Tekst ProTiel begrotingsraad 2015

Opening,
Geachte voorzitter, college, raadsleden en aanwezigen op de tribune.
Vorig jaar heeft ProTiel, in deze vergadering, uitgesproken dat Tiel een roerige tijd
tegemoet gaat. Helaas moeten wij concluderen dat dit nog steeds het geval is. Er is
wat duidelijkheid gekomen met betrekking tot de Jeugdzorg en WMO.
Maar voor de meerderheid van onze inwoners is de komende regelgeving,
die ons opgelegd wordt door Den Haag, nog steeds onduidelijk.
Wij moeten ons als bestuurders van onze gemeente, hier terdege van bewust zijn en
met passende wijze duidelijk naar onze inwoners communiceren. Wij weten dat er
een aantal maatregelen opgelegd wordt, maar daar heeft de gemiddelde inwoner
geen inzicht in.
Laten we er naar streven om met een duidelijke en heldere communicatie naar alle
betrokkenen, over de soms pijnlijke maatregelen, duidelijkheid te bieden.
Een voorbeeld is de Gemeentelijke website, waarbij diverse onderwerpen moeilijk of
niet te vinden zijn.
Veiligheid
Tiel is op de goede weg naar een veilige gemeente.
Een goed voorbeeld daarvan zijn de geleverde inspanningen voor extra trappen aan
de Waalkade tijdens Appelpop.
Ook is het realiseren van “Kiss & Ride” bij de “lagere scholen” een wenselijke
ontwikkeling. Het zal de veiligheid van zowel leerlingen en het verkeer ten goede
komen.
De teruggang van het aantal woninginbraken in Tiel vinden wij een positieve
ontwikkeling. Het lijkt dat o.a. de diverse buurtpreventie programma’s in Tiel hun
vruchten beginnen af te werpen. Jammer genoeg zien wij het aantal wijkagenten nog
niet toenemen in Tiel, zoals ons beloofd is.
Sociaal Domein
Een thema dat ons zorgen baart, is het toenemend aantal werklozen in Tiel. In de
begroting wordt in dat verband meerdere keren de Logistieke Hotspot Rivierenland
genoemd als oplossing. Echter, er is eerder door het college aangegeven dat het
gevraagde opleidingsniveau voor banen bij de LHR niet overeenkomt met het
opleidingsniveau van de werkzoekenden. Dit roept bij ons de vraag op of de LHR ons
wel de zo hoognodige werkgelegenheid kan bieden.
Op de banenmarkt staat er ook veel te gebeuren nu de gemeente verantwoordelijk
gaat worden voor de uitvoering van de participatiewet. Tiel wil dit in regionaal
verband vorm gaan geven middels de Werkzaak. De plannen hieromtrent worden nu
steeds concreter. Zorg die wij op dit gebied hebben is dat de minister bedrijven heeft
opgelegd dat zij voor het jaar 2026 125.000 banen hebben gecreëerd voor mensen
met een afstand tot de arbeidsmarkt. Dit baart ons enerzijds zorgen, omdat wij er een
hard hoofd in hebben of dit de werkgevers gaat lukken. Anderzijds zijn wij bang dat
als het wel lukt om die banen te creëren dit ten koste gaat van reguliere banen,
waarmee het probleem op de krappe banenmarkt niet wordt opgelost, maar wordt
verlegd naar een andere doelgroep.
Een andere ontwikkeling binnen het sociaal domein is de Wet voor de Jeugdhulp, die
gemeenten verantwoordelijk maakt voor de meeste vormen van jeugd- en
gezinsondersteuning. Tiel heeft ervoor gekozen om deze vorm te geven middels de
gebiedsteams Jeugd. Nog onduidelijk is of deze teams gaan bestaan uit werknemers
van de verschillende kernpartners of dat gewerkt gaat worden met de teams van
Buurtzorg Jong. Onze voorkeur gaat er naar uit dat er wordt gewerkt met teams
vanuit één organisatie. Iets waar wij bang voor waren is gebleken uit de evaluatie
van de “Kernpartnerwijkteams”. Het blijkt lastig voor de teamleden om over de
grenzen en belangen van de eigen instelling heen te kijken. Een zeer begrijpelijke
reactie van de teamleden, maar niet in het belang van de kinderen om wie het zou
moeten gaan.
Verder is er nog veel onduidelijkheid over de aantallen cliënten die zorg behoeven
binnen onze gemeente. Dit komt deels omdat Tiel nog onvoldoende duidelijke
richtlijnen heeft over hoe er wordt omgegaan met privacygevoelige informatie. In dat
verband is ProTiel blij dat er in de raad van 15 oktober een motie is aangenomen
waarin het college voor 1 januari 2015 met een privacyprotocol moet komen. Doordat
we nu echter nog geen goed zicht hebben op die aantallen, maken wij ons zorgen
dat het budget voor de zorg toereikend is voor het hele jaar 2015. Een ontwikkeling
die wij dan ook nauwgezet op de voet zullen blijven volgen.
Vitale en aantrekkelijke stad
De splitsing tussen Fruitcorso en Appelpop heeft een positieve uitwerking gehad op
de uitstraling van Tiel als evenementen stad. Helaas is dit ook gepaard gegaan met
een behoorlijke overschrijding van het budget. Hoewel dit een budgettaire
ontwikkeling is die ook wij met verontrusting aanzien, zijn wij wel overtuigd van het
belang van dergelijke evenementen voor onze gemeente. Een terugkerend probleem
bij grote evenementen is de tijdelijke bewegwijzering van de noodzakelijke
omleidingsroutes.
Het nomineren van Tiel als evenementenstad kan de goede naam van onze stad
alleen maar bevorderen en zal onze rol als centrumgemeente van de regio
verstevigen.
Positief is het signaal dat Stichting 4-Stromenland geen gebruik hoeft te maken van
de garantstelling, die door ons als gemeenteraad is vastgesteld. Kunt u het signaal
bevestigen?
De Federatie Tielse Sportverenigingen heeft in het afgelopen jaar samen met de
wethouder en ambtenaar Sport schouder aan schouder gestaan om 3 nota’s
buitensportaccommodatiebeleid het licht te laten zien. Het eindresultaat dekt 95%
van het wensenpakket FTS. Hiermee wordt een ruime voldoende gescoord.
De ontwikkelingen spitsen zich nu toe op de totstandkoming van een nieuw contract
voor het beheer binnensportaccommodaties.
De FTS is hier al mee begonnen. Hopelijk met eenzelfde samenwerking als gold voor
het buitensportaccommodatiebeleid.
Onderzoek heeft uitgewezen dat het succes van koopcentra gebaat is bij goede en
gedifferentieerde horecavoorzieningen en een historisch monumentaal stadsaanzien.
Aan horeca ontbreekt het niet in Tiel en met de opstelling van een nieuwe
monumentenlijst lijkt het gemeentebestuur ook in historisch opzicht op de goede weg
te zijn. Aandacht verdient echter vooral het middeleeuwse stratenplan van de
binnenstad, waartoe ook de zakkendragersteegjes behoren. Wat is er meer
middeleeuws dan juist deze steegjes?
Draag daarom zorg voor deze steegjes! Maak ze vriendelijker en toegankelijker en
keer ze niet letterlijk en figuurlijk de rug toe.
In het gebied van de Linge en de Dode Linge beschikt de gemeente Tiel over een
prachtig stukje landschap, waar het goed recreëren is.
Een landschap ook dat potentie heeft voor de bevordering van het toerisme in onze
regio.
Mobiliteit
ProTiel blijft zich zorgen maken over de voortgang en de besluitvorming over de
Treinverbinding Tiel-Arnhem en in het bijzonder over het feit dat er geen garantie
wordt gegeven dat de knip bij Elst definitief van de baan is.
Dit wordt ingegeven doordat opnieuw het bestuurlijke overleg is afgezegd. Een
duidelijk standpunt vanuit de Provincie Gelderland hadden we toch wel verwacht,
vooral nu door het Ministerie van I&M is verklaard, dat de noodzaak tot het inplannen
van extra goederentreinen niet nodig is.
Wij maken ons zorgen over de plannen voor de uitbreiding van Station Geldermalsen
in de komende jaren. Wat zijn de gevolgen hiervan voor de verbinding Tiel-Utrecht?
De bestuurlijke stilte over dit onderwerp vanuit regio Rivierenland bevreemdt ons.
Onze bezorgdheid neemt ook toe over het Openbaar vervoer, in het algemeen, en
het busvervoer in het bijzonder. Dit zal opnieuw onder druk komen te staan door de
structurele Rijksbezuinigingen.
Hopelijk wordt er een goede oplossing gevonden voor het behoud van de Regiotaxi
in welke vorm dan ook.
Los van de woningbouwproblematiek van de uitbreiding van Passewaaij, is het
een gemiste kans dat de rondweg niet wordt afgemaakt, De tijd zal leren
of het gezond verstand zal terugkeren om deze politieke misser te herstellen.
Ruimtelijke en Economische zaken
De komende herziening van het bestemmingsplan Buitengebied biedt een uitgelezen
kans om verschillende belangen mogelijk te maken.
Dit houdt in, dat op de toekomst gerichte initiatieven afgewogen moeten worden,
zodat flexibiliteit mogelijk gemaakt wordt.
De starheid in de planregels kunnen dan ongedaan worden gemaakt. Neem als
voorbeeld de nu geldende beperking van de inhoud van een woning die niet groter
mag zijn dan 600m3!
Dit is iets wat absoluut niet meer past in de huidige tijd.
Invulling van de bouwkavel, de grootte en functieflexibiliteit zal leidend moeten zijn
om de levensvatbaarheid en de bereikbaarheid van het buitengebied te waarborgen.
De prestatieafspraken met de woningcorporaties zijn een goede ontwikkeling, maar
nog geen garantie dat hiermee beschikbaarheid van voldoende betaalbare sociale
woningen de komende jaren wordt veiliggesteld.
De opgelegde beperkingen van het woningbouwprogramma door de Provincie
vinden wij nog steeds ongewenst en zal op termijn een evenwichtige demografische
samenstelling van de Tielse bevolking blijvend belemmeren.
We zullen de kansen tot herbestemming van functies van gebouwen op basis van
het Omgevingsrecht en de huidige wijzigingen van het bouwbesluit ten volle moeten
benutten.
College, wanneer komt u met de voorstellen tot deze verruiming?
De ontwikkelingen binnen de detailhandel en het effect hiervan op de binnenstad zal
nauwlettend moeten worden gevolgd. De vraag is of ook het in beperkte opzet
ontwikkelen van het retailpark Latenstein nog wel wenselijk of realistisch is.
In dit licht ook de vraag of de planontwikkeling van de Sandwijckse Poort nog wel
een positief effect zal hebben. Wij hebben hierover onze bedenkingen.
Een omvorming van de Burense Poort lijkt meer haalbaar.
Openbare ruimte
We zijn blij met de voortvarende aanvang van het achterstallig wegenonderhoud. Het
voldoen aan de CROW normen zal ook de veiligheid van de inwoners van Tiel
bevorderen.
Of het gemeentelijke ontwikkelen van de parkeervoorzieningen haalbaar is en
sluitend kan worden geëxploiteerd valt te betwijfelen. (Bloesemakkoord)
Onderwijs
Op het gebied van het onderwijs is afgelopen jaar het “Passend Onderwijs”
ingegaan; een wet die stelt dat kinderen meer in het reguliere onderwijs een
passende plek zouden moeten kunnen krijgen, in plaats van de uit de hand gelopen
aantallen indicaties voor het cluster- en speciaal basisonderwijs. In Tiel wordt hard
gewerkt op dit gebied zoals zichtbaar is bij de nieuwe Brede Zorgschool.
Daarnaast heeft het Lingecollege plannen voor schaalverkleining in de vorm van
aparte locaties voor de verschillende onderwijsniveaus.
Wij zijn ervan overtuigd dat het een goede ontwikkeling is dat er meer kinderen op
het reguliere onderwijs een plekje vinden. Dit komt namelijk niet alleen de sociaalemotionele ontwikkeling ten goede, maar voorkomt ook stigmatisering en het
“plakken van etiketjes”. Er mag echter niet uit het oog verloren worden wat dit
betekend voor de leerkrachten in zowel het basis- als het voortgezet onderwijs.
Klassen met meer dan dertig kinderen zijn geen uitzondering. Ook een tiental
“zorgleerlingen” in één klas komt vaker wel dan niet voor. Dit betekent voor de
leerkrachten veel “handelingsplannen” waar ze zich aan moeten houden.
Het ene kind behoeft extra uitleg, het andere kind mag met een koptelefoon werken,
weer een ander kind moet in de gaten worden gehouden om te voorkomen dat de
altijd sluimerende woede in het kind naar buiten komt in een driftbui, die ten koste
kan gaan van de veiligheid in de klas.
Dat maakt het noodzakelijk dat de gemeente voldoende budget reserveert voor
ondersteunend personeel op scholen.
Bestuur en burgers
Tiel als centrumfunctie in de regio dient aantrekkelijk te blijven voor jong en oud, voor
ondernemers en inwoners. Bij vormgeving van dienstverlening blijft het dan ook zeer
belangrijk de uitwerking in de praktijk vooraf goed te overzien en te toetsen.
Het ondernemerschap vormt een spil voor de Tielse economie. Voor investeringen
zijn de omstandigheden zeer zwak en over het algemeen zijn alleen de hele grote
ondernemingen nog bereid om miljoenen te spenderen in de ontwikkelingen, die in
toekomst een rendement op zullen leveren.
Voor veel inwoners is een frequent bezoek aan juist de kleinere bedrijven een vast
gegeven.
Voor werkgelegenheid, en een evenredige en economische gezonde stad, is het
zeer belangrijk dat juist ook het vestigingsklimaat voor de kleine ondernemers het
economisch aantrekkelijk blijft in Tiel.
Geen lastenverzwaring, ondersteuning bij bestrijden leegstand, goede routing
bij verkeersmaatregelen en betere spreiding evenementen op parkeerterreinen.
Tot slot; Blijkt het Bloesemakkoord een verbloemingsakkoord te zijn?
De tijd zal het leren.
Tot zover onze eerste termijn voorzitter.