DIENST RUIMTELIJKE PLANNING Departement Ruimtelijke Ordening en Mobiliteit PRUP’s afbakening kleinstedelijk gebied Heist-op-den-Berg Plan-Milieueffectenrapport Kennisgevingsnota Team van deskundigen: Mer coördinator en Mer-deskundige Bodem en Water Inge Van der Mueren Mer-deskundige Mens – ruimtelijke asepcten en Landschap, Bouwkundig Erfgoed en Archeologie Paul Arts Mer-deskundige Mens – verkeer Koen Slabbaert Mer-deskundige Fauna en Flora Kristof Goemaere Mer-deskundige Lucht Dirk Dermaux Mer-deskundige Geluid en Trillingen Guy Putzeys Projectmedewerkers Kirsten Bomans, adviseur Antea Belgium nv 2014 Zonder de voorafgaande schriftelijke toestemming van Antea Group mag geen enkel onderdeel of uittreksel uit deze tekst worden weergegeven of in een elektronische databank worden gevoegd, noch gefotokopieerd of op een andere manier vermenigvuldigd. INHOUD 1 1.1 1.2 1.3 1.4 2 2.1 2.2 2.3 INLEIDING .............................................................................................................................. 4 AANLEIDING VOOR HET PRUP EN HET PLAN-MER ................................................................................... 4 TOETSING AAN DE MER-PLICHT EN AAN DE MER-FILOSOFIE ...................................................................... 4 PROCEDURE PLAN-MER EN VERDERE BESLUITVORMING ............................................................................ 5 TOTSTANDKOMING VAN HET RAPPORT ................................................................................................... 7 BESCHRIJVING VAN HET PLAN ...................................................................................................... 9 PLANOLOGISCHE CONTEXT EN MOTIVERING ............................................................................................. 9 ALGEMENE UITGANGSPUNTEN EN VISIE .................................................................................................. 9 VERANTWOORDING PLANKEUZES......................................................................................................... 12 2.3.1 Wonen ......................................................................................................................................................... 12 2.3.2 Bedrijvigheid ............................................................................................................................................... 13 2.3.3 Grootschalige detailhandel .......................................................................................................................... 14 2.3.4 Stedelijke groen- en recreatiegebieden ........................................................................................................ 14 2.4 PROGRAMMA EN VISIE PER BELEIDSTHEMA ........................................................................................... 16 2.4.1 Wonen ......................................................................................................................................................... 16 2.4.2 Bedrijvigheid ............................................................................................................................................... 17 2.4.3 Grootschalige detailhandel .......................................................................................................................... 17 2.4.4 Stedelijk groen en recreatie ......................................................................................................................... 18 2.5 BESCHRIJVING VAN HET PLANGEBIED .................................................................................................... 19 2.5.1 Situering en ontwerp-afbakening van het KSG Heist-op-den-Berg ............................................................. 19 2.5.2 Situering van de strategische ontwikkelingszones ....................................................................................... 20 3 JURIDISCHE, ADMINISTRATIEVE EN BELEIDSMATIGE SITUERING ........................................................... 24 4 ALGEMENE METHODOLOGISCHE ASPECTEN ................................................................................... 36 4.1 ALGEMENE OPBOUW EN UITGANGSPUNTEN VAN DE EFFECTENSTUDIE ........................................................ 36 OVERZICHT MOGELIJKE EFFECTEN ........................................................................................................ 39 4.2 39 4.3 ALTERNATIEVEN EN ONTWIKKELINGSSCENARIO’S .................................................................................... 41 4.3.1 Alternatieven ............................................................................................................................................... 41 4.3.2 Ontwikkelingsscenario’s ............................................................................................................................. 41 5 BESCHRIJVING VAN DE BESTAANDE TOESTAND – AANZET – METHODOLOGIE.......................................... 45 5.1 MENS – VERKEER.............................................................................................................................. 45 5.1.1 Afbakening van het studiegebied ................................................................................................................. 45 5.1.2 Juridische en beleidsmatige context............................................................................................................. 45 5.1.3 Aanzet bestaande toestand ........................................................................................................................... 48 5.1.4 Aanpak geplande toestand ........................................................................................................................... 49 5.2 GELUID EN TRILLINGEN ...................................................................................................................... 51 5.2.1 Afbakening van het studiegebied ................................................................................................................. 51 5.2.2 Juridische en beleidsmatige context............................................................................................................. 51 5.2.3 Aanzet bestaande toestand ........................................................................................................................... 53 5.2.4 Aanpak geplande toestand ........................................................................................................................... 54 5.3 LUCHT ............................................................................................................................................ 56 5.3.1 Afbakening van het studiegebied ................................................................................................................. 56 Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 1 van 72 5.3.2 Juridische en beleidsmatige context............................................................................................................. 56 5.3.3 Aanzet bestaande toestand ........................................................................................................................... 57 5.3.4 Aanpak geplande toestand ........................................................................................................................... 57 5.4 BODEM EN GRONDWATER .................................................................................................................. 58 5.4.1 Afbakening van het studiegebied ................................................................................................................. 58 5.4.2 Juridische en beleidsmatige context............................................................................................................. 58 5.4.3 Aanzet bestaande toestand ........................................................................................................................... 58 5.4.4 Aanpak geplande toestand ........................................................................................................................... 59 5.5 OPPERVLAKTEWATER ........................................................................................................................ 60 5.5.1 Afbakening van het studiegebied ................................................................................................................. 60 5.5.2 Juridische en beleidsmatige context............................................................................................................. 60 5.5.3 Aanzet bestaande toestand ........................................................................................................................... 60 5.5.4 Aanpak geplande toestand ........................................................................................................................... 61 5.6 FAUNA EN FLORA .............................................................................................................................. 61 5.6.1 Afbakening van het studiegebied ................................................................................................................. 61 5.6.2 Juridische en beleidsmatige context............................................................................................................. 61 5.6.3 Aanzet bestaande toestand ........................................................................................................................... 62 5.6.4 Aanpak geplande toestand ........................................................................................................................... 62 5.7 LANDSCHAP, BOUWKUNDIG ERFGOED EN ARCHEOLOGIE .......................................................................... 62 5.7.1 Afbakening van het studiegebied ................................................................................................................. 62 5.7.2 Juridische en beleidsmatige context............................................................................................................. 63 5.7.3 Aanzet bestaande toestand ........................................................................................................................... 63 5.7.4 Aanpak geplande toestand ........................................................................................................................... 64 5.8 MENS – RUIMTELIJKE ASPECTEN .......................................................................................................... 64 6 7 5.8.1 Afbakening van het studiegebied ................................................................................................................. 64 5.8.2 Juridische en beleidsmatige context............................................................................................................. 64 5.8.3 Aanzet bestaande toestand ........................................................................................................................... 65 5.8.4 Aanpak geplande toestand ........................................................................................................................... 66 VERDERE ELEMENTEN VAN HET MER .......................................................................................... 69 VERKLARENDE WOORDENLIJST EN AFKORTINGEN............................................................................ 70 FIGUREN Figuur 2-1 Grensstellende elementen vanuit het buitengebied ......................................................................... 10 Figuur 2-2 Situering van het plangebied op macroschaal ................................................................................... 20 Figuur 2-3 Situering van het plangebied op orthofoto........................................................................................ 20 Figuur 3-1 Situering van het plangebied op het gewestplan .............................................................................. 35 Figuur 3-2 Situering RUP’s en BPA’s t.h.v. het plangebied .................................................................................. 35 Figuur 5-1 Wegencategorisering ......................................................................................................................... 48 Figuur 5-2 Situering van het plangebied op de bodemkaart ............................................................................... 59 Figuur 5-3 Waterlopen, VMM-meetpunten, deelbekkens en overstromingsgevoelige gebieden ..................... 60 Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 2 van 72 Figuur 5-4 Situering van het plangebied op de BWK........................................................................................... 62 Figuur 5-5 Situering van het plangebied t.o.v. de Landschapsatlas en het beschermd erfgoed ........................ 64 Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 3 van 72 1 Inleiding 1.1 Aanleiding voor het PRUP en het plan-MER In het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (RSV, 1997) werd Heist-op-den-berg aangeduid als kleinstedelijk gebied op provinciaal niveau. Uitgangspunten voor het beleid in de stedelijke gebieden zijn ontwikkeling, concentratie en verdichting, maar met respect voor de draagkracht van het stedelijk gebied. Om aan te duiden op welk gebied het beleid van toepassing is, worden de stedelijke gebieden afgebakend. De afbakening van de kleinstedelijke gebieden, en dus ook van Heist-op-den-berg, is een taak voor de provincie. Het afbakeningsproces resulteerde in een voorstel van afbakeningslijn en in een actieprogramma inzake woonprojecten, bijkomende bedrijfsoppervlakte, grootschalige detailhandel en stedelijke groen- en recreatiegebieden. Voor bepaalde programma-onderdelen zijn bestemmingswijzigingen noodzakelijk. De afbakening van het kleinstedelijk gebied en de bepaalde bestemmingswijzigingen zullen juridisch worden vastgelegd in een Provinciaal Uitvoeringsplan (PRUP). Het PRUP zal meer bepaald deelplannen omvatten voor wonen, bedrijvigheid, grootschalige detailhandel en stedelijke groen- en recreatiegebieden. Rekening houdend met de wetgeving inzake plan-MER-plicht dient voor dit PRUP een plan-MER te worden opgemaakt (zie § 1.2). Dit zal gebeuren volgens het generiek spoor. 1.2 Toetsing aan de MER-plicht en aan de MER-filosofie De beoordeling van plannen en programma’s op hun gevolgen voor het milieu wordt geregeld door het decreet van 27 april 2007 en het besluit van de Vlaamse regering van 12 oktober 2007. De bepaling of een plan of programma, in dit geval een ruimtelijk uitvoeringsplan, onder de plan-MER-plicht valt, gebeurt in drie stappen: Stap 1: Valt het plan onder de definitie van een plan of programma zoals gedefinieerd in het Decreet houdende Algemene Bepalingen inzake Milieubeleid (DABM) ? >> hiervoor moeten drie voorwaarden gelijktijdig vervuld zijn: o Decretale of bestuursrechterlijke bepalingen moeten voorschrijven dat een plan of programma wordt opgesteld en/of vastgesteld; o Het moet gaan om een plan of programma dat door een instantie op regionaal, provinciaal of lokaal niveau is opgesteld; o Het plan of programma moet via een instantie op regionaal, provinciaal of lokaal niveau worden vastgesteld. De opmaak van ruimtelijke uitvoeringsplannen is voorgeschreven door de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening. Het PRUP wordt opgesteld door de provincie Antwerpen en vastgesteld door de provincieraad. Het PRUP valt m.a.w. onder de definitie van een plan of programma. Stap 2: valt het plan onder het toepassingsgebied van het DABM ? >> dit is het geval indien: o Het plan het kader vormt voor de toekenning van een vergunning (stedenbouwkundige, milieu-, natuur-, kap-,…) aan een project; o Het plan mogelijk betekenisvolle effecten heeft op speciale beschermingszones waardoor een passende beoordeling vereist is. Het PRUP vormt, zoals alle RUP’s, het kader voor het toekennen van vergunningen (m.b. bouw- en milieuvergunningen), en valt dus onder het toepassingsgebied van het DABM. Stap 3: valt het plan onder de plan-MER-plicht ? >> Hierbij wordt een onderscheid gemaakt tussen: o Plannen die “van rechtswege” plan-MER-plichtig zijn (geen voorafgaande “screening” vereist): Plannen die het kader vormen voor projecten uit bijlage I, II of III van het BVR van 10 december 2004 (project-MER-plicht) én niet het gebruik regelen van een klein Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 4 van 72 gebied op lokaal niveau noch een kleine wijziging inhouden én betrekking hebben op landbouw, bosbouw, visserij, energie, industrie, vervoer, afvalstoffenbeheer, waterbeheer, telecommunicatie, toerisme en ruimtelijke ordening (een RUP voldoet per definitie aan deze laatste voorwaarde); Plannen waarvoor een passende beoordeling vereist is én niet het gebruik regelen van een klein gebied op lokaal niveau noch een kleine wijziging inhouden.; o Plannen die niet onder de vorige categorie vallen en waarvoor geval per geval moet geoordeeld worden of ze aanzienlijke milieueffecten kunnen hebben >> “screeningplicht” o Plannen voor noodsituaties (niet plan-MER-plichtig, maar hier niet relevant). De lijst van project-MER-plichtige activiteiten is opgenomen in het Besluit van de Vlaamse Regering van 10 december 2004 (BS 17/02/2005). In dit besluit worden de projecten opgedeeld in Bijlage I-projecten (MER altijd vereist), Bijlage II-projecten (ontheffing van MER-plicht mogelijk na gemotiveerd verzoek) en bijlage IIIproject (project-MER screening vereist). Verschillende programma-onderdelen (woonuitbreiding, bedrijvigheid en kleinhandel) vallen onder bijlage IIIprojecten (10.a. industrieterreinontwikkeling en 10.b. stadsontwikkelingsprojecten, met inbegrip van de bouw van winkelcentra en parkeerterreinen), Individueel vallen de programma-onderdelen van de afbakening van het kleinstedelijk gebied Heist-op-den-Berg niet binnen de criteria van de Bijlage I- of Bijlage II-projecten. Maar omdat de cumulatieve effecten van de diverse, weliswaar individueel eerder kleinschalige programmaonderdelen van het KSG mogelijk aanzienlijk zijn, werd ervoor geopteerd om onmiddellijk te kiezen voor een volwaardige plan-MER-procedure. 1.3 Procedure plan-MER en verdere besluitvorming M.b.t. de te volgen procedure voor de opmaak van het plan-MER volgens het zgn. generiek spoor is het plan1 MER-decreet van 27/04/2007 (BS 20/06/2007) en het Besluit van de Vlaamse Regering van 12/10/2007 van toepassing. De MER-procedure omvat volgende stappen: Opmaak van een kennisgeving door de MER-coördinator en de MER- deskundigen; Volledigverklaring van de kennisgeving door de Dienst Mer; Bekendmaking en ter inzage legging van de volledig verklaarde kennisgeving: o aankondiging in ten minste één krant of in het gemeentelijk infoblad van de betrokken gemeente(n) én door aanplakking op de aanplakplaatsen van de betrokken gemeente(n), met melding dat de kennisgeving kan geraadpleegd worden; o ter inzage legging gedurende 30 dagen bij de betrokken gemeente(n), in casu de gemeente Heist-op-den-Berg o ter beschikking stelling op de website van de Dienst Mer en van de initiatiefnemer; o verdere communicatie zal afgestemd worden met de verschillende partners; Bundeling (door de Dienst Mer) van eventuele vragen en opmerkingen, geformuleerd tijdens de ter inzage legging en de raadpleging van de bevoegde instanties; Bespreking in de zgn. richtlijnenvergadering met de administraties, de erkende deskundigen en de initiatiefnemer van de kennisgeving en van de bij de te inzage legging en raadpleging gemaakte vragen en opmerkingen; Opmaak van de MER-richtlijnen door de Dienst-Mer; Opmaak van het ontwerp-MER door de deskundigen, rekening houdend met de MER-richtlijnen van de Dienst-Mer; Bespreking van het ontwerprapport met de Dienst-Mer en de betrokken administraties; Aanpassen van het ontwerprapport aan de opmerkingen; 1 Decreet van 27/04/2007 (BS 20/06/2007) houdende wijziging van titel IV van het decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid en van artikel 36ter van het decreet van 21 oktober 1997 betreffende het natuurbehoud en het natuurlijk milieu Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 5 van 72 Goedkeuringsonderzoek van het definitief plan-MER door de Dienst Mer; Goedkeuring van het plan-Mer door de Dienst MER. De eerste stap in de plan-MER-procedure is dus de opmaak van een kennisgeving. De doelstellingen van deze kennisgeving zijn de volgende: Verschaffen van voldoende informatie omtrent het plan en zijn alternatieven en de relatie met de ruimtelijke structuurplannen waarvan het een uitvoering is, en omtrent de te bestuderen effecten, zodat de burger en de administraties (tijdens de ter inzage legging en raadpleging) kunnen nagaan wat er zal bestudeerd worden en of de geplande MER-studie de te verwachten effecten voldoende zal bestuderen. Voldoende duidelijk aangeven wat de intenties van de plan-MER-studie zijn (welke effecten zullen bestudeerd worden en op welke manier ?), zodat de kennisgeving bij de beoordeling van het ontwerp-MER door de Dienst MER kan gebruikt worden als controlemiddel (zijn alle effecten wel degelijk bestudeerd en beschreven zoals aangegeven in de kennisgeving ?). Tijdens de 30 dagen van de ter inzage legging heeft eenieder de mogelijkheid om opmerkingen of suggesties te doen over hoe het milieueffectrapport zal opgesteld worden. Formele bezwaarschriften en petities kunnen niet ingediend worden in dit stadium van het plan. Dat kan wel later in de procedure voor het ruimtelijk uitvoeringsplan. U kan dan gebruik maken van het afgewerkte milieueffectrapport om uw bezwaren beter te onderbouwen. Wat kan uw inspraakreactie wel bevatten: mogelijke planalternatieven of -varianten die niet in de kennisgeving vermeld worden en waarvan u vindt dat ze mee moeten onderzocht worden mogelijke milieueffecten waarvan niet in de kennisgeving vermeld wordt dat ze onderzocht zullen worden bepaalde aandachtspunten en gebieden in de omgeving van het plan (monumenten en landschappen, fauna en flora, landbouwgebieden, speelterreinen,...) waarop het plan een impact kan hebben en waarvan de kennisgeving geen melding maakt. Belangrijk is om vooral opmerkingen te maken vanuit uw eigen ervaring, inzicht en kennis van uw omgeving. Reacties zoals "ik ben tegen het plan", "ik wil niet dat het plan doorgaat", ... zijn begrijpelijke reacties, maar bieden inhoudelijk geen meerwaarde voor het milieu-onderzoek. De daarop volgende RUP-procedure verloopt als volgt: Er wordt een voorontwerp-RUP opgemaakt; Het voorontwerp-RUP, inclusief de conclusies van het plan-MER wordt voorgelegd op de plenaire vergadering; Na aanvaarding van het voorontwerp-RUP op de plenaire vergadering, eventueel met aanpassingen, wordt het voorlopig vastgesteld door (in het geval van een PRUP) de provincieraad en verzonden naar de Vlaamse regering (het plan-MER dient goedgekeurd te zijn voor de voorlopige vaststelling); dit is het ontwerp-RUP; Vervolgens wordt over het ontwerp-RUP een openbaar onderzoek georganiseerd in de betreffende gemeente(n), waarvan de opmerkingen worden overgemaakt aan de Provinciale Commissie Ruimtelijke Ordening (PROCORO); Binnen de 180 dagen na het einde van het openbaar onderzoek wordt het definitief provinciaal RUP vastgesteld door de provincieraad; Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 6 van 72 De Vlaamse Regering beschikt over een termijn van 30 dagen om de uitvoering van het besluit van de provincieraad tot definitieve vaststelling van het PRUP te schorsen en om de deputatie daarvan per beveiligde zending in kennis te stellen. Het RUP treedt in werking 14 dagen na de publicatie in het Belgisch Staatsblad. Volgende actoren zijn, naast de provincie Antwerpen, betrokken bij het planningsproces van het RUP: 1.4 Gemeente Heist-op-den-Berg Departement RWO, Afdeling Ruimtelijke Planning Departement RWO, Afdeling Onroerend Erfgoed Departement RWO, Ruimtelijke Ordening Antwerpen Departement RWO, Afdeling Woonbeleid Agentschap Wonen Antwerpen Departement LNE, Afdeling Milieu-, Natuur- en Energiebeleid Departement Landbouw en Visserij, Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling Agentschap Ondernemen Agentschap Wegen en Verkeer Antwerpen Agentschap Onroerend Erfgoed Antwerpen Agentschap Natuur en Bos Antwerpen VMM Antwerpen, Afdeling Operationeel Waterbeheer Provincie Antwerpen – dienst Integraal Waterbeleid PROCORO Antwerpen De Lijn Antwerpen NMBS, District Noord-Oost Toerisme Vlaanderen Vlaamse Maatschappij voor Watervoorziening Kleine Landeigendom Mechelen CV Zonnige Kempen Maatschappij voor Huisvesting Totstandkoming van het rapport In het plan-MER komen volgende MER-disciplines aan bod: bodem en grondwater; oppervlaktewater; geluid en trillingen; lucht; fauna en flora; landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie; mens – deeldisciplines ruimtelijke aspecten en verkeer; mens – gezondheid (toxicologische en psychosomatische effecten). Alle disciplines worden behandeld door een erkend deskundige, behalve mens – gezondheid dat zal behandeld worden door de deskundige mens – ruimtelijke aspecten. Deze deskundige behandelt ook het aspect externe veiligheid. Aan het rapport werken volgende deskundigen mee : Interne deskundigen De interne deskundigen zijn verantwoordelijk voor of betrokken bij de opmaak van het in het MER besproken ruimtelijk uitvoeringsplan en bij de nodige administratieve procedures. Specifiek bij deze kennisgeving stonden zij in voor de aanlevering van de basisgegevens en het nalezen van het document. De interne deskundige van de provincie Antwerpen is Johan Arnauw. Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 7 van 72 Externe deskundigen De externe deskundigen stonden in voor de opmaak van de kennisgeving. Hiervoor werd voor een belangrijk deel gesteund op gegevens aangeleverd door de interne deskundigen. De coördinatie en de beschrijving van de nota gebeurde door Inge Van der Mueren. De beschrijving van de verschillende disciplines gebeurde mede door de erkende deskundigen. De erkende deskundigen die optreden voor dit MER zijn: Deskundige Erkenningsnummer Erkend tot Bodem, deeldiscipline pedologie MB/MER/EDA/692-V1 Onbepaalde duur Water MB/MER/EDA/692B Onbepaalde duur Mens – ruimtelijke aspecten MB/MER/EDA/664-V1 Onbepaalde duur Landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie MB/MER/EDA/664-B Onbepaalde duur Koen Slabbaert Mens – verkeer MB/MER/EDA/805 Onbepaalde duur Kristof Goemaere Fauna en Flora MB/MER/EDA-736 30/01/2016 Dirk Dermaux Lucht MB/MER/EDA-645-V1 27/09/2015 Guy Putzeys Geluid en Trillingen MB/MER/EDA/393-V3 Onbepaalde duur Inge Van Mueren Discipline der Paul Arts Coördinator Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 8 van 72 2 Beschrijving van het plan 2.1 Planologische context en motivering Met de afbakening van de kleinstedelijke gebieden wordt invulling gegeven aan de bindende bepalingen van het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (RSV). Het RSV geeft de provincie de opdracht om de structuurondersteunende kleinstedelijke gebieden en de kleinstedelijke gebieden op provinciaal niveau af te bakenen. Heist-op-den-Berg is geselecteerd als kleinstedelijk gebied op provinciaal niveau. Het afbakenen betekent het concreet geografisch invullen van de ruimtelijke opties uit het RSV en uit het Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan (PRS) inzake stedelijk beleid. De afbakening heeft tot doel aan te duiden in welke delen van de door de RSV geselecteerde gemeenten in Antwerpen, het beleid van groei, concentratie en verdichting van toepassing is. De afbakening resulteert in een gesloten grenslijn die losstaat van de bestaande administratieve grenzen. De afbakeningslijn zal een beleidsmatige betekenis hebben: binnen de grenslijn voert men een stedelijk gebiedbeleid (alwaar het wenselijk is de kwantitatieve behoefte inzake woningbouw, economische activiteiten en andere activiteiten op te vangen); buiten deze lijn voert men een buitengebiedbeleid (alwaar het ruimtelijk beleid gericht is op het behoud, het herstel, de ontwikkeling en verweving van de voor het buitengebied belangrijke structuurbepalende functies; wonen en werken dienen geconcentreerd te worden in de kernen). Bij het vastleggen van de grens tussen buitengebied en stedelijk gebied wordt niet enkel rekening gehouden met bijkomende stedelijke activiteiten. De grenzen worden immers mede bepaald vanuit natuur, landbouw en landschappelijk waardevolle gebieden. Het afbakeningsproces is meer dan het afbakenen van een gebied of het trekken van een lijn. Het vormt immers ook de basis voor strategische projecten (acties) van o.a. provinciaal niveau die in het stedelijk gebied versterken. Voorbeelden zijn bijkomende woningbouwprojecten, aanleg van bedrijventerreinen, enz. Het gaat hierbij niet enkel om de thema’s wonen en werken, ook randstedelijke groengebieden, gemeenschaps- en nutsvoorzieningen, recreatie enz. komen aan bod. De grenslijn zal een ruimtelijk referentiekader vormen waaraan concrete acties (programmatorische elementen, herbestemmingen en suggesties voor mogelijke acties in het stedelijk gebied) voor het ruimtelijk beleid voor het stedelijk gebied kunnen gekoppeld worden. 2.2 Algemene uitgangspunten en visie De opmaak van het PRUP heeft als doel een gewenste ruimtelijke structuur voor het kleinstedelijk gebied Heist-op-den-Berg uit te werken waarin een evenwicht gevonden wordt tussen de provinciale taakstellingen enerzijds en de specifieke eigenheid van het kleinstedelijk gebied Heist-op-den-Berg met haar voorwaardenen grensstellende elementen anderzijds. De gewenste ruimtelijke structuur houdt rekening met grensstellende elementen vanuit het buitengebied (natuur, landbouw, water en landschap). Een thematische analyse geeft weer met welke voorwaarden – en grensstellende elementen moet rekening gehouden worden bij de uitwerking van de gewenste ruimtelijke structuur (zie de samenvattende resultaten hiervan in onderstaande tabel en figuur). Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 9 van 72 Figuur 2-1 Grensstellende elementen vanuit het buitengebied Tabel 2-1 Grensstellende elementen vanuit het buitengebied Grensstellend vanuit Grensstellende elementen NO Natuur, water, landbouw, landschap Vallei van de Grote Nete: VEN-gebied, vallei met natuurlijke waterberging. De (toekomstige) hoofdfunctie is natuur en waterberging. Aan de noord- en oostzijde van de getuigenheuvel (“berg”) ligt een kenmerkend boomgaardenlandschap. O Landbouw, water Landbouwgebied Zonderschot: door het Vlaams gewest herbevestigd agrarisch gebied. Halfopen, sterk versnipperd landschap. Het gebied is overstromingsgevoelig. Z-ZW Landschap, landbouw, water Het Pelgrimshof is een beschermd landschap. Het aansluitend landbouwgebied is een open landschap met een overstromingsgevoelige zone rond de Rashoevebeek. W-NW Landbouw, landschap, natuur Aaneengesloten open landbouwgebied dat door het Vlaams gewest herbevestigd is als agrarisch gebied. Het gebied tussen de Averegten en de spoorlijn heeft als nevenfunctie natuur (natuurverwerving). Het bosgebied Averegten heeft een ecologische, landschappelijke en recreatieve waarde. Het noordwestelijk deel van het bos heeft als hoofdfunctie natuur. Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 10 van 72 Op basis van bovenstaande analyse en rekening houdend met de provinciale taakstellingen, wordt een gewenste ruimtelijke structuur uitgewerkt voor het kleinstedelijk gebied Heist-op-den-Berg. Volgende visie en uitgangspunten worden geïntegreerd in het PRUP: Versterken van de stedelijke kern o Het ruimtelijke beleid is erop gericht de stedelijke kern en het stedelijk functioneren te versterken via een doorgedreven kernversterkend beleid met prioriteit op inbreiding en het valoriseren van bestaande stedelijke potenties. Een gericht verweven en bundelen van activiteiten heeft tot doel een versnippering van de ruimte te voorkomen. o Kwalitatieve stedelijke woonomgeving op maat van Heist-op-den-Berg: In stedelijke gebieden moet gestreefd worden naar het realiseren van minimale dichtheden en bebouwingsvormen die efficiënt ruimtegebruik promoten. De minimale dichtheid van 25 woningen per ha wordt gehanteerd. o Tewerkstelling voor de regio: Binnen het kaderplan voor het stedelijk netwerk Lier-Aarschot wordt Heist-op-den-Berg beschouwd als een knooppunt met een sterke relatie naar Lier en Aarschot en een bovenlokale uitstraling die gericht is op de omliggende dorpen. Het locatiebeleid voor bedrijven wordt afgestemd op de ligging. o De kleinhandelsconcentratie rond de N10 in de omgeving van Heist-op-den-Berg is geselecteerd als een kleinhandelsconcentratie die samenhangt met het stedelijk gebied. Geen grote verkeersgenererende ontwikkelingen: Grote verkeersgenerende ontwikkelingen van distributie en industrie worden verwezen naar het grootstedelijk gebied Antwerpen en het economisch netwerk Albertkanaal (ENA). Aandacht voor het openruimtegebied: stedelijke groen- en recreatiegebieden (provinciaal domein Averegten, Hof van Riemen,….) zijn structurerend voor de omgeving en worden optimaal geïntegreerd in het kleinstedelijk gebied. Hierbij gaat bijzondere aandacht uit naar het benutten van toeristisch-recreatieve mogelijkheden. Zo vormt de vallei van de Grote Nete een strategisch rustgebied met mogelijkheden voor recreatief medegebruik en heeft de Averegten belangrijke potenties als stedelijk groengebied. Kwalitatieve stedelijke ontwikkelingen rekening houdend met de ruimtelijke draagkracht van het onderzoeksgebied. Ook de omgeving van het kleinstedelijk gebied legt randvoorwaarden op aan en kan grensstellend zijn voor de ontwikkeling van het stedelijk weefsel. Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 11 van 72 Figuur 2-1a Gewenste ruimtelijke structuur KSG Heist-op-den-Berg 2.3 Verantwoording plankeuzes Bovenstaande visie en uitgangspunten worden vertaald in een concrete uitwerking op het terrein. Dit hoofdstuk geeft aan waarom bepaalde keuzes gemaakt werden. 2.3.1 Wonen Uit een confrontatie van het bouwpotentieel met de taakstelling wonen blijkt dat er in functie van de taakstelling bijkomende gebieden moeten worden aangesneden ( zie §2.4. ) Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 12 van 72 Locaties voor de opvang van deze behoefte Er werd onderzocht welke locaties in aanmerking komen voor een ontwikkeling in functie van wonen. Dit gebeurde op basis van een ruimtelijke afweging waarin volgende criteria bepalend waren: Ligging binnen het KSG (nabijheid stedelijke functies, ligging t.o.v. grensstellende elementen,…) Multimodale bereikbaarheid Ruimtelijke inpasbaarheid Aansnijding open ruimte Mogelijkheden sociaal en bescheiden wonen Daarnaast gebeurde ook een afweging op basis van milieu-aspecten (potentiële milieu-effecten). Hierbij werden volgende aspecten onderzocht: Bodem en water Fauna en flora Landschap Landbouw Mens – ruimtelijke aspecten Mens – mobiliteit Als resultaat van dit onderzoek werden alle woonuitbreidingsgebieden gelegen binnen de afbakeningslijn weerhouden als zoekzone. Het gaat over 4 woonuitbreidingsgebieden (Kerselaarlaan, Het Spek, Werft en Diepenbroek). Een verdere verfijning van dit onderzoek via ontwerpend onderzoek heeft ertoe geleid dat 3 van deze de woonuitbreidingsgebieden zullen opgenomen worden in een deelRUP. Het 4 woonuitbreidingsgebied ‘Werft’ zal in dit afbakeningsproces niet herbestemd worden. Het WUG Werft zal, ook omwille van haar meer perifere ligging in het kleinstedelijk gebied, gereserveerd worden voor de toekomst. Rekening houdend met de minimale dichtheid van 25 woningen per hectare en op basis van ontwerpend onderzoek kan gesteld worden dat de taakstelling inzake wonen kan gerealiseerd worden binnen de 3 woonuitbreidingsgebieden: Kerselaarlaan, Het Spek en Diepenbroek. 2.3.2 Bedrijvigheid De provincie is bevoegd voor de afbakening van bijkomende regionale bedrijventerreinen in de kleinstedelijke gebieden en de specifieke economische knooppunten. Op basis van een ruimtelijke screening werd een aantal zoekzones bepaald voor bijkomende bedrijvenzones (gemengde bedrijvigheid en kantoorachtigen). Bij de selectie is rekening gehouden met de reeds aanwezige bedrijvigheid en de ontsluitingsmogelijkheden (nabijheid N10 of N15). Op basis van deze ruimtelijke screening werden een aantal zoekzones aangeduid die in eerste instantie in aanmerking komen voor een ontwikkeling in functie van bedrijvigheid. Op basis van een aantal ruimtelijke en milieucriteria gebeurde een meer gedetailleerde toetsing van deze zones. Onder meer volgende ruimtelijke criteria werden afgetoetst: Ligging binnen het kleinstedelijk gebied (ligging t.o.v. grensstellende elementen, …) Ontsluitingsmogelijkheden (nabijheid ontsluitbaarheid via secundaire weg, conflicten mogelijk op vlak van verkeersveiligheid, doorstroming,…) Economische aspecten (huidig gebruik, schaal en omvang van de zone) Ruimtelijke inpasbaarheid (inpasbaar in de omgeving: schaal en functies,…) Daarnaast gebeurde ook een toetsing op basis van milieucriteria. Hierbij werden volgende aspecten onderzocht: Bodem en water Fauna en flora Landschap Landbouw Mens – ruimtelijke aspecten Mens – mobiliteit Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 13 van 72 Als resultaat van deze toetsing worden volgende zones weerhouden als zoekzone: Langveld Oost Langveld West Diepenbroek Gelijktijdig met het afbakeningsproces loopt de uitwerking van het Streefbeeld N10 en module 13 (aanleg 2 fietspaden). In functie van deze uitwerking werden onder meer verkeerssimulaties uitgevoerd , waaruit bleek dat in functie van de verkeersbelasting zeer voorzichtig moet worden omgesprongen met bijkomende ontwikkelingen langs de N10. De capaciteit van de N10 is een sterk sturende factor voor de ambities van de N10. Wat betreft de inrichting van de N10 ter hoogte van het klein-stedelijk gebied worden volgende uitgangspunten vastgelegd: De N10 wordt aangelegd met een 2x1-profiel met gesloten middenberm. Er worden rechts-in-rechtsuit-aansluitingen voorzien en rotondes voor de terugkeerbewegingen; Het kruispunt N10-N15 (Fabiolakruispunt) wordt aangelegd als dubbelstrooksovonde; Het kruispunt N10-Schoorstraat wordt aangelegd als dubbelstrooksrotonde (wensbeeld nog geen zekerheid). Omwille van de mobiliteitsproblematiek van de N10 wordt het voorstel om in het gebied Diepenbroek ruimte te voorzien voor kleinhandel of bedrijvigheid niet weerhouden. Het WUG wordt ontwikkeld in functie van wonen waarbij voldoende aandacht uitgaat naar de aanwezigheid van kwalitatief groen. Uit een meer gedetailleerde analyse van het gebied blijkt dat de zone ten westen van Langveld Oost (met name Langveld West) niet geschikt geacht wordt voor bedrijvigheid. Een groot gedeelte van deze zone is gelegen in effectief overstromingsgevoelig gebied. Daarenboven wordt het gebied gekenmerkt door de aanwezigheid van professionele landbouwactiviteiten. Langveld Oost blijft behouden als zone voor de ontwikkeling van regionale bedrijvigheid. 2.3.3 Grootschalige detailhandel Voor grootschalige kleinhandel wordt in het RSPA geen specifieke taakstelling opgegeven. Het aanbodbeleid wordt bepaald op basis van de leemten en knelpunten in het huidige aanbod en een inschatting van behoeften. Voor grootschalige handelsfuncties is er binnen het bestaande weefsel weinig ruimte. Een verdere uitbreiding van de bestaande handelslinten is niet gewenst. Voor grootschalige functies die thuishoren in het centrum (warenhuizen, huishoudelijk, juwelier,…) moet gezocht worden naar het creëren van grotere panden in of aansluitend op het kernwinkelgebied. Om het stedelijk kernwinkelgebied niet uit te hollen moeten zones hierbuiten exclusief bestemd zijn voor complementaire functie (doe-het-zelf, wooninrichting, tuin,…). De kleinhandelsconcentratie ter hoogte van N10-Ovonde en de concentratie ter hoogte van de Lostraat worden opgenomen in een deelPRUP. 2.3.4 Stedelijke groen- en recreatiegebieden Heist-op-den-Berg beschikt over enkele structuurbepalende stedelijke groen- en recreatiegebieden: het provinciaal domein Averegten, de Berg, het Hof van Riemen en het sportcentrum. Het provinciaal domein Averegten, het Bergbos en het Park aan Hof van Riemen worden beschouwd als stedelijke groengebieden. Deze groengebieden worden opgenomen binnen de afbakening van het stedelijk gebied. Het provinciaal groendomein de Averegten wordt opgenomen in een deelPRUP. Op een aantal plaatsen stemt de huidige bestemming niet overeen met de gewenste functie en inrichting. De doelstelling van het PRUP 2 Arcadis, Microsimulatie Heist-op-den-Berg N10 x N15, mei 2012 Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 14 van 72 bestaat uit het uitzetten van de ruimtelijke condities voor het bestaande provinciale groendomein de Averegten. Het PRUP heeft als doel voor het bestaande groendomein een gestuurde en beheerste ontwikkeling van het recreatief aanbod af te stemmen op de landschappelijke, natuurlijke en ecologische waarden van de omgeving als geheel. Dit door ruimtelijke condities te scheppen (bestemmingszones en toegelaten functies en activiteiten te bepalen) en een kader uit te zetten voor een visueel aangepaste ontwikkeling (voorschriften met betrekking tot inrichting met het oog op landschappelijke inpassing en bereiken van ‘visuele huisstijl’). Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 15 van 72 2.4 Programma en visie per beleidsthema 2.4.1 Wonen Programma De provincie hanteerde voor de fusiegemeente Heist-op-den-Berg een taakstelling van 1.762 bijkomende woningen voor de periode 1991-2007. Deze taakstelling werd als minimaal te realiseren aantal woningen beschouwd. Op basis van gedetailleerde gegevens van de gemeente Heist-op-den-Berg werd een inschatting gemaakt van het aantal afgeleverde bouwvergunningen in het stedelijk gebied (deelkernen Heist-centrum en Hallaar) in de voorgaande planperiode. Volgens deze berekeningen is er een nog niet gerealiseerde taakstelling van 275 woningen. Voor de periode 2007-2012 werd een bijkomende behoefte bepaald aan 1077 wooneenheden. Dit betekent in totaal een behoefte aan 1.352 wooneenheden. Deze woningbehoefte zal worden ingevuld in (in opmaak zijnde) verkavelingen, RUP’s en BPA’s in uitvoering of in opmaak, beschikbare ruimte. Toch kan vastgesteld worden dat nog bijkomende ruimte (212-500 woningen) dient aangesneden te worden om de taakstelling volledig te kunnen realiseren binnen deze planperiode. Voor de periode 2007-2022 bedraagt de taakstelling 2112 wooneenheden. Visie Om de provinciale taakstelling inzake wonen te kunnen realiseren worden 3 woonuitbreidingsgebieden herbestemd. Volgende 3 deel-PRUP’s voeren een herbestemming van woonuitbreidingsgebied (WUG) door: PRUP Kerselaarlaan PRUP Het Spek PRUP Diepenbroek Bij de opmaak van deze 3 deel-PRUP’s wordt telkens uitgegaan van de eigenheid van elk deelgebied. Het PRUP heeft niet alleen betrekking op het WUG, maar ook de directe omgeving wordt mee onderzocht. De ontwikkelingsmogelijkheden worden onder meer bepaald door: Fysische en landschappelijke structuur (waterlopen, bodemgesteldheid, landschappelijke waardevolle elementen,…) Mobiliteit (bereikbaarheid, ontsluitingsmogelijkheden, doorwaadbaarheid zachte weggebruiker…) Inpassing in de omgeving (kenmerken van bebouwing, aanwezige functies, relaties met omgeving,…) … In het stedelijk gebied geldt een streefdichtheid van 25 won/ha. In deze deel-PRUP’s wordt een minimale woningdichtheid van 25 woningen per ha opgelegd. Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 16 van 72 2.4.2 Bedrijvigheid Programma De algemene filosofie van het RSV en het RSPA bestaat erin om een aanbodbeleid te voeren in de stedelijke gebieden inzake ruimte voor bedrijvigheid. Het aanbodbeleid voor regionale bedrijvigheid gaat uit van verdere verdichting en kwalitatieve uitbreiding binnen bestaande zones voor bedrijvigheid. De invulling van de nog beschikbare bedrijfspercelen ligt evenwel reeds vast en zal op korte termijn gebeuren (< 5 jaar). Om een aanbodbeleid te voeren moet daarom gezocht worden naar bijkomende zones voor regionale bedrijvigheid. In het RSPA is geen cijfermatige taakstelling voor bijkomende regionale bedrijventerreinen opgenomen voor de afzonderlijke kleinstedelijke gebieden en specifieke economische knooppunten. Het aantal toe te bedelen hectare wordt telkens bepaald tijdens de voorstudies van de afbakeningsprocessen van de kleinstedelijke gebieden of van de regionale bedrijventerreinen in de specifieke economische knooppunten. In functie van de ruimtelijke draagkracht worden zoekzones voor bijkomende regionale bedrijvigheid voorgesteld. De hieruit voortvloeiende oppervlakten worden dan telkens getoetst met de globale taakstelling op provinciaal niveau die in zijn globaliteit wordt bijgehouden. Hiertoe hanteert de provincie een dynamische tabel als intern werkdocument. Deze tabel vertrekt van een taakstelling voor elk kleinstedelijk gebied en specifiek economisch knooppunt afzonderlijk. Bij het bepalen van deze initiële taakstellingen werd rekening gehouden met ruimtelijke aspecten, visies in beleidsdocumenten enz... Deze taakstellingen zijn geen eenduidige getallen, maar vertrekken van een vooropgesteld minimum en maximum. Ze geven een verhouding weer tussen de taakstellingen in de verschillende specifieke economische knooppunten en kleinstedelijke gebieden. Er wordt geen harde taakstelling vastgelegd; het bijkomend aanbod zal vooral bepaald worden vanuit de nog beschikbare mogelijkheden, rekening houdend met de ruimtelijke en verkeerskundige randvoorwaarden. Visie Het matig bereikbaarheidsprofiel van Heist-op-den-Berg – ver verwijderd van autowegen – stelt beperkingen op het vlak van omvang en type regionale bedrijvigheid. Het aanbod wordt gericht op streekgebonden bedrijven die omwille van hun groei behoefte hebben aan een andere locatie. Er wordt geen bijkomende transport en distributie toegelaten. Bijkomende regionale bedrijvigheid wordt gerealiseerd in het deel-PRUP Langveld Oost. De specifieke kenmerken van een gebied bepalen op welke wijze de ontwikkeling van dit gebied mogelijk is. 2.4.3 Grootschalige detailhandel Visie In het kader van de afbakening van het kleinstedelijk gebied wordt een antwoord gezocht voor de specifieke knelpunten en behoeften die er bestaan op het vlak van grootschalige detailhandel. Kleinschalige en kernversterkende sectoren in het kernwinkelgebied De ruimtebehoefte van grotere handelsfuncties die verenigbaar zijn met het centrum (b.v. kleding, schoenen, voeding,…) moeten zoveel mogelijk worden opgevangen op en rond de centrale stedelijke as. De gemeente kan in de Bergstraat en de nabijgelegen binnengebieden initiatieven nemen om ruimte te creëren voor grootschalige, centrumgebonden winkels. Gedifferentieerde aanpak bestaande handelslint N10 Het handelslint langs de N10 in Heist-op-den-Berg en het verlengde ervan in Begijnendijk is in het RSPA geselecteerd als kleinhandelsconcentratie die vermoedelijk samenhangt met een stedelijk gebied (type II). De verspreiding en verlinting van de handelsfuncties langs de N10 heeft negatieve effecten op vlak van verkeersveiligheid. De verspreide structuur draagt ook niet bij tot een sterke herkenbaarheid en duidelijke identiteit. Daarom wordt een ruimtelijk gedifferentieerde aanpak voorgesteld: Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 17 van 72 Duidelijke afbakening en herstructurering van bestaande handelsconcentraties ter hoogte van het stedelijk gebied. Verankeren van een moratorium buiten de geselecteerde concentratiezones (zie hierna): bestaande, vergunde winkels kunnen blijven, maar kunnen niet uitbreiden (tenzij omwille van veilig-heid of milieutechnische redenen); op termijn uitdoving van handelsactiviteiten gewenst. Er worden langs de N10 en N15 in het stedelijk gebied 2 concentratiezones geselecteerd en afgebakend: de concentratie N10-ovonde en de concentratie Lostraat. De inrichting van de clusters moet worden afgestemd op de geplande heraanleg van de N10. Bij deze heraanleg worden geen ventwegen voorzien. Omwille van een vlotte doorstroming van het verkeer op de N10 moet gestreefd worden naar een maximale bundeling van de toeritten en gedeelde parkeervoorzieningen. De handelsconcentraties worden afgebakend op basis van clustering van vergunde handelszaken die naar aard/omvang van de verkochte goederen en de daarmee samenhangende verkeersgeneratie niet thuishoren in het centrumgebied. Aangezien hier het beleid geldt voor kleinhandelsconcentraties die ruimtelijk samenhangen met een stedelijk gebied (type I) kunnen ook nieuwe of te herlokaliseren handelszaken, die naar aard/ omvang van de verkochte goederen en de daarmee samenhangende verkeersgeneratie niet thuishoren in het centrumgebied, zich in deze clusters vestigen. Nieuwe grootschalige detailhandel De gemeente neemt de nodige initiatieven om de ruimtebehoefte door herlokalisatie van bestaande en vragen voor de vestiging van nieuwe grootschalige detailhandel op te vangen. Mogelijkheden voor grootschalige detailhandel zijn er in de stationsomgeving (al dan niet in combinatie met kantoorontwikkeling) en/of op en rond de centrale stedelijke as (bij voorkeur in combinatie met wonen). 2.4.4 Stedelijk groen en recreatie Op stedelijk niveau wordt gestreefd naar een samenhangend beleid m.b.t. groen en recreatie. De eigenheid van de verschillende groen- en recreatiegebieden wordt versterkt en hun complementariteit vergroot: Het domein Averegten kan als groene long verder uitgebouwd worden voor zachte recreatie en (natuur-) educatie. Hiervoor wordt volgende visie voorgesteld: Het centrale deel van het gebied wordt bestemd als groendomein. Naast de bestaande groene bestemmingen bosgebied en reservaatgebied worden hierin ook delen die in de bestaande toestand een andere bestemming hebben opgenomen zoals een deel van het gebied voor verblijfsrecreatie aan de Isschotweg in het noorden, een deel van het recreatiegebied aan de Boonmarkt in het zuiden, een deel agrarisch gebied aan Boonmarkt en een ruime met huidige bestemming landschappelijk waardevol agrarisch gebied ten zuiden van de Huizebeek aan Hallaaraard. De zone is bestemd voor de instandhouding, het herstel en de ontwikkeling van groendomein De Averegten, met natuurontwikkeling, bos, landschapszorg en waterbeheer als hoofdfunctie. Recreatief medegebruik in de vorm van zachte recreatie en grondgebonden landbouwactiviteiten gericht op natuurbeheer en landschapszorg zijn tevens toegelaten In het zuidelijke deel van het gebied wordt het grootste deel van het recreatiegebied behouden als recreatiepark. De zone aansluitend bij de Boonmarkt omvat nagenoeg alle recreatieve voorzieningen van De Averegten: Taverne Het Boshuis, speeltuin, plantentuin, blokhut, educatieve vijver, een bijenhal, speelweiden, een ingerichte speelzone,… De zone wordt bedoeld voor behoud en de verdere ontwikkeling van dergelijk recreatief aanbod binnen een groene parkomgeving. Natuur- en landschapswaarden bepalen het kader voor het recreatief aanbod. Geluidsintensieve activiteiten zoals gemotoriseerde sporten zijn niet toegelaten. Om de bereikbaarheid en uitstraling van het domein Averegten te verbeteren, werd voorgesteld om duidelijk herkenbare toegangspoorten uit te bouwen met de nodige onthaalinfrastructuur en parkeergelegenheid. De belangrijkste toegangspoort zal deel uitmaken van het recreatiepark en wordt ingepland aan de Boonmarkt, ter hoogte van Ten Kerselaare. Er wordt voorzien in de oprichting van een nieuw onthaal- en dienstengebouw waarbij ook voldoende parkeergelegenheden worden voorzien. Aanvullend op de toegangspoort aan de Boonmarkt, dient te worden voorzien in Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 18 van 72 bijkomende toegangspoorten in het noorden en het oosten van het gebied. Deze zones krijgen ook een aangepaste bestemming, waarbinnen mogelijkheden voorzien worden voor de aanleg van ontsluiting, parkeervoorzieningen en onthaalinfrastructuur ingebed in een groene en landschappelijk waardevolle inrichting. o o De toegangspoort in het noorden wordt voorzien aansluitend bij de Isschotweg waardoor een goede bereikbaarheid vanaf het hoger wegennet gegarandeerd is. Hiervoor wordt een deel van de bestaande zone voor verblijfsrecreatie herbestemd waarbij ook ontwikkelingsperspectieven worden voorzien voor de aanwezige hoeven. Deze toegangspoort is bedoeld om het bestemmingsverkeer vanuit een ruimere omgeving op te vangen. De oostelijke toegangspoort is bedoeld voor de aanleg van een kleine parking ter vervanging van de parkeerruimte aan de domeinboerderij en voor de recreatieve ontsluiting vanop Hallaaraard. De omgeving van de bioboerderij die integrerend deel uitmaakt van het domein krijgt een aangepaste bestemming met het oog instandhouding en ontwikkeling van de site van de domeinboerderij van de Averegten met natuur, landschapszorg, parkontwikkeling, landbouw, hobbylandbouw, educatie, waterbeheer en recreatie als hoofdfuncties. De visie steunt onder meer op onderzoek ter zake met betrekking tot mobiliteit en de uitwerking van de onthaalinfrastructuur: Na onderzoek naar de locatie voor de inplanting van het nieuwe dienst- en onthaalgebouw en de hoofdparking wordt voorgesteld om het nieuwe dienst- en onthaalgebouw en de hoofdparking in te planten op de Boonmarkt, ter hoogte van Ten Kerselaare. De inrichting van de oostelijke en de noordelijke toegangspoort wordt nog verder onderzocht. Er werd een mobiliteitsonderzoek provinciaal domein De Averegten afgerond waarin aanbevelingen met betrekking tot parkeerbeleid, parkeercapaciteiten, bewegwijzering, fietsenstallingen etc. werden opgenomen. 2.5 Beschrijving van het plangebied 2.5.1 Situering en ontwerp-afbakening van het KSG Heist-op-den-Berg Heist-op-den-Berg is gelegen in het zuiden van de provincie Antwerpen. De fusiegemeente telt naast Heist-opden-Berg zelf nog vijf deelgemeenten: Booischot, Hallaar, Itegem, Schriek en Wiekevorst. Heist-op-den-Berg telde in 2011 40.236 inwoners, met een bevolkingsdichtheid van 465 inw/km². De dorpskern van Hallaar is morfologisch volledig vergroeid met die van Heist-op-den-Berg. Heist-op-den-Berg ligt aan de linkeroever van de Grote Nete, net buiten de Vlaamse Ruit, centraal in het gebied tussen de E313, E19 en E314. De ontsluiting naar de E19 en het regionaal stedelijk gebied Mechelen gebeurt via de N15. De ontsluiting naar het kleinstedelijk gebied Lier, het Economisch netwerk Albertkanaal en het grootstedelijk gebied Antwerpen gebeurt via de N10. In de andere richting wordt Heist-op-den-Berg via de N10 ontsloten richting het kleinstedelijk gebied Aarschot en de E314. Centraal en prominent aanwezig in het landschap is de "Heistse Berg", een getuigenheuvel met een hoogte van 48 m, waarrond Heist historisch gegroeid is. De fusiegemeente is over het algemeen nog vrij agrarisch; vooral in het noorden (Itegem en Wiekevorst) is de landbouw nog prominent aanwezig. Bos en heide zijn terug te vinden in De Averegten te Hallaar, het Bergbos op de Heistse Berg en op de Itegemse Heide. De Grote Nete loopt in het noordoosten als een belangrijke ecologische structuur door de gemeente. Heist-op-den-Berg en de Zuiderkempen in het algemeen worden gekenmerkt door zeer veel lintbebouwing in het landelijk gebied. Dit nederzettingspatroon is historische gegroeid, maar bestendigd en nog versterkt door de ruime afbakening van de landelijke woongebieden op het gewestplan en de toepassing van de zgn. opvulregel. Het nog ruim aanbod aan bouwkavels in deze woonlinten is één van de (hoofd)oorzaken van de recente hoge migratiedruk in Heist-op-den-Berg en omliggende gemeenten. De afbakeningslijn van het KSG volgt zoveel mogelijk de bestaande juridische (gewestplan) en morfologische grenzen (het bestaande woongebeid) en/of infrastructuren (wegen, spoorwegen) (zie figuren 2-2, 2-3 en 3-1). Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 19 van 72 De te (her)ontwikkelen zones worden uiteraard mee opgenomen in het stedelijk gebied. Het verloop van de ontwerp-grenslijn is bij benadering als volgt (in wijzerzin): In het noorden loopt ze rond het bestaand bosgebied en recreatiegebied van domein Averegten, evenals rond de geplande uitbreidingszone van het domein (PRUP); In het oosten volgt ze de oostrand van het aaneengesloten woongebied (exclusief woonlinten); Vervolgens omsluit ze het recreatiedomein Hof van Riemen (exclusief het aanpalend woonlint); In het zuidoosten omsluit ze het PRUP Langveld Oost Vervolgens omvat ze het landelijk woongebied rond de N10 tot voorbij het kruispunt met de Lostraat, zodat het baanwinkellint langs de N10 grotendeels binnen het KSG valt; In het zuiden omvat ze het bedrijventerrein Heistse Hoek inclusief een bufferzone, en de woonlinten ten oosten van de Wouwstraat (exacte grens nog te bepalen); In het zuidwesten omvat ze de “driehoek N10-N15” (exacte grens nog te bepalen), maar niet de woonlinten langs de N15 (Mechel-sesteenweg) en de Kastanjedreef; In het westen volgt ze de Werfsesteenweg en de Oude Liersebaan en doorsnijdt daarbij het landelijk woongebied (de woningen ten oosten en zuiden van deze wegen vallen binnen het KSG, de andere er buiten); Tot slot volgt ze de westrand van het aaneengesloten woongebied tot aan domein Averegten. Het KSG bestaat dus grosso modo uit drie grote deelgebieden: centraal het stedelijk woongebied van Heistop-den-Berg en Hallaar, in het zuiden de zone van de N10 en de industriegebieden ten zuiden en noorden ervan, in het noorden het natuur- en recreatiedomein Averegten. De afbakeningslijn zoals hier voorgesteld is een ontwerpversie en wordt nog niet als vaststaand beschouwd. Keuzes moeten immers eerst nog onderworpen worden aan een volwaardig milieuonderzoek in onderhavig plan-MER. De afbakeningslijn kan eveneens nog aangepast worden op basis van verdere beslissingen over de deelplannen Langveld-oost, Averegten; Heistse Hoek-zuid en Driehoek N10-N15, deels gebaseerd op de resultaten op de microsimulatiestudie (zie §2.3). Figuur 2-2 Situering van het plangebied op macroschaal Figuur 2-3 Situering van het plangebied op orthofoto 2.5.2 Situering van de strategische ontwikkelingszones Volgende strategische ontwikkelingszones zijn opgenomen in het stedelijk gebied. De zones waarvoor de provincie initiatiefnemer is en die als deelplan opgenomen zullen worden in het PRUP, zijn in vet aangeduid (de andere ontwikkelingen worden geregeld in een gemeentelijk RUP of behoeven geen bestemmingswijziging). Zones voor wonen: de aan te snijden woonuitbreidingsgebieden. Het onderzoeksgebied, zoals aangeduid op de figuren, beperkt zich niet enkel tot het WUG maar omvat ook de directe omgeving: WUG Kerselaarlaan WUG Het Spek + woongebied Hoekweg WUG Diepenbroek Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 20 van 72 Onderzoeksgebied Kerselaarlaan Onderzoeksgebied Het Spek Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 Onderzoeksgebied Diepenbroek pagina 21 van 72 Zones voor bedrijvigheid: Langveld oost Driehoek N10 x N15 (uitbreiding Somedi) Langveld oost Zones voor detailhandel: Kleinhandelsconcentraties rond N10 in stedelijk gebied Zone rond de centrale stedelijke as en in de stationsomgeving Kleinhandelsconcentraties rond N10 Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 22 van 72 Zones voor stedelijk groen en recreatie: Domein Averegten Het landschapspark Hof van Riemen en onmiddellijke omgeving De bergsite Domein Averegten Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 23 van 72 3 Juridische, administratieve en beleidsmatige situering In onderstaand overzicht worden de belangrijkste juridische en beleidsmatige randvoorwaarden opgesomd. De onderwerpen die eerder een algemene, administratieve betekenis hebben (vb. vergunningsplicht) worden in dit overzicht volledig beschreven. De onderwerpen die inhoudelijk van belang zijn voor het MER worden hier enkel kort vermeld en worden verder behandeld in de betrokken hoofdstukken. Er wordt in de tabel dan ook verwezen naar deze hoofdstukken, namelijk als volgt: B en G: Bodem en Grondwater; Opp: oppervlaktewater; Gel: geluid; Lucht: lucht; F en Fl: Fauna en Flora; LBEA: landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie; Mens V: mens verkeer; Mens RS: mens ruimtelijke aspecten; /: niet relevant Tabel 3-1 Juridische en beleidsmatige randvoorwaarden Randvoorwaarden Inhoud Relevant Bespreking Hoofdstuk Bodembestemming van de gronden in Vlaanderen. Ja Zie figuur 3-1 Mens RS ja Volgende BPA’s hebben betrekking op één of meerdere deelgebieden van de afbakeningsstudie (zie figuur 3-2): Mens RS RUIMTELIJKE PLANNING Gewestplan Het gebied maakt deel uit van het gewestplan Mechelen (15), goedgekeurd bij KB op 5/8/1976 Bijzonder Plan van Aanleg (BPA) Plan opgesteld door een stad/gemeente voor een bepaald deel van het grondgebied van de stad/gemeente. Ruimtelijk Uitvoeringsplan (RUP) Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 Bestemmingsplan dat de link legt met de hogere structuur van het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen, het Provinciaal en het Gemeentelijk Ja BPA Noord de Bergstraat (KB 30/1/1967, wijziging KB 10/5/1984) BPA 2, Zuid de Bergstraat (KB 3/2/1967, wijziging KB 19/1/1970, 20/7/1973, 15/4/1977, 3/11/1985) BPA Hof van Riemen (KB 19/1/1970, wijzigingen KB 16/1/1984, 17/5/2000) BPA Hallaar (KB 28/1/2002) Gewestelijk RUP Mens RS RUP vallei van de Grote Nete – benedenstrooms pagina 24 van 72 Randvoorwaarden Inhoud Relevant Bespreking Ruimtelijk Structuurplan Hoofdstuk (BVR 4/2/2005) Gemeentelijk RUP RUP Centrum 1 (25/3/2004; gedeeltelijke wijziging BPA Noord en Zuid de Bergstraat) RUP Centrum 2 (27/7/2006; gedeeltelijke wijziging BPA Noord de Bergstraat) RUP Centrum 3 (12/2/2009; gedeeltelijke wijziging BPA Noord de Bergstraat) RUP Heist station (16/2/2006) RUP Heist station bis (10/01/2013)RUP Kerselaarlaan (12/12/2002) RUP Randparking (17/4/2008; gedeeltelijke wijziging BPA Zuid de Bergstraat) RUP oostelijke rondweg (15/7/2004) RUP gemeentelijk sportcentrum Lostraat (14/12/2004) RUP Boonmarkt (28/06/2011) RUP Academie (23/12/2010)) RUP Noordrand industriegebied (in opmaak) RUP Landschaps- sportpark Hof van Riemen (28/08/2012) publicatie in staatsblad moet nog gebeuren Stedenbouwkundige vergunning Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 Concrete toepassing van de normen van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (VCRO) Ja Bij uitvoering van het plan dienen stedenbouwkundige vergunningen te worden aangevraagd (voor bijvoorbeeld het reliëf van de bodem aanmerkelijk wijzigen, bouwen,…) en moet voldaan worden aan voorwaarden m.b.t. infiltratie en buffering van hemelwater. Opp pagina 25 van 72 Randvoorwaarden Inhoud Relevant Bespreking Hoofdstuk Verdrag van Espoo Verdrag inzake milieueffectrapportage in grensoverschrijdend verband (UNECE, 1991) Nee Er zijn geen effecten voor mens of milieu te verwachten met een lands- of gewestgrensoverschrijdende impact. / Bodemsaneringsdecreet – Vlarebo (uitvoeringsbesluit) Regelt de bodemsanering, potentiële verontreinigingsbronnen, historisch verontreinigde gronden en grondverzet in Vlaanderen. Ja Binnen het plangebied bevinden zich talrijke percelen die een bodemonderzoek hebben ondergaan, vooral op bedrijventerrein Heistse Hoek (zie figuur 5-2). De uitvoering van het plan brengt mogelijk grondverzet met zich mee. Hiervoor zal er een technisch verslag en een bodembeheerrapport dienen te worden opgesteld. Uitvoeren van onderzoek naar uitgegraven grond zit niet vervat binnen het MER. B&G Vlarema (Het Vlaams reglement betreffende het duurzaam beheer van materiaalkringlopen en afvalstoffen -uitvoeringsbesluit van het materialendecreet) Regelt het beheer en voorkomen van afvalstoffen in Vlaanderen. Ook het aanwenden van afvalstoffen als secundaire grondstof wordt hierin gereglementeerd. Ja Bij de aanleg van de infrastructuur en gebouwen kunnen mogelijk materialen vrijkomen die bij hergebruik onder de VLAREMA-reglementering vallen / Vlarem I Vlarem I is een uitvoeringsbesluit van het milieuvergunningsdecreet. Hierin worden de procedures voor de meldingen en milieuvergunningsaanvragen vastgelegd Ja Voor de exploitatie van nieuwe activiteiten of de uitbreiding van activiteiten binnen het plangebied zal mogelijk een milieuvergunning dienen te worden aangevraagd. / Vlarem II Hierin worden de algemene en sectorale voorwaarden beschreven waaraan vergunningsplichtige activiteiten moeten voldoen. Daarnaast bevat dit besluit ook milieukwaliteitsnormen voor oppervlaktewater, grondwater, lucht, geluid en bodem. Ja De Vlarem-voorwaarden zijn uiteraard van toepassing op bestaande en toekomstige ontwikkelingen binnen het onderzoeksgebied. verschillende MER-disciplines Regelt de bescherming van oppervlaktewateren van het openbaar hydrografisch net en de territoriale zee tegen verontreiniging en legt de Ja Een aantal waterlopen bevinden zich in de plangebieden van de bedrijvenzones en het strategisch Opp MILIEUHYGIENE WATER Wet op de bescherming van oppervlaktewateren Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 26 van 72 Randvoorwaarden Inhoud Relevant kwaliteitsdoelstellingen vast voor alle oppervlaktewateren. Besluit van de Vlaamse regering voor wat betreft de wijziging van de milieukwaliteitsnormen In dit besluit, als wijziging van Vlarem I en II, wordt een wijziging opgenomen van de milieukwaliteitsnormen voor oppervlaktewater, waterbodems en grondwater. Wet op de onbevaarbare waterlopen Hierin wordt vastgelegd dat buitengewone werken van wijziging van de waterlopen slechts kunnen uitgevoerd worden nadat hiervoor een machtiging bekomen is vanwege de bevoegde overheid. Bespreking Hoofdstuk projectgebied. ja In de discipline oppervlaktewater wordt verwezen naar deze nieuwe milieukwaliteitsnormen. Opp Onbevaarbare waterlopen doorheen het plangebied: Opp - Tweede categorie: Bergebeek (Z), Huizebeek (N) - Derde categorie: Statieloop, Kleine veldekensloop, Loop van Riemen, Verkensloop Wet op de bevaarbare waterlopen Voor de bevaarbare waterlopen geldt o.a. een besluit betreffende het toekennen van vergunningen, het vaststellen en innen van retributies voor het privatieve gebruik van het openbaar domein van de waterwegen en hun aanhorigheden Nee Er bevinden zich geen bevaarbare waterlopen binnen plangebied. / Grondwaterdecreet Regelt de bescherming van het grondwater, het gebruik ervan en het voorkomen en vergoeden van schade. De procedure voor het aanvragen van een vergunning voor de onttrekking van of infiltratie naar het grondwater, evenals voor boringen naar grondwater, is geïntegreerd in VLAREM (rubrieken 52 tot en met 55). Specifieke voorwaarden voor hoger genoemde activiteiten zijn opgenomen in de hoofdstukken 5.52 tot en met 5.55 van VLAREM II. Ja/Nee Een aantal grondwaterwinningen liggen in de nabijheid van één of meerdere deelgebieden (zie figuur 5-2). Binnen de nieuwe bedrijventerreinen kunnen eventueel nieuwe grondwaterwinningen vergund worden. B&G De afbakening van waterwingebieden en beschermingszones valt onder het besluit van 27 maart 1985. Nee In de nabijheid van het plangebied bevinden zich geen waterwingebieden of beschermingszones. Lokale openbare besturen die instaan voor integraal Nee Er zijn geen polders of wateringen actief binnen het Polders en Wateringen Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 / pagina 27 van 72 Randvoorwaarden Inhoud Relevant waterbeheer Decreet Integraal Waterbeleid Dit decreet is de implementatie van de Europese Kaderrichtlijn Water in de Vlaamse wetgeving en legt de doelstellingen, principes en structuren vast voor een vernieuwd duurzaam waterbeleid. In dit decreet wordt o.m. de watertoets als instrument voor een integraal waterbeleid opgenomen. Bespreking Hoofdstuk plangebied Ja Voor een activiteit die wordt onderworpen aan een milieueffectrapportage geschiedt de analyse en evaluatie van het al dan niet optreden van een schadelijk effect op de kwantitatieve toestand van het grondwater en de op te leggen voorwaarden om dat effect te vermijden, te beperken, te herstellen of te compenseren in dit rapport. Dit decreet houdt eveneens in dat de schade door overstromingen zo veel mogelijk worden beperkt door oplossingen die aansluiten bij de natuur van het watersysteem (o.a. aanpak aan de bron en het voorzien van buffering voor overtollig water) en dat de nodige ruimte voor water planmatig wordt vastgelegd. Opp Meerdere deelgebieden bevinden zich deels in mogelijk overstroombaar gebied, zoals Langveld , Diepenbroek, alsook de zone van Averegten en Hallaaraard (zie figuur 5-2). Uitvoeringsbesluit watertoets (B.S. 14/11/2011) Dit besluit geeft de lokale, provinciale en gewestelijke overheden, die een vergunning moeten afleveren, richtlijnen voor de toepassing van de watertoets. D.m.v. de watertoets dient de overheid na te gaan hoe het watersysteem zal worden beïnvloed. Het watersysteem is het geheel van alle oppervlaktewater (gaande van water dat een helling afstroomt tot de rivieren), het grondwater en de natuur die daarbij hoort. Ja In het MER worden de effecten op het watersysteem onderzocht en wordt aangegeven of herstel- en compensatiemaatregelen nodig zijn. Opp Deelbekkens Vlaanderen is ingedeeld in 11 rivierbekkens. De organisatie van het rivierbekkenbeleid zal gebeuren door het opstellen van een deelbekkenbeheerplan. ja Het Kleinstedelijk gebied Heist-op-den-Berg bevindt zich in het Netebekken, deelbekken 10-01 Benedengebied Grote Nete. Opp Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 28 van 72 Randvoorwaarden Inhoud Relevant Bespreking Hoofdstuk Dit decreet regelt het beleid inzake natuurbehoud en vrijwaring van het natuurlijke milieu, inzake de bescherming, de ontwikkeling, het beheer en het herstel van de natuur en het natuurlijk milieu, inzake de handhaving en het herstel van de daartoe vereiste milieukwaliteit en inzake het scheppen van een zo breed mogelijk draagvlak. Algemene maatregelen ter bescherming van de natuur dienen te worden opgevolgd. Het decreet regelt tevens de procedure van de afbakening van de Speciale Beschermingszones. Het gebiedsgericht beleid houdt ook de ontwikkeling van het Vlaams Ecologisch Netwerk (VEN) en het Integraal Verwevings- en ondersteunend Netwerk (IVON) in. Het natuurdecreet legt de voorschriften en geboden in VEN en de Speciale Beschermingszones vast. Tevens regelt dit decreet het soortgericht natuurbeleid (soortenbescherming) Ja Algemene bepalingen uit het Natuurdecreet, met ondermeer het stand-still beginsel en de zorgplicht zijn uiteraard van toepassing. F & Fl Natuurreservaten Voor elk erkend natuurreservaat wordt een beheersplan opgesteld. Nee Er zijn geen erkende natuurreservaten binnen het plangebied gelegen. Binnen een straal van ongeveer 1km komen ten oosten enkele kleine snippers ENR voor van de vallei van de Grote Nete / Bosreservaten Nemen van beschermings- en beheersmaatregelen Nee Er zijn geen bosreservaten gelegen in of nabij het onderzoeksgebied. / Bosdecreet Heeft tot doel het behoud, de bescherming, de aanleg, het beheer en het herstel van de bossen en het natuurlijk milieu van de bossen te regelen. Het regelt o.a. compensatie van ontbossing. Ja Er liggen bosstructuren in Averegten. Er werd een bosbeheersplan opgemaakt voor het provinciaal domein. F & Fl NATUUR Natuurdecreet Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 Het plangebied is niet gelegen binnen de perimeter van een VEN-gebied of een Speciale Beschermingszone (Natura 2000). De vallei van de Grote Nete is afgebakend als VEN-gebied en vormt een sterk grensstellend element vanuit natuur.Het dichtstbijzijnde habitatrichtlijngebied bevindt zich op meer dan 5 km van het plangebied. Soortenbescherming: het voorkomen van beschermde soorten in het studiegebied wordt verder in het MER nader omschreven. Elders dient voor het plaatselijk rooien van bomen een pagina 29 van 72 Randvoorwaarden Inhoud Relevant Bespreking Hoofdstuk stedenbouwkundige- of kapvergunning te worden aangevraagd. Natuurinrichting Heeft tot doel een gebied optimaal in te richten in functie van het behoud, het herstel en het beheer van natuur. Nee Het plangebied is niet gelegen binnen een natuurinrichtingsproject / Regelt de bescherming van landschappen en de instandhouding, het herstel en het beheer van de in het Vlaams Gewest gelegen beschermde landschappen. Regelt de bescherming van de monumenten, stadsen dorpsgezichten. Ja Beschermd dorpsgezicht: LBEA LANDSCHAP Landschapsdecreet en decreet tot bescherming van monumenten, stads- en dorpsgezichten. Beschermde landschappen De ‘erfgoedlandschappen’ vormen een onderdeel van het Decreet inzake de landschapszorg. Nieuw is het behoud van de erfgoedlandschappen via de tussenstap van aanduiding van ‘ankerplaatsen’. Dat zijn de meest waardevolle landschappen zoals weergegeven in de landschapsatlas. Vanaf de opname in ruimtelijke uitvoeringsplannen worden deze ‘ankerplaatsen’ erfgoedlandschappen genoemd. nee Hof van Riemen en omgeving (KB 9/7/1976, KB 27/5/1977 (uitbreiding)) Netevallei te Hallaar en Itegem (MB 1/9/1994, vernietigd door de Raad van State op 29/6/2004) Pelgrimhof en omgevend park (KB 22/10/1975) Kerkhof rond Kerk Hallaar (KB 14/10/1976) Geen ankerplaatsen Relictzones: Decreet op het archeologisch patrimonium Regelt de bescherming, het behoud en de instandhouding, het herstel en het beheer van het archeologisch patrimonium en organiseert en reglementeert de archeologische opgravingen. Ja Europese Conventie van Malta (La Valetta, 1992) De vertaling naar Vlaamse regelgeving is nog niet gebeurd. Vanuit de Vlaamse Overheid wordt er wel naar gestreefd te handelen ‘in de geest van Malta’. Er Ja Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 Kerkplein en omgeving (MB 3/2/1983) Bos- en akkergebied Itegemse Heide en Averegten Het MER zal nagaan of er archeologische vaststellingen zijn gebeurd binnen het plangebied. Het MER zal rekening houden met het uit te brengen advies van de bevoegde administraties en indien nodig milderende maatregelen/randvoorwaarden opleggen. LBEA pagina 30 van 72 Randvoorwaarden Inhoud Relevant Bespreking Hoofdstuk wordt hierbij in de eerste plaats gestreefd naar het behoud van de sites in situ, wat een inschakeling van archeologie in de vroegste fasen van de ruimtelijke planning vereist. Daar waar behoud in situ niet mogelijk is, is het enige mogelijke alternatief een preventief archeologisch onderzoek van de bedreigde sites. In het verdrag zijn tevens bepalingen opgenomen m.b.t. de financiering van archeologisch onderzoek. In art. 5 van het verdrag wordt verplicht te waarborgen dat milieueffectrapportage en de daaruit voortvloeiende beslissingen ten volle rekening houden met archeologische vindplaatsen en hun context. Ruilverkaveling Een ruilverkaveling herschikt landbouwpercelen binnen een vooraf afgebakend gebied. Nee Het plangebied ligt niet binnen een ruilverkavelingsproject / Landinrichting Heeft tot doel de inrichting van landelijke gebieden te realiseren overeenkomstig de bestemmingen toegekend door de ruimtelijke ordening. nee Er zijn geen landinrichtingsprojecten in de omgeving van het plangebied / Regionale Landschappen Hier kunnen openbare besturen, diensten en verenigingen elkaar ontmoeten en samenwerken aan de ontwikkeling van de streek. Ja De gemeente Heist-op-den-Berg valt binnen het werkingsgebied van het Regionaal Landschap Rivierenland LBEA Dit besluit zet de Richtlijn 2002/49/EG van het Europese Parlement en de Raad van 25/6/2002 inzake de evaluatie en de beheersing van omgevingslawaai om door titel II van het VLAREM aan te passen Ja Wordt rekening mee gehouden in het plan-MER Gel GELUID Besluit van de Vlaamse Regering van 22/7/2005 inzake de evaluatie en de beheersing van het omgevingsgeluid en tot wijziging van het besluit van de Vlaamse Regering van 1/6/1995 houdende de algemene en sectorale bepalingen inzake milieuhygiëne Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 31 van 72 Randvoorwaarden Inhoud Relevant Bespreking Hoofdstuk Discussienota LNE, 19/09/2008 Voorlopige toetsing voor geluid ten gevolge van wegverkeer en spoorverkeer. De gedifferentieerde referentiewaarden worden gehanteerd in afwachting van een wettelijk toetsingkader en vervangen de richt- en maximale waarden opgenomen in het ontwerp-KB van 1991 ja Dit wordt meegenomen binnen de discipline geluid Gel Betreffende de luchtkwaliteitsnormen Dit is de nieuwe kaderrichtlijn lucht die de bestaande kaderrichtlijn en 3 dochterrichtlijnen lucht vervangt, waarin nu ook grens- en streefwaarden voor PM2,5 vastgelegd worden. Ja De in het MER te berekenen concentraties zullen worden getoetst aan de geldende grenswaarden bepaald in de Europese wetgeving. Lucht Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (23/09/97) Geeft de richtlijnen weer van het toekomstig gebruik van de ruimte in Vlaanderen. De hoofddoelstelling is het behoud en waar mogelijk versterking en de uitbreiding van de nog resterende open ruimte. Ja Heist-op-den-Berg wordt geselecteerd als kleinstedelijk gebied op provinciaal niveau. randvoorwaarden en gestuurde ontwikkeling Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan (10/07/01) Geeft de hoofdlijnen weer van het ruimtelijk beleid dat de provincie Antwerpen wil voeren. Het RSPA werd voor de korte termijn partieel in herziening gesteld, met name met als doel de planperiode te verlengen tot 2012. De gedeeltelijk goedgekeurde herziening verscheen op 17 mei 2011 in het Belgisch Staatsblad. Ja Het stedelijk gebied van Heist-op-den-Berg situeert zich op de overgang van de deelruimten ‘Mechels rasterlandschap’ (ten zuiden van Heist-op-den-Berg) en ‘Grote Netegebied (ten noorden van Heist-op-den-Berg) randvoorwaarden en gestuurde ontwikkeling LUCHT Richtlijn 2008/50/EG (publicatie 11/06/08) BELEIDSPLANNEN Bij de gedeeltelijke herziening van het RSPA wordt het beleidskader voor wonen aangepast met een planperiode tot 2012 Regionale bedrijvigheid wordt geconcentreerd in stedelijke gebieden en specifieke economische knooppunten Heist-op-den-Berg is geselecteerd als kleinstedelijk Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 32 van 72 Randvoorwaarden Inhoud Relevant Bespreking Hoofdstuk gebied van primair toeristisch-recreatief belang Het gebied tussen de kleinstedelijke gebieden Lier en Aarschot is geselecteerd als een stedelijk netwerk van provinciaal niveau met eigen identiteit. Een beleidsvisie voor dit gebied werd uitgewerkt in een kaderplan (kaderplan Lier-Aarschot 2002): een interne en lokale rol en zelfvoorzienend op provinciaal niveau. Verdere invulling van bedrijvigheid moet zo min mogelijk verkeersgenerend zijn. De Grote Nete is geselecteerd als verbinding tussen gebieden ten ZO van Heist-op-den-Berg en het complex van gebieden rondom Herselt De N10-R16-N14 is aangeduid als drager van provinciaal stedelijk netwerk. Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan (19/06/2001) Geeft de hoofdlijnen weer van het ruimtelijk beleid dat de gemeente wil voeren. Ja De visie van de gemeente op de ruimtelijke ontwikkeling is samengevat de volgende: Heist-op-denBerg dient ontwikkeld te worden als kleinstedelijk gebied van provinciaal niveau, waarbij de troeven naar verzorging, diensten, onderwijs, culturele activiteiten, recreatie … verder uitgebouwd dienen te worden‟. randvoorwaarden De visie uit het GRS werd in grote mate overgenomen in de afbakeningsstudie van het KSG. Gemeentelijk Mobiliteitsplan (in opmaak) Beschrijft het mobiliteitsbeleid dat de gemeente de komende jaren wenst te voeren Ja Goedgekeurd mobiliteitsplan d.d. 2002, verbreed en uitgediept met een nieuw beleidsplan eind 2013 Mens V Gemeentelijk Natuurontwikkelingsplan (GNOP) Beschrijft het natuurbeleid dat de gemeente de komende jaren wil voeren Ja Het GNOP dateert van 1996 en is grotendeels opgenomen in andere beleidsdocumenten (zoals het GRS). F & Fl Herbevestigde Agrarische Gebieden (HAG) In uitvoering van het RSV is de Vlaamse overheid bezig met de afbakening van de gebieden van de ja De Vlaamse overheid heeft voor de regio Neteland HAG aangeduid. Initiatieven binnen deze gebieden mogen Mens RS Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 Opp pagina 33 van 72 Randvoorwaarden Inhoud natuurlijke en de agrarische structuur. Gebieden waar de gewestplanbestemming nog actueel is en een goede planologische vertaling is van de gewenste ruimtelijke structuur, worden herbevestigd als agrarisch gebied. In andere gebieden wordt/werd verder onderzoek verricht naar de verweving van landbouw, natuur en bos. De resulterende ruimtelijke visie wordt vertaald naar een ruimtelijk uitvoeringsplan. Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 Relevant Bespreking Hoofdstuk geen afbreuk doen aan de ruimtelijk-functionele samenhang van de agrarische macrostructuur. Bij de goedkeuring van het HAG (BVR 20/12/2007) werd voor de omgeving van Heist-op-den-Berg volgende gewestelijke en provinciale beleidsmarge aangegeven: Opmaak van een gewestelijk uitvoeringsplan voor de differentiatie van het agrarisch gebied als natuurverwevingsgebied voor het oostelijk gebied, aansluitend bij De Averegten Opmaak van een gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan voor grondgebonden landbouw De provincie Antwerpen heeft de taak om in het kader van afbakening van het kleinstedelijk gebied Heist-op-den-Berg te zoeken naar ruimte voor regionale bedrijventerreinen pagina 34 van 72 Figuur 3-1 Situering van het plangebied op het gewestplan Figuur 3-2 Situering RUP’s en BPA’s t.h.v. het plangebied Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 4 Algemene methodologische aspecten 4.1 Algemene opbouw en uitgangspunten van de effectenstudie Hieronder worden de verschillende disciplines gedefinieerd die in de effectenstudie aan bod zullen komen: mens – verkeer geluid en trillingen lucht bodem en grondwater oppervlaktewater fauna en flora landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie mens – ruimtelijke aspecten Al deze disciplines zullen door een erkend MER-deskundige behandeld worden. De discipline mensgezondheid (toxicologische en psychosomatische effecten) wordt behandeld in het hoofdstuk mens – ruimtelijke aspecten (deelaspect leefbaarheid en woonkwaliteit), evenals het aspect externe veiligheid (cfr. mogelijke Seveso-bedrijvigheid). De discipline mens – verkeer komt eerst aan bod, omdat verkeer centraal staat ten aanzien van de geplande activiteiten, en vanuit deze discipline input geleverd moet worden naar geluid, lucht en mens – ruimtelijke aspecten. Afbakening van het studiegebied In principe wordt voor iedere discipline een aparte afbakening van het studiegebied gemaakt. Maar voor heel wat (deel)disciplines beperkt het studiegebied zich tot het plangebied zelf (m.b. de deelgebieden) en haar directe omgeving. Het studiegebied kan aldus grosso modo bepaald worden tot op ca. 200 m van de grens van het plangebied. Voor de discipline geluid komt deze afstand tot de terreingrens overeen met de wettelijk vastgelegde beoordelingsafstand uit Vlarem. Voor het aspect mens – verkeer, en voor de daarvan afgeleide effecten qua geluid en lucht, is het studie-gebied zeker ruimer. Het omvat alle wegen waar significante wijzigingen in verkeersintensiteit (kunnen) optreden ten gevolge van de bijkomende verkeersattractie van en/of de gewijzigde verkeerscirculatie in en rond het plangebied (zie §5.1.1). Ook voor de effectgroepen perceptieve kenmerken (discipline landschap) en beeld- en belevingswaarde (discipline mens) is de invloedssfeer van het plan ruimer: het omvat het hele gebied waarbinnen een visuele impact verwacht kan worden van de geplande ontwikkelingen. Referentiesituatie Dit is de toestand van het plangebied waarnaar gerefereerd wordt in functie van de effectbeoordeling. In het MER zal de bestaande toestand als referentie genomen worden voor de toetsing van de effecten. Indien geen recente gegevens beschikbaar zijn voor bepaalde disciplines, zal de deskundige de beschikbare gegevens actualiseren (door bijkomende metingen, door veldwerk of door extrapolatie) indien hij dit nodig acht omwille van mogelijke significante wijzigingen in de tijd. De bestaande toestand vormt in principe het nulalternatief ten opzichte waarvan de uitvoering en de aanwezigheid van het plan vergeleken wordt. In het MER en in de eindsynthese worden de voor- en nadelen van het plan t.o.v. dit nulalternatief besproken onder de vorm van een beschrijving en een cijfermatige beoordeling. Ontwikkelingsscenario’s De geplande stedenbouwkundige en infrastructurele ontwikkelingen in de omgeving van het plangebied (zie §4.2.2) worden voor zover relevant meegenomen in de milieubeoordeling als Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 ontwikkelingsscenario’s. De focus ligt daarbij op hun cumulatieve impact met de effecten van het plan zelf. Geplande situatie en beoordeling effecten De geplande situatie is de toestand van het studiegebied na uitvoering van het plan, en dit zonder rekening te houden met eventuele milderende maatregelen. De beoordeling van de effecten gebeurt o.b.v. expert judge-ment en is – waar mogelijk – gebaseerd op cijfermatige gegevens. Onder § ‘Aanpak geplande toestand’ wordt voor elke discipline aangegeven op basis van welke criteria en op welke wijze de beoordeling van de effecten gebeurt. Om een overzicht te krijgen van het belang van de verschillende effecten wordt voor elk effect volgende indelingswijze/scoretoekenning gehanteerd: sterk negatief (-3) matig negatief (-2) zwak negatief (-1) sterk positief (+3) matig positief (+2) zwak positief (+1) geen significant effect (0) Er wordt bij de beoordeling van de negatieve effecten zowel rekening gehouden met de omvang/ schaal van de impact van het plan of haar onderdelen, als met de kwetsbaarheid van de omgeving voor het betreffende milieuaspect. Grosso modo kan volgend algemeen significantiekader vooropgesteld worden: Kwetsbaarheid Schaal Grote impact Middelmatige impact Beperkte impact Zeer kwetsbaar -3 -2 -1 Matig kwetsbaar -2 -1/-2 0/-1 weinig kwetsbaar -1 0/-1 0 Voor de bepaalde MER-disciplines (geluid, lucht) en effectgroepen bestaan in het richtlijnenboek vastgelegde of algemeen aanvaarde gekwantificeerde significantiekaders, die uiteraard toegepast zullen worden. Milderende maatregelen Na de bespreking en evaluatie van de effecten worden – waar nuttig en mogelijk – milderende maatregelen voorgesteld ter eliminatie, beperking of compensatie van de effecten. Aan de hand van de grootte van de toegekende scores zal kunnen afgeleid worden in hoeverre de deskundigen een effect belangrijk vinden, in hoeverre een maatregel vereist geacht wordt, en welke de impact is van deze maatregel (resterend effect). Verder worden de milderende maatregelen gekoppeld aan de impactbeoordeling. Hierbij wordt rekening gehouden met volgende elementen: - Bij impactscore -1 is onderzoek naar milderende maatregelen minder dwingend maar indien de onderzoekssturende randvoorwaarden aangeven dat er zich een probleem kan stellen dan worden voorstellen van milderende maatregelen uitgewerkt; - Bij impactscore -2 wordt noodzakelijkerwijs gezocht naar milderende maatregelen, eventueel gekoppeld aan langere termijn; - Bij impactscore -3 wordt noodzakelijkerwijs gezocht naar milderende maatregelen, waarbij aangegeven wordt hoe deze bij de uitvoering van het plan/project zullen ingepast worden. Het resterend effect wordt op gelijkaardige wijze beoordeeld als het oorspronkelijk effect. Samenvatting en besluit Na de analyse i.f.v. de verschillende milieuaspecten worden in een samenvatting en een eindbespreking de belangrijkste elementen van de studie tekstueel en tabelmatig weergegeven en Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 besproken, gevolgd door een globale evaluatie van het plan. Tevens worden leemten in de kennis aangegeven. Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 4.2 Overzicht mogelijke effecten Gebaseerd op de algemene locatiekarakteristieken en de planbeschrijving worden hieronder de voornaamste mogelijke effecten die t.g.v. het plan redelijkerwijze kunnen verwacht worden in een overzicht weergegeven: Tabel 4-1 Ingreep-effectmatrix: globale inschatting van de milieueffecten van het plan Deelingrepen Direct effect Discipline Indirect effect Discipline Bouwrijp maken terreinen (bedrijventerreinen, woonprojecten) Onteigenen van woningen, bedrijfsgebouwen en gronden Herhuisvesting bewoners Verplaatsing of stopzetting landbouwbedrijven Verlies aan landbouwgrond Mens – ruimtelijke aspecten Afbraak gebouwen, afgraven en/of egaliseren terrein Grondverzet Invloed op bouwkundig en/of archeologisch erfgoed Bodem en grondwater Landschap en erfgoed Afvoer afbraakmateriaal Belevingswaarde Mens – verkeer Mens – ruimtelijke aspecten Verwijderen vegetatie Mogelijk verlies natuurwaarden (+ eventuele compensatie elders) Fauna en flora Wijziging landschapsperceptie Wijziging belevingswaarde Landschap en erfgoed Mens – ruimtelijke aspecten Aanleg ontsluitingswegen + afwatering + nutsleidingen Wijzigen afwatering Grondverzet Invloed op archeologisch erfgoed Oppervlaktewater Bodem en grondwater Landschap en erfgoed Mens - verkeer Gebruik van nieuwe gronden (inplanting en exploitatie bedrijven, woningen of andere functies) Inplanting van gebouwen Aanvoer bouwmaterialen Perceptieve kenmerken gebouwen Bodem en grondwater Landschap en erfgoed Werfverkeer Belevingswaarde Mens – verkeer Mens – ruimtelijke aspecten Verharding van de oppervlakte Afvoer en buffering van regenwater Beïnvloeding afwatering en oppervlaktewaterkwaliteit Oppervlaktewater Eventuele invloed op natuurwaarden Fauna en flora Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 39 van 72 Bedrijventerreinen >> bedrijfsactiviteiten (op de site zelf) Tewerkstelling, toegevoegde waarde Lucht- en geluidsemissies t.g.v. bedrijfsactiviteiten Beïnvloeding grondwatertafel t.g.v. gebruik grondwater Lozing van (gezuiverd) afvalwater Mens – ruimtelijke aspecten Lucht Geluid Bodem en grondwater Oppervlaktewater Impact op gezondheid bewoners in omliggende bebouwing Eventuele invloed op natuurwaarden Mens – ruimtelijke aspecten Fauna en flora Aangezien het hier om een plan-MER en niet om een project-MER gaat, zullen tijdelijke milieueffecten in de aanlegfase (b.v. effecten van werfverkeer) niet in detail besproken worden in het MER, maar volledigheidshalve worden ze wel vermeld in bovenstaande tabel. Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 40 van 72 4.3 Alternatieven en ontwikkelingsscenario’s 4.3.1 Alternatieven Er kunnen op verschillende niveaus alternatieven beschouwd worden. Hierbij kan een onderscheid gemaakt worden tussen beleidsalternatieven, locatiealternatieven en uitvoeringsalternatieven. Beleidsalternatieven De afbakening van het Kleinstedelijk Gebied Heist-op-den-Berg wordt, net als die van alle andere geselecteerde stedelijke gebieden in Vlaanderen, opgelegd in het RSV. De afbakening van de kleinstedelijke gebieden is de verantwoordelijkheid van de provincies, en moet uitmonden in een provinciaal ruimtelijk uitvoeringsplan (PRUP). Het uit het afbakeningsproces resulterende actieprogramma moet uitvoering geven aan het beleid van “geconcentreerde bundeling”, zoals vooropgesteld in het RSV, waarbij het merendeel van de bijkomende woningen en bedrijventerreinen binnen de stedelijke gebieden moet voorzien worden. Er is dus geen beleidsalternatief voor de opmaak van het PRUP Afbakening KSG Heist-op-den-Berg. Locatiealternatieven Hier is de vraag of de vooropgestelde deelplangebieden de best passende locatie zijn voor de geplande functies en of er – in principe binnen het kleinstedelijk gebied – geen alternatieve locaties voorhanden zijn. Tijdens het afbakeningsproces werd voor de diverse functies (wonen, bedrijvigheid, kleinhandel, recreatie,…) telkens een inventaris gemaakt van potentiële locaties, en deze locaties werden al relatief gedetailleerd ten opzichte van elkaar afgewogen op basis van diverse criteria, waaronder een aantal milieucriteria (zie §2.2), en verder afgetoetst o.b.v. bijkomend onderzoek (o.a. verkeerssimulaties i.k.v. Streefbeeld N10) en overleg. Deze ruimtelijke afweging leidde, in combinatie met een kwantitatieve afweging in functie van de behoeften, tot de selectie van strategische ontwikkelingszones zoals aangegeven in §2.4.2. Uitvoeringsalternatieven Uitvoeringsalternatieven hebben betrekking op de exacte omvang en inrichting van de verschillende zones, de inplanting van gebouwen, de verkeersafwikkeling, het parkeergebeuren,… Het plan-MER heeft mede tot doel om met betrekking tot deze aspecten een bijdrage te leveren aan het opstellen van het bestemmingsplan en de stedenbouwkundige voorschriften van het RUP. Uitvoeringsalternatieven zijn dus zeker mogelijk – en zelfs zeer waarschijnlijk – maar zullen zich pas in de loop van het ontwerp- en milieubeoordelingsproces aandienen. 4.3.2 Ontwikkelingsscenario’s Ten aanzien van de afbakening van het kleinstedelijk gebied Heist-op-den-Berg zijn volgende ontwikkelingsscenario’s relevant: de herinrichting van de N10 conform het streefbeeld “drager stedelijk netwerk Lier-Aarschot”, de herinrichting van de vallei van de Grote Nete i.k.v. het Sigmaplan. N10 – Streefbeeld “drager stedelijk netwerk Lier-Aarschot De N10 – R16 – N14 is tussen Aarschot - Lier en de E313 in het provinciaal structuurplan geselecteerd als “drager van het stedelijk netwerk Lier-Aarschot”. De wegcategorie “drager stedelijk netwerk” werd gekozen als tussenoplossing tussen een primaire weg II, waarvan de realisatie waarschijnlijk niet haalbaar is, en een secundaire weg I, een statuut dat onvoldoende oplossing zou bieden aan de problemen langs deze weg. Voor deze wegverbinding tussen de E313 in Massenhoven en de R25 in Aarschot werd een streefbeeldstudie 3 gemaakt. In deze studie werd een langetermijnvisie uitgewerkt voor de gewenste functie en inrichting van deze “drager van het stedelijk netwerk”. 3 Vzw Langzaam Verkeer, Opmaak Streefbeeld van Drager Stedelijk Netwerk Lier-Aarschot, april 2004 Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 41 van 72 Tussen de E313 en Lier (tot in Koningshooikt) heeft de drager een verbindende functie met een belangrijke stroomfunctie (secundaire weg type I+). Tussen Koningshooikt en Aarschot ligt de nadruk op het verhogen van de leefbaarheid. Door op het onderliggende wegennet een beperkt aantal ontsluitingswegen te selecteren en de bebouwde linten en doortochten van kernen als verblijfs-gebieden in te richten kan de leefbaarheid worden verbeterd. Ter hoogte van Berlaar-Heikant wordt in functie van de verkeersleefbaarheid een omleiding voorzien. Het principe drager van het stedelijk netwerk werd in een besluit van de Bestendige Deputatie dd. op 3 april 2003 verder gedifferentieerd in: N14, R16, N10 van E313 tot Koningshooikt: secundaire weg type I+, dit is een weg met een verbindende functie op bovenlokaal/provinciaal niveau. De doorstroming is iets hoger dan op een gewone secundaire I om Lier een vlotte ontsluiting te geven naar het hoofdwegennet. N10 van Koningshooikt tot Aarschot (tot R25): secundaire weg type I: vooral verbindende functie tussen kleinstedelijke gebieden en hoofdwegennet; aanvullend ook toeganggevende en verblijfsfunctie voor omliggende woongebieden. Het regionaal stedelijk gebied Mechelen wordt aan de noordzijde ontsloten via de R6 die zal worden doorgetrokken tot aan de N15. Voor de ontsluiting van het stedelijk netwerk Lier-Aarschot richting de R6 zijn drie secundaire ontsluitingswegen (type II) geselecteerd, waaronder de N15. Net zoals op de N10 is ook op de N15 het verhogen van de leefbaarheid door een duurzame inrichting van de doortochten van belang. Het is noodzakelijk dat er een geactualiseerd bovengemeentelijk actieplan wordt opgemaakt met flankerende maatregelen gekoppeld aan de doortrekking van de R6. Globaal concept N10 Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 42 van 72 Conceptschets streefbeeld N10 in het gedeelte Heist-op-den-Berg – Pijpelheide Dit streefbeeld werd verder uitgewerkt in een Module 13-project voor de (her)aanleg van fietspaden langs de N10, waarvan de startnota in januari 2010 werd goedgekeurd door de PAC. Conceptschets Module 13-project N10 Gelet op het grote interactie tussen het programma van het kleinstedelijk gebied en het streefbeeld voor de N10 (cfr. microsimulatiestudie, zie §2.3) zal dit ontwikkelingsscenario in het plan-MER op vlak van mobiliteit als een de facto onderdeel van het plan beschouwd en beoordeeld worden, en dus niet louter als een ontwikkelingsscenario. Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 43 van 72 Herinrichting van de vallei van de Grote Nete i.k.v. het Sigmaplan De herinrichting van de vallei van de Grote Nete kadert in het behalen van zowel de veiligheidsdoelstellingen als de natuurdoelstellingen van het Meest Wenselijk Alternatief van het geactualiseerde Sigmaplan, zoals bekrachtigd door de Vlaamse Regering (22 juli 2005 en 28 april 2006). Dit project dient ten laatste in 2015 opgestart te worden. Hierbij dient 850 ha waardevolle natuur ontwikkeld te worden om invulling e geven aan de natuurdoelstelling van het project Grote Nete. Ook dienen binnen de vallei maatregelen genomen te worden om lokale problemen inzake wateroverlast op te lossen. Om de gewenste natuurdoelstellingen te behalen is een algemene vernatting van het valleigebied noodzakelijk. Dit mag uiteraard de veiligheid voor overstromen niet in het gedrang brengen. Hiervoor worden eveneens een aantal maatregelen genomen. Voor de herinrichting van de vallei is een gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan in opmaak i.k.v. het AGNAS, regio Neteland: gebieden van het geactualiseerd Sigmaplan – Grote Nete van Zammelsbroek tot Heist-op-den-Berg. Het gewestelijk RUP ‘Vallei van de Grote Nete- benedenstrooms bevindt zich binnen de contouren van dit nieuwe gewestelijke RUP in opmaak. Heist-op-den-Berg bevindt zich volgens het inrichtingsplan van de Grote Nete t.h.v. het zogenaamde afwaarts blok. Hier worden maatregelen voorzien om de instandhoudingsdoelstellingen i.f.v. natuur te realiseren en wordt plaatselijk de beveiliging tegen overstroming verhoogd. I.k.v. de afbakening van het kleinstedelijk gebied is het voornamelijk van belang dat de afbakening van het kleinstedelijk gebied zal moeten worden afgestemd met het gewestelijk RUP in opmaak. Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 44 van 72 5 Beschrijving van de bestaande toestand – aanzet – methodologie 5.1 Mens – verkeer 5.1.1 Afbakening van het studiegebied De afbakening van het studiegebied gebeurt in functie van de te verwachten mobiliteitseffecten van het plan. Het studiegebied omvat minstens alle bovenlokale wegen in de omgeving van Heist-op-den-Berg, zijnde de N10 en een deel van de N15. Daarnaast zullen ook de lokale ontsluitingswegen van de verschillende deelgebieden deel uitmaken van het studiegebied (zie figuur 5-1). Het studiegebied omvat alle (delen van) wegen waar significante wijzigingen in verkeersstromen te verwachten zijn t.g.v. het plan. Vanaf wanneer sprake is van een significante wijziging, hangt af van meerdere factoren: de toe- of afname van verkeer in absolute en relatieve zin, de huidige belasting (verzadigingsgraad) van de weg en haar kruispunten,… Dit zal zich uitwijzen bij de toewijzing van het door het plan gegenereerde verkeer aan het wegennet (zie §5.1.4). 5.1.2 Juridische en beleidsmatige context Voor de discipline verkeer zijn volgende beleidsdocumenten van belang voor het plan-MER: De ruimtelijke structuurplannen op de verschillende beleidsniveaus (Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen, Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan Antwerpen en Gemeentelijk Structuurplan Heist-opden-Berg), en daarbinnen meer bepaald het richtinggevend en bindend gedeelte met betrekking tot de gewenste verkeers- en vervoersstructuur; Het Gemeentelijk Mobiliteitsplan Heist-op-den-Berg (goedgekeurd in november 2002, verdieping en verbreding met beleidsplan eind 2013) Wegencategorisering Bij de wegencategorisering wordt een onderscheid gemaakt tussen hoofdwegen, primaire wegen, secundaire wegen en lokale wegen. De hoofdwegen en primaire wegen werden geselecteerd in het RSV, de secundaire wegen in het PRS en de lokale wegen in het GRS (zie figuur 5-1). December 2013 heeft de gemeente Heist-opden-Berg een beleidsplan goedgekeurd ter verbreding en verdieping van het bestaande mobilteitsplan. De gemeente doet hier enkele suggesties naar de hogere overheid. Deze suggesties worden mee opgenomen in onderstaande wegencategorisering: Hoofdweg: geen (in de ruime omgeving van Heist-op-den-Berg zijn de A1 (E19), de A13 (E313) en de A2 (E314) geselecteerd als hoofdwegen) Primaire weg type II: geen (in de ruime omgeving zijn R6 (Mechelen Noord), R12 (Mechelen Zuid), R16 (Lier) en R25 (Aarschot) geselecteerd als primaire weg II) “Drager van stedelijk netwerk” (combinatie van primaire weg II en secundaire weg I): N10. De gemeente pleit ervoor om de N10, als drager van het provinciaal stedelijk netwerk’ te categoriseren als primaire weg. Secundaire weg type II: N15 tussen Mechelen en N10 o o o N 15 tussen N10 en Westerlo ’s Herenweg – Krombeekweg – Hulshoutsesteenweg – Herentalsesteenweg – (nog aan te leggen deel van de ring) – N15 (verbinding N10 – E313) Lostraat tussen N10 en spoorweg/Industriepark B Suggestie gemeente: N15 tussen N10 en de gemeentegrens met Hulshout categoriseren als secundaire weg Suggestie gemeente: Herentalsesteenweg, Hulshoutsesteenweg, (deel van) Krombeekweg en ’s Herenweg: categoriseren als secundaire weg Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 45 van 72 Lokale weg type I (categorisering cfr.beleidsplan, december 2013, i.f.v. verbreden en verdiepen mobiliteitsplan Heist-op-den-Berg): o Gestelsesteenweg: verbinding Berlaar – Herenthout o L.Carréstraat – hallarstraat – Nieuwendijk: verbinding Heist-op-den-Berg met de E313 o Isschotweg: verbinding Itegem – N10 o Lostraat (deel P Van Roosbroecklaan – N10): ontsluiting Heist op N10 o Kleine Steenweg: verbinding Booischot – station – N10 o Kapelstraat – Commerijnstraat – Mechelaars – P. Mellaertstraat (tussen Mechelaars en Lange Molenstraat) – Heist Goorstraat: verbinding Tremelo met Grootlo, Heist-Goor en de N10): o Schriekstraat Lokale weg type II: o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o Isschotweg – Schoolstraat – Nieuwendijk Heibergstraat Hallaarstraat – L. Carrestraat – Leopoldlei Bevelsesteenweg – Gestelsesteenweg / Kruiskensbaan Krombeekweg ten O van Hulshoutsesteenweg Herenthoutseweg Morkhovenseweg Wittegracht Wiekevorstsesteenweg – Pompoenstraat – Van Bauwelstraat Ijzerenweg Hulshoutsesteenweg ten Z van Herentalsesteenweg Kleine Steenweg – Pijpelstraat – Schrieksesteenweg Lostraat tussen spoorweg en centrum Molenstraat Herentalsesteenweg ten W van aan te leggen deel van de ring Westerlosesteenweg ten W van de N15 Heistse Hoekstraat – Schoorstraat (ontsluiting bedrijventerrein) Kapelstraat – Gommerijnstraat – Mechelaers – Past. Mellaertstraat – Heist-Goorstraat Bredestraat – Kemepenaersstraat – Hoogstraat Leuvensebaan – Tuindijk – Langstraat – Schrieksesteenweg o Industriepark B (van lokale weg Type I naar lokale weg type II) –(update categorisering cfr.beleidsplan, december 2013 , i.f.v. verbreden en verdiepen mobiliteitsplan Heist-op-denBerg) Lokale wegen type III die geselecteerd worden als lokale weg type II (update categorisering cfr.beleidsplan, december 2013 , i.f.v. verbreden en verdiepen mobiliteitsplan Heist-op-den-Berg) o :Kruisstraat o Mechelbaan tussen N10 en N15 o Oude Liersebaan (tot aan Werftsesteenweg) o Werfsesteenweg o Kasteelstraat (vanaf Schoorstraat) o Broekstraat o Goorweg – Grote Braamstraat o Broekmansstraat o Ter Laken Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 46 van 72 o Ijzerenweg o Haachtsebaan, Galgestraat, Kinlingsbaan, Meester Van der Borghtstraat o Schaliehoevestraat o Langstraat - Schrieksesteenweg o Pijpelstraat o Hoogstraat, Bredestraat, Pastoor Mellaertstraat, Lange Molenstraat o Wouwerstraat, Heistse Hoekstraat, Schoorstraat, Indusriepark B o Westerlosesteenweg (vanaf Oude Godstraat tot aansluiting met nog te bouwen oostelijke Rondweg) o Lostraat van Oude Gostraat tot P. Van Roosbroeckstraat o Herentalsesteenweg vanaf Oude Godstraat tot Broekstraat o Leopoldlei en Molenstraat o Schoolstraat, Kerkstraat, Heubergstraat en Bevelsesteenweg o Itegemseweg, Krombeekweg (tot aan Hulshoutsesteenweg), Wiekevorstsesteenweg, Pompenstraat, Witte Gracht, Morkhovenseweg, Herenthoutseweg o Ijzerenweg Lokale weg type III: alle andere straten Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 47 van 72 Figuur 5-1 Wegencategorisering Bron: Beleidsplan, verbreden en verdiepen mobiliteitsplan Heist-op-den-Berg, december 2013 Figuur 5.1 dient gelezen te worden samen met bovenstaande suggesties van de gemeente. Rekening houdend met het beleidsplan, verbreding en verdieping mobiliteitsplan van de gemeente Heist-opden-Berg, wordt volgende categorisering voorgesteld: 5.1.3 Aanzet bestaande toestand In het plan-MER zal de bespreking van de bestaande toestand voor mobiliteit volgende elementen omvatten. Een aantal belangrijke elementen (ontsluiting, wegencategorisering) worden reeds opgenomen in deze kennisgeving. Ontsluiting Heist-op-den-Berg ligt ver verwijderd van het hoofdwegennet. Het ligt in het “maas” gevormd door de E19, de R1, de E313, de E314 en de R0. De verbindingen met het hoofdwegennet worden gevormd door: In NW richting: de N10 richting Lier en de R1 In ZW richting: de N15 richting Mechelen en de E19 Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 48 van 72 In ZO richting: de N10 richting Aarschot en de E314 In N richting: een combinatie van lokale wegen via Herenthout richting E313 De oude N15 (Mechelsesteenweg – Stationsstraat – Bergstraat – Oude Godstraat – Westerlosesteenweg) vormt de historische centrale as doorheen het kleinstedelijk gebied. In de jaren ’80-’90 werd de N15 via een gedeeltelijke ring, met een viaduct over de spoorweg, omgeleid rond het stadscentrum (Boudewijnlaan – Paul Van Roosbroecklaan). Een doortrekking van deze ring vanaf de N15 (Westerlosesteenweg) naar de Herentalsesteenweg, om het stadscentrum nog verder te kunnen ontlasten, is voorzien maar vooralsnog niet gerealiseerd. Inzake openbaar vervoer wordt Heist-op-den-Berg ontsloten door de spoorlijn Antwerpen – Lier – Aarschot – Hasselt, met een station vlakbij het stadscentrum. Te beschrijven aspecten De huidige verkeersbelasting op de ontsluitingswegen van het plangebied wordt maximaal in kaart gebracht op basis van bestaande gegevens: De gegevens van de permanente telposten van AWV op de N10 en de N15 Telgegevens uit de Streefbeeldstudie van de N10 (april 2004), de Startnota Module 13 Fietspaden N10 (januari 2011), de Startnota Module 14 Ontsluiting Industrie N10 (april 2011), de studie Microsimulatie Heist-op-den-Berg N10 x N15 (mei 2012) en het Mobiliteitsonderzoek Provinciaal Domein De Averegten (augustus 2012) Indien nodig zullen ter aanvulling of actualisatie van de beschikbare gegevens enkele bijkomende kruispunttellingen uitgevoerd worden tijdens de avondspits. De bestaande functionele en recreatieve fietsroutes worden in kaart gebracht op basis van het provinciaal en gemeentelijk fietsroutenetwerk. Het huidig aanbod openbaar vervoer wordt op basis van de netplannen en uurregelingen van De Lijn en de NMBS in beeld gebracht. 5.1.4 Aanpak geplande toestand Tabel 5-1 beoordelingscriteria en significantiekader discipline Mens-mobiliteit Effecten Criterium Methodiek Basis beoordeling significantie Bereikbaarheid van functies Verandering in bereikbaarheid van (bestaande) functies binnen het studiegebied Kwalitatieve analyse (eventuele) wijzigingen verkeerscirculatie Al dan niet gegarandeerde bereikbaarheid van (bestaande) functies Wijzigingen in de verkeersintensiteit Doorstroming (verzadigingsgraden kruispunten en wegvakken) (incl. doorstroming openbaar vervoer) Analyse resultaten bestaande studies, eigen inschatting verkeersgeneratie Kwantitatieve beoordeling van verzadigingsgraden op kruispunten en wegvakken Capaciteitsbeoordeling: intensiteit > 80/90/100% van capaciteit (verzadigingsgraad) Evolutie bestaand > gepland (verbetering/status quo/ verslechtering) (zie hieronder) Verkeersveiligheid en leefbaarheid Conflicten tussen verschillende weggebruikers (in het bijzonder auto-verkeer – langzaam verkeer) Barrièrewerking / oversteekbaarheid Kwalitatieve beoordeling potentieel onveilige situatie, oversteekbaarheid en fiets- en voetgangerscomfort Ongevalrisico, comfortniveau, oversteekbaarheid (kwalitatief) Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 Prognose van parkeer- pagina 49 van 72 Parkeerdruk behoefte en vergelijking met voorziene aanbod Zie onderstaande tabel De verkeersgeneratie van de verschillende functies wordt geraamd op basis van binnen- en buitenlandse kencijfers (“Onderzoek Verplaatsingsgedrag Vlaanderen”, “Verkeersgeneratie woon- en werkgebieden” van CROW). Vervolgens wordt een inschatting van het ruimtelijk distributiepatroon van dit verkeer gemaakt. Het cruciale piekmoment is normaliter de avondspits, omdat dan het meest interferentie plaatsvindt tussen woonwerk-verkeer en verkeer gericht op stedelijke voorzieningen (kleinhandel, horeca, recreatie,…). De nieuwe of bijkomende verkeerstromen worden toegevoegd aan de huidige wegbelasting, opgehoogd met een nader te bepalen percentage om de autonome groei van het verkeer in rekening te brengen. Hoewel de belasting van wegvakken uiteraard ook belangrijk is, is voor de beoordeling van de verkeersimpact de afwikkeling op kruispuntniveau bepalend. Met betrekking tot de beoordeling van de verzadigingsgraad van wegvakken en kruispunten wordt volgend significantiekader voorgesteld, dat tegelijkertijd rekening houdt de verwachte evolutie t.o.v. de bestaande toestand en met de absolute score in de geplande toestand: Evolutie t.o.v. de huidige toestand Verbetering Status quo Verslechtering Verzadigingsgraad < 80 % 80 – 90 % 90 – 100 % > 100 % +1 (of meer) 0 -1 -2 0 -1 -2 -3 -1 -2 -3 -3 Een verzadigingsgraad van <80% komt overeen met (relatief) vlotte doorstroming, 80-90% met lichte filevorming, 90-100% met ernstige filevorming en >100% met oververzadiging. Voor de analyse van de capaciteit van kruispunten wordt in principe gebruik gemaakt van de ‘methode van Brilon’ voor rotondes, de ‘methode 4 van Akçelik’ voor lichtengeregelde kruispunten en de ‘methode van Harders’ voor gewone kruispunten . Voor wat de N10 betreft zal gebruik kunnen gemaakt worden van de resultaten van de microsimulaties uitgevoerd door Arcadis (mei 2012). Voor de parkeerdruk wordt volgend significantiekader gehanteerd. Score Effect Toelichting +3 Sterk positief De (bijkomende) parkeerbehoefte wordt gedekt, plus het aanbod lost een bestaand problematisch tekort volledig op (bezetting op openbaar domein zakt onder 85%) +2 Matig positief De (bijkomende) parkeerbehoefte wordt gedekt, plus het aanbod lost een bestaand problematisch tekort grotendeels op (bezetting op openbaar domein zakt tussen 100% en 85%) +1 Licht positief De (bijkomende) parkeerbehoefte wordt gedekt, plus het aanbod lost een bestaand problematisch tekort gedeeltelijk op ( bezetting openbaar domein blijft boven 100%) 0 Geen/verwaarloosbaar effect * De voorgenomen activiteit dekt de eigen (bijkomende) parkeerbehoefte zonder (groot) overschot -1 Licht negatief De (bijkomende) parkeerbehoefte wordt niet gedekt, maar de parkeerdruk op de omgeving blijft onder de grens van 85%. De (bijkomende) parkeerbehoefte wordt ruim gedekt, maar omdat er geen bestaand problematisch tekort is in de omgeving, werkt het overaanbod autogebruik in de hand. 4 Deze methodes zijn geïntegreerd in de computertool “Capacito”, ontwikkeld door de Nederlandse firma Trenso. Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 50 van 72 -2 Matig negatief De (bijkomende) parkeerbehoefte wordt niet gedekt, en de parkeerdruk op de omgeving overschrijdt de grens van 85%. -3 Sterk negatief De (bijkomende) parkeerbehoefte wordt niet gedekt, en de parkeerdruk op de omgeving overschrijdt de grens van 100%. * Om een significant verschil te maken moet het verschil in parkeerbezetting minstens +/- 5% bedragen. 5.2 Geluid en trillingen 5.2.1 Afbakening van het studiegebied Het studiegebied komt overeen met het gebied waarbinnen de invloed van geluids- en trillingsbronnen gegenereerd door het plan te verwachten zijn. Enerzijds gaat het om de geluidsproductie van de deelgebieden zelf, in casu de bedrijventerreinen, anderzijds het geluid van het verkeer dat door de verschillende planelementen gegenereerd wordt. T.h.v. de bedrijventerreinen wordt enerzijds de zone op 200 m van de grens van elk gebied bekeken, conform de Vlarem-voorschriften, en anderzijds – om redenen van akoestisch conform – de eerstelijnsbebouwing rond de gebieden. Het studiegebied m.b.t. verkeersgeluid komt overeen met dat van de discipline mens-verkeer. 5.2.2 Juridische en beleidsmatige context Volgens de voorschriften van Vlarem II, Bijlage 2.2.1. “Milieukwaliteitsnormen voor geluid in open lucht” gelden volgende normen voor het LA95,1h van het oorspronkelijk omgevingsgeluid, afhankelijk van de gewestplanbestemming of daarmee equivalente BPA- of RUP-bestemming, of de ligging binnen 500 m van een andere bestemming. Tabel 5-2 Milieukwaliteitsnormen Vlarem II voor geluid in open lucht (dB(A), LA95) Gebied overdag ‘s avonds ’s nachts 1. Landelijke gebieden en gebieden voor verblijfsrecreatie 40 35 30 2. Gebieden of delen van gebieden op minder dan 500 m van industriegebieden niet vermeld in punt 3 of van gebieden voor 50 45 45 gemeenschapsvoorzieningen en openbare nutsvoorzieningen 3. Gebieden of delen van gebieden op minder dan 500 m van gebieden voor ambachtelijke bedrijven en middelgrote 50 45 40 ondernemingen, van dienstverleningsgebieden of van ontginningsgebieden tijdens de ontginning 4. Woongebieden 45 40 35 5. Industriegebieden, dienstverleningsgebieden, gebieden voor gemeenschapsvoorzieningen en openbare nutsvoorzieningen en 60 55 55 ontginningsvoorzieningen tijdens ontginning 5. BIS Agrarische gebieden 45 40 35 6. Recreatiegebieden uitgezonderd gebieden voor verblijfsrecreatie 50 45 40 7. Alle andere gebieden, uitgezonderd : bufferzones, militaire domeinen en deze waarvoor in bijzondere besluiten richtwaarden 45 40 35 worden vastgesteld 8. Bufferzones 55 50 50 9. Gebieden of delen van gebieden op minder dan 500 m gelegen van voor grindwinning bestemde ontginningsgebieden tijdens 55 50 45 ontginning Opmerking: Als een gebied valt onder twee of meer punten van de tabel dan is in dat gebied de hoogste richtwaarde van toepassing. Dag: van 07.00 tot 19.00 uur Avond: van 19.00 tot 22.00 uur Nacht: van 22.00 tot 07.00 uur Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 51 van 72 Voor de bedrijven op de nieuwe bedrijventerreinen gelden de richtwaarden voor het specifiek geluid (uitgedrukt in LAeq) van bestaande hinderlijke inrichtingen (titel II van Vlarem, gewijzigd bij BVR op 19/1/1999), die afhangen van de geldende milieukwaliteitsnormen in de omgeving en van het actueel geluidsniveau. De belangrijkste geluidsbronnen in het plangebied en omgeving zijn wellicht niet de industriële bronnen maar het verkeersgeluid, veroorzaakt door het wegverkeer. Tot op heden bestaan geen bindende Vlaamse richtwaarden voor verkeersgeluid. Er kan enerzijds verwezen worden naar het ontwerp-KB uit 1991 van het (toenmalig federaal) Ministerie van Volksgezondheid en Leefmilieu. Hierin worden richtwaarden voorgesteld m.b.t. het specifieke geluid van wegverkeer. Het doel van deze richtwaarden is de bevolking een voldoening gevend akoestisch leefmilieu te geven. Deze richtwaarden hebben betrekking op het LAeq-niveau t.h.v. de gevel van gebouwen of van de rooilijn, met onderscheid tussen de perioden dag (07.00-19.00), avond (19.00-23.00) en nacht (23.00-07.00) en verschillende richtwaarden afhankelijk van het type weg en omgeving. Tabel 5-3 Richt- en maximale waarden voor wegverkeersgeluid (ontwerp-KB 1991) (LAeq, dB(A)) Omgevingskenmerken <500 m van wegen met 4 of meer rijstroken, buiten de bebouwde kom in woon- en recreatiegebied In woongebied buiten de bebouwde kom, in gebied voor verblijfsrecreatie In woongebied binnen de bebouwde kom met overheersende administratieve en commerciële functies In woongebied binnen de bebouwde kom, overige In landelijke en agrarische gebieden, woonuitbreidingsgebieden dag 60 Richtwaarden avond nacht 55 50 Maximale waarden dag avond nacht 70 65 60 55 50 45 65 60 55 65 60 55 75 70 65 60 55 50 70 65 60 50 45 40 60 55 50 Anderzijds is ook is het rapport ‘Onderzoek naar maatregelen omgevingslawaai’, opgemaakt in opdracht van het Departement LNE, relevant. Hierin worden volgende gedifferentieerde referentiewaarden voor wegverkeer voorgesteld: Type weg hoofd- en primaire wegen secundaire en lokale wegen situatie nieuwe woonontwikkeling nieuwe wegen bestaande wegen nieuwe woonontwikkeling nieuwe wegen bestaande wegen Lden Lnight 55 45 60 50 70 60 55 45 55 45 >55 >45 stand-still 65 55 Deze studie werd opgemaakt in functie van de richtlijn 2002/49/EG van het Europese Parlement en de Raad van 25 juni 2002 inzake de evaluatie en de beheersing van omgevingslawaai (PB L 189 van 18.07.2002). Deze richtlijn heeft tot doel een gemeenschappelijke Europese aanpak in te voeren om de blootstelling aan omgevingslawaai te vermijden, te voorkomen, te beperken en te verminderen. Deze aanpak is gebaseerd op het volgende: Het opmaken van geluidsbelastingskaarten volgens gemeenschappelijke methoden Het aannemen van actieprogramma’s, uitgaande van limieten die door de lidstaten worden bepaald, teneinde het omgevingslawaai zo nodig te voorkomen, te beperken en te handhaven waar zij goed is Voorlichting van het publiek. Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 52 van 72 De geluidskaarten voor de belangrijkste wegen en spoorwegen zijn terug te vinden op volgende website: http://www.lne.be/themas/hinder-en-risicos/geluidshinder/beleid/eu-richtlijn/goedgekeurde-geluidskaarten 5.2.3 Aanzet bestaande toestand De beschrijving van de actuele geluidstoestand zal in de mate van het mogelijk vertrekken van bestaande bronnen. Gezien de aanwezigheid van meerdere verkeersassen zal verkeers-geluid een belangrijke bijdrage leveren aan het omgevingsgeluid, en daarom zullen de geluidsbelastingskaarten, opgemaakt door AWV voor alle wegen met meer dan 6 miljoen voertuigbewegingen per jaar, een eerste goede indicatie geven van de 5 geluidskwaliteit in het KSG Heist-op-den-Berg. In onderstaande figuur wordt de Lden-waarde voorgesteld. Enkel de N10 werd opgenomen in de geluidsbelastingskaarten; de andere wegen in het studiegebied hebben minder dan 6 miljoen voertuig-bewegingen per jaar. Uittreksel uit de geluidsbelastingskaart (Lden) van het wegverkeerslawaai voor wegen met meer dan 6 miljoen voertuigen per jaar (bron: LNE, 2008) Op de spoorlijn Antwerpen-Lier-Aarschot-Hasselt komen minder dan 60.000 treinpassages per jaar voor, de ondergrens voor opname in de geluidsbelastingskaarten voor spoorverkeer. Daarnaast zal het evenwel ook nodig zijn om geluidsmetingen uit te voeren. Gelet op de ruimtelijke spreiding van het programma en de vermoedelijke dominantie van verkeersgeluid wordt het niet nodig/zinvol geacht om langdurige continue geluidsmetingen uit te voeren. In de plaats wordt op een groot aantal (ca. 20) locaties verspreid over het plangebied een kortstondige (15’) ambulante meting voorgesteld. De zones waar de meetpunten zullen worden voorzien, zijn indicatief aangegeven met blauwe cirkels op onderstaande figuur. 5 Lden is een gewogen gemiddelde van de gemiddelde LAeq-waarden overdag (7-19u), ’s avonds (19-23u) en ’s nachts (23-7u), waarbij de avondwaarde verhoogd wordt met 5 dB(A) en de nachtwaarde met 10 dB(A). Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 53 van 72 Indicatieve locatie meetpunten geluid op gewestplan Tijdens de metingen worden volgende gegevens verzameld: de waarden van LAeq,1h (energetisch gemiddelde van het geluidsdrukniveau), de waarden LAN,1h (statistische analyse van het geluidsdrukniveau met N= 1 (piekniveaus), 5, 10, 50, 95 (achtergrondniveau volgens Vlarem II) en 99) bepaald per periode van 1 uur De metingen worden uitgevoerd onder representatieve meteo-omstandigheden, dwz. bij voldoende lage windsnelheden (kleiner dan 5 m/s) en bij voorkeur zonder neerslag. In het kader van deze studie worden geen trillingsmetingen uitgevoerd. 5.2.4 Aanpak geplande toestand Tabel 5-4 Beoordelingscriteria en significantiekader discipline geluid en trillingen Effectgroep Criterium Methodologie Basis beoordeling significantie Geluid Geluidsemissies van de activiteiten in de deelgebieden (in casu bedrijvigheid) Kwalitatieve beoordeling o.b.v. expert-judgement Kwalitatieve beoordeling Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 54 van 72 Effectgroep Criterium Methodologie Basis beoordeling significantie Geluidsniveaus ten gevolge van verkeer Bepaling van huidige en te verwachten geluidsimmissies verkeer o.b.v. huidige en te verwachten verkeersstromen (<< hoofdstuk mens – verkeer) Stijging of daling immissieniveau per relevant wegsegment mate van overschrijding van de VLAREM-grenswaarden Met betrekking tot het te verwachten industrieel geluid van de uitbreiding van de bedrijventerreinen wordt geen geluidsmodellering voorzien op basis van kengetallen (aantal dB(A) per m² bedrijventerrein). De vooropgestelde terreinoppervlakten (maximaal ca. 10 ha) zijn te klein voor een betrouwbare modellering; bovendien is er onvoldoende kennis over de te verwachten bedrijvensamenstelling op de terreinen. In de plaats zal gebruik worden gemaakt van indicatieve afstandsnormen, gebaseerd op eerdere MER-studies voor regionale 6 bedrijventerreinen . Het uitgangspunt is dat de geluidsbijdrage van elk nieuw bedrijventerrein als geheel t.h.v. de omliggende bewoning moet voldoen aan de geluidsnormen voor individuele inrichtingen volgens Vlarem. Dit is dus te beschouwen als een worst case-benadering. De effecten inzake verkeersgeluid worden ingeschat o.b.v. de evolutie van de verkeersintensiteit en –samenstelling op de relevante wegsegmenten (zie hoofdstuk mens-mobiliteit). Indien autoverkeer de dominante geluidsbron is, zal de stijging of daling van het geluidsniveau recht evenredig zijn met die van de verkeersintensiteit, rekening houdend met het aandeel zwaar verkeer, waarbij 1 zware vrachtwagen of bus akoestisch overeenkomt met ca. 10 personenwagens. Een toename van het verkeer met ca. 25% komt b.v. overeen met een geluidstoename met ca. 1 dB(A). De evaluatie van de significantie van de wijziging in geluidsimmissies gebeurt op basis van het vastgelegd significantiekader geluid. Voor de beoordeling van het verkeersgeluid maken we gebruik van de studie “Onderzoek naar maatregelen omgevingslawaai”. In deze studie wordt een toetsingskader voorgesteld voor de inplanting van nieuwe woonzones in de omgeving van geluidsbelaste zones. Dit toetsingskader is voorgesteld in een discussienota “Maatregelen weg- en spoorwegverkeerslawaai - RO en stedenbouw” door LNE dienst hinder zelf en werd met de verschillende betrokken partijen (MOW-Algemeen Beleid; MOWBeleid, Mobiliteit en verkeersveiligheid; RWO, Stedenbouwkundig Beleid; RWO, Agentschap R-O Vlaanderen;) bediscussieerd. 6 Soresma, Plan-MER Afbakening KSG Deinze, 2010; Soresma, Plan-MER Afbakening KSG Waregem, 2011 Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 55 van 72 Eindscore na correctie Invloed op omgeving Voldoet aan het Vlarem ? Lna-Lvoor* tussenscore Nieuw of verandering Bestaand of hervergunning ΔLAX,T (effectscore) Lsp≤GW Lsp>GW Lsp≤RW RW<Lsp≤RW+10 Lsp>RW+10 ΔLAX,T>+6 -3 -1 -3 -1 -2 -3 +3<ΔLAX,T≤+6 -2 -1 -3 -1 -2 -3 +1<ΔLAX,T≤+3 -1 -1 -3 -1 -1 -3 -1≤ΔLAX,T≤+1 0 0 -1/-2 ** 0 -1 -3 -3≤ΔLAX,T<-1 +1 +1 +1 +1 -6≤ΔLAX,T<-3 +2 +2 +2 +2 ΔLAX,T<-6 +3 +3 +3 +3 ΔLAX,T : verschil in omgevingsgeluid in dB(A) voor en nadat een project zal zijn uitgevoerd Met T = duur in seconden Met X: “N” parameter van statistische analyse (LAN,T), in Vlarem wordt N = 95 gebruikt ter toetsing aan de milieukwaliteitsnorm ofwel “eq” voor het equivalente geluidsdrukniveau (LAeq,T), van het omgevingsgeluid. GW : grenswaarde volgens het beslissingsschema 4.6.6.1 van Vlarem II RW : richtwaarde Lsp : specifiek geluid *bij hervergunning dient Lvoor gebruikt te worden alsof het bestaande bedrijf er niet was. Bij een hervergunning van een inrichting met een mix van bestaande & nieuwe bronnen is het oorspronkelijk omgevingsgeluid voor de nieuwe bronnen, het omgevingsgeluid met de bestaande bronnen van de inrichting in werking. ** de keuze -1 ofwel -2 is afhankelijk van de grootte van de overschrijding van de GW (al dan niet binnen het betrouwbaarheidsinterval van de berekende specifieke immissie). Versie 7 dd. 11/08/2010 5.3 Lucht 5.3.1 Afbakening van het studiegebied Het studiegebied inzake lucht wordt enerzijds bepaald door de impactzone van nieuwe puntemissiebronnen van luchtpolluenten in één of meerdere deelgebieden, in casu de bedrijventerreinen (de andere geplande functies zijn als puntbron niet relevant qua luchtemissies). Over de aard van eventuele toekomstige emissiebronnen is in dit stadium nog niets gekend, maar dat kans dat er bedrijven met belangrijke luchtemissies zullen ingeplant worden is klein. Tot nader order zal daarom het algemeen studiegebied (een zone 200 m rond de deelgebieden) aangehouden worden. De belangrijkste bron van luchtemissies zal normaliter het verkeer zijn. De afbakening van het studiegebied is daarbij dezelfde als voor het aspect mens – verkeer. 5.3.2 Juridische en beleidsmatige context De milieukwaliteitsnormen voor lucht worden beschreven in VLAREM II beschreven. Hieronder worden de normen gegeven voor de meest relevante stoffen SO2, NO2, PM10 en PM2,5 (VLAREM-bijlage 2.5.3.2). Er worden immissiegrenswaarden gegeven voor de jaargemiddelden en (behalve bij PM2,5) voor de dag- of uurgemiddelden (aantal toegelaten overschrijdingen per jaar). Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 56 van 72 Tabel 5-5 Immissiegrenswaarden volgens VLAREM II en Europese dochterrichtlijnen Polluent SO2 NO2 en NOx Fijn Stof (PM10) Fijn Stof (PM2,5) 5.3.3 Middelingstijd 1 uur 24 uur kalenderjaar 1 uur Kalenderjaar 24 uur Kalenderjaar Kalenderjaar Grenswaarde µg/m³ 350 125 20 200 40 50 40 25 (20 in 2020) # toegelaten overschrijdingen Max. 24 keer per jaar Max. 3 keer per jaar Max. 18 keer per jaar Max. 35 keer per jaar - Aanzet bestaande toestand De bestaande luchtkwaliteit wordt beschreven op basis van bestaande meetgegevens van het VMM-meetnet in de omgeving van de site. Er zijn evenwel geen meetpunten in de nabijheid van het plangebied. De meest nabije meetpunten zijn gelokaliseerd in Aarschot en Mechelen (http://luchtkwaliteit.vmm.be/). Om de lokale effecten op lucht van het verkeer in te schatten zal zowel voor de bestaande toestand gebruik worden gemaakt van het luchtmodel CAR-Vlaanderen 2.0. Dit model laat toe om de immissie van verontreinigde stoffen t.g.v. verkeer op straatniveau na te gaan. Door het ingeven van gegevens m.b.t. de verkeersintensiteit en de bebouwingstypologie in een bepaalde straat kan de immissie van een bepaalde stof ter hoogte van de eerstelijnsbebouwing ingeschat worden. Uit dit model kunnen ook de gemodelleerde achtergrondwaarden afgeleid worden, en deze liggen wellicht dichter bij de effectieve waarden t.h.v. het plangebied dan de meetwaarden van de meetpunten in Aarschot en Mechelen. De benodigde verkeersintensiteiten worden aangeleverd vanuit de discipline mens-verkeer. 5.3.4 Aanpak geplande toestand Tabel 5-6: Beoordelingscriteria en significantiekader discipline lucht Effectgroep Criterium Methodologie Basis beoordeling significantie Geleide emissies Emissies en immissies t.g.v. bedrijfsactiviteiten (deelplannen bedrijventerreinen) Kwalitatieve inschatting o.b.v. vergelijkbare terreinen elders Potentiële verhoging van de immissiewaarden in de omgeving; eventuele uitsluiting van bepaalde types activiteiten Niet-geleide emissies Emissies en immissies t.g.v. verkeer gegenereerd door de verschillende deelplannen Bepaling immissieconcentratie op straatniveau van NOx, PM10 en PM2,5 d.m.v. luchtmodel CAR Vlaanderen (huidige en toekomstige situatie). - toetsing t.o.v. immissienormen - significantiekader lucht: bijdrage verkeer t.o.v. milieukwaliteitsnorm De effecten van de toekomstige verkeerssituatie, inclusief de bijdrage van het verkeer dat gegenereerd wordt door de geplande functies, worden net als de bestaande toestand ingeschat m.b.v. CAR Vlaanderen 2.0. Voor de beoordeling van de bijdrage van het project aan de lokale luchtimmissiewaarden zal getoetst worden aan het significantiekader volgens het actueel richtlijnenboek lucht (2012). De beoordeling is gekoppeld aan de procentuele bijdrage van het plan t.o.v. de milieukwaliteitsnorm. De negatieve scores worden gekoppeld aan de wenselijkheid/noodzaak om milderende maatregelen te zoeken en toe te passen: Beperkte bijdrage: onderzoek naar milderende maatregelen is minder dwingend - tenzij de milieukwaliteitsnorm MKN in referentiesituatie reeds voor 80% ingenomen is (link met Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 57 van 72 milieugebruiksruimte) - maar indien de onderzoekssturende randvoorwaarden aangeven dat er zich een probleem kan stellen, dient de deskundige over te gaan tot het voorstellen van milderende maatregelen, en bij het ontbreken ervan dient dit gemotiveerd te worden. Relevante bijdrage: er dient noodzakelijkerwijs gezocht te worden naar milderende maatregelen, eventueel te koppelen aan een (lange, langere) termijn, en bij het ontbreken ervan dient dit gemotiveerd te worden. Belangrijke bijdrage: er dient noodzakelijkerwijs gezocht te worden naar milderende maatregelen, en bij het ontbreken ervan dient dit gemotiveerd te worden. Tabel 5-7 Significantiekader lucht % bijdrage plan t.o.v. de milieukwaliteitsnorm of richtwaarde van de polluent Daling met >10% Daling met 3-10% Daling met 1-3% Stijging/daling met <1% Stijging met 1-3% Stijging met 3-10% Stijging met >10% 5.4 Bodem en grondwater 5.4.1 Afbakening van het studiegebied Beoordeling Score Sterk positief Matig positief Zwak positief Niet significant Zwak negatief (beperkte bijdrage) Matig negatief (relevante bijdrage) Sterk negatief (belangrijke bijdrage) +3 +2 +1 0 -1 -2 -3 In dit deel worden enerzijds de hydrogeologische kenmerken van de ondergrond en de kwantitatieve en kwalitatieve kenmerken van het grondwater besproken. Anderzijds worden – voor zover relevant – de effecten beschreven in de bovenste aardlaag, die van invloed zijn op het gebruik van de bodem door mens, plant en dier. Het betreft beschrijvingen inzake niveaus, geomorfologie, bodemprofiel, textuur, structuur, drainageklasse, chemische en minerale samenstelling. Het studiegebied voor dit aspect omvat het plangebied zelf en veiligheidshalve ook de zone tot op 200 m daarrond. 5.4.2 Juridische en beleidsmatige context De juridische en beleidsmatige randvoorwoorden zijn vooral van belang voor het vervolgtraject, nl. bij de effectieve realisatie van de planonderdelen, maar worden hier volledigheidshalve vermeld. Bij uitgravingen zoals bedoeld in het Vlarebo (funderingen, ondergrondse parking,…) dient er een technisch verslag en een bodembeheerrapport opgesteld te worden als de uitgegraven bodem afkomstig is van een verdachte grond of als de totale uitgraving op een niet-verdachte grond meer dan 250 m³ bedraagt. Dit dient om te bewijzen dat de grond voldoet aan de voorwaarden voor het beoogde gebruik. Het technisch verslag wordt opgesteld door een erkende bodemsaneringsdeskundige en het bodembeheerrapport wordt afgeleverd door een erkende bodembeheerorganisatie. Op basis van het technisch verslag en een vergelijking van de bodemkwaliteit met de verschillende normen van het Vlarebo wordt bepaald of de bodem mag hergebruikt worden binnen de ’kadastrale werkzone’ en/of naar welke bodembestemmingstypes hij (buiten de kadastrale werk-zone) al dan niet mag afgevoerd worden. Het bodembeheerrapport geeft de volledige transport-keten weer van de bodem (oorsprong, transport, bestemming, vervoerder,…). Indien binnen de bedrijvenzones bedrijven zouden vergund worden die potentieel bodemverontreinigende activiteiten uitvoeren, dienen zij conform het Vlarebo te voldoen aan de periodieke onderzoeksplicht. 5.4.3 Aanzet bestaande toestand Uit de bodemkaart (Figuur 5-2) blijkt dat de bodem in het centrale deel van het KSG Heist-op-den-Berg uit zand en lemig zand bestaat. Naar het noorden (Averegten en Hallaaraard) en zuiden (Heistse Hoek) toe wordt Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 58 van 72 de bodemtextuur fijner en domineren licht zandleem en zandleem. In de beekvalleien en depressies komt plaatselijk natte klei voor, vnl. rond het slachthuis. Veel grotere oppervlaktes met kleibodems komen voor in de valleien van de Grote Nete en de Gestelbeek, ten NO en NW van het KSG. Een belangrijk deel van het KSG, nl. het centrum van Heist-op-den-Berg en Hallaar, is gekarteerd als “antropogene bodem” (opgehoogd, afgegraven en/of geëgaliseerd i.f.v. bebouwing). Volgens de grondwaterkwetsbaarheidskaart is het grootste deel van het gebied kwetsbaar tot zeer kwetsbaar. De watervoerende laag bestaat uit zand en de deklaag is zandig. Het zuidelijk deel van het plangebied wordt geklasseerd als weinig kwetsbaar, met leemhoudend of kleihoudend zand als watervoerende laag en een kleiige deklaag. De bodems in Heist-op-den-Berg zijn niet significant erosiegevoelig, behalve die op de flanken van de “berg”. Bij de beschrijving van de bestaande toestand zal ook aandacht besteed worden aan het voorkomen van grondwaterwinningen en OVAM-dossiers, die wijzen op (gewezen) bodemverontreinigingen, binnen of in de nabijheid van de verschillende deelgebieden. Uit figuur 5-2 blijkt dat bodemonderzoeken werden uitgevoerd op talrijke percelen in het plangebied, logischerwijs vooral binnen de bedrijventerreinen. Figuur 5-2 Situering van het plangebied op de bodemkaart 5.4.4 Aanpak geplande toestand Tabel 5-8 Beoordelingscriteria en significantiekader discipline bodem en grondwater Effectgroep Criterium Methodologie Basis beoordeling significantie Profielvernietiging Oppervlakte waarover bodem met goed ontwikkeld bodemprofiel vernietigd wordt in het plangebied. Op basis van de geologische kaarten en opbouw in het gebied wordt de kwetsbaarheid ingeschat Profielvernietiging is enkel relevant voor nog niet verstoorde bodems. De niet verstoorde bodems betreffen podzolen (g) en plaggenbodems (m) dewelke als zeer kwetsbaar beschouwd worden voor profielvernietiging. De bodems met profielontwikkeling c worden als matig kwetsbaar beschouwd. Wijziging bodemkwaliteit Gedrag en ruimtegebruik Op basis van lokalisatie van mogelijks verontreinigde bodems, uitgaande van uitgevoerde bodemonderzoeken. Kwalitatieve bespreking. Effecten zijn significant als verontreiniging ontstaat, verplaatst wordt of wordt gesaneerd of indien terreinen met bestaande verontreiniging een gewijzigde invulling krijgen. Wijziging stabiliteit Risico op bodemzetting Kwetsbaarheidsbenadering o.b.v. de samendrukbaarheid van de grond en de dikte van de grondlaag. Uitgaande van een kwalitatieve bespreking wordt het risico op bodemverdichting en -zetting ingeschat. Significantie is dus afhankelijk van de kwetsbaarheid van de grondsoort, de draagkracht van de grond en de aanwezigheid van structuren. In het studiegebied zijn de zandige, lemig zandige en droge licht zandlemige bodems weinig kwetsbaar voor verdichting, de natte licht zandlemige en zandlemige bodems zijn matig kwestbaar, de kleibodems zijn zeer kwetsbaar. Grondwaterkwantiteit Afsluiten of afsnijden van diepere lagen Geologische gelaagdheid Een significant effect treedt op wanneer grondwaterstromen worden afgesneden Hoeveelheid Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 Kwalitatieve beschrijving, o.a. pagina 59 van 72 Effectgroep Criterium Methodologie Basis beoordeling significantie onttrokken grondwater in functie van kritische grondwaterlagen in de omgeving. Indirecte effecten op grondwaterwinningen, stabiliteit, … Aangezien het om een milieubeoordeling op planniveau gaat, zullen weinig of geen concrete cijfers beschikbaar zijn en gebeurt de effectbeoordeling op kwalitatieve wijze d.m.v. expert judgement, zoals aangegeven in de richtlijnenboeken bodem en water. 5.5 Oppervlaktewater 5.5.1 Afbakening van het studiegebied Het studiegebied strekt zich uit tot de volledige zone binnen dewelke de kwaliteit en kwantiteit van het omgevende oppervlaktewater kan worden beïnvloed. Veiligheidshalve wordt de grens van de invloedssfeer genomen op 200 m van de grens van de verschillende deelgebieden. Op macroschaal zal het studiegebied zich eventueel verder uitstrekken over door het plan beïnvloede waterlopen (debiet, waterkwaliteit,…) indien er belangrijke wijzigingen in de waterafvoer zouden optreden. Indicatief kan het gebied voorgesteld op Figuur 5-3 als studiegebied aangeduid worden. 5.5.2 Juridische en beleidsmatige context Binnen Vlaanderen worden in uitvoering van het Decreet Integraal Waterbeleid 11 rivierbekkens onderscheiden. Voor elk bekken werd een bekkenbeheerplan opgesteld, dat omvat: situatieanalyse, beschrijving van knelpunten en potenties, visievorming, acties en maatregelen, functiebestemming (overstromingszones, oeverzones, waterzuiveringszones). Vervolgens werden binnen elke bekken deelbekkenbeheerplannen opgemaakt voor de verschillende deelbekkens, waarin de acties en maatregelen uit het bekkenbeheerplan verder geconcretiseerd worden op deelbekkenniveau. Eén van de belangrijkste elementen uit het Decreet Integraal Waterbeleid (18/07/2003) is het uitvoeren van een ‘watertoets’. De watertoets houdt in dat voor elk plan, programma of vergunningsplichtig project dient te worden nagegaan of dit schadelijk effecten heeft op het watersysteem. Indien dit het geval is, dient te worden gezocht naar milderende of compenserende maatregelen. Eventueel kan op basis van een negatieve watertoets een plan, programma of project worden geweigerd. De watertoets wordt zowel opgenomen in het hoofdstuk oppervlaktewater als in een apart hoofdstuk achteraan in het MER. 5.5.3 Aanzet bestaande toestand De afbakening van het Kleinstedelijk gebied Heist-op-den-Berg bevindt zich in het Netebekken, deelbekken 10-02 Benedengebeid Grote Nete. Er zijn geen bevaarbare waterlopen gelegen binnen het plangebied. De onbevaarbare waterlopen in het plangebied zijn als volgt gecategoriseerd (zie ook figuur 5-3): Categorie 1: Grote Nete Categorie 2: Bergebeek (Z), Huizebeek (N) Categorie 3: Statieloop, Kleine Veldekensloop, Loop van Riemen, Verkensloop, 3 waterlopen zonder naam Figuur 5-3 Waterlopen, VMM-meetpunten, deelbekkens en overstromingsgevoelige gebieden Volgens de watertoetskaart (www.agiv.be) zijn zowel mogelijk als effectief overstromingsgevoelige gebieden aanwezig in het kleinstedelijk gebied Heist-op-den-Berg (figuur 5-3). Een groot effectief overstromingsgevoelig gebied overlapt met bedrijventerrein Ten Bosch. Voor de beschrijving van de waterkwaliteit van de waterlopen wordt een onderscheid gemaakt tussen de fysico-chemische waterkwaliteit op basis van de Prati-index (PI) en de biologische waterkwaliteit volgens de methode van de Belgisch Biotische Index. Hiervoor zullen de gegevens bekeken worden van het meetnet Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 60 van 72 oppervlaktewater van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM). De voor het plangebied relevante VMMmeetpunten staan aangeduid op figuur 5-3. Er zal tevens aandacht besteed worden aan de structuurkwaliteit van de waterlopen. 5.5.4 Aanpak geplande toestand Tabel 5-9 Beoordelingscriteria en significantiekader discipline water Effecten Criterium Methodiek Significantie Wijzigingen in afwateringsstructuur Verstoring bestaande afwatering Kwalitatieve beschrijving effecten op afwatering. Richtlijnen m.b.t. gewenste afwateringsstructuur. Mate van verstoring van bestaande afwatering Effecten op waterkwantiteit Wijziging piekdebieten t.g.v. afstroom hemelwater en kleinere infiltratieoppervlakte Schatting op basis van verharde oppervlakte. Toetsing aan normen Hemelwaterbesluit. Mate van overschrijding van de capaciteit met al dan niet overstromingsrisico (benaderend). Zeer kwetsbaar = lozen zonder de nodige maatregelen op een waterloop die effectief overstromingsgevoelig is Matig kwetsbaar = lozen zonder de nodige maatregelen op een waterloop die potentieel overstromingsgevoelig is Beperkt kwetsbaar = lozen zonder de nodige maatregelen op een waterloop die nietoverstromingsgevoelig is Wijziging in capaciteit rioleringsnet en waterzuiveringsinfrastructuur Effect t.g.v. verhoogde afvoer van afvalwater Check o.b.v. zoneringsgegevens VMM of Aquafin nv of de waterzuiveringsinfrastructuur is voorzien op de gewenste ontwikkeling. Een significant effect treedt op wanneer de capaciteit van rioleringen/RWZI overschreden wordt. Aangezien het om een milieubeoordeling op planniveau gaat, zullen weinig of geen concrete cijfers beschikbaar zijn en gebeurt de effectbeoordeling op kwalitatieve wijze d.m.v. expert judgement, zoals aangegeven in het richtlijnenboek water. In dit richtlijnenboek wordt enkel voor het aspect bedrijfsafvalwaterlozing een gekwantificeerd significantiekader aangegeven. Dit kader is echter niet toepasbaar in dit plan-MER, omdat de aard of omvang van de toekomstige bedrijven op de geplande bedrijventerreinen niet gekend is. 5.6 Fauna en flora 5.6.1 Afbakening van het studiegebied Het studiegebied voor de discipline fauna en flora valt samen met het algemeen plangebied: de deelgebieden zelf en een zone van ca. 200 m daarrond. Een verruiming van het studiegebied is mogelijk in functie van mogelijke ecologische relaties of barrières van de deelgebieden met andere gebieden (meerdere kilometers), rustverstoring (enkele honderden meters), wijzigingen in oppervlaktewaterkwaliteit en –kwantiteit,... 5.6.2 Juridische en beleidsmatige context De algemene principes zoals de zorgplicht (natuurbehoudsdecreet art.14) zijn van belang, evenals de principes m.b.t. de bescherming van habitats en kleine landschapselementen (o.a. bescherming van historisch permanent grasland en van moerassen). Indien bos zou worden gerooid is het Bosdecreet van toepassing. Verder moet rekening gehouden worden met de aanwezigheid van speciale beschermingszones (habitat- of vogelrichtlijngebieden), VEN-gebieden en/of natuur- of bosreservaten. Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 61 van 72 5.6.3 Aanzet bestaande toestand Er zijn geen speciale beschermingszones (habitat- of vogelrichtlijngebieden), VEN-gebieden en/of natuur- of bosreservaten binnen het plangebied. Wel vormt de vallei van de Grote Nete als VEN-gebied ten NO van het kleinstedelijk gebied een belangrijk grensstellend element vanuit natuur. De aanwezigheid van biologisch waardevolle elementen in en rond de deelgebieden van het KSG zal nagegaan worden aan de hand van de biologische waarderingskaart (BWK), indien nodig aangevuld met een beperkt veldonderzoek, met focus op de ecologisch meest relevante zones. Uit de BWK blijkt alvast dat binnen het plangebied voornamelijk de zones Averegten en Hof van Riemen biologisch waardevolle zones zijn (zie figuur 5-4). Nabije zones met biologisch (zeer) waardevolle percelen buiten het KSG zijn de vallei van de Grote Nete (NO), het Pelgrimhof (ZW) en de zone ten westen van Averegten (landbouw met natuurverweving). Figuur 5-4 Situering van het plangebied op de BWK 5.6.4 Aanpak geplande toestand Tabel 5-10 Beoordelingscriteria en significantiekader voor de discipline fauna en flora Effecten Criterium Methodiek Significantiekader Biotoopverlies Verlies vegetatie door inname Verlies leefgebied voor fauna Uitdrukking van verlies in oppervlakte minder waardevolle en waardevolle elementen (o.b.v. BWK en veldwerk) + indirect verlies aan leefbaarheid van fauna (vogels, zoogdieren, amfibieën, insecten) op basis van bestaande gegevens Relatief belang (in waarde en oppervlakte) van te verdwijnen biotoop in omgeving Verstoring biotopen via wijziging watersystemen Effect van wijziging oppervlaktewaterkwaliteit op fauna en flora Kwalitatieve beschrijving aan de hand van conclusies discipline oppervlaktewater Relatief belang van waterlopen en gebieden die een mogelijke impact kunnen ondervinden Verstoring avifauna Rustverstoring van de avifauna in de omgeving Oppervlakte van eventueel beïnvloed waardevol gebied en eventueel aantal getroffen soorten op basis van de te verwachten geluidsverhoging (berekend onder aspect ‘geluid’) en dit in relatie tot de richtwaarde van verstoring van 45 dBA- 55dB(A) Omvang van het verstoorde gebied en belang van de getroffen soorten De effectbeoordeling zal op kwalitatieve wijze gebeuren d.m.v. expert judgement. Het richtlijnenboek fauna en flora bevat geen eenduidige significantiekaders. 5.7 Landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie 5.7.1 Afbakening van het studiegebied Het studiegebied omvat minimaal de strategische ontwikkelingszones van het KSG Heist-op-den-Berg. De gebieden waar landschappelijke structuren, -elementen en -componenten gewijzigd worden, maken deel uit van het studiegebied, evenals de gebieden waar er invloed is op de landschappelijke en/of archeologische erfgoedwaarde. De omvang van het studiegebied kan verruimd worden in functie van de visuele impact van de geplande ontwikkelingen (perceptieve kenmerken). Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 62 van 72 5.7.2 Juridische en beleidsmatige context Van belang zijn het Landschapsdecreet en het decreet tot bescherming van monumenten, landschappen, stads- en dorpsgezichten. Gezien de invulling van bepaalde programma-onderdelen normaliter gepaard zal gaan met vergraving zijn ook het decreet op het archeologisch patrimonium en de Europese Conventie van Malta relevant. 5.7.3 Aanzet bestaande toestand Bij de beschrijving van de landschappelijke structuur wordt vertrokken van de Landschapsatlas. Hierin worden de zgn. traditionele landschappen afgebakend. Uit figuur 5-5 blijkt dat het grootste deel van het KSG gekarteerd is als “stedelijk gebied” en dus niet toebedeeld is aan een van de traditionele landschappen. Het noordelijk deel van het plangebied (buiten “stedelijk gebied”) behoort tot het traditioneel landschap “Zuiderkempen van Lier en Heist-op-den-Berg”, terwijl het zuidelijk deel behoort tot “Het serreland van SintKatelijne-Waver”. In het noordoosten bevindt zich het traditioneel landschap “Vallei van de Grote Nete”. In de Landschapsatlas worden ook zgn. Ankerplaatsen, Relictzones, Lijnrelicten en Puntrelicten aangeduid. Deze zijn resp. vlak-, lijn- en puntvormige dragers van de landschapsstructuur. De belangrijkste eenheden daarbij zijn de Ankerplaatsen: zones die uitzonderlijk zijn inzake gaafheid, representativiteit en/of uniciteit van hun landschappelijke kenmerken. In of nabij het plangebied komen geen Ankerplaatsen voor. Er zijn wel drie Relictzones die van belang zijn voor het plangebied: R10096: Vallei van de Grote Nete R10111: Bos- en akkergebied Itegemse Heide en Averegten R10112: Kasteel- en hoevedomeinen Land van Sint-Katelijne-Waver Er zijn ook een aantal lijnrelicten en puntrelicten binnen of in de directe omgeving van het KSG gelegen: L10129: Bergse Beek P10782: Kasteel Isschot P11038: Stranshoeve Hallaar P11039: O.L.Vrouwkerk Hallaar P11040: Donatuskapel Hallaar P11064: Heilig-Hartkerk Heist-Station P11065: Landhuis Ten Speelbergen P11066: Kasteel Ten Bos (Moretuskasteel) P11067: Dorpskern Heist-op-den-Berg met kerk, plein, pastorij e.a. P11068: Hof van Riemen P11095: Kasteel Pelgrimshof en kapel P11096: Witte Hoeve Beschermd erfgoed: Binnen het plangebied komen ook een aantal beschermde monumenten voor: Oude Godstraat 6: herenhuis met omringende tuin en koetshuis Liersesteenweg 242: kasteel Ten Bos (Moretuskasteel) Onze-Lieve-Vrouwekerk (toren, kruisbeuk en koor) Hof van Riemen met toegangspoort en brug Sint-Lambertuskerk Onze-Lieve-Vrouwekerk (uitbreiding tot het ganse gebouw) Beschermde landschappen in of vlakbij het plangebied zijn: Omgevend park van Pelgrimshof Hof Van Riemen en omgeving Hof van Riemen en omgeving uitbreiding Kerkhof rond Kerk Hallaar Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 63 van 72 De Netevallei te Hallaar en Itegem Voorts is het ‘kerkplein met omgeving’ een beschermd dorps-stadsgezicht. Figuur 5-5 Situering van het plangebied t.o.v. de Landschapsatlas en het beschermd erfgoed Het niet beschermd maar desalniettemin waardevol bouwkundig erfgoed dat relevant is voor de onderzochte deelgebieden zal in kaart worden gebracht a.h.v. de Inventaris van het Bouwkundig Erfgoed (IOE), en het archeologisch erfgoed a.h.v. de Centrale Archeologische Inventaris (CAI). De cultuurhistorische evolutie van het plangebied wordt beschreven op basis van historisch kaartmateriaal, te beginnen bij de Ferrariskaart (ca. 1770), en andere historische bronnen. 5.7.4 Aanpak geplande toestand Tabel 5-11 beoordelingscriteria en significantiekader voor de discipline Landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie Effecten Criterium Methodiek Significantiekader Impact op perceptieve kenmerken Wijziging in landschappelijke structuur (barrièrevorming,…) Kwalitatieve beschrijving Omvang van de wijzigingen Impact op erfgoedwaarde Verdwijning of aantasting cultuurhistorisch waardevolle relicten / bouwkundig erfgoed Kwalitatieve beschrijving en lokalisering op kaart van de cultuurhistorisch waardevolle relicten die door het plan kunnen aangetast worden of verdwijnen Waarde van het te verdwijnen/aan te tasten erfgoed + mate van aantasting Impact op archeologie Mogelijke aantasting archeologisch patrimonium door graafwerken Inschatting archeologische potentie gebied o.b.v. CAI, historisch kaartmateriaal en bodemkenmerken Preventieve maatregelen: eventueel archeologisch vooronderzoek Beeld- en belevingswaarde Zie discipline mens – ruimtelijke aspecten Aangezien landschap en erfgoed een bij uitstek kwalitatieve MER-discipline is, zal de effectbeoordeling op kwalitatieve wijze gebeuren d.m.v. expert judgement, zoals aangegeven in het richtlijnenboek landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie. 5.8 Mens – ruimtelijke aspecten 5.8.1 Afbakening van het studiegebied Bij de afbakening van het studiegebied zijn voor de discipline Mens drie schaalniveaus te onderscheiden: 1. 2. 3. microgebied: de zone die bij uitvoering van het plan daadwerkelijk wordt ingenomen; mesogebied: zone binnen de directe invloedssfeer van het plangebied (visuele impact, hinder); macrogebied: zone binnen de indirecte invloedssfeer van het plangebied, meer bepaald t.g.v. het gegenereerde verkeer. Voor het macrogebied verwijzen we naar het hoofdstuk Mens – verkeer. Het mesogebied voor Mens kan grosso modo gelijkgesteld worden aan het algemeen studiegebied dat afgebakend werd voor de meeste disciplines, plaatselijk te verruimen i.f.v. de visuele impact (beeld- en belevingswaarde). 5.8.2 Juridische en beleidsmatige context Voor de discipline Mens – ruimtelijke aspecten is als beleidsmatige context, naast de afbakenings-studie zelf, vooral het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan (GRS) van belang. Qua juridische bestemmingen zijn relevant: Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 64 van 72 het gewestplan Mechelen, meerdere BPA’s en RUP’s en de herbevestiging van de agrarische gebieden door het Vlaams Gewest. Herbevestigd agrarisch gebied rondom Heist-op-den-Berg (Bron: http://www.rsv.vlaanderen.be/nl/planningsprocessen/Buitengebied/Neteland) 5.8.3 Aanzet bestaande toestand In de discipline Mens – ruimtelijke aspecten worden m.b.t. de bestaande toestand volgende aspecten beschouwd: Bestemming: compatibiliteit van de bestaande functies met de geldende juridische bestemmingen en de beleidsvisie(s); Gebruikswaarde: aanwezige economische functies; het functioneren van de activiteiten in en rond het plangebied; Beeld- en belevingswaarde: perceptieve kenmerken van de omgeving; Leefbaarheid en woonkwaliteit: bewoning; tewerkstelling en voorzieningen; actuele omgevingskwaliteit (geluid, geur, stof, licht), grotendeels af te leiden uit de hoofdstukken geluid en lucht; veiligheidsaspecten Alle aspecten die rechtstreeks met het verkeer te maken hebben (bereikbaarheid, verkeersveiligheid, doorstroming) worden behandeld in hoofdstuk Mens-verkeer. Indirecte aspecten zoals geluidshinder of pollutie t.g.v. autoverkeer worden wél in dit hoofdstuk besproken. Inzake actueel landgebruik kan gesteld worden dat het merendeel deel van het kleinstedelijk gebied van Heist-op-den-Berg reeds bebouwd is, met uitzondering van de gebieden die in de stedelijke groenvisie zijn opgenomen en de zoekzones voor wonen en bedrijvigheid. Met betrekking tot het aspect landbouw wordt gebruik gemaakt van de landbouwwaarderingskaart van de VLM, waarin een waardering gegeven wordt per bouwblok en gewestplanbestemmingszone. Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 65 van 72 Landbouwwaarderingskaart VLM Een aantal van de geplande ontwikkelingen binnen de deelplannen vallen onder de definitie van aandachtsgebied in de zin van het RVR-besluit (Besluit van de Vlaamse Regering van 26 januari 2007 houdende nadere regels inzake ruimtelijke veiligheidsrapportage): met name de gebieden met woonfunctie. Er bevinden zich echter geen Seveso-bedrijven in of in de omgeving van het kleinstedelijk gebied. Het dichtstbijzijnde Seveso-bedrijf, Impextraco, bevindt zich op meer dan 3 km ten oosten van de voorgestelde afbakeningslijn. Binnen het PRUP voor het bedrijventerreinen Langveld Oost wordt onderzocht of er vanuit het oogpunt mensrisico’s SEVESO-bedrijven kunnen gelokaliseerd worden. Dit wordt door middel van een Ruimtelijk Veiligheidsrapport onderzocht. . 5.8.4 Aanpak geplande toestand Tabel 5-12 Beoordelingscriteria en significantiekader discipline mens, ruimtelijke aspecten Effecten Criterium Methodiek Significantiekader Bestemming Compatibiliteit functies met bestemming volgens bestemmingsplan en beleidsvisie(s) Kwalitatieve aftoetsing Indien relevant kwantitatieve afweging (ruimtebalans) Compatibel met bestemming (ja/nee) Graad van eventuele zonevreemdheid Gebruikswaarde Winst / verlies aan economische functies Eventuele onteigeningen Functioneren activiteiten rond plangebied Kwantitatieve afweging (ruimtebalans) Kwalitatieve beschrijving Toename / afname aan economische waarde Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 66 van 72 Effecten Criterium Methodiek Significantiekader Beeld- en belevingswaarde Wijziging van de perceptieve kenmerken door de realisatie van het plan en bijgevolg wijziging van de belevingswaarde Kwalitatieve beschrijving van de wijzigingen in de omgeving die leiden tot een visuele impact + beschrijving hoe hierdoor de belevingswaarden kunnen wijzigen Mate van visuele impact, mate waarin de waarnemings- en waarderingskenmerken worden beïnvloed Leefbaarheid en woonkwaliteit Effect op woningaanbod (eventuele onteigeningen), tewerkstelling en voorzieningenniveau Hinderbeleving en gezondheidseffecten door geluids-/luchtemissies Veiligheidsaspecten Kwalitatieve beschrijving Kwantitatieve afweging van immissieniveaus (aan te leveren vanuit disciplines geluid en lucht) Indien relevant: berekening dosis-respons-relatie geluid Omvang van sociale en economische effecten Indien relevant: % sterk gehinderden en % slaapverstoorden o.b.v. dosisrespons-formules Aangezien het om een milieubeoordeling op planniveau gaat, zullen weinig of geen concrete cijfers beschikbaar zijn en gebeurt de effectbeoordeling op kwalitatieve wijze d.m.v. expert judgement. De richtlijnenboeken voor de disciplines mens – ruimtelijke aspecten en mens – gezondheid vermelden geen eenduidige significantiekaders. M.b.t. het aspect geluidshinder is wel kwantificering mogelijk (inschatting aantal ernstig gehinderden en slaapverstoorden), maar ook hiervoor bestaat vooralsnog geen eenduidig significantiekader. M.b.t. het aspect veiligheid wordt gebruik gemaakt van het Ruimtelijk Veiligheidsrapport (RVR). Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 67 van 72 Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 68 van 72 6 Verdere elementen van het MER Na de beschrijving en de evaluatie van de effecten en maatregelen zal het MER nog een aantal synthetiserende en aanvullende gegevens omvatten. Synthese van de milieueffecten en milderende maatregelen Hieronder zullen de verschillende effecten en voorgestelde maatregelen tabelmatig samengevat worden (zie voorbeeldtabel hieronder). Zoals reeds eerder aangehaald werd, gebeurt de beoordeling van de effecten en van de resterende effecten voor elk van de aspecten a.h.v. volgende indeling: sterk negatief (-3) matig negatief (-2) zwak negatief (-1) sterk positief (+3) matig positief (+2) zwak positief (+1) geen significant effect (0) Leemten in de kennis en monitoring Hieronder zullen volgende zaken beschreven worden: welke aspecten eventueel nog niet éénduidig bepaald zijn; voor welke aspecten geen volledig inzicht beschikbaar is van de bestaande milieu-toestand; waar onzekerheden gesitueerd zijn m.b.t. de effectinschatting; voorstellen ter opvolging van bepaalde aspecten tijdens werken of tijdens de exploitatie. Gewestgrensoverschrijdende effecten Het plangebied is gelegen in het Vlaams Gewest. Daar het plangebied niet nabij de grens met het Waalse of Brussels Hoofdstedelijk Gewest gesitueerd is, worden er dan ook geen gewestgrensoverschrijdende effecten verwacht. Daar het plangebied eveneens niet nabij een landsgrens gesitueerd is, worden er geen direct landsgrensoverschrijdende effecten verwacht. Eindbespreking Hierin zullen kort de belangrijke elementen van het MER met een integrerende evaluatie vanwege de coördinator worden weergegeven. Niet-technische samenvatting Als bijvoegsel van het MER wordt een niet-technische samenvatting van het volledig MER opgenomen. Elementen voor het uitvoeren van de Watertoets In deze bijlage wordt de elementen besproken voor het uitvoeren van de Watertoets. De gegevens hiervoor worden afgeleid uit de disciplines bodem en grondwater, oppervlaktewater en fauna en flora. Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 69 van 72 7 Verklarende woordenlijst en afkortingen Alternatief Een andere keuzemogelijkheid, beantwoordend aan de doelstelling van het plan, omvattende: realisatie-, lokatie- en uitvoeringsalternatief Bemaling Afpomping van water om het grondwaterniveau plaatselijk te verlagen zodat werken in droge grond kunnen uitgevoerd worden Bodemprofiel Verticale bodemdoorsnede waarin de opbouw en de ontwikkeling van de bodem waarneembaar is Bodemverdichting Samenpersen en dichter maken van de bodem BPA Bijzonder Plan van Aanleg BS Belgisch Staatsblad CO/CO2 Koolstofmonoxide/koolstofdioxide Discipline Milieu-aspect dat in het kader van milieu-effectrapportage onderzocht wordt, door de regelgeving vastgelegd als de disciplines 'mens', 'fauna en flora', 'bodem', 'water', 'lucht', 'licht, warmte en straling', 'geluid en trillingen', 'klimaat', monumenten en landschappen en materiële goederen' Emissie Uitstoot van stoffen in de omgevingslucht Geplande situatie Toestand van het studiegebied tijdens en na de uitvoering van het plan Grondwaterkwetsbaarheid De grondwaterkwetsbaarheid van een gebied is een code die het risico op verontreiniging van het grondwater in de bovenste watervoerende laag aangeeft (bron: dov) Immissie De wijziging van de aanwezigheid van verontreinigingsfactoren in atmosfeer, bodem of water rond één of meer bronnen van verontreiniging ten gevolge van emissie uit deze bron(nen) Ingreep-effectenschema Schema of netwerk dat de relatie tussen de milieu Integraal waterbeleid Het beleid gericht op het gecoördineerd en geïntegreerd ontwikkelen, beheren en herstellen van watersystemen met het oog op het bereiken van de randvoorwaarden die nodig zijn voor het behoud van dit watersysteem als zodanig, en met het oog op het multifunctionele gebruik, waarbij de behoeften van de huidige en komende generaties in rekening wordt gebracht MB Ministerieel besluit MER Milieueffectrapport (het rapport): milieueffectrapport over een plan of programma : een openbaar document waarin, van een voorgenomen plan of programma en van de redelijkerwijze in beschouwing te nemen alternatieven, de te verwachten gevolgen voor mens en milieu in hun onderlinge samenhang op een systematische en wetenschappelijk verantwoorde wijze worden geanalyseerd en geëvalueerd, en aangegeven wordt op welke wijze de aanzienlijke milieueffecten vermeden, beperkt, verholpen of gecompenseerd kunnen worden (bron: mer-decreet van 18/12/2002) m.e.r. Milieueffectrapportage (het proces): de procedure die al dan niet leidt tot het opstellen en goedkeuren van een milieueffectrapport over een voorgenomen actie en in voorkomend geval tot het gebruik ervan als hulpmiddel bij de besluitvorming omtrent deze actie (bron: mer-decreet van 18/12/2002) MER-deskundige Natuurlijke of rechtspersonen door de Vlaamse minister bevoegd voor het leefmilieu als deskundige voor het opstellen van een milieu-effectrapport in een of meerdere disciplines 'mens', 'fauna en flora', 'bodem', 'water', 'lucht', 'licht, warmte en straling', 'geluid en trillingen', 'klimaat' en 'monumenten en landschappen en materiële goederen in het algemeen' m-mv Meter onder het maaiveld Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 70 van 72 MOBER Mobiliteitseffectenrapport Ontwikkelingsscenario Beschrijft de evolutie van het studiegebied in de toekomst, rekening houdend met de autonome evolutie van het gebied en met de evolutie onder invloed van plannen en beleidsopties NOx Stikstofoxiden PAE/U PersonenAutoEquivalenten per uur = eenheid voor verkeersintensiteiten waarbij PW + 2,5 x VW = aantal PAE/u, met PW = aantal personenwagens per uur en VW = aantal vrachtwagens per uur. PM2,5 Uiterst fijn stof met aerodynamische diameter van minder dan 2,5 µm PM10 Fijn stof met aerodynamische diameter van minder dan 10 µm Referentiesituatie De toestand van het studiegebied, waarnaar gerefereerd wordt in functie van de effectvoorspelling, omvattende : de huidige, gewijzigde en de wenselijke situatie Relict Een relict is een overblijfsel uit vroegere tijd dat nog getuigt van de toestand die toenmaals was. Met betrekking tot landschappen kunnen relicten zeer divers in aard zijn en getuigen in vele gevallen van een wordingsgeschiedenis. In wezen zijn dit punt-, lijn- en vlakvormige relicten Remediërende maatregel Maatregelen die voorgesteld worden om nadelige milieueffecten van het plan te vermijden, te beperken en zoveel mogelijk te verhelpen Rooien Het verwijderen van bomen en houtachtige gewassen met inbegrip van hun wortelstelsel RSV Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen RUP Ruimtelijk Uitvoeringsplan Sondering Een sondering is een proef waarbij een reeks sondeerbuizen, onderaan voorzien van een sondeerpunt, langzaam en gelijkmatig in de grond wordt gedrukt en waarbij met bepaalde diepte- of tijdsintervallen, de conusweerstand, de plaatselijke wrijvingsweerstand en/of de totale indringingsweerstand worden gemeten. Met de elektrische conus kan ook de waterspanning in de grond rond de conus worden vastgesteld. De statische discontinue sondering wordt uitgevoerd met de mechanische conus (CPT-M) en de statische continue sondering wordt uitgevoerd met de elektrische conus (CPT-E of piëzoconus (CPT-U) (bron: dov) Studiegebied Het gebied dat bestudeerd wordt in functie van het vaststellen van de milieueffecten en afhankelijk is van de invloedssfeer van de milieueffecten TAW Tweede Algemene Waterpassing (referentieniveau voor de hoogtebepaling) VRI VerkeersRegelInstallatie = lichtengeregeld kruispunt Watertoets Met de “watertoets” gaat de overheid na of een ingreep schade kan veroorzaken aan het watersysteem. Het watersysteem is het geheel van alle oppervlaktewater (gaande van water dat een helling afstroomt tot de rivieren), het grondwater en de natuur die daarbij hoort Kennisgevingsnota_20141103_IOK3 pagina 71 van 72 PlanMer Afbakening KSG Heist-Op-den-Berg Figuur 2.2.: Situering plangebied op macroschaal Legende deelgebieden Grenslijn KSG Heist-Op-den-Berg (bepaalde delen nog onzeker) Bron: 0 500 1.000 2.000 ° 3.000 m Digitale rasterversie van de topografische kaarten op schaal 1/50.000 (NGI) Kenmerk: 2236965003/ivm Datum: 12/08/2014 Plannr.: 2.2 Formaat: A4 Schaal: 1:50.000 ° PlanMer Afbakening KSG Heist-Op-den-Berg Figuur 2.3.: Situering plangebied op orthofoto Legende deelgebieden Grenslijn KSG Heist-Op-den-Berg (bepaalde delen nog onzeker) Bron: 0 290 580 1.160 1.740 m Orthofotomozaïek, middenschalig, winteropnamen, kleur, meest recent, Vlaanderen 2013.01 Kenmerk: 2236965003/ivm Datum: 12/08/2014 Plannr.: 2.3 Formaat: A4 Schaal: 1:30.000 ° PlanMer Afbakening KSG Heist-Op-den-Berg P Figuur 3.1a.: Situering plangebied op gewestplan R Legende deelgebieden Grenslijn KSG Heist-Op-den-Berg (bepaalde delen nog onzeker) II II P P II P T P II P Bron: Rasterversie van de topografische kaarten op schaal 1/50.000 door het Nationaal Geografisch Instituut Vectoriële versie van de geactualiseerde gewestplannen van Vlaanderen, toestand 01/01/2002, op schaal 1/10.000, opgemaakt door MVG, LIN, AROHM, Afd. ruimtelijke planning (GIS-Vlaanderen) II P II II II 0 287,5 II 575 II 1.150 1.725 m Kenmerk: 2236965003/ivm Datum: 12/08/2014 Plannr.: 3.1a Formaat: A4 Schaal: 1:30.000 PlanMer Afbakening KSG Heist-Op-den-Berg Figuur 3.1b.: Legende gewestplan Legende 0100- woongebied 0101- woongebied met kultureel, historische en/of esthetische waarde N 0701- natuurgebied R 0702- natuurgebied met wetenschappelijke waarde of natuurreservaten 0102- woongebied met landelijk karakter 0104- woonpark 0800- bosgebieden 0105- woonuitbreidingsgebied 0900- agrarische gebieden 0110- gemengde woon- en industriegebieden 0901- landschappelijk waardevolle gebieden 0180- reservegebied voor woonwijken 0910- agrarische gebieden met ecologisch belang 0181- woonreservegebieden 0913- archeologische site 1000- industriegebieden 0182- uitbreidingsgebied voor stedelijke functies 0200- gebied voor gemeenschapsvoorzieningen en openbaar nut 0300- dienstverleningsgebieden 0400- recreatiegebieden II 1002- milieubelastende industrieën 1100- ambachtelijke bedrijven en kmo's 1200- ontginningsgebieden [ 0401- gebieden voor dagrecreatie 1210- opspuitings- en ontginningsgebieden # 0402- gebieden voor verblijfrecreatie 1284- uitbreiding van ontginningsgebied met nabestemming natuurgebied 0411- recreatieve parkgebieden P 0500- parkgebieden T 0600- bufferzones 1504- bestaande waterwegen 0700- groengebied Bron: Vectoriële versie van de geactualiseerde gewestplannen van Vlaanderen, toestand 01/01/2002, op schaal 1/10.000, opgemaakt door MVG, LIN, AROHM, Afd. ruimtelijke planning (GIS-Vlaanderen) Kenmerk: 2236965003/ivm Datum: 01/08/2014 Plannr.: 3.1b Formaat: A4 Schaal: ° PlanMer Afbakening KSG Heist-Op-den-Berg Figuur 5.2.: Situering bodemonderzoeken, grondwaterwinningen en bodemkaart t.h.v. plangebied # Legende # grondwaterwinningen200609 deelgebieden bodemonderzoeken OBO BBO BSP EEO Grenslijn KSG Heist-Op-den-Berg (bepaalde delen nog onzeker) Antropogene bodem # # bodemkaart # # # # # Lemig zand Licht zandleem Zandleem Zand Klei Veen # # # ## # # Bron: # 0 # 575 287,5 1.150 # 1.725 m Vectoriële versie van de bodemkaart van Vlaanderen, Uitgave 2001, opgemaakt door het IWT (GIS-Vlaanderen) Digitale rasterversie van de topografische kaarten op schaal 1/50.000 (NGI) Digitale versie van de verspreiding van bodemonderzoeken in Vlaanderen, OVAM, Afdeling Bodemsanering en Attestering, toestand 30/10/2012 Grondwaterwinningen september 2006 Kenmerk: 2236965003/ivm Datum: 12/08/2014 Plannr.: 5.2 Formaat: A4 Schaal: 1:30.000 ° #254000 # TR253000.1 T GES PlanMer Afbakening KSG Heist-Op-den-Berg 321300 HUIZEBEEK EK P Figuur 5.3.: 321400 # SE EM RN BE NETE E OT EK Waterlopen, vmm-meetpunten, overstromingsgevoelige gebieden, (deel)bekkens GR TBE REE R VE OO SL N KE DO RP SL OO P E ELB # A LA K Legende # VMM-meetpunten GROTE NETE NLOOP OP MOERE NOTESLO # # 10-02 Netebekken 376520 0 295 #590 LA TR322000.2 322200 # BE RG E # BE EK TR322000.3 # RASHOEVEBE EK MINS E 376530 # 08-10 Dijlebekken BE E K # L OOP STATIE 322300 A R LO O P 10-01 Netebekken # Bevaarbaar Geklasseerd, eerste categorie Geklasseerd, tweede categorie Geklasseerd, derde categorie Niet geklasseerd deelgebieden kleinhandelsconcentratie Grenslijn KSG Heist-Op-den-Berg (bepaalde delen nog onzeker) VHA-zones - VHA-deelbekken mogelijks overstromingsgevoelig effectief overstromingsgevoelig 1.180 1.770 m A KW LO DE OP Bron: Rasterversie van de topografische kaarten op schaal 1/50.000 door het Nationaal Geografisch Instituut, toestand 2007 Vectoriële versie van de VHA-waterlopen & -zones, Vlaamse Milieumaatschappij - Afdeling Operationeel Waterbeheer (AGIV), Uitgave november 2011 VMM-meetpunten versie 2010, Watertoetskaarten, AGIV & CIW (AGIV-product).uitgave 2011 http://www.integraalwaterbeleid.be/nl/beleidsinstrumenten/ watertoets/overstromingsgevoelig2011.zip/view Kenmerk: 2236965003/ivm Datum: 12/08/2014 Plannr.: 5.3 Formaat: A4 Schaal: 1:30.000 bl ua hp ua hphp+ ua hrb vm hr kp pa hrb hp ua sf ur hp+ ua ua hphpr+ hr+ ua ur hp+ ur kj ur hp hp hp+ bs ur ur bs qshp+ hx hr hrbhp ur lhb hp+ hr wat hx kp ur pa bl gml kpk lhb qs ua hp hx vahp+ pa hp hp hx pa ur ua pa bs bl bs hr ur bs hrhp+ hp pa ua ku ui hp hpr+ ua hp hp hp+ hp+ hx bl qs qs gml ur hf-uv kd lhb hp hp bl hpqs- qsur hp hx pa hp hu- hp+ pa lhb spoor lhb bs hp hr ur bs ua hp uv aer lhi hp+ lhbpmb gml pmb lhb hp lh hp gml qsun bs ua khq gml qs- hf bs hp bs hp+ hp hp+ ur bl hp qs hp hp hp lhb hp hx ua hp ui ua qs hp hj hp gmlqs- va- qs hr pa pa n kz hrhpbl n n n hp hp+ bshp bshr nae hp+ hpae n ua bl szkj- kbqn hf n bu qs hp hp hp qs hp kphx n lhb hp+ hp n ua ua hp ur hp ua ua sz hp ui n lhb hr lhb hp+ bs kq cp hrb pa hp hp n n hp sz cp hp qs hp+ hp han vm bs hp uv sz bs bs n hx n n hp hp+ n uahahr qs hx ur ae- hp hp kbq bl hp hp hu ur nhjb hf hp n hp hr n hx n ae qs qs qbhp nhp hr ua ha- kbs hp+ hp npa sz hr hr hfpa hp+ bs hp hp bs hj n bs ur qs bl bs kqhr qb qs- lhb qs ku- hp n ku- hp hp hp hp bs hp hu hp+hx hp+ hj qb- n cp kq ku hrb ua ha huhp kbs qs hp bs ha-kj hp nhc ae lhi hphp n hp+ bs qs hp hx kjkphp hcn bs sz hp hp vm qs qs lhbn hp hp+ hp+hp+ hrur lhb hp hun n bs lsb n hp qsur ae hp+ bl ur hp bl bskukp sz bs hrhuhj- hp+ qb qs n hrb ua n lhb hp+ hp hp qspa ua hp hrb hp pa n sf hp+ n bs hp pa fs n n un uv kbs bl mc n n hp+ kbfbs szhr bs kqhp uasz hr nhp+ sz bs hp hp+ bl bl pmhkj hp+ hp kbqbl hp+ hc kz ae hp hp hp+ hp kbq hp blhp+ hp+ hp+ hp pa hj qs n hx n bl kbsn mrhphp kj hp hp sz lhbhcaebshp+ hphrbs hp sz lhb lhb bl kn- hu n lhb n n hp hc sz hp uv hu-hp hp hp hp bl hp n hr hp hp ae hp hp+ hc ua hp+ hx lh hp hp hahp hp ur mc hp+hckphp hp khgmlbs hp+sz lhb bs lhb ae- n sz ur hp hphp+ kbqbl lhb bsur bl hp hp+ kbpua kba lhi lhb hr lh hc hukbq hp hp hrb hr kbqbl hp+ k(hf-) hp ua hp n hp hp+ ur ua mc hp+pa hp+ bs hp+ hp szhpqb hr n bl n hprhabae kd ur hp qshp hp bl hpr- uvhp hp+ blhr hp+ hp+ hp ua hp n ppa kuhc kbc pa hrkq qs uahp+ ua hp bs n ae hp lhb hp+ q hp+ watlhi hp+ hp hp+hp+ hr uv hp hp hp+ua bs hpae ur hr ua ua hp bs huhphp+ ur hp+ hp n ua kuuv hasz hp sz hp+ hp+ hp sz habhp+ kd se hp hp hrb hp lhb nhp+ hpn hp bs n hr n uan hp+hp aehp hp hp+ hr n hp+ hx bs bshp+ bs ae bs hrua hp hp+ hp+ huhr hp aehf hp hp hp hp ur k(hr) bs hrb hp kbgml hu pmb hx han hp hfb hp+hp+ ae- hp+ hp+ hp szhp n szkq hp kbq kbgmlhp+ bs ur n ur hp hr hrkj- halh hp hr hp hp uv ua n sz bs hp+ hp hp hp kbq hp hp+ hp aebl hp hpr- hp hp+ua kqhr sz ui hp ur bs hx hp+ kp lhb hp hx ua hj hpuahp hp kbq hp hj hp hp+ kbs bs hp+ ua sz hj hp kj hplhi khq ku- uahp hr- hp hp hphp+ khq hp hx bs urblua uahp+ hp hp+ hr hp+ hp bs hp ls hp ua hp uv uvkjhp lhi bs hp ua ui hphp+ hp hp+ hrb hx hp+ hr hrhrbhp hr n ku hr hp+ ua hp bshp hp+ mc ui sz lsi hp+ hp hx kbq n hp hr sz ui hp hp kba n bl lhb hphp hp n hx hp bs hp ur bs hp bs ua kbq bs kuui sz hphp hp hp hp hp nhp blhp+ bs kbq bs hp hu- hp+ ua sz hfaebs bl hj hp hp+ pp hp+ hp hp+ humr- lhi hr hr hp hp+ ur hpkp kj-hu-bs n bs lsi hp hp hp hx hp hrui hp kl ua hp hp ku ha- ua ku hp uv pa hr hr hp hr ua hp urbs hx hp+hphp+ bs ua hr hp+ hp+ hp+ hr hp kbp kjsz n hp hrbhp hp pa hp hp hp+hp kpui hphx bs hr hp n hrkbp ua ui n hp hp hrsz ua sz sz hr pa hp+ hp bs hp+ ua hp pa kjur hp+ hr hp hr hp+ szur hp+ hp+ hp+ hx kbp hp bsbs n hp pms ur kq hp+ ua hp+ hp+ hp ui n bs bs uvn hp kba bs lhbku-ua bs bs hr un n pa bs bs hp+hp hp sz pa sz hr bs bsbs kjhp+ bs ur vnvm hp+kuhr n ua hp+ sz ua ua hp+ ku kp ui hp ur pmb n hp hp+ kphx ua sz sf hjb n kd ur hp un hrlh kbq sz kp hx bs bs bs weg sz hj sz n sz hp+kj- hr hp hx bshp hp+ n hrhx kj ur kuhr se hp+ kbpt hp+ hp+ kp mc hpua kj- bs hphp kbq qs- ur bs hp ua hp pmb hx ua hp hp hr hp kl hr hp+ hp+hp+ n lh sz sz sz habs hp kp hp kp hr hp+ ui hp hp hp hxur bs hr n lsbpmb hp ku- hr bl hpua hp+ ua khq kbq kuhrkj- hp bs bs hp hp n kbgml hrb ua hp ua hp+ kj ua hp hr bs ur sz hp+ kbpinn pmb n hp hrhp+hp pasz bs hp hp hr kjhr sz hp ua ku-nhp+ hp bs szhp+ bs weg hp kbc pan kbq ua kuhp+ n hp hr n hj hp hx ua kpkpn hp hp spoor hp kq lhb hp hp ur hab- kjsz ua bl hp hp sz hp+huhp szua hp hp+ bs lsb bs bs hp hr hp+ hr hp+ hrhp bs kj bshp hp sz hp+ ua hx nhp hp+ hp hp hp kbpinn hr-szhp ku ua hp blhp+ hrbszhp+ hp bs szhahp+hp hp hp+ uv hp bs uablhp+ hp kb qs blhr sz lsb hp hp n sz hp bl hp+ ua hp ua hp weg pa kj hr sz bs uahp hp+ hp hp blhp+ sz kj hp+ sz kbca hp+ ua szhr hp ua hphp+ ur hrhp hp ua hp hp kbq se hp ui bl hp+ sz hp+ hp bs bs hp h ha- hp+ ua bl hp hr hrhr pms sz ua bl bs qs bl hp+ hr hp+ hp kq hphp hp sz lsb kphr ui ui n-hphp hruaku sz ur ua hr ua ur hp hrb hr kbgml hp+ sz ku weg hp bs urhp hrbhp+ szhp+hp kq ua hp sehp+ hp+ hp+ hp hp hp hp szhr sz hphuhx ui hrb n ua kp pa hp+ hp ua hp+ weg hr lhb hp hp+ ua huua sz hr hrhp+ ua ua hp+ hrhuhf hj hruahp hp+ ua uisz hp+ hu-khgml n szhphx bl hp hp kp hp+ h hp hp hp+ hp hp hu hp ur hp+ huhp+ hp hp hp+ hp ua hrhfb hu-weg khq hp+ ua lsb se kbcahrppmshp+hp+ hp+ hp ur bl hu-hr hc- n n uv hp ua hp bs hp+ hp+ sz hp+ sz bl hp ur hp+ua mr hp ua hp+ hp+ hr hp hp hp+n kq n ua kbq kz hp+ hp pa hp hrhp hx hppa bs hu kj ua hr ui hx ua ua sz lhhf- mc lsb kbpl hrb hp+ hp n se hr hp+hr hu-ua ua ur ua sz hrhp+ pa hp sz hp pa hp sz ua ua lh hp hrhp+ ui ua n kj hp un kz blkuurbs ua hp kub-lsb hx hrb hp+ n hr-hp hx n hp hp+ bl uahp bl qb hp+ weg un un n ua kjua hp+hp pa bs kp ua hp hp hp hp hx hp hp ua ua hp+ kj- kbq weg hp+ hp hp+ ua hp bl kpku ua bs hp+ sz hp+ hr kpk hp sz bs ur bs sz hp hx sz hp+ sz pa hp+ bl hp+ bl lsb ua hp hp bs hr- bl hp ua kbpsz ua hx szlsbua ua hxppmb ua hp hrhp+ ua bs hp aeur hp kbf+ weg hp kbq hp ua hx hrb hp sz hp hx n hp ua hp pi bs hr kbqnbs hp un hp kubl hu-hp kj ur hrb hp+ ua ku kpk pms hp hp wegua bl hx hp hu-hp+ kbqhp+ hp ua qs-sz ui hphp+ uakbs ae weghp+hp+ qs n bs hp hp+ hp+ qb kq hp hp hr hp hp+ n hp hp hr kbq hp+ hp hp+ uahr hp+ hp sz hrhp+ bs hp aeua hr sz ua hp bs kuhp+ bs uauahp kbs hrkq hp hp hp khpt- hr lhi hp+ hp kbphp hp+ sz ua hrb kbs hp+ un hr hp hp bs bl hp hp+ lhb hp uabl hp bl hrb hp+ bs hp+ ua hp+ hp bs hp bs hp qshrb hp hp aer kq pa bs hp ua hp+bs hp kq hp hj hrhr hahp hp+ hx hp hp hp hp bs nhu- hp+ urkq ua hp lh hp ua bs ua ua n n hp hp hp hp hp+ ur hp ua hp+ hrb bs bs ur hp hp hx kubs kpua hp hp+hp hp hp+ hp hp bsur bs ua hp hr nhp lsi kbphp hp hp hr sz hu-hp+ hppa hp hp hphr-sz pa hp nlh hp hp hp bs kbq hp+ ua hp hphp+hrpi n sz hx hp hp hr lhb hp lh hp n n hp hp hp n ua hp+ pa hp+ ui hp hrb hp k(ae) bs kuhp pa bs kz ur ur kz hp ui kq ur hjkp- lhb hx ua n lhi hp+ hrb kphp kz hp hp hxhp+ n hx ur hp hrb hp n hp hp bs hp hp+ bs wegbs ur kz hp kbp ur hr ua bs bs ui bs hp hp hp+ hp+ hp bsmc- lhb hp+ hp hp+bs hp+ hp uahp+ kq kbpinn hrb ua lsb n kbq hp hp ua hr hphp+ hp hp hp hr-bl ui sz pa ua hp hr hp+ hp hr-bs hjkbq hp hp hp hp hp kbp hp+ hp+ uv k(mr) nhphpkq kbq hp+ ua urbs hp ur hp hp hp+ hrhp+ hp+ lh bs kjhp+ bs hp hp+weg kbp uv ui hp bs hp ua hp ur n bs bs bs kjur hp n hp+ hp hx urbs bs ui ur hp+ sfhpsz hp+ ur hx bs bl hp kq hp hp ua hp lhi hx ua hp+ hp hp ua bs hr hp+ kuppmb ur hr hp hp+ uvhp+ ui bs bshp hp hr- hp+ hp+ ur hp ua hx hr blhrb hp bs ur hp+ hp n bl hp hp ua hp cphp+ hrb hp kpur pa ua sz hp pa bs hp lhb hp bs n hr hp+ hp ur ui 590 hpsz ua0 ua hp hr nkbq n hpur lh bshp+kqhp hp+ hpbs hr- hp n kbqhx hp+ hp hp ku295 m bs kq hr bs uabs hp+ hp1.770 hp hrb hp sz hr hp hp hp bs1.180 hp hp bl mr hpku-pa hp+ hp+ku urhphp kq ur hp+hx hp+ kl hp hp+hp hp uvuanhp hp hp+ ua hr n hp hx hpua bs hp+ bs hp hrb n hp hx ua hp+ hp+hp+ bs hpua kbq ua hrbhpbsn n hp ui hp hp hrbhp hp+ hp bshp nhp+ uan n lh hpn hp+ bs hp bs hp hx hp uahp bs hp+hp+ hp hp pa hp+ bsua ua hp hp hr bs bs nhp ua n hj hpur hxkbp hp urhp hp hp ae pa ppmbua hp qs-hp+ hp h ua ua kq bs hp n ur ua hphp nkq hp bshp hp+ blhr bshr hp+ bs hp ur bl ° ur hx qs bs hx hp hp hp ua hp ur hr PlanMer Afbakening KSG Heist-Op-den-Berg Figuur 5.4.: Situering plangebied op BWK Legende deelgebieden Grenslijn KSG Heist-Op-den-Berg (bepaalde delen nog onzeker) Biologisch minder waardevol Biologisch waardevol Biologisch zeer waardevol Complex van biologisch minder waardevolle en waardevolle elementen Complex van biologisch minder waardevolle, waardevolle en zeer waardevolle elementen Complex van biologisch minder waardevolle en zeer waardevolle elementen Complex van biologisch waardevolle en zeer waardevolle elementen Bron: Rasterversie van de topografische kaarten op schaal 1/50.000 door het Nationaal Geografisch Instituut, toestand 2007 Vectoriële versie van de Biologische Waarderingskaart, versie 2.2, Uitgave 2010, Instituut voor Natuur en Bosonderzoek (INBO), AGIV Kenmerk: 2236965003Iivm Datum: 12/08/2014 Plannr.: 5.4 Formaat: A4 Schaal: 1:30.000 R10113 ° P10782 R10113 L1 00 PlanMer Afbakening KSG Heist-Op-den-Berg Figuur 5.5.: 89 Situering plangebied t.o.v. lanschapsatlas, beschermde monumenten R10111 R10096 P11038 P11039 P11040 Legende deelgebieden Grenslijn KSG Heist-Op-den-Berg (bepaalde delen nog onzeker) puntrelicten lijnrelicten Relzone Beschermde monumenten Stedelijke gebieden en havengebieden Centrale Kempen Zuiderkempen Scheldebekken zonder getijden P11067 P11064 R10112 P11063 P11068 R10112 P11065 R10112 P11066 R10132 R10112 P11095 R10132 L10129 p11098 P11094 P11096 R10132 0 295 Bron: Rasterversie van de topografische kaarten op schaal 1/50.000 door het Nationaal Geografisch Instituut, toestand 2007 Vectoriële versie van de Vlaamse landschapsatlas, toestand 31/03/2001, opgemaakt door MVG, LIN, AROHM, Afd. monumenten en landschappen (GIS-Vlaanderen) Vectoriële versie van de Relicten van de Traditionele Landschappen, MVG, LIN, AROHM, Afd. Monumenten en Landschappen (GIS-Vlaanderen) Vectoriele versie van de beschermde monumenten opgemaakt door onroerend erfgoed, versie 2012/04 590 1.180 1.770 m Kenmerk: 2236965003/ivm Datum: 12/08/2014 Plannr.: 5.5 Formaat: A4 Schaal: 1:30.000
© Copyright 2024 ExpyDoc
