SURFACES FOR SPORTS AREAS

SPORTTERREINEN
EUROPEAN & INTERNATIONAL STANDARDS
SURFACES FOR SPORTS AREAS
A SHORT GUIDE
(versie 2014)
IMPORTANT NOTE:
The full standard texts are to be purchased at your national standardisation organisation:
NBN
Jozef II-straat 40
B-1000 Brussel
NBN
40, Rue Joseph II
B-1000 Bruxelles
©Centexbel 2014 | Pagina 1
SPORTTERREINEN
CEN/TC 217 SPORTTERREINEN
Normalisatie van sportterreinen voor binnen- en buitengebruik, met inbegrip van de onderliggende lagen, voor
zover zij invloed hebben op de eigenschappen van de bovenlaag
Deze normcommissie ontwikkelt Europese normen voor sportterreinen. Het gaat hier zowel om testmethoden
als om productnormen voor terreinen van zowat alle aard en voor diverse sporttakken, zowel voor binnenals voor buitengebruik: natuurgras, kunstgras, naaldvilt, synthetische oppervlakken, rubber, enz. Soms gaat het
hierbij om systemen, die uit meerdere lagen en/of componenten bestaan.
In de meeste gevallen is het gebruik van deze terreinen beperkt tot publieke, recreatieve sportbeoefening of
schoolsport, omdat professionele sportorganisaties meestal eigen specificaties hebben, die vooral gericht zijn
op sportbeoefening op topniveau, waarvoor andere eisen gelden.
REFERENCE
TITLE
EN 1516:1999
Surfaces for sports areas - Determination Testmethode om de weerstand tegen indrukking van
of resistance to indentation
synthetische sportvloeren te meten. Niet van toepassing
op kunstgras.
EN 1517:1999
Surfaces for sports areas Determination of resistance to impact
Testmethode voor het bepalen van de slagvastheid van
sportvloeren.
EN 1569:1999
Surfaces for sports areas Determination of the behaviour under a
rolling load
Testmethode voor het bepalen van het gedrag van indoor
sportterreinen onder een rolbelasting
EN 1969:2000
Surfaces for sports areas Determination of thickness of synthetic
sports surfaces
Twee testmethoden voor het bepalen van de dikte van
synthetische sportvloeren in het laboratorium en “in situ”.
Methode A is destructief en laat toe de dikte te bepalen
tot op 0.1 mm en de dikte van verschillende lagen te
meten
Methode B is niet destructief en bedoeld voor
routinemetingen, bv. voor kwaliteitscontrole of om een
grote oppervlakte te controleren. De nauwkeurigheid ligt
tussen 0.5 en 1.5 mm, afhankelijk van de textuur.
EN 12228:2013
Surfaces for sports areas Determination of joint strength of
synthetic surfaces
Twee testmethoden voor het bepalen van de naadsterkte
van synthetische sportterreinen, inclusief kunstgras.
Methode 1 gebruikt een rechtstreekse trekkracht en is
van toepassing of eindnaden en overlappende gekleefde
naden.
Methode 2 is van toepassing op versterkte eindnaden en
meet de afpelkracht.
EN 12229:2014
Surfaces for sports areas - Procedure
for the preparation of synthetic turf and
needle-punch test pieces
Procedure voor het maken van proefstukken van kunstgras
of van sportvloeren uit naaldvilt
©Centexbel 2014 | Pagina 2
TOELICHTING
SPORTTERREINEN
REFERENCE
TITLE
TOELICHTING
EN 12230:2003
Surfaces for sports areas Determination of tensile properties of
synthetic sports surfaces
Testmethode voor het bepalen van de treksterkte van
materialen voor sportterreinen.
De methode kan zowel gebruikt worden voor de
elastomeermaterialen van de bovenlaag (slijtlaag) van
dergelijke terreinen als voor de elastomeermaterialen
gebruikt als onderlaag in systemen die uit meerdere lagen
bestaan.
De methode is zowel van toepassing op vooraf
vervaardigde platen als op in-situ aangebrachte vloeibare
systemen, die ter plaatse uitharden.
EN 12231:2003
Surfaces for sports areas - Method of
test - Determination of ground cover of
natural turf
Drie testmethoden om te bepalen in welke mate
natuurgras het terrein bedekt.
EN 12232:2003
Surfaces for sports areas Testmethode voor het bepalen van de dikte van de zoden
Determination of thatch depth of natural van natuurgras voor sportterreinen
turf
EN 12233:2003
Surfaces for sports areas Testmethode voor het bepalen van de grashoogte van
Determination of sward height of natural natuurgras voor sportterreinen
turf
EN 12234:2013
Surfaces for sports areas Determination of ball roll behaviour
Testmethode voor het bepalen van het rolgedrag van een
bal op een sportterrein.
EN 12235:2013
Surfaces for sports areas Determination of vertical ball behaviour
Testmethode voor het bepalen van de opveerhoogte van
een bal, die men verticaal laat vallen.
EN 12616:2013
Surfaces for sports areas Determination of water infiltration rate
Drie testmethoden voor het bepalen van de
indringsnelheid van water in een sportterrein.
Methode A is geschikt voor synthetische en
textieloppervlakken, kunstgras en gebonden minerale
oppervlakken
Methode B is geschikt voor natuurgras.
Methode C is geschikt voor niet gebonden minerale
oppervlakken
EN 13672:2004
Surfaces for sports areas Determination of resistance to abrasion
of non-filled synthetic turf
Methode voor het bepalen van de slijtvastheid van niet
gevuld kunstgras met een poolhoogte van meer dan 15
mm. Dit is een laboratoriummethode die gebruik maakt
van een wiel met een abrasief oppervlak.
EN 13744:2004
Surfaces for sports areas - Procedure for
accelerated ageing by immersion in hot
water
Testmethode die de versnelde veroudering van
proefstukken uit sportterreinen simuleert door ze onder te
dompelen in heet water.
Deze methode maakt een vergelijking mogelijk van de
materiaaleigenschappen (gemeten met andere normen)
voor en na veroudering.
©Centexbel 2014 | Pagina 3
SPORTTERREINEN
REFERENCE
TITLE
TOELICHTING
EN 13745:2004
Surfaces for sports areas Determination of specular reflectance
Testmethode voor het bepalen van de spiegelreflectie van
sommige indoor sportvloeren.
EN 13746:2004
Surfaces for sports areas Determination of dimensional changes
due to the effect of varied water, frost
and heat conditions
Methode voor het bepalen van de maatvastheid van
kunstgras, textieloppervlakken, stootkussens en vrij
gelegde synthetische oppervlakken als ze blootgesteld
worden aan wisselende condities van neerslag, vorst en
hitte.
EN 13817:2004
Surfaces for sports areas - Procedure for
accelerated ageing by exposure to hot
air
Testmethode die de versnelde veroudering van
proefstukken uit alle soorten sportterreinen simuleert door
ze in het laboratorium bloot te stellen aan hete lucht.
Deze methode maakt een vergelijking mogelijk van de
materiaaleigenschappen (gemeten met andere normen)
voor en na veroudering.
EN 13864:2004
Surfaces for sports areas Determination of tensile strength of
synthetic yarns
Twee testmethoden voor het bepalen van de treksterkte
van poolgarens, die gebruikt worden in kunstgras.
Methode A wordt gebruikt om de treksterkte te meten van
synthetische garens vooraleer ze in kunstgras verwerkt
worden.
Methode B wordt gebruikt om de treksterkte te meten van
poolgarens uit afgewerkt kunstgras.
Beide methoden zijn niet vergelijkbaar en methode B is
minder nauwkeurig.
EN 13865:2003
Surfaces for sports areas Determination of angled ball behaviour
- Tennis
Testmethode voor het bepalen van het gedrag van
een tennisbal die het terreinoppervlak raakt onder een
bepaalde hoek.
EN 14808:2005
Surfaces for sports areas Determination of shock absorption
Methode voor het bepalen van de
schokdempingseigenschappen van sportterreinen.
Nota: Deze methode is ook gekend als de Berlijn methode.
EN 14809:2005
Surfaces for sports areas Determination of vertical deformation
Methode voor het bepalen van de verticale vervorming
van een sportterrein
Nota: Deze methode is ook gekend als de Stuttgart
methode.
EN 14810:2006
Surfaces for sports areas Determination of spike resistance
Methode voor het bepalen van de weerstand van een
sportterrein tegen het indringen van spikes.
EN 14836:2005
Synthetic surfaces for outdoor sports
areas - Exposure to artificial weathering
Methode voor veroudering door blootstelling aan
gesimuleerde weersomstandigheden, toepasselijk op
synthetische sportterreinen voor buitengebruik (voor
gebruik in productspecificaties).
©Centexbel 2014 | Pagina 4
SPORTTERREINEN
REFERENCE
TITLE
TOELICHTING
EN 14837:2006
Surfaces for sports areas Determination of slip resistance
Methode voor het bepalen van de slipweerstand van een
sportvloer bij gebruik van sportschoenen met studs of met
een gladde zool.
EN 14877:2013
Synthetic surfaces for outdoor sports
areas - Specification
Productnorm voor synthetische (polymeer) sportterreinen
voor buitengebruik (zowel vooraf als ter plaatse
vervaardigd) voor volgende sportactiviteiten: atletiek,
tennis, multi-sport.
Het eerste deel van de norm handelt over het testen van
producten in het laboratorium om vast te stellen dat
zij geschikt zijn voor de sportactiviteiten waarvoor zij
bedoeld zijn en dat hun kwaliteit aanvaardbaar is.
Het tweede deel beschrijft de vereisten voor geïnstalleerde
terreinen om aan te tonen dat zij geschikt zijn voor het
voorziene gebruik.
Als testen door een onafhankelijke derde vereist is, wordt
aanbevolen dat dit laboratorium geaccrediteerd is volgens
EN ISO 17025 voor de methoden beschreven in deze norm
Nota 1: Annex A van de norm geeft voorbeelden van
terreinen en hun toepassing
Nota 2: Multi-sport wordt gedefinieerd in nationale
reglementeringen
Nota 3: Deze norm geeft minimumeisen voor de dikte van
het sportterrein. De norm heeft niet tot doel prestatieeisen vast te leggen voor atletiekpistes van topniveau.
Daar gelden de eisen van IAAF.
Nota 4: Deze norm is niet van toepassing op kunstgras.
Daarvoor geldt EN 15330-1.
EN 14904:2006
Surfaces for sports areas - Indoor
surfaces for multi-sports use Specification
Productnorm voor indoor installaties voor multi-sport
gebruik.
De norm is ook van toepassing op systemen met een
bovenlaag en een onderlaag. Deze lagen kunnen vooraf
vervaardigd zijn of ter plaatse geproduceerd
De norm is niet van toepassing op indoor tennisterreinen.
Nota: Multi-sport wordt gedefinieerd in nationale
reglementeringen
EN 14952:2005
Surfaces for sports areas Determination of water absorption of
unbound minerals
Methode voor het bepalen van de waterabsorptie van niet
gebonden minerale oppervlakken (korrelgrootte tot 6 mm)
voor outdoor sport.
EN 14953:2005
Surfaces for sport areas - Determination
of thickness of unbound mineral
surfaces for outdoor sports areas
Twee methoden voor het bepalen van de dikte van
korrelige materiaallagen in een structuur. De ene methode
gebruikt een stalen lintmeter, de andere een schijf en een
lintmeter.
Eerstgenoemde methode kan gebruikt worden voor het
meten van de laagdikte in een profiel.
De tweede methode meet de dikte van een materiaal aan
de oppervlakte.
EN 14954:2005
Surfaces for sports areas Determination of hardness of natural
turf and unbound mineral surfaces for
outdoor sports areas
Methode voor het bepalen van de hardheid van
natuurgras en niet gebonden minerale oppervlakken.
©Centexbel 2014 | Pagina 5
SPORTTERREINEN
REFERENCE
TITLE
TOELICHTING
EN 14955:2005
Surfaces for sports areas - Determination Methode voor het bepalen van de samenstelling en
of composition and particle shape of
de vorm van de deeltjes van niet gebonden minerale
unbound mineral surfaces for outdoor
materialen voor outdoor sportterreinen.
sports areas
EN 14956:2005
Surfaces for sports areas Determination of water content of
unbound mineral surfaces for outdoor
sports areas
Methode voor het bepalen van het watergehalte van
niet gebonden minerale materialen voor outdoor
sportterreinen.
EN 15301-1:2007
Surfaces for sports areas - Part 1:
Determination of rotational resistance
Methode voor het bepalen van de weerstand tegen
het uitvoeren van een draaiende beweging op een
sportterrein.
EN 15301-2:2007
Surfaces for sports areas - Part 2:
Determination of shear strength by
dynamic top layer testing of unbound
mineral surfaces in the laboratory
Methode voor het bepalen van de afschuifsterkte door
het dynamisch testen van de toplaag van niet gebonden
minerale oppervlakken in het laboratorium
EN 15306:2014
Surfaces for outdoor sports areas Exposure of synthetic turf to simulated
wear
Methode voor het conditioneren van kunstgras en
oppervlakken uit naaldvilt door de interactie tussen een
sportschoen en het terrein te simuleren. Deze methode
wordt zowel gebruikt voor het meten van veranderingen
van het uitzicht als van de functionele eigenschappen.
Nota: ook bekend als de Lisport methode.
EN 15330-1:2013
Surfaces for sports areas - Synthetic turf
and needle-punched surfaces primarily
designed for outdoor use - Part 1:
Specification for synthetic turf surfaces
for football, hockey, rugby union
training, tennis and multi-sports use
©Centexbel 2014 | Pagina 6
Productnorm die de prestatie-eisen, de duurzaamheid,
de productidentificatie en de vereisten voor installaties
vastligt voor kunstgrasterreinen voor buitengebruik.
Vijf soorten terreinen worden behandeld:
• Hockeyvelden
• Voetbalvelden
• Trainingsvelden voor rugby
• Tennisterreinen
• Multi-sportvelden
De vereisten zijn bedoeld voor gemeenschaps-, educatieve
en recreatieve sportbeoefening. Voor professionele
sportbeoefening hebben de meeste sportbonden eigen
specificaties, die kunnen verschillen van de specificaties uit
deze norm. Ontwerpers en fabrikanten dienen daarom bij
het selecteren en aanbieden van materialen en systemen
ervoor te zorgen dat deze aangepast zijn aan het
competitieniveau waarvoor de terreinen gepland zijn.
De norm bestaat uit twee delen.
Het eerste deel beschrijft de vereisten voor het testen
van producten in het laboratorium om vast te stellen dat
zij het vereiste kwaliteitsniveau halen op het vlak van
sportprestaties en van interactie tussen speler en terrein
en gemaakt zijn van materialen van voldoende kwaliteit.
Het tweede deel beschrijft de eisen voor geïnstalleerde
terreinen om te verzekeren dat deze geschikt zijn voor het
voorziene gebruik.
Sommige terreinen, die in deze norm behandeld worden,
zijn bedoeld om gebruikt te worden door spelers, die
schoenen met studs dragen. Een typisch voorbeeld van
dergelijke studs is beschreven in EN 13506. Schoenen
met een geprofileerde zool, zoals dikwijls gebruikt op
zanderige terreinen of niet gevulde kunstgrasterreinen
worden niet als studs beschouwd.
Als een beoordeling door een onafhankelijke derde nodig
is om conformiteit met deze norm vast te stellen, wordt
aangeraden dat dergelijke laboratoria geaccrediteerd zijn
volgens EN ISO 17025 voor de testmethoden beschreven
in deze norm.
SPORTTERREINEN
REFERENCE
TITLE
TOELICHTING
EN 15330-2:2008
Surfaces for sports areas - Synthetic
turf and needle-punched surfaces
primarily designed for outdoor use Part 2: Specification for needle-punched
surfaces
Deze norm legt de prestatie- en duurzaamheidseisen
vast voor sportterreinen uit naaldvilt, voornamelijk voor
buitengebruik.
Het gaat hier vooral om twee soorten terreinen:
•
•
Terreinen voor multi-sportgebruik
Terreinen voor tennis
Deze eisen zijn vooral bedoeld voor terreinen voor
publieke recreatieve sportbeoefening en schoolsport. Voor
professionele sportbeoefening en topsport hebben vele
sportbonden eigen specificaties, die kunnen verschillen
van deze norm. Ontwerpers en fabrikanten dienen
daarom bij het selecteren en aanbieden van materialen en
systemen ervoor te zorgen dat deze aangepast zijn aan
het competitieniveau waarvoor de terreinen gepland zijn.
Deze norm is gebaseerd op laboratoriumtesten, die
dienstig kunnen zijn voor een typekeuring van producten.
Sommige eigenschappen kunnen ook in situ gemeten
worden op geïnstalleerde terreinen. In de norm is een
bijlage A opgenomen, die hierover aanbevelingen geeft.
CEN/TS 15122:2005
Surfaces for sports areas Determination of resistance of synthetic
sports surfaces to repeated impact
Testmethode om de weerstand te bepalen van een
synthetische sportvloer tegen herhaalde impact.
CEN/TS 16384:2012
Synthetic sport systems - Leaching test
Testmethode (technische specificatie) voor het simuleren
van het vrijkomen van chemische substanties door
uitloging. Deze methode heeft betrekking op systemen
van synthetische sportterreinen voor buitengebruik
en slaat op het contamineren van grondwater,
oppervlaktewater en drainagewater door uitgeloogde
chemische stoffen.
Bovendien laat deze methode toe componenten van een
systeem (b.v. korrels van diverse oorsprong of aard) te
beoordelen op hun uitlogingsgedrag.
Het is niet de bedoeling van de Technische Specificatie alle
veiligheidsaspecten met betrekking tot het gebruik van het
sportterrein te behandelen. Het is de verantwoordelijkheid
van de gebruiker van de norm om aangepaste veiligheidsen gezondheidsrichtlijnen op te stellen en na te gaan
welke wettelijke beschikkingen van kracht zijn voor hij het
terrein in gebruik neemt.
©Centexbel 2014 | Pagina 7