artikel

De Binnenvaartkrant
25 februari 2014
5
Fiscaal voordeel voor vleugelvoortstuwing in de binnenvaart
Schoon schip maken
De techniek moet dan voldoen aan
de generieke besparingsnorm voor
transportmiddelen.’
DOOR IMKE HAMACHER*
Varen met vleugels – het kan.
O-foil vertaalde het vleugelprincipe waarmee dieren zich zo
efficiënt voortbewegen naar
techniek. Het resultaat is een innovatief voortstuwingssysteem
voor schepen: een brede vleugel
die op en neer beweegt en zo
stuwkracht genereert. Het duurzame alternatief voor de scheepsschroef levert tot 50 procent
brandstofbesparing op. De techniek komt sinds 1 januari 2014
in aanmerking voor de fiscale
Energie Investeringsaftrek. Dubbel voordeel voor de schipper
dus: minder energiekosten én
belastingvoordeel.
‘Eigenlijk is al honderd jaar bekend
dat het vleugelprincipe voor efficiëntere beweging zorgt dan een
schroef’, vertelt Patrick Heuts van
het jonge bedrijf O-foil dat systemen met vleugelvoortstuwing ontwikkelt. ‘Lange tijd bleef het mechanisch lastig uitvoerbaar. We
hebben het concept erg moeten
versimpelen om de vleugelbeweging technisch te kunnen nabootsen.’
‘Inmiddels is er meer aandacht voor
de techniek en doen ook universiteiten er onderzoek naar. Verder
dan het bouwen van een schaalmodel gaan zij meestal niet. Wij houden ons echt bezig met de industriele kant; zorgen dat de techniek op
grote schaal werkt en – niet onbelangrijk – ook verkoopbaar is.’
Diepgang
De huidige binnenvaart maakt eigenlijk gebruik van te kleine schroeven, vertelt Heuts. ‘De diameter is
te klein voor de stuwkracht die de
schroef moet leveren. De rivier
heeft maar een bepaalde diepgang
en de schroef mag niet onder het
schip uitsteken. De zeevaart heeft
geen last van die dieptebeperking
en gebruikt hele grote langzaam
draaiende schroeven – veel efficiënter.’
Voor de binnenvaart is vleugelvoortstuwing een betere oplossing.
‘Door het oppervlak in de breedte
Duurzaam ondernemen
Erkenning
Duurzaamheid biedt ondernemers kansen om te innoveren en nieuwe markten aan te boren. Met als resultaat economische groei, winst voor het milieu én een groen imago. Ondernemers met duurzame ambities
kunnen terecht bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. De rijksdienst stimuleert innovatie en
duurzaam ondernemen, biedt financiering, kennis en partners. RVO.nl attendeert beleidsmakers ook op
belemmerende wetten en regels, zodat ondernemers kunnen ondernemen.
www.rvo.nl/duurzaamondernemen
Dat vleugelvoortstuwing in aanmerking komt voor de EIA is goed
nieuws voor O-foil. ‘Het is erkenning voor onze techniek’, zegt
Heuts. ‘We hebben er zelf niet direct
profijt van, maar de scheepseigenaar wel. De EIA verlaagt de drempel om te investeren, hopelijk gaan
wij dat merken.’
Na die eerste grote investering levert de techniek al snel economisch
voordeel op, zegt Alkema. ‘Een 86meter-schip verbruikt jaarlijks
200.000 tot 300.000 liter brandstof. Als je daarop de helft bespaart,
scheelt dat enorm in de portemonnee: zo 80.000 euro per jaar. Ik
hoop dat Rijkswaterstaat het goede
voorbeeld geeft en schepen met
vleugelvoortstuwing bestelt.’
Tweede leven
De Triade werd als eerste schip met de vleugelvoortstuwing van O-foil uitgerust.
te vergroten creëer je meer stuwkracht zonder de diepgang te belemmeren. Daarom focussen we op
de binnenvaart, daar valt nog veel
te winnen op efficiëntie en kosten.’
Vorig jaar ging het eerste schip met
vleugelvoortstuwing van O-foil te
water: het ms Triade. Het achterschip werd vanaf het ruimschot volledig vernieuwd. Heuts: ‘Je kunt de
schroef van een bestaand schip niet
zomaar vervangen door een vleugel, er is een hele systeemtransformatie nodig. Daarom vervangen we
het hele achterschip, dat is financieel interessanter dan ombouwen.’
De praktijk blijkt zoals altijd weer-
Energie Investeringsaftrek
De Energie Investeringsaftrek (EIA) is een fiscale regeling waarmee
de overheid investeringen in energiebesparende bedrijfsmiddelen en
duurzame energie stimuleert. De Rijksdienst voor Ondernemend
Nederland voert de regeling uit in opdracht van het ministerie van
Economische Zaken. Met de EIA kunnen ondernemers 41,5 procent
van de investeringskosten van energiebesparende maatregelen aftrekken van de fiscale winst. Daardoor betalen zij minder inkomsten- of
vennootschapsbelasting. Het netto EIA-voordeel is ongeveer 10 procent van de investeringskosten.
In de brochure Energielijst 2014 staan alle bedrijfsmiddelen die in
aanmerking komen voor de EIA. De energielijst, het digitale meldingsformulier via eLoket, voorbeeldprojecten, nieuwsberichten en
het jaarverslag zijn te vinden op www.rvo.nl/eia.
Naast de EIA kunnen bedrijven gebruikmaken van de Milieu Investeringsaftrek (MIA) en de Vamil (willekeurige afschrijving milieuinvesteringen), een soortgelijke regeling voor milieuvriendelijke
technieken, zoals hybride scheepsmotoren of milieuvriendelijke
scheepshuid. Meer informatie: www.rvo.nl/miavamil.
barstiger dan de theorie. ‘Bij het
introduceren van een nieuwe technologie loop je altijd tegen dingen
aan. Tijdens de bouw heb ik nog
details van het ontwerp gewijzigd.
De marktintroductie van vleugelvoortstuwing is er, maar we staan
nog aan het begin van de optimalisatiecyclus.’
energiezuinige maatregelen waarvoor ondernemers Energie Investeringsaftrek (EIA) kunnen aanvragen
bij RVO.nl.
Alkema behandelt met veertig collega’s zo’n 15.000
tot 20.000 aanvragen per jaar
Niet alleen nieuwe schepen zijn
gebaat bij vleugelvoortstuwing, de
techniek geeft bestaande schepen
een tweede leven. Heuts: ‘Er gaan
schepen naar de sloop die nog een
prima voorschip hebben. Met een
nieuw achterschip met vleugelvoortstuwing kunnen die zo nog
vijftig jaar mee. We kunnen de bestaande vloot moderniseren.’
Aan potentie en interesse geen gebrek, nu moet O-foil nog de kans
krijgen. ‘Mensen wachten het liefst
tot de techniek volwassen is, maar
zo ver moet het eerst komen. Iemand moet bereid zijn en durf hebben om te investeren. We bevin-
Potentie
Die ontwikkelpotentie maakt
de techniek
veelbelovend,
vindt Hendrik
Alkema van de Rijksdienst
voor Ondernemend Nederland
(RVO.nl, het voormalige Agentschap NL). ‘De schroef is uitontwikkeld. Het is een prima techniek,
maar er is vrijwel geen rendementsverbetering meer te behalen.’
‘Vleugelvoortstuwing is vrij van veel
beperkingen. De beweging creëert
minder wervelingen onder water en
is efficiënter. Eerdere pogingen om
vleugelvoortstuwing voor schepen
mogelijk te maken vonden geen
navolging omdat ze complexer waren. Dat maakt een techniek kwetsbaar. De techniek van O-foil is robuust en gaat niet ten koste van de
diepgang. Dat is voor de binnenvaart erg belangrijk, maar ook voor
zeevaart zie ik mogelijkheden.’
Fiscaal voordeel
Door de efficiëntere aandrijving
bespaart vleugelvoortstuwing tot
wel 50 procent brandstof op een
schroef. Terecht staat de techniek
sinds dit jaar op de Energielijst met
van ondernemers uit alle sectoren.
‘Ook voor andere technieken kan
de binnenvaart EIA aanvragen, zoals energiezuinige scheepsmotoren,
spudpalen en schroefasgedreven
generatoren. Ook als een techniek
niet specifiek op de energielijst
staat, maar wel aantoonbaar energie bespaart, kun je EIA aanvragen.
den ons nu in de zogenoemde valley of death: we hebben bewezen dat
vleugelvoortstuwing werkt, nu
moet de markt het nog oppikken.’
*in opdracht van RVO.nl