Levendige ontmoetingsplaats

HERBESTEMMING
De Werkplaats Geleen
HERBESTEMMING
De Werkplaats Geleen
Levendige
ontmoetingsplaats
8
PIP004_De Werkplaats.indd 8
21-08-14 14:28
TEKST
Rutger van Oldenbeek
FOTOGRAFIE Serge Technau
Opdrachtgever Parkmanagement Research Campus Geleen
Concept en interieurontwerp Studio Niels i.s.m. Broekbakema;
projectteam: Niels Maier (Studio Niels), Ronald Hoogeveen,
Erik van Eck, Marieke Grimbergen (Broekbakema)
Interieurbouw MK Projects, Nuth
Meubelen Ahrend, Dum, Hay, Massproductions, Vitra, e15,
Quinze&Milan, Ton
De Werkplaats Geleen
Decoratieve Verlichting Dum, Bolichwerke
Stoffering Vescom, Carmen
Behang La Kiosk Jakob Schaepfer, Glinka Guël
Projectmanagement Brink Groep, Leidschendam
Bouwmanagement MJB Groep, Maastricht
Aannemer Louis Scheepers, Roermond
Oppervlakte 1.764 m2
HERBESTEMMING
Kosten € 2.000.000
De onderzoekers op de Chemelot Campus in Geleen maken
sinds kort gebruik van De Werkplaats – een dubbele booghal
die werd getransformeerd tot centraal voorzieningengebouw
met sport-, werk en horecafaciliteiten. Broekbakema en Studio
Niels creëerden met een mix van slimme budgetoplossingen
en hoogwaardige producten een aangename, kleurrijke
en levendige omgeving, die ontmoeten en samenwerken
stimuleert.
Broekbakema is al sinds 2006 betrokken bij verschillende
projecten op de Chemelot Campus en als huisarchitect verantwoordelijk voor het bepalen of gebouwen waardevol genoeg
zijn om te worden gerenoveerd, dan wel gesloopt kunnen
worden. Architect Ronald Hoogeveen van Broekbakema: “Als
we een gebouw waardevol vinden strijden we daar vervolgens
voor, ook door de opdrachtgever te enthousiasmeren voor
nieuwe mogelijkheden.” Hoewel niet meteen duidelijk was
welke, zag het bureau ook in de booghal – Gebouw 24 van de
campus – mogelijkheden, en aldus Hoogeveen, “We kregen
het voor elkaar dat het niet gesloopt werd.” Nog voordat voor
het gebouw een functie was bedacht, werd een aantal jaren
geleden al de gesloten voorgevel van de dubbele booghal
van glas gemaakt. “Door toen te investeren, werd de kans op
verdere investeringen en behoud op lange termijn groter”,
stelt Hoogeveen. “De crux bij herbestemming is stapsgewijs
de potentie van een gebouw te ontwikkelen, ook als er nog
geen kant-en-klare bestemming voor bestaat.” Mogelijkheden
voor gebruik die Broekbakema aanvankelijk in gedachten had,
waren onder meer laboratoria of kantoren. Toen echter in 2012
duidelijk werd dat het bestaande restaurant van de campus zou
moeten worden gerenoveerd en een ruimte ter overbrugging
werd gezocht, stelde het bureau voor hiertoe Gebouw 24 in
FOTO LINKS
La Kiosk naast de entree.
FOTO BOVEN
De tribune gezien vanaf de sofa.
FOTO ONDER
De hoge tafels met het ‘vuur’.
te richten. Een aantal scenario’s werd bekeken en een tijdelijk
restaurant bleek goed mogelijk te zijn. De opdrachtgever ging
akkoord en schakelde tevens Niels Maier van Studio Niels in,
die samen met Broekbakema het interieurconcept ontwikkelde.
Experiment
Broekbakema deed eerst nader architectonisch onderzoek
naar het gebouw, waarbij onder meer werd bekeken waar de
keuken en andere grote onderdelen het best konden worden
gesitueerd.Vervolgens werd gekeken hoe de ruimte aantrekAUGUSTUS - SEPTEMBER 2014 | #4 | JAARGANG 25
PIP004_De Werkplaats.indd 9
9
21-08-14 14:28
De Werkplaats Geleen
HERBESTEMMING
FOTO BOVEN
De gele ‘sofa’.
FOTO ONDER
Een van de vergaderkamers.
kelijk kon worden gemaakt, waarbij Maier kwam met het idee
van een ‘Chemelot House’: een grote huiskamerachtige ruimte
waar mensen elkaar kunnen ontmoeten en nieuwe relaties kunnen ontstaan – een belangrijk doel van de campus. Daarbij is
het project volgens Hoogeveen deels ook een experiment: “Niet
alleen om te kijken hoe je een verbinding kunt leggen tussen
het gebouw en de beoogde functie, maar ook om te weten of
het gaat lopen. De capaciteit van De Werkplaats is achthonderd
man en er zijn 1.600 mensen op de campus, die deels hier
komen.” Omdat ook gemeenschappelijke activiteiten verbinden, werd bepaald dat er tevens een sport- en meditatieruimte
zouden komen – een uitdrukkelijke wens van de opdrachtgever
en eveneens deel van het experiment.
Het huiskamerconcept werd door Maier verder uitgewerkt en
weergegeven in een conceptboek, dat de opdrachtgever definitief over de streep trok. Dat was niet vanzelfsprekend, stelt Maier.
“Want de campus is een vrij traditionele, formele omgeving
en we wilden een informele setting mogelijk maken, ook deel
van het experiment. De opdrachtgevers vonden het concept
dan ook nogal gedurfd, zeker in vergelijking met de bestaande
kantines, die waren ingericht met saaie beukenhouten tafels en
stoelen.”
Om een optimale basis voor het nieuwe interieur te creëren,
werden eerst allerlei bouwkundige toevoegingen verwijderd met uitzondering van een aantal industriële elementen als scha-
10
PIP004_De Werkplaats.indd 10
21-08-14 14:28
De Werkplaats Geleen
HERBESTEMMING
kelkasten en hijsbalken, die de ruimte bij alle huiselijkheid ook
een zekere rauwheid geven.Voorts werd er een nieuwe vloer
aangebracht waaronder alle techniek en de verwarming is weggewerkt. “Ook weer een investering die de boekwaarde van het
gebouw verder vergroot en het bovendien geschikt maakt voor
toekomstig gebruik als bijvoorbeeld kantoor”, stelt Hoogeveen.
FOTO BOVEN
De lange tafel naast de keuken.
FOTO ONDER
Aanlandwerkplek achter de tribune.
Capriolen
Als een echt huis is De Werkplaats grofweg ingedeeld in een
keuken, eet- en zithoek. Daarnaast zijn er behalve de sporten meditatieruimte ook vergaderkamers en werkplekken. Bij
binnenkomst zie je direct de lange eettafel – die eigenlijk
bestaat uit verschillende in een rij geplaatste tafels, gemaakt van
gelakte osb-plaat met op de rand en in de poten een kleurrijke
print, voor elke tafel weer anders. Tussen de tafel en de open
keuken is wel een soort afscheiding – een grote, open kast die
het meest weg heeft van een boekenkast thuis en, aldus Maier:
“Dat geeft ook binding met het interieur.” De grote kast maakt
tevens deel uit van het uitgiftedeel van de keuken: de koelkasten zijn erin geïntegreerd en op de schappen staan de borden.
Daarnaast is de kast geschikt voor de wisselende exposities
die Chemelot georganiseerd. De keuken is eigenlijk aan de
kleine kant voor exploitant Sodexo en daarmee ook voor hen
een experiment – waar zij volgens de ontwerpers overigens
geheel voor open stonden en een goede bijdrage aan leverden.
AUGUSTUS - SEPTEMBER 2014 | #4 | JAARGANG 25
PIP004_De Werkplaats.indd 11
11
22-08-14 10:43
BOVEN
Plattegrond
FOTO ONDER
Gebouw 24 – De Werkplaats.
HERBESTEMMING
De Werkplaats Geleen
Hoogeveen: “We hebben gekeken hoe we het maximale uit de
ruimte konden halen om de mensen te faciliteren. En hoewel
Niels en ik ons erg druk hebben gemaakt over de flow, blijkt
deze in de praktijk prima te functioneren. Het enige struikelblok is de pinautomaat: die werkt af en toe niet en dat geeft
enorme rijen.”
Rond de lange tafel staat een bonte verzameling stoelen: naast
nieuwe designstoelen van uiteenlopende merken en bistrostoelen ook verschillende ‘afgedankte’ stoelen die door Hoogeveen
en Maier werden vergaard op de campus en volgens hen
nog wel degelijk geschikt waren. Maier: “Het is een tijdelijk
ontwerp en vanwege het budget moesten we slimme keuzes
maken. Het hergebruik van de stoelen gaf bovendien extra
ruimte voor de duurdere oplossingen en ‘capriolen’ elders.”
Een van die capriolen is ‘La Kiosk’ direct naast de entree, een
tot mobiele kantine verbouwde bouwkeet voorzien van een
frivool bloemetjesbehang met op het dak de naam in een grote
lichtbak – een sfeervolle explosie van kleur en licht. Als het
restaurant gesloten is, kun je in La Kiosk terecht voor eten en
drinken, en voor de sleutels van de vergaderkamers.
Eten in De Werkplaats hoeft niet per se aan de lange tafel, maar
kan ook aan de verschillende losse hoge en lage tafels elders
in de ruimte, en in de zithoek. Deze wordt gevormd door een
enorme knalgele ‘sofa’ in twee delen, met in het midden vaste
kussens en aan de buitenzijde een tafelblad waaraan krukjes
worden geschoven. In het midden van de sofa is een ‘podium’
– een kleed met daarop Hello World waar mensen bijvoorbeeld
een lezing kunnen geven. Het podium is ook goed te zien
vanaf de grote tribune achter de sofa – een van de objecten die
is toegepast om de hoogte van de ruimte te breken. Tussen de
sofa en de glazen buitengevel staan hoge tafels met krukken.
Op de zijkanten van de tafels is een print van vuur aangebracht
– de ‘open haard’ van de huiskamer. Met de nodige ‘tongue in
cheek’, want vuur is ten strengste verboden op de campus.
Roze
In de ruimte achter de tribune (de Staircase Room) bevinden
zich onder meer aanlandwerkplekken en een ingebouwde
knaloranje zitcoupé. Aan de andere zijde van deze ruimte is de
sport- en meditatieruimte – de Activity Room. Ook hier werden slimme keuzes gemaakt: de wanden en vloer zijn geheel
hergebruikt. De kleedkamers zijn in de zijkant van het gebouw,
net als de vergaderkamers (de Break out rooms). De laatste hebben in principe alle hetzelfde interieur – met dezelfde lampen,
tafels en stoelen (van Dum) – maar steeds in een andere kleur.
Voor de akoestiek hangen voor de vensters vitrage, aan de
restaurantzijde komen nog veloursgordijnen voor visuele
afscherming. Zowel de kleed- als vergaderkamers worden
aangeduid met enorme iconen en cijfers, “Niet vernieuwend”,
zegt Hoogeveen, “maar wel voor deze omgeving.” Wel vernieuwend zijn de wc’s: ondanks de traditionele omgeving kozen de
ontwerpers voor een ‘uniseksruimte’ én een opmerkelijke roze
‘nude’ kleur. Net als thuis heeft elke wc een eigen wastafel.
De Werkplaats is inmiddels zo’n halfjaar in gebruik en functioneert volgens de ontwerpers uitstekend. Hoogeveen: “We
hebben met een laag budget een grote impact weten te bereiken, en hoewel zowel de duurzaamheid en uitstraling tijdelijk
zijn, is er geen enkele wanklank over bijvoorbeeld comfort of
materialisatie.” Ook zorgt de vernieuwende aanpak voor meer
samenwerking en, weet Maier: “Waar vroeger in het restaurant
direct groepjes werden gevormd, zit iedereen nu samen aan
tafel. En dat was precies de bedoeling.”
www.broekbakema.nl
studioniels.nl
12
PIP004_De Werkplaats.indd 12
21-08-14 14:29

Download Report