Lees hier - De Oosterpoort

01 februari 2014 , pag. 6
‘Laat mij maar even
lekker in de marge’
aul de Leeuw (51) belichaamt
deze ochtend de titel van zijn
nieuwste voorstelling ’Ik ben
rustig’. Ontspannen meldt de
presentator en komiek zich in de
uitspanning in zijn woonplaats Blaricum.
Anders dan anders heeft het gesprek geen
afgemeten deadline. Stond De Leeuw eerder
altijd met één been in een volgende vergadering of tv-repetitie, vandaag heeft hij ’s
avonds ‘alleen’ zijn volgende try-out op de
agenda.
Zijn spreektempo overschrijdt niettemin
nog altijd alle voorgeschreven snelheidslimieten. Ook na 51 jaar is De Leeuw, als een
onderwerp op enige wijze zijn geestdrift
oproept, amper te temmen. In sprinttempo
vertelt hij over het fundament van zijn
verse theatershow. Dat ontstond vorige
zomer. Toen stond hij de 15-jarige Piet, een
neef van een goede vriendin, bij in zijn
laatste maanden.
,,Hij had leukemie, wist dat hij het niet
zou redden. Als hij het daar in het ziekenhuis even niet zag zitten, trommelde zijn
moeder mij op om hem op te vrolijken.
Zongen we samen Hazes-liedjes of maakten het de echte Cliniclowns het werk
moeilijk. Toen hem vlak voor zijn overlijden
werd gevraagd hoe hij zich voelde, antwoordde hij: ‘Ik ben rustig’. Dat maakte zo’n
indruk op me. Ik vroeg me af of ik op mijn
sterfbed hetzelfde zou kunnen zeggen.’’
,,Ik ben zo blij dat ik het theater heb herontdekt. Na ’Poephoofd’, in 2012 mijn eerste
theatersolo in 25 jaar, voelde ik heel duidelijk: ik moet hier nu even blijven. Ik had
zoveel plezier en kreeg zulke mooie reacties
dat ik geen moment twijfelde. En nu mijn
twee jongens ouder worden, ze zijn 11 en
12, hoef ik niet meer elke avond thuis te
zijn.’’
,,Spannend, vind ik wel. ’Poephoofd’ voelde zo natuurlijk. Ik vertelde gewoonweg
mijn levensverhaal. Nu moest ik op zoek
naar een nieuwe invalshoek. Toch put ik
weer veel uit eigen ervaring. Ik dacht op
mijn 12de namelijk dat ik niet ouder zou
worden dan 52. Naarmate ik ouder werd,
nam de angst af, maar de gedachte bleef en
is dit jaar dus op z’n actueelst. Ik ben er
zelfs mee naar mijn arts gegaan. Kondigde
aan: ik kom komend jaar met elk kwaaltje
naar je toe. Ook vroeg ik haar om een psychiater, maar die vond ze niet nodig. Toen
heb ik dit programma bedacht, want ik heb
het liever openlijk over die mogelijke plotse
dood, dan dat ik thuis ga piekeren. Pas als ik
53 ben, ben ik er helemaal gerust op.’’
,,Misschien klinkt het gek uit mijn mond,
maar mijn leven is niet afhankelijk van
televisie maken. Als je fulltime bezig bent
met je programma’s, raak je langzaam in de
ban van kijkcijfers en marktaandelen. In
zekere zin werkt het verslavend. Maar toen
ik vorig jaar stopte op zaterdag, voelde dat
als een grote opluchting. En dat fijne gevoel
heb ik nog steeds. Wat lekker dat ik nu naar
de schouwburg kan en me niet bij de EO
hoef aan te melden voor ’The Passion’ om
in beeld te blijven!’’
,,De Publieke Omroep wilde me nog twee
jaar op zaterdag houden, maar ik heb zelf
P
¬ Foto: Jacqueline de Haas
INTERVIEW PAUL DE LEEUW
Zijn nieuwe theatershow heet ‘Ik
ben rustig’. In welke mate slaat die
op entertainer Paul de Leeuw
titel o
zelf? Door Stefan Raatgever
de beslissing genomen. Wilde ik eigenlijk al
twee jaar eerder doen. Toen durfde ik het
niet. Vreesde voor de omzet van mijn bedrijf en ook ijdelheid speelde mee: ik kon
toch niet zomaar het hoofdpodium verlaten? Ik heb eerlijk tegen mezelf moeten
zijn: mijn manier van tv maken voldoet niet
meer aan de huidige eisen van de zaterdagavond. Dat er veel minder mensen keken
dan eerder bewijst het. Dan rest alleen een
nuchtere constatering: ik ben te lang doorgegaan. Neem dat item over moedermelk in
het laatste seizoen van ’Langs de Leeuw’. Ik
zoog aan de borst van een jonge moeder om
te proeven. In Spanje en Engeland haalde
dat het nieuws, maar hier bleek het verzadigingsmoment bereikt: ‘Daar heb je hem
weer. Aandachttrekkerij.’ Terwijl het mij
ging om het doorbreken van een taboe.
Maar dat werd niet meer begrepen.’’
,,Mijn scoringsdrift is nu veel minder. De
tijd van ‘ik moet, ik moet’ is voorbij. Maar ik
merk tegelijk hoeveel energie ik nog heb
om voor een mooi programma te gaan. Dus
schuif ik lekker aan bij ’De Wereld Draait
Door’ en in het panel van ’Wie ben ik?’. Bij
’De Kwis’ ben ik als presentator nauwelijks
in beeld. Die rol is voor mij perfect. Als ik
me verongelijkt had gevoeld als aangever,
had ik niet mee moeten doen.’’
,,Laat mij maar even lekker in de marge.
Ik heb nu plezier met de dingen waarvoor
ik vijf jaar geleden geen tijd had doordat
alles in het teken stond van de zaterdagavond.’’
,,Natuurlijk heb ik nog steeds een enorm
ego, maar ik weet inmiddels wel wanneer
dat even moet dimmen. Gelukkig, want
anders was ik als zo’n verbitterde tv-nicht
geëindigd. In dat licht schrok ik toen ik
mezelf terugzag in de documentaire ’De
Entertainer’. Die reactie van mij op de kritiek van Sonja Barend in DWDD! Zoveel
boosheid, zoveel felheid, omdat ik me niet
begrepen voelde. ‘Afgeschoten in mijn eigen
clubhuis,’ riep ik twee jaar geleden. Ik heb
DWDD recent mijn excuses aangeboden en
de redactie ontzettend bedankt dat ik nu zo
vaak word uitgenodigd.’’
In de talkshow deed hij een oproep over
Sotsji. ,,Die zware Nederlandse delegatie
naar de Spelen van Sotsji is belachelijk.
Toen ik hoorde dat de Russische orthodoxe
kerk homoseksualiteit het liefst strafbaar
stelt en Poetin zei dat homo’s alleen welkom zijn als ze van de kinderen daar afblijven, wilde ik me laten horen. Het verzet
moet van ons komen. Want sporters mag je
niet met politiek belasten. Probeer alsjeblieft van Ireen Wüst geen homo-vrijheidstrijdster te maken. Zij moet lekker schaat-
sen.’’
,,Mijn oproep bij ’De Wereld Draait Door’
kwam uit mijn hart. Ik opperde: kan het
dweilorkest Kleintje Pils in de schaatshal
geen roze klassiekers als YMCA spelen? De
orkestleden zijn het met me eens, maar
twijfelen. Dat snap ik goed en ik raad ze
aan: als jullie enige dreiging voelen, speel
dan jullie normale liedjes. Ik zou het ook
eng vinden om ‘I am so gay’ te zingen in
een Russisch stadion. En Poetin belachelijk
maken, moet je al helemaal niet doen. Dan
eindig je in de cel die net door Pussy Riot is
verlaten.’’
,,Rusland staat niet op zich. Homorechten
komen wereldwijd meer in het gedrang.
Zelf ben ik soms ook bang. Als mijn gezin
en ik naar mijn vader in Polen reizen, krijgen we vaak extra grenscontrole. Twee
blanke mannen met twee donkere jongens
die een Nederlands paspoort hebben, maar
een Amerikaanse geboorteplaats. Die worden natuurlijk uitvoerig doorgelicht. Nou
goed, dat kan. Maar die minachting waarmee we de laatste keer werden behandeld!
Regelrecht intimiderend. Veel vervelender
dan het standaard kaartje met ‘Welkom
meneer en mevrouw De Leeuw’ in onze
hotelkamer. Of als mijn man en ik vervolgens hardnekkig als ‘colleagues’ worden
aangesproken.’’
,,Mijn man Stephan en ik zijn net terug
van vakantie. Met z’n tweeën, zonder de
kinderen. Doen we elk jaar. Zo weten we
weer waarom we op elkaar vielen voordat er
kinderen kwamen. Ik ben het oneens met
ouders die zeggen: de kinderen zijn voor
ons het belangrijkste. Voor mij is dat m’n
relatie. Dat is de basis.
,,Het ouderschap ligt vaak als een donzen
dekbed over een huwelijk. Ik zie het overal:
kinderen worden als excuus gebruikt om
niet te hoeven praten, vrijen of met elkaar
op stap te gaan. Zo verdwijnt de frisheid uit
een relatie. Stephan en ik stellen ons zelf op
zo’n vakantie eerlijk de vraag: zouden we
nog bij elkaar zijn als we geen kinderen
hadden? Het antwoord is altijd ja.’’
,,Het gaat zo goed met die twee jongens.
Ik maakte me eerder nog zorgen: zouden ze
als geadopteerde zonen van twee mannen
wel aarden? Maar het zijn fantastische
gasten geworden. Onze inbreng daarbij: er
veel voor ze zijn en consequent opvoeden.
Eén lijn trekken. We zijn ouderwets: altijd
vragen om wat drinken of een koekje. Het
mag vaak, maar onze toestemming is wel
nodig. En als de ene papa nee zegt, is het
echt nee. Ook op school gaan die twee fantastisch. Natuurlijk zullen ze straks gaan
puberen. Wie weet wat dat losmaakt. Maar
tot nu toe gaat het vlekkeloos.’’
,,Die voorspelling van doodgaan op mijn
52ste komt hopelijk niet uit. Sinds ik onze
15-jarige vriend zo kalm zag sterven, ben ik
voor de dood niet bang meer. Maar ik kan
het mijn man en jongens simpelweg niet
aandoen om nu al te gaan. Aan de andere
kant was ik pakweg vijf jaar terug hysterischer dan nu over mijn zonen. Ze moesten
nog zoveel leren! Nu denk ik: die twee blijven het hoe dan ook goed doen.’’
,,Het fijne van ouder worden is het betere
begrip van het leven. Ik snap beter waar ik
gelukkig van word. Tien of vijftien jaar
geleden dacht ik steeds: ik moet nog zoveel.
Nu denk ik: ik heb al zoveel. ‘Mijn ogen
stralen weer,’ hoor ik vaak. Dat vind ik
belangrijker dan de gebreken die bij het
ouder worden horen. Want het is wel een
feit: het gevoel dat mijn tijd nog moet komen, is voorbij. De herfst dient zich aan,
maar die voelt als een gouden seizoen, omdat ik me nu gezien en gedragen voel. Ik
heb echt het idee dat ik het lekkerste voor
het laatst heb bewaard. Ik heb, realiseer ik
me nu pas, altijd de neiging gehad m’n
eigen geluk of succes kapot te maken. De
comfortzone vond ik nooit zo prettig, dan
moest alles overhoop. Achteraf denk ik: zo
ging het dus een paar jaar geleden ook na
het succes van ’Mooi! Weer De Leeuw’. Ik
ging zoeken om het zoeken. Nu ben ik
tevreden en probeer ik dat gevoel simpelweg te behouden. Niet door achterover te
zitten, maar door af te wisselen. Het theater, een uitstapje naar België en misschien
hierna meer muzikale optredens. Thuis
vind ik het al jaren heerlijk om de rust te
omarmen. Zodra ik de drempel over stap, is
alle stress verdwenen.’’
Geboren: 26 maart 1962, Rotterdam.
Opleiding: Lerarenopleiding.
Loopbaan: Wint in 1983 de persoonlijkheidsprijs bij cabaretfestival Cameretten
in Delft. Treedt op bij Sonja Barend, en
breekt door in 1987, als verslaggever van
Sterrenslag. Ontpopt zich als multitalent
op tv en radio, in het theater en op het
witte doek. Een greep uit zijn tv-oeuvre:
De Schreeuw van de Leeuw, Seth en Fiona, Laat de Leeuw, Herberg de Leeuw,
Papaul, Mooi! Weer De Leeuw, Lieve Paul,
X de Leeuw, Ranking the Stars en de MaDiWoDoVrijdagshow. Langs De Leeuw
was begin vorig jaar de laatste in een
reeks zaterdagavondshows. Keert in 2012
na 25 jaar terug in het theater met de
voorstelling Poephoofd.
Onderscheidingen: Zilveren Nipkowschijf
en Gouden Roos voor De Schreeuw van
de Leeuw. Zilveren Nipkowschijf voor
Papaul. Wint drie keer de Televizier Ster
en voor Mooi! Weer De Leeuw ook de
Gouden Televizier Ring. Gouden Harp
voor cd Encore. Edison voor cd Voor u wil
ik zingen. Edison voor beste zanger 2000.
Omroepman van het jaar 2007. Ridder in
de Orde van de Nederlandse Leeuw.
Privé: Geregistreerd partnerschap met
Stephan Nugter. Samen adopteerden ze
Kas (12) en Toby (11), direct nadat de jongens in Amerika waren geboren.