216356 (12.52MB)

ONDERZOEK
NAAR
EIGENSCHAPPEN
VERVAARDIGD
ALS
ENKELE
VAN
MET
BETON
BERWILIT
TOESLAG MATERIAAL
RIJKSWATERSTAAT
DIREKTIE
SLUIZEN
EN
STUWEN
L
- 1 BIBLIOTHEEK DIRECTIE SLUIZEN
NR.
5 1
^ -~
N
°
ER ,
KS
i WATERSTAAT
ONDERZOEK NAAR ENKELE EIGENSCHAPPEN VAN
BETON VERVAARDIGD MET BERWILIT ALS L I C H T TOESLAGMATERIAAL.
I.
INLEIDING.
Na e e n u i t v o e r i g o n d e r z o e k b i j T.N.O. op e e n a a n t a l
l i c h t b e t o n met B e r w i l i t
mengsels
a l s t o e s l a g m a t e r i a a l t e n b e h o e v e van' de v o e t -
b r u g t e Z e i a t ( r a p p o r t B-69-277/01.6.2011) i s b e s l o t e n
r r o e f u i t t e v o e r e n op
een p r a k t i j k -
sen aantal stootplaten t e Zeist.
N a a s t d i t o n d e r z o e k i s d o o r de l a b o r a t o r i u m d i e n s t
v a n de Ne-
derlandse
C e m e n t l n d A s t r i e e e n o n d e r z o e k v e r r i c h t n a a r de s t e r k t e - o n t t r
w i k k e l i n g v a n b e t o n v e r v a a r d i g d met B e r w i l i t .
\
v
1
§
H e t z e l f d e mengsel
het
%
i s o o k o n d e r z o c h t d o o r de b e t o n a f d e l i n g V a n
RijkswegenbouwlaboratoriumDe*?heeft
naast sterkteproeven
v e n g e d a a n t e r b e p a l i n g v a n de w a t e r i n d r i n g i n g , de
de v o r s t b e s t e n d i g h e i d ,
t
o o k JJJpoe-
waterdoorlatendheid
de E - m o d u l u s ( d y n a m i s c h ) e n de s l i j t v a s t h e i d .
Eveneens z i j n de d r u k s t e r k t e r e s u l t a t e n v e r m e l d welke z i j n g e v o n d e n o p h e t s t o r t v a n de v o e t b r u g t e Z e i s t .
De s a m e n s t e l l i n g v a n h e t m e n g s e l
i s g e b a s e e r d op h e t b o v e n g e -
noemde T.N.O„ r a p p o r t , w e l k e v o l l e d i g h e i d s h a l v e i n z i j n g e h e e l i n d i t
rapport
i s opgenomen.
- 2 -
- 2 T.N.O. werd de v r a a g g e B t e l d e e n b e t o n a a r a e n s t e l l i n g op t e g e v e n ,
die
v o l d e e d a a n de v o l g e n d e
eisen :
-
k u b u s d r u k s t e r k t e n a 28 d a g e n , v o o r z o v e r m o g e l i j k 4 0 0 kgf/m3;
-
d o c h t e n m i n a t e 350 kgf/cm2;
volumegewicht
-
m a x i m a a l 1800 kgf/m3;
t e v e r d i c h t e n met e e n t r i l n a a l d .
Hierbij
d i e n d e v o o r t s t e worden u i t g e g a a n v a n :
-
Berwilit
als licht
toeslagmateriaal;
-
h e t gebruik van p l a s t i f i c e e r d e r
-
een k o r r e l g r a d e r i n g voor zover m o g e l i j k v o l g e n s F u l l e r ;
-
het gebruik van Portlandcement
Cretoplast;
B
klasse >
B e h a l v e de m e n g v e r h o u d i n g e n werd georraagd t e b e p a l e n :
-
de v e r w e r k b a a r h e i d v a n de s p e c i e ;
-
de k u b u s d r u k s t e r k t e n a 7, I * e n 28 d a g e n
1
verharden
( s t a t i s c h en dynamisch).
T e n s l o t t e werd g e v r a a g d
l e n en verwerken
II
II-1.
a a n t e g e v e n op w e l k e w i j z e h e t s a m e n s t e
v a n h e t b e t o n i n de p r a k t i j k
kan geschieden.
Onderzoek.
O n d e r z o e k v e r r i c h t d o o r T.N.O. ( r a p p o r t B-69-277/01.6.2011
1.
WIE/JK
ONDERZOEK EN RESULTATEN
1.1.
V o c h t p ; e h a l t e b i j a a n k o m s t . w a t e r o p e n m i n g en k o r r e l v o l u m e g e w i c h t
van h e t l i c h t e t o e l s a g m a t e r i a a l B e r w i l i t
Berwilit
w o r d t g e l e v e r d i n de f r a c t i e s 03 mm,
15-25 mm. T e n e i n d e
3-7 mm, 7-15 mm e
e e n z o h o o g m o g e l i j k e b e t o n s t e r k t e t e v e r k r i j g e n werd
g e b r u i k gemaakt v a n b e t o n z a n d
v o o r de f r a c t i e 0-3 mm, t e r w i j l
Berwilit
v o o r de f r a c t i e s 3-7 mm en 7-15 mm (S 300) werd g e b r u i k t .
Na o n t v a n g s t v a n de f r a c t i e s B e r w i l i t
werd h e t v o c h t g e h a l t e d a a r
v a n b e p a a l d . D i t b l e e k ( i n de k o r r e l s z o w e l a l s a a n h a n g w a t e r ) v o o r de
fractie
3-7 mm t o t a a l
( S 300) 15 gew#.
17 gew.# t e b e d r a g e n e n v o o r de f r a c t i e 7-15 mm
|
- 3 -
V e r v o l g e n s w e r d de w a t e r o p n e m i n g
a l s f u n c t i e v a n de
b e p a a l d . Deze b l e e k n a 30 m i n u t e n
u u r 10 a 11 gew.%, z i e f i g u u r
c a . 7 gew.%
tijd
t o t 20
t e bedragen
uur
en n a
20
1.
H e t d r o o g k o r r e l v o l u m e g e v i c h t , d . i . de v e r h o u d i n g t u s s e n h e t
gewicht
v a n een z e k e r e h o e v e e l h e i d d r o o g t o e s l a g m a t e r i a a l en h e t v o l u m e d a t
d o o r de a f z o n d e r l i j k e k o r r e l s d a a r v a n
droeg r e s p e c t i e v e l i j k
1,18
velijk
1,25
en
ingenomen,
k g f / d m ^ v o o r de f r a c t i e
k g f / d n r v o o r de f r a c t i e
g o e d o v e r e e n met
t.2.
1,25
tezamen wordt
7-15
mm
(S 300).
3-7
mm
en
Deze b e d r a g e n
de g e g e v e n s v a n de l e v e r a n c i e r ,
be-
t e weten
komen
respectie-
5
1,15
kgf/dm .
K o r r e l g r a d e r i n g voor het
beton
Bij
h e t s a m e n s t e l l e n v a n de k o r r e l g r a d e r i n g w e r d g e b r u i k gemaakt
van
betonzand
7-15
mm
a l s f i j n e f r a c t i e en v a n B e r w i l i t
S 300,
a l s grof toeslagmateriaal.
3-7
mm,
respectievelijk
I n f i g u u r 2 w o r d e n de
korrel-
g r a d e r i n g e n van deze f r a c t i e s a f z o n d e r l i j k gegeven. U i t g a a n d e van
maximum k o r r e l d i a m e t e r v a n
(zie
3-7
f i g u u r 3),
nun en 7-15
15 ma
en een g r a d e r i n g v o l g e n s
r e s p e c t i e v e l i j k bedragen
H i e r b i j d i e n t t e worden bedacht
c a . 43%,
25%
g e w i c h t e n v a n de a f z o n d e r l i j k e f r a c t i e s .
In
mm,
1,25
kgf/dm
5
mm
de f r a c t i e s
S 300
1,18
(<0,150 mm)
met
Voor hogere
?
3 g r a d e r i n g e n (A, B en
C)
i n v e r s c h i l l e n d e v e r h o u d i n g e n . Het i s
hetgeen
i n overeenstemming
d i e s l e c h t s c i r c a 200
cementgehalten,
g e b r u i k e l i j k i s , moet m i n d e r
fijn
materiaal
i s met
k g cement p e r m^
zoals i n Nederland voor
De g r a d e r i n g e n A en C w a r e n , met
aangepast
toestand)
kgf/dm .
de F u l l e r - g r a d e r i n g z e e r v e e l f i j n
verkrijgt,
punt van F u l l e r ,
het
t a b e l 2) d i e w e r d e n v e r k r e g e n d o o r s a m e n s t e l l e n v a n
z a n d en B e r w i l i t
b e k e n d d a t men
gebaseerd
Voor het zand bedraagt
f i g u u r 3 w o r d e n n a a s t de F u l l e r - g r a d e r i n g ,
g e g e v e n ( z i e ook
32%.
de k o r r e l v o l u m e -
k g f / d m ^ , v o o r B e r w i l i t (Ln d r o g e
en 7-15
mm,
zodat v o o r h e t s a m e n s t e l l e n van
e e n k o r r e l g r a d e r i n g r e k e n i n g g e h o u d e n moet w o r d e n met
k o r r e l v o l u m e g e w i c h t 2,64
en
d a t deze p e r c e n t a g e s z i j n
op v o l u m e g e h a l t e n k o r r e l m a t e r i a a l ,
3-7
Fuller
m o e t e n de g e h a l t e n a a n de k o r r e l f r a c t i e s 0-3
mm
een
het uitgangs-
beton
gebruikte.
constructiebeton
t o e s l a g m a t e r i a a l worden g e b r u i k t .
i n a c h t n e m i n g h i e r v a n , z o goed m o g e l i j k
a a n de F u l l e r - g r a d e r i n g ; g r a d e r i n g B was
grover.
-
If
-
1.3. Betoneamenetellingen an eigenschappen v a n
Bij
de b e t o n s p e c i e
h e t b e p a l e n v a n de m e n g v e r h o u d i n g e n w e r d u i t g e g a a n v a n een
c e m e n t g e h a l t e v a n c i r c a 360 kg p e r m^
beton.
Aan de h a n d v a n e e n p r o e f m e n g s e l , gemaakt met k o r r e l g r a d e r i n g A
(zie
t a b e l 2 e n f i g u u r 3) v o l g e n s de m e n g v e r h o u d i n g e n g e g e v e n i n
t a b e l 4, w e r d de j u i s t e h o e v e e l h e i d w a t e r v a s t g e s t e l d . E r w e r d
z o v e e l w a t e r t o e g e v o e g d , met d a a r i n o p g e l o s t de v o o r g e s c h r e v e n
d o s e r i n g C r e t o p l a e t , d a t e e n s p e c i e o n t s t o n d d i e i n de s p e c i e k u i p ( d i a m e t e r c a . 40 cm, v u l h o o g t e c a . 20 cm)
met e e n t r i l n a a l d
goed t e v e r d i c h t e n was. De w a t e r / c e m e n t v e r h o u d i n g b e d r o e g d a a r b i j
0,50. M e t de k o r r e l g r a d e r i n g e n B e n C w e r d e n met h e t z e l f d e
cement-
g e h a l t e en d e z e l f d e water/cement v e r h o u d i n g eveneens betonmengsels
vervaardigd.
De m e n g i n g
50 l i t e r
vond p l a a t s i n een E i r i c h
tegenstroommenger van
i n h o u d . H e t t e v o r e n gedroogde B e r w i l i t werd e e r s t geduren-
de 10 m i n u t e n met de h e l f t v a n h e t mengwater g e d e e l t e l i j k
d i g d . D a a r n a w e r d h e t z a n d e n cement
verza-
toegevoegd en werd 2 m i n u t e n
gemengd. TensTotte w e r d de r e s t v a n h e t m e n g w a t e r ,
met d a a r i n
o p g e l o s t de v o o r g e s c h r e v e n d o s e r i n g C r e t o p l a s t , t o e g e v o e g d e n w e r d
n o g 1£ m i n u u t gemengd. De t o t a l e m e n g t i j d b e d r o e g d u s 3i a i n u u t .
Van de v e r s e b e t o n s p e c i e w e r d e n d i r e c t n a h e t mengen de z e t m a a t
en de schudmaat v o l g e n s de GBV 1962 b e p a a l d , a l s m e d e de z e t m a a t
en de v e r e i s t e
triltijd
met de VB c o n s i s t o m e t e r . H e t v o l u m e g e w i c h t
en l i e t l u c h t g e h a l t e w e r d e n met b e h u l p v a n e e n l u c h t k e t e l
bepaald.
De g e g e v e n s b e t r e f f e n d e de s p e c i e - e i g e n s c h a p p e n e n de m e n g v e r h o u d i n g e n w o r d e n i n de t a b e l l e n
Uit
tabel
3 blijkt,
3 en 4 gegeven.
d a t h e t v o l u m e g e w i c h t v o o r de s a m e n s t e l l i n g
A, B e n C r e s p e c t i e v e l i j k
1,77,
1,69
e n 1,83 k g f / d m
bedroeg.
De v e r w e r k b a a r h e i d was v o o r de s a m e n s t e l l i n g e n A e n C i e t s
( z e t m a a t GBT 2 c a , t r i l t i j d
VB 5,5
B \ z e t m a a t GBV 1 cm, t r i l t i j d
s e c . ) d a n v o o r de s a m e n s t e l l i n g
VB 7 s e c ) .
H e t l u c h t g e h a l t e , gemeten met de l u c h t k e t e l ,
samenstellingen
i
3,2%
beter
b e d r o e g v o o r de d r i e
D r u k s t e r k t e en
elasticiteitsmodulus
V o o r h e t v a s t s t e l l e n v a n de d r u k s t e r k t e
w e r d e n k u b u s s e n met 20 c a
r i b l e n g t e v e r v a a r d i g d en v o o r h e t b e p a l e n v a n
de
elasticiteitsmodulus
p r i s m a ' s v a n 10 z 10 z 30 cm.De p r o e f s t u k k e n w e r d e n i n s t a l e n
vervaardigd.
De v e r d i c h t i n g v o n d p l a a t s met e e n t r i l n a a l d
18800 t/m; a m p l i t u d e 1,4 mm).
met p l a s t i c
van
folie
ontkiaten
plaats
Na h e t v e r d i c h t e n
mallen
(frequentie
w e r d e n de
proefstukken
a f g e d e k t om u i t d r o g e n t e g e n t e g a a n t o t h e t moment
( c a . 20 u u r n a h e t s t o r t e n ) . De v e r d e r e v e r h a r d i n g v b n d
t o t 7 d a g e n o u d e r d o a b i j 20°C, 9 8 % r . v . e n d a a r n a b i j 20°C,
65% r . v .
Na 7,
14 e n 28 d a g e n v e r h a r d e n w e r d de d r u k s t e r k t e
modulus
en de
bepaald.
De d r u k s t e r k t e
w e r d gemeten v o l g e n s de GBV
1962,
d.w.z. met k a r t o n a l s
d r u k v e r d e l e n d e t u s s e n l a a g en een b e l a s t i n g s s n e l h e i d
per
elasticiteits-
v a n c a . 2,5
kgf/cm
s e c . De e l a s t i c i t e i t s m o d u l u s werd s t a t i s c h e n d y n a m i s c h b e p a a l d .
B i j de s t a t i s c h e methode w e r d e n de p r i s m a ' s v o l g e n s de l e n g t e r i c h t i n g
belast,
w a a r b i j de v e r k o r t i n g
a l s f u n c t i e v a n de b e l a s t i n g .
o v e r een l e n g t e
De e l a s t i c i t e i t s m o d u l u s w e r d
b e p a a l d a l s de h e l l i n g v a n de r a a k l i j n
vervormings-diagram,
( z i e de f i g u r e n
methode w e r d de l o n g i t u d i n a l e
4»
2
2
waarin f
res
1
resonantiefrequentie
belastings-
i n de g r o n d t o o n
formule:
g,
- longitudinale
resonantiefrequentie
I
m lengte
proefstuk
Y
• volumegewicht
g
- v e r s n e l l i n g v a n de
zwaartekracht.
1 e v e r t b i j b e t o n h o g e r e w a a r d e n op dan de
tabel
grafisch
5 e n 6). B i j de d y n a m i s c h e
Deze m e t i n g , w a a r b i j de b e l a s t i n g op h e t p r o e f s t u k
In
gemeten
i n de o o r s p r o n g v a n h e t
gemeten. De e l a s t i c i t e i t s m o d u l u s v o l g t u i t de
E - 4 fr e 8 t
v a n 20 cm w e r d
praktisch n i h i l i s ,
statische
meting.
5 w o r d e n de r e s u l t a t e n g e g e v e n v a n de k u b u s s t e r k t e ,
terwijl
g e m i d d e l d e u i t k o m s t e n g r a f i s c h i n f i g u u r 7 worden weergegeven.
de
-
Hieruit blijkt,
6-
d a t met de s a m e n s t e l l i n g e n A en C d r u k s t e r k t e n n a
p
28 dagen v e r h a r d e n
v a n c i r c a 400 kgf/oa
h e t v o l u m e g e w i c h t op d a t t i j d e t i p
circa
w e r d e n verkregen,
terwijl
1,8 kgf/dar b e d r o e g . De
s a m e n s t e l l i n g B b l e e k een i e t s l a g e r e s t e r k t e en een i e t s l a g e r
v o l u m e g e w i c h t op te"Yeveren. De d r u k s t e r k t e t o e n e m i n g
d a g e n ouderdom was
v a n 7 t o t 28
v o o r de s a m e n a t e l l i n g A en C o n g e v e e r 1 8 % en v o o r
s a m e n s t e l l i n g B o n g e v e e r 10%. Deze t o e n e m i n g e n z i j n m i n d e r d a n b i j
grindbeton, hetgeen voor l i c h t beton k a r a k t e r i s t i e k i s .
In
t a b e l 6 w o r d e n de r e s u l t a t e n gegeven van de
Deze b l e e k v a n 7 t o t 28 d a g e n v e r h a r d e n
•lasticiteitsaodulus.
p r a k t i s o h n i e t meer t o e t e
nemen. De a r t e r k t e v a n d e z e p r i s m a ' s b l e e k n o g wel t o e t e nemen.
2
De s t a t i s c h e e l a s t i c i t e i t s m o d u l u s b l e e k n a 28 d a g e n 210.000 k g f / c a
2
t e b e d r a g e n , de d y n a m i s c h e e l a s t i c i t e i t s m o d u l u s 237-000 k g f / c m .
2.. ENKELE BESCHOUVINGEN
BETREFFENDE HET SAMENSTELLEN EN CONTROLEBJSN
VAN HET LICHTE BETON
Bij
h e t v e r v a a r d i g e n van l i c h t beton
i n de p r a k t i j k d i e n t men
t e h o u d e n met de a f w i j k e n d e e i g e n s c h a p p e n
riaal
van het l i o h t e
rekening
toeslagmate-
t . o . v . zand en g r i n d . L i c h t t o e s l a g m a t e r i a a l k a n v e e l w a t e r ab-
s o r b e r e n , h e t g e e n de v o l g e n d e
consequentie-e
heeftx
a) Door w i s s e l e n d v o c h t g e h a l t e kunnen b i j h e t afwegen v e e l g r o t e r e
f o u t e n w o r d e n gemaakt d a n b i j g r i n d e n z a n d .
v e r d i e n t daarom de v o o r k e u r ,
Het afmeten i n maatdelen
t e n z i j b i j h e t wegen r e k e n i n g w o r d t
g e h o u d e n met h e t v o c h t g e h a l t e d o o r d i t t e b e p a l e n .
droog
Indien over
t o e s l a g m a t e r i a a l w o r d t b e s c h i k t , k a n u i t e r a a r d met wegen w e l e e n
n a u w k e u r i g e d o s e r i n g worden v e r k r e g e n .
e c h t e r worden b e v o c h t i g d v o o r d a t
D r o o g t o e s l a g m a t e r i a a l moet
e r b e t o n mee w o r d t gemengd.
b) D o o r a b s o r p t i e v a n w a t e r t i j d e n s en n a h e t mengen k a n de
van h e t beton
tegeaoet
te
geheel
s n e l l e r v e r a i n d e r e n d a n b i j g r i n d b e t o n . Om h i e r a a n
t e komen v e r d i e n t h e t a a n b e v e l i n g h e t t o e s l a g m a t e r i a a l v o o r a f
bevochtigen,
voorraad
plasticiteit
en w e l b i j v o o r k e u r
a l l e e n h e t geoeelte v a n de
d a t d i r e c t daarna wordt verwerkt. Het n a t s p u i t e n van g r o t e
hoeveelheden t e g e l i j k l e i d t
het m a t e r i a a l .
namelijk t o t grote vochtverschillen i n
In
de menger moet e e r s t h e t
a 3/4)
c
)
t o e s l a g m a t e r i a a l met
van h e t mengwater
gedeelte
w o r d e n v o o r g e m e n g d , w a a r n a de
bestanddelen
worden bijgemengd.
Haarmate h e t
t o e s l a g m a t e r i a a l meer v o c h t
zal
een
bevat
b i j het
overige
verwerken,
h e t v o l u m e g e w i c h t v a n h e t b e t o n h o g e r z i j n en de v o r s t b e s t e n d i g -
h e i d van h e t v e r h a r d e
b e t o n n a d e l i g b e l n v l o e d worden. Het
namelijk zeer lang voordat
g e b r u i k van
een
i s verdampt.
l u c h t b e l v o r m e r voor h e t v e r b e t e r e n van
b e s t e n d i g h e i d i s aan
Behalve
het o v e r t o l l l g e vocht
te
duurt
Het
de v o r s t -
bevelen.
het vochtabsorberend
vermogen van
licht
toeslagmateriaal dient
r e k e n i n g t e w o r d e n g e h o u d e n met
h e t g e v a a r v o o r ontmengen b i j t e
plastische aengsels,
l i c h t e k o r r e l s op de
gaan d r i j v e n ,
dus
w a a r b i j de
eenvoudigste
praktijk
Het
procedure
om
zakken.
de m e n g v e r h o u d i n g e n v a n h e t b e t o n
zo goed m o g e l i j k c o n s t a n t
lichte
t o e s l a g m a t e r i a a l wordt i n maatdelen afgemeten, of
n i n g t e h o u d e n met
wisselend
3-7
mm
g e h a l t e , zowel
5 liter
inhoud
en 7-15
am
eventueel
i s . n o o d z a k e l i j k teneinde
reke-
vochtgehalte.
f i g u u r 8 wordt het volumegewicht ( s t o r t g e w i c h t ) van
Berwilit
i n de
te houden i s w e l l i c h t a l s v o l g t :
a f g e w o g e n . C o n t r S l e op h e t v o c h t g e h a l t e
In
mortel
i n t e g e n s t e l l i n g t o t g r i n d b e t o n , w a a r b i j de g r i n d -
k o r r e l s b i j ontmenging n a a r beneden
De
zwaardere
S 300
b i j l o s inscheppen
de
fracties
gegeven a l s f u n c t i e van h e t
als
na
trillen,
B i j deze p r o e v e n werd u i t g e g a a n
van
i n een
vocht-
maatvat
ovendroog m a t e r i a a l ,
dat i n water werd v e r z a d i g d , w a a r b i j t u s s e n t i j d s h e t volumegewicht
vochtgehalte
Het
werden
van
en
bepaald.
(reeds bevochtigde)
B e r w i l i t moet e e r s t e n k e l e m i n u t e n met
een
g e d e e l t e van h e t mengwater wordan voorgemengd.
Het
z a n d en h e t cement w o r d e n d o o r mengen g e d o s e e r d . E r w o r d t
zoveel water bijgevoegd
( z a t a a a t 2.cm)
Met
te
a l s n o d i g i s om
de v e r e i s t e c o n s i s t e n t i e
verkrijgen.
b e t r e k k i n g t o t h e t c o n t r o l e r e n op de
juiste
betonsamenstelling
w o r d t i n de A m e r i k a a n s e V o o r s c h r i f t e n ( A . C . I . S t a n d a r d
genoemd:
tenslotte
613A-9-59)
- 8 -
C o n t r O l e komt n e a r op h e t
constant
houden van
het
cementgehalte,
z e t m a a t en h e t v o l u m e d r o o g t o e s l a g m a t e r i a a l p e r m^
l i j k van
van
v a r i a t i e s i n het
het
droge gewicht
T e e l v u l d i g c o n t r o l e r e n van
noodzakelijk.
Een
het
verandering
het
een
verschil
van
nodig
van
een
materiaal
constant
vochtgehalte
om
het
t e h o u d e n . I n d i e n de
het
d i e n t te worden bedacht, a l d u s
bij
een
het
b e h o r e n d e b i j een
zeker
v e r h o g e n , moet h e t h o g e r e w a t e r g e h a l t e
verhoging
van
het
vochtge-
toeslag-
toeslagmateriaal
toeslagmateriaal
cementgehalte,
gecorrigeerd
cementgehalte,
b l i j k t om
samengaan met
de
ten-
S t a n d a r d 613A-9-59, d a t
cementgehalte a l l e e n
teneinde
veran-
te houden.
b a s i s van
gegeven c o n s i s t e n t i e . I n d i e n het n o d i g
een
uitsluitsel.
g e w i c h t aan
constant
de ACI
zijn
i n g r a d a t i e , of
water/cement verhouding g e l d i g i s voor l i c h t
Wanneer m e n g s e l s w o r d e n s a m e n g e s t e l d op
druksterkte
het
d i t veroorzaakt
droog t o e s l a g m a t e r i a a l
Tenslotte
de
Indien
d r o g e g e w i c h t aan
d i c h t h e i d van
verandering
toeslagmateriaal.
geven h i e r o v e r
volume d r o o g t o e s l a g m a t e r i a a l
de
een
is
te s t e l l e n of d i t
verschil
einde het
p r i n c i p e van
volume worden
t o e s l a g m a t e r i a a l . C o n t r 6 1 e op
teneinde
d e r d i s , w o r d t h e t g e w i c h t aan
htt
vast
veranderd i s , wordt het
gecorrigeerd,
dichtheid
betonspecie
luchtbelvormer).
een
h a l t e , g r a c V a t i e en k o r r e l v o l u m e g e w i c h t
Indien het
de
g e w i c h t aan
i s v e r a n d e r d , kan
v e r s c h i l i n vochtgehalte,
i n d i c h t h e i d van
het
onafhanke-
t e houden.
volumegewicht van
l u c h t g e h a l t e i s dus
toeslagmateriaal
constant
i n v o l u m e g e w i c h t d u i d t op
correct i s (vooral b i j gebruik
g e w i c h t aan
een
constant
l u c h t g e h a l t e of verandering
Meten van
door
d a a r v a n . I n d i e n de
t o e s l a g m a t e r i a a l n i e t v a r i e e r t , kan
gehandhaafd door het
i n het
vochtgehalte
beton,
de
een
druksterkte
de
beton.
wordt
verkregen
zetmaat
te
evenredige
te handhaven.
3 . SAMENYATTING
Brie betonsamenstellingan
t r i l l e n kon
v o o r de
worden v e r d i c h t , w a a r b i j
g r o v e f r a c t i e s en
V o o r twee s a m e n s t e l l i n g e n
(20
cm
ca
1,8
w e r d e n v a s t g e s t e l d , w a a r v a n de
riblengte)
ca.
400
kgf/dm^ bedroeg.
Berwilit als licht
b e t o n z a n d v o o r de
was
na
28
fijne
het
door
toeslagmateriaal
f r a c t i e s werd
d a g e n v e r h a r d e n de
kgf/cm , t e r w i j l
specie
gebruikt.
kubusdruksterkte
volumegewicht
-9
De s t a t i s c h e
-
elasticiteitsmodulus,
vastgesteld
v o o r e6n
van deze
s a m e n s t e l l i n g e n , b e d r o e g n a 28 d a g e n 210.000 kgf/cm2.
B e h a l v e de k u b u s d r u k s t e r k t e e n de s t a t i s c h e
w e r d e n b e p a a l d de c o n s i s t e n t i e
elasticiteitsmodulus,
v a n de s p e c i e ( z e t m a a t ,
VB c o n s i s t e n t i e ) , h e t l u c h t g e h a l t e en de d y n a m i s c h e
schudmaat,
elasticiteits-
modulus.
Een b e s c h o u w i n g werd g e g e v e n b e t r e f f e n d e v o o r z o r g e n , d i e n o d i g
om h e t l i c h t e b e t o n v o l g e n s de v e r e i s t e
vervaardigen.
zijn
mengverhoudingen t e kunnen
- i o -
ii
- 2.
1.
O n d e r z o e k v e r r i c h t op h e t werk t e Z e i s t .
Inleiding.
Om e n i g e e r v a r i n g t e k r i j g e n met h e t s t o r t e n v a n l i c h t b e t
z i j n e e n 7 - t a l s t o o t p l a t e n v a n de o n d e r d o o r g a n g Z e i s t
uitgevoerd
in lichtbeton.
Alvorens
o v e r t e gaan t o t h e t s t o r t e n v a n de s t o o t p l a t e n
w e r d e n op h e t l a b o r a t o r i u m . v a n d e BEFU e e n a a n t a l
proefkubussen
gestort.
Hiervoor
w e r d e n twee m e n g s e l s g e k o z e n D e n E ( z i e t a b e l 1
•Per v e r k r i j g i n g v a n v e r g e l i j k b a r e r e s u l t a t e n w e r d e n a a n h
betonmengsel D d e z e l f d e
eisen gesteld a l s aan het laboratorium
m e n g s e l A, o n d e r z o c h t d o o r T.N.O.
Van
h e t r e s u l t a a t v a n d e z e twee m e n g s e l z o u h e t a f h a n g e n
welke s a m e n s t e l l i n g
ter
gekozen z o u worden v o o r h e t p r o e f s t o r t en l
h e t d e f i n i t i e v e s t o r t v a n de v o e t b r u g t e Z e i s t .
Het
p r o e f s t o r t werd u i t g e v o e r d
op s t o o t p l a t e n v a n de o n -
d e r d o o r g a n g . U i t de s t o o t p l a t e n w e r d e n c i l i n d e r s g e b o o r d om wat e r i n d r i n g i n g s - en waterdoorlat«atieidsproeven t e d o e n .
Deze p r o e v e n z i j n u i t g e v o e r d
door h e t Hijkswegenbouwlabo-
ratorium.
2.
K o r r e l g r a d e r i n g van het betonmengael.
Na o n t v a n g s t v a n de f r a c t i e s B e r w i l i t
3-7 mm e n 7-15 mm
werd h e t v o c h t g e h a l t e
bepaald. D i t bleek
( g e a b s o r b e e r d i n de k o r
r e l s en aamhangwafcer
) v o o r d e f r a c t i e 3-7 mm t o t a a l 20 gew# t e
b e d r a g e n e n v o o r d e f r a c t i e 7-15 mm ( S 300) 19 gew#.
Het
lijk
droogkorrelvolume gewicht
(K.V.Q.) b e d r o e g r e s p e c t i e v i
'\ 2k kg/dm3 v o o r d e f r a c t i e 3-7 mm e n 1,16 kg/dm3 v o o r de
y
f r a k t i e 7-15 mm.
Voor mengsel D werden de g e h a l t e n
3-7 mm e n 7-15 mm r e s p e c t i e v e l i j k 38,8%,
B i j het samenstellen
kromme o goed m o g e l i j k
z
a a n k o r r e l f r a c t i e s 0-3 1
2k,6% e n 36,0#.
v a n de k o r r e l g r a d e r i n g moest de F u l l <
benaderd
worden.
De verhcwnding v a n d e g e d o s e e r d e t o e s l a g m a t e r i a l e n
sel
D was d u s g e l i j k a a n d a t v a n A.
v a n menf
- 11 -
M e n g s e l E werd i n o v e r l e g met de BEFU z o d a n i g
gewijzigd,
d a t de v e r w e r k b a a r h e i d b e t e r werd t e n o p z i c h t e v a n m e n g s e l D.
De v e r h t M d i n g v a n de k o r r e l f r a c t i e s werd v o o r m e n g s e l E
als volgt :
0-3 mm.
38#;
3-7 mm,
In figuur
26# en 7-15 mm,
36#.
9 z i j n de g r a d e r i n g e n D en E gegeven ( z i e ook
t a b e l 7).
N a d a t d e f r a k t i e s B e r w i l i t 2k u u r v o o r h e t s t o r t goed ware<n n a t g e h o u d e n werd n o g m a a l s h e t v o c h t p e r c e n t a g e g e a b s o r b e e r d
w a t e r b e p a a l d . D i t b l e e k v o o r de f r a c t i e 3-7 mm ca.10 gew#
e n v o o r d e f r a c t i e 7-15 mm c a . 6 gew# t e b e d r a g e n .
%
MengvolKorde f a b r i e k s b e t o n en e i g e n s c h a p p e n v a n de s p e c i e .
U i t g e g a a n moest w o r d e n v a n m e n g i n g i n de t r u c k m i x e r
( v r i j e v a l molen
) , d a a r de n a t t e c e n t r a l e
(met t e g e n s t r o o m -
m o l e n ) v o o r e e n d e r g e l i j k k l e i n e s t o r t ( 6 5 m3) n i e t de n o r r a a l e
d a g p r o d u c t i e v a n 600 a 700 m3
kon s t i l l e g g e n . Bovendien zou-
d e n t w e e g r i n d s i l o ' s e l k met e e n f r a c t i e B e r w i l i t g e v u l d moeten
worden.
Daar de a f s t a n d
f a b r i e k - werk d e r m a t e g r o o t was en e r
met v e r k e e r s s t a g n a t i e r e k e n i n g g e h o u d e n moest w o r d e n , werd h e t
t e v e n s r a a d z a a m g e a c h t de j u i s t e h o e v e e l h e i d w a t e r op h e t werk
t e d o s e r e n . H e t p r o e f p r o g r a m m a werd h i e r o p a a n g e p a s t .
H e t v o o r b e v o c h t i g d e B e r w i l i t werd e e r s t met z a n d ca.2 m i n u t e n voorgemengd.
D a a r n a werd h e t e r a e n t t o e g e v o e g d e n
c
werd n o g 1 m i n u u t gemengd.
T o t s l o t werd de j u i s t e d o s e r i n g w a t e r met h u l p s t o f ( C r e t o p l a s t ) t o e g e v o e g d e n werd h e t g e h e e l n o g c a . 3 m i n u t e n g e mengd.
De m e n g s e l s D e n E, d i e nu v e r k r e g e n w e t d e n , w a r e n
n a h e t mengen z e e r goed v e r w e r k b a a r ( z e t m a a t 1.5,
V.B.
direct
triltijd
6 sec.).
D
e
gefcevens b e t r e f f e n d e de s p e c i e e i g e n s c h a p p e n e n de
m e n g v e r h o u d i n g e n z i j n i n de t a b e l l e n 8 e n 10 g e g e v e n .
Na c a . 10 m i n u t e n l i e p de p l a s t i c i t e i t
ieta
t e r u g en
werd h e t v e r d i c h t e n v a n de s p e c i e wat m o e i l i j k e r . De o o r z a a k
hier-
-
12 -
h i e r v a n was h e t n o g n i e t v o l l e d i g met w a t e r v e r z a d i g d
z i j n v a n de
Berwilit.
k»
Druksterkte.
Van
de s p e c i e w e r d e n k u b u s s e n 20 x 20 x 20 cm v e r v a a r d i g d . De
preefstukken
w e r d e n v e r d i c h t met e e n t r i l n a a l d . Na 1 d a g v e r h a r d e n en
na o n t k i s t e n werd de h e l f t v a n h e t a a n t a l k u b u s s e n i n de k l i m a a t k a m e r
v a n de BEFU c e n t r a l e o p g e s l a g e n C 20% C,
bleven afgedekt
met p l a s t i c
95% R.V).
De o v e r i g e
kubusse
f o l i e i n de b u i t e n l u c h t ( g e m . t e m p e r a t u u r
c a . 1 8 ^ C ) o n d e r n o r m a l e w e e r s o m s t a n d i g h e d e n ( R.V. 65%)•
Na 7
Ik e n 28 d a g e n v e r h a r d e n werd de d r u k s t e r k t e b e p a a l d .
f
d r u k s t e r k t e werd g e m e t e n v o l g e n s
In
Bij
c
v a n 3 v a n de 4 k u b u s s e n .
een nader onderzoek door het Laboratorium
Cementindustrie
boratorium
kubusdruksterkt
i s de t e r u g g a n g v a n de 28 d a g e n d r u k s t e r k t e t e n o p z i c
v a n de 14 d a g e n d r u k s t e r k t e
v a n de N e d e r l a n d s
e n a a n de hand v a n l a t e r e o n d e r z o e k i n g e n v a n d i t L a -
op b e t o n v e r v a a r d i g d
port i svermeld)
In
de G.B.V. 1962.
t a b e l 11 w o r d e n de r e s u l t a t e n g e g e v e n v a n de
Opvallend
De
met B e r w i l i t
(zoals verder
werd d i t v e r s c h i j n s e l n i e t v e r o n t r u s t e n d
i nd i trap
genoemdo
i e d e r g e v a l kwam b i j d e p r o e v e n d u i d e l i j k n a a r v o r e n ,
d a t de
1
28 d a g e n s t e r k t e n i e t v e e l h o g e r werd d a n de 1 * d a g e n d r u k s t e r k t e ( z i
ook
f i g . 7 e n 10).
De k o r r e l s z i j n de z w a k s t e s c h a k e l , w a a r v a n de s t e r k t e t i j d s -
onafhankelijk i s .
5.
B e s c h r i j v i n g p r o e f s t o r t op s t o o t p l a t e n .
Aan
de hand v a n de e r v a r i n g e n o p g e d a a n b i j bovengenoemd o n d e r z o
op de B E F U - c e n t r a l e
w e r d e n e e n 7 - t a l s t o o t p l a t e n b i j de o n d e r d o o r g a n g
Zeist gestort.
De
s a m e n s t e l l i n g v a n h e t m e n g s e l ( F ) werd g e l i j k g e h o u d e n a a n
d a t v a n A e n D.
Het
den
t r a n s p o r t en de v e r w e r k i n g
m o e s t e n op d e z e l f d e w i j z e
a l s h e t t r a n s p o r t en de v e r w e r k i n g
De
hoeveelheid
verdeeld over
licht
geschi
b i j h e t s t o r t v a n de v o e t b r u g o
b e t o n v o o r h e t p r o e f s t o r t ( c a 7 m3)
twee t r u c k m i x e r s . De w a t e r d o s e r i n g
geschiede
werd
op h e t wer
( 170 l/m3 - z i e t a b e l 10). D i r e c t n a d o s e r i n g e n m e n g i n g ( c a . 3*5 mi
n u u t ) w e r d e n e e n a a n t a l m o n s t e r s genomen.
De
-13
De p l a s t i c i t e i t
VB 9 s e c ) , d o c h l i e p
terug
te
-
v a n de s p e c i e was
goed
( z e t m a a t 1,5
triltijd
f
n a h e t s t o r t e n v a n de e e r s t e s t o o t p l a a t
( N a 15 m i n u t e n ) . De tweede
truckmixer gaf hetzelfde
sterk
beeld
zien.
De a f w e r k i n g was m o e i l i j k e r d a n b i j g r i n d b e t o n .
6*
Proeven p r o e f s t o r t
( Rijkswegenbouwlaboratorium).
Na v e r h a r d i n g v a n de s t o o t p l a t e n w e r d e n e e n a a n t a l
genomen en c i l i n d e r s g e b o o r d .
Deze w e r d e n n a a r h e t
monsters
Rijkswegenbouw-
l a b o r a t o r i u m t e D e l f t ges^zonden t e n b e h o e v e v a n h e t v o l g e n d e o n d e r zoek;
a)
Druksterkte
Op
12 k u b u s s e n , o n d e r d e z e l f d e o m s t a n d i g h e d e n v e r h a r d a l s
de s t o o t p l a t e n i n h e t w e r k , werd s t e e d s op e e n s e r i e v a n
drie
k u b u s s e n de d r u k s t e r k t e b e p a a l d b i j e e n ouderdom v a n 7»
56
en
dagen.
In
t a b e l 11 o n d e r F, 12 en 13,
de p r o e f n e m i n g e n met
Ook
In
w o r d e n de u i t k o m s t e n v a n
de k u b u s s e n en p r i s m a ' s w e e r g e g e v e n .
h i e r was de g e m i d d e l d e t r e k s t e r k t e v a n de k u b u s s e n n a
28 d a g e n l a g e r d a n n a 14
figuur
dagen.
10 i s d u i d e l i j k t e z i e n d a t de s t e r k t e n a 14
g e n n o g maar w e i n i g
b)
2S
da-
oplocpt.
Elasticiteitsmodulus.
Op d r i e p r i s m a ' s 7 x 7 x 30 cm e v e n e e n s o n d e r
dezelfde
w e e r s o m s t a n d i g h e d e n v e r h a r d . werd v a n e l k e p r i s m a na 7en 56 d a g e n op n i e t - d e s t r u c t i e v e w i j z e de
1^»
28
voortplantingssnel-
h e i d i n h e t b e t o n b e p a a l d . T e v e n s werd d o o r m i d d e l v a n e e n r e s o n a n t i e m e t i n g de d y n a m i s c h e e l a s t i c i t e i t s m o d u l u s
De l a g e r e e l a s t i c i t e i t s m o d u l u s n a 56
met de w a a r d e na 28
d a g e n moet worden
dagen
vastgesteld.
vergeleken
t o e g e s c h r e v e n aan h e t
vochtgehalte.
De p r i s m a ' s w a r e n b i j e e n ouderdom v a n 56
d a g e n i n een
droge t o e s t a n d , z o a l s b l i j k t u i t het volumegewicht ( z i e t a b e l
12).
I n droge t o e s t a n d wordt i n het algemeen
citeitsmodulus
een l a g e r e
elasti-
gevonden.
c.
Vries-
-
c)
14 -
V r i e s - en d o o i p r o e v e n .
Twee b o o r k e r n e n 0 10 cm g e m e r k t 1 en 2 werden a a n e e n 4 0 - t a l
vries-dooicycli
onnderworpen.
Rpndom h e t b o v e n v l a k werd e e n r u b b e r manchet b e v e s t i g d
zodat
op h e t b e t o n e e n c i r c a 3 mm d i k k e w a t e r l a a g k o n w o r d e n a a n g e b r a c h t .
De c i l i n d e r s w e r d e n t i j d e n s e e n c y c l u s g e d u r e n d e de 2 u u r b i j -20° C
i n l u c h t g e p l a a t s t . D a a r n a w e r d e n de p r o e f s t u k k e n 1 u u r b i j k a m e r t e n
peratuur
geplaatst.
T i j d e n s de d o o i p e r i o d e was op c i l i n d e r 2 e e n h o e v e e l h e i d
s t r o o i z o u t overeenkomend
met 550 gr/m2 a a n g e b r a c h t . De h o e v e e l h e i d
m a t e r i a a l , d a t t i j d e n s de p r o e v e n v a n h e t b e t o n l o s r a a k t e werd v e r z a
m e l d en gewogen. 11
In
f i g u u r w o r d t h e t g e w i c h t s v e r l i e s a l s f u n c t i e v a n h e t aan-
t a l v r i e s - d o o i c y c l i weergegeven. Z o a l s u i t
f i g u u r lean w o r d e n
afge
l e z e n h e e f t h e t s t r o o i e n v a n z o u t de b e t o n a a n t a s t i n g d u i d e l i j k v e r sneld.
De v r i e s - d o o i p r o e v e n w e r d e n g e l i j k t i j d i g
u i t g e v o e r d met e e n
s e r i e b o o r k e r n e n a f k o m s t i g v a n betonwegen.
Het l i c h t b e t o n b l e e k i n v e r g e l i j k i n g met h e t w e g e n b e t o n e e n
goede v o r s t b e s t e n d i g h e i d
t e hebben. Het l u c h t p e r c e n t a g e v a n h e t l i c f c
b e t o n bedroeg c a . 3 5%«
t
d)
Waterindringing.
De w a t e r i n d r i n g i n g v a n v i e r b o o r k e r n e n g e m e r k t 1 en 2, werd
b e p a a l d d o o r de k e r n e n e e r s t twee e t m a l e n t e d r o g e n . i i a de .ker-nsn.
gewogen ' te' hebben',''-werden
twee e t m a l e n o n d e r w a t e r g e d o m p e l d d
werd h e t g e w i c h t b o v e n en o n d e r w a t e r b e p a a l d .
Uit
de v e r k r e g e n m e e t - u i t k o m s t e n werd h e t d r o o g v o l u m e g e w i c h t i
en de w a t e r o p e n m i n g b e r e k e n d - I n t a b e l 13 w o r d t h e t d r o o g v o l u m e g e w i q
en de w a t e r o p e n m i n g ( i n g e w i c h t s p r o c e n t e n en v o l u m e p r o c e n t e n ) weer-J
gegeven.
>
e)
Waterdoorlat endheid.
Op de b i j p r o e v e n c en d g e b r u i k t e b o o r k e r n e n w e r d e n w a t e r -
w a t e r d o o r l a t e n d h e i d s p r o e v e n g e d a a n . H i e r t o e w e r d e n u i t genoemde.booij
k e r n e n c i l i n d e r s met e e n h o o g t e v a n 10 cm g e z a a g d . Op d e z e
cilinders
werd a c h t e r e e n v o l g e n s s t e e d s g e d u r e n d e 8 u u r e e n w a t e r d r u k a a n g e b r a d
van
i
v a n 0,05 a t o ,
Na
0,10 a t o , 1,0 a t o e n 2,0 a t o .
a f l o o p v a n de p r o e f b l e e k dat geen e n k e l e
c i l i n d e r wa-
t e r had d o o r g e l a t e n .
f)
Vergell.jking lichtbeton-grindbeton.
0m e n i g s z i n s e e n v e r g e l i j k i n g t e k r i j g e n t u s s e n l i c h t b e t o n
en g r i n d b e t o n
werd v o o r de b e t o n s o o r t e n
e e n s a m e n s t e l l i n g gemaakt
w e l k e d e F u l l e r - k r o m m e z o v e e l m o g e l i j k b e n a d e r d e e n de f r a c t i e s
B e r w i l i t vervangen door f r a c t i e s g r i n d .
De
h o e v e e l h e d e n cement i n b e i d e s p e c i e V
waren
gelijk
( 360 kg/m3).
De
o v e r i g e t o e s l a g s t o f f e n werden i n g e l i j k e
hoeveelheden
g e d o s e e r d . De m e n g v e r h o u d i n g i s a a n g e g e v e n i n t a b e l 1 4 .
De
g e g e v e n s b e t r e f f e n d e de s p e c i e - e i g e n s c h a p p e n
worden i n
t a b e l 15 v e r m e l d .
Van
beide
s p e c i e s w e r d e n p r i s m a ' s v a n 10 x 10 x 40 cm v e r -
v a a r d i g d , d i e n a d r i e d a g e n v e r h a r d e n i n l u c h t v a n 20° C met e e n
r e l a t i e f vochtgehalte
v a n 95 - 100% o n d e r w a t e r v a n 20° C b e w a a r d
w e r d e n t o t d e datum v a n b e p r o e v i n g .
De
p r i s m a ' s werden i n w a t e r v e r z a d i g d e
ven onderworpen. H i e r d o o r
toestand
t r e d e n l a g e r e d r u k s t e r k t e n op d o o r d a t
e r b i j h e t d r u k k e n v a n de k u b u s e e n v o l u m e v e r m i n d e r i n g
De
aan proe-
optreedt.
r e s u l t a t e n v a n de p r o e v e n op d r u k s t e r k t e , b u i g t r e k -
s t e k t t e , dynamische e l a s t i c i t e i t s m o d u l u s en volumegewicht
staan
v e r m e l d i n t a b e l 17.
De
buigtreksterkte l i g t d u i d e l i j k achter b i j grindbeton.
Voor l i c h t b e t o n b l i j f t
gen
ongeveer constant.
de e l a s t i c i t e i t s m o d u l u s n a 14 d a -
Voor g r i n d b e t o n
was d e m a x i m a l e w a a r d e n a
28 d a g e n n o g n i e t b e r e i k t e n b l e e f de e l a s t i c i t e i t s m o d u l u s stij»
gen.
g)
P o l i j B t - en v e r b r i . l z e l i n g s p r o e f .
Op
het t o e s l a g m a t e r i a a l B e r w i l i t
slijtvastheid
i s t e r b e p a l i n g v a n de
e e n p o l i j s t p r o e f u i t g e v o e r d . D a a r t o e z i j n de f r a c -
t i e s 8,0/9,6 mm,
4,0/5,6 mm e n 1,4/2,8 mm u i t g e z e e f d e n a f z o n -
d e r l i j k aan p o l i j s t p r o e v e n onderworpen.
De
r e s u l t a t e n v a n h e t o n d e r z o e k s t a a n v e r m e l d i n t a b e l 16.
Ge-
- 16 -
G e d u r e n d e de b e p r o e v i n g b l e e k de s l i j t v a s t h e i d v a n h e t
materiaal Berwilit
voldoende
0
g e r i n g t e z i j n . De w e e r s t a n d
Met d e o n t v a n g e n
monsters B e r w i l i t
onderzoe
tegen p o l i j s t e n i s
( 3-7 mm e n 7-15 mm)
werd e e n v e r b r i j z e l i n g s p r o e f u i t g e v o e r d v o l g e n s p r o e f 36 v a n d e " E i s e r
1967.
De v e r b r i j z e l i n g v a n de f r a c t i e s £-7 mm was 61,2 gew# e n d i e va
de f r a c t i e 7-15 mm b e d r o e g 76,5 gew%.
V o o r /Jf-eenslag v o o r c e m e n t b e t o n w e g e n mag d e v e r b r i j z e l i n g t e n
h o o g s t e 35 gew% b e d r a g e n .
De v e r b r i j z e l i n g
van het m a t e r i a a l B e r w i l i t
s t r o e f h e i d v a n een cementbetonnen
i s g r o o t zodat de
wegdek, w a a r i n d i t m a t e r i a a l i s v e r
w e r k t , onder v e r k e e r s p o e d i g z a l afnemen.
I I - 3*
Onderzoek
verricht
d o o r de L a b o r a t o r i u m D i e n s t v a n de
Nederlandse Cementindustrie.
1.
Inleiding.
N a d a t b i j de h i e r v o o r v e r m e l d e b e p r o e v i n g e n g e c o n s t a t e e r d w e r d ,
dat
de 28 d a g e n d r u k s t e r k t e l a g e r was d a n d e 14 d a g e n d r u k s t e r k t e ( z i
t a b e l 11) werd d o o r de N e d e r l a n d s e C e m e n t i n d u s t r i e e e n n a d e r
i n g e s t e l d . H i e r v o o r werden een a a n t a l mengsels
s c h i l l e n d e cementgehalte. E r i s h i e r b i j niet
van de f r a c t i e B e r w i l i t
onderzoe
s a m e n g e s t e l d met v e r -
nagegaan o f de k w a l i t e i t
7-15 mm v o l d e e d a a n de e i s e n v a n de k w a l i t e i t
S 300.
2.
F y s i s c h e eigenschappen.
Van h e t a a n g e v o e r d e
materiaal, Berwilit
i n de f r a c t i e s 3-7 mm e
7-15 mm w e r d e n e e n a a n t a l f y s i s c h e e i g e n s c h a p p e n b e p a a l d , w e l k e
m e l d s t a a n i n t a b e l 18.
Met d i t m a t e r i a a l w e r d e n e e n a a n t a l
ver-
mengsels
gemaakt w a a r b i j g e s t r e e f d werd n a a r c e m e n t g e h a l t e n v a n 350 kg/m3, r e
375 kg/m3, a l l e s met P o r t l a n d c e m e n t k l a s s e B.
De v e r w e r k b a a r h e i d moest c a 6 a 10 s e c . V.B. b e d r a g e n .
I n v e r b a n d met h e t s p o e d e i s e n d e k a r a k t e r v a n h e t
onderzoek;werd
de p r o e f m e n g s e l s gemaakt o n m i d d e l l i j k n a o n t v a n g s t v a n B e r w i l i t op
14 a u g u s t u s 1970. D a a r b i j werd g e b r u i k gemaakt v a n e n i g e o r i e n t e r e n d e
gegevens,
v e r s t r e k t d o o r N.V. B e f u t e Utrecht»
3. Sa^"
- 17-
3*
Samenstelling
Berwilit
i
n
mengsels.
i s g e d o s e e r d a l s m a t e r i a a l met e e n v o c h t g e h a l t e z o a l s
t&b'eSP&tHMK/k*'
aangegeven.
Voor de b e r e k e n i n g v a n h e t volume
i s a n g e n o m e n , d a t h e t m a t e r i a a l met w a t e r v e r z a d i g d i s , z o d a t e e n g e a
d e e l t e v a n h e t v r i j e w a t e r h i e r i n i s opgenomen.
V o o r de b e r e k e n i n g v a n c e m e n t g e h a l t e e n v o l u r r i e g e w i c h t i s a a n genomen, d a t 1 m3 v e r d i c h t e s p e c i e h% l u c h t b e v a t t e . De a a n g e g e v e n water-cement f a c t o r
( z i e t a b e l ) h e e f t b e t r e k k i n g o p de t o t a l e h o e v e e l h e i d
w a t e r i n d e s p e c i e , v e r m i n d e r d met d e h o e v e e l h e i d w a t e r , d i e i n t o t a a l
door B e r w i l i t
k a n worden g e a d s o r b e e r d .
V e r d e r b e v a t t e n a l l e m e n g s e l s 0,4% C r e t o p l a s t
Mengsel
1.
12,25
12,25 kkgg E n c i e l i t e
7,5 "
16,1 »
zand
0,6
)
z a n d 0,6 - 2,4 )
7,4
"
Berwilit
3/7
9,8
"
Berwilit
7/15
7,6
1
water
60,6
M e n g s e l 2.
((p.c.Bc.)
p.c.B.)
m
4,0
•
8,9
"
•
•
5,7
7,6
"
"
•
kg
Cementgehalte
x 12,25 •
Totaalgewicht
x 60,6
12,25 k g E n c i e l i t e
(p.c.H.)
liter
6,5
"
(vrij
32,7 l i t e r
360 kg/m3.
= 1780 kg/m3.
=
4,0
liter
=
8,9
"
23,6
"
zand
7,4
"
Berwilit
3/7
=
5,7
"
9,8
"
Berwilit
7/15
=" 7,6
"
6,0
1
water
=
"
59,0
kg
4,9
31,1
Cementgehalte
x
(op cementgewicht).
12,25 =
liter
376 kg/m3
960
Totaalgewicht
^ ^
x 59,0= 1820 kg/m3.
M e n g s e l 3 en 4
water)
- 18 -
Mengsel 3
en 4.
12.25 k g E n c i e l i t e
23,6 " z a n d
(p.c.B.)
7.4
"
Berwilit
3/7
9,8
"
Berwilit
7/15
5.5
1
water
58,5
Totaalgewicht
13,1
k
g Encielite
(p.c.B.)
"
zand
16,0
"
z a n d 0,6 - 2,4
7,4
"
Berwilit
3/7
9,8
"
Berwilit
7/15
5,3
1
water
=
4,4
"
30,6
liter
0,6
=
)
380 kg/m3.
4,2
liter
n
8,5
)
5,7
"
=
7,6
"
=
4,2
"
kg
30,2
Cementgehalte
Totaalgewicht
4.
11
7,6
X 58,5 " 1830 kg/m3.
6,5
58,1
liter
=
x 12,25 =
30,o
4,0
8,9
5,7
kg
Cementgehalte
Mengsel 5
e n 5.
=
=
'
X 13,1
=
M5
liter
kg/m3
x 58,1 = 1840 kg/m3.
Verwerkbaarheld.
Van a l l e m e n g s e l s i s i n t a b e l 19 de v e r w e r k b a a r h e i d a a n g e g e v e n .
Van m e n g s e l 4 i s t e v e n 3 h e t v e r l o o p v a n de v e r w e r k b a a r h e i d n a gegaan :
Beginverwerkbaarheid: zetmaat 5
cm; V.B. 4,2 s e c .
na \ h
: z e t m a a t 2,5 cm; V.B. 9
na 1 h
: zetmaat 2
sec.
cm; V.B. 12,2 s e c .
I n v e r b a n d h i e r m e d e i s e e n g e d e e l t e v a n de p r e e f s t u k k e n v a n d i
m e n g s e l e e r s t n a 1 u u r v e r d i c h t . De s t e r k t e v a n d e z e p r o e f s t u k k e n i s
duidelijk
s
h o g e r d a n v a n de o n m i d d e l l i j k v e r d i c h t e p r o e f s t u k k e n v a n h e t
z e l f d e mengsel. D i t i s o v e r i g e n s een bekend v e r s c h i j n s e l
van b e t o n ) .
door
("naverdichti
De g e m i d d e l d e s t e r k t e c i j f e r s v a n d i t m e n g s e l z i j n d a a r -
geflatteerd.
Druk-
* 19 -
Druksterkte.
De d r u k s t e r k t e n z i j n
Deze z i j n
bepaald
aan proefkubussen
v a n 15 x 15 x 15 cm3.
onder g e c o n d i t i o n e e r d e omstandigheden v e r h a r d en b e p r o e f d n a
r e s p . 7» 14 e n 28 d a g e n .
De r e s u l t a t e n z i j n
5«
w e e r g e g e v e n i n t a b e l 19«
Conclusie.
H o e w e l de s a m e n s t e l l i n g v a n de p r o e f m e n g s e l s
g e h a l t e ) n i e t g e h e e l conform de opdrocht
dit
w a s , werd t o c h h e t d o e l v a n
o n d e r z o e k b e r e i k t . I n t e g e n s t e l l i n g met e e r d e r e
blijkt
(met name h e t c e m e n t -
geschiktheidsproeven
h i e r u i t n . l . e e n r e g e l m a t i g e o n t w i k k e l i n g v a n de s t e r k t e
28 d a g e n . H e t b l i j k t
gedurende
e c h t e r n i e t m o g e l i j k met d i t m a t e r i a a l e e n h o g e r e
x
b e t o n s t e r k t e d a n c a 350 kgf/cm2 t e maken. )
Verder b l i j k t
een v r i j
s n e l t e r u g l o p e n v a n de v e r w e r k b a a r h e i d ,
h e t g e e n mede moet w o r d e n t o e g e s c h r e v e n
dend P o r t l a n d c e m e n t
aan h e t gebruik van s n e l v e r h a r -
( k l a s s e B ) . D a a r u i t de b e g r e n s d e 28-daagse s t e r k t e
d u i d e l i j k de b e p e r k e n d e f a c t o r v a n h e t t o e s l a g m a t e r i a a l z e l f
blijkt,kan
men z i c h a f v r a g e n o f h e t g e b r u i k v a n k l a s s e B cement o n d e r d e z e o m s t a n digheden
w e l t e r e c h t v a a r d i g e n i s . H e t g e b r u i k v a n k l a s s e B cement i s
uiteraard
ten,
III.
w e l v a n b e l a n g w a n n e e r e e n r e l a t i e f hoge b e g i n s s t e r k t e ( o n t k i s -
transport van prefab-beton)
Samenvatting
van het gehele
D o o r T.N.O. z i j n
van belang i s .
onderzoek.
een a a n t a l b e t o n s a m e n s t e l l i n g e n v a s t g e s t e l d voor
l i c h t b e t o n met B e r w i l i t a l s t o e s l a g m a t e r i a a l . Op h e t werk t e Z e i s t
gekoppeld
Een
aan d i t onderzoek een a a n t a l p r a k t i j k p r o e v e n gedaan.
a a n t a l vragen,
a a n de N e d e r l a n d s e
zoek
zijn
d i e h i e r b i j n a a r v o r e n kwamen, z i j n
C e m e n t i n d u s t r i e . Deze h e e f t e e n a a n v u l l e n d
voorgelegd
onder-
verricht.
Uit
d i t a l l e s b l i j k t , d a t met e e n c e m e n t g e h a l t e
v a n 360 kg/m3
(P.cy^J.) e n B e r w i l i t e e n l i c h t b e t o n i s t e v e r v a a r d i g e n v a n e e n k w a l i t e i t
K 350. Men d i e n t d a a r b i j goed t e b e d e n k e n , d a t v o o r h e t v e r k r i j g e n v a n
d
e
z
e
x) Opmerking.
N i e t i s n a g e g a a n o f de s t e r k e r e k w a l i t e i t B e r w i l i t ( S 300) g e l e v e r d i s . G e s c h i k t h e i d s p r o e v e n u i t g e v o e r d d o o r T.N.O. met B e r w i l i t
7-15 Dim (S 300) g e v e n w e l h o g e r e w a a r d e n ( z i e t a b e l 5 ) . B o v e n d i e n w a r e n
de m e n g s e l s a a n de n a t t e k a n t
H.O.)
- 20
deze k w a l i t e i t zeer v e e l z o r g
met
l i c h t b e t o n i s het
een
proefmengsel, waarbij
-
nodig
i s . Alvorens
r a a d z a a m een
een
p r a k t i j k p r o e f u i t te voeren
aantal f y s i s c h e eigenschappen,
verwerkbaarheid, luchtgeba^lte, waterabsorbtie
B e l a n g r i j k h i e r b i j i s zeker
de
Goede t r i l n a a l d e n met
n o o d z a k e l i j k . Het
zorg
b e p a l i n g van
een
afwerken van
t e worden van
De
na h e t
een
het
de
worden
met
zoals
geraeten.
volumegewicht.
hoge f r e q u e n t i e
( 18000 t / m i n . ) z i ;
b e t o n o p p e r v l a k e i s t de
nodige
trilplaten.
specie dient b i j voorkeur
uitgegaa
tegenstroommolen.
v e r w e r k b a a r h e i d van
de
lichtbetonspecie loopt korte t i
aanmaken s t e r k t e r u g a l s g e v o l g
d o o r de B e r w i l i t .
m a a l 7%
mengen v a n
e.d.
het
en d i e n t b i j v o o r k e u r t e g e s c h i e d e n met
Voor het
t e gaan s t o r t e n
Een
van
s n e l l e verwerking
het
a b s o r b e r e n van
i s dus
water
vereist.
Goed v o o r b e v o c h t i g e n v a n de B e r w i l i t i s n o o d z a k e l i j k , min
g e a b s o r b e e r d w a t e r , doch b i j g r o t e h o e v e e l h e d e n B e r w i l i t n i
realiseerbaar
Het
(Het
nat
s p u i t e n van
regelmatig
z a k e l i j k . T o e p a s s i n g van
i n v e r b a n d met
de
een
b e r g B e r w i l i t i s dus
c o n t r o l e r e n van
een
langere
het
vochtgehalte
onvoldo
i s nood-
cement k l a s s e A d i e n t t e w o r d e n o v e r w o
v e r w e r k b a a r h e i d van
de
specie.
L i c h t b e t o n i s b e t e r b e s t e n d i g t e g e n v o r s t dan
grindbeton.
De w a t e r i n d r i n g i n g i s i e t s g r o t e r dan b i j g r i n d b e t o n , v a n
waterdoorlatendheid
i s e c h t e r geen s p r a k e .
Na 7 dagen i s c a . 80# v a n 28 d a g e n s t e r k t e b e r e i k t .
T o e p a s s i n g van
i n v e r b a n d met
een
K.
l i c h t b e t o n v o o r wegdekken i s m o g e l i j k ,
s n e l l e afname v a n
de
s t r o e f h e i d , zonder toepassing
s l i j t l a a g af te raden.
Rijkswaterstaat
D i r e c t i e " S l u i z e n en
ir.
Stuwen",
H.J..C.
Oud.
doc
v
-21
-
Tabel 1
Korrelgraderingen toeslagmateriaal
zeefdiameter
v o l g e n s N 480
i n mm
cumulatieve zeefresten i n %
betonzand
Berwilit
3-7 mm
Berwilit S
7-15 am
-
-
-
11.2
-
-
29,2
5,6
4,7
50,1
89,6
2,8
17,2
94,2
95,1
1,4
28,4
98,2
97,0
0,60
46,2
98,8
97,8
0,300
88,2
99,3
98,6
0,150
99,0
99,5
99,0
46
23
15
fijnheidsmodulus
1)
2,84
5,20
Zowel i n gewicht a l s i n volume.
6,06
300
- 22 -
Tabel 2
Saaengestelde
toeslag-korrelgraderingen
cumulatieve zeefresten i n %
zeefdiameter
(volumedelen,korrelmateriaal).
samenstelling
volgens
I 480
B
A
C
Zand
Berwilit
Berwilit
38,8% Z a n d
24,6% B e r w i l i t
3- 7,,W
7- 15 am
36,6% B e r w i l i t
-
-
-
11,2
10,7
12,1
5,6
42,0
65,4
9,3
37,0
2,8
64-7
71,4
57,9
1,4
'70,9
76,8
65,0
0,60
78,0
82,7
73,5
0, 300
94,7
95,7
93,7
0,150
99,1
99,3
99,1
in
am
46
23
15
30 % Zand
47
3- 7 mm 28,5% B e r w i l i t 3- 7 mm 20
mm 32
7- 15 mm 41,5% B e r w i l i t 7-15
fijnheidsmodulus
4,50
5,03
4,36
- 23
-
Tabel 5
R e s u l t a t e n van metingen
aan v e r s e b e t o n s p e c i e
betonsamenstelling
betonspecie-eigenschappen
1
berekend
c
B
A
cementgehalte
X
(PC-B E n c i e l i t e ) p e r m
beton
v/c-factor
zetmaat
. .
J - v o l g e n s GBV
schudmaa'tj
1
1962
kg
'
360
365
kg
0,50
0.50
0,50
cm
2
1
2
cm
35
luchtgehalte
kg/dm
volumegewicht
562
5
niet
te meten
32
3,2
3,2
3,2
1,77
1,69
1,83
2
1
24
7
5,5
zetmaat
x
v o l g e n s de
VB
cm
triltijd
j
consistometer
sec
5,5
°c
21,5
24,0
25,0
74
70
67
temperatuur l a b .
relatieve
»
V
vochtigheid lab.
-2k
-
Tabel 4
Gebruikte materialen per m
3
b e t o n s p e c i e , b e r e k e n d u i t de g e w i c h t s v e r
h o u d i n g e n e n h e t gemeten v o l u m e g e w i c h t v a n de v e r s e s p e c i e .
samenstelling
droog
korrel-
c
B
A
gewicht
materialen
vaste
in
kg/dm
3
in kg
in
liters
in kg
stof
in
liters
in kg
in
liters
cement ( P C . B E n c i e l i t e )
3,15
362
115
365
116
360
114
betonzand
2,64
710
269
555
210
868
329
3-7 « o ( d r o o g )
1,25
213
171
249
199
179
143
S300 7-15 «m ( d r o o g )
1,18
299
254
340
289
261
221
water
181
156
(+250
183
153
(+30-)
180
158
(+22*)
C r e t o p l a s t 200 ml/50 k g cemenl
1,5
1,5
1,5
1,5
1,5
1,5
Berwilit
j Berwilit
(droog)
1767
totaal
• door h e t B e r w i l i t
999
32
32
32
lucht
1694
1001
1850
g e a b a o r k a e r d e w a t e r (5%) op t i j d s t i p v a n h e t
bepalen van h e t volumegewicht.
999
- 25
"
Tabel
5
S t e r k t e r e s u l t a t e n van l i c h t g e w i c h t
betonproefa
20 x 20 x 20 cm
samenstelling
proefatukouderdom
in
dagen
1)
° k
7
14
28
1
)
0
c
B
A
volume- '
gewicht
JC
volumegewicht
volumegewicht
°k
hi
1,77
337
1,68
346
1,85
342
1,77
340
1,72
341
1,82
334
1,78
541
1,77
339
1,70
344
1,84
390
1,76
354
1,70
395
1,82
375
1,76
359
1,69
368
1,79
378
1,77
381
1,76
357
1,70
382
1,81
402
1,74
383
1,72
412
1,84
400
1,76
364
1,67
398
1,80
400
1,78
401
1,76
374
1,70
405
1 ,82
- k u b u s d r u k s t e r k t e b e p a a l d op p r o e f s t u k k e n v a n 20
met d r u k v e r d e l e n d e t u s s e n l a a g (3
p
kgf/cm
per sec.
) v o l u m e g e w i c h t i n kgf/dm
am)
x 20
x 20
belastingssnelheid
cm
2 a 3
- 26 -
label 6
Resultaten elasticiteitsmodulus,
bepaald
op p r o e f s t u k k e n
10 x 10 x 30 cm
S a m e n s t e l l i n g A.
proefstuk
volumegewicht
ouderdom
in
7
14
28
kgf/dm
5
E.dyn. ^
2)
E.stat. '
in
in
1
kgf/cm
1,77
234000
1,78
237000
1,77
238000
1,76
236000
1,75
237000
1,74
237000
1
) E.dyn.
2
) E.stat.- elasticiteitsmodulus
5)
« dynamische
P
in
2
kgf/cm
1,08
331
209000
1,13
366
210000
1,13
358
216000
0
s t a t i s c h bepaald
(meetlengte
op de v l a k k e n 10 x 10 cm v a n
P
prisma;
2
kgf/cm — E * 7 s t a t .
elasticiteitsmodulus.
, prismasterkte bepaald
a
E.dyn^-
10 x 10 x 30 cm.
20 cm)
- 27 -
Tabel
Sbnengestelde
toeslag-korrelgraderingen
cumulatieve
zeefdiameter
volgens
N 480
i n mm
op h e t werk t e Z e i s t
z e e f r e s t e n i n % (volumedelen,
samenstelling
D
Zand
Berwilit
Berwilit
7
38,8%
3- 7 mm
24,6%
7-15 mm
36,6%
korrelmateriaal)
laboratoriumstort
samenstelling
werkstort
E
Zand
B e r w i l i t 3- 7
B e r w i l i t 7-15
F
mm
mm
38%
26%
36%
Zfrnd
38,8%
B e r w i l i t 3- 7 mm 24,6%
B e r w i l i t 7-15
mm 36,6%
46
23
15
11,2
.5,6
2,8 :
1,4 i
0,60
0,300
0,150
fijnheidsmodulus
V
14,2
13,9
7,9
46,0
62,2
46,0
38,7
62,6
68,3
79,4
68,7
79,6
81,7
94,9
98,2
94,8
94,7
98,0
99,7
4,63
62,7
4,63
71,8
4,57
- 28 -
Tabel 8
R e s u l t a t e n v a n m e t i n g e n a a n v e r s e b e t o n s p e c i e op h e t werk t e Z e i s t
betonsamenstelling
betonspecie-eigenschappen
w/c-facotr
luchtgehalte
%
volumegewicht
kg
/dm3
zetmaat
v o l g e n s de VB
cm
triltijd
consistometer
sec
1)
zetmaat 0
15-20 s e c .
D (lab)
E (lab)
0,63
0,63
M
F (werk)
0,59
3,5
1,74
1,73
1,5
1,5
1,5
1
6
6
9
1
>
>
29 -
Tabel
9
K o r r e l g r a d e r i n g t o e s l a g m a t e r i a a l Mengsel
zeefdiameter
vw o l«i» cAt e n e 41N 48f)
,> V-/
i n mm
V
u
*A
F
cumulatieve zeefresten i n %
1 V
betonzand
Berwilit
mm
3-7
B e r w i l i t S 300
7-15
mm
46
23
15
11,2
21,6
5,6
25,2
86,2
2,8
13,9
95,8
91,8
1,4
28,9
97,5
99,9
0,60
54,1
98,0
99,9
0,^00
86,4
99,9
99,9
0,150
99,5
99,9
99,9
fijnheidsmodulus
2,85
5,16
>
5,96
-30
-
:
II
I
t
Tabel
10
!
G e b r u i k t e m a t e r i a l e n p e r m3 b e t o n s p e c i e , b e r e k e n d u i t de g e w i c h t s v e r h o u d i n g e n en h e t gemeten v o l u m e g e w i c h t v a n de v e r s e s p e c i e
i
samenstelling
d roog
korrelgewJcht
in
kg/dm3
materialen
!
I
j
cement (PC.B
betonzand
Encielite)
(droog)
Berwilit
3-7
mm
Berwilit
(droog)
S 300
(droog)
7-15
D (lab)
in
kg
E (lab)
in
liters
3,15
2,64
1,24
347
110
683
206
1,16
289
vaste
stof
i n kg
in
liters
112
in
(werk)
kg
in
liters
112
171
353
694
208
263
167
240
294
253
259
166
353
660
212
250
249
278
mm
172
water geaoseerd
(
"
geabsorbeerd)
C r e t o p l a s t 200
cement
F
1,5
209
( 40)
(45)
ml/50 k g
1,5
1,5
1,5
1743
totaal
1001
(+30)
1,5
44
45
lucht
170
182
222
217
1727
1000
1,5
35
1760
1001
Geabsorbeerd water :
Door h e t B e r w i l i t
samenstelling
Voor d r i e
g e a b s o r b e e r d w a t e r op h e t t i j d s t i p v a n m e n g s e l
:
mengsel
Berwilit
3-7
c a • 10%
gew.
Berwilit
7-15
ca.
gew.
6%
-31 -
TaBoel 11,
Sterkteresultaten vanlichtbeton
proefstukken
20 x 20 x 20 cm
proefstuk
-
ouderdom
in
dagen
D (lab)
E (lab)
vol.gew.
kg/dm3
*k
vol.gew.
kg/dm§
1,82
7
340
vol.gew.
kg/dm3
1,80
255
257
260
1,71
1,71
1,71
1,79
257
1,71
344
335
1,69
1,70
1,69
1,78
341
1,69
1,79
316
324
317
1,71
1,72
1,68
1,86
319
1,70
401
1,69
297
355
1,69
351
1,69
VERHARDINGSPROEF
3225
j
1,82
337
5
372
5
CONTROLEPROEF
375
1,79
14
1,81
344
VERHARDINGSP]ROEF
3325
3125
1,79
CONTROLEPROEF
327
28
5
1,83
3525
VERHARDINGSPROEF
290
1,79
337 5
56
(p.
fib
(werk)
*k
CONTROLEPROEF
365
F
= kubusdruksterkte
i n kgf/cm2 b e p a a l d
20 x 20 x 20 cm met d r u k v e r d e l e n d e
b e l a s t i n g s s n e l h e i d 2 a 3 kgf/cm2.
1,69
op p r o e f s t u k k e n v a n
t u s s e n l a a g ( 3 mm)
- 32 -
T a b e l 12.
R e s u l t a t e n e l a s t i c i t e i t s m o d u l u s bepaald op prisma's 7x7x30 c
Betonsamenstelling F
prisma's
Ouderdom
dagen
vol.gew.
kg/dm3
7
gem.
14
gem.
28
gem.
56
gem.
snelheid
m/sek.
dynamische
elasticiteitsmodulus
kgf/cm2
1,67
3780
187000
1,72
3750
202000
1,70
3710
187000
1,70
3750
192000
1,68
37^0
195000
1,72
3820
207000
1,70
3740
192000
1.70
3770
198000
1,68
3780
19700©
1,71
3820
210000
1,70
3740
196000
1,70
3780
201000
1,67
3710
187000
1,70
3820
203000
1,69
3740
187000
1,69
3760
192000
1) De waarde v a n de d y n a m i s c h e e l a s t i c i t e i t s m o d u l u s
voor
vocht.
1)
i s gevoelig
33 -
Tabel 13.
Volumegewicht
nr.
en wateropneming
droog
volumegew.
(kg/dm3)
van boorkernen
wateropneming
gew.%
vol.%
1
1
1,58
1,58
8,4
8,2
13,2
13,0
gem.
1,58
8,3
13,1
2
2
1 61
8,5
1,58
8,5
13,7
13,4
gem.
1,59
8,5
13,6
T
- 34 -
T a b e l 14.
g e b r u i k t e m a t e r i a l e n p e r m3
droog
korrelgewicht
kg/^dnrj
betonspecie
Lichtbeton
i n kg
Grindbeton
in liters
l i t e r s i n kg
in
cement ( P C - B E n c i e l i t e
kg/m3
3,15
360
115
350
111
betonzand
2,64
274
698
2tt4
B e r w i l i t 3-7 mm
grind
3-7 mm
1,24
723
212
171
—
—
B e r w i l i t 7-15 mm
grind
7-15 mm
2,65
S 300
Cretoplast
water
1,16
2,65
—
312
—
1,5
180
(geabsorbeerd)
269
—
1,5
134
(46)
lucht
465
—
—•
—
683
258
%5
156
1,5
156
x
34
35
1788,5
999,5
2352,0
1066,5
Ml
) D o o r h e t B e r w i l i t g e a b s o r b e e r d e w a t e r ( 8,7%)
op t i j d s t i p v a n h e t b e p a l e n v a n h e t w o l u m e g e w i c h t .
1
I
i
35 -
T a b e l 15
betonsoort
betonspecie-eigenschappen
grindbeton
lichtbeton
w/c-factor
0,5
(werkdijk)
luchtgehalte
zetmaat
triltijd
( kg/dm3
s
e
c
2,35
1,6
1,5
6
) v o l g e n s de VB-» ( c m )
5 consistometer
(
3,4
3,5
1,78
%
volumegewicht
0,^5
"
)
5
T a b e l 16
resultaat polljstproeven
fractie
Berwilit
56
4,6/5,6 mm
61
1,4/2,8 mm
65
?) P o l i s t o n e
3)
0pm:
met S.R.T.
apparaat
weerstand tegen2)
polijsten
8,0/9,6 am
S f f e k t i e v e »/ c - f a k t o r -
bepaald
3)
,37
Value
100=goed
50=minimaal
Rivierzand
1,4/2,8
mm h e e f t e e n p o l i s t o n e v a l u e v a n 55
- 36 -
T a b e l 17
R e s u l t a t e n van l i c h t - en
( ontleend
P r o e f s t u k ouderdom i n d a g e n
7
14
28
56
grindbetonproefstukken
a a n p r i s m a ' s v a n 10 x 10 x 40 cm)
Buigtreksterkte
kgf/cm2
Druksterkte
kgf/cm2
Dyn.elast.mod.
E/103
Vol.gewo ( p a t )
kg/1
kgf/cm2
lichtbeton
58
332
250
1,80
grindbeton
63
392
425
2,42
lichtbeton
grindbeton
55
244
64
293
477
434
1,80
2,38
lichtbeton
60
326
244
1,78
grindbeton
72
515
450
2,39
lichtbeton
63
72
316
560
244
1,80
462
2,40
grindbeton
- 37 -
T a b e l 18.
F y s i s c h e eigenschappen B e r w i l i t onderzocht
door Laboratorium Nederlandse C e m e n t i n d u s t r i e
Berwilit
Vochtgehalte i n %van
droog gewicht
Totale waterabsorbtiei n
% van droog gewicht
S t o r t g e w i c h t v a n aangevoerd
m a t e r i a a l i n kg/m3
Verzadigde korrelvolumeg e w i c h t i n kg/m3
9,7
18
3/7
Berwilit
10,7
15,6
693
681
1390
1330
7/15
- 38 -
Tabel
19
R e s u l t a t e n proeven u i t g e v o e r d door het L a b o r a t o r i u m
v a n de N e d e r l a n d s e C e m e n t i n d u s t r i e
Serie
1
2
w/c-factor Zetonder i n b e g r i p v a n maat
geabsor(cm)
b e e r d water
0,53
o,4o
7 dagen
zeer
plasti sch
10
1*
V
3
4
0,36
5
0,36
5
Gewicht der p r o e f k u b u s s e n en
D r u k s t e r k t e
i n
kgf/cm2
V.B,
5
M
5,84
5,73
5|78
6
0,32
0,32
5
3
6
9
"
147
204
dagen
»
193
211
5,99
kg
298
260
236
265
5,99
5,88
6 03
5,97
kg
"
"
6,03
6,07
5,99
"
"
kg
kg
kg
5,99
kg
5,93
5,99
5,99
kg
"
"
271
273
298
5,97
kg
281
6,03
"
5.98
5.99
6,19
kg
302
284
x 318
5,89
6,06
6,22
kg
"
"
6,05
kg
6,06
kg
"
"
"
"
28
6,00
5,98
5,90
6,06
6,02
x
5
kg
14
301
T
kg
kg
dagen
kg
2;
"
2i
202
5,79
6,05
5,92
kg
21
251
327
287
288
5,80
6,02
5,99
5,94
kg
"
"
3C
2<
21
kg
3C
296
302
307
302
5,99
6,11
5,99
kg
"
"
27
34
35
6,03
kg
32
278
260
c 293
277
5,92
6,08
6,26
kg
"
"
6,09
kg
36
329
344
353
342
6,09
6,18
6,00
kg
"
»
6,09
kg
37
36
39
37
300
400
311
337
6,03
6,10
6,13
6,09
»
"
31
34
x 41
1 h na aanmaak verdich£.
6,02
6,23
6,15
6,13
6,19
£,15
6,03
6,12
kg
316
269
298
294
6.11
6.12
6,18
6,14
"
"
276
338
300
kg
305
6,25
6,18
6,22
6,22
"
"
kg
kg
kg
"
"
kg
kg
"
"
kg
kg
kg
33
32
4o
35
14
Waterabsorptie van Berwilit als functie van de tijd
Fig.1
.nr.:
69-277
dr.nr.:
.6.2011
1.10
1,00
0,90
ilume gew.
n kg/cm
2
0,80
0,70
10
0,50-!-
»5
:htgehalte in gew. •/. t.o.v. drooggewicht
vocr
fig. 8
volumegewicht Berwilit als functie van het
vochtgehalte en de verdichting
m
CM
I-
€
c
(met eout.
bes trooid
ider 1
\
L7T
c
ra
ro
\
-a
>^
u
\
o
o
o
-o
E
3
o
1
"ra ro
*•»
I—
<= o
ro _Q
ro rg
r5
>
—
•
-
S
?
V)
-
in ai
— -C
ro
in
o
2 "2
W 6)
S.3
ij in
II
CD
>