Een reis door het oerwoud van de Italiaanse keurmerken: DOP, IGP

Een reis door het oerwoud van de Italiaanse keurmerken:
DOP, IGP, SGT, VDT, DOC, DOCG, IGT
Geen land in Europa kent zoveel beschermde oorsprong en kwaliteitskeurmerken
als Italië. We kennen allemaal wel de aanduiding DOP of IGT op bijvoorbeeld
Balsamico Azijn, Parmezaanse Kaas, vleeswaren en noem maar op. Toch zijn dit
slechts twee van de zeven aanduidingen. Wij hopen met dit “weetje” u een beetje
wegwijs te maken in de wirwar van de keurmerken.
De aanduidingen DOP, IGP en SGT gelden voor veel producten zoals wijn, kaas,
vleeswaren, groenten en fruit, olijfolie en zelfs levende have als varkens, koeien
en pluimvee.
In de meeste gevallen geldt voor DOP dat naast het gebied waar een product
vandaan moet komen ook de wijze van produceren is voorgeschreven. Neem
bijvoorbeeld de Lardo Di Colonnata, die alleen zo mag heten als die uit de
omgeving van Colonnata komt, maar ook alleen dan het keurmerk krijgt als de
Lardo volgens een vastgesteld productieproces is gemaakt.
In sommige gevallen wordt een keurmerk toegekend aan de wijze waarop een
product wordt bereid zoals in het geval van de Pizza Napoletana. Deze Pizza kan
uit heel Italië afkomstig zijn maar krijgt alleen het keurmerk als die op een
bepaalde manier is gemaakt.
DOP staat voor “Denominazione di Origine Protetta”. Dit is het keurmerk dat
aangeeft dat de grondstoffen volledig uit een bepaald gebied komen en ook in
dat gebied wordt geproduceerd en verwerkt. Bijvoorbeeld de Parmigiano
Reggiano (de Parmezaanse kaas) of de Aceto Balsamico di Modena.
IGP staat voor “Indicazione Geografica Protetta”. Het verschil met DOP is dat
deze aanduiding gebruikt wordt indien de grondstoffen slechts gedeeltelijk uit
een bepaald gebied komen of dat het product elders is verwerkt. Wanneer
bijvoorbeeld de Aceto Balsamico di Modena wel in de juiste regio wordt
geproduceerd maar buiten de regio wordt gebotteld dan krijgt het de IGP status
omdat het niet 100% volgens de wettelijk vastgestelde regels is gemaakt.
SGT staat voor “Specialità Tradizionale Garantita”, zeg maar; gegarandeerd op
traditionele wijze geproduceerd. Italië kent maar twee producten met deze
status: De al genoemde Pizza Napoletana en de Buffelmozzarella. Hiervoor geldt
dat ze in heel Italië mogen worden gemaakt maar volgens traditionele productie.
DOP en IGP kunnen nog gevolgd worden door de aanduiding PTN (Protezione
Transitoria Nazionale). Dit wil zeggen dat in afwachting van de toekenning van de
Europese keurmerken DOP of IGP voor een bepaald product er alvast tijdelijk
een nationaal beschermde status aan is verleend.
Hoewel de Italiaanse wijnen ook onder de Europese keurmerken DOP en IGP
vallen zijn hiervoor aanvullende voorwaarden gesteld. Hiervoor worden nog de
aanduidingen van voor de keurmerkherziening in 2009 gebruikt; DOC, DOCG, IGT
en VDT.
Het meest simpele keurmerk is VDT; Vino da Tavola. Op het etiket van deze
wijnen mag geen oogstjaar vermeld worden maar wel de gebruikte soort druiven.
Dit is wat we in Nederland een tafelwijn noemen. Omdat veel, vooral Toscaanse,
wijnen meer zijn dan een simpele tafelwijn wordt er door steeds meer
producenten voor hun wijn de IGP (IGT) status aangevraagd.
Wijnen die voor negentig procent uit een bepaalde streek komen worden
aangeduid met IGT (Identificazione Geografica Tipica). In 2009 is dit keurmerk
vervangen door IGP. Toch voeren veel wijnen nog de aanduiding IGT dat nog als
officiële kwaliteitsaanduiding gebruikt mag worden.
DOC staat voor “Denominazione di Origine Controllata”. Dit keurmerk geeft aan
uit welke regio bepaalde wijnen moeten komen en stelt eisen aan het percentage
van de druivensoorten die gebruikt mogen worden.
DOCG staat voor “Denominazione di Origine Controllata e Garantita”. Eigenlijk de
promotie van de DOC wijnen. Pas na tien jaar DOC status komt een wijn in
aanmerking om de DOCG status te verwerven.
Behalve voor de VDT wijnen worden maximum eisen gesteld aan de opbrengst
druiven per hectare, de opbrengst van de wijn en het alcoholpercentage.
De DOC en DOCG wijnen worden door de Italiaanse overheid op kwaliteit
gecontroleerd. De DOCG wijnen vanzelfsprekend strenger en vollediger dan de
DOC wijnen.

Download Report