Oproep 2014_nota bijlage OCMW

Dit programma wordt gefinancierd
door het Fonds Asiel, Migratie en Integratie
HERVESTIGING VAN VLUCHTELINGEN IN BELGIË
PROGRAMMA 2014/2015
Verklarende nota over de procedure voor de hervestiging van
vluchtelingen in België en de modaliteiten tot deelname van de
OCMW’s.
Deze nota wil de OCMW's informeren over het programma van hervestiging van vluchtelingen in
België in 2014 en 2015 in samenwerking met het Hoog Commissariaat voor de Vluchtelingen van de
Verenigde Naties (UNHCR). Voor deze operaties, wil Fedasil de betrokkenheid van de OCMW's
versterken.
1. Wat betekent hervestiging van vluchtelingen?1
Hervestiging betekent het selecteren en overplaatsen van vluchtelingen vanuit een eerste asielland,
waar ze bescherming hebben gezocht, naar een derde land dat aanvaardt om hen op te vangen en
hen een permanente verblijfsvergunning te geven op hun grondgebied.
De hervestiging van vluchtelingen is een van de drie "duurzame oplossingen" die het UNHCR
voorstelt voor personen die slachtoffer zijn van vervolging overal ter wereld. Voor elke vluchteling
evalueert de UNHCR eerst of een vrijwillige terugkeer naar het land van herkomst of lokale integratie
in het land van het eerste asiel geen (betere) opties zijn. Indien deze opties niet haalbaar zijn,
overweegt het UNHCR de hervestiging naar een van de “hervestigingslanden”.
Het UNHCR bepaalt elk jaar de prioriteiten voor de hervestiging. Momenteel stellen ongeveer 30
landen, waarvan een vijftiental Lidstaten van de Europese Unie (EU) hervestigingsplaatsen voor.
Sommige Lidstaten doen ook hervestiging op punctuele basis.
2. Belgische en Europese context inzake hervestiging
België beschikt over een structureel programma voor hervestiging sinds 2013, het jaar waarin we een
eerste quota van 100 personen hebben hervestigd (31 Burundezen, 52 Congolezen en 17
vluchtelingen van verschillende origine die op basis van hun dossier werden geselecteerd). Voor 2014
en 2015 legde de regering een nieuw quota vast van respectievelijk 100 en 150 vluchtelingen. Deze
operatie kadert in het gemeenschappelijk Europees programma voor hervestiging.
Voor 2014/2015 werden de volgende prioriteiten vastgelegd op het vlak van hervestiging: de Syrische
vluchtelingen en de Congolese vluchtelingen uit de regio van de Grote Meren.
In 2014 gaat het om:
• 75 Syriërs uit Turkije
In 2015 gaat het om:
• ongeveer 85 Congolezen (eerste semester)
• ongeveer 85 Syriërs (tweede semester)
1
Zie http://www.unhcr.fr/pages/4aae621e454.html, http://www.unhcr.org/51e3eabf9.html en www.hervestiging.be.
Nota ter attentie van de OCMW's over het Belgisch programma voor de hervestiging van vluchtelingen
in 2014-2015
3. Opvang en begeleiding van vluchtelingen
In een eerste fase worden de vluchtelingen opgevangen voor een periode van ongeveer 6 tot 7 weken
in een opvangcentrum van Fedasil. Deze voorlopige fase geeft de mogelijkheid om de administratie in
orde te brengen (toekenning van het vluchtelingenstatuut, uitreiking van de attesten, aanvraag BIVR
bij de gemeente enz.). Tijdens deze fase wordt verder ook een inleidend basisprogramma over het
leven in België gegeven in samenwerking met de integratiepartners. Na deze eerste opvang worden
de vluchtelingen overgebracht naar een privé-woning. De begeleiding na de opvang begint dan voor
een periode van minstens 12 maanden.
Waarom deelnemen als OCMW ?
OCMW's bieden, vanuit hun opdracht, steun aan personen die erkend zijn als vluchteling en die zich
in hun gemeente vestigen. Het specifieke karakter van het hervestigingsprogramma bestaat erin dat
de samenstelling en de specifieke behoeften van het gezin al gekend zijn. Het OCMW kan dus
anticiperen op hun komst en in samenwerking met Fedasil en de partner-ngo's de begeleiding
voorzien die het best aansluit bij hun profiel. De goede ervaringen van 2013 moedigen ons aan om de
samenwerking met de vrijwillige OCMW's verder te zetten en te intensifiëren. Mijn wens is om deze
samenwerking uit te breiden en de OCMW’s vroeger in het proces te betrekken als bevoorrechte
partners, door hen voor te stellen actief mee te werken aan de overplaatsing naar een privé-woning en
bij de begeleiding van de vluchtelingen.
Wat is, meer concreet, de taak van het OCMW?
De OCMW's wiens aanbod werd weerhouden:
o
o
o
o
o
o
stellen een aantal hervestigingsplaatsen voor via het kandidatatenformulier2
stellen op voorhand een aangepast aanbod van woningen voor (private markt, sociale
woning enz.)3 (overplaatsing 6-7 weken na aankomst) met inbegrip van voortijdige
hulp bij hervestiging (meubelen,basisuitrusting, welkomstkit hygiëne en voeding enz.).
ste
stellen overgangshulp/noodhulp voor (1 huur, bestaansmiddelen, transport enz) in
afwachting van de toekenning van het leefloon
bereiden de toegang tot de hulpverlening van het OCMW voor en de andere rechten
(leefloon4,
vestigingspremie,
gewaarborgde
kinderbijslag,
verzekering
gezondheidszorgen en uitkeringen enz.)
leveren een intensieve globale opvolging voor de hervestigde vluchtelingen op hun
grondgebied5
nemen, met behulp van Fedasil, kennis van de dossiers voor de aankomst en nemen
deel aan de voorbereidende vergaderingen en vergaderingen voor de operationele
coördinatie.6.
Hiervoor is een financiële aanmoediging voorzien (zie financiële modaliteiten).
De voornaamste argumenten voor deze aanpak zijn:
o
de voorkeur geven aan een proactieve en geïnformeerde aanpak van de OCMW's op
het vlak van hervestiging
2
Het formulier is beschikbaar op de website www.hervestiging.be onder « Info OCMW ».
Ook LOI-plaatsen en bufferplaatsen kunnen voorgesteld worden.
Ter herinnering, alle hervestigde vluchtelingen moeten het statuut van vluchteling hebben ontvangen voor hun overplaatsing
naar privé-woningen, vandaar hun recht op een leefloon van zodra ze in de woning aankomen.
5
Globale opvoling (materieel, medisch, medisch-sociaal, psychologisch, socioprofessioneel) met inbegrip van de toewijzing van
een specifieke maatschappelijk assistent, een referentie naar de integratieprogramma's voor nieuwkomers, naar de klassieke
interne en externe diensten, ondersteuning bij de toegang tot medische en psychologische zorgen (met inbegrip van een
verzekering gezondheidszorg en vergoeding en verhoogde tegemoetkoming), tot opvoeding, opleiding (waaronder taal- en
alfabetiseringscursussen), werk, uiteenlopende administratieve handelingen zoals het openen van een rekening,
tolkendiensten, familiale steun enz.
6
Bijvoorbeeld met de opvangcentra van FEDASIL, de verenigingen en het HCR.
3
4
2
o
o
o
de voorkeur geven aan continuïteit in het integratieparcours van vluchtelingen op
lokaal vlak (aangezien de vluchtelingen op termijn geïntegreerd worden in de
klassieke diensten - ook van het OCMW- zou het wenselijk zijn rechtstreeks samen te
werken met de lokale betrokken partners die wettelijk bevoegd zijn)
anticiperen op de toegang tot diensten/hulpverlening van de OCMW's en de
samenwerkingsmogelijkheden coördineren (bv. hulp bij installering)
anticiperen op het aanbod van woningen zodat de vluchteling, van bij zijn aankomst in
België, weet waar hem voorgesteld wordt zich te vestigen in België.
De OCMW's krijgen ondersteuning bij de begeleiding van hervestigde vluchtelingen door twee ngo's,
Caritas en Convivial, experts op het vlak van begeleiding van nieuwkomers.
4. Financiële modaliteiten
Teneinde de OCMW's te vergoeden, wordt per hervestigde vluchteling een vaste forfait voorzien
die de hierboven beschreven diensten dekt.
•
•
•
•
Op het niveau van de OCMW's is de vergoeding verschuldigd aan het OCMW dat een aantal
plaatsen voorstelt, een voorafgaand offerte indient voor een woning volgens de voorziene
modaliteiten, de installering voorziet en de nodige diensten aanbiedt.
Indien een persoon beslist om later te verhuizen naar een andere stad of gemeente (volgens
de vrije keuze van verblijfplaats), voor het einde van de 12 maanden begeleiding, zal het
oorspronkelijke OCMW de forfait behouden en zal het nieuwe OCMW van vestiging geen
financiële middelen ter aanmoediging meer ontvangen. Op operationeel vlak zullen deze
personen nog steeds opgevolgd worden door de verenigingen die, in dat geval, een
belangrijke ondersteunende rol zullen uitoefenen.
Het forfait wordt geraamd op 2.500 € waarvan:
o een eerste schijf van 2.500 € per hervestigde vluchteling na afsluiting van de
conventie overeenkomstig de modaliteiten die voorzien zijn in de conventie
o een tweede niet-automatische schijf van 500 € per hervestigde vluchteling indien:
de hervestigde vluchteling(en) zich na afloop van de periode van 12 maanden
vestigt/vestigen in de stad of gemeente van het OCMW.
Een conventie met de OCMW's bepaalt de betalingsmodaliteiten voor de forfait en de
dienstverlening.
5. Timing
In de loop van de maand september 2014 zal een oproep gelanceerd worden aan kandidaat-OCMW's
voor de hervestigingen in 2014/2015. Er zullen infosessies volgen voor de geïnteresseerde OCMW's.
De oproep kan herhaald worden in 2015, in functie van de timing van de operaties.
Indicatieve timing van de hervestigingsprocedures.
De eerste groep vluchtelingen zou naar België overgebracht worden tegen november (transfer naar
een private woning van de OCMW's tegen december 2014-januari 2015). De groep Congolese
vluchtelingen zou tegen maart-april 2015 worden hervestigd (overplaatsing naar private woning tegen
mei-juni 2015).
6. Kandidaturen
De OCMW's die een offerte tot deelname willen indienen moeten het formulier tot kandidatuur invullen
op de website www.hervestiging.be onder het blad "Info OCMW" en het per e-mail doorsturen naar
[email protected].
7
Aangezien het formulier werd gewijzigd, vragen we aan de OCMW’s die een offerte hebben ingediend in 2013 en dit opnieuw
wensen te doen, om een nieuwe kandidatuur in te dienen aan de hand van het nieuwe document.
3
7. Meer weten ?
U kunt terecht bij FEDASIL, directie Operationele diensten: 02/548.80.51 - [email protected].
Meer informatie over hervestiging in België is beschikbaar op de website www.hervestiging.be.
Bijlage
Overzicht van de activiteiten rond hervestiging in 2014
De activiteiten rond hervestiging in 2014 omvatten:
•
•
•
Voor de aankomst :
o Overdracht van de dossiers door de UNHCR aan het Commissariaat-generaal voor
de vluchtelingen en de staatlozen (CGVS).
o Screening van de dossiers / onderzoek van de asielaanvraag door het CGVS
o Aanvraag advies aan de Staatsveiligheid
o Selectieopdracht door het CGVS (interviews)
o Goedkeuring van de selectie vluchtelingen door de Staatssecretaris8
o Voorbereiding op de aankomst door FEDASIL (sociale en medische info om de
opvang en de begeleiding in België voor te bereiden)
Transfer van vluchtelingen in België door de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM)
Na de aankomst:
o "Formele" asielaanvraag9
o Eerste opvang (in groep) van ongeveer 6 à 7 weken in de opvangcentra van FEDASIL
o Fase na de opvang: transfer naar een private woning en specifieke begeleiding bij de
integratie door de OCMW's in samenwerking met de begeleidende partners
(verenigingen) gedurende een periode van minstens 12 maanden.
Voornaamste actoren die betrokken zijn bij de hervestiging
De voornaamste actoren die betrokken zijn bij het programma voor hervestiging zijn:
• De Staatssecretaris, bevoegd voor het hervestigingsbeleid in België
• Het CGVS, bevoegd voor de selectie en documentatie van vluchtelingen en de coördinatie
van het programma voor hervestiging voor deze aspecten
• FEDASIL, verantwoordelijk voor de transfer, de opvang en de (opvolging van) de begeleiding
na de opvang, samen met de OCMW's en de verenigingen en de coördinatie van het
hervestigingsprogramma voor deze aspecten
• De Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ), bevoegd voor de toegang tot het grondgebied
• Het Hoog Commissariaat voor de Vluchtelingen, referentie voor de dossiers in België en de
coördinatie van het mondiale hervestigingsprogramma
• De IOM, als partner bij de overplaatsing en de daaraan verbonden activiteiten
• De Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken, bemiddelaar en beoordelaar bij de keuze
van prioriteiten
• De Programmatorische Overheidsdienst Maatschappelijke Integratie, bemiddelaar die contact
houdt met de OCMW's
• De OCMW's van de steden en gemeenten waarin de vluchtelingen zich gaan vestigen
• De Unie van Steden en gemeenten
• De regionale partners (verantwoordelijk voor het integratiebeleid)
• De verenigingen die gespecialiseerd zijn in de begeleiding van vluchtelingen.
Op federaal niveau wordt op regelmatige basis interdepartementaal overleg georganiseerd om de
aankomsten te plannen en te coördineren. Periodiek worden ook vergaderingen georganiseerd met
8
Alleen de commissaris-generaal of een van zijn adjuncten is bevoegd om het statuut van vluchteling toe te kennen. De
minister geeft toelating voor toegang tot het grondgebied. In de praktijk geeft de commissaris-generaal zijn advies aan de
minister die, na goedkeuring, de instructie bezorgt aan de Dienst Vreemdelingenzaken om de visums toe te kennen.
9
De personen die geselecteerd zijn voor hervestiging in België moeten volgens de procedure, een formele asielaanvraag
indienen op het Belgisch grondgebied. Dankzij de selectieprocedure zal deze aanvraag toch worden onderzocht door het CGVS
en zal het statuut van vluchtelingen worden toegekend enkele dagen na hun aankomst in België, wanneer deze personen in het
opvangcentrum verblijven.
4
deelnemende partijen (institutionele en niet-institutionele partners op federaal, regionaal, lokaal maar
ook op internationaal vlak). De volgende bijeenkomst is gepland op 16 september 2014. Indien u
hieraan wenst deel te nemen, neem contact op met ons op 02/548.80.51 of via
[email protected].
5

Download Report