belgische alpenclub Antwerpen halfjaarlijks tijdschrift mei 2014 1 In dit nummer Voorwoord ........................................................................................................ 2 Alpien jongerentreffen ...................................................................................... 4 Klimtreffens ...................................................................................................... 6 Verslag Klimschool ........................................................................................... 7 Een alpinisme-stage door de ogen van een vrouw .......................................... 9 Sneeuwschoentocht in de Chablais ............................................................... 12 Sneeuwschoenwandelen in de Jura- Métabief............................................... 15 Dryas octopetala ‘Sündermanni’ (Achtster) .................................................... 19 Natuurreservaat wandelingen in het Thüringer Wald ..................................... 21 Nieuwtjes uit de Alpine wereld........................................................................ 22 Elisabeth Hawley: een levende legende ........................................................ 23 Sneeuwkunstenaar......................................................................................... 26 Fotowestrijd .................................................................................................... 26 Bestuursleden en medewerkers: .................................................................... 27 Contactgegevens: .......................................................................................... 28 Foto cover: Lente in Oostentrijk Tschagguns Herman Bovée Adverteerders Index: Landferienhaus Linde .........................................................binnenkant kaft voor Klimzaal Magnesia ........................................................................................... 5 Alfa zonwering en rolluiken .............................................................................. 6 De Berghut ..................................................................................................... 14 Henrotech ....................................................................................................... 15 Basecamp .......................................................................binnenkant kaft achter K2 ...................................................................................................... kaft achter 2 1 We willen ook Michel Van Gaever bedanken voor al zijn inzet in klimzaal Magnesia, hij stopt als bestuurder maar blijft zich verder inzetten voor de klimzaal en de club. Beste, Beste clubleden en toekomstige clubleden, Bij het ter perse gaan van deze editie zullen we ergens in de Paasvakantie zitten, einde van het winterseizoen , tegelijk is het rotsklimseizoen reeds begonnen en maken we ons reeds op voor de voorbereidende lessen van onze zomerstages. Jawel, ondanks de kwakkele winteromstandigheden in eigen land hebben we deze winter 4 mooie sneeuwschoentochten gehad : 2 in de Chablais, 1 in de Jura en een trekking in de Nevache ; twee begeleiders zijn ondertussen al op prospectie gegaan naar het Thüringer Wald om daar volgend jaar een winteractiviteit te organiseren. Ons winteroffensief is dit jaar geëindigd met een toerskistage met beklimming van de Gran Paradiso. De klimopleidingen lopen dit jaar sneller vol dan verhoopt, zowel KVB1, KVB2, KVB3 als klimtechnieken. De leden en de klimmers werden verder ook al getrakteerd op een spectaculaire voorstelling van Siebe Vanhee en Tim De Dobbeleer en op een boulderwedstrijd die met 50 deelnemers als een succes kan beschouwd worden. Ook de lessenreeksen rond bergwandelen en de stage bergbeklimmen zijn volzet ! We willen ons dit jaar dan ook nog extra concentreren op jeugdklimmen en jeugdalpinisme met een meerdaags klimtreffen in de Ardennen tijdens de Paasvakantie en een stageweek in de Alpen in juli. Naast al onze opleidingen heeft het bestuur ook nagedacht over promotie van onze club : alle actieve vrijwilligers binnen de club zullen herkend worden door een wijnrode windstopper-softshell-fleece en de deelnemers aan de cursussen krijgen de nieuwe rode BAC-Antwerpen-T-shirt : deze laatste kan je ook bestellen via onze website. Verder wens ik iedereen een prachtig voorjaar, het moment bij uitstek om je goed voor te bereiden om tijdens de zomermaanden de bergen in te trekken. Dus, hopelijk tot binnenkort aan de rotsen of ergens in een berghut ! Henk Vandenhoeck voorzitter Bac Antwerpen Op 1 maart was het de Algemene Ledenvergadering met daaropvolgend een etentje waar ruim 30 personen aanwezig waren. Naast het goedkeuren van onze positieve financiële balans en het bekijken van de groeiende grafieken van bijna al onze activiteiten werden er een aantal bestuursleden verkozen en herkozen; Herman Bovée, die zich o.a. toelegt op dit tijdschrift, werd herkozen. Nieuw verkozen bestuursleden zijn Wendy Van Gool en Wim Acke. Wendy is initiator bergwandelen en in die hoedanigheid reeds jaren actief bij het organiseren van wandeltochten en de lesavonden theorie rond bergwandelen en bergbeklimmen. Wim Acke is initiator sportklimmen en gedreven bergbeklimmer. Het bestuur ziet er nu als volgt uit: 2 Voorzitter:Henk Vandenhoeck Penningmeester:Paul Verzele Secretaris:Nancy Willeme Klimwerking:Bert Verwerft Jeugdwerking en contact Magnesia: Wim Acke Bergwandelen:Wendy Van Gool Publicatie:Herman Bovée 3 Alpien jongerentreffen BAC Antwerpen organiseert voor haar jongeren vanaf 16 jaar een alpien treffen in de Franse Alpen (La Bérarde, Massif des Ecrins). Bedoeling is om met deze groep een aantal bergtochten te ondernemen alsmede een aantal rotsbeklimmingen in de vallei te doen. We verblijven op de Camping Municipal in La Bérarde. Inschrijven : Gelieve eerst contact op te nemen met [email protected] om zeker te zijn of er nog plaatsen vrij zijn. Vervolgens inschrijven via het formulier op www.bacantwerpen.be Niet-leden van BAC Antwerpente storten 40 € op de rekening van BAC Antwerpen BE73 0012 3856 0260 met vermelding van je naam en lidnummer Periode : van zaterdagavond 5 juli tot zaterdagavond 12 juli 2014 Algemene Voorwaarden voor alle inschrijvingen aan cursussen, stages e.d. zie: http:// www.bacantwerpen.be/Algemene_voorwaarden.php Er wordt in 2 groepen gewerkt : Sportieve groeten, Jongeren vanaf 16 jaar die tijdens deze week de bergwereld zullen ontdekken door het maken van bergtochten en een aantal rotsbeklimmingen zullen doen. Om hieraan deel te nemen moeten de kandidaten beschikken over een KVB3 (of gelijkaardige ervaring) en moeten ze een goede fysieke conditie hebben. Henk Vandenhoeck Voorzitter BAC Antwerpen en Wim Acke Jeugdwerking BAC Antwerpen Jongeren vanaf 19 tot 26 jaar die tijdens deze week zich meer gaan toeleggen op langere alpiene rotsbeklimmingen en alpiene beklimmingen op sneeuw en ijs. Om hieraan deel te nemen moeten de kandidaten liefst beschikken over een KVB4 of een KVB3 als ze ook vertrouwd zijn in het gebruik van mobiele zekeringstoestellen zoals klemblokken en friends. Deelnamevoorwaarden: Lid zijn van BAC Antwerpen of een andere KBF-club Tijdig inschrijven via de website: de plaatsen zijn beperkt Deelnemen aan de voorbereidingsavond op woensdag14 Mei om 20u in Klimzaal Magnesia Kostprijs : Begeleiding door erkende Bloso-lesgevers is gratis voor leden BAC Antwerpen, andere KBF-leden betalen hiervoor 40 €. Vervoer naar de bestemming en de verblijfskosten ter plaatse (camping, en berghutten afhankelijk van het programma) worden door de deelnemers zelf gedragen 4 5 Klimtreffens Verslag Klimschool 23/03/2014, Dave. Maandelijks organiseert BAC Antwerpen een klimtreffen voor al haar leden : indien mogelijk wordt er buiten geklommen, in putje winter wordt er indoor afgesproken. [email protected] 6 29/05/14 29/06/14 05/07/14 Chamonix Durnal La Bérarde Samen met Adreas onderweg naar onze eerste klim-dag, vol verwachting om in het groen onder een frisse lentezon onze eerste ervaring op de rots te beleven! Hoewel het nu niet voor te stellen is, was 23 maart vorig jaar een koude, grijze dag. Aangekomen in Dave (te laat… aangezien we verloren reden) , leren we het massief en de andere deelnemers kennen met een thermos soep bij de hand om warm te blijven. Aan de kant van de weg naast een behoorlijk druk treinverkeer ontdekken we een leuke verscheidenheid tussen de deelnemers, klimmers met en zonder ervaring, van verschillende leeftijden. Sommigen komen samen met een klimpartner maar velen ook alleen, iedereen toch wel ietwat verlegen en afwachtend. We worden sympathiek in groep verdeeld, per 2 of per 4 en gaan direct met onze begeleider aan de slag. Relais en rappel bouwen staan op het programma. Veel uit te leggen, veel handelingen die duidelijk enkel door oefening iets eenvoudiger gaan blijken. Met witte vingers van de koude is het moeilijk om knopen te leggen en musketons toe te draaien, laat staan de rots op de klimmen. Toch beginnen we moedig aan onze eerste route: de eerste keer op de rots! Het na-klimmen van een 4C gaat vlot en is een leuke ervaring. Als we boven komen is de relais netjes gemaakt door onze begeleider en lijken onze vingers en tenen bijna bevroren. Klaar om alles nog een tweede keer uit te leggen, dit keer boven op het eerste terras waar de mogelijkheid om warm te lopen lichtjes beperkt wordt. Om alles nog wat kracht bij te zetten, valt er ook nog wat smeltende sneeuw. Het wordt kouder en natter, dus ook al snel minder veilig. We besluiten af te dalen en daarbij de rappel te oefenen om daarna de lesdag verder te zetten in de klim-zaal in Jambes. Jammer van het koude weer, maar toch fijn om de klim-zaal in even binnen te gaan. Niet te vergelijken met buiten te klimmen natuurlijk, maar toch al bij al een redelijk alternatief. Later hoor ik dat de namiddag warmer en droger was en toch nog een mooie klimdag was geweest. In de auto wilde ik toch nog even de geleerde technieken met Andreas herhalen, maar op 1 dag zat duidelijk nog niet alles in het geheugen… oefenen dus… 21/04/2013, Beez Het weer was nog steeds fris maar zat deze keer toch iets meer mee. Vol goede moed starten we aan de 2e lesdag: voorklimmen, prusikken en inoefenen van relais en rappel. Prusikken blijkt een intensieve techniek die de vorige lesdag ideaal had kunnen dienen om warm te blijven. Dan: de eerste route voorklimmen, een 4+, waarbij al snel duidelijk wordt dat er een hele boel nieuwe obstakels te overbruggen zijn. Het gevoel boven je haak uit te klimmen geeft je tintelende vingers en sinds dien moet ik toegeven toch ook last te hebben van val-vrees. Maar de fierheid om eindelijk die eerste route voor te klimmen, overtreft toch even alle vrees en tintelingen! Voor de rest een aangename en rustige dag die we gezellig afsloten met een drink in café de Feraugière in Marche 7 les Dames. 5/05/2013, Pont à Lesse Samen met Andreas ‘s morgens rustig vertrokken vanuit Antwerpen, onderweg nog even halt gehouden bij “den bol aan Namen” waar we nog ons, ondertussen gewoonlijk, koffietje nuttigden om daarna vlot door te rijden tot Pont à Lesse. Door de fijne zonneschijn komt het vakantiegevoel al snel boven en verliezen we de tijd wat uit het oog. Nog maar eens te laat in de les… waardoor we het gezamenlijke info moment moesten missen. Daar werd de “veilige terugkeermethode” uitgelegd. Een manier om terug te kunnen keren als je halverwege de route niet meer verder kan. Dit oefenden we een keertje in, waarna we nog een aantal routes konden voorklimmen en inoefenen wat we geleerd hadden. Eindelijk een rustig massief, gelegen in de natuur, op een zonnige dag. Wat willen we nog meer? De lesdag eindigde rond 17u waarbij, tot onze verbazing, iedereen zijn touw inpakte en vertrok wanneer het nog zeker 1u licht bleef?! Andreas en ik hebben klommen nog een aantal routes, gevallen, gewond geraakt en ons ongelofelijk geamuseerd! Een geslaagde dag!. 26/05/2013, Beez 8 Een iets grijzere dag, maar aan gezelligheid geen gebrek meer! Waardoor te laat komen ondertussen ook geen verrassing meer is. Het gezamenlijk lesmoment over de exprestakel hebben we duidelijk weer gemist. Maar na wat te kijken en te volgen, lukt het al redelijk om iemand in nood naar boven te takelen. De rest van de lesdag oefenen we het voorklimmen verder in, vooral de gewoonte van inpikken, relais bouwen, commando’s geven,… Alles gaat stilaan wat vlotter, ook mentaal boeken we vooruitgang en merken we meer zekerheid op de rots. 15/06/2013, Yvoir Een alpinisme-stage door de ogen van een vrouw…. De laatste klimschool… mooi weer… nog een keer te laat… (Veel verloren gereden tussen Durnal, Freyr en Dorinne. En dat allemaal om beestjes te kunnen zien!) Een dag vol herhaling en inoefenen op het massief waar het examen ook zal doorgaan. Veel geklommen en gelachen, want ondertussen is de sfeer tussen de klimmers toch ook wat losser geraakt. Om de laatste lesdag af te sluiten organiseert BACA een bbq voor alle deelnemers en begeleiders van de klimschool. Waarna er op de camping in Durnal overnacht wordt om de dag erna nog een klimtreffen te kunnen meemaken. Lekker eten, drinken en… een tombola. Ben ging naar huis met de hoofdprijs (een friend voor tradclimbing) maar ook pof zakjes, musketons, truien en T-shirts werden uitgedeeld… Deze zomer trokken we met 9 supersympathieke sportieve mannen, 2 avontuurlijke vrouwen en 3 enthousiaste en ervaren monitoren (Jan, Henk en Glenn) naar Chamonix voor een stage bergklimmen voor beginners. We hadden al wat theorie, knopen en een takeltechniek op zak, dankzij de voorbereidende lessen en het weekend in de Ardennen. Verder staken de koffers van de auto’s vol met bagage. Bergschoenen, stijgijzers, gamashen, pikkel, wandelstokken, helm, carabiners, hulptouwtjes, afdaaltoestel, ijsschroef, EHBO, snacks en een hele hoop kleren. Je wil immers toch op alles voorbereid zijn in de bergen!? Het bleek een leerpunt te worden en aan het einde van de stage wist ìk alleszins hoeveel verschil een stuk meer of minder in je rugzak kan betekenen, zeker als vrouw, niet bijzonder gespierd en Ondertussen zijn we al weer een jaar verder, klimmen we een aantal niveautjes hoger en ben ik wekelijks onderweg met Andreas. We leren continu nieuwe mensen kennen en komen op mooie plaatsen in België en daarbuiten. Dankzij de klimschool kan ik met vertrouwen de rots op, heb ik een klimpartner leren kennen en ben ik gebeten door het klimmen. Je wil immers toch op alles voorbereid zijn in de bergen!? Zeker de moeite waard! Jorien Onsia zonder al te getrainde conditie. We waren in groepjes naar Les Houches gereden, waar we in een fantastische gîte terecht kwamen. Bij aankomst had er zich al een kookgroepje gevormd en stond een grote pot spaghetti-saus te pruttelen in de keuken. Het was de aanzet van een week waar verschillende kookkunsten naar boven kwamen, de vaatjes wijn elkaar opvolgden en de gezelligheid troef was. De volgende dag trokken we meteen naar Les Aiguilles Rouges voor de sneeuwtraining. Met de lift waren we snel hoog in de bergen en vonden we nog een dik pak sneeuw. Goed om te leren de voeten plaatsen met of zonder stijgijzers in de sneeuw, ons te verplaatsen langs een sneeuwmuurtje en met volle snelheid (al dan niet ondersteboven) de berg af te glijden en te leren weer zo snel mogelijk tot stilstand te komen. Naast een klein incidentje waarbij een pikkel een kleine hap had gezet in Jürgens aangezicht, slaagden we er maar het spannendste van de dag was toch wel het ijsklimmen, goed in en waren we klaar voor een eerste steilere helling, waarbij we aan de hand van een dode man (begraven pikkel), ons eigen lichaam of een uitstekende rots, leerden elkaar te zekeren op en af de helling. Mer de Glace was het schouwtoneel van de ijstraining. Een gletsjer, bereikbaar per tram omhoog en vervolgens een hele hoop ladders omlaag om van de rotsen op het ijs te geraken. We kwamen voor het oefenen in het gebruik van stijgijzers op ijs en de takel om mensen uit een gletsjerspleet te redden, maar het spannendste van de dag was toch wel het ijsklimmen, waarbij we na een rappel in de brede gletsjerspleet met beneden een kolkende rivier, langs een ander touw en bewapend met 2 ijspikkels een verticale ijswand mochten beklimmen. Best doenbaar, ook als vrouw en gewoon eigenlijk wel fijn om met zoveel mogelijk kracht de pikkels en stijgijzers het ijs in te slaan. Allemaal laaiend enthousiast, hadden we liefst nog enkele uren op het ijs gestaan, geklommen (zeker Matthias die de takel stiekem had geskipt) en geoefend 9 om steilere stukken ijs naar beneden te wandelen (of was het vooral ik die daar wat haperde?), maar het was al laat en de trageren onder ons, waaronder mezelf, misten de laatste tram en mochten te voet naar beneden. Na even terug wat op adem gekomen te zijn, werd het een mooie, zonnige wandeling doorheen de bossen omlaag. Na oefenen, bergen beklimmen! De eerste beklimming werd de Petite Aiguille Verte (3512m). Verdeeld in verschillende cordées konden we de berg op. Voor ons beginners al een technische berg, vooral door de rotsige top en de steile sneeuwhellingen. Hier en daar kwam al eens een ‘friend’ boven om ons extra te zekeren aan de rotsen. Voor mezelf in het team van Glenn lag het tempo bij het stijgen soms wat hoog, waardoor ik mijn hart al wat vasthield voor de beklimming van de Gran Paradiso. Voor de teams die zonder monitor gingen was het vooral een hele uitdaging om zich veilig en zeker genoeg te voelen om vlot op en af de berg te komen. Opnieuw een leerpunt: een goede balans vinden tussen veiligheid en snelheid, want de tijd op de berg, files meegerekend had toch wel wat te lang geduurd. Omwille van onstabieler weer werd besloten de plannen om te gooien en het betere Opnieuw een leerpunt: een goede balans vinden tussen veiligheid en snelheid, 10 weer in Italië vroegtijdig te gaan opzoeken. Het punt waar ik het meeste naar had uitgekeken: de beklimming van mijn eerste 4000-er: de Gran Paradiso (4061m)!Terwijl de laatste regendruppels uit de lucht vielen startten we na een gezellige lunch aan de aanloop naar de eerste hut: de rifugio Chabod (2750m). Opnieuw lag het tempo van de groep iets hoger dan het mijne, maar Henk bleef steeds in het vizier en het was slechts een korte klim van een 900-tal meter, waardoor in een dikke 2u iedereen wel boven stond. ’s Avonds bereidden we ons eerste marsplan voor en zochten we uit welk pad we ’s morgens vanuit de hut moesten volgen en hoe de route verder omhoog ging. Nog een prachtige zonsondergang en dan vroeg in bed, want om 4u Rond 5u, terwijl het nog donker was, vertrokken we met hoofdlamp, in verschillende touwgroepen. zou reeds de wekker afgaan… Ondanks al het gerief dat ik de berg had opgezeuld, moest ik tot de ontdekking komen dat ik mijn oordopjes vergeten was. Resultaat: ongeveer 1 u geslapen en niet zo fris en monter voor deze eerste grote beklimming. Rond 5u, terwijl het nog donker was, vertrokken we met hoofdlamp, in verschillende touwgroepen. Met 1u geslapen, een te zware rugzak en een tempo dat net een tikkeltje boven het mijne lag, was het een ware calvarietocht. Ik bedacht me hoe ik het in godsnaam in mijn hoofd had gehaald te denken dat zonder regelmatig sporten ik hoge bergen zou kunnen overwinnen. Gelukkig recupereerde ik snel bij elke minipauze en geraakte ik stap voor stap verder de berg op. Aan de ‘kameel’-rotsformatie verloste Henk me van mijn rugzak, waar hij in de sneeuw bleef liggen tot de terugtocht. Daardoor kon ik vlot het laatste stuk omhoog en volop genieten van de ervaring. We hadden nog een uurtje nodig om de echte top te bereiken door filevorming, maar dat kon niet deren, het uitzicht was prachtig en de rotsen comfortabel! Om 10u hadden we onze eerste 4000-er overwonnen en de Madonna gegroet! De tocht naar beneden moest snel gebeuren omdat door de vertraging die we op de top hadden opgelopen het al laat was en de sneeuw onderaan de gletsjer al snel weker en weker werd. Af en toe verdween een heel been in de sneeuwpap die zich begon te vormen. De volgende ochtend kregen we briefing voor aanvang van de volgende tocht. Efficiëntie kon beter. Minder bepakking, sneller klaarmaken ’s morgens, sneller stijgijzers aan- en uitdoen, vroeger van de sneeuw af geraken. Ikzelf ging alvast met de helft van mijn bepakking op weg voor de beklimming van de Dômes De Miage (3670m). Wat een verlichting! De tocht was een en al genieten. De eerste dag deden we de aanloop, die een goede 5u koste. Spijtig genoeg moesten 2 leden afhaken wegens een gruwelijke mega-blein en een zere knie. De rest van ons kon ge- genieten van de geneugten van het gebergte, stralende zon, prachtige uitzichten en de trouwe aanwezigheid van enkele steenbokken. nieten van de geneugten van het gebergte, stralende zon, prachtige uitzichten en de trouwe aanwezigheid van enkele steenbokken. Hoogtepunt van die dag was de klim op het ijzige gedeelte van de gletsjer. Even wat steiler omhoog, de stijgijzers stevig in het ijs planten bij elke stap. De refuge Les Conscrits (2602m) bracht aan het einde van de tocht de ideale ontspanning, met een groot zonneterras en prachtig panorama! De volgende ochtend stonden we klaar om te vertrekken op de helft van de tijd, we waren gemotiveerd om de efficiëntie omhoog te halen. Opnieuw vertrokken we om 5u op pad, dit keer in 4 zelfstandige cordées, Henk en Jan in een 5e in de buurt om ons te superviseren. Omdat ik nog niet op kop had gelopen, mocht ik als eerste aan het touw. Met goede raad van Geert die achter me liep, slaagde ik erin een voor mezelf het gepaste tempo te vinden, zonder nog teveel mini-pauzes te hoeven nemen. De tocht naar boven was over de hele lijn aangenaam en ik hoefde niet meer te twijfelen of ik wel boven zou geraken. Onderweg zagen we prachtige seracs (grote blokken ijs), een mooie zonsopgang en als kers op de taart, de prachtige kam naar de top, die de verbeelding van ons allen tartte. Iets voor 8u stonden we boven. De overwinningsvreugde was weer groot, en dan volgde de lange afdaling tot helemaal in het dal. De vermoeidheid kroop in de benen en de weg was lang, maar die pijn was snel vergeten zodra we allen samen op een terrasje genoten van verfrissend drankje, liefst met alcohol, voor velen een extra groot glas bier! Het was een geslaagde stage, en iedereen keek al uit naar avonturen die we nu, met alle kennis op zak, zelfstandig konden gaan beleven! Bedankt Henk, Jan en Glenn om ons op te leiden tot beginner-alpinisten, Ik ben er alvast door gebeten! Jella Illegems 11 Sneeuwschoentocht in de Chablais 29.1 – 02.02.2014 gebruik van het lawinemateriaal, het meten van de hellingsgraad met eenvoudige middelen, afdaaltechnieken en het sporen in onbelopen terrein. Op het einde van deze dag kregen we te horen dat één van de deelnemers ernstig ziek was en achteraf zou ook blijken dat zijn bacillen ook andere deelnemers (+ de begeleider) hebben getroffen. Dag 2 werd , na eerst een flinke klim, een panoramische wandeling op het Balcon du Lac Leman met als bekroning de beklimming van de Mont Baron ; langs waar wij kwamen was deze flank nog niet echt belopen, dit had eerder iets te maken met de moeilijkheidsgraad : sneeuwschoenen uit en op de bergbotinnen tussen de rotsen door omhoog klauteren. De minder steile maar toch lange afdaling naar de col bracht ons tot een verlaten schuur waar we in de zon konden genieten van onze picknick. Voor de derde dag Terwijl de winter in België toch niet was wat hij zou moeten zijn, kregen we via de meteo-site van Frankrijk voldoende informatie dat er in de Chablais, meer dan elders in de Noordelijke Alpen, veel sneeuw was gevallen : het zou toch niet zijn als soms in het verleden waarbij we meer de sneeuwraketten op de rugzak dan aan de voeten hadden. Marc over de nodige papieren en expertise dat hij van deelnemer promoveerde tot co-begeleider. De bedoeling van de eerste 4 stapdagen was om geen te zware tochten te maken (alhoewel) en de mooiste stukken van de Chablais met uitzichten op Mont Blanc, Dents du Midi en Lac Leman te doorkruisen. bestond de groep uit 13 deelnemers en het ongeluksgetal had beslist dat 1 van de begeleiders niet mee kon; gelukkig beschikte – het was voor velen een eerste sneeuwschoenervaring – naar de Col d’ Ubine werden de verschillende facetten van het sneeuwschoenwandelen geoefend : het De eerste 4 dagen 12 Tijdens dag 1 was een tocht voorzien naar het Pointe des Follys dat boven een skigebied ligt : in het verleden was het skistation van Abondance het eerste dat gesloten was wegens de klimaatwijzigingen maar sinds enkele jaren met strenge winters en veel sneeuw was men terug de installaties gaan gebruiken. Aangezien dit wel een mooie tocht is, werd deze wat aangepast zodat noch de skiers en noch wijzelf last van elkaar zouden hebben : een mooie omweg langs verlaten boerderijen en quasi onbelopen paden bracht ons tot het eindpunt van de skilift; het vervolg van de klim was ook voor ons alleen. Tijd om te lunchen. De afdaling verliep langs de andere kant van de berg. Hier vonden we de ideale plek om uitgebreid te oefenen met het lawinemateriaal : hoe zendt het lawineslachtofferzoektoestel (ook bieper of arva genaamd) stralen uit, wat te doen bij meerdere slachtoffers ; er werd ook een sneeuwprofiel gemaakt zodat we ons ook bewust werden van de aanwezigheid van bekerkristallen die ervoor zorgen dat 2 sneeuwlagen zich niet aan elkaar kunnen hechten. Tijdens mijn verkenningen de vorige jaren had ik al vaak gekeken naar een ruw berggebied (Roc Tavaneuse) en op een avond was ik de vallei ingereden om te zien of we er konden geraken. Bingo dacht ik, hier zitten we ver weg van alle drukte en hier komen we niemand tegen. Als we dan op dag 4 op die bewuste parking stoppen en meteen de sneeuwschoenen aandoen en biepers checken, komen er zeker 5 wagens aangereden : allemaal toerskiërs die klaarblijkelijk dit gebied beter kennen. We maken een onvoorzien klein ommetje zodat een ploeg van zeker 20 toerskiërs ons voor is en we ons ook niet opgejaagd moeten voelen. Bij een splitsing kiezen we voor de hoogste col (Passage Solvaire) maar wel met de kortse omweg om terug te keren achter de Roc Tavaneuse heen. De klim naar de col lijkt dan eerder op een zomerbeklimming maar dan met sneeuwschoenen i.p.v. stijgijzers. De uitklim tot de col is echt wel steil. Terwijl de meeste toerskiërs rechts omhoog trekken naar een topje maken wij een grote traversée in de andere richting om alzo niet te diep te moeten afdalen (en daarna weer omhoog te klimmen). Voor sommigen wordt deze passage een echte calvarietocht : het soort en de kwaliteit van de sneeuwschoen zal 13 er ook wel mee te maken hebben gehad. Na deze lastige traversée vinden we een plekje voor de welverdiende picknick. De voorhoede trekt onder leiding van Walter via een eerste col tot de Col de Tavaneuse : hier wordt het enerzijds lang wachten op de achterhoede maar hier worden we rijkelijk getrakteerd op een prachtig zicht op het ganse Mont Blanc massief : de kenners kunnen de meeste toppen aanduiden en weten ook langs welke route ze elke top beklommen hebben. Gelukkig is dit al de vierde dag en staat men al wat steviger op de sneeuwschoenen want de afdaling langs de andere kant is geen lachertje. Eerst is het tamelijk braaf afdalen tot het Lac de Tavaneuse dat nu onder een mooi sneeuwdek verstopt is, maar dan begint de echte pret voor sommigen is het meer vallen dan rechtstaan en de gps is dan onze enige gids om zonder echte kleerscheuren naar beneden te gaan. Niet voor niets was dit het zomerpad dat naar de gelijknamige col, chalets en meertje voert : sporen van voorgangers waren er niet, de toerskiërs zullen beter hebben geweten. Bij aankomst in de gîte van Nadine in Chapelle-en-Abondance ontmoeten we de 3 deelnemers die de volgende 4 dagen de Chablais zullen ontdekken. Deze sneeuwschoentocht was een eerste samenwerking tussen BAC Antwerpen en BPA, alleszins fijn om mensen van een andere club beter te leren kennen ! Henk Vandenhoeck POWERBREATHE Onze collectie klimschoenen 2014: SPECIAL EDITION BLACK & PINK €59,96 incl. BTW www.berghut.be 10% directe korting op vertoon van [email protected] 14 KBF-lidkaart Info: Acacialaan 8 - 2630 Aartselaar, België T: +32 3 844 53 33 F: +32 3 844 52 13 www.henrotech.be [email protected] 15 Sneeuwschoenwandelen in de JuraMétabief 15-2/19-2-2014 Na een spannende zoektocht naar logement en wachten op deelnemers kon ik met een gerust gevoel naar Métabief vertrekken: we gingen uiteindelijk in de gîte ‘Les Sapins de l’Amitié’ overnachten en er waren acht deelnemers, zoals we gepland hadden. Die zaterdagmorgen pikte ik Guido in Tervuren op en reden we via Luxemburg naar Pontarlier: druk verkeer en vanaf Nancy regende het met bakken. De gps bracht ons tot de F1, waar we die zaterdag overnachtten. Dikke sneeuwvlokken dwarrelden in de schijn van de straatverlichting neer, maar enkele uren later veranderde deze in pletsende regendruppels. Hier troffen we Benny en Hilde, de anderen zouden 16 later nog toekomen. Benny was onze tweede begeleider. De zondagmorgen was de afspraak op de parking van Malbuisson. Onderweg kreeg ik nog een sms’je van Denise:’ De tocht ging naar Le Suchet, een top van 1588m. We betraden een sprookjes wereld tussen besneeuwde sparren en berken waardoor we zelf een spoor maakten dat ze die avond in de gîte zou zijn’. De groep had nog niet het gewenste tempo gevonden zodat we hier tijd verloren. De sneeuwcondities voor de geplande tocht waren niet optimaal zodat Benny en ik besloten om hogerop te vertrekken en wel vanuit het dorp Entre les Fourgs, niet ver van de Zwitserse grens: hier lag voldoende sneeuw. De tocht ging naar Le Suchet, een top van 1588m. We betraden een sprookjes wereld tussen besneeuwde sparren en berken waardoor we zelf een spoor maakten. De top werd niet bereikt doordat wolken waren komen opzetten, maar de voor-top met De laatste witte weide leek eindeloos en we waren blij dat we op de baan onze sneeuwraketten konden uit doen kruis zorgde voor een mooie groepsfoto. Guido en ik verkozen niet mee naar de top te gaan. We volgden hier met vertrouwen een spoor en voor we het in de gaten kregen liepen we buiten onze stafkaart en nogal ver uit richting! Een ingesneeuwde boerderij wees ons de terugweg; in diepe sneeuw spoorden we erheen. Iets verder vonden we raketafdrukken van een groep: Benny was hier gepasseerd! Tijdens een passage aan een touw boven een beek belde mijn gsm: waar zat die nu ook weer… en vooraleer ik deze kon opnemen had de ongeduldige beller, Benny, opgelegd. Later hadden we wel contact en kon ik hem gerust stellen dat we op weg waren. De laatste witte weide leek eindeloos en we waren blij dat we op de baan onze sneeuwraketten konden uit doen. De volgende afspraak was in de gîte waarheen de anderen al vertrokken waren. Les Sapiens de L’Amitié bevond zich in het centrum van Métabief, waar we hartelijke ontvangen werden door Djemel Zeffane, de man waarmee ik vele mails gedeeld had. We kregen een ruime slaapzaal voor tien personen met goede stapelbedden, waar ieder zijn plaatsje snel gevonden had. Kort nabij lag het zeer net sanitair: een pluspunt! Om 19u30 was het avondmaal dat ingeleid werd door Djemel die uitlegde waarvoor ‘Les Sapiens de L’Amitié’ stond. Maar de daarop volgende ‘Tartiflette’ kreeg meer aandacht en al goed dat er genoeg van was…. ! De afwas werd gezamenlijk gedaan bij zeer luide ritmische muziek. Gaetan, Kristina en Wouter speelden nog menig gezelschapspel en wisten enkele omstanders te verleiden om mee te doen, ook Franse gasten deden mee. Met de kaarten die ik kreeg wist ik me geen raad, maar met Wouter als coach kon het spel toch verder gespeeld worden! Rond 21u30 verliet Djemel de gîte en gingen alle buitendeuren op slot, behalve eentje voor zij die nog een stapje ‘buiten’ wilden zetten, maar veel kandidaten waren er niet. In de gîte was er dan geen drank meer te verkrijgen, maar daar werd een mouw aan gepast! De volgende morgen was het stralend weer. De auto’s waren goed aangevroren. Op het programma stond eerst een rit tot Longueville Superieur vanwaar we vertrokken richting ‘Zwitserse hut’ om dan langs de rotskam naar de Mont D’Or te gaan. Vanaf de parking vertrok er een langlaufspoor dat we een tijdje volgden om dan De zon deed de sneeuw glinsteren en de heldere koude lucht zorgde voor een prachtig ver landschap over licht golvend terrein in de maagdelijke sneeuw een spoor te trekken. Ook hier was de spookjeswereld niet ver af. De zon deed de sneeuw glinsteren en de helde17 re koude lucht zorgde voor een prachtig ver landschap. De groep ging als één man vooruit. Nu en dan stonden we stil om van de omgeving te genieten en de frisse lucht in onze longen op te zuigen. Op de middag hadden we de ‘Zwitserse hut’ bereikt: ze lag iets onder de graat, beschut door enkele sparren. De picknick die we van de gîte hadden mee gekregen verraste ons: een flink stuk vers stokbrood met lekkere hesp, fruit, een zoet koekje en fruitsap zorgde voor het nodige zout en zoet. Dan weer verder langs de rotskam, vanwaar we een prachtig uitzicht op de Alpen kregen: ook het Mont-Blancmassief toonde zich tussen twee wolken door. Enkele dreigende ‘wachten of corniches’ sierden de rotsgraat: hier toch genoeg afstand van nemen was de boodschap. En dan de Mont d‘Or: waar was de oriëntatieplaat gebleven die hier verleden jaar nog stond? Was de ijzeren buis hiervoor in de plaats gekomen? Bizar! Vele foto’s werden er gemaakt. Na overleg met Benny ging hij met Enkele dreigende ‘wachten of corniches’ sierden de rotsgraat: hier toch genoeg afstand van nemen was de boodschap. ‘de jeugd’, verder naar Le Morond, Denise sloot zich bij hen aan. Op Le Morond komt een skilift toe. Van hier daalde de groep verder naar de parking waar onze auto’s stonden. Ik besloot om langs ’La Grangette Chalet’ te gaan en Guido was akkoord. Vorig jaar had ik hier een heerlijke warme wijn gedronken en dat lokte mij! Maar de chalet was gesloten, we moesten het met onze eigen voorraad doen. Toch was het heerlijk zitten op de banken in de warme zon. Het spoor van hier naar de parking liep nog door een feeëriek bos en enkele open plekken: genieten maar…! Toen we bij de auto’s kwamen zat Benny en zijn groep al met een drankje op het terras van het café aan de voet van de skipiste. Voor het avondmaal opgediend werd zorgden we voor een apero: salami, kaas en allerhande zoute koekjes werden tevoorschijn getoverd, bevochtigd met plaatselijke wijn. De daarop volgende sla met lasagne en als toetje chocoladepudding werd ook nog met veel smaak verorberd. ’21u30 slapen’, staat in mijn dagboekje te lezen en ik was niet alleen… . Dinsdag, onze laatste dag, vertrokken we vanaf de carrière boven het dorp Jougne. Deze wandeling had ik al verschillende keren gemaakt en liep over onaangeroerde sneeuw die nu en dan onderbroken werd door weideafsluitingen: Benny noemde deze tocht de ‘draadtocht’! We hadden de route op gps uitgezet, maar ik was met dit toestelletje nog onhandig, zodat Benny mijn richting al eens corrigeerde. Weer wisselden bossen, open vlaktes en valleitjes zich af en dat onder een stralende zon. ‘Dit is het terrein bij uitstek om te gaan sneeuwschoenstappen’, liet Benny zich ontvallen: een bevestiging van de goede keuze van deze streek! Het tempo lag hoog zodat we op de middag al tweederde van de tocht gedaan hadden. We picknickten bij een schuur ‘La Ravette Chalet’ waarvoor we de nodige tijd namen. Benny leidde ons verder door laag struikgewas onder hoge sparren, van de ene open plek naar de andere, over lage opgestapelde natuurstenen muurtjes en over menige draad. We stootten ook op een ‘Combe du Roi’ een klein grafmonument te midden van een besneeuwde weide. En dan stonden we plots weer aan ons vertrekpunt. Hier namen we afscheid van Hilde en Benny: zij moesten ’s anderendaags thuis zijn. De anderen reden naar de gîte, maar Guido, Denise en ik ontdekten voor een cafeetje een vrij tafeltje in de zon en daar konden we toch niet voorbij! In de gîte waren Gaetan, Wouter en Kristina aan het inpakken, ook zij reden die avond huiswaarts. Uit mijn dagboekje: ‘Met Guido tot de skiliften gewandeld en een glühwein gedronken. Eske en Celien gaan kaasfondue eten. Wij apero met Denise. Avondeten: toast met gesmolten morbier, linzen met worstjes (saucissen) en compote’. Die avond zijn we dan met ons gevijven nog in een resto een ‘koffietje’ gaan drinken. Met een gezellige babbel sloten we de avond af. Ik dank alle deelnemers voor hun sportieve aanwezigheid en vooral Benny als compagnon-begeleider. Herman Bovée 18 19 Dryas octopetala ‘Sündermanni’ (Achtster).... Wat is dit nu weer? 20 ‘Hoort dit wel thuis in een Alpentijdschrift’, zal u zich afvragen! Wanneer ik in de bergen onderweg ben dan kijk ik altijd naar die rijke bergflora. Alpenplanten hebben steeds mijn aandacht getrokken omdat ze in zeer barre groeiomstandigheden zulke prachtige juweeltjes vormen. Het leidt me ook af van de soms lange aanloop naar een hut of begin van een beklimming. ‘Gaertnerei Simon’ in Marktheidenfeld nabij Würtsburg of bij Jakob Eschmann, bij Emmen- Zwitserland, waar ik enkele jaren geleden oa. enkele Turkse lelies, peperboompjes (Daphne) enz. kocht. Nu ging ik het niet zo ver zoeken en reed naar Philip Van Hilst nabij Kaatsheuvel – Nederland. Ik leerde hem kennen op een plantenbeurs in het arboretum van Kalmthout en stond verwonderd over zijn In mijn tuin heb ik een klein rotstuintje die ik wat vergrootte: ik bewerkte de grond zodat er gentianen , soldanelle, saxifraga’s,… (oké, ik stop met namen noemen) zouden groeien. Deze planten vind je enkel bij gespecialiseerde kwekers en tuincentra in binnen en buitenland : zoals bij Sündermann in Lindau aan het Bodenmeer , alsook bij groot aantal soorten rijk bloeiende alpenplanten. Het was een gure dag, koude wind en enkele regendruppels maakten het zoeken naar de juiste plantjes onaangenaam, maar al vlug was ik de weergoden vergeten bij het aanschouwen van deze pracht. En zo kom ik bij de Dryas octopetale ‘Sündermanni’. In de catalogus van zijn kwekerij lees ik: ‘Die von mir gezogene Hybride bildet sehr grosse Rasen ( = grasmat) mit gelblichen Knospen(= knopen, botten), weissen Blüten, gut wachsend..’(goed groeiend). Ik kocht er oa. twee exemplaren: één met witte bloemen en één die gele bloemen vormt en …hopelijk bloeien ze van mei tot augustus. Dryas behoort tot de familie van de rozen en heeft zich waarschijnlijk in de loop van de laatste ijstijden van Noord-Amerika over grote gebieden van het noordelijk halfrond verspreid. In de zestiende en zeventiende eeuw droeg dit plantje de naam van dwergeik, maar in de achttiende eeuw doopte Linnaeus (botanicus) het Dryas, naar het Griekse drys: eik. Beide namen zijn te danken aan de deels altijd groene, gekartelde, aan eikenblad lijkende bladeren. Octopedala slaat dan weer op de acht kroonblaadjes van de bloem. Met haar wollig vruchtpruikje ( zaad) werd Dryas octopetala als herba cervi: Haargras aangeduid. In de Duitse taal vinden we vele synoniemen zoals Frauenhaar, Wildes Wibli, Petersbart. Deze zaadpluis is dikwijls het onderwerp van een foto: op de voorgrond de pluis met er achter een wazig berglandschap. Doordat ze in de winter hun bladeren behouden worden ze door herten, reeën, gemzen en sneeuwhoenders gegeten. De ‘Achtster’ groeit in de kalkbergen van het noordelijk halfrond en komt in de Alpen op rotsen, puinhellingen en morenen veel voor. We vinden ze tussen de 1200m en 2400m, met als uiterste grens 3000m, net zoals bij de verwante soorten in de Kaukasus. Deze plant bevindt zich gewoonlijk in gezelschap van de dopheide( Erica carnea), harig alpenroosje (Rhododendron hirsutum) en gestreept peperboompje (Daphne striata); op alpine terrassen groeit ze naast de beredruif (Arctostaphylos uva-ursi= een laag kruipend struikje met glanzende groene blaadjes,met tot 1m lange dunne twijgen), grassen en kussenvormende gewassen. Kijk er eens naar uit wanneer je in de bergen op pad bent, succes! Herman Bovée 21 Natuurreservaat wandelingen in het Thüringer Wald In het hart van het Thüringer Wald ligt een prachtig natuurreservaat waar mensen van harte welkom zijn. Het is door UNESCO beschermd als onderdeel van het ‘Mens en Biosfeer’-programma (MAB). Een wereldwijd netwerk van reservaten voor behoud van de biodiversiteit en duurzame ontwikkeling. vogelbeschermingsgebied. Hier hebben vele bijzondere dieren zoals de vuursalamander en zeldzame vlinders en vogels zoals de hop, het korhoen en de zwarte ooievaar hun plek gevonden. Paden door bloeiende bergweiden, langs wilde orchideeën - waaronder de zeldzame vlierorchis, langs klaterende beekjes en meren maken elke wandeling tot een belevenis. Natuurreservaat Middelgebergte Dit deel van het Thüringer Wald herbergt vier unieke biotopen: woud, bergmoeras, bergweide en water die representatief zijn voor de Midden-Europese middelgebergten. Voor de bescherming van deze bijzondere biotopen is het natuurreservaat onderverdeeld in drie zones. Er zijn kernzones waar natuur nog in zijn oorspronkelijke pure vorm te vinden is en alleen op de paden gewandeld mag worden. In de er omheen liggende verzorgings– en ontwikkelingszones mogen bezoekers ook buiten de paden wandelen. In de ontwikkelingszone vindt de economische activiteit plaats. Deze bestaat hier uit kleinschalige landbouw, viskwekerijen, bosbouw, (detail)handel en glasmanufacturen. Toerisme is een belangrijke bron van inkomsten. Natuur Het afwisselende en dun bevolkte landschap heeft een veelzijdige flora en fauna, met meer dan 3600 dier-, planten- en paddenstoelensoorten. Het is Natura2000 gebied en Europees 22 Het Thüringer Wald is een middelgebergte met toppen tot 1000 meter. In het biosfeerreservaat liggen de vier hoogste toppen van het Thüringer Wald: de Großer Beerberg (982), de Schneekopf (978), de Fichtenkopf (944) en de Großer Finsterberg (944). Hier heeft u adembenemende uitzichten richting Franken en het Thüringer Bekken. Het biosfeerreservaat is een uitdagend wandelgebied met een goede wandel infrastructuur met bewegwijzerde paden en gecertificeerde kwaliteitswandelpaden zoals de Rennsteig die het gebied doorkruist, en de pittige Gipfelweg die over deze hoogste toppen loopt. Nieuwtjes uit de Alpine wereld De ‘Gouden pikkel -Piolet ‘dOr’ 2014-04-14 Raphael Slawinsky, Ian Welsted en Ueli Steck zijn winnaars van de ‘Gouden pikkel. Met succes beklommen Slawinsky en Welsted de Noordwestwand van de K2 in Pakistan , Steck werd gehonoreerd voor zijn solobeklimming van de Zuidwestwand van de Annapurna in Nepal. De bekende Amerikaanse klimmer John Roskelly kreeg de prijs ‘Walter Bonatti’ en werd eveneens beloond met een ‘Gouden pikkel’ voor zijn levenslange prestaties als klimmer. Deze prijs werd voor de zesde keer uitgereikt: de eerste keer , in 2009, ging deze prijs naar Walter Bonatti zelf, gevolgd door Reinhold Messner (2010), Doug Scott (2011), Robert Paragot (2012) en Kurt Diemberger in 2013. Uit UIAA-nieuws Twee in het natuurreservaat gevestigde Nederlanders hebben een speciale Natuurreservaat Rondwandelreis langs de mooiste en interessantste plekken van het gebied ontwikkeld. Ontdek het zelf! Gert van Eck 23 Elisabeth Hawley: een levende legende 24 Wat doet een 90-jarige Amerikaanse in Kathmandu? Ze is geboren op 9 november 1923 in Chicago en leeft sinds 1960 in Nepal. Gedurende meer dan 50 jaar werk deze Amerikaanse in hetzelfde bescheiden huis in Kathmandu. Haar levenswerk is alle expedities die in Nepal naar een zeven-of achtduizender gaat te archiveren. Ze wil juist weten of ze om 8.03u of doen. Zelf zegt ze : ‘ Ik ben geen scheidsrechter; ik ben een historicus en verzamel uiteindelijk feiten’. Of het nu om een onbestegen bergtop of om een nieuwe route gaat, de uiterst nauwkeurige arbeid van deze oude dame wordt door de wereld van bergbeklimmers ten zeerste gewaardeerd. Menig bergbeklimmer die in de Himalaya iets wil ondernemen kan bij haar terecht 8.04u op de top stonden.. Het precies opschrijven van de feiten is uniek. Voor de meeste bergbeklimmers is het belangrijk dat hun prestatie in haar archief opgenomen wordt omdat dan deze beklimming door de buitenwereld geloofwaardig en erkent zal worden. Elisabeth Hawley vergezelde in 1963 als verslaggeefster een Amerikaanse Everestexpedite en werd hierdoor zo gefascineerd dat ze dit ook voor andere teams ging voor de nodige informatie. De hoogste berg die de 90-jarige ooit beklom was de Mount Mansfeld (1339m) in de USA-Staat Vermont. Ze had nooit de ambitie om stijgijzers te dragen of een uitdagende berg te gaan beklimmen. ‘Ik slaap liefts in mijn eigen bed, geniet van een warme maaltijd en zit het liefst in een gemakkelijke stoel; ik ben maar een eenvoudige stadsmens’, verklaarde zij voor haar gebrek aan bergervaring. Zo kan ze met haar ‘doorborende’ en aanhoudende vragen menig alpinist het vuur aan de schenen leggen: ze wijten dit aan haar onvoldoende kennis van zaken. ‘Maar dit heeft ook voordelen’, volgens Simone Moro, een Italiaans extreemalpinist, ’Ze laat zich door geen enkele prestatie beïnvloeden, stelt rationele vragen, weet nauwkeurig hoe de klimroutes verlopen en weet goed van welke top men andere toppen kan zien’. Ze komt te weten wie welke berg wil beklimmen, zoekt het team op en bevraagt hen over hun plannen. Bij terugkeer van de berg treft ze hen terug en schrijft ze alle details van hun beklimming op. Ze werkt samen met drie assistenten, maar het werk is daarom niet minder geworden daar alle berichten voor de Himalaya-database, die vanaf 2004 digitaal worden bijgehouden, moeten geanalyseerd worden. Wanneer een klimmer iets beweert dat haar onwaarschijnlijk voorkomt, dan gaat ze op zoek of het allemaal wel klopt en wordt het detectivewerk. Voor vele bergbeklimmers is de ondervraging door Miss Hawley een belangrijk onderdeel van hun expeditie ‘ Ik ken ze reeds vele jaren en kijk er telkens naar uit wanneer ik in Kathmandu kom’, zei Gerlinde Kaltenbrunner. Hoe in de toekomst de Hymalaya-database eruit zal zien is nog onduidelijk. Instituten, zoals de Amerikaanse Alpenclub, discussiëren erover: hoe moet het verder met deze rijke verzameling aan gegevens? Een ding staat vast: de dag wanneer haar VW-kever niet meer voorbij de hotels zal rijden, stopt een belangrijke episode in de geschiedenis van het bergklimmen in de Himalaya. Zelf zegt ze erover: ‘De toekomst van mijn werk laat ik aan hen over die dit willen verder zetten. Deze zal zolang zin hebben zolang men de bergen in de Himalaya beklimt. Ik heb iets nuttigs gecreëerd en ook wanneer er nog veel aan verbeterd kan worden , hoop ik dat mijn werk voor de bergbeklimmers nog vele jaren van nut mag zijn. Uit Alpin 4/14 Herman Bovée 25 Bestuursleden en medewerkers: Sneeuwkunstenaar Voorzitter: Webmaster: Vandenhoeck Henk 03 440 44 68 Cappelle Peter Secretaris: Wandelen: Van Gool Wendy Simon Beck noemt zichzelf een ‘sneeuwkunstenaar’: hij vertoeft uren alleen in de sneeuw om er de prachtigste tekeningen te maken. Met enkel een paar sneeuwschoenen tovert hij een witte vlakte in een dagje tijd om tot een fantastisch kunstwerk. En dat terwijl zijn werk na een nacht sneeuwen misschien gewoon verdwenen is. bron: Nieuwsblad Fotowedstrijd BAC Antwerpen Zet jouw club in de kijker Heb je een “leuke”, “avontuurlijke” of “spectaculaire” foto van jezelf in BAC T-Shirt Bezorg ons deze foto en win een mooie prijs Foto’s kunnen worden ingezonden naar [email protected] tot en met 15 februari 2015 De winnaar wordt op de algemene vergadering gekozen (maart 2015) Nancy Willeme 0495 57 98 32 Jeugdwerkingp: Penningmeester: Wim Acke Verzele Paul 0478 256 784 Nieuwsbrief (lay-out): Nancy Willeme Redactie: Medewerker: Bovée Herman 03 293 69 44 Wim Acke Klimzaal Magnesia : Clubblad (lay-out): Van Gaever Michel 0475 952 247 Inge Bovée Klimcoördinator en Klimtreffens: Verwerft Bert 0497 45 63 04 T-Shirts kunnen worden aangekocht via onze website of via [email protected] Het Bestuur 26 27 Contactgegevens: Algemeen: [email protected] Website [email protected] Nieuwsbrief BASE CAMP Bevelsesteenweg 42 2560 Nijlen 03 481 76 76 www.basecamp.be [email protected] Lidmaatschap Klimmen: van Za 10 mei tot Za 17 mei: van Za 17 mei tot Za 31 mei: van Za 7 juni tot Za 14 juni: [email protected] voor andere acties kijk op onze site: www.basecamp.be [email protected] tentenweek alpinistenweken slaapzakkenweek Bergwandelen [email protected] Jeugd [email protected] 10 % korting op vertoon van lidkaart 28 Verantwoordelijke uitgever: Henk Vandenhoeck Van Peborghlei 46 2640 Mortsel 29 30
© Copyright 2024 ExpyDoc