Leerling

Toegangsrechten binnen LARS
Concrete toepassing DRM
Vrije-CLB-Koepel vzw
Algemene principes
 Toegang afhankelijk van OVER WIE de gegevens
gaan en excepties
 Onderscheid:
 Indien leerling bekwaam => oefent zelf toegangsrecht
uit
 Indien leerling niet bekwaam => ouders oefenen
toegangsrecht uit (principes ouderlijk gezag gelden), maar
beperkt tot gegevens over zichzelf en leerling
 Elke persoon heeft recht op toegang tot de
gegevens die hij zelf meedeelde (= actor was)
 Beperkt gebruik van excepties
2
Algemene principes
 Wie heeft toegang tot dossier?
 Bekwame leerling
 Ouders onbekwame leerling (enkel gegevens
over leerling en zichzelf)
 Ouders bekwame leerling (enkel gegevens over
zichzelf (= derde) of na toestemming)
 Vertrouwenspersoon (idem toegang bekwame
leerling + agogische exceptie en therapeutische
exceptie (indien beroepsbeoefenaar))
 Voogd (= persoon die in rechte een leerling onder
zijn bewaring heeft) (enkel gegevens over de leerling
en zichzelf)
3
Toegangsrecht
A. Afhankelijk van over wie gaan de
gegevens
B. Afhankelijk van aanwezigheid van
excepties
4
A. Toegangsrecht op basis van OVER
WIE de gegevens gaan
AARD VAN DE GEGEVENS:
 Gegevens over leerling
 Gegevens over de context
(leerling en ouders,
broer, zus, …)
 Gegevens over leerling en derden
 Gegevens over derden
5
Gegevens over de leerling alleen
 = gegevens die enkel over de leerling zelf gaan
 LARS: ‘Leerling’
 Toegang:
 Leerling: -12 geen inzage
+12 inzage
 Vader:
-12 inzage
+12 en toestemming van zoon/dochter: inzage
+12 en geen toestemming van zoon/dochter: geen inzage
 Moeder: -12 inzage
+12 en toestemming van zoon/dochter: inzage
+12 en geen toestemming van zoon/dochter: geen inzage
6
Voorbeelden
 De leerling heeft leerproblemen.
 De leerling voelt zich niet goed in
zijn vel.
 De leerling heeft ADHD.
7
Gegevens over de context
 = gegevens die gaan over de leerling en één of
meerdere personen die met de leerling samen
wonen
 Verschillende soorten afhankelijk van de
personen uit de context:




Contextueel (vader)
Contextueel (moeder)
Contextueel (ouders)
Contextueel
8
Contextueel (vader)
 = gegevens over leerling en vader
 LARS: ‘Contextueel (vader)’
 Toegang:
 Leerling: -12 geen inzage
+12 inzage
 Vader:
-12 inzage
+12 en toestemming van zoon/dochter: inzage
+12 en geen toestemming van zoon/dochter: geen inzage
 Moeder: -12 geen inzage
+12 geen inzage
9
Voorbeelden
 Het loopt niet goed tussen vader en
zoon.
 De zoon steunt heel erg op zijn
vader, de band is zeer close.
 De vader drinkt geregeld en wordt
dan agressief ten aanzien van zijn
dochter.
 Vader maakt elke dag samen met
dochter het huiswerk van dochter.
10
Contextueel (moeder)
 = gegevens over leerling en moeder
 LARS: ‘Contextueel (moeder)’
 Toegang:
 Leerling: -12 geen inzage
+12 inzage
 Vader:
-12 geen inzage
+12 geen inzage
 Moeder:
-12 inzage
+12 en toestemming van zoon/dochter: inzage
+12 en geen toestemming van zoon/dochter: geen inzage
11
Voorbeelden
 Moeder laat dochter huishouden
doen waardoor dochter geen tijd
heeft om huiswerk te doen.
 Zoon vertelt niets aan moeder
omdat ze haar niet vertrouwt.
12
Contextueel (ouders)
 = gegevens over leerling, moeder en vader
 LARS: ‘Contextueel (ouders)’
 Toegang:
 Leerling: -12 geen inzage
+12 inzage
 Vader:
-12 inzage
+12 en toestemming van zoon/dochter: inzage
+12 en geen toestemming van zoon/dochter: geen inzage
 Moeder: -12 inzage
+12 en toestemming van zoon/dochter: inzage
+12 en geen toestemming van zoon/dochter: geen inzage
13
Voorbeelden
 We zijn vaak niet thuis en daardoor
zijn er te weinig regels.
 De ouders zijn zeer ongerust over
hun dochter en verstikken haar
soms.
 De ouders zijn verwikkeld in
echtscheidingssituatie, dit weegt op
de zoon.
14
Contextueel
 = gegevens die gaan over leerling en één of
meerdere andere personen dan de ouders die
met hem samenwonen (vb. broer, zus,
stiefmoeder, oma,…).
 LARS: ‘Contextueel’ (standaard!)
 Toegang:
 Leerling: -12 geen inzage
+12 inzage
 Vader:
-12 geen inzage
+12 geen inzage
 Moeder: -12 geen inzage
+12 geen inzage
15
Voorbeelden
 Stiefmoeder neemt rol van moeder
volledig over en vraagt ook toegang
tot alle documenten zodat ze de
dochters optimaal kan
ondersteunen.
 Zus is vertrouwenspersoon van
leerling, zij is er altijd voor hem.
16
Gegevens over leerling en derden
 = gegevens die gaan over de leerling en een
andere persoon die niet samenwoont met de
leerling
 Onderscheid:
 gegevens schenden privacy => privacyexceptie
Toegang = gesprek, gedeeltelijke inzage of
rapportage
 Gegevens schenden privacy niet => geen exceptie
Toegang = inzage
 LARS: ‘Leerling en derden’ – ‘Privacyexceptie’
17
Gegevens over leerling en derden
 Toegang:
 Leerling: -12 geen inzage
+12 inzage (wijze is afhankelijk van privacyexceptie)
 Vader:
-12 geen inzage
+12 geen inzage
 Moeder: -12 geen inzage
+12 geen inzage
18
Voorbeelden
 Leerling heeft goede band met
buurman.
 Leerkracht heeft zeer moeilijke
relatie met leerling, het vlot niet
door botsende karakters.
 Leerling heeft relatie met
meerderjarige medeleerling.
19
Gegevens over derden
 = gegevens die gaan over derden alleen
 LARS: ‘Derden’
 Toegang:
 Leerling: -12 geen inzage
+12 geen inzage
 Vader:
-12 geen inzage (behalve gegevens over zichzelf)
+12 geen inzage (behalve gegevens over zichzelf)
 Moeder: -12 geen inzage (behalve gegevens over zichzelf)
+12 geen inzage (behalve gegevens over zichzelf)
20
Voorbeelden
 Nieuwe vriend mama is ingenieur.
 Zus studeert verder aan universiteit
 Buurman was vroeger leerkracht
21
B. Excepties
22
Excepties
 Waarom exceptie gebruiken?
 Excepties zijn er om vertrouwelijkheid (of
extra beveiliging) te garanderen op vraag van
de leerling, ouders, derden, …
 Door een exceptie te gebruiken zijn gegevens
niet meer toegankelijk voor leerling, ouders
en derden (niet: collega’s!)
 Vertrouwenspersoon:
Heeft dezelfde toegangsrechten als de bekwame leerling,
maar kan ook gegevens onder agogische exceptie en
therapeutische exceptie (indien gezondheidsbeoefenaar)
inzien.
23
Excepties
 Niveau exceptie?
o op activiteitenniveau = volledige
activiteit is niet toegankelijk (ook niet
zichtbaar op afschrift van journaal)
o op niveau notitieveld = enkel deze
notitie is niet toegankelijk
24
Excepties
 Welke excepties zijn er?
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Vertrouwelijkheidsexceptie
Verzet leerling
Agogische exceptie
Therapeutische exceptie
Privacyexceptie
Gegevens ten behoeve van de gerechtelijke
overheden
25
Exceptie 1:
Vertrouwelijkheidsexceptie
 Toegekend door:
 Ouders
 Derden (leerkracht, oma, vriend, …)
 Reden:
de aangeleverde gegevens zijn te vertrouwelijk
om inzage van leerling, ouders of derden toe te
laten
 Gevolg:
gegevens zijn niet meer toegankelijk voor
leerling, ouders of derden
26
Exceptie 1:
Vertrouwelijkheidsexceptie
 Toegang:
 Leerling: -12 geen inzage
+12 geen inzage
 Vader:
-12 geen inzage (behalve zelf aangebracht)
+12 geen inzage (behalve zelf aangebracht)
 Moeder: -12 geen inzage (behalve zelf aangebracht)
+12 geen inzage (behalve zelf aangebracht)
 LARS: ‘Vertrouwelijkheidsexceptie’
27
Exceptie 1:
Vertrouwelijkheidsexceptie
Voorbeelden:
 Moeder vertelt dat leerling geadopteerd
is.
 Leerkracht vertelt dat hygiëne thuis
onvoldoende is.
 Oma vertelt dat stiefvader de leerling
mishandelt en vraagt vertrouwelijkheid
over haar bezoek aan CLB (exceptie op
activiteitenniveau)
28
Exceptie 2:
Verzet leerling
 Toegekend door:
 Leerling
 Reden:
leerling (+12 én -12 jaar) wil niet dat ouders de
gegevens in kunnen zien
 Gevolg:
gegevens zijn niet meer toegankelijk voor
ouders (behalve voor opvoedingsbeslissingen (-12j) of
noodtoestand)
 Bij bekwame leerling exceptie toekennen indien
zeer gevoelig (als extra beveiliging!)
29
Exceptie 2:
Verzet leerling
 Toegang:
 Leerling: -12 inzage
+12 inzage
 Vader:
-12 geen inzage
+12 geen inzage
 Moeder: -12 geen inzage
+12 geen inzage
 LARS: ‘Gegevens onder verzet van leerling’
30
Exceptie 2:
Verzet leerling
Voorbeelden:
 16-jarige leerling is zwanger en wil dit
geheim houden voor ouders
 10-jarige leerlinge heeft een vriendje en
ouders mogen dit niet weten
 11-jarige leerling vraagt gesprek met CLB
maar ouders mogen niet weten dat hij dit
doet (= exceptie op activiteitenniveau)
31
Exceptie 3:
Agogische exceptie
 Toegekend door:
 CLB-medewerker
 Reden:
CLB’er vindt het niet in het belang van de
leerling dat de leerling de gegevens kan inzien.
 Gevolg:
gegevens zijn niet meer toegankelijk voor de
leerling. Wél nog voor de ouders én
vertrouwenspersoon!
32
Exceptie 3:
Agogische exceptie
 Toegang:
 Leerling: -12 geen inzage
+12 geen inzage
 Vader:
-12 inzage
+12 en toestemming bekwame leerling: inzage
+12 en geen toestemming bekwame leerling: geen inzage
 Moeder: -12 inzage
+12 en toestemming bekwame leerling: inzage
+12 en geen toestemming bekwame leerling: geen inzage
 Vertrouwenspersoon: inzage
 LARS: ‘Agogische exceptie’
33
Exceptie 3:
Agogische exceptie
Voorbeelden:
 CLB’er verneemt dat leerling niet de
biologische zoon is van zijn ‘vader’, maar
daar niet van op de hoogte is
 CLB’er heeft vermoeden van ASS maar
besprak dit nog niet met de leerling,
enkel met de ouders
34
Exceptie 4:
Therapeutische exceptie
 Toegekend door:
 CLB-arts of -verpleegkundige
 Reden:
arts of verpleegkundige vindt het niet in het
belang van de leerling dat de leerling het
medisch gegeven kan inzien.
 Gevolg:
specifiek medisch gegeven is niet meer
toegankelijk voor de leerling én voor de ouders.
Wél voor vertrouwenspersoon/
beroepsbeoefenaar
35
Exceptie 4:
Therapeutische exceptie
 Toegang:
 Leerling: -12 geen inzage
+12 geen inzage
 Vader:
-12 geen inzage
+12 geen inzage
 Moeder: -12 geen inzage
+12 geen inzage
 Vertrouwenspersoon: toegang, indien beroepsbeoefenaar
 LARS: ‘Therapeutische exceptie’
36
Exceptie 4:
Therapeutische exceptie
Voorbeelden:
 Arts vermoedt kindermishandeling
maar wil dit eerst intern aftoetsen.
 Verpleegkundige verneemt uit
vragenlijst dat moeder vermoedt dat
dochter anorexia heeft, maar haar
dochter hier nog niet over
aangesproken heeft.
37
Exceptie 5:
Privacyexceptie
 Toegekend door:
 CLB-medewerker en derde
 Reden: gegevens over leerling en derde schenden
privacy van derde.
 Gevolg: gegevens worden in rapport
samengevat zodat de privacy niet meer
geschonden wordt. De leerling heeft toegang tot
deze gegevens.
38
Exceptie 5:
Privacyexceptie
 Toegang:

Leerling: -12 geen inzage
+12 gedeeltelijke toegang (via rapport)

Vader: -12 geen inzage
+12 en toestemming bekwame leerling: geen inzage
+12 en geen toestemming bekwame leerling: geen inzage

Moeder: -12 geen inzage
+12 en toestemming bekwame leerling: geen inzage
+12 en geen toestemming bekwame leerling: geen inzage
 LARS: ‘Privacyexceptie’
39
Exceptie 5:
Privacyexceptie
Voorbeelden:
 Leerling en leerkracht hebben een
relatie
 Leerling is zwanger van
medeleerling
40
Exceptie 6:
Gegevens tbv gerechtelijke overheden
 Toegekend door:
 CLB-medewerker
 Reden: gegevens werden bezorgd aan juridische
overheid (parket of rechtbank) en zijn daardoor
niet meer toegankelijk
 Gevolg: gegevens zijn niet toegankelijk voor de
leerling en de ouders.
41
Exceptie 6:
Gegevens tbv gerechtelijke overheden
 Toegang:
 Leerling: -12 geen inzage
+12 geen inzage
 Vader:
-12 geen inzage
+12 geen inzage
 Moeder: -12 geen inzage
+12 geen inzage
 LARS: voorlopig nog niet mogelijk
(tussenoplossing: ‘vertrouwelijkheidsexceptie’)
42
Exceptie 6:
Gegevens tbv gerechtelijke overheden
Voorbeelden:
 CLB’er wordt verhoord door de
rechter
43
Vragen?
44