Nieuwe Maas Parcours

NieuweMaasParcours
Nieuwe
Maas
Parcours
Langs
de rivier
door
Rotterdam
28 km over noord- en zuidoever
van de Nieuwe Maas
B
F
C
E
A
D
G
Printversie
21 24
C OO
LSIN
e
es
ka
d
m
pj
Leuvehaven
P
r
nd
He
Ko
eg
sw
off
nc
ve
n
W
wi
de
Lo
at
pla
ur
Zu
Vu
AN
Rijnhaven
ZU
ID
n
OP
16
Nz.
en Oz.
ven
k
ledij
e Hil
Bred
Veerlaan
Maashav
77
TER
de
enka
shav
Maa
ven
sha
Maa
DA
M
ven
sha
Maa
Zz.
n
elaa
Puts
G
15
MAASSILO
Maashaven
N
LAA
PLE
44 46
INW
k
illedij
ph
ol
W
t
ch
bo
ts
r
ae
DORDTSELAAN
N
ne H
LSE
BRIE
AA
Groe
KL
jns
he
re
DO
nla
an
2
Mi
EG
ZUIDERPARK
k
illedij
G
WE
NW
A
VA
AHOY
ne H
Zuidplein
P+R
Groe
DORPSWEG
Strevelsweg
STREVE
LSWEG
MAASTUNNEL
DELIPLEIN
18
ech
havtseen
13
ha
at
LA
ndr
OT
en
tra
HNY
Maa
Kate
n
ven
ha
Rijn
sha
2e
nn
66
r
Linke
aven
Veerh
H
ar
M
R
ve
Bi
ms
en
na
ha
oo
rhav
AL
ven
a
ss R
Charloisse
Hoofd
HOTEL
NEW YORK
RD
eg
jeb
Vee
JKW
kha
aqu
r
line
p
ey
t
laa
rw
IE
AP
IN
LM
HE
IL
W
e
A
ven
obsha
Sint-J
P
58
e
ad
k
ark
oo
20 23 25
Wilhelminaplein
d
rka
te
es
W
Sp
F
61
Pi
e
ad
sk
KOP VAN ZUID
G
ille
m
RU
an
Or
SB
AT
MU
RA
NDI
Par
EUROMAST
ST
Entre
HNY
HET PARK
aven
poth
AS
17
WERELDMUSEUM
8
48
SE
ER
-
gs
n
ni
tg
en
Ro
ije
jk
SCHIEDAMSEDIJK
T
AA
ST
R
EN
SS
U
H
O
C
Bo
o
s
rin
de
a
ikk
en
en
hav
Nassau
O
NO
A
IL
RE
E
RD
DE HEF
Fe
at
ra
st
RO
AVE
W
at
tra
R
's-G
IJK
ED
ZE
T
ES
MA
n
ve
ha
r
de t
n traa
Vaaks
T
Leuvehoofd
e
ad
sk
ND
lms
Za
44 46
e
G
RU
60
kad
SB
M
ND
e
oor
32 48
aa
LA
TE
B
Buiz
nsp
EM
gel
rsin
ste
We
R
n
Leuvehaven
S
VA
te
Oos
ILL
HNY
Rhij
e
rkad
k
er
Bo
68
liet
ve
lw
k
at
W
g
ha
HET WITTE
HUIS
tblaa
Wes
Ha
de
reng
gv
rin
Ou
Boe
Hillelaa
WAL
k
Blaa
nwe
inne
eB
uw
Nie
nweg
int-Janshaven
Blaak
Churchill
plein
's-GRAVENDIJK
lan
B
Beurs
Westersingel
at
dstra
VA
UR
GEL
e
iskad
t-Kru
Wes
UM
LS
A
NW
G.
G
WE
A16
legenda - legend
an
Kralingse Zoom
Oud
la
eng
at
rka
AS
BO
extra route - extra route
Kra
lin
MA
tunnel/viaduct - tunnel/viaduct
gse
B ur
de
omleiding voor fietsers - detour for cyclists
Zoo
m
gem
ees
ter
Buiz
Nieuwe Maasparcours - New Meuse Trail
P+R
UL
EV
A
AR
B trajecten - tracks
D
fietsknooppunt - cycling node
60
21 24
uitzichtpunt - scenic view
AB
RA
SE
EG
veer Hotel New York - ferry Hotel New York
HNY
ling
se Z
o
nha
ven
n
WATERTOREN
café/restaurant - café/restaurant
VVV Rotterdam - Tourist Information
Wa
tert
ore
waterbus/aqualiner - water bus
LW
om
l aa
e
OR
Kra
ad
opstappen watertaxi - water taxi boarding point
EV
ren
dk
ge
en
hav
Nassau
or
nta
no
CK
terto
t
aa
RIJ
Wa
ije
Pla
Fe
AN
metro/bus/tram - metro/bus/tram
23
32
MV
weg
67
200 meter
DWL-TERREIN
k
erdij
Ness
eg
sinweg
en
C
on
rdijk
Schaa
erdijk
M
VI
AD
cht
EIL
pje
die
Zuid
D
t Sm
itka
145 183
en
av
eh
de
Boterdiep
Burg.
elaan
v.Slijp
JOHN F. KENNEDYWEG
NWEG
23
STADIO
DE KUIP
ne H
illedij
k
G
WE
PIA
YM
OL
EG
MW
U
SE
OS
L
CO
23
63
ks
Pie
ENE
BRI
IJSSELMONDE
ee
T
RD
NOO
140
Kr
UC
Beije
rland
selaa
n
AN
V
AND
Hoendiep
SE
a as
Pu
Heeck van
lstra
at
RD
a
G
OO
sn
dre
RU
Ness
eg
nw
dio
EN
rbu
or
ar D
DB
OR
e
u
w
er
nk t
Klistraa
Sta
Pu
e
wat
NO
Nie
rte
an
tsela
ijk
rd
aa
h
Sc
NE
SCH
E
RIE
NB
DE E
Ko
RK
e
nad
me
Pro
VA
en
av
sh
VA
ium
Riv
66
48
62
A16
erw
21 24
tra
tlo
MALLEGAT
ld
IJsse
at
s
od
hie
Sc
Zuid
pad
t
kwa
Drin
Buitenbas
t
raa
kst
Pie
rso
Pe
av
sh
at
tra
on
ms
rso
oo
jeb
Pe
an
Or
66
Toe
olkerl
an V
OLYMPIAWEG
NVLI
MOLE
N
AA
ET
e Hil
ledijk
Bree
eg
Breew
Adria
lein
Breep
aan
Groe
Dwarsdijk
IZ
HU
KR
K
EE
L
EN
GROENINX VAN ZOELENLAAN
OO
ST
B
B
B
FF
F
C
E
A
A
C
EE
A
D
D
G
A
G
Maastunnel – Willemsbrug 3,4 km
B
Vanuit de Maastunnel rechtsaf over
de Parkkade en via de Westerkade
langs de beelden van Poseidon en
Peter de Grote om de Veerhaven heen.
Op de kop staan vijf borstbeelden van
prominente Rotterdammers, voormalige bewoners van de Parklaan en het
Westplein. Over de Willemskade naar
het Willemsplein met aanlegsteigers
van Aqualiner, Waterbus en Spido en
onder de Erasmusbrug door. Fietsers
gaan bovenlangs.
Na de Nieuwe Leuvebrug voor het
Oorlogsmonument voor Zeevarenden de trap af naar het Leuvehoofd,
fietsers nemen de helling naar
beneden, en verder over de
Boompjes(kade) met de Internationale Vlaggenparade.
Over het Bolwerk, onder het bruggenhoofd van de oude Willemsbrug door
en langs het Maasbeeld, bijgenaamd
De Waslijn, van Auke de Vries.
E
F
Mallegat - Erasmusbrug 3,5 km
Via Persoonshaven en Schietloodstraat om het zorgcentrum De Steenplaat heen. Via de Piekbrug naar de
Piekstraat en langs het complex van
Hunter Douglas. Bij de Feijenoorddijk
rechtsaf, via het parkje naar de rivier
en linksaf over de Feijenoordkade. Bij
de Feijenoordhaven via een smalle
brug naar de overkant, fietsers om
de haven heen, en verder langs de
Feijenoordkade. Bij de Nassauhaven kade volgen en rechtsaf over
de Nassaubrug, een ophaalbrug, de
Roentgenstraat in.
B
B
B
F
E
A
C
D
C
E
A
D
D
Willemsbrug - de Esch 3,8 km
Over de Oosterkade en de Boerengatbrug naar de Rhijnspoorkade
onderlangs de Maasboulevard.
Voor het tankstation rechtsaf naar
beneden naar de Oude Plantage.
Voor roeivereniging Nautilus linksaf,
naar rechts via de kop van de Wa-
C
FF
C
C
G
B
Ter hoogte van de Nassaustraat
(links) rechtsaf langs het terrein
van Unilever tot de Koningshaven.
Linksaf onder de voormalige spoorbrug met heftorens (De Hef) door
tot de Koninginnebrug. Via zebra
oversteken naar het Stieltjesplein
(fietsers afstappen), rechtsaf naar de
Stieltjesstraat en via zebra terug naar
de waterkant. Langs kinderkunsthal
Villa Zebra, hotel Pincoffs, Poortgebouw en Kindermonument naar het
Wilhelminaplein met de Maastoren.
tertorenhaven, de trap op naar de
Watertorenweg en via het pad op de
dijk, de Buitenbassinweg, naar het
werkhaventje.
Fietsers linksaf via de Rijsakkerlaan,
Oude Plantagedreef naar de Watertorenweg.
de Esch – IJsselmonde 4,9 km
Via de Nesserdijk en de Schaardijk brug. Voor voetgangers is er op beide
onder de Van Brienenoordbrug door, oevers een trap. Aan de zuidzijde trap
linksaf en via het fietspad over de af en rechtsaf, tunneltje door.
D
G
G
F
Erasmusbrug – Maashaven, 5 km
G
Oversteken bij de Erasmusbrug naar
de Wilhelminapier, rechts naar het
water en over de Holland Amerikakade langs het KPN-gebouw, de drie
geschakelde woontorens van De Rotterdam, de cruiseterminal, het World
Port Center naar het sculptuur Lost
Luggage en Hotel New York. Aan
het einde van de Wilhelminapier de
kade volgen en via de Rijnhavenbrug
naar het Deliplein op het schiereiland
Katendrecht.
Bij de Veerlaan rechtsaf en bij de
Linker Veerdam terug naar de rivier
en linksaf het water volgen tot de
Maashaven met aan de kade het
s.s. Rotterdam.Via Maashavenkade en Maashaven Nz. rechtsaf naar
Maashaven Oz. Fietsers bovenlangs,
wandelaars volgen een pad halverwege het talud tot de steiger voor de
watertaxi, daarna omhoog en onder
het metroviaduct verder langs de
Dijkwerkers tot de Maassilo.
B
B
F
F
C
C
E
E
A
G
D
E
A
A
D
D
IJsselmonde – Mallegat 4,9 km
Na het tunneltje linksaf, bij het stoplicht rechtsaf de Willem van Gelderstraat in, voetgangers via de dijk.
Linksaf de Bovenstraat in en direct
na de brug naar rechts tot het Zuiddiepje. Het water volgen, rechtsaf
langs de Kreeksehaven en rechtsaf
bij de Burgemeester van Slijpelaan.
Via de Stadionweg langs een bedrijventerrein, dat vanwege de rommelige
aanblik Klein België wordt genoemd.
Bij het Hoendiep rechtsaf tot de brug
naar het Eiland van Brienenoord.
Linksaf via het Boterdiep en de Piet
Smitkade, voorbij het parkeerterrein
om de vangrail heen en verder langs
de rivier. Linksaf bij de Klinkerstraat,
rechtsaf via de Korte Stadionweg en
voorbij het tankstation rechtsaf door
het Mallegatpark naar de rivier. Bij
het hek linksaf de Passerstraat in.
E
G
G
G
A
D
Maashaven–Maastunnel, 3 km
Bij Maashaven Zz. voor de Maassilo
rechtsaf en na 900 m. bij de Gerrit
Broerszstraat linksaf. Bij het tankstation aan de Brielselaan rechtsaf,
fietsers via fietspad, wandelaars over
de dijk en over de Doklaan, langs de
wand met rozen en de stalen gevel
van de voormalige vuilverbranding
rechtsaf naar het Charloisse Hoofd.
Via de ingang tot de tunnel voor voetgangers en fietsers met de roltrap
naar beneden. Door de tunnel naar
de overkant van de rivier.
Hoe en wat
A
B Maastunnel – Willemsbrug
De Euromast en Het Park behoren tot de bekendste attracties van
Rotterdam. De Parkkade is een vrije ligplaats voor zeeschepen. Langs
de Wester-, Veer- en Willemskade staan imposante panden uit de 19de
en vroege 20ste eeuw, zoals het Westerkadehuis, het Atlantic-Huis, het
Wereldmuseum en het gebouw van de Koninklijke Roei- en Zeilvereniging De Maas. Aan de overkant zien we de wolkenkrabbers van de
Kop van Zuid met daartussen Hotel New York en de cruiseterminal.
De Veerhaven is een jachthaven voor zeegaande, historische schepen.
Op het halfronde plein aan de Veerkade staat het monument voor ir.
Pieter Caland, ontwerper van de Nieuwe Waterweg.
In de Leuvehaven liggen historische vaartuigen van het Havenmuseum,
waaronder RDM-stoomslepers, een graanelevator en een drijvende bok.
Het glazen horecapaviljoen aan de Boompjes is ontworpen door Francine Houben, het houten bestek is van Kunst en Vaarwerk.
Op het Noordereiland staat karakteristieke, laat-19de-eeuwse bebouwing als het Hulstkampgebouw en het kantoorpand van Ooms.
Bij het oude bruggenhoofd bevindt zich een bord met het getal 1000,
de afstand in kilometers tot het begin van de bevaarbare Rijn.
Bij de oprit onder de Willemsbrug zijn we ter hoogte van de Oude
Haven en Het Witte Huis, ooit het hoogste kantoorgebouw van Europa.
De Oude Haven, met historische werf, ligt vol historische binnenvaartschepen.
B
C Willemsbrug - de Esch
Aan het Bolwerk en aan de Maasboulevard liggen passagiersschepen
van de Rijnvaart en raderstoomboot De Majesteit.
Aan de overkant zien we De Brug, een indrukwekkend kantoorgebouw
op poten uit 2005, boven de bestaande fabriek van Unilever uit 1891.
De Watertoren uit 1873 hoorde bij het Gemeentelijk Drinkwaterleidingterrein (DWL-terrein). In de toren bevinden zich woningen, kantoren en
horeca. Op het DWL-terrein werd een nieuwe woonwijk gebouwd, waarbij veel karakteristieke elementen van ‘het Waterwerk’ behouden zijn.
C
D de Esch – IJsselmonde
Achter de Nesserdijk ligt het natuurgebied de Esch.
Vanaf de Van Brienenoordbrug zien we links hoe de Hollandse IJssel
uitmondt in de Nieuwe Maas en rechts het oude dorp IJsselmonde,
voor het eerst genoemd als Islemunde in 1072.
D
E IJsselmonde – Mallegat
In de loop der eeuwen was IJsselmonde driemaal een kasteel rijk. Het
laatste werd in 1900 gesloopt. In 1941 werd het agrarische dorp met
kapitale boerderijen door Rotterdam geannexeerd. In de vruchtbare
polders verrezen, vanaf de jaren zestig, nieuwbouwwijken die samen
Groot-IJsselmonde vormen. De Veranda, de wijk aan de Piet Smitkade,
is gebouwd op het voormalige terrein van scheepswerf en machinefabriek Piet Smit Jr. Vanwege de nabijheid van De Kuip zijn de straten
vernoemd naar personen uit de geschiedenis van de voetbalclub
Feyenoord. De halve bollen en de watertoren in het Mallegatpark zijn
een erfenis van de gasfabriek Feijenoord.
E
F Mallegat - Erasmusbrug
Langs de Piekstraat staat oude, industriële bebouwing die voor een
deel wordt hergebruikt door jonge bedrijven.
Voorbij de sociale woningbouw op het voormalige terrein van scheepssloperij Simons komen we bij de herenhuizen aan de Feijenoordkade waarvan
de gevels zijn gerestaureerd en de woningen erachter nieuw zijn gebouwd.
Aan de overkant staat de voormalige watertoren op het DWL-terrein.
‘De Hef’ werd in 1928 in gebruik genomen en is een ontwerp van Pieter
Joosting. Sinds de opening van de spoortunnel in 1993 is de brug buiten gebruik. Het imposante bouwwerk is niet gesloopt maar werd als
industrieel monument gespaard. De Koninginnebrug dateert uit 1929
en werd ontworpen door A.H. van Rood.
Het Poortgebouw werd in 1879 gebouwd als kantoor van de Rotterdamsche Handelsvereeniging van Lodewijk Pincoffs. Het Joods
Kindermonument bij het restant muur om het voormalige Gemeentelijk
Haventerrein werd in 2013 onthuld. Het bevat de namen van 686 Rotterdamse kinderen die naar Westerbork werden weggevoerd.
De Maastoren uit 2009 is met 161,2 meter het hoogste gebouw van
Nederland. Links staat het gerechtsgebouw, op het luchtrooster ervoor
zit een herdenkingsplaatje als herinnering aan verzetsman Leendert
Eland. Hij werd hier op 6 februari 1945 op de vlucht doodgeschoten.
F
G Erasmusbrug – Maashaven
De Wilhelminapier maakt deel uit van de Kop van Zuid en was decennialang het grondgebied van de Holland-Amerika Lijn (HAL), die in
1873 werd opgericht. Op de pier bevonden zich kantoren, werkplaatsen, loodsen, vemen en aankomst- en vertrekhallen.
Hotel New York, op de kop van de pier, is gevestigd in het voormalige
hoofdkantoor van de HAL, die het imposante gebouw in 1984 verliet.
Het schiereiland Katendrecht ligt ingeklemd tussen de Rijn- en Maashaven wat de bijnaam De Kaap verklaart. Het dorp Katendrecht werd
in 1199 voor het eerst genoemd. Aan het begin van de 20ste eeuw
verdween door het graven van de Maashaven het oude dorp grotendeels, aan het einde verdween het havenbedrijf van Katendrecht. Op de
vrijgekomen terreinen verrezen moderne woningen, het Deliplein kreeg
een facelift en Katendrecht begon aan een derde jeugd.
Het s.s. Rotterdam werd in 1958 te water gelaten. Na vele omzwervingen en een grondige restauratie keerde het schip in 2008 onder
massale belangstelling terug in haar thuishaven en begon in 2010 een
nieuw leven als toeristische attractie. Aan boord bevinden zich onder
meer een hotel, restaurants en bars.
De Maashaven werd gegraven als graanhaven. Het silhouet van de
Maassilo beheerst het beeld. De haven lag in het verleden vol graanschepen, elevatoren en rijnaken.
G
A Maashaven – Maastunnel
Bij de Watersnoodramp van 1953 liep de kade langs de Maashaven
over, waarna deze werd verhoogd tot Deltahoogte. Het pad ligt op de
oorspronkelijke hoogte van de kade.
Voor de Maassilo staat op palen in het water een kantoorgebouw van
architect Herman Haan. Aan de Brielselaan staan behalve de Maassilo, fabrieken van Quaker Oats en Meneba.
Achter de Brielselaan ligt de Tarwebuurt met straatnamen die verwijzen naar het graanbedrijf: Gerststraat, Roggestraat, Speltstraat, Stoppelstraat en Tarwestraat.
Op het Charloisse Hoofd hebben we zicht op het s.s. Rotterdam, de
Erasmusbrug, de Euromast, Het Park, het Scheepvaart- en Transportcollege (met overhangende collegezaal), de kranen van de Waalhaven
en de ventilatiegebouwen van de Maastunnel op beide oevers.
De Maastunnel was de eerste autotunnel in Nederland. De bouw
begon in 1937 en het werk was voltooid in 1942. De tunnel is nu een
Rijksmonument.
Extra rondes
Het Park, 2 km
Het Park werd halverwege de 19de eeuw
aangelegd door de Haarlemse tuinarchitecten
Zocher. In 1875 werd het landgoed De Heuvel
aangekocht en bij Het Park gevoegd. Met
grond uit de nieuwe Tweede Katendrechtsehaven werd in 1896 langs de rivier de ‘Bult van
De Jongh’ of Parkheuvel opgeworpen, vanwaar
men een prachtig uitzicht heeft over de rivier.
Noordereiland, 3 km
Via de Koninginnebrug komen we op het
Noordereiland. Een wandeling over de kades
rond het eiland biedt een bijzondere kijk op
de rivier en de omringende stad. Het eiland
zelf herbergt vele schatten op het gebied van
beeldende kunst en architectuur.
De Esch, 2 km
Het poldertje De Esch is een fraai natuurgebied. Er staan twee boerderijen. De Rozenhof
dateert uit de eerste helft van de 19de eeuw, is
gerestaureerd en geeft onderdak aan diverse
instellingen. Er waren plannen het poldertje te
gebruiken als baggerdepot of geheel af te graven, zodat de duwvaart makkelijker de bocht in
de rivier kon ronden.
Eiland van Brienenoord, 3 km
Via de brug over het Zuiddiepje komen we op
het Eiland van Brienenoord, het laatste riviereiland bij Rotterdam met getijdekreken aan de
oostkant. Het ontstond aan het begin van de
19de eeuw en dankt zijn naam aan baron Van
Brienen van de Groote Lindt, die er in 1845 een
zalmvisserij vestigde.
Rotterdam en de rivier
De Rotterdamse architect ir. W. van Tijen (1894 – 1974) schreef in 1947 met Rotterdam anno 2000, werk- en woonstad een scenario voor de toekomst. In zijn visie
moest er voor het einde van de twintigste eeuw veel veranderen.
‘Rotterdam leeft van de Maas en de Rotterdammer wil contact met zijn rivier. De leus
“Rotterdam en de Maas” wordt onder de burgerij steeds luider gehoord. Op zichzelf
pleit het zeker voor de vitaliteit van ons bedrijfsleven, dat het zo elke meter van de
Maasoever heeft opgeëist, maar de overheid had nooit mogen toelaten, dat het leven
van de burgerij en dat van de rivier zo geheel en al van elkander zouden worden losgemaakt.’
Daar moest verbetering in komen. In de jaren tachtig van de twintigste eeuw ging
de wens van Van Tijen gedeeltelijk in vervulling doordat de haven zich in westelijke
richting verplaatste. Bedrijven maakten plaats voor woningbouw wat de skyline
van de stad ingrijpend veranderde.
Van Tijen verbond een aantal voorwaarden aan zijn scenario voor het herstel van
de band tussen burger en rivier.
‘Nodig zijn beleid, werkkracht en vooruitzien en vooral liefde voor de stad.’
Met deze vier elementen is het mogelijk rivier en stad nog dichter bij elkaar te
brengen. Dat is Van Tijens postume opdracht voor de 21ste eeuw. Het Nieuwe
Maasparcours speelt daarin een belangrijke rol.
Binnenhaven, 2 km
Een rondje rond de Entrepot- en Binnenhaven
gaat over historisch terrein. Het voormalige
havengebied op de Kop van Zuid is omgetoverd
tot een moderne woonwijk. De Entrepothaven
bij het Vrij-Entrepot (een douanegebied) en de
Binnenhaven doen nu dienst als jachthaven.
Rijnhaven, 2 km
Een rondje om de Rijnhaven toont de enorme
transformatie die dit voormalige havengebied
onderging. Op de Wilhelminapier staat een
aantal markante gebouwen. New Orleans,
met onderin het filmtheater LantarenVenster,
is de hoogste woontoren van ons land. In
Las Palmas is het Nederlands Fotomuseum
gevestigd. Langs de Posthumalaan verdwenen
de havenvemen.