “Misschien wel omdat
de milieuproblemen - bijvoorbeeld de smog
in Peking - zwaar beginnen te wegen.
Ik vraag me wel af waarom Europa, dat vrij
strenge normen oplegt voor mens, natuur
en omgeving, dat niet meer benadrukt in
haar relaties met de groeilanden.”
Het Milieucharter
geeft je ook extra
punten bij sommige
subsidieprogramma’s.
Jan Borms
voor een goede werking van de externe
waterzuiveringsinstallatie en vervolgens
een milieuverbeterend karakter kreeg,
werd uiteindelijk een echte besparing.
Hetzelfde gebeurde met energie.
Die dynamiek versterkt zichzelf.”
Kürt Cnudde: “Soms hebben acties nog
andere positieve bijwerkingen. Sinds wij één
centrale printer plaatsten om het afdrukken
te rationaliseren, komen de mensen meer
van hun stoel en verminderden de rugen oogklachten.”
>H[aPQU\^]LY^HJO[PUNLU]HU
KLVTZJOHRLSPUN]HU4PSPL\JOHY[LY
UHHY*OHY[LY+\\YaHHT6UKLYULTLU&
Jan Borms: “Dat is een logische stap, na tien
jaar deelname is het Milieucharter voor ons
geen zware uitdaging meer. Eenmaal je in
Jan Borms: “Pas op, dat is niet evident.
Je mag niet vergeten dat wij inzake milieubewustzijn 100 jaar voorsprong hebben
op de rest van de wereld. Waar zijn
de tijden dat burgers en bedrijven olieresten
in de grond goten of afval opstookten?”
/V\K[\LLUPU]LU[HYPZIPQ]HU
KLVWIYLUNZ[]HUKL]LYIL[LYPUNLU
KHURaPQOL[4PSPL\JOHY[LY&
Jan Borms: “Het is gemakkelijk om jezelf
rijk te rekenen. Maar je volgt het verbruik
van elektriciteit, perslucht, water ... nauwer
op en bij elke nieuwe machine besteed je
meer aandacht aan het verbruik. Hoewel
we de laatste jaren meer produceerden,
verbruiken we elk jaar minder. Helaas steeg
toch de factuur, maar de energieprijzen
vormen een andere discussie.”
,SZ2\`Z!¸/L[ÄUHUJPwSL]VVYKLLS]VYT[]VVY
elk bedrijf een grote motivator. Ons waterbesparingproject, dat ontstond uit vereisten
,SZ2\`Z!¸4PSPL\NLYLSH[LLYKL]LYIL[LYPUNZprojecten maken deel uit van je huiswerk
voor investeringen.”
DOSSIER MILIEU & ENERGIE
een special over het samengaan
van ecologie en economie
Robby Roeland: “Wij blijven enkel bij
het Milieucharter omdat we denken niet
meer nodig te hebben. We ondervinden
^LSKH[PUVUaL=*(JLY[PÄJH[PLOL[HZWLJ[
milieu minder gecontroleerd wordt omdat
we een Milieucharter hebben.”
=LYN[JOHY[LYKLLSUHTLLLU
WLYZVVUSPQRLUNHNLTLU[&
Robby Roeland: “Het Milieucharter moet
een passie zijn, als je er niet achter staat
dan gaat het niet. De jongere generatie heeft
meer oog voor milieu en veiligheid. Oudere
medewerkers moet je heel anders benaderen
om recyclage te promoten.”
9VII`9VLSHUK!¸/L[4PSPL\JOHY[LYSLLYKLKH[
we beter de lakafdeling sloten en dit werk
aan specialisten uitbesteedden.”
de sfeer raakt, bedenk je verbeterprojecten bij
de vleet. Uiteraard blijft milieu een onderdeel
van het Charter Duurzaam Ondernemen.
Eén van de grote voordelen van het Milieucharter is dat de procedure minder zwaar is
KHU]VVYLLU0:6JLY[PÄJH[PL[LY^PQSOL[[VJO
een instrument is om aan de buitenwereld
te tonen dat je er aandacht voor hebt.
Het Milieucharter behalen, geeft je ook extra
punten bij sommige subsidieprogramma’s.”
Els Kuys: “Veel van de tien thema’s van het
Charter Duurzaam Ondernemen overlappen
met het Milieucharter. Ik stimuleerde ons
bedrijf om deel te nemen, maar elk bedrijf
moet voor zichzelf afvragen of de extra tijd
en kost zinvol zijn. Er heerst echter een algemene tendens naar meer maatschappelijk
verantwoord ondernemen. Welke naam je
er dus ook aan geeft, het zal nodig zijn.
Bovendien past het Charter Duurzaam
Ondernemen perfect in het beleid van
Eastman met zijn sustainability-organisaties
in de VS en Europa. Het Gentse management ging dan ook meteen akkoord.”
Kürt Cnudde: “Wij kiezen bewust om door
te groeien omdat we inzake duurzaamheid
al heel ver staan. Iemand van ons laatste
audit team kwam uit West-Vlaanderen, waar
al langer een Duurzaamheidcharter bestaat.
Die vragen waren helemaal niet van de poes,
gelukkig haalden we toch een goed resultaat.
+\\YaHHTOLPKPZLLUÅPURLRS\PM¹
Ik heb Milieucharter
altijd gebruikt om mij
te informeren over
de wettelijke materie.
Het professionele
auditteam gaat immers
veel verder dan
de voorschriften
waarop de gemeente
ons controleert.
Els Kuys: “Voor milieuzaken heb je een
bepaalde maturiteit nodig. De voorbije
decennia veranderden bovendien
de ingesteldheid en ondersteuning van
het management op dit domein. De jongere
werknemers krijgen milieu ook al veel vroeger
mee. Ik zie bijvoorbeeld dat mijn zonen in
hun studies handelsingenieur en informaticus
veel milieuzaken leerden. Milieugerelateerde
verbeteringsprojecten maken deel uit van je
huiswerk voor investeringen. Het is anderzijds
ook goed dat een evaluatieteam met andere
VNLUUHHYQLÄYTHRPQR[LUPUW\[NLLM[(SZLY
mensen van administraties bij zijn, kun je hen
bovendien meteen uitleg vragen.”
Robby Roeland
Robby Roeland: “Ik geef eerlijk toe dat ik
het Milieucharter vanaf dag één gebruikte
om mij te informeren over de wettelijke
materie. Het professionele auditteam gaat
immers veel verder dan de voorschriften
waarop de gemeente ons als klasse 2bedrijf controleert.”
Jan Borms: “Bij de particulieren zie ik nog
veel laksheid. Ik denk dat ik groener ben
dan veel politiek groenen.”
Kürt Cnudde: “De mentaliteit verandert. Toen
ik de eerste deelname aan het Milieucharter
aankondigde, was er aanvankelijk scepsis
bij de medewerkers. We hebben er samen
aan gewerkt en nu gebeurt het tegenovergestelde: ze brengen zelf verbeteracties aan.
Voor nieuwe medewerkers is het gemakkelijk
dat ze meteen in een bestaand systeem
kunnen stappen.”
;LRZ[!9VLS1HJVI\Z
Foto’s: Johan Martens
2…Y[*U\KKL!¸0R]VLSLLUOL[LHKLTPU
KLULRKPLaLN[KH[JLY[PÄJH[LUZ[LLKZ
noodzakelijker zijn.”
ondernemers oktober 2014