KENNISGEVINGSDOSSIER PLAN MER E313 E34

1
Wommelgem, Ranst 27 oktober 2014.
KENNISGEVINGSDOSSIER PLAN MER E313 E34
Ondergetekende bewoners, zowel in eigen naam als verenigd in het
wijkcomité RED DE KEER en allen nagenoeg grenzend aan de E34 of
wonende binnen het gebied van het geplande ENA bedrijventerrein
Wommelgem-Ranst hebben, overeenkomstig de inspraakprocedure, de
volgende opmerkingen
A. In de eerste plaats onderschrijven de ondergetekenden mede de
opmerkingen die geformuleerd worden door RED DE VOORKEMPEN en
waarvan hieronder de nagenoeg integrale tekst wordt weergegeven.
KENNISGEVINGSDOSSIER PLAN-MER E313/E34
VZW RED DE VOORKEMPEN, met zetel te 2900 Schoten, Karel Selsstraat 37, heeft inzake
voormeld KENNISGEVINGSDOSSIER volgende BEMERKINGEN EN SUGGESTIES:
ALGEMEEN
De doelstelling van de vzw RED DE VOORKEMPEN is het verbeteren van het milieu.
In het bijzonder dient in voormeld PLAN-MER het behoud van de OPEN RUIMTE en de
verbetering van de LUCHTKWALITEIT voorop te staan.
De Antwerpse regio is immers één van de dichtst bewoonde regio’s van Europa en heeft ook
één van de dichtste wegennetten ter wereld.
Bovendien voldoet de luchtkwaliteit niet aan de normen die gesteld zijn door Europa en
Vlaanderen in Actie (Via).
De mobiliteit speelt een zeer belangrijke rol in het behoud van die nog schaarse open ruimte
en de verbetering van de luchtkwaliteit, gezien het verkeer voor 42% bepalend is voor de
hoeveelheid fijn stof (Vlaamse Milieumaatschappij).
De vereniging onderschrijft dan ook volledig de doelstelling van de Vlaamse Regering om het
aandeel van het wegverkeer in het totale vervoer te beperken tot 50%, minstens in het
stedelijk milieu.
2
Het hele project van de mobiliteit in de Antwerpse regio dient dan ook te worden aangepakt
om de LEEFBAARHEID van deze dichtbevolkte regio te VERBETEREN.
BEMERKINGEN EN SUGGESTIES
Punt 5.1.2.4. pg 41: Uitbreiding servicezone
In deze strook is een P & R parking voorzien voor de nieuwe sneltram.
Bekeken dient te worden of deze tramhalte niet toegankelijk kan gemaakt worden voor
reizigers die wonen in de buurt van de parking Q8. Dwz. niet enkel te gebruiken voor Park en
Riders van op de autoweg E313/E34.
Punt 7.1. pg 73: verknoping R1/Oosterweel
De Oosterweelverbinding, nochtans als beslist beleid betiteld, wordt buiten de scope
gehouden.
Het tussentijds scenario en het eindscenario voorzien tussen de R1 en knooppunt
Wommelgem het behoud van de 3 rijstroken met bijkomend een spitsstrook.
Dit betekent dat tijdens de spits, richting Antwerpen, er 4 volle rijstroken toekomen op de R1
Verkeersspecialist Eddy Peetermans van het Vlaams Verkeerscentrum verklaarde op 7 april
2008:
“Het grootste knelpunt van de E313 ligt duidelijk in Antwerpen, bij de aansluiting met de R1.
Pas als daar voldoende doorstroming is, heb je geen files meer op de E313. Meer nog, de
capaciteit ervan tussen Lummen en Ranst kan nog toenemen met 25% tot 45%....
De bijkomende rijstrook is geen oplossing, zoals deze cijfers bewijzen. Een bijkomende
rijstrook maakt de wachtrij alleen maar breder. Het volume blijft, alleen heb je meer
stockageruimte.”
De aanleg van een spitsstrook tussen Wommelgem en de R1 (richting Antwerpen) is dan
ook niet zinvol gezien er thans geen doorstroming is op de R1 en de files op de A13 (E313)
blijven bestaan. Enkel wanneer de doorstroming op de R1 verzekerd is (na de aanleg van
een nieuwe Schelde-oever verbinding) kan worden overgegaan tot de aanleg van deze
spitsstrook.
3
Punt 7.4. pg 75: bedrijventerrein ENA te Wommelgem/Ranst
a) Er wordt gesteld dat voor de aanleg van de 5de rijstrook tussen Wommelgem en Ranst
(eindscenario) dient gewacht te worden op de aanleg van de oostelijke tangent
(A102/R11bis) , waardoor de aanleg van het bedrijventerrein De Keer te Wommelgem/Ranst
mogelijk zou worden.
Er dient echter ook nog gewacht te worden op het vastleggen van het definitieve tracé van
de 2de spoorontsluiting, in het bijzonder het tracé dat gebundeld wordt met de E313 vanaf
Wommelgem (richting Ranst). Waar en hoe wordt deze aangelegd? Is er nog voldoende
ruimte om dit spoor naast de E313 aan te leggen?
b) Volgens de studie van Arup/Sum uit 2006 (Onderzoek haven van Antwerpen:
Belangrijkste doorgaande verkeersbewegingen voor vrachtvoertuigen, beide richtingen
samen) blijkt dat slechts 13,33 % van het vrachtverkeer op de Ring (R1) thans gebruik maakt
op de R1 van het baanvak tussen de E313 en de E19 Noord.
Bij de verbreding van de E313 tussen Ranst en Wommelgem tot 5 rijvakken zou dus geen 20
% van het vrachtverkeer deze A102 gebruiken maar slechts 13,33%.
Er zou dus een grotere belasting aan vrachtverkeer ontstaan op de andere 4 rijstroken,
temeer daar 1 vrachtwagen het equivalent is van 2 personenwagens (PWE).
c) De A102 zou volgens de studie van onderzoeksbureau TML slechts 1.460 wagens
(personenauto’s en vrachtwagens tesamen) per uur opleveren tijdens een spitsuur op een
totaal van maximum 6600 auto’s per uur (aan het rond punt van Wommelgem), zijnde 22 %.
Uit een simulatie van het Verkeerscentrum kwam een raming van ongeveer 1260 voertuigen
per uur, zijnde 19 %.
d) De 5de rijstrook zou echter voornamelijk aangelegd worden om een nieuw groot
bedrijventerrein (De Keer) mogelijk te maken. Te verwachten valt dat voornamelijk het
vrachtwagenverkeer daardoor op de E313 zou toenemen. Dit vrachtverkeer zal, zoals hoger
gesteld, echter hoofdzakelijk de E313 blijven gebruiken op de 4 rijstroken (meer dan 85 %)
en niet van de A102. De A102 zal dus slechts een klein deel (minder dan 15 %) van het
vrachtverkeer, veroorzaakt door het mogelijke nieuwe bedrijventerrein, verwerken.
Het verkeer op de 4 overblijvende rijstroken kunnen echter niet weg op de R1 (tijdens de
spits) zolang de nieuwe Schelde-oever verbinding niet gerealiseerd is (zie hoger).
d) Uit het mathematisch model Antwerpen dat de onderbouwing voor de
Oosterweelverbinding leverde, bleek reeds dat de aanleg van de A102, hoewel die in het
RSV als ‘aan te leggen hoofdweg’ is geselecteerd, weinig meerwaarde biedt als oplossing
van het congestieprobleem rond Antwerpen.
e) De A102 heeft ook geen enkele invloed op het zwaarste belaste deel van de R1, zijnde
het vak Berchem-Borgerhout.
f) De A102, als weinig benutte autostrade, zal nieuw verkeer aantrekken (zoals door alle
verkeersdeskundigen) wordt gesteld en het verkeersprobleem alleen maar vergroten, ook op
4
de E313, waardoor de verkeersproblemen niet verbeteren maar verergeren. (Nota van
wijkkomitee "RED DE KEER": A102 is slechts aanvaardbaar voor ons, indien volledig
ondertunneld).
3/ Punt 17.5.4. Lucht
Er wordt gesteld dat, na de aanpassing van de E313/E34, zich nog steeds overschrijdingen
voordoen van de NO2, PM10 en PM2,5 norm met vooral een impact naar de woningen
binnen een strook van 200m rond de E34.
Enkel de overkapping of intunneling van de snelweg in de nabijheid van woningen kan de
luchtvervuiling ernstig reduceren.
Deze mogelijkheid dient dan ook onderzocht te worden in het Plan-Mer en opgenomen in het
MKBA.
4/ Punt 17.5.5. pg 270: Geluid
Er wordt gesteld:
“Ten aanzien van het absolute verkeersgeluid van de A13/E34 in de huidige toestand willen
we een aantal “kritieke” locaties/zones aanduiden. Met “kritieke” locaties/zones worden
woongebieden, woonclusters of individuele woningen aangeduid die op relatief korte afstand
van de A13/E34 liggen, waar het verkeersgeluid van de A13/E34 hoger ligt dan de
gedifferentieerde referentiewaarden voor Lden (70 dB(A)) en Lnight (60 dB(A)) en waarvoor
(op moment van redactie van het MER) geen geluid beperkende maatregelen aanwezig of
bekend zijn.”
Enkel de overkapping of intunneling van de snelweg op deze plaatsen kan de geluidsoverlast
ernstig reduceren.
Op pg 272 (punt 17.5.5.3.) wordt dit uitdrukkelijk bevestigd:
“Het omgevingsgeluid in de nabije omgeving van de A13/E34 wordt vooral bepaald door het
wegverkeer. Bij overkapping of intunneling van het wegvak tussen de R1 en de
verkeerswisselaar in Ranst valt deze geluidsbron weg wat een significant positief effect zal
hebben op het omgevingsgeluid in de nabije omgeving van deze autoweg.”
Deze mogelijkheid dient dan ook onderzocht te worden in het Plan-Mer en opgenomen in het
MKBA.
Voormelde overkapping/intunneling zou niet alleen het geluid (en de luchtvervuiling)
drastisch reduceren, maar heeft eveneens het enorme voordeel dat ondermeer de
5
groenegebieden van het Hoogveld, het Rivierenhof en het Groot Schijn met elkaar worden
verbonden.
Hiermede zou worden tegemoet gekomen aan het Strategisch Ruimtelijk Structuurplan
Antwerpen (pg 61) waarbij wordt gestreefd naar een aaneengesloten systeem van open
ruimten in de stad: de Zachte Ruggengraat.
5 / Punt 22.2 pg 285: Verkeerskundige analyse
Er wordt gesteld:
“Samenvattend zijn er zowel in scenario 1 als scenario 2 positieve effecten in de zone tussen
de Antwerpse R1 en het knooppunt Ranst. Zowel op de E34 (doorstroming) als op het
onderliggend wegennet (leefbaarheid) zijn de effecten positief. “
Vergeten wordt dat voor het tussentijds scenario is voorzien:
• 2 x 3 rijstroken + spitsstroken tussen R1 en Wommelgem;
• 2 x 4 rijstroken + pechstroken tussen Wommelgem en verkeerswisselaar Ranst.
Wat gebeurt er dan aan het rond punt te Wommelgem, richting R1 (tijdens de spits)?
Onder punt 2.1. pg 24, wordt gesteld:
“Het tussenin gelegen op- en afrittencomplex Wommelgem is qua verkeersvolumes één van
de belangrijkste van de regio en is verantwoordelijk voor 27% van alle verkeer tussen
Antwerpen-Oost en Wommelgem.”
Een toename te Wommelgem vanuit Ranst van 127.000 tot 150.000 wagens per dag???
(“Het wegvak Antwerpen-Oost – Wommelgem verwerkt tot 150.000 voertuigen per dag….
Verder richting Luik, op het vak Wommelgem-Ranst, ligt de intensiteit al
heel wat lager :127.000 voertuigen/dag”).
Door de aanleg van deze 4de rijstrook zal nieuw verkeer allicht worden aangetrokken.
Bovendien kunnen deze voertuigen niet weg op de R1 gezien (thans) onvoldoende
doorstroming en is er geen pechstrook voorzien tussen Wommelgem en de R1 tijdens de
spits. Bij de minste calamiteit zullen enorme files ontstaan.
Wat zijn verder de gevolgen voor het onderliggend wegennet, met name de R11 en
omliggende wegen???
Wat zijn dan de positieve effecten voor Wommelgem en omgeving?
INSPRAAK
VZW RED DE VOORKEMPEN vraagt uitdrukkelijk om betrokken te worden bij de uitwerking
van het PLAN-MER E313/E34.
6
B. Verder wensen wij (ondertekenaars van deze nota) hierover nog
volgende bemerkingen toe te voegen.
1. Mobiliteit
De uitbreiding naar 4 en 5 rijstroken tussen rondpunt Wommelgem en
verkeerswisselaar Ranst biedt geen oplossing voor het huidige fileprobleem op
de E313/34: zolang de oostelijke tangent A102 en R11bis niet gerealiseerd
wordt loopt (met 4 of 5 rijstroken) de doorstroming van het verkeer richting R1
kompleet door een flessenhals vanaf Wommelgem. De huidige filesituatie
wordt nog erger. Inderdaad de 4e rijstrook zal nog meer verkeer aanzuigen en
men zal dus vanaf de R1 naar het oosten toe beschikken over een enorme
parkeerrruimte OP E313/34. M.a.w. een 4 of 5 rijstroken brede file zal
urenlange vertragingen (lees: ekonomische schade) teweegbrengen doordat
het nog toegenomen verkeer nog minder dan vandaag op de R1 geraakt. In
deze situatie zal het sluipverkeer langs omliggende secundaire wegen nog
toenemen.
Met de geplande verbreding van de E313/34 tussen Wommelgem en Ranst
spant men de kar voor het paard: de verkeersontlasting door aanleg van de
oostelijke tangent moet eerst gerealiseerd worden, niet omgekeerd.
Wij hebben sterk de indruk dat de overheid een verborgen agenda heeft,
waardoor in een sluipende besluitvorming de normale volgorde van procedures
omzeild wordt.
2. Luchtverontreiniging
De luchtverontreiniging op het gedeelte tussen de wisselaar Ranst en de R1 zal
toenemen.
De grafiek in het rapport op pag. 270 illustreert dit ten volle. De geëmitteerde
hoeveelheden fijn stof NO2 en KWs stijgen asymptotisch bij traag rijdend
verkeer.
Bovenop de geregistreerde (hoge) waarden wordt de situatie voor de
omwonenden nagenoeg onleefbaar tot in de wooncentra toe.
3. Geluid
7
Zou vooralsnog de doorstroming worden geoptimaliseerd dan zullen de
emissies mogelijk niet meer asymptotisch stijgen, maar wel de geluidsdruk.
Wij menen dat bovenstaande knelpunten te oppervlakkig zijn bestudeerd. Het
gebruik van verkeersgegevens van 2006 voor een verslag dat in 2013-2014
wordt opgesteld is, gelet op het sterk evolutieve karakter van de
verkeersproblematiek, een aanfluiting van de objectiviteit van dit rapport.
Geluidsmetingen en -berekeningen, hoe precies ook uitgevoerd, zijn naar onze
mening onbetrouwbaar wanneer men niet tegelijkertijd - en ook bij ongunstige
windrichting - waarden meet tot in de woonkernen.
Nu reeds kan men, bij ongunstige wind, geen normaal gesprek voeren in
openlucht tot op 500 m van de E313/34 door de geluidshinder. Wat moet het
dan worden bij verhoging van de verkeersintensiteit, resp. van de gemiddelde
snelheid (volgens het plan MER 95 km/u)?
Het isoleren van woningen (op kosten van wie?) lost niets op aan de
geluidsoverlast gedurende de daguren buiten de woning... of moeten de
bewoners steeds binnen hun geïsoleerde woning blijven?
Nogmaals, de resultaten in het verslag komen geenszins overeen met de
concrete ongemakken die bewoners tot honderden meters van de E313/34 nu
al geregeld ondervinden, naargelang de windrichting.
4: Overkapping intunneling.
In de richtlijnen plan-milieurapportage lezen we op blz. 5:
Uit de inspraak kwam de vraag voor overkapping/intunneling van het wegvak
tussen de R1 en Wommelgem. Er worden twee varianten meegenomen in het
plan-MER onderzoek:
- Variant overkapping van de bestaande toestand met twee noordelijke en
twee zuidelijke.
- Variant intunneling met twee noordelijke en twee zuidelijke tunnels.
Voor de twee varianten worden schetsen opgemaakt. De voor- en nadelen
inzake leefmilieu worden in het plan –MER beschreven.
8
In het plan-Mer onder 10.2.2 Overkapping / intunneling staat er vermeld
……………
De voor-en nadelen van deze varianten inzake leefmilieu worden in dit planMER louter kwalitatief omschreven. Schetsen van deze varianten worden niet
opgenomen. Dit is gezien het feit dat de A13/E34 zich in het wegvak R1 Ranst
zowel op maaiveld als op niveau +1 bevindt, omwille van de aansluitingen (open afrittencomplex Wommelgem Q8,ENA), kruisende infrastructuur en de
plannen van de aanleg van de A102/R11bis en de tweede spoorontsluiting zeer
complex en valt buiten de scope van dit plan-MER
Mogen wij de aandacht erop vestigen dat de omwonenden, met inbegrip van
de dorpskernen, nog meer hinder zullen ondervinden van de bijkomende
emissies die bij de bestaande gemeten concentraties dienen toegevoegd te
worden.
Wanneer het verkeer vlot verloopt zal het de toenemende geluidshinder zijn
die belangrijk wordt, bij het traag verkeer zal het de toename van uitstoot van
schadelijke stoffen vastgesteld worden.
Met andere woorden: de naar onze mening relevante toename van deze hinder
maakt het meer dan noodzakelijk dat de studie van dit ‘complex onderwerp’
“de intunneling” verder in het plan-MER dient uitgewerkt omwille van de
sterke impact op gezondheid van de bevolking.
Verder:
Zoals we kunnen lezen in het plan-MER;
de aansluitingen (op- en afrittencomplex Wommelgem Q8,ENA), kruisende
infrastructuur en de plannen van de aanleg van de A102/R11bis en de tweede
spoorontsluiting is zeer complex en valt buiten de scope van dit plan-MER;
welk is dan de waarde van de besluiten van dit plan-MER naar het totaal plaatje
waar het uiteindelijk toch om zal gaan? ( cfr. punt B 1 laatste alinea ?)
4. Extra rijstroken
9
Zoals reeds aangehaald zijn er in het verslag geen referentiewaarden te vinden
wanneer de ontsluiting op de R1 optimaal is. De aanleg van extra rijstroken is,
naar onze mening, een absurde en nutteloze investering zolang de
doorstroming langs de tangenten en/of de R1 niet verzekerd is. Deze 4e en 5e
rijstroken op de E313/34 eerst realiseren is de wereld op zijn kop zetten.
Verder staan wij op relatief korte termijn voor beslissingen die ingrijpend
zullen zijn voor de eventuele realisatie van het ENA - en dus van de 5e rijstrook
op de E313/34.
- De liberalisering van het statuut van de havenarbeiders (opgelegd door
Europa) zal als resultaat hebben dat in de haven een groot aantal locaties
interessant worden voor investeerders, vooral voor logistieke activiteiten, die
men tot op heden voorbij de sluis van Wijnegem had gepland (het ENA).
- De verwerving door het Havenbedrijf van de gronden van GM betekent een
aanzienlijke aanwinst in locatiemogelijkheden voor industrie en diensten,
inzonderheid voor het eventueel inplanten van SEVESO- bedrijven.
Deze twee totaal nieuwe gegevens maken dat de beslissing van de Vlaamse
overheid in 2004, meer bepaald de zoekzone ENA Wommelgem-Ranst, naar
onze mening, achterhaald is. Het waardevolle groene gebied van De Keer kan
vanaf heden volledig gevrijwaard worden van de inplanting van bedrijven. Een
5e rijstrook op de E313/34 wordt een overbodige investering.
Dit laatste punt is van groot belang bij een MKBA van het beschreven project in
dit plan MER.
Wij verzoeken u om bovengestelde redenen - en in weerwil van onze minder
vormelijke taal - terdege rekening te houden met onze opmerkingen.
met hoogachting,
In eigen naam en in naam van het wijkcomité RED DE KEER ondertekend door:
10 ondertekenaars van dit document