Entrepreneurial Growth Monitor (EGMO)

Entrepreneurial Growth Monitor (EGMO)
Prof. Hans Crijns
Impulscentrum Groeimanagement
1. Inleiding
Dit is de eerste editie van de Entrepreneurial Growth Monitor (EGMO) – een overzicht van de trends in
ondernemingsgroei in Vlaanderen vanuit het perspectief van betrokken professionals en
praktijkmensen.
Deze Entrepreneurial Growth Monitor (EGMO) wordt vanaf 2014 jaarlijks uitgevoerd door het
Impulscentrum Groeimanagement Middelgrote Ondernemingen (iGMO) aan de Vlerick Business School,
in samenwerking met de prime foundation partner EY.
Dit rapport werd uitgevoerd door een team onder leiding van professor Hans Crijns, partner en
professor aan Vlerick, en Marc Cosaert, partner EY.
We hebben de meningen verzameld van in totaal 162 betrokkenen, meer bepaald 97 ondernemers en
65 experten. Al deze betrokkenen zijn actief in het managen van ondernemingsgroei van middelgrote
bedrijven in Vlaanderen en België. Ze hebben een uitgebreide expertise –en dus kijk – op
ondernemingsgroei aangezien ze ofwel als gedelegeerd bestuurder de ambitie hebben om te groeien,
ofwel expert zijn en een professionele missie hebben naar groeiende bedrijven.
Deze Groeimonitor geeft in één oogopslag de percepties op ondernemingsgroei weer over het recente
verleden (de afgelopen 12 maanden) en de verwachtingen over de nabije toekomst (de komende 12
maanden). Bovendien geven “trendindicatoren” een per saldo-score die toelaat om in één getal, in één
oogopslag een evolutie van een parameter in een bepaalde periode weer geven.
Een trendindicator is een “netto-percentage”, dat het verschil weergeeft tussen vooruitgang en
achteruitgang.
+ 1.0 = Het % van de respondenten dat een sterke vooruitgang aangeeft
+ 0.5 = Het % van de respondenten dat een vooruitgang aangeeft
1
-0.5 = Het % van de respondenten dat een achteruitgang aangeeft
-1.0 = Het % van de respondenten dat een sterke achteruitgang aangeeft
De mogelijke waarden van een trendindicator varieert bijgevolg tussen -100 % (sterke achteruitgang) en
+100 % (sterke vooruitgang).
2. Achtergrond van de respondenten
de financiële dienstverlening (bank,
verzekeringsmaatschappij)
een investeringsmaatschappij
de zakelijke dienstverlening (consultancy, adviesverlening)
interprofessionele of professionele organisaties
de academische wereld
een bedrijf als zaakvoerder of gedelegeerd bestuurder
andere
Total
Percentage Frequentie
9,9
4,9
11,7
6,8
3,1
59,9
3,7
100
16
8
19
11
5
97
6
162
Figuur 1. Jobachtergrond respondenten (N=162)
Gedelegeerd bestuurders
Experten
40%
60%
Bijna 2/3de van de
bestuurders is lid van
iGMO (60%) (ged.
bestuurders N=97;
iGMO N=49)
2
“Experten” (N=65) zijn actief binnen de financiële dienstverlening (bank, verzekeringsmaatschappij)
(10%); investeringsmaatschappijen (5%); de zakelijke dienstverlening (consultancy, adviesverlening)
(12%); interprofessionele of professionele organisaties (7%), de academische wereld (3%) en andere
(3%).
Figuur 2. Sector waarbinnen gedelegeerd bestuurders actief zijn (% - N=71)
0
5
10
15
20
25
30
Industriële producten
Bouw
Consumer Goods
Technologiesector
Retail
Chemie
Transport en logistiek
Zakelijke dienstverlening
Energie en utilities
Vastgoed
Entertainment en media
Telecommunicatie
Farmaceutische industrie
Gezondheidszorg
Andere (textiel, landbouw)
3
Figuur 3. Bedrijfsprofiel (%)
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
79
47
11
Wij leveren de goedkoopste
producten in de markt.
Kostenefficiëntie en
benutting schaalvoordelen
staan centraal.
Wij leveren kwalitatieve
producten met hoge
toegevoegde waarde en
dienst na verkoop.
Wij richten ons op een
bepaald marktsegement dat
door anderen geweerd of
slecht bediend wordt.
Figuur 4. Wenselijke overheidsinterventies voor bestuurders (N=71) en experten (N=40) (%)
0
20
40
60
80
100
Arbeidsmarkt flexibeler maken
Wet- en regelgeving
vereenvoudigen
Belastingen verlagen
Sociale premies verlagen
Kapitaal ter beschikking stellen
ged Bestuurders
Experten
Niets
Meer subsidies ter beschikking
stellen
Andere
4
3. Economische groei in het afgelopen jaar (2013)
Figuur 5. Het algemeen klimaat om … (%) tijdens het afgelopen jaar
...een bedrijf te doen groeien
...een bedrijf te kopen
...een bedrijf te verkopen
60
60
50
50
50
40
40
40
30
30
20
20
10
0
30
20
10
10
0
0
Ged Bestuurders
Experten
Beide (GB en expert)
Figuur 6. Trendindicator algemeen klimaat in het afgelopen jaar (%)
16
14
14
12
10
8
6
5
4
2
2
0
om een bedrijf te doen
groeien
om een bedrijf te kopen
om een bedrijf te
verkopen
5
Figuur 7. Evolutie in het afgelopen jaar (%) van ...
Graad van competitiviteit van
Belgische bedrijven
70
60
60
50
50
40
40
30
30
20
20
De kost van bankleningen
Beschikbaarheid eigen
vermogen (private equity,...)
10
10
0
0
60
50
40
30
20
10
0
Ged Bestuurders
Experten
Beide (GB en expert)
6
Figuur 8. Trendindicator evoluties in het afgelopen jaar (%)
15
12
10
5
0
-5
-10
-15
-20
-17
-25
-30
-35
-32
Graad van competitiviteit
Belgische bedrijven
Beschikbaarheid
eigen vermogen
Kost bankleningen
7
Figuur 9. Opportuniteiten om te groeien... (%) tijdens het afgelopen jaar
Op de Belgische markt
Op de Europese markt
60
50
40
Op de wereldmarkt
60
60
50
50
40
40
30
30
20
20
10
10
0
0
30
20
10
0
Ged Bestuurders
Experten
Beide (GB en expert)
Figuur 10. Trendindicatoren opportuniteiten om te groeien in het afgelopen jaar (%)
30
25
25
20
15
10
10
5
0
-5
-10
-15
op de Belgische markt
op de Europese markt
op de wereldmarkt
-10
8
Figuur 11. Beleidslijnen toegepast in de afgelopen 12 maanden (%)
0
10
20
30
40
50
60
70
Kostenbesparende innovaties
Herzien van strategieën
Nieuwe producten sneller lanceren
Eigen kapitaal verhogen
Geplande aanwervingen uitstellen
Overnames
Desinvesteren van niet-hoofdactiviteiten
Geplande investeringen uitstellen
Geplande aanwervingen schrappen
Werknemers afdanken
Geplande investeringen schrappen
Activiteiten terugschroeven
Ged. Bestuurders
Experten
Figuur 12. Perceptie omzetevolutie in het afgelopen jaar vergeleken met concurrentie (ged.
bestuurder - % - N=73)
8
49
43
Sneller
Even snel
Trager
9
Figuur 13. Inschatting omzetevolutie afgelopen jaar vergeleken met 2012 (ged. bestuurder - % - N=75)
50
45
40
35
30
25
20
15
10
5
0
Sterk dalend Dalend (tussen Ongeveer gelijk Stijgend (0%- Sterk stijgend
(meer dan 10% -10% en 0%)
10%)
(meer dan 10%)
dalend)
Figuur 14. Performantie eigen bedrijf van het afgelopen jaar (ged. bestuurders - % - N=75)
60
50
40
30
20
10
0
Uiterst positief
Positief
Neutraal
Negatief
Uiterst negatief
Globaal werd het afgelopen jaar als gematigd positief ervaren om een bedrijf te doen groeien, alhoewel er meer
ondernemers het als negatief dan als positief ervaren hebben, terwijl dat bij de experten veeleer positief is. Beide
10
groepen zagen de situatie om een bedrijf te kopen veeleer verbeteren en –mutatis mutandis – om een bedrijf te
verkopen verslechteren.
Over de graad van competitiviteit zijn ondernemers en experten het eens: die wordt duidelijk lager gepercipieerd.
Betreffende de financieringsmogelijkheden zijn de meningen eensluidend positief: de beschikbaarheid van private equity
is duidelijk gestegen terwijl de kost van bankleningen als gedaald wordt gezien.
De mogelijkheden om te groeien vertonen een zeer versplinterd beeld: daar waar de ondernemers de mogelijkheden op
de Belgische markt als duidelijk lager inschatten over het afgelopen jaar, zien de experten deze veeleer als toegenomen !
Over de mogelijkheden op de Europese en vooral op de wereldmarkt is men het eensluidend eens: die hebben blijkbaar
duidelijke mogelijkheden geboden.
Over de beleidslijnen die de afgelopen maanden vooral zijn toegepast, zien experten een hogere frequentie van alle
maatregelen dan de ondernemers zelf. Opmerkelijk is dat de experten de veeleer defensieve lijnen véél meer zien
toegepast dan de ondernemers zelf: dat geldt voor zowel het desinvesteren van niet-hoofdactiviteiten als voor het
uitstellen en zelfs schrappen van geplande aanwervingen. Vooral het verschil in perceptie van het uitstellen van geplande
investeringen is groot: 62 % van de experten zag dit gebeuren terwijl slechts 15 % van de ondernemers dat aangeeft.
11
4. Economische groei in het komende jaar
Figuur 15. Het algemeen klimaat om ... in de komende 12 maanden (%)
Een bedrijf te doen groeien
Een bedrijf te verkopen
Een bedrijf te kopen
70
70
60
60
50
50
50
40
40
40
30
30
20
20
10
10
0
0
70
60
30
20
10
0
Ged Bestuurders
Experten
Beide (GB en experten)
12
Figuur 16. Trendindicatoren algemeen klimaat in het komende jaar (%)
18
17
15
16
13
14
12
10
8
6
4
2
0
om een bedrijf te doen
groeien
om een bedrijf te kopen
om een bedrijf te
verkopen
Figuur 17. Evolutie in de komende 12 maanden (%)
De beschikbaarheid van eigen
vermogen (bv. private
equity,...)
De graad van competitiviteit
van Belgische bedrijven
De kost van bankleningen
60
60
60
50
50
40
40
30
30
30
20
20
20
10
10
10
0
0
50
40
0
Ged Bestuurders
Experten
Beide (GB en experten)
13
Figuur 18. Trendindicatoren evoluties in het komende jaar (%)
20,0
15,2
15,0
10,0
5,0
0,4
0,0
-5,0
-10,0
-15,0
-11,9
De graad van
competitiviteit van
Belgische bedrijven
De beschikbaarheid
van eigen vermogen
(bv. private equity)
De kost van
bankleningen
14
Figuur 19. Opportuniteiten om te groeien in het komende jaar (%)
De Belgische markt
70
De Europese markt
De wereldmarkt
70
70
60
60
50
50
40
40
20
30
30
10
20
20
0
10
10
0
0
60
50
40
30
Ged Bestuurders
Experten
Beide (GB en experten)
15
Figuur 20. Trendindicatoren opportuniteiten om te groeien in het komende jaar (%)
40
36
35
30
24
25
20
15
10
5
4
0
op de Belgische markt
op de Europese markt
op de wereldmarkt
Figuur 21. Te verwachten toe te passen beleidslijnen in de komende 12 maanden (%)
Kostenbesparende innovaties
Nieuwe producten sneller lanceren
Herzien van strategieën
Overnames
Eigen kapitaal verhogen
Geplande investeringen uitstellen
Geplande aanwervingen uitstellen
Desinvesteren van niet-hoofdactiviteiten
Geplande aanwervingen schrappen
Werknemers afdanken
Activiteiten terugschroeven
Geplande investeringen schrappen
Experten
Ged. Bestuurders
0
10
20
30
40
50
60
70
80
16
Figuur 22. Ontwikkelingen in de komende 12 maanden (ged. bestuurders - %)
50
45
40
35
30
25
20
15
10
5
0
Sterk dalend Dalend (-10% - 0) Ongeveer gelijk Stijgend (0 – 10%) Sterk stijgend
(meer dan 10%
(meer dan 10%)
dalend)
De tewerkstelling
Het aantal werknemers op Belgische bodem in uw onderneming
De omzet van uw bedrijf in 2014 (in verhouding tot 2013)
Figuur 23. Verwachtingen performantie Belgische bedrijven in de komende 12 maanden (%)
80
70
60
50
40
Ged. Bestuurders
30
Experten
20
10
0
Uiterst
positief
Positief
Neutraal
Negatief
Uiterst
negatief
17
Globaal wordt het komende jaar als gematigd optimistisch gezien en om een bedrijf te doen groeien; de situatie om
een bedrijf te kopen en te verkopen ziet men veeleer verbeteren.
De graad van competitiviteit voor het komende jaar zet in grote lijnen de tendens verder van het afgelopen jaar. De
ondernemers en experten zijn het eens: de competitiviteit over de volgende maanden wordt als dalend verwacht.
Betreffende de financieringsmogelijkheden blijven de meningen eensluidend positief: de beschikbaarheid van private
equity wordt verwacht duidelijk verder te stijgen, terwijl de kost van bankleningen als gelijkblijvend wordt gezien.
De mogelijkheden om op de Belgische markt te groeien blijven laag. Over de mogelijkheden op de Europese en vooral op
de wereldmarkt is men het eensluidend eens, deze blijven blijkbaar duidelijke mogelijkheden bieden.
5. Trendindicatoren
Figuur 24. Trendindicatoren (%)
Het algemeen klimaat ... (%)
17
14
15
13
5
2
om een bedrijf te doen
groeien
om een bedrijf te kopen om een bedrijf te verkopen
2013
2014
18
20
12
15,2
10
0,4
0
-10
-11,9
-20
-17
-30
-32
-40
De graad van
competitiviteit van
Belgische bedrijven
De beschikbaarheid
van eigen vermogen
(bv. private equity)
2013
De kost van
bankleningen
2014
Opportuniteiten om te groeien... (%)
36
40
30
24
25
20
10
10
4
0
-10
op de Belgische markt
op de Europese markt
op de wereldmarkt
-10
-20
2013
2014
19
Trends:
- Mogelijkheden om een bedrijf te laten groeien nemen zelfs nog toe, evenals de mogelijkheden om een
bedrijf te kopen en te verkopen.
- De graad van competitiviteit van Belgische bedrijven ziet men verder afkalven, terwijl men de
financieringsmogelijkheden verder ziet verbeteren: beschikbaarheid van eigen vermogen neemt toe, de
kost van bankleningen blijft laag.
- Opportuniteiten om te groeien op de Belgische markt blijven laag, maar nemen verder toe op de
Europese markt en vooral op de wereldmarkt.
- Beleidslijnen die in de toekomst zullen worden toegepast: vooral kostenbesparende innovaties en het
sneller lanceren van nieuwe producten; ook hier zien de experten veeleer defensieve maatregelen
tegenover ondernemers die vooral offensieve maatregelen voorspellen.
Algemene conclusies
AFGELOPEN JAAR:
Experten zijn iets positiever over 2013.
2013 leek voor experten een beter jaar om bedrijven te laten groeien, te kopen of te verkopen.
De perceptie over de competitiviteitsgraad van Belgische bedrijven in 2013 is laag. Experten zijn iets
genuanceerder. Geen grote schommelingen wat betreft beschikbaarheid eigen vermogen en kost van
bankleningen.
Vooral de opportuniteiten op de wereldmarkt bleken in 2013 te stijgen in tegenstelling tot de
opportuniteiten op de Belgische markt (experten zijn weliswaar iets positiever over 2013).
Gedelegeerde bestuurders hebben voornamelijk volgende beleidslijnen doorgevoerd in 2013:
kostenbesparende innovaties, herzien strategieën en snellere lanceringen. Experten observeerden in
2013 voornamelijk het uitstellen van geplande investeringen en aanwervingen. Gedelegeerde
bestuurders duiden dus vooral offensieve, (pro)actieve beleidslijnen aan, terwijl experten veeleer
defensieve, reactieve acties zien gebeuren.
KOMEND JAAR:
Respondenten zijn gematigd optimistisch over 2014 (experten zijn iets optimistischer). Iets meer dan de
helft van de respondenten meent dat er in 2014 een beter klimaat zal zijn om een bedrijf te laten
groeien. Experten zijn iets positiever over het klimaat om een bedrijf te verkopen.
Minder optimisme vinden we terug bij de competitiviteitsgraad van Belgische bedrijven. Bankleningen
worden verwacht stabiel te blijven.
Over de mogelijkheden op de wereldmarkt in 2014 zijn respondenten het meest optimistisch.
20
Respondenten zijn positief over de ontwikkelingen op het vlak van tewerkstelling, aantal werknemers en
omzet van 2014.
Over de performantie van Belgische bedrijven zijn experten iets genuanceerder dan gedelegeerde
bestuurders.
ALGEMEEN
- Globaal positieve perceptie over ondernemingsgroei in het afgelopen jaar én optimisme voor het
volgend jaar.
- Opmerkelijke –significante- verschillen in de visie van gedelegeerd bestuurders en experten, meer
bepaald over toegepaste en verwachte beleidslijnen.
- Positieve perceptie en optimisme over verdere groeimogelijkheden op de Europese en wereldmarkten.
- Bij ondernemers: positieve evaluatie én pessimisme over de competitiviteit van het Belgische
bedrijfsleven, in tegenstelling tot de positieve evaluatie en optimistische vooruitzichten voor het eigen
bedrijf.
21

Download Report