ONDERZOEK NAAR EIGENSCHAPPEN VERVAARDIGD ALS ENKELE VAN MET BETON BERWILIT TOESLAG MATERIAAL RIJKSWATERSTAAT DIREKTIE SLUIZEN EN STUWEN L - 1 BIBLIOTHEEK DIRECTIE SLUIZEN NR. 5 1 ^ -~ N ° ER , KS i WATERSTAAT ONDERZOEK NAAR ENKELE EIGENSCHAPPEN VAN BETON VERVAARDIGD MET BERWILIT ALS L I C H T TOESLAGMATERIAAL. I. INLEIDING. Na e e n u i t v o e r i g o n d e r z o e k b i j T.N.O. op e e n a a n t a l l i c h t b e t o n met B e r w i l i t mengsels a l s t o e s l a g m a t e r i a a l t e n b e h o e v e van' de v o e t - b r u g t e Z e i a t ( r a p p o r t B-69-277/01.6.2011) i s b e s l o t e n r r o e f u i t t e v o e r e n op een p r a k t i j k - sen aantal stootplaten t e Zeist. N a a s t d i t o n d e r z o e k i s d o o r de l a b o r a t o r i u m d i e n s t v a n de Ne- derlandse C e m e n t l n d A s t r i e e e n o n d e r z o e k v e r r i c h t n a a r de s t e r k t e - o n t t r w i k k e l i n g v a n b e t o n v e r v a a r d i g d met B e r w i l i t . \ v 1 § H e t z e l f d e mengsel het % i s o o k o n d e r z o c h t d o o r de b e t o n a f d e l i n g V a n RijkswegenbouwlaboratoriumDe*?heeft naast sterkteproeven v e n g e d a a n t e r b e p a l i n g v a n de w a t e r i n d r i n g i n g , de de v o r s t b e s t e n d i g h e i d , t o o k JJJpoe- waterdoorlatendheid de E - m o d u l u s ( d y n a m i s c h ) e n de s l i j t v a s t h e i d . Eveneens z i j n de d r u k s t e r k t e r e s u l t a t e n v e r m e l d welke z i j n g e v o n d e n o p h e t s t o r t v a n de v o e t b r u g t e Z e i s t . De s a m e n s t e l l i n g v a n h e t m e n g s e l i s g e b a s e e r d op h e t b o v e n g e - noemde T.N.O„ r a p p o r t , w e l k e v o l l e d i g h e i d s h a l v e i n z i j n g e h e e l i n d i t rapport i s opgenomen. - 2 - - 2 T.N.O. werd de v r a a g g e B t e l d e e n b e t o n a a r a e n s t e l l i n g op t e g e v e n , die v o l d e e d a a n de v o l g e n d e eisen : - k u b u s d r u k s t e r k t e n a 28 d a g e n , v o o r z o v e r m o g e l i j k 4 0 0 kgf/m3; - d o c h t e n m i n a t e 350 kgf/cm2; volumegewicht - m a x i m a a l 1800 kgf/m3; t e v e r d i c h t e n met e e n t r i l n a a l d . Hierbij d i e n d e v o o r t s t e worden u i t g e g a a n v a n : - Berwilit als licht toeslagmateriaal; - h e t gebruik van p l a s t i f i c e e r d e r - een k o r r e l g r a d e r i n g voor zover m o g e l i j k v o l g e n s F u l l e r ; - het gebruik van Portlandcement Cretoplast; B klasse > B e h a l v e de m e n g v e r h o u d i n g e n werd georraagd t e b e p a l e n : - de v e r w e r k b a a r h e i d v a n de s p e c i e ; - de k u b u s d r u k s t e r k t e n a 7, I * e n 28 d a g e n 1 verharden ( s t a t i s c h en dynamisch). T e n s l o t t e werd g e v r a a g d l e n en verwerken II II-1. a a n t e g e v e n op w e l k e w i j z e h e t s a m e n s t e v a n h e t b e t o n i n de p r a k t i j k kan geschieden. Onderzoek. O n d e r z o e k v e r r i c h t d o o r T.N.O. ( r a p p o r t B-69-277/01.6.2011 1. WIE/JK ONDERZOEK EN RESULTATEN 1.1. V o c h t p ; e h a l t e b i j a a n k o m s t . w a t e r o p e n m i n g en k o r r e l v o l u m e g e w i c h t van h e t l i c h t e t o e l s a g m a t e r i a a l B e r w i l i t Berwilit w o r d t g e l e v e r d i n de f r a c t i e s 03 mm, 15-25 mm. T e n e i n d e 3-7 mm, 7-15 mm e e e n z o h o o g m o g e l i j k e b e t o n s t e r k t e t e v e r k r i j g e n werd g e b r u i k gemaakt v a n b e t o n z a n d v o o r de f r a c t i e 0-3 mm, t e r w i j l Berwilit v o o r de f r a c t i e s 3-7 mm en 7-15 mm (S 300) werd g e b r u i k t . Na o n t v a n g s t v a n de f r a c t i e s B e r w i l i t werd h e t v o c h t g e h a l t e d a a r v a n b e p a a l d . D i t b l e e k ( i n de k o r r e l s z o w e l a l s a a n h a n g w a t e r ) v o o r de fractie 3-7 mm t o t a a l ( S 300) 15 gew#. 17 gew.# t e b e d r a g e n e n v o o r de f r a c t i e 7-15 mm | - 3 - V e r v o l g e n s w e r d de w a t e r o p n e m i n g a l s f u n c t i e v a n de b e p a a l d . Deze b l e e k n a 30 m i n u t e n u u r 10 a 11 gew.%, z i e f i g u u r c a . 7 gew.% tijd t o t 20 t e bedragen uur en n a 20 1. H e t d r o o g k o r r e l v o l u m e g e v i c h t , d . i . de v e r h o u d i n g t u s s e n h e t gewicht v a n een z e k e r e h o e v e e l h e i d d r o o g t o e s l a g m a t e r i a a l en h e t v o l u m e d a t d o o r de a f z o n d e r l i j k e k o r r e l s d a a r v a n droeg r e s p e c t i e v e l i j k 1,18 velijk 1,25 en ingenomen, k g f / d m ^ v o o r de f r a c t i e k g f / d n r v o o r de f r a c t i e g o e d o v e r e e n met t.2. 1,25 tezamen wordt 7-15 mm (S 300). 3-7 mm en Deze b e d r a g e n de g e g e v e n s v a n de l e v e r a n c i e r , be- t e weten komen respectie- 5 1,15 kgf/dm . K o r r e l g r a d e r i n g voor het beton Bij h e t s a m e n s t e l l e n v a n de k o r r e l g r a d e r i n g w e r d g e b r u i k gemaakt van betonzand 7-15 mm a l s f i j n e f r a c t i e en v a n B e r w i l i t S 300, a l s grof toeslagmateriaal. 3-7 mm, respectievelijk I n f i g u u r 2 w o r d e n de korrel- g r a d e r i n g e n van deze f r a c t i e s a f z o n d e r l i j k gegeven. U i t g a a n d e van maximum k o r r e l d i a m e t e r v a n (zie 3-7 f i g u u r 3), nun en 7-15 15 ma en een g r a d e r i n g v o l g e n s r e s p e c t i e v e l i j k bedragen H i e r b i j d i e n t t e worden bedacht c a . 43%, 25% g e w i c h t e n v a n de a f z o n d e r l i j k e f r a c t i e s . In mm, 1,25 kgf/dm 5 mm de f r a c t i e s S 300 1,18 (<0,150 mm) met Voor hogere ? 3 g r a d e r i n g e n (A, B en C) i n v e r s c h i l l e n d e v e r h o u d i n g e n . Het i s hetgeen i n overeenstemming d i e s l e c h t s c i r c a 200 cementgehalten, g e b r u i k e l i j k i s , moet m i n d e r fijn materiaal i s met k g cement p e r m^ zoals i n Nederland voor De g r a d e r i n g e n A en C w a r e n , met aangepast toestand) kgf/dm . de F u l l e r - g r a d e r i n g z e e r v e e l f i j n verkrijgt, punt van F u l l e r , het t a b e l 2) d i e w e r d e n v e r k r e g e n d o o r s a m e n s t e l l e n v a n z a n d en B e r w i l i t b e k e n d d a t men gebaseerd Voor het zand bedraagt f i g u u r 3 w o r d e n n a a s t de F u l l e r - g r a d e r i n g , g e g e v e n ( z i e ook 32%. de k o r r e l v o l u m e - k g f / d m ^ , v o o r B e r w i l i t (Ln d r o g e en 7-15 mm, zodat v o o r h e t s a m e n s t e l l e n van e e n k o r r e l g r a d e r i n g r e k e n i n g g e h o u d e n moet w o r d e n met k o r r e l v o l u m e g e w i c h t 2,64 en d a t deze p e r c e n t a g e s z i j n op v o l u m e g e h a l t e n k o r r e l m a t e r i a a l , 3-7 Fuller m o e t e n de g e h a l t e n a a n de k o r r e l f r a c t i e s 0-3 mm een het uitgangs- beton gebruikte. constructiebeton t o e s l a g m a t e r i a a l worden g e b r u i k t . i n a c h t n e m i n g h i e r v a n , z o goed m o g e l i j k a a n de F u l l e r - g r a d e r i n g ; g r a d e r i n g B was grover. - If - 1.3. Betoneamenetellingen an eigenschappen v a n Bij de b e t o n s p e c i e h e t b e p a l e n v a n de m e n g v e r h o u d i n g e n w e r d u i t g e g a a n v a n een c e m e n t g e h a l t e v a n c i r c a 360 kg p e r m^ beton. Aan de h a n d v a n e e n p r o e f m e n g s e l , gemaakt met k o r r e l g r a d e r i n g A (zie t a b e l 2 e n f i g u u r 3) v o l g e n s de m e n g v e r h o u d i n g e n g e g e v e n i n t a b e l 4, w e r d de j u i s t e h o e v e e l h e i d w a t e r v a s t g e s t e l d . E r w e r d z o v e e l w a t e r t o e g e v o e g d , met d a a r i n o p g e l o s t de v o o r g e s c h r e v e n d o s e r i n g C r e t o p l a e t , d a t e e n s p e c i e o n t s t o n d d i e i n de s p e c i e k u i p ( d i a m e t e r c a . 40 cm, v u l h o o g t e c a . 20 cm) met e e n t r i l n a a l d goed t e v e r d i c h t e n was. De w a t e r / c e m e n t v e r h o u d i n g b e d r o e g d a a r b i j 0,50. M e t de k o r r e l g r a d e r i n g e n B e n C w e r d e n met h e t z e l f d e cement- g e h a l t e en d e z e l f d e water/cement v e r h o u d i n g eveneens betonmengsels vervaardigd. De m e n g i n g 50 l i t e r vond p l a a t s i n een E i r i c h tegenstroommenger van i n h o u d . H e t t e v o r e n gedroogde B e r w i l i t werd e e r s t geduren- de 10 m i n u t e n met de h e l f t v a n h e t mengwater g e d e e l t e l i j k d i g d . D a a r n a w e r d h e t z a n d e n cement verza- toegevoegd en werd 2 m i n u t e n gemengd. TensTotte w e r d de r e s t v a n h e t m e n g w a t e r , met d a a r i n o p g e l o s t de v o o r g e s c h r e v e n d o s e r i n g C r e t o p l a s t , t o e g e v o e g d e n w e r d n o g 1£ m i n u u t gemengd. De t o t a l e m e n g t i j d b e d r o e g d u s 3i a i n u u t . Van de v e r s e b e t o n s p e c i e w e r d e n d i r e c t n a h e t mengen de z e t m a a t en de schudmaat v o l g e n s de GBV 1962 b e p a a l d , a l s m e d e de z e t m a a t en de v e r e i s t e triltijd met de VB c o n s i s t o m e t e r . H e t v o l u m e g e w i c h t en l i e t l u c h t g e h a l t e w e r d e n met b e h u l p v a n e e n l u c h t k e t e l bepaald. De g e g e v e n s b e t r e f f e n d e de s p e c i e - e i g e n s c h a p p e n e n de m e n g v e r h o u d i n g e n w o r d e n i n de t a b e l l e n Uit tabel 3 blijkt, 3 en 4 gegeven. d a t h e t v o l u m e g e w i c h t v o o r de s a m e n s t e l l i n g A, B e n C r e s p e c t i e v e l i j k 1,77, 1,69 e n 1,83 k g f / d m bedroeg. De v e r w e r k b a a r h e i d was v o o r de s a m e n s t e l l i n g e n A e n C i e t s ( z e t m a a t GBT 2 c a , t r i l t i j d VB 5,5 B \ z e t m a a t GBV 1 cm, t r i l t i j d s e c . ) d a n v o o r de s a m e n s t e l l i n g VB 7 s e c ) . H e t l u c h t g e h a l t e , gemeten met de l u c h t k e t e l , samenstellingen i 3,2% beter b e d r o e g v o o r de d r i e D r u k s t e r k t e en elasticiteitsmodulus V o o r h e t v a s t s t e l l e n v a n de d r u k s t e r k t e w e r d e n k u b u s s e n met 20 c a r i b l e n g t e v e r v a a r d i g d en v o o r h e t b e p a l e n v a n de elasticiteitsmodulus p r i s m a ' s v a n 10 z 10 z 30 cm.De p r o e f s t u k k e n w e r d e n i n s t a l e n vervaardigd. De v e r d i c h t i n g v o n d p l a a t s met e e n t r i l n a a l d 18800 t/m; a m p l i t u d e 1,4 mm). met p l a s t i c van folie ontkiaten plaats Na h e t v e r d i c h t e n mallen (frequentie w e r d e n de proefstukken a f g e d e k t om u i t d r o g e n t e g e n t e g a a n t o t h e t moment ( c a . 20 u u r n a h e t s t o r t e n ) . De v e r d e r e v e r h a r d i n g v b n d t o t 7 d a g e n o u d e r d o a b i j 20°C, 9 8 % r . v . e n d a a r n a b i j 20°C, 65% r . v . Na 7, 14 e n 28 d a g e n v e r h a r d e n w e r d de d r u k s t e r k t e modulus en de bepaald. De d r u k s t e r k t e w e r d gemeten v o l g e n s de GBV 1962, d.w.z. met k a r t o n a l s d r u k v e r d e l e n d e t u s s e n l a a g en een b e l a s t i n g s s n e l h e i d per elasticiteits- v a n c a . 2,5 kgf/cm s e c . De e l a s t i c i t e i t s m o d u l u s werd s t a t i s c h e n d y n a m i s c h b e p a a l d . B i j de s t a t i s c h e methode w e r d e n de p r i s m a ' s v o l g e n s de l e n g t e r i c h t i n g belast, w a a r b i j de v e r k o r t i n g a l s f u n c t i e v a n de b e l a s t i n g . o v e r een l e n g t e De e l a s t i c i t e i t s m o d u l u s w e r d b e p a a l d a l s de h e l l i n g v a n de r a a k l i j n vervormings-diagram, ( z i e de f i g u r e n methode w e r d de l o n g i t u d i n a l e 4» 2 2 waarin f res 1 resonantiefrequentie belastings- i n de g r o n d t o o n formule: g, - longitudinale resonantiefrequentie I m lengte proefstuk Y • volumegewicht g - v e r s n e l l i n g v a n de zwaartekracht. 1 e v e r t b i j b e t o n h o g e r e w a a r d e n op dan de tabel grafisch 5 e n 6). B i j de d y n a m i s c h e Deze m e t i n g , w a a r b i j de b e l a s t i n g op h e t p r o e f s t u k In gemeten i n de o o r s p r o n g v a n h e t gemeten. De e l a s t i c i t e i t s m o d u l u s v o l g t u i t de E - 4 fr e 8 t v a n 20 cm w e r d praktisch n i h i l i s , statische meting. 5 w o r d e n de r e s u l t a t e n g e g e v e n v a n de k u b u s s t e r k t e , terwijl g e m i d d e l d e u i t k o m s t e n g r a f i s c h i n f i g u u r 7 worden weergegeven. de - Hieruit blijkt, 6- d a t met de s a m e n s t e l l i n g e n A en C d r u k s t e r k t e n n a p 28 dagen v e r h a r d e n v a n c i r c a 400 kgf/oa h e t v o l u m e g e w i c h t op d a t t i j d e t i p circa w e r d e n verkregen, terwijl 1,8 kgf/dar b e d r o e g . De s a m e n s t e l l i n g B b l e e k een i e t s l a g e r e s t e r k t e en een i e t s l a g e r v o l u m e g e w i c h t op te"Yeveren. De d r u k s t e r k t e t o e n e m i n g d a g e n ouderdom was v a n 7 t o t 28 v o o r de s a m e n a t e l l i n g A en C o n g e v e e r 1 8 % en v o o r s a m e n s t e l l i n g B o n g e v e e r 10%. Deze t o e n e m i n g e n z i j n m i n d e r d a n b i j grindbeton, hetgeen voor l i c h t beton k a r a k t e r i s t i e k i s . In t a b e l 6 w o r d e n de r e s u l t a t e n gegeven van de Deze b l e e k v a n 7 t o t 28 d a g e n v e r h a r d e n •lasticiteitsaodulus. p r a k t i s o h n i e t meer t o e t e nemen. De a r t e r k t e v a n d e z e p r i s m a ' s b l e e k n o g wel t o e t e nemen. 2 De s t a t i s c h e e l a s t i c i t e i t s m o d u l u s b l e e k n a 28 d a g e n 210.000 k g f / c a 2 t e b e d r a g e n , de d y n a m i s c h e e l a s t i c i t e i t s m o d u l u s 237-000 k g f / c m . 2.. ENKELE BESCHOUVINGEN BETREFFENDE HET SAMENSTELLEN EN CONTROLEBJSN VAN HET LICHTE BETON Bij h e t v e r v a a r d i g e n van l i c h t beton i n de p r a k t i j k d i e n t men t e h o u d e n met de a f w i j k e n d e e i g e n s c h a p p e n riaal van het l i o h t e rekening toeslagmate- t . o . v . zand en g r i n d . L i c h t t o e s l a g m a t e r i a a l k a n v e e l w a t e r ab- s o r b e r e n , h e t g e e n de v o l g e n d e consequentie-e heeftx a) Door w i s s e l e n d v o c h t g e h a l t e kunnen b i j h e t afwegen v e e l g r o t e r e f o u t e n w o r d e n gemaakt d a n b i j g r i n d e n z a n d . v e r d i e n t daarom de v o o r k e u r , Het afmeten i n maatdelen t e n z i j b i j h e t wegen r e k e n i n g w o r d t g e h o u d e n met h e t v o c h t g e h a l t e d o o r d i t t e b e p a l e n . droog Indien over t o e s l a g m a t e r i a a l w o r d t b e s c h i k t , k a n u i t e r a a r d met wegen w e l e e n n a u w k e u r i g e d o s e r i n g worden v e r k r e g e n . e c h t e r worden b e v o c h t i g d v o o r d a t D r o o g t o e s l a g m a t e r i a a l moet e r b e t o n mee w o r d t gemengd. b) D o o r a b s o r p t i e v a n w a t e r t i j d e n s en n a h e t mengen k a n de van h e t beton tegeaoet te geheel s n e l l e r v e r a i n d e r e n d a n b i j g r i n d b e t o n . Om h i e r a a n t e komen v e r d i e n t h e t a a n b e v e l i n g h e t t o e s l a g m a t e r i a a l v o o r a f bevochtigen, voorraad plasticiteit en w e l b i j v o o r k e u r a l l e e n h e t geoeelte v a n de d a t d i r e c t daarna wordt verwerkt. Het n a t s p u i t e n van g r o t e hoeveelheden t e g e l i j k l e i d t het m a t e r i a a l . namelijk t o t grote vochtverschillen i n In de menger moet e e r s t h e t a 3/4) c ) t o e s l a g m a t e r i a a l met van h e t mengwater gedeelte w o r d e n v o o r g e m e n g d , w a a r n a de bestanddelen worden bijgemengd. Haarmate h e t t o e s l a g m a t e r i a a l meer v o c h t zal een bevat b i j het overige verwerken, h e t v o l u m e g e w i c h t v a n h e t b e t o n h o g e r z i j n en de v o r s t b e s t e n d i g - h e i d van h e t v e r h a r d e b e t o n n a d e l i g b e l n v l o e d worden. Het namelijk zeer lang voordat g e b r u i k van een i s verdampt. l u c h t b e l v o r m e r voor h e t v e r b e t e r e n van b e s t e n d i g h e i d i s aan Behalve het o v e r t o l l l g e vocht te duurt Het de v o r s t - bevelen. het vochtabsorberend vermogen van licht toeslagmateriaal dient r e k e n i n g t e w o r d e n g e h o u d e n met h e t g e v a a r v o o r ontmengen b i j t e plastische aengsels, l i c h t e k o r r e l s op de gaan d r i j v e n , dus w a a r b i j de eenvoudigste praktijk Het procedure om zakken. de m e n g v e r h o u d i n g e n v a n h e t b e t o n zo goed m o g e l i j k c o n s t a n t lichte t o e s l a g m a t e r i a a l wordt i n maatdelen afgemeten, of n i n g t e h o u d e n met wisselend 3-7 mm g e h a l t e , zowel 5 liter inhoud en 7-15 am eventueel i s . n o o d z a k e l i j k teneinde reke- vochtgehalte. f i g u u r 8 wordt het volumegewicht ( s t o r t g e w i c h t ) van Berwilit i n de te houden i s w e l l i c h t a l s v o l g t : a f g e w o g e n . C o n t r S l e op h e t v o c h t g e h a l t e In mortel i n t e g e n s t e l l i n g t o t g r i n d b e t o n , w a a r b i j de g r i n d - k o r r e l s b i j ontmenging n a a r beneden De zwaardere S 300 b i j l o s inscheppen de fracties gegeven a l s f u n c t i e van h e t als na trillen, B i j deze p r o e v e n werd u i t g e g a a n van i n een vocht- maatvat ovendroog m a t e r i a a l , dat i n water werd v e r z a d i g d , w a a r b i j t u s s e n t i j d s h e t volumegewicht vochtgehalte Het werden van en bepaald. (reeds bevochtigde) B e r w i l i t moet e e r s t e n k e l e m i n u t e n met een g e d e e l t e van h e t mengwater wordan voorgemengd. Het z a n d en h e t cement w o r d e n d o o r mengen g e d o s e e r d . E r w o r d t zoveel water bijgevoegd ( z a t a a a t 2.cm) Met te a l s n o d i g i s om de v e r e i s t e c o n s i s t e n t i e verkrijgen. b e t r e k k i n g t o t h e t c o n t r o l e r e n op de juiste betonsamenstelling w o r d t i n de A m e r i k a a n s e V o o r s c h r i f t e n ( A . C . I . S t a n d a r d genoemd: tenslotte 613A-9-59) - 8 - C o n t r O l e komt n e a r op h e t constant houden van het cementgehalte, z e t m a a t en h e t v o l u m e d r o o g t o e s l a g m a t e r i a a l p e r m^ l i j k van van v a r i a t i e s i n het het droge gewicht T e e l v u l d i g c o n t r o l e r e n van noodzakelijk. Een het verandering het een verschil van nodig van een materiaal constant vochtgehalte om het t e h o u d e n . I n d i e n de het d i e n t te worden bedacht, a l d u s bij een het b e h o r e n d e b i j een zeker v e r h o g e n , moet h e t h o g e r e w a t e r g e h a l t e verhoging van het vochtge- toeslag- toeslagmateriaal toeslagmateriaal cementgehalte, gecorrigeerd cementgehalte, b l i j k t om samengaan met de ten- S t a n d a r d 613A-9-59, d a t cementgehalte a l l e e n teneinde veran- te houden. b a s i s van gegeven c o n s i s t e n t i e . I n d i e n het n o d i g een uitsluitsel. g e w i c h t aan constant de ACI zijn i n g r a d a t i e , of water/cement verhouding g e l d i g i s voor l i c h t Wanneer m e n g s e l s w o r d e n s a m e n g e s t e l d op druksterkte het d i t veroorzaakt droog t o e s l a g m a t e r i a a l Tenslotte de Indien d r o g e g e w i c h t aan d i c h t h e i d van verandering toeslagmateriaal. geven h i e r o v e r volume d r o o g t o e s l a g m a t e r i a a l de een is te s t e l l e n of d i t verschil einde het p r i n c i p e van volume worden t o e s l a g m a t e r i a a l . C o n t r 6 1 e op teneinde d e r d i s , w o r d t h e t g e w i c h t aan htt vast veranderd i s , wordt het gecorrigeerd, dichtheid betonspecie luchtbelvormer). een h a l t e , g r a c V a t i e en k o r r e l v o l u m e g e w i c h t Indien het de g e w i c h t aan i s v e r a n d e r d , kan v e r s c h i l i n vochtgehalte, i n d i c h t h e i d van het onafhanke- t e houden. volumegewicht van l u c h t g e h a l t e i s dus toeslagmateriaal constant i n v o l u m e g e w i c h t d u i d t op correct i s (vooral b i j gebruik g e w i c h t aan een constant l u c h t g e h a l t e of verandering Meten van door d a a r v a n . I n d i e n de t o e s l a g m a t e r i a a l n i e t v a r i e e r t , kan gehandhaafd door het i n het vochtgehalte beton, de een druksterkte de beton. wordt verkregen zetmaat te evenredige te handhaven. 3 . SAMENYATTING Brie betonsamenstellingan t r i l l e n kon v o o r de worden v e r d i c h t , w a a r b i j g r o v e f r a c t i e s en V o o r twee s a m e n s t e l l i n g e n (20 cm ca 1,8 w e r d e n v a s t g e s t e l d , w a a r v a n de riblengte) ca. 400 kgf/dm^ bedroeg. Berwilit als licht b e t o n z a n d v o o r de was na 28 fijne het door toeslagmateriaal f r a c t i e s werd d a g e n v e r h a r d e n de kgf/cm , t e r w i j l specie gebruikt. kubusdruksterkte volumegewicht -9 De s t a t i s c h e - elasticiteitsmodulus, vastgesteld v o o r e6n van deze s a m e n s t e l l i n g e n , b e d r o e g n a 28 d a g e n 210.000 kgf/cm2. B e h a l v e de k u b u s d r u k s t e r k t e e n de s t a t i s c h e w e r d e n b e p a a l d de c o n s i s t e n t i e elasticiteitsmodulus, v a n de s p e c i e ( z e t m a a t , VB c o n s i s t e n t i e ) , h e t l u c h t g e h a l t e en de d y n a m i s c h e schudmaat, elasticiteits- modulus. Een b e s c h o u w i n g werd g e g e v e n b e t r e f f e n d e v o o r z o r g e n , d i e n o d i g om h e t l i c h t e b e t o n v o l g e n s de v e r e i s t e vervaardigen. zijn mengverhoudingen t e kunnen - i o - ii - 2. 1. O n d e r z o e k v e r r i c h t op h e t werk t e Z e i s t . Inleiding. Om e n i g e e r v a r i n g t e k r i j g e n met h e t s t o r t e n v a n l i c h t b e t z i j n e e n 7 - t a l s t o o t p l a t e n v a n de o n d e r d o o r g a n g Z e i s t uitgevoerd in lichtbeton. Alvorens o v e r t e gaan t o t h e t s t o r t e n v a n de s t o o t p l a t e n w e r d e n op h e t l a b o r a t o r i u m . v a n d e BEFU e e n a a n t a l proefkubussen gestort. Hiervoor w e r d e n twee m e n g s e l s g e k o z e n D e n E ( z i e t a b e l 1 •Per v e r k r i j g i n g v a n v e r g e l i j k b a r e r e s u l t a t e n w e r d e n a a n h betonmengsel D d e z e l f d e eisen gesteld a l s aan het laboratorium m e n g s e l A, o n d e r z o c h t d o o r T.N.O. Van h e t r e s u l t a a t v a n d e z e twee m e n g s e l z o u h e t a f h a n g e n welke s a m e n s t e l l i n g ter gekozen z o u worden v o o r h e t p r o e f s t o r t en l h e t d e f i n i t i e v e s t o r t v a n de v o e t b r u g t e Z e i s t . Het p r o e f s t o r t werd u i t g e v o e r d op s t o o t p l a t e n v a n de o n - d e r d o o r g a n g . U i t de s t o o t p l a t e n w e r d e n c i l i n d e r s g e b o o r d om wat e r i n d r i n g i n g s - en waterdoorlat«atieidsproeven t e d o e n . Deze p r o e v e n z i j n u i t g e v o e r d door h e t Hijkswegenbouwlabo- ratorium. 2. K o r r e l g r a d e r i n g van het betonmengael. Na o n t v a n g s t v a n de f r a c t i e s B e r w i l i t 3-7 mm e n 7-15 mm werd h e t v o c h t g e h a l t e bepaald. D i t bleek ( g e a b s o r b e e r d i n de k o r r e l s en aamhangwafcer ) v o o r d e f r a c t i e 3-7 mm t o t a a l 20 gew# t e b e d r a g e n e n v o o r d e f r a c t i e 7-15 mm ( S 300) 19 gew#. Het lijk droogkorrelvolume gewicht (K.V.Q.) b e d r o e g r e s p e c t i e v i '\ 2k kg/dm3 v o o r d e f r a c t i e 3-7 mm e n 1,16 kg/dm3 v o o r de y f r a k t i e 7-15 mm. Voor mengsel D werden de g e h a l t e n 3-7 mm e n 7-15 mm r e s p e c t i e v e l i j k 38,8%, B i j het samenstellen kromme o goed m o g e l i j k z a a n k o r r e l f r a c t i e s 0-3 1 2k,6% e n 36,0#. v a n de k o r r e l g r a d e r i n g moest de F u l l < benaderd worden. De verhcwnding v a n d e g e d o s e e r d e t o e s l a g m a t e r i a l e n sel D was d u s g e l i j k a a n d a t v a n A. v a n menf - 11 - M e n g s e l E werd i n o v e r l e g met de BEFU z o d a n i g gewijzigd, d a t de v e r w e r k b a a r h e i d b e t e r werd t e n o p z i c h t e v a n m e n g s e l D. De v e r h t M d i n g v a n de k o r r e l f r a c t i e s werd v o o r m e n g s e l E als volgt : 0-3 mm. 38#; 3-7 mm, In figuur 26# en 7-15 mm, 36#. 9 z i j n de g r a d e r i n g e n D en E gegeven ( z i e ook t a b e l 7). N a d a t d e f r a k t i e s B e r w i l i t 2k u u r v o o r h e t s t o r t goed ware<n n a t g e h o u d e n werd n o g m a a l s h e t v o c h t p e r c e n t a g e g e a b s o r b e e r d w a t e r b e p a a l d . D i t b l e e k v o o r de f r a c t i e 3-7 mm ca.10 gew# e n v o o r d e f r a c t i e 7-15 mm c a . 6 gew# t e b e d r a g e n . % MengvolKorde f a b r i e k s b e t o n en e i g e n s c h a p p e n v a n de s p e c i e . U i t g e g a a n moest w o r d e n v a n m e n g i n g i n de t r u c k m i x e r ( v r i j e v a l molen ) , d a a r de n a t t e c e n t r a l e (met t e g e n s t r o o m - m o l e n ) v o o r e e n d e r g e l i j k k l e i n e s t o r t ( 6 5 m3) n i e t de n o r r a a l e d a g p r o d u c t i e v a n 600 a 700 m3 kon s t i l l e g g e n . Bovendien zou- d e n t w e e g r i n d s i l o ' s e l k met e e n f r a c t i e B e r w i l i t g e v u l d moeten worden. Daar de a f s t a n d f a b r i e k - werk d e r m a t e g r o o t was en e r met v e r k e e r s s t a g n a t i e r e k e n i n g g e h o u d e n moest w o r d e n , werd h e t t e v e n s r a a d z a a m g e a c h t de j u i s t e h o e v e e l h e i d w a t e r op h e t werk t e d o s e r e n . H e t p r o e f p r o g r a m m a werd h i e r o p a a n g e p a s t . H e t v o o r b e v o c h t i g d e B e r w i l i t werd e e r s t met z a n d ca.2 m i n u t e n voorgemengd. D a a r n a werd h e t e r a e n t t o e g e v o e g d e n c werd n o g 1 m i n u u t gemengd. T o t s l o t werd de j u i s t e d o s e r i n g w a t e r met h u l p s t o f ( C r e t o p l a s t ) t o e g e v o e g d e n werd h e t g e h e e l n o g c a . 3 m i n u t e n g e mengd. De m e n g s e l s D e n E, d i e nu v e r k r e g e n w e t d e n , w a r e n n a h e t mengen z e e r goed v e r w e r k b a a r ( z e t m a a t 1.5, V.B. direct triltijd 6 sec.). D e gefcevens b e t r e f f e n d e de s p e c i e e i g e n s c h a p p e n e n de m e n g v e r h o u d i n g e n z i j n i n de t a b e l l e n 8 e n 10 g e g e v e n . Na c a . 10 m i n u t e n l i e p de p l a s t i c i t e i t ieta t e r u g en werd h e t v e r d i c h t e n v a n de s p e c i e wat m o e i l i j k e r . De o o r z a a k hier- - 12 - h i e r v a n was h e t n o g n i e t v o l l e d i g met w a t e r v e r z a d i g d z i j n v a n de Berwilit. k» Druksterkte. Van de s p e c i e w e r d e n k u b u s s e n 20 x 20 x 20 cm v e r v a a r d i g d . De preefstukken w e r d e n v e r d i c h t met e e n t r i l n a a l d . Na 1 d a g v e r h a r d e n en na o n t k i s t e n werd de h e l f t v a n h e t a a n t a l k u b u s s e n i n de k l i m a a t k a m e r v a n de BEFU c e n t r a l e o p g e s l a g e n C 20% C, bleven afgedekt met p l a s t i c 95% R.V). De o v e r i g e kubusse f o l i e i n de b u i t e n l u c h t ( g e m . t e m p e r a t u u r c a . 1 8 ^ C ) o n d e r n o r m a l e w e e r s o m s t a n d i g h e d e n ( R.V. 65%)• Na 7 Ik e n 28 d a g e n v e r h a r d e n werd de d r u k s t e r k t e b e p a a l d . f d r u k s t e r k t e werd g e m e t e n v o l g e n s In Bij c v a n 3 v a n de 4 k u b u s s e n . een nader onderzoek door het Laboratorium Cementindustrie boratorium kubusdruksterkt i s de t e r u g g a n g v a n de 28 d a g e n d r u k s t e r k t e t e n o p z i c v a n de 14 d a g e n d r u k s t e r k t e v a n de N e d e r l a n d s e n a a n de hand v a n l a t e r e o n d e r z o e k i n g e n v a n d i t L a - op b e t o n v e r v a a r d i g d port i svermeld) In de G.B.V. 1962. t a b e l 11 w o r d e n de r e s u l t a t e n g e g e v e n v a n de Opvallend De met B e r w i l i t (zoals verder werd d i t v e r s c h i j n s e l n i e t v e r o n t r u s t e n d i nd i trap genoemdo i e d e r g e v a l kwam b i j d e p r o e v e n d u i d e l i j k n a a r v o r e n , d a t de 1 28 d a g e n s t e r k t e n i e t v e e l h o g e r werd d a n de 1 * d a g e n d r u k s t e r k t e ( z i ook f i g . 7 e n 10). De k o r r e l s z i j n de z w a k s t e s c h a k e l , w a a r v a n de s t e r k t e t i j d s - onafhankelijk i s . 5. B e s c h r i j v i n g p r o e f s t o r t op s t o o t p l a t e n . Aan de hand v a n de e r v a r i n g e n o p g e d a a n b i j bovengenoemd o n d e r z o op de B E F U - c e n t r a l e w e r d e n e e n 7 - t a l s t o o t p l a t e n b i j de o n d e r d o o r g a n g Zeist gestort. De s a m e n s t e l l i n g v a n h e t m e n g s e l ( F ) werd g e l i j k g e h o u d e n a a n d a t v a n A e n D. Het den t r a n s p o r t en de v e r w e r k i n g m o e s t e n op d e z e l f d e w i j z e a l s h e t t r a n s p o r t en de v e r w e r k i n g De hoeveelheid verdeeld over licht geschi b i j h e t s t o r t v a n de v o e t b r u g o b e t o n v o o r h e t p r o e f s t o r t ( c a 7 m3) twee t r u c k m i x e r s . De w a t e r d o s e r i n g geschiede werd op h e t wer ( 170 l/m3 - z i e t a b e l 10). D i r e c t n a d o s e r i n g e n m e n g i n g ( c a . 3*5 mi n u u t ) w e r d e n e e n a a n t a l m o n s t e r s genomen. De -13 De p l a s t i c i t e i t VB 9 s e c ) , d o c h l i e p terug te - v a n de s p e c i e was goed ( z e t m a a t 1,5 triltijd f n a h e t s t o r t e n v a n de e e r s t e s t o o t p l a a t ( N a 15 m i n u t e n ) . De tweede truckmixer gaf hetzelfde sterk beeld zien. De a f w e r k i n g was m o e i l i j k e r d a n b i j g r i n d b e t o n . 6* Proeven p r o e f s t o r t ( Rijkswegenbouwlaboratorium). Na v e r h a r d i n g v a n de s t o o t p l a t e n w e r d e n e e n a a n t a l genomen en c i l i n d e r s g e b o o r d . Deze w e r d e n n a a r h e t monsters Rijkswegenbouw- l a b o r a t o r i u m t e D e l f t ges^zonden t e n b e h o e v e v a n h e t v o l g e n d e o n d e r zoek; a) Druksterkte Op 12 k u b u s s e n , o n d e r d e z e l f d e o m s t a n d i g h e d e n v e r h a r d a l s de s t o o t p l a t e n i n h e t w e r k , werd s t e e d s op e e n s e r i e v a n drie k u b u s s e n de d r u k s t e r k t e b e p a a l d b i j e e n ouderdom v a n 7» 56 en dagen. In t a b e l 11 o n d e r F, 12 en 13, de p r o e f n e m i n g e n met Ook In w o r d e n de u i t k o m s t e n v a n de k u b u s s e n en p r i s m a ' s w e e r g e g e v e n . h i e r was de g e m i d d e l d e t r e k s t e r k t e v a n de k u b u s s e n n a 28 d a g e n l a g e r d a n n a 14 figuur dagen. 10 i s d u i d e l i j k t e z i e n d a t de s t e r k t e n a 14 g e n n o g maar w e i n i g b) 2S da- oplocpt. Elasticiteitsmodulus. Op d r i e p r i s m a ' s 7 x 7 x 30 cm e v e n e e n s o n d e r dezelfde w e e r s o m s t a n d i g h e d e n v e r h a r d . werd v a n e l k e p r i s m a na 7en 56 d a g e n op n i e t - d e s t r u c t i e v e w i j z e de 1^» 28 voortplantingssnel- h e i d i n h e t b e t o n b e p a a l d . T e v e n s werd d o o r m i d d e l v a n e e n r e s o n a n t i e m e t i n g de d y n a m i s c h e e l a s t i c i t e i t s m o d u l u s De l a g e r e e l a s t i c i t e i t s m o d u l u s n a 56 met de w a a r d e na 28 d a g e n moet worden dagen vastgesteld. vergeleken t o e g e s c h r e v e n aan h e t vochtgehalte. De p r i s m a ' s w a r e n b i j e e n ouderdom v a n 56 d a g e n i n een droge t o e s t a n d , z o a l s b l i j k t u i t het volumegewicht ( z i e t a b e l 12). I n droge t o e s t a n d wordt i n het algemeen citeitsmodulus een l a g e r e elasti- gevonden. c. Vries- - c) 14 - V r i e s - en d o o i p r o e v e n . Twee b o o r k e r n e n 0 10 cm g e m e r k t 1 en 2 werden a a n e e n 4 0 - t a l vries-dooicycli onnderworpen. Rpndom h e t b o v e n v l a k werd e e n r u b b e r manchet b e v e s t i g d zodat op h e t b e t o n e e n c i r c a 3 mm d i k k e w a t e r l a a g k o n w o r d e n a a n g e b r a c h t . De c i l i n d e r s w e r d e n t i j d e n s e e n c y c l u s g e d u r e n d e de 2 u u r b i j -20° C i n l u c h t g e p l a a t s t . D a a r n a w e r d e n de p r o e f s t u k k e n 1 u u r b i j k a m e r t e n peratuur geplaatst. T i j d e n s de d o o i p e r i o d e was op c i l i n d e r 2 e e n h o e v e e l h e i d s t r o o i z o u t overeenkomend met 550 gr/m2 a a n g e b r a c h t . De h o e v e e l h e i d m a t e r i a a l , d a t t i j d e n s de p r o e v e n v a n h e t b e t o n l o s r a a k t e werd v e r z a m e l d en gewogen. 11 In f i g u u r w o r d t h e t g e w i c h t s v e r l i e s a l s f u n c t i e v a n h e t aan- t a l v r i e s - d o o i c y c l i weergegeven. Z o a l s u i t f i g u u r lean w o r d e n afge l e z e n h e e f t h e t s t r o o i e n v a n z o u t de b e t o n a a n t a s t i n g d u i d e l i j k v e r sneld. De v r i e s - d o o i p r o e v e n w e r d e n g e l i j k t i j d i g u i t g e v o e r d met e e n s e r i e b o o r k e r n e n a f k o m s t i g v a n betonwegen. Het l i c h t b e t o n b l e e k i n v e r g e l i j k i n g met h e t w e g e n b e t o n e e n goede v o r s t b e s t e n d i g h e i d t e hebben. Het l u c h t p e r c e n t a g e v a n h e t l i c f c b e t o n bedroeg c a . 3 5%« t d) Waterindringing. De w a t e r i n d r i n g i n g v a n v i e r b o o r k e r n e n g e m e r k t 1 en 2, werd b e p a a l d d o o r de k e r n e n e e r s t twee e t m a l e n t e d r o g e n . i i a de .ker-nsn. gewogen ' te' hebben',''-werden twee e t m a l e n o n d e r w a t e r g e d o m p e l d d werd h e t g e w i c h t b o v e n en o n d e r w a t e r b e p a a l d . Uit de v e r k r e g e n m e e t - u i t k o m s t e n werd h e t d r o o g v o l u m e g e w i c h t i en de w a t e r o p e n m i n g b e r e k e n d - I n t a b e l 13 w o r d t h e t d r o o g v o l u m e g e w i q en de w a t e r o p e n m i n g ( i n g e w i c h t s p r o c e n t e n en v o l u m e p r o c e n t e n ) weer-J gegeven. > e) Waterdoorlat endheid. Op de b i j p r o e v e n c en d g e b r u i k t e b o o r k e r n e n w e r d e n w a t e r - w a t e r d o o r l a t e n d h e i d s p r o e v e n g e d a a n . H i e r t o e w e r d e n u i t genoemde.booij k e r n e n c i l i n d e r s met e e n h o o g t e v a n 10 cm g e z a a g d . Op d e z e cilinders werd a c h t e r e e n v o l g e n s s t e e d s g e d u r e n d e 8 u u r e e n w a t e r d r u k a a n g e b r a d van i v a n 0,05 a t o , Na 0,10 a t o , 1,0 a t o e n 2,0 a t o . a f l o o p v a n de p r o e f b l e e k dat geen e n k e l e c i l i n d e r wa- t e r had d o o r g e l a t e n . f) Vergell.jking lichtbeton-grindbeton. 0m e n i g s z i n s e e n v e r g e l i j k i n g t e k r i j g e n t u s s e n l i c h t b e t o n en g r i n d b e t o n werd v o o r de b e t o n s o o r t e n e e n s a m e n s t e l l i n g gemaakt w e l k e d e F u l l e r - k r o m m e z o v e e l m o g e l i j k b e n a d e r d e e n de f r a c t i e s B e r w i l i t vervangen door f r a c t i e s g r i n d . De h o e v e e l h e d e n cement i n b e i d e s p e c i e V waren gelijk ( 360 kg/m3). De o v e r i g e t o e s l a g s t o f f e n werden i n g e l i j k e hoeveelheden g e d o s e e r d . De m e n g v e r h o u d i n g i s a a n g e g e v e n i n t a b e l 1 4 . De g e g e v e n s b e t r e f f e n d e de s p e c i e - e i g e n s c h a p p e n worden i n t a b e l 15 v e r m e l d . Van beide s p e c i e s w e r d e n p r i s m a ' s v a n 10 x 10 x 40 cm v e r - v a a r d i g d , d i e n a d r i e d a g e n v e r h a r d e n i n l u c h t v a n 20° C met e e n r e l a t i e f vochtgehalte v a n 95 - 100% o n d e r w a t e r v a n 20° C b e w a a r d w e r d e n t o t d e datum v a n b e p r o e v i n g . De p r i s m a ' s werden i n w a t e r v e r z a d i g d e ven onderworpen. H i e r d o o r toestand t r e d e n l a g e r e d r u k s t e r k t e n op d o o r d a t e r b i j h e t d r u k k e n v a n de k u b u s e e n v o l u m e v e r m i n d e r i n g De aan proe- optreedt. r e s u l t a t e n v a n de p r o e v e n op d r u k s t e r k t e , b u i g t r e k - s t e k t t e , dynamische e l a s t i c i t e i t s m o d u l u s en volumegewicht staan v e r m e l d i n t a b e l 17. De buigtreksterkte l i g t d u i d e l i j k achter b i j grindbeton. Voor l i c h t b e t o n b l i j f t gen ongeveer constant. de e l a s t i c i t e i t s m o d u l u s n a 14 d a - Voor g r i n d b e t o n was d e m a x i m a l e w a a r d e n a 28 d a g e n n o g n i e t b e r e i k t e n b l e e f de e l a s t i c i t e i t s m o d u l u s stij» gen. g) P o l i j B t - en v e r b r i . l z e l i n g s p r o e f . Op het t o e s l a g m a t e r i a a l B e r w i l i t slijtvastheid i s t e r b e p a l i n g v a n de e e n p o l i j s t p r o e f u i t g e v o e r d . D a a r t o e z i j n de f r a c - t i e s 8,0/9,6 mm, 4,0/5,6 mm e n 1,4/2,8 mm u i t g e z e e f d e n a f z o n - d e r l i j k aan p o l i j s t p r o e v e n onderworpen. De r e s u l t a t e n v a n h e t o n d e r z o e k s t a a n v e r m e l d i n t a b e l 16. Ge- - 16 - G e d u r e n d e de b e p r o e v i n g b l e e k de s l i j t v a s t h e i d v a n h e t materiaal Berwilit voldoende 0 g e r i n g t e z i j n . De w e e r s t a n d Met d e o n t v a n g e n monsters B e r w i l i t onderzoe tegen p o l i j s t e n i s ( 3-7 mm e n 7-15 mm) werd e e n v e r b r i j z e l i n g s p r o e f u i t g e v o e r d v o l g e n s p r o e f 36 v a n d e " E i s e r 1967. De v e r b r i j z e l i n g v a n de f r a c t i e s £-7 mm was 61,2 gew# e n d i e va de f r a c t i e 7-15 mm b e d r o e g 76,5 gew%. V o o r /Jf-eenslag v o o r c e m e n t b e t o n w e g e n mag d e v e r b r i j z e l i n g t e n h o o g s t e 35 gew% b e d r a g e n . De v e r b r i j z e l i n g van het m a t e r i a a l B e r w i l i t s t r o e f h e i d v a n een cementbetonnen i s g r o o t zodat de wegdek, w a a r i n d i t m a t e r i a a l i s v e r w e r k t , onder v e r k e e r s p o e d i g z a l afnemen. I I - 3* Onderzoek verricht d o o r de L a b o r a t o r i u m D i e n s t v a n de Nederlandse Cementindustrie. 1. Inleiding. N a d a t b i j de h i e r v o o r v e r m e l d e b e p r o e v i n g e n g e c o n s t a t e e r d w e r d , dat de 28 d a g e n d r u k s t e r k t e l a g e r was d a n d e 14 d a g e n d r u k s t e r k t e ( z i t a b e l 11) werd d o o r de N e d e r l a n d s e C e m e n t i n d u s t r i e e e n n a d e r i n g e s t e l d . H i e r v o o r werden een a a n t a l mengsels s c h i l l e n d e cementgehalte. E r i s h i e r b i j niet van de f r a c t i e B e r w i l i t onderzoe s a m e n g e s t e l d met v e r - nagegaan o f de k w a l i t e i t 7-15 mm v o l d e e d a a n de e i s e n v a n de k w a l i t e i t S 300. 2. F y s i s c h e eigenschappen. Van h e t a a n g e v o e r d e materiaal, Berwilit i n de f r a c t i e s 3-7 mm e 7-15 mm w e r d e n e e n a a n t a l f y s i s c h e e i g e n s c h a p p e n b e p a a l d , w e l k e m e l d s t a a n i n t a b e l 18. Met d i t m a t e r i a a l w e r d e n e e n a a n t a l ver- mengsels gemaakt w a a r b i j g e s t r e e f d werd n a a r c e m e n t g e h a l t e n v a n 350 kg/m3, r e 375 kg/m3, a l l e s met P o r t l a n d c e m e n t k l a s s e B. De v e r w e r k b a a r h e i d moest c a 6 a 10 s e c . V.B. b e d r a g e n . I n v e r b a n d met h e t s p o e d e i s e n d e k a r a k t e r v a n h e t onderzoek;werd de p r o e f m e n g s e l s gemaakt o n m i d d e l l i j k n a o n t v a n g s t v a n B e r w i l i t op 14 a u g u s t u s 1970. D a a r b i j werd g e b r u i k gemaakt v a n e n i g e o r i e n t e r e n d e gegevens, v e r s t r e k t d o o r N.V. B e f u t e Utrecht» 3. Sa^" - 17- 3* Samenstelling Berwilit i n mengsels. i s g e d o s e e r d a l s m a t e r i a a l met e e n v o c h t g e h a l t e z o a l s t&b'eSP&tHMK/k*' aangegeven. Voor de b e r e k e n i n g v a n h e t volume i s a n g e n o m e n , d a t h e t m a t e r i a a l met w a t e r v e r z a d i g d i s , z o d a t e e n g e a d e e l t e v a n h e t v r i j e w a t e r h i e r i n i s opgenomen. V o o r de b e r e k e n i n g v a n c e m e n t g e h a l t e e n v o l u r r i e g e w i c h t i s a a n genomen, d a t 1 m3 v e r d i c h t e s p e c i e h% l u c h t b e v a t t e . De a a n g e g e v e n water-cement f a c t o r ( z i e t a b e l ) h e e f t b e t r e k k i n g o p de t o t a l e h o e v e e l h e i d w a t e r i n d e s p e c i e , v e r m i n d e r d met d e h o e v e e l h e i d w a t e r , d i e i n t o t a a l door B e r w i l i t k a n worden g e a d s o r b e e r d . V e r d e r b e v a t t e n a l l e m e n g s e l s 0,4% C r e t o p l a s t Mengsel 1. 12,25 12,25 kkgg E n c i e l i t e 7,5 " 16,1 » zand 0,6 ) z a n d 0,6 - 2,4 ) 7,4 " Berwilit 3/7 9,8 " Berwilit 7/15 7,6 1 water 60,6 M e n g s e l 2. ((p.c.Bc.) p.c.B.) m 4,0 • 8,9 " • • 5,7 7,6 " " • kg Cementgehalte x 12,25 • Totaalgewicht x 60,6 12,25 k g E n c i e l i t e (p.c.H.) liter 6,5 " (vrij 32,7 l i t e r 360 kg/m3. = 1780 kg/m3. = 4,0 liter = 8,9 " 23,6 " zand 7,4 " Berwilit 3/7 = 5,7 " 9,8 " Berwilit 7/15 =" 7,6 " 6,0 1 water = " 59,0 kg 4,9 31,1 Cementgehalte x (op cementgewicht). 12,25 = liter 376 kg/m3 960 Totaalgewicht ^ ^ x 59,0= 1820 kg/m3. M e n g s e l 3 en 4 water) - 18 - Mengsel 3 en 4. 12.25 k g E n c i e l i t e 23,6 " z a n d (p.c.B.) 7.4 " Berwilit 3/7 9,8 " Berwilit 7/15 5.5 1 water 58,5 Totaalgewicht 13,1 k g Encielite (p.c.B.) " zand 16,0 " z a n d 0,6 - 2,4 7,4 " Berwilit 3/7 9,8 " Berwilit 7/15 5,3 1 water = 4,4 " 30,6 liter 0,6 = ) 380 kg/m3. 4,2 liter n 8,5 ) 5,7 " = 7,6 " = 4,2 " kg 30,2 Cementgehalte Totaalgewicht 4. 11 7,6 X 58,5 " 1830 kg/m3. 6,5 58,1 liter = x 12,25 = 30,o 4,0 8,9 5,7 kg Cementgehalte Mengsel 5 e n 5. = = ' X 13,1 = M5 liter kg/m3 x 58,1 = 1840 kg/m3. Verwerkbaarheld. Van a l l e m e n g s e l s i s i n t a b e l 19 de v e r w e r k b a a r h e i d a a n g e g e v e n . Van m e n g s e l 4 i s t e v e n 3 h e t v e r l o o p v a n de v e r w e r k b a a r h e i d n a gegaan : Beginverwerkbaarheid: zetmaat 5 cm; V.B. 4,2 s e c . na \ h : z e t m a a t 2,5 cm; V.B. 9 na 1 h : zetmaat 2 sec. cm; V.B. 12,2 s e c . I n v e r b a n d h i e r m e d e i s e e n g e d e e l t e v a n de p r e e f s t u k k e n v a n d i m e n g s e l e e r s t n a 1 u u r v e r d i c h t . De s t e r k t e v a n d e z e p r o e f s t u k k e n i s duidelijk s h o g e r d a n v a n de o n m i d d e l l i j k v e r d i c h t e p r o e f s t u k k e n v a n h e t z e l f d e mengsel. D i t i s o v e r i g e n s een bekend v e r s c h i j n s e l van b e t o n ) . door ("naverdichti De g e m i d d e l d e s t e r k t e c i j f e r s v a n d i t m e n g s e l z i j n d a a r - geflatteerd. Druk- * 19 - Druksterkte. De d r u k s t e r k t e n z i j n Deze z i j n bepaald aan proefkubussen v a n 15 x 15 x 15 cm3. onder g e c o n d i t i o n e e r d e omstandigheden v e r h a r d en b e p r o e f d n a r e s p . 7» 14 e n 28 d a g e n . De r e s u l t a t e n z i j n 5« w e e r g e g e v e n i n t a b e l 19« Conclusie. H o e w e l de s a m e n s t e l l i n g v a n de p r o e f m e n g s e l s g e h a l t e ) n i e t g e h e e l conform de opdrocht dit w a s , werd t o c h h e t d o e l v a n o n d e r z o e k b e r e i k t . I n t e g e n s t e l l i n g met e e r d e r e blijkt (met name h e t c e m e n t - geschiktheidsproeven h i e r u i t n . l . e e n r e g e l m a t i g e o n t w i k k e l i n g v a n de s t e r k t e 28 d a g e n . H e t b l i j k t gedurende e c h t e r n i e t m o g e l i j k met d i t m a t e r i a a l e e n h o g e r e x b e t o n s t e r k t e d a n c a 350 kgf/cm2 t e maken. ) Verder b l i j k t een v r i j s n e l t e r u g l o p e n v a n de v e r w e r k b a a r h e i d , h e t g e e n mede moet w o r d e n t o e g e s c h r e v e n dend P o r t l a n d c e m e n t aan h e t gebruik van s n e l v e r h a r - ( k l a s s e B ) . D a a r u i t de b e g r e n s d e 28-daagse s t e r k t e d u i d e l i j k de b e p e r k e n d e f a c t o r v a n h e t t o e s l a g m a t e r i a a l z e l f blijkt,kan men z i c h a f v r a g e n o f h e t g e b r u i k v a n k l a s s e B cement o n d e r d e z e o m s t a n digheden w e l t e r e c h t v a a r d i g e n i s . H e t g e b r u i k v a n k l a s s e B cement i s uiteraard ten, III. w e l v a n b e l a n g w a n n e e r e e n r e l a t i e f hoge b e g i n s s t e r k t e ( o n t k i s - transport van prefab-beton) Samenvatting van het gehele D o o r T.N.O. z i j n van belang i s . onderzoek. een a a n t a l b e t o n s a m e n s t e l l i n g e n v a s t g e s t e l d voor l i c h t b e t o n met B e r w i l i t a l s t o e s l a g m a t e r i a a l . Op h e t werk t e Z e i s t gekoppeld Een aan d i t onderzoek een a a n t a l p r a k t i j k p r o e v e n gedaan. a a n t a l vragen, a a n de N e d e r l a n d s e zoek zijn d i e h i e r b i j n a a r v o r e n kwamen, z i j n C e m e n t i n d u s t r i e . Deze h e e f t e e n a a n v u l l e n d voorgelegd onder- verricht. Uit d i t a l l e s b l i j k t , d a t met e e n c e m e n t g e h a l t e v a n 360 kg/m3 (P.cy^J.) e n B e r w i l i t e e n l i c h t b e t o n i s t e v e r v a a r d i g e n v a n e e n k w a l i t e i t K 350. Men d i e n t d a a r b i j goed t e b e d e n k e n , d a t v o o r h e t v e r k r i j g e n v a n d e z e x) Opmerking. N i e t i s n a g e g a a n o f de s t e r k e r e k w a l i t e i t B e r w i l i t ( S 300) g e l e v e r d i s . G e s c h i k t h e i d s p r o e v e n u i t g e v o e r d d o o r T.N.O. met B e r w i l i t 7-15 Dim (S 300) g e v e n w e l h o g e r e w a a r d e n ( z i e t a b e l 5 ) . B o v e n d i e n w a r e n de m e n g s e l s a a n de n a t t e k a n t H.O.) - 20 deze k w a l i t e i t zeer v e e l z o r g met l i c h t b e t o n i s het een proefmengsel, waarbij - nodig i s . Alvorens r a a d z a a m een een p r a k t i j k p r o e f u i t te voeren aantal f y s i s c h e eigenschappen, verwerkbaarheid, luchtgeba^lte, waterabsorbtie B e l a n g r i j k h i e r b i j i s zeker de Goede t r i l n a a l d e n met n o o d z a k e l i j k . Het zorg b e p a l i n g van een afwerken van t e worden van De na h e t een het de worden met zoals geraeten. volumegewicht. hoge f r e q u e n t i e ( 18000 t / m i n . ) z i ; b e t o n o p p e r v l a k e i s t de nodige trilplaten. specie dient b i j voorkeur uitgegaa tegenstroommolen. v e r w e r k b a a r h e i d van de lichtbetonspecie loopt korte t i aanmaken s t e r k t e r u g a l s g e v o l g d o o r de B e r w i l i t . m a a l 7% mengen v a n e.d. het en d i e n t b i j v o o r k e u r t e g e s c h i e d e n met Voor het t e gaan s t o r t e n Een van s n e l l e verwerking het a b s o r b e r e n van i s dus water vereist. Goed v o o r b e v o c h t i g e n v a n de B e r w i l i t i s n o o d z a k e l i j k , min g e a b s o r b e e r d w a t e r , doch b i j g r o t e h o e v e e l h e d e n B e r w i l i t n i realiseerbaar Het (Het nat s p u i t e n van regelmatig z a k e l i j k . T o e p a s s i n g van i n v e r b a n d met de een b e r g B e r w i l i t i s dus c o n t r o l e r e n van een langere het vochtgehalte onvoldo i s nood- cement k l a s s e A d i e n t t e w o r d e n o v e r w o v e r w e r k b a a r h e i d van de specie. L i c h t b e t o n i s b e t e r b e s t e n d i g t e g e n v o r s t dan grindbeton. De w a t e r i n d r i n g i n g i s i e t s g r o t e r dan b i j g r i n d b e t o n , v a n waterdoorlatendheid i s e c h t e r geen s p r a k e . Na 7 dagen i s c a . 80# v a n 28 d a g e n s t e r k t e b e r e i k t . T o e p a s s i n g van i n v e r b a n d met een K. l i c h t b e t o n v o o r wegdekken i s m o g e l i j k , s n e l l e afname v a n de s t r o e f h e i d , zonder toepassing s l i j t l a a g af te raden. Rijkswaterstaat D i r e c t i e " S l u i z e n en ir. Stuwen", H.J..C. Oud. doc v -21 - Tabel 1 Korrelgraderingen toeslagmateriaal zeefdiameter v o l g e n s N 480 i n mm cumulatieve zeefresten i n % betonzand Berwilit 3-7 mm Berwilit S 7-15 am - - - 11.2 - - 29,2 5,6 4,7 50,1 89,6 2,8 17,2 94,2 95,1 1,4 28,4 98,2 97,0 0,60 46,2 98,8 97,8 0,300 88,2 99,3 98,6 0,150 99,0 99,5 99,0 46 23 15 fijnheidsmodulus 1) 2,84 5,20 Zowel i n gewicht a l s i n volume. 6,06 300 - 22 - Tabel 2 Saaengestelde toeslag-korrelgraderingen cumulatieve zeefresten i n % zeefdiameter (volumedelen,korrelmateriaal). samenstelling volgens I 480 B A C Zand Berwilit Berwilit 38,8% Z a n d 24,6% B e r w i l i t 3- 7,,W 7- 15 am 36,6% B e r w i l i t - - - 11,2 10,7 12,1 5,6 42,0 65,4 9,3 37,0 2,8 64-7 71,4 57,9 1,4 '70,9 76,8 65,0 0,60 78,0 82,7 73,5 0, 300 94,7 95,7 93,7 0,150 99,1 99,3 99,1 in am 46 23 15 30 % Zand 47 3- 7 mm 28,5% B e r w i l i t 3- 7 mm 20 mm 32 7- 15 mm 41,5% B e r w i l i t 7-15 fijnheidsmodulus 4,50 5,03 4,36 - 23 - Tabel 5 R e s u l t a t e n van metingen aan v e r s e b e t o n s p e c i e betonsamenstelling betonspecie-eigenschappen 1 berekend c B A cementgehalte X (PC-B E n c i e l i t e ) p e r m beton v/c-factor zetmaat . . J - v o l g e n s GBV schudmaa'tj 1 1962 kg ' 360 365 kg 0,50 0.50 0,50 cm 2 1 2 cm 35 luchtgehalte kg/dm volumegewicht 562 5 niet te meten 32 3,2 3,2 3,2 1,77 1,69 1,83 2 1 24 7 5,5 zetmaat x v o l g e n s de VB cm triltijd j consistometer sec 5,5 °c 21,5 24,0 25,0 74 70 67 temperatuur l a b . relatieve » V vochtigheid lab. -2k - Tabel 4 Gebruikte materialen per m 3 b e t o n s p e c i e , b e r e k e n d u i t de g e w i c h t s v e r h o u d i n g e n e n h e t gemeten v o l u m e g e w i c h t v a n de v e r s e s p e c i e . samenstelling droog korrel- c B A gewicht materialen vaste in kg/dm 3 in kg in liters in kg stof in liters in kg in liters cement ( P C . B E n c i e l i t e ) 3,15 362 115 365 116 360 114 betonzand 2,64 710 269 555 210 868 329 3-7 « o ( d r o o g ) 1,25 213 171 249 199 179 143 S300 7-15 «m ( d r o o g ) 1,18 299 254 340 289 261 221 water 181 156 (+250 183 153 (+30-) 180 158 (+22*) C r e t o p l a s t 200 ml/50 k g cemenl 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 Berwilit j Berwilit (droog) 1767 totaal • door h e t B e r w i l i t 999 32 32 32 lucht 1694 1001 1850 g e a b a o r k a e r d e w a t e r (5%) op t i j d s t i p v a n h e t bepalen van h e t volumegewicht. 999 - 25 " Tabel 5 S t e r k t e r e s u l t a t e n van l i c h t g e w i c h t betonproefa 20 x 20 x 20 cm samenstelling proefatukouderdom in dagen 1) ° k 7 14 28 1 ) 0 c B A volume- ' gewicht JC volumegewicht volumegewicht °k hi 1,77 337 1,68 346 1,85 342 1,77 340 1,72 341 1,82 334 1,78 541 1,77 339 1,70 344 1,84 390 1,76 354 1,70 395 1,82 375 1,76 359 1,69 368 1,79 378 1,77 381 1,76 357 1,70 382 1,81 402 1,74 383 1,72 412 1,84 400 1,76 364 1,67 398 1,80 400 1,78 401 1,76 374 1,70 405 1 ,82 - k u b u s d r u k s t e r k t e b e p a a l d op p r o e f s t u k k e n v a n 20 met d r u k v e r d e l e n d e t u s s e n l a a g (3 p kgf/cm per sec. ) v o l u m e g e w i c h t i n kgf/dm am) x 20 x 20 belastingssnelheid cm 2 a 3 - 26 - label 6 Resultaten elasticiteitsmodulus, bepaald op p r o e f s t u k k e n 10 x 10 x 30 cm S a m e n s t e l l i n g A. proefstuk volumegewicht ouderdom in 7 14 28 kgf/dm 5 E.dyn. ^ 2) E.stat. ' in in 1 kgf/cm 1,77 234000 1,78 237000 1,77 238000 1,76 236000 1,75 237000 1,74 237000 1 ) E.dyn. 2 ) E.stat.- elasticiteitsmodulus 5) « dynamische P in 2 kgf/cm 1,08 331 209000 1,13 366 210000 1,13 358 216000 0 s t a t i s c h bepaald (meetlengte op de v l a k k e n 10 x 10 cm v a n P prisma; 2 kgf/cm — E * 7 s t a t . elasticiteitsmodulus. , prismasterkte bepaald a E.dyn^- 10 x 10 x 30 cm. 20 cm) - 27 - Tabel Sbnengestelde toeslag-korrelgraderingen cumulatieve zeefdiameter volgens N 480 i n mm op h e t werk t e Z e i s t z e e f r e s t e n i n % (volumedelen, samenstelling D Zand Berwilit Berwilit 7 38,8% 3- 7 mm 24,6% 7-15 mm 36,6% korrelmateriaal) laboratoriumstort samenstelling werkstort E Zand B e r w i l i t 3- 7 B e r w i l i t 7-15 F mm mm 38% 26% 36% Zfrnd 38,8% B e r w i l i t 3- 7 mm 24,6% B e r w i l i t 7-15 mm 36,6% 46 23 15 11,2 .5,6 2,8 : 1,4 i 0,60 0,300 0,150 fijnheidsmodulus V 14,2 13,9 7,9 46,0 62,2 46,0 38,7 62,6 68,3 79,4 68,7 79,6 81,7 94,9 98,2 94,8 94,7 98,0 99,7 4,63 62,7 4,63 71,8 4,57 - 28 - Tabel 8 R e s u l t a t e n v a n m e t i n g e n a a n v e r s e b e t o n s p e c i e op h e t werk t e Z e i s t betonsamenstelling betonspecie-eigenschappen w/c-facotr luchtgehalte % volumegewicht kg /dm3 zetmaat v o l g e n s de VB cm triltijd consistometer sec 1) zetmaat 0 15-20 s e c . D (lab) E (lab) 0,63 0,63 M F (werk) 0,59 3,5 1,74 1,73 1,5 1,5 1,5 1 6 6 9 1 > > 29 - Tabel 9 K o r r e l g r a d e r i n g t o e s l a g m a t e r i a a l Mengsel zeefdiameter vw o l«i» cAt e n e 41N 48f) ,> V-/ i n mm V u *A F cumulatieve zeefresten i n % 1 V betonzand Berwilit mm 3-7 B e r w i l i t S 300 7-15 mm 46 23 15 11,2 21,6 5,6 25,2 86,2 2,8 13,9 95,8 91,8 1,4 28,9 97,5 99,9 0,60 54,1 98,0 99,9 0,^00 86,4 99,9 99,9 0,150 99,5 99,9 99,9 fijnheidsmodulus 2,85 5,16 > 5,96 -30 - : II I t Tabel 10 ! G e b r u i k t e m a t e r i a l e n p e r m3 b e t o n s p e c i e , b e r e k e n d u i t de g e w i c h t s v e r h o u d i n g e n en h e t gemeten v o l u m e g e w i c h t v a n de v e r s e s p e c i e i samenstelling d roog korrelgewJcht in kg/dm3 materialen ! I j cement (PC.B betonzand Encielite) (droog) Berwilit 3-7 mm Berwilit (droog) S 300 (droog) 7-15 D (lab) in kg E (lab) in liters 3,15 2,64 1,24 347 110 683 206 1,16 289 vaste stof i n kg in liters 112 in (werk) kg in liters 112 171 353 694 208 263 167 240 294 253 259 166 353 660 212 250 249 278 mm 172 water geaoseerd ( " geabsorbeerd) C r e t o p l a s t 200 cement F 1,5 209 ( 40) (45) ml/50 k g 1,5 1,5 1,5 1743 totaal 1001 (+30) 1,5 44 45 lucht 170 182 222 217 1727 1000 1,5 35 1760 1001 Geabsorbeerd water : Door h e t B e r w i l i t samenstelling Voor d r i e g e a b s o r b e e r d w a t e r op h e t t i j d s t i p v a n m e n g s e l : mengsel Berwilit 3-7 c a • 10% gew. Berwilit 7-15 ca. gew. 6% -31 - TaBoel 11, Sterkteresultaten vanlichtbeton proefstukken 20 x 20 x 20 cm proefstuk - ouderdom in dagen D (lab) E (lab) vol.gew. kg/dm3 *k vol.gew. kg/dm§ 1,82 7 340 vol.gew. kg/dm3 1,80 255 257 260 1,71 1,71 1,71 1,79 257 1,71 344 335 1,69 1,70 1,69 1,78 341 1,69 1,79 316 324 317 1,71 1,72 1,68 1,86 319 1,70 401 1,69 297 355 1,69 351 1,69 VERHARDINGSPROEF 3225 j 1,82 337 5 372 5 CONTROLEPROEF 375 1,79 14 1,81 344 VERHARDINGSP]ROEF 3325 3125 1,79 CONTROLEPROEF 327 28 5 1,83 3525 VERHARDINGSPROEF 290 1,79 337 5 56 (p. fib (werk) *k CONTROLEPROEF 365 F = kubusdruksterkte i n kgf/cm2 b e p a a l d 20 x 20 x 20 cm met d r u k v e r d e l e n d e b e l a s t i n g s s n e l h e i d 2 a 3 kgf/cm2. 1,69 op p r o e f s t u k k e n v a n t u s s e n l a a g ( 3 mm) - 32 - T a b e l 12. R e s u l t a t e n e l a s t i c i t e i t s m o d u l u s bepaald op prisma's 7x7x30 c Betonsamenstelling F prisma's Ouderdom dagen vol.gew. kg/dm3 7 gem. 14 gem. 28 gem. 56 gem. snelheid m/sek. dynamische elasticiteitsmodulus kgf/cm2 1,67 3780 187000 1,72 3750 202000 1,70 3710 187000 1,70 3750 192000 1,68 37^0 195000 1,72 3820 207000 1,70 3740 192000 1.70 3770 198000 1,68 3780 19700© 1,71 3820 210000 1,70 3740 196000 1,70 3780 201000 1,67 3710 187000 1,70 3820 203000 1,69 3740 187000 1,69 3760 192000 1) De waarde v a n de d y n a m i s c h e e l a s t i c i t e i t s m o d u l u s voor vocht. 1) i s gevoelig 33 - Tabel 13. Volumegewicht nr. en wateropneming droog volumegew. (kg/dm3) van boorkernen wateropneming gew.% vol.% 1 1 1,58 1,58 8,4 8,2 13,2 13,0 gem. 1,58 8,3 13,1 2 2 1 61 8,5 1,58 8,5 13,7 13,4 gem. 1,59 8,5 13,6 T - 34 - T a b e l 14. g e b r u i k t e m a t e r i a l e n p e r m3 droog korrelgewicht kg/^dnrj betonspecie Lichtbeton i n kg Grindbeton in liters l i t e r s i n kg in cement ( P C - B E n c i e l i t e kg/m3 3,15 360 115 350 111 betonzand 2,64 274 698 2tt4 B e r w i l i t 3-7 mm grind 3-7 mm 1,24 723 212 171 — — B e r w i l i t 7-15 mm grind 7-15 mm 2,65 S 300 Cretoplast water 1,16 2,65 — 312 — 1,5 180 (geabsorbeerd) 269 — 1,5 134 (46) lucht 465 — —• — 683 258 %5 156 1,5 156 x 34 35 1788,5 999,5 2352,0 1066,5 Ml ) D o o r h e t B e r w i l i t g e a b s o r b e e r d e w a t e r ( 8,7%) op t i j d s t i p v a n h e t b e p a l e n v a n h e t w o l u m e g e w i c h t . 1 I i 35 - T a b e l 15 betonsoort betonspecie-eigenschappen grindbeton lichtbeton w/c-factor 0,5 (werkdijk) luchtgehalte zetmaat triltijd ( kg/dm3 s e c 2,35 1,6 1,5 6 ) v o l g e n s de VB-» ( c m ) 5 consistometer ( 3,4 3,5 1,78 % volumegewicht 0,^5 " ) 5 T a b e l 16 resultaat polljstproeven fractie Berwilit 56 4,6/5,6 mm 61 1,4/2,8 mm 65 ?) P o l i s t o n e 3) 0pm: met S.R.T. apparaat weerstand tegen2) polijsten 8,0/9,6 am S f f e k t i e v e »/ c - f a k t o r - bepaald 3) ,37 Value 100=goed 50=minimaal Rivierzand 1,4/2,8 mm h e e f t e e n p o l i s t o n e v a l u e v a n 55 - 36 - T a b e l 17 R e s u l t a t e n van l i c h t - en ( ontleend P r o e f s t u k ouderdom i n d a g e n 7 14 28 56 grindbetonproefstukken a a n p r i s m a ' s v a n 10 x 10 x 40 cm) Buigtreksterkte kgf/cm2 Druksterkte kgf/cm2 Dyn.elast.mod. E/103 Vol.gewo ( p a t ) kg/1 kgf/cm2 lichtbeton 58 332 250 1,80 grindbeton 63 392 425 2,42 lichtbeton grindbeton 55 244 64 293 477 434 1,80 2,38 lichtbeton 60 326 244 1,78 grindbeton 72 515 450 2,39 lichtbeton 63 72 316 560 244 1,80 462 2,40 grindbeton - 37 - T a b e l 18. F y s i s c h e eigenschappen B e r w i l i t onderzocht door Laboratorium Nederlandse C e m e n t i n d u s t r i e Berwilit Vochtgehalte i n %van droog gewicht Totale waterabsorbtiei n % van droog gewicht S t o r t g e w i c h t v a n aangevoerd m a t e r i a a l i n kg/m3 Verzadigde korrelvolumeg e w i c h t i n kg/m3 9,7 18 3/7 Berwilit 10,7 15,6 693 681 1390 1330 7/15 - 38 - Tabel 19 R e s u l t a t e n proeven u i t g e v o e r d door het L a b o r a t o r i u m v a n de N e d e r l a n d s e C e m e n t i n d u s t r i e Serie 1 2 w/c-factor Zetonder i n b e g r i p v a n maat geabsor(cm) b e e r d water 0,53 o,4o 7 dagen zeer plasti sch 10 1* V 3 4 0,36 5 0,36 5 Gewicht der p r o e f k u b u s s e n en D r u k s t e r k t e i n kgf/cm2 V.B, 5 M 5,84 5,73 5|78 6 0,32 0,32 5 3 6 9 " 147 204 dagen » 193 211 5,99 kg 298 260 236 265 5,99 5,88 6 03 5,97 kg " " 6,03 6,07 5,99 " " kg kg kg 5,99 kg 5,93 5,99 5,99 kg " " 271 273 298 5,97 kg 281 6,03 " 5.98 5.99 6,19 kg 302 284 x 318 5,89 6,06 6,22 kg " " 6,05 kg 6,06 kg " " " " 28 6,00 5,98 5,90 6,06 6,02 x 5 kg 14 301 T kg kg dagen kg 2; " 2i 202 5,79 6,05 5,92 kg 21 251 327 287 288 5,80 6,02 5,99 5,94 kg " " 3C 2< 21 kg 3C 296 302 307 302 5,99 6,11 5,99 kg " " 27 34 35 6,03 kg 32 278 260 c 293 277 5,92 6,08 6,26 kg " " 6,09 kg 36 329 344 353 342 6,09 6,18 6,00 kg " » 6,09 kg 37 36 39 37 300 400 311 337 6,03 6,10 6,13 6,09 » " 31 34 x 41 1 h na aanmaak verdich£. 6,02 6,23 6,15 6,13 6,19 £,15 6,03 6,12 kg 316 269 298 294 6.11 6.12 6,18 6,14 " " 276 338 300 kg 305 6,25 6,18 6,22 6,22 " " kg kg kg " " kg kg " " kg kg kg 33 32 4o 35 14 Waterabsorptie van Berwilit als functie van de tijd Fig.1 .nr.: 69-277 dr.nr.: .6.2011 1.10 1,00 0,90 ilume gew. n kg/cm 2 0,80 0,70 10 0,50-!- »5 :htgehalte in gew. •/. t.o.v. drooggewicht vocr fig. 8 volumegewicht Berwilit als functie van het vochtgehalte en de verdichting m CM I- € c (met eout. bes trooid ider 1 \ L7T c ra ro \ -a >^ u \ o o o -o E 3 o 1 "ra ro *•» I— <= o ro _Q ro rg r5 > — • - S ? V) - in ai — -C ro in o 2 "2 W 6) S.3 ij in II CD >
© Copyright 2024 ExpyDoc