AMOS maakt het verschil

1 | www.amosacademie.nl
Programma studiedag 22 januari 2015
AMOS maakt het verschil
De afgelopen maanden hebben wij gewerkt aan het koersdocument ‘2015 en verder’
waarin we beschrijven hoe AMOS het verschil maakt. Tijdens de twee studiedagen met de
directies en in gespreksrondes met diverse betrokkenen is hier veel input voor gegeven.
Onze studiedag staat in het teken van het koersdocument. In de ochtend ga je met je eigen
schoolteam aan de slag. ’s Middags ‘proef’ je verschillende mogelijkheden om invulling te
geven aan de beschreven koers.
Tijd
Wat
09.00 - 12.00 uur
Ochtendprogramma op de eigen school
12.30 - 19.00 uur
Middagprogramma op de Pro Rege School
12.30 - 13.00 uur
Inloop en ontvangst met koffie en thee op de Pro Rege School
13.15 - 14.30 uur
1e ronde proeverijen
14.30 - 15.00 uur
Pauze met koffie en thee
15.00 - 16.15 uur
2e ronde proeverijen
16.15 - 19.00 uur
Borrel en DJ
Locatie middagprogramma:
Pro Rege School
Hemsterhuisstraat 87 A
1065 JX Amsterdam
Bereikbaar:
Tramlijn 1 (richting Osdorp de Aker) en tramlijn 17 (richting Dijkgraafplein)
Halte Johan Huizingalaan, ca. 5 minuten lopen
Buslijn 63, halte Hemsterhuisstraat, ca. 2 minuten lopen
N.B. betaald parkeren
www.amosacademie.nl
2 | www.amosacademie.nl
Tijdens het middagprogramma kun je kiezen uit 25 proeverijen die betrekking hebben op een aantal
speerpunten uit ons koersdocument: de brede ontwikkeling van leerlingen, intensivering van cultuuren technologieonderwijs en het streven naar een hoog niveau van kennis delen. Je ontdekt welke
mogelijkheden er zijn om vaardigheden als creativiteit, onderzoekend leren en probleemoplossend
denken bij leerlingen te vergroten. We reiken je ideeën aan om leerlingen meer verantwoordelijk te
maken voor hun eigen leerproces. Je krijgt handvatten om meer en beter gebruik te maken van ICT in
het onderwijs en we laten je de meerwaarde van professionele leergemeenschappen ervaren. Ook kun
je in gesprek gaan over het koersdocument met Han Elbers, voorzitter College van Bestuur.
De proeverijen vormen een logisch vervolg op de activiteiten in de ochtend. Je proeft nieuwe inzichten,
methodieken en ontwikkelingen in het onderwijs. We hopen uiteraard dat het voorproefje leidt tot een
echte smaakbeleving en smaakwaardering. Smaakt het naar meer? Dan leiden deze verschillende
smaken wellicht naar een schoolspecifiek recept!
Belangrijk
Het middagprogramma vindt plaats op één school. Dat betekent dat het heel druk zal zijn op de Pro
Rege School. Om die reden verzoeken we je tijdig aanwezig te zijn zodat je in alle rust naar de proeverij
van je keuze kunt gaan. Voor alle proeverijen geldt een maximum van 25 deelnemers. Alleen aan de
proeverij ‘Creativiteit? Iedereen heeft het!’ kunnen 40 tot maximaal 60 mensen deelnemen.
Geen toegangskaarten
Er worden geen toegangskaarten verstrekt. Als het maximum aantal deelnemers is bereikt, word je
verzocht naar een andere proeverij te gaan.
Verzoek
Gezien het maximum aantal deelnemers per proeverij, verzoeken we de medewerkers van alle scholen
om zich evenredig te verdelen over alle proeverijen. Hiermee geven we alle scholen de gelegenheid om
zich op alle onderwerpen te oriënteren.
3 | www.amosacademie.nl
Proef het verschil!
Proeverij
Lokaal
1. Creativiteit? Iedereen heeft het!
Speellokaal
Begane grond,
rechts van de hal
Suzan Lutke, adviseur Kunst en Cultuursector voor het onderwijs
Suzan neemt je mee naar je eigen creatieve bron. Als je nu denkt: ‘die
Ronde 1 en 2
heb ik niet’ dan moet je zeker komen! Suzan is ervan overtuigd dat
iedereen muzikaal en creatief is. Onderwijs moet er voor zorgen dat
leerlingen ook muzikaal en creatief kúnnen zijn. Tijdens deze workshop
ervaar je dit zelf en zullen we daar als groep ook over discussiëren. De
vraag wat er nodig is om de creativiteit van leerlingen te voeden en te
ontwikkelen staat daarbij centraal. Een klein tipje van de sluier? Ruimte! Suzan gelooft in ‘practise what you preach’. Wees dus bereid om je
creativiteit los te laten!
2. In gesprek met je bestuurder
Han Elbers, voorzitter College van Bestuur
Tijdens het ochtendprogramma heb je het nieuwe AMOS koersdocument met je collega’s op school besproken. Wellicht heb je suggesties
die je wilt meegeven aan het bestuur om als AMOS de komende jaren
‘het verschil’ te kunnen maken. Of misschien heb je ideeën die helpen
om de gezamenlijke ambities voor jouw school vorm te geven.
Han Elbers nodigt jullie in deze proeverij uit om met hem in gesprek
te gaan over verandering, ‘nieuwe groeven’, Koers en Kansen!
3. Kleuters en het digibord
Marleen Albers, Noordmans
Tijdens deze proeverij zul je kennismaken met en ideeën opdoen over
het inzetten van het digibord in de groepen 1 en 2. Een uitwisseling
van bruikbare websites, praktische tips ideeën over hoe je Gynzy
maximaal kunt inzetten. Als je aan deze proeverij deelneemt, wil je
direct enthousiast aan de slag met je digibord!
0.17
Begane grond,
links van de hal
Alleen ronde 1
0.17
Begane grond,
links van de hal
Alleen ronde 2
4 | www.amosacademie.nl
4. (Ver)rijke(nde) gesprekken
Janny Kramer, Kraemerschool, Susan Vis, Catamaran
Hoe kan ik professioneel communiceren?
Welke vragen zorgen voor welk effect?
In deze proeverij doen we een aanzet tot het rijker maken van
gesprekken die je voert met collega’s. Je wordt je bewuster van de
kracht van feedback en hoe je door het stellen van de juiste vragen
je gesprekken kunt verdiepen.
Het doel is: een professionele cultuur waarin we met, van en
over elkaar leren.
5. Spelend leren
Mercedes Brik, Nautilus
Kleuters leren vooral spelenderwijs. Naast de ‘lesjes’ rekenen en taal
spelen de kinderen nog het meest. Maar juist tijdens die momenten,
het spelen, kunnen de kinderen door middel van begeleiding van de
leerkracht, het meeste leren. Binnen het thema, binnen de context
en van elkaar! Juiste begeleiding in spel is bepalend voor de kwaliteit
ervan. In deze proeverij krijg je zicht op welke vormen van begeleiding
er zijn en hoe je die kunt inzetten.
6. Woordenschat met handen en voeten
Esther de Koning en Liesbet Bool, Stichting Taalvorming
0.15
Begane grond,
links van de hal
Alleen ronde 2
0.14
Begane grond,
links van de hal
Ronde 1 en 2
0.12
Begane grond,
links van de hal
Met spelletjes en toneelopdrachten kun je in een klaslokaal heel
goed werken aan woordenschatuitbreiding op een andere manier dan Ronde 1 voor groep 5-8
Ronde 2 voor groep 1-4
alleen maar met je hoofd. Deze workshop is een kennismaking met
verschillende dramawerkvormen, een mogelijkheid om spelopdrachten
te oefenen, samen te bewegen en samen toneel te spelen. Spelenderwijs werken we aan mondelinge taalvaardigheid: spreken, luisteren
en gesprekken voeren. Je krijgt inzicht in de werking van dramaopdrachten en hoort over achterliggend gedachtengoed.
5 | www.amosacademie.nl
7. Vakoverstijgend en thematisch werken en de zin om te leren!
Marlie Hollands, Catamaran en Hans Wilschut , Wonderwel
0.09
Begane grond,
links van de hal
Onderzoekend leren gaat leven wanneer techniek, creatieve vakken
en zaakvakken worden geïntegreerd. Technische vraagstukken hebben Ronde 1 en 2
immers altijd een relatie met natuur, geschiedenis en aardrijkskunde.
Onderzoekend leren vergt daarbij in hoge mate creativiteit en ‘out of
the box’ denken. Tijdens de proeverij brengen we dit in praktijk en ben
je actief, creatief en zelfontdekkend bezig. Dit geïnspireerd door een
schoolbreed project op Basisschool de Catamaran. Tijdens het project
‘Techniek is een feest’ gingen kinderen met hoofd, hart en handen aan
de slag met hun eigen vragen over de techniek achter basisvoorzieningen zoals gas, drinkwater en riool. Het onderzoek mondde uit in veel
kennis over hun directe omgeving en in evenveel creatieve producten.
De innovatieve ontdekking van groep 8 om met een ‘schetenmachine’
alternatief gas te winnen haalde de pers en pronkt nu in de raadszaal
van het Groningse Loppersum. Zo’n traject geeft zin om te leren!
8. Blijf je emoties de baas!
Rubik Nazarian en Perla Thissen, Driehoektraining
0.11
Begane grond,
links van de hal
Wat is jouw eerste reactie wanneer je het gedrag van een ander
Ronde 1 en 2
(ouder, collega of leerling) als belemmerend of grensoverschrijdend
ervaart? Tijdens deze proeverij word je je bewust van je non-verbale
gedrag en reactie wanneer je uit je comfortzone wordt gehaald. Je
ervaart hoe je op effectieve wijze spanningen weet te reguleren, zodat
je met een open houding, en voor je eigen welzijn het gewenste effect
kan behalen. Ervarend leren staat centraal. Je krijgt inzicht in je eigen
handelen en ontvangt handvatten om je spanningen te kanaliseren.
9. Verveling te lijf
0.03
Begane grond,
links van de hal
Suzanne Gombert, HB Onderwijs Vlinderboom
Hoe langer kinderen op de basisschool zitten, hoe meer ze zich gaan
voegen naar de norm. Dat is fijn omdat dat taallesje in groep 5 dan
eindelijk eens ordelijk in het schrift staat. Maar… getalenteerde kinde- Ronde 1 en 2
ren vinden het soms moeilijk om zich naar die norm te voegen, omdat er in dat koppie een heleboel omgaat wat ze niet op school kwijt
kunnen. Dat is zonde, want wie net even anders denkt dan anderen
blinkt juist vaak uit. Bij AMOS unIQ geven we lessen die weer de ruimte
geven aan al die verschillende denkprocessen. Door middel van deze
lessen kun je kinderen op een leuke manier inzicht geven in hun denken en manier van leren.
6 | www.amosacademie.nl
10. Leren presenteren (ook) voor jonge kinderen
vanaf groep 3!
Ilona Matla, HB Onderwijs Vlinderboom
Iedereen herkent het wel: sommige kinderen presenteren makkelijk
en snel. Zij raken zelfs verveeld als er wéééér een boekbespreking gehouden moet worden. Maar voor veel andere kinderen is presenteren
een hele toer. In de onderbouw van AMOS unIQ is een aanpak bedacht
die in de praktijk goed blijkt te werken. En die ook goed bruikbaar is in
reguliere groepen. Hoe maak je de presentatie interactief, hoe dragen
klasgenootjes bij aan de presentatie, hoe presenteer je je eigen onderzoekje.
0.01
Begane grond,
links van de hal
Ronde 1 en 2
In deze workshop kun je de aanpak zelf ervaren!
11. Debatteren kun je leren
Chantal Deken, DKJD
1.31
Eerste verdieping,
bovenaan de trap rechts
Op basis van informatie over goed mondeling taalgebruik en mondeling taalonderwijs ga je aan de hand van een stelling over onderwijs in Ronde 1 en 2
de 21e eeuw het debat aan met elkaar. Je kunt daarna zelf aan de slag
met een aangereikt lesidee over: ‘debatteren kun je leren.’
12. Filosoferen met kinderen
Jahmilla Frank, Arkade
Geef verhalen in de dagelijkse praktijk meer betekenis door het stellen
van filosofische vragen. Door te filosoferen leren kinderen zich in te
leven in de ander, kritisch na te denken en eigen gedachten te verwoorden. We zijn gewend om te zoeken naar de ‘juiste’ antwoorden.
Bij filosoferen praat je over vragen waar geen juist antwoord op te
vinden is. Je helpt kinderen zich bewust te worden van hoe ze over
bepaalde dingen denken en te ontdekken dat hun manier niet de
enige manier is.
1.14
Eerste verdieping,
bovenaan de trap rechts
Ronde 1 en 2
7 | www.amosacademie.nl
13. Tevreden koeien geven meer melk!
Lisa Maas, ondersteuningsteam AMOS
Feedback is een fundamenteel aspect van ons lesgeven. Onderzoek
heeft uitgewezen dat goede feedback van essentieel belang is om
kinderen te laten leren. Naast een goede instructie is feedback een
zeer invloedrijke factor binnen onze lessen.
1.16
Eerste verdieping,
bovenaan de trap rechts
Ronde 1 en 2
Binnen deze proeverij gaan we in op het effect van feedback, de
voorwaarden waaraan goede feedback dient te voldoen en de
verschillende vormen van feedback. Ook gaan we in op de kunst
van het vragen stellen, want sommige vragen nodigen uit tot het
geven van feedback.
14. Taxonomie van Bloom
Aiko Letschert, HB onderwijs Poseidon
Een unIQ-project kenmerkt zich door het gebruik van hogere
denkniveaus van de taxonomie van Bloom. In de proeverij wordt
stilgestaan bij deze theorie en wordt er gewerkt aan een manier om
deze handig in de praktijk te brengen.
Klas 5C
Eerste verdieping,
bovenaan de trap rechts
Ronde 1 en 2
21st Century Skills en de mindset theorie van Carol Dweck worden
expliciet gelinkt aan het unIQ-project.
15. Professionele leergemeenschap (PLG)
Truus van Pinxteren, Agora, Tim Jansen, HB Onderwijs Poseidon
Om alle leerlingen gedurende hun hele schooltijd te laten leren, is
collectieve inzet nodig. Als leraar ben je er niet alleen voor de
kinderen in je eigen groep, maar samen met je collega’s ben je
verantwoordelijk voor alle kinderen in al hun jaren op school. Het doel
van de professionele leergemeenschap is door van en met elkaar te
leren, het onderwijs aan de leerlingen te verbeteren.
Daarnaast biedt een professionele leergemeenschap ook iets voor
jouw persoonlijke ontwikkeling als leerkracht. Door te onderzoeken
en kennis te delen, creëer je nieuwe inzichten die je weer toe kunt
passen in de eigen onderwijspraktijk.
Aan de hand van o.a. good practice wordt het leren in een
professionele leergemeenschap tijdens deze proeverij verduidelijkt.
1.10
Eerste verdieping,
bovenaan de trap rechts
Ronde 1 en 2
8 | www.amosacademie.nl
16. Leerlingen verantwoordelijk maken voor hun leerproces
Bea Pompert en Niko Fijma, De Activiteit
Is het blijven toetsen de bron van inzicht met betrekking tot groei en
opbrengsten? Of kun je leerlingen actief meenemen in hun rol bij het
reflecteren, evalueren en registeren van ontwikkeling?
Leerlingen zijn prima in staat om objectief te kijken naar en sturing te
geven aan hun eigen leerproces. Zij kunnen als geen ander de echte
opbrengst van het onderwijs voor hen persoonlijk in beeld brengen.
Maar hoe geef je ze die ruimte? En welke rol speelt de leerkracht
hierin?
1.08
Eerste verdieping,
bovenaan de trap rechts
Ronde 1 en 2
We verkennen kort de functie en de waarde van werken met een
portfolio. We brengen vooral in beeld welke activiteiten je als leerkracht ontwerpt, uitvoert, begeleidt en evalueert vanuit de wens te
werken met een portfolio bij specifieke onderwijsactiviteiten. Tot slot
maak je een concrete stap in het vertalen naar mogelijkheden voor
jouw eigen praktijk.
17. Schrijven is leuk!
Helma Blankestijn, Kopklas en Martine Keuning, directeur Kopklas
1.11
Eerste verdieping,
bovenaan de trap rechts
Een goede tekst komt niet zomaar tot stand. Open schrijfopdrachten
Alleen ronde 2
en te beperkte tijd staan het schrijven van een mooie tekst vaak in
de weg. In deze proeverij maak je kennis met een didactisch model
waarmee je het schrijfproces van de leerlingen kunt structureren en
begeleiden. Je krijgt handvatten hoe je de leerlingen meer verantwoordelijkheid geeft voor het uiteindelijke schrijfresultaat. Zo verhoogt het
schrijfplezier van de leerlingen en verbetert de kwaliteit van de schrijflessen en de teksten.
(De proeverij is gericht op het schrijfonderwijs in de bovenbouw)
9 | www.amosacademie.nl
18. Invoeren van VVTO-Engels op school: een proeverij
voor directeuren
Conny van Egmond, Visserschool, Maria Smiers, Ichthus en
Corina Leegwater, Wereldschool, Jessica Westerweel, AMOS-bureau
1.13
Eerste verdieping,
bovenaan de trap rechts
Alleen ronde 1
Al meer dan duizend basisscholen in Nederland bieden vroeg
vreemdetalenonderwijs in het Engels (VVTO). Binnen AMOS is de
Wereldschool Amsterdam met VVTO gestart, doet de Visserschool mee
met een pilot tweetalig onderwijs en oriënteert een aantal AMOS
directeuren zich op de invoering van VVTO. In deze proeverij krijg je als
geïnteresseerde directeur zicht op wanneer en hoe je VVTO succesvol
kunt invoeren. Welke methodes zijn er en wat is er mogelijk aan (na)
scholing voor je team? Na afloop kun je verder met een ‘wealth of
information’.
19. Versterkt Engels (VVTO) op de basisschool: English is fun!
Marieke Kurvers, Visser ‘t Hooft,
Saskia Nivard, Wereldschool Amsterdam,
Maartje Korsten, Visserschool
1.13
Eerste verdieping,
bovenaan de trap rechts
Alleen ronde 2
Goed Engels kunnen spreken wordt steeds belangrijker in onze
internationaliserende maatschappij. Steeds meer scholen bieden
daarom Engels aan vanaf groep 1. Ook binnen AMOS is een aantal
scholen bezig met de invoering van vroeg vreemde talen onderwijs
(VVTO) in het Engels. Wat is dat eigenlijk, VVTO? Hoe ziet een Engelse
les in de kleuterbouw, middenbouw en bovenbouw eruit? Wat heb je
als leerkracht nodig om goed Engels te kunnen geven? In deze proeverij nemen we je mee in de wereld van VVTO. Je maakt kennis met
werkvormen, materialen en lesideeën en je zult ervaren: ‘(Teaching)
English is fun!’
20. Leermiddelen challenge
Marco Geenen, AMOS-bureau
1.33
Eerste verdieping,
bovenaan de trap links
Kunnen we onze huidige leermiddelen en methoden aantrekkelijker
maken voor de leerlingen? Welke leertaken hebben leerlingen
momenteel? Kan ICT hierbij helpen?
Alleen ronde 1
Een proeverij waarbij je huidige leermiddelen centraal staan.
De Challenge biedt instrumenten om te analyseren welke (digitale)
leermiddelen je lessen kunnen verrijken, en of dat beter is dan het
lesmateriaal dat je momenteel aanbiedt.
10 | www.amosacademie.nl
21. Bent u al mediawijs?
Marco Geenen, AMOS-bureau
We leven in een gemedialiseerde samenleving. Internet en sociale
media zijn een eerste levensbehoefte geworden en voor kinderen
geldt dat al helemaal. Hoe ga je daar als leerkracht mee om? Moet je
ook alles weten? Welke rol heb je? Hoe past het in je onderwijs? Het
lijkt wel of er elke dag nieuwe ICT toepassingen worden toegevoegd
aan de al bestaande grote hoeveelheid websites en apps. Tijdens deze
proeverij krijg je een handreiking hoe je daarmee om kunt gaan.
22. Programmeren binnen het onderwijs
Nando Hendriks, Valentijn
In deze gedigitaliseerde samenleving ontkom je er bijna niet
meer aan: programmeren. Met het project ‘Codekinderen’ leren
kinderen vanaf jonge leeftijd programmeren. Van hoe je een
apparaat bedient zodat dit doet wat jij wilt, tot aan het schrijven
van codes voor je eigen game.
1.33
Eerste verdieping,
bovenaan de trap links
Alleen ronde 2
1.35
Eerste verdieping,
bovenaan de trap links
Ronde 1 en 2
Tijdens de proeverij ‘Programmeren in het onderwijs’ maken leerkrachten kennis met meerdere onderdelen van het project
‘Codekinderen’. Naast dat de leerlingen leren programmeren, levert
Codekinderen ook een bijdrage aan taal- en woordenschat onderwijs,
rekenonderwijs en wereldoriëntatie.
23. Inspiratie uit Finland
Erna Salomons en Saskia Spigt, Kopklas
Een inkijkje in het Finse onderwijssysteem.
“Trust”, “There is no fear”, “Meten om te weten” etc……….
Erna en Saskia keerden na een week onderzoek in het Finse
onderwijssysteem flink geïnspireerd terug. Ze hadden er weer zin in!
Wat passen zij reeds toe in hun eigen klassen, wat zijn hun ervaringen
tot nu toe en wat kun jij daarvan meenemen naar jouw klas?
1.39
Eerste verdieping,
bovenaan de trap links
Ronde 1 en 2
11 | www.amosacademie.nl
24. Wetenschap en technologie
Rik Kuiper, Neptunus en Petra Telder, Nautilus
1.37
Eerste verdieping,
bovenaan de trap links
In deze proeverij krijg je een beter beeld van wetenschap en
Ronde 1 en 2
technologie door heel praktisch aan de slag te gaan met opdrachten
en vervolgens de koppeling te leggen met onderzoeken en ontwerpen.
Qua inhoud zijn de vijf systemen en achterliggende kerndoelen een
handige bril om doorheen te kijken en zo een leerlijn samen te stellen.
Hiermee wordt de onderzoekende houding van leerlingen gestimuleerd
en worden vaardigheden ontwikkeld behorend bij onderzoeken en
ontwerpen. Tot slot volgen een paar handige websites en informatie
over netwerkbijeenkomsten wetenschap en technologie voor AMOS
scholen.
25. Onderzoekend leren voorafgaand aan eigen ontwerp
Meie van Laar e.a., Nemo
1.40
Eerste verdieping,
bovenaan de trap links
De samenleving verandert. Wat moeten leerlingen leren om voorbereid
te zijn op de samenleving in de 21ste eeuw? In deze workshop ervaar Ronde 1 en 2
je hoe een nieuwsgierige houding, samenwerken, creativiteit,
probleemoplossend vermogen en kritisch denken nodig zijn bij de
oplossing van een probleem.
We bekijken een probleem en onderzoeken hoe je de kennis die nodig
is voor de oplossing hiervan kunt verwerven. We zoomen in op het
onderzoek voorafgaand aan het maken van een ontwerp en kruipen
in de huid van de leerling om te ervaren wat de tools zijn die je als
leerkracht moet aanbieden.
Gereserveerd
1.41
Eerste verdieping,
bovenaan de trap links