66846 (17.67MB)

DIENSTKRING
IJ.-..
- ZUID
GILD..SPLEIN 1
O
ARNH^M
g I
RIJKSWATERSTAAT
DIRECTIE BQVENRIV IEHEN
A r r o n d i s s e m e n t kijn en U s s e l
a f d . Onderzoek Nieuwe O e v e r v e r d e d i g i n g e n
_Nota §9.1_
R a p p o r t p r o o f v e r d e d i g i n g e n l a n g s de IJSSEL
bij krar 915 en kmr 913*5 u i t g e v o e r d v o l g e n s
0 , 0 . DOH-58O.
DIENSTJAAR
1968
-
1969
Biblioli iccrVi i
DJssel:
5 k r i b v a k k e n b i j kmr 915 L.O.,
3 vakken g e s t r e k t e oever b i j kmr
918.5 R.O. en
3 k r i b v a k k e n b i j kmr 918.8 R.O.
u i t g e v o e r d v o l g e n s 0.0. BOR-58O d i e n s t
1968/1969.
A. I n l e i d i n g (Tek. 1)
Aan de I J s s e l i n de gemeenten Brummen en Steenderen
z i j n i n t o t a a l 11 proefvakken gemaakt met v e r s c h i l l e n d e
m a t e r i a l e n , h i e r v a n z i j n 8 k r i b v a k t a l u d v e r d e d i g i n g e n en
3 gestrekte oeververdedigingen.
Aan de l i n k e r o e v e r b i j kmr 915 z i j n 5 k r i b v a k k e n v e r d e d i g d , de o e v e r a a n t a s t i n g was h i e r zo g r o o t dat de a c h t e r
g e l e g e n zomerkade reeds geheel verdwenen was en de k r i b b e n
aan de l a n d z i j d e zover waren a a n g e t a s t dat a c h t e r l o o p s h e i d
n i e t meer d e n k b e e l d i g was ( f o t o 1 en 2 ) .
B i j kmr 918.5 aan de r e c h t e r o e v e r was over ^50 m l e n g t e
25 m van de oever a f g e s l a g e n waardoor v e r o n d i e p i n g e n van
h e t vaarwater was o n t s t a a n , hetgeen e r g h i n d e r l i j k was voor
de scheepvaart v o o r a l b i j l a a g water ( f o t o 3 en ^ t ) .
In het v e r l e n g d e van deze o e v e r v e r d e d i g i n g bevonden
z i c h d r i e s t e r k aangetaste k r i b v a k k e n waar i e t s aan gedaan
moest worden, w i l d e men de s t r o o m g e l e i d i n g s w e r k e n behouden.
B. U i t v o e r i n g .
Het werk i s u i t g e v o e r d door N.V. Aannemers- en H a n d e l s b e d r i j f
van Oord Werkendam t e Werkendam.
De d i v e r s e o e v e r v e r d e d i g i n g e n waren n i e t a l l e e n bedoeld
om de v e r s c h i l l e n d e m a t e r i a l e n t e beproeven maar ook om een
i n z i c h t t e v e r k r i j g e n i n het mechanisch verwerken van de
materialen.
H i e r v o o r Was i n de overeenkomst opgenomen dat g e b r u i k moest
worden gemaakt van een mechanische s t e e n s t o r t e r .
De g e b r u i k t e s t e e n s t o r t e r i s eigendom van bovengenoemde
firma.
De werkzaamheden z i j n u i t g e v o e r d met het volgende
m a t e r i e e l : d r i j v e n d e k r a n e n , d r a g l i n e s , d r a g l i n e s op een bak,
(inhoud trekemmer o f k n i j p e r v a r i e e r e n d van 750 t o t 1250 l t r . )
s t e e n s t o r t e r , b u l l d o z e r , o v e r s l a g s c h i p en o n d e r l o s s e r s .
1
C. B e s c h r i j v i n g van de u i t v o e r i n g .
1. Grondwerk.
Het g r o o t s t e g e d e e l t e van het grondwerk bestond u i t de
z a n d a a n v u l l i n g aan de g e s t r e k t e oever b i j kmr 9 1 8 . 5 «
E r moest 76OO m3 zand u i t de i n k a s s i n g worden gebaggerd en
ruim 10.000 m3 u i t de r i v i e r gewonnen en v e r w e r k t .
Het a a n v u l l e n van het zand werd e e r s t gedaan door een z e l f varende z u i g e r , d i e het met een t r a n s p o r t b a n d tegen de oever
a a n b r a c h t ; maar deze z u i g e r had onvoldoende c a p a c i t e i t om een
behoorlijke productie te v e r k r i j g e n .
Daarna i s men overgegaan op d r i j v e n d e kranen en o n d e r l o s s e r s
( f o t o 5 en 6 ) .
In de k r i b v a k k e n moest 2500 m3 zand worden aangebracht,
d i t i s gedaan met een z e l f v a r e n d o v e r s l a g s c h i p d i e het gebaggerde zand kon meenemen en i n het werk l o s s e n .
- 2 Door de s l e c h t e s t a r t en de v e r t r a a g d e l e v e r i n g van
m a t e r i a l e n stroomde vaak weer zand i n de i n k a s s i n g , waardoor deze opnieuw u i t g e b a g g e r d moest worden,
H i e r d o o r i s h e t zandgedeelte van h e t grondwerk een ong u n s t i g e post geweest.
K r i b v a k k e n 1 t/m 5 l i n k e r o e v e r kmr 915.0.
2. Vak 1. g r i n d 3-20 cm, d i k 0,30 m onder een t a l u d van 1 %
Na h e t grondwerk en p r o f i l e r e n werd h e t g r i n d d i r e c t
u i t h e t s c h i p op h e t zand aangebracht m.b.v. een d r i j v e n d e
kraan.
Een d r a g l i n e v e r w e r k t h e t g r i n d vanaf de wal en b r a c h t h e t
onder h e t gewenste p r o f i e l .
3. Vak 2
P u i n d i k 0,35 m onder een t a l u d van 1 i k„
Het p u i n werd aangevoerd met bakken en was voor de
h e l f t schone f a b r i e k s p u i n * . en voor de andere h e l f t s l o o p p u i n .
Het s l o o p p u i n b e v a t t e v e r s c h e i d e n e g r o t e brokken d i e
met een hamer werd s t u k g e s l a g e n .
Ook h e t p u i n werd met een d r i j v e n d e k r a a n g e l o s t en
met een d r a g l i n e v e r w e r k t .
k.
Vak 3
M i j n s t e e n , d i k 0,30 m onder een t a l u d van 1 : ^f.
Na h e t p r o f i l e r e n werd de m i j n s t e e n d i r e c t u i t h e t
s c h i p op h e t t a l u d gebracht en weer met een d r a g l i n e
geegaliseerd.
5. Vak k
F i j n b e s t o r t i n g s m a t e r i a a l 6-25 cm, d i k t e 0,30 m onder
een h e l l i n g van 1 : 3»
Ook d i t m a t e r i a a l werd d i r e c t u i t h e t s c h i p met een
d r i j v e n d e kraan g e l o s t en door een d r a g l i n e onder p r o f i e l
g e b r a c h t en daarna h i e r en daar met de hand wat b i j g e w e r k t .
6. Vak 5
B a s a l t s l a g 5 - 1 5 cm, d i k 0,25 m onder een h e l l i n g van
1 : 3.
De w i j z e van verwerken was voor d i t m a t e r i a a l d e z e l f d e
a l s voor de h i e r b o v e n omschreven m a t e r i a l e n .
Om een goede a a n s l u i t i n g t e v e r k r i j g e n met h e t strooma f w a a r t s gelegen hoge o e v e r l a n d i s 370 t o n e x t r a m i j n s t e e n
verwerkt.
Het t u s s e n gelegen o e v e r l a n d l a g a a n m e r k e l i j k l a g e r ,
ook l a g e r dan h e t w o r t e l e i n d van de k r i b en de k r u i n van
de gemaakte werken, zodat h e t gevaar aanwezig was dat de
aangebrachte v e r d e d i g i n g en de k r i b i n z e e r k o r t e t i j d zou
worden a a n g e t a s t .
G e s t r e k t e oevervakken
6, 7 en 8 r e c h t e r o e v e r kmr 918.5.
7. Vak 6
H i e r i s een b e k l e d i n g toegepast samengesteld u i t g r i n d
3 - 20 cm onder een t a l u d van 1 : 3l»
Over 100 m i s h e t g r i n d i n de g o l f z o n e , t e r b r e e d t e
van 12 m, bedekt met 500 kg/m2 s t o r t s t e e n 5 - 50 kg en over
50 m' met l o o d s l a k k e n 5 - ^ 0 cm.
1
- 3 -
-
3 -
Ter p l a a t s e van de s t o r t s t e e n o f l o o d s l a k k e n i s de
g r i n d l a a g 0,35 m, daar beneden 0,50 m d i k .
De bedekking l o o p t vanaf de bovenberm t o t 0,50 • beneden
een w a t e r s t a n d welke gemiddeld 1x p e r j a a r z a l worden onderschreden»
De bedekking i s toegepast om beweging van h e t g r i n d t e v o o r komen, Deze beweging ( r o l l e n ) kan worden v e r o o r z a a k t door de
h a a l g o l v e n van s n e l varende en/of s t e r k z u i g e n d e schepen.
Het aanbrengen van h e t g r i n d onder water geschiedde met
een mechanische s t e e n s t o r t e r .
Door de lage w a t e r s t a n d werd s l e c h t s h e t g e d e e l t e waar a l l e e n
g r i n d moest komen door de s t e e n s t o r t e r aangebracht? de 0,35
d i k k e l a a g werd met een d r i j v e n d e k r a a n d i r e c t u i t h e t s c h i p
i n h e t werk g e l o s t ,
De l o o d s l a k k e n en de s t o r t s t e e n z i j n ook met de d r i j v e n d e
k r a a n u i t h e t s c h i p g e l o s t , omdat de w a t e r s t a n d zo l a a g was
dat de s t e e n s t o r t e r e r n i e t v e e l aan had kunnen doen.
De door de d r i j v e n d e kraan op de wal g e l o s t e m a t e r i a l e n
werden door een d r a g l i n e g e e g a l i s e e r d en onder p r o f i e l geb r a c h t en de l o o d s l a k k e n en s t o r t s t e e n h i e r en daar wat met
de hand b i j g e w e r k t ( f o t o 7 ) o
8. Vak
7
F i j n b e s t o r t i n g s m a t e r i a a l 3 - 2 0 cm, l a a g d i k t e 0,50 m,
h e l l i n g 1 : 3£
Het m a t e r i a a l werd d i r e c t op h e t afgemaakte z a n d t a l u d
aangebracht.
Het o n d e r w a t e r g e d e e l t e werd i n lagen door de s t e e n s t o r t e r
aangebracht.
Het bovenwatergedeelte werd d i r e c t u i t h e t s c h i p met een
d r i j v e n d e kraan op h e t t a l u d g e b r a c h t , waar een d r a g l i n e h e t
e g a l i s e e r d e en onder p r o f i e l b r a c h t .
Van de 3570 t o n i n d i t vak v e r w e r k t e steen werd 2000 t o n
door de s t e e n s t o r t e r v e r w e r k t .
0
9. Vak 8
L o o d s l a k k e n k - 20 cm, l a a g d i k t e 0,^0 m, h e l l i n g
Door de v r i j g r o t e s t a b i l i t e i t van d i t m a t e r i a a l
b e p r o e f d een h e l l i n g van 1 % 3«
Voor d i t vak werd 3380 t o n m a t e r i a a l aangevoerd,
i s 2050 t o n door de s t e e n s t o r t e r v e r w e r k t en de r e s t
d i r e c t u i t h e t s c h i p op h e t t a l u d g e l o s t ( f o t o 8).
Kribvakken rechteroever
1 % 3°
i s hier
hiervan
i s weer
kmr 918.8.
10. Vak 9
L o o d s l a k k e n k - 15 cm, l a a g d i k t e 0,25 m, h e l l i n g 1 1 3«
D i t i s weer een k r i b v a k waar g e t r a c h t i s met een dunne
l a a g m a t e r i a a l een duurzame bescherming t e v e r k r i j g e n .
B i j h e t verwerken van h e t m a t e r i a a l i s de s t e e n s t o r t e r
niet gebruikt (kribvak).
11. Vak 10
L o o d s l a k k e n k - 10 cm, l a a g d i k t e 0,20 m, h e l l i n g 1 s 3»
De h i e r t o e g e p a s t e s l a k k e n waren van een andere g r a d a t i e
Ook deze s l a k k e n z i j n n i e t met de s t e e n s t o r t e r v e i w e r K i maar
u i t h e t s c h i p d i r e c t op h e t afgemaakte t a l u d g e l o s t .
- k -
0
-
it -
12.
11
L o o d s l a k k e n k - 15 cm op k u n s t s t o f w e e f s e l , l a a g d i k t e
0,15 m, h e l l i n g 1 %
~$<
Na het nodige grondwerk werd het k u n s t s t o f w e e f s e l op
het zand aangebracht, door de l a g e w a t e r s t a n d kon men d i t
i n de droge doen.
De l o o d s l a k k e n werden met een d r i j v e n d e k r a a n op het weefs e l aangebracht.
13*
De mechanische s t e e n s t o r t e r .
De h i e r g e b r u i k t e s t e e n s t o r t e r was v o o r z i e n van een
schuifsysteem.
Twee s c h u i v e n i n de l e n g t e r i c h t i n g van het s c h i p s c h u i v e n
het m a t e r i a a l naar een k a n t .
De s c h u i v e n kunnen o n a f h a n k e l i j k van e l k a a r bewegen.
De werkende b r e e d t e van e l k der s c h u i v e n i s 1*f m , zodat
met een v r a c h t een l e n g t e van 28 m kan worden a f g e s t c r t %
z o n o d i g kan ook een h a l v e v r a c h t worden g e s t o r t .
De beweging van de s c h u i v e n i s r e g e l m a t i g zodat het
m a t e r i a a l ook v r i j r e g e l m a t i g wordt g e s t r o o i d .
Het werken op stroom met een s t e e n s t o r t e r moet met
o v e r l e g gebeuren; het geladen s c h i p v a a r t naar het o e v e r g e d e e l t e dat b e s t o r t moet worden en h e e f t de kop op stroom,
dat w i l zeggen het s c h i p i s opvarend.
Het s c h i p wordt met een t r o s met de wal verbonden, v i a de
b o l d e r op de kop.
Deze t r o s moet zo l a n g z i j n dat h i j kan v i e r e n zover g e s t o r t
moet worden ( f o t o 9)»
Door het v a s t z e t t e n van de kop van het s c h i p h e e f t de
k a p i t e i n de m o g e l i j k h e i d met het a c h t e r s c h i p t e manoeuvreren.
Een s l e e p b o o t t r e k t aan de kop of het midden het s c h i p van
de wal ( f o t o 10 en 11) en het s c h i p manoeuvreert op eigen
k r a c h t mee.
Een man aan de l a n d t r o s l a a t het s c h i p langzaam a f v i e r e n
en de s c h u i v e n doen hun werk. (Foto 12, 13 en 1*0.
Op het midden van het s c h i p s t a a t een man d i e de a a n w i j z i n g e n g e e f t aan de s l e e p b o o t , de k a p i t e i n van de s t o r t e r
en de man aan de b o l d e r , h i j kan tevens aan de hand van een
op de wal u i t g e z e t t e r a a i het s c h i p i n deze r a a i houden.
D i t a l l e s d i e n t nauwkeurig te g e s c h i e d e n , anders kan het
a c h t e r s c h i p te v e e l afgaan of het v o o r s c h i p te v e e l en t e
s n e l gaan doordat de s l e e p b o o t t e h a r d t r e k t .
H i e r d o o r zou de regelmaat van het s t r d o i e n v e r s t o o r d worden
en van een goede opbouw i n l a g e n i s geen sprake meer.
Ook moet men e r op l e t t e n dat het s c h i p aan de kop n i e t aan
de grond z i t , wanneer de l a d i n g gaat s c h u i v e n komt h i j dan
nog v a s t e r te z i t t e n en aan het b e g i n van het s t o r t komen
t e d i k k e ruggen s t e e n te l i g g e n .
U i t de werkende b r e e d t e van het s c h i p , de d i k t e van de
l a a g en l e n g t e van het t a l u d kan men berekenen h o e v e e l een
l a d i n g moet bedragen om i n een a a n t a l l a g e n de gewenste d i k t e
te v e r k r i j g e n .
D,
Vak
Beschouwingeno
1. Het werken met de s t e e n s t o r t e r .
I n het b e g i n van het werk hebben we moeten s t o r t e n met
een l a g e r i v i e r w a t e r s t a n d .
D i t i s voor een s t e e n s t o r t e r economisch g e z i e n een n a d e e l ,
want naarmate de w a t e r s t a n d z a k t wordt het g e d e e l t e van het
t a l u d dat door de s t o r t e r kan worden bedekt k l e i n e r .
-
5
-
In december kwam de s t e e n s t o r t e r voor de e e r s t e maal,
i n b e d r i j f , de w a t e r s t a n d was toen t e r p l a a t s e 4.20 m +
N.A.P.
De k r u i n van h e t werk l i g t op 6.50 m + N.A.P., met de
diepgang van h e t geladen s c h i p meegerekend kwam h e t e r op
neer d a t s l e c h t s minder dan de h e l f t van h e t t a l u d en i n k a s s i n g kon worden b e s t o r t .
Voor de r e s t van h e t beloop werd daarna de s t e e n met een
d r i j v e n d e kraan u i t h e t s c h i p op de w a l g e l o s t , waar een
d r a g l i n e h e t beloop v e r d e r moest afwerken.
We kunnen s t e l l e n , dat wanneer men met een mechanische
s t e e n s t o r t e r r e n d a b e l w i l werken, de w a t e r s t a n d zo hoog
moet z i j n dat £ van h e t beloop kan worden a f g e s t o r t .
Verwacht mag worden d a t d i t na v o l t o o i i n g van de R i j n k a r a l i s a t i e ,
v o l g e n s h e t t h e o r e t i s c h e stuwprogramma, h e t g e v a l z a l z i j n .
In overeenstemming met een gemiddeld j a a r 1901-1960 z a l de
350 m3/seo a f v o e r gedurende 127 dagen onderschreden worden,
v o l g e n s een gemiddeld z o m e r h a l f j a a r 1901-1960 gedurende 66
dagen. ( Z i e t e k e n i n g e n 2 en 3)•
V o o r t s i s h e t voor een r e n d a b e l g e b r u i k van de s t o r t e r
van b e l a n g dat e r een c o n s t a n t e aanvoer i s van m a t e r i a a l
en/of een g r o t e v o o r r a a d .
In h e t l a a t s t e g e v a l kan men, wanneer de aanvoer s t a g n e e r t ,
u i t de v o o r r a a d p u t t e n .
Ook de k r a a n d i e de schepen l o s t en de s t e e n s t o r t e r bev o o r r a a d t i s b e l a n g r i j k ; deze k r a a n moet n . l . voldoende
c a p a c i t e i t hebben om de s t o r t e r i n een k o r t e t i j d t e l a d e n .
Een minimum van 50 ton/uur i s gewenst.
Ook h e t s o o r t m a t e r i a a l i s van i n v l o e d op de p r o d u k t i e .
B i j h e t h i e r beschreven werk v a r i e e r d e n de t i j d e n van
b e g i n l a d e n t o t einde s t o r t e n van 1£ t o t 3 uur, b i j een
gemiddelde l a d i n g van 117 t o n en een kraan d i e 50 a'60 t o n
per u u r kon verwerken, voor a l l e h i e r g e b r u i k t e m a t e r i a l e n .
B i j g e b r u i k van een kraan met k l e i n e r e c a p a c i t e i t l i e p
deze t i j d t e r u g t o t ki k 5 u u r .
A f g e z i e n van de soms o n g u n s t i g e w a t e r s t a n d en v e r t r a a g d e
aanvoer van m a t e r i a l e n mag men w e l s t e l l e n , d a t h e t werken
met de h i e r beschreven mechanische s t e e n s t o r t e r goed v e r lopen i s .
V e r b e t e r i n g i s t e bereiken door een s t o r t e r t e g e b r u i k e n
die v r i j w e l o n a f h a n k e l i j k van de w a t e r s t a n d kan werken en
w a a r b i j de r e g e l m a t i g e v e r d e l i n g van h e t s t e e n m a t e r i a a l over
het beloop meer v e r z e k e r d i s .
2. V e r t r a g i n g i n de werkzaamheden.
In verband met de h i e r v o l g e n d e omstandigheden i s h e t werk
v e e l l a t e r o p g e l e v e r d dan gepland was.
Er i s i n de werkperiode van 2-11-1968 t o t 16=5-1969 v i e r maal een p e r i o d e geweest van hoogwater, d.w.z. dat de waters t a n d hoger was dan de k r u i n d e r werken; i n t o t a a l komt d i t
neer op 9 weken v e r t r a g i n g .
Daarnaast i s een s l e c h t e aanvoer van m a t e r i a a l de o o r zaak van v e r t r a g i n g geweest.
De reden h i e r v a n was o.a. d a t door de v o r s t de laadmachines
i n D u i t s l a n d b e v r o r e n waren en d a t de l e v e r a n c i e r meer bes t e l l i n g e n aannam dan h i j aan scheepsruimte b e s c h i k b a a r had.
-
6 -
- 6
-
3 o Het verwerken van de v e r s c h i l l e n d e m a t e r i a l e n ( t e k e n i n g 4 ) .
A l l e m a t e r i a l e n l a t e n z i c h z e e r goed mechanisch v e r werken zowel door de s t e e n s t o r t e r a l s door de d r a g l i n e .
Een van de e i s e n i s wel een goede d r a g l i n e r a a c h i n i s t d i e
het m a t e r i a a l goed onder het gewenste p r o f i e l kan brengen,
waarna een enkele man n o d i g i s om h i e r en daar wat v l a k
t e maken.
B i j de h i e r toegepaste methoden wordt de handarbeid
s t e r k t e r u g gebracht? s l e c h t s enkele grondwerkers voor
p r o f i l e r e n en a r b e i d e r s voor het l o s s e n van schepen en
v l e i w e r k waren n o d i g .
Met 2 7 schepen werd 1 6 . 0 0 0 ton m a t e r i a a l aangevoerd,
v o o r het l o s s e n waren 2 3 manweken n o d i g ; het grondwerk
vroeg 9 manweken en andere werkzaamheden nog eens 9 weken,
i n t o t a a l z i j n er door a r b e i d e r s 5 1 weken handarbeid v e r richt.
4.
Vak 1 , k r i b v a k t a l u d v e r d e d i g i n g met g r i n d 3 - 2 0 cm,
onder een h e l l i n g van 1 s 5 en een l a a g d i k t e van 0 , 3 0 m,
l e n g t e van het vak 9 0 m, b r e e d t e van het t a l u d 21 aa.
G r i n d i s een b e t r e k k e l i j k goedkoop m a t e r i a a l dat i n
e i g e n l a n d wordt gewonnen en i n de gewenste g r a d e r i n g wordt
geleverd.
Het i s een mechanisch te verwerken m a t e r i a a l dat door een
d r a g l i n e h e e l goed onder p r o f i e l kan worden g e b r a c h t .
Onder een h e l l i n g van 1 s k en een l a a g d i k t e van 0 , 3 0 t o t
0 , ^ 0 m i s het een goede en n i e t te dure v e r d e d i g i n g voor
kribvaktaluds.
I n d i t vak i s + 9 3 0 ton verwerkt en de k o s t e n komen,
e x c l u s i e f grondwerk, op + f . 1 0 0 , - /ml.
5o
Vak 2 , k r i b v a k t a l u d v e r d e d i g i n g met p u i n .
d i k 0 , 3 5 - f onder een h e l l i n g van 1 s h l e n g t e van het vak
60
m.
P u i n i s een goed mechanisch t e verwerken m a t e r i a a l , d a t ,
hoewel n i e t i n g r o t e voorraden l e v e r b a a r , goedkoop i s .
Het g e e f t een v r i j s t a b i e l e i n d r u k en k o s t z o a l s h i e r
toegepast f . 8 5 , - /ml.
6.
Vak 3 . k r i b v a k t a l u d v e r d e d i g i n g met m i j n s t e e n , onder een
h e l l i n g van 1 i 4 , d i k t e van 0 , 3 0 m. Lengte van het vak
65
m,
Ook m i j n s t e e n kan gerekend worden t o t de b e t r e k k e l i j k
goedkope m a t e r i a l e n , dat i n eigen l a n d i n g r o t e voorraden
aanwezig i s .
Het i s mechanisch goed t e verwerken.
M i j n s t e e n h e e f t de eigenschap onder i n v l o e d van l u c h t
en v o o r a l van water te verweren; d i t v e r w e r i n g s p r o c e s
was
na enkele maanden waarneembaar.
Welke c o n s e q u e n t i e s het v e r w e r i n g s p r o c e s h e e f t voor de t o e gepaste c o n s t r u c t i e i s nog n i e t bekend ( f o t o ' s 1 5 en 1 6 )
Het komt m i j voor dat de aangebrachte l a a g d i k t e p r a k t i s c h
gehandhaafd b l i j f t , mede door de flauwe h e l l i n g waaronder
het i s toegepast, en dat de v e r b r o k k e l i n g minder s n e l z a l
gaan naarmate men d i e p e r komt i n de l a a g .
D i t i s nu r e e d s o p t i s c h waarneembaar; een nota van de D e l t a d i e n s t over m i j n s t e e n d u i d t ook i n d i e r i c h t i n g (nota no.
K - 2 1 2 augustus 1 9 6 3 D e l t a d i e n s t s'-Gravenhage).
0
-
7
-
i
-
%
*
7 -
Het i s de overweging waard, m i j n s t e e n i n c o m b i n a t i e met
een ander m a t e r i a a l toe t e passen b.v. m i j n s t e e n a f g e d e k t
met een l a a g f i j n b e s t o r t i n g s m a t e r i a a l o f s
en met a f metingen van 5 - 2 5 cm. De p r i j s per ml v e r d e d i g i n g bedroeg
ongeveer f . 1 0 8 , - ~
o
7o Vak 4 f i j n b e s t o r t i n g s m a t e r i a a l a l s k r i b v a k t a l u d v e r d e d i g i n g .
H e l l i n g 1 s 3, g r a d a t i e m a t e r i a a l 5 - 2 5 cm, l a a g d i k t e 0,30
m v a k l e n g t e 60 m.
F i j n b e s t o r t i n g s m a t e r i a a l z o a l s h i e r toegepast b e s t o n d
u i t gebroken s t e e n , werd g e l e v e r d i n goede g r a d e r i n g en
was van goede k w a l i t e i t .
Het l a a t z i c h u i t s t e k e n d mechanisch verwerken en h e e f t door
de gebroken vormen een zekere haakweerstand wat de s t a b i l i t e i t
v e r h o o g t . Door de mooie korrelopbouw h e e f t h e t m.i. een
goede f i l t e r w e r k i n g .
In d i t k r i b v a k werd 520 ton m a t e r i a a l v e r w e r k t .
De k o s t e n van deze c o n s t r u c t i e bedragen + f . 150,- / m l .
8. Vak 5 K r i b v a k t a l u d v e r d e d i g i n g gemaakt van 0.30 m b a s a l t s l a g
5 - 1 5 cm h e l l i n g 1 % 3 v a k l e n g t e 65 m.
B a s a l t s l a g i s ook een gebroken s t e e n , v r i j hard en zwaar
en z o a l s h i e r g e l e v e r d goed van g r a d a t i e .
Het h e e f t eveneens een zekere haakweerstand en maakt een
duurzame i n d r u k .
Het l a a t z i c h u i t s t e k e n d mechanisch verwerken? de p r i j s
i s hoger dan d i e van de h i e r v o o r genoemde m a t e r i a l e n en komt
S
op f . 175,=/m1.
*
9o Vak 6 G e s t r e k t e o e v e r v e r d e d i g i n g van g r i n d 3-20 cm. g e d e e l t e l i j k bedekt met l o o d s l a k k e n 5-^0 cm en g e d e e l t e l i j k met
s t o r t s t e e n 5 - 5 0 k g . De h e l l i n g i s 1 s 31. De l a a g d i k t e
van h e t g r i n d zonder bedekking i s 0.50 m, t e r p l a a t s e van
de l o o d s l a k k e n o f de s t o r t s t e e n 0.35 m.
De s t o r t s t e e n werd opgebracht i n de h o e v e e l h e i d van 500 k g /
m2, de l o o d s l a k k e n 600 kg/m2.
V a k l e n g t e l o o d s l a k k e n 50 m, s t o r t s t e e n 100 m.
Het g r i n d was van d e z e l f d e k w a l i t e i t a l s b i j vak 1 en
i n het algemeen goed van g r a d a t i e . B i j een e n k e l aangevoerd
s c h i p was de d50 wat aan de k l e i n e k a n t .
De aangevoerde s t o r t s t e e n v a r i e e r d e van 5 t o t 80 k g , a l s
e x t r a p r o e f i s i n g e l a s t de a f d e k k i n g met een grove s o o r t
loodslakken.
A l l e h i e r besproken m a t e r i a l e n z i j n mechanisch v e r w e r k t ,
de s t o r t s t e e n en de l o o d s l a k k e n z i j n daarna door enkele a r b e i d e r s p l a a t s e l i j k met de hand g e v l e i d .
Het l e v e r e n en verwerken van h e t g r i n d k o s t t e h i e r
f . 267,-/ml, de l o o d s l a k k e n f . 124,-/ml en de s t o r t s t e e n
f o 136,-/ml.
G r i n d met l o o d s l a k k e n komt dus op f . 391,-/ml.
G r i n d met s t o r t s t e e n komt op f . 403,-/m1.
10. Vak 7 G e s t r e k t e o e v e r v e r d e d i g i n g l a n g 150 m, bestaande u i t
f i j n b e s t o r t i n g s m a t e r i a a l onder een h e l l i n g 1 % 3t$ l a a g d i k t e 0.50 m.
3570 ton f i j n b e s t o r t i n g s m a t e r i a a l werd verwerkt i n d i t
vak, en was van d e z e l f d e g r a d a t i e en k w a l i t e i t a l s i n vak 4.
Het i s g e h e e l mechanisch v e r w e r k t en dat gaat b i j d i t
materiaal uitstekend.
Het i s een v r i j dure, doch ook een duurzame, c o n s t r u c t i e
en de p r i j s van l e v e r e n en verwerken komt op f . 454,-/ml.
-
8 -
-
8 -
11 ° Vak 8 G e s t r e k t e o e v e r v e r d e d i g i n g van l o o d s l a k k e n 4-20 -m.
onder een h e l l i n g van 1 : 3t i n een l a a g d i k t e van 0.40 m
en met een v a k l e n g t e van 140 m.
De aangevoerde l o o d s l a k k e n waren aan de grove kanto
Het m a t e r i a a l l a a t z i c h goed mechanisch verwerken, i s
s o o r t e l i j k zwaar en h o e k i g , daarom i s een t a l u d h e l l i n g van
1 % 3 gekozen.
De p r i j s komt h i e r op f<> 376,-/m1
0
12.
Vak 9 K r i b v a k t a l u d v e r d e d i g i n g van l o o d s l a k k e n 4-15 cm,
onder een h e l l i n g van 1 : 3 en i n een l a a g d i k t e van 0.25
m, v a k l e n g t e 55 m°
Van deze l o o d s l a k k e n waren de afmetingen ook aan de
grove k a n t . Door het hoge s o o r t e l i j k g e w i c h t i s het
m a t e r i a a l z e e r s t a b i e l , maar het moet nog b l i j k e n o f een
l a a g d i k t e van 0,25 m voldoende z a l z i j n om het t a l u d t e
beschermen.
De p r i j s komt op f . 153,~/m1.
13•
Vak 10. K r i b v a k t a l u d v e r d e d i g i n g van loojisJLakken 4-10 cm,
l a a g d i k t e 0,20 m, h e l l i n g 1 s 3« v a k l e n g t e 55 m.
De aangevoerde l o o d s l a k k e n waren van mooie k w a l i t e i t
en van goede korrelopbouw.
Ze z i j n h e e l goed mechanisch t e verwerken en de k o s ten
op f . 132,-/m1.
14. Vak 11. K r i b v a k t a l u d v e r d e d i g i n g van l o o d s l a k k e n 4 - 1 5 cm,
op k u n s t s t o f w e e f s e l , l a a g d i k t e 0,15 m, h e l l i n g 1 s 3, vakl e n g t e 60 m.
Het g e b r u i k t e k u n s t s t o f w e e f s e l was g r i j s p o l y p r o p e e n ,
d i t i s een l i n t - o f b a n d j e s - w e e f s e l dat a a n m e r k e l i j k goedkoper i s dan het bekende p o l y e t h e e n w e e f s e l .
De l o o d s l a k k e n waren goed en de p r i j s komt op f . 137«-/m1»
15.
Opmerkingens
B i j de proefvakken aan de I J s s e l i n B i n g e r d e n , gemeente
A n g e r l o , ( z i e n o t a 6 8 3 R i j n en I J s s e l ) i s g e c o n s t a t e e r d ,
dat b i j een w a t e r s t a n d w a a r b i j de w o r t e l e i n d e n van de
k r i b b e n s l e c h t s w e i n i g boven de w a t e r l i j n l i g g e n de t o e gepaste m a t e r i a l e n l a n g s de w o r t e l e i n d e n n e i g i n g hebben
z i c h t e verplaatsen,,
D i t wordt v e r o o r z a a k t door g o l f o p s t u w i n g b i j de k r i b w o r t e l einden en b i j g e v o l g g o l f o v e r s l a g .
0m deze a a n t a s t i n g van en naast de w o r t e l e i n d e n t e v o o r komen i s b i j het omschreven werk rond de w o r t e l e i n d e n van
de k r i b b e n , waarnaast de v e r s c h i l l e n d e m a t e r i a l e n z i j n aang e b r a c h t , s t o r t s t e e n over deze m a t e r i a l e n verwerkt?
5 m bovenstrooms en 5 m benedenstrooms van de as van de
krib.
Z i e h i e r v o o r Nota 68.3 "Opmerkingen".
Ten a a n z i e n van de s t e e n s t o r t e r d i e n t opgemerkt t e worden dat deze n i e t voor k r i b v a k t a l u d s g e b r u i k t kan worden.
Het i s n a m e l i j k i n de r e g e l n i e t m o g e l i j k om met het s c h i p
t u s s e n de k r i b b e n t e komen, e r zou t e w e i n i g r u i m t e z i j n
om t e kunnen manoeuvreren, s l e c h t s een d e e l van de vakl e n g t e zou b e r e i k b a a r z i j n en bovendien l i g t de teen v a n
de v e r d e d i g i n g m e e s t a l t e hoog om een r e d e l i j k e breedte t e
kunnen b e s t o r t e n .
0
- 9 -
A
1
-
9
-
F. C o n c l u s i e o
^
I
Het mechanisch verwerken van de v e r s c h i l l e n d e
m a t e r i a l e n b l i j k t i n de p r a k t i j k goed t e v o l d o e n
De s t e e n s t o r t e r i s , w i l men e r goed en economisch op
de r i v i e r mee , werken, wel e n i g s z i n s kwetsbaar? maar
h e e f t toch aan de v e r w a c h t i n g e n v o l d a a n .
Z o a l s h i e r b o v e n omschreven z i j n a l l e m a t e r i a l e n
mechanisch v e r w e r k t , het e g a l i s e r e n en onder p r o f i e l
brengen gebeurde door sen d r a g l i n e .
D i t g i n g b i j z o n d e r goed en de a r b e i d e r s d i e met de
d r a g l i n e opwerkten hoefden w e i n i g handwerk te v e r richten.
Een c o n c l u s i e met b e t r e k k i n g t o t de c o n s t r u c t i e s
i s voorshands m o e i l i j k te geven. Voor de k r i b v a k t a l u d v e r d e d i g i n g e n , d i e dus minder i n het a a n v a l s g e b i e d van
g o l v e n l i g g e n , z a l een goedkopere c o n s t r u c t i e v o l d o e n .
H i e r kan m.i. g r i n d , p u i n maar ook m i j n s t e e n goede
diensten bewijzen.
De m i j n s t e e n kan men afdekken met een ander m a t e r i a a l ,
z i e onder E punt 5 °
Voor een g e s t r e k t e o e v e r v e r d e d i g i n g aan de b o l l e
oever i s de c o n s t r u c t i e van vak 7° 0,50 m f i j n b e s t o r i n g s m a t e r i a a l , m.i. een goede, s t a b i e l e en duurzame c o n s t r u c t i e .
Voor een h o l l e , s t e r k a a n g e v a l l e n , oever z a l een samenges t e l d e c o n s t r u c t i e b e t e r v o l d o e n , b.v. a l s beschreven b i j
vak 6 o f f i j n b e s t o r t i n g s m a t e r i a a l a f g e d e k t met s t o r t s t e e n
c.q. een ander zwaar en s t a b i e l m a t e r i a a l .
0
Arnhem,
augustus 1969»
O p z i c h t e r B van de
C.Ao van H a r t e n .
Rijkswaterstaat
geco t e c h n i s c h hoofdambtenaar
J.P. Takken.
Tgkenin
ii
ft
©
©
O
\\
P
8-
912.
ro
©
5
u
1
^CM j8
1
—s
P~>
•
<D
4*
m
CO
©
•H
o
o
•H
n
4*
m
8©
rt
I
OJ
+=-
•H
•3
en
a
?el vo(
I
1
O
OS
f—
•H
rH
T-
o
1
T—
©
LT\
<r— ^ —
1
1
c
\0
i r T
1
~\ 1
^—
w
(•
n
re
rt
C
VO
0
V-D
ON
to
o
a\
r\J (0
1
1••
\
*
•
O
-
- I©
O
TJ
r-t
CD
|©
©
+»
CQ
1
O
\
O
sS
•H
<a
+
+
+
-t
+
B
s
a
a
c
Z.QO
0
L
s
4.00
8•
CM
6.00
•—s
_j
3.00
er.
tJ
\
Oi'L
+
i
A
. , ... .A
n
w
0
4*
c
eg ©
\
M
&
'
*]
\
d
"O
bo
\ !
T3
rt
•
c
©
ft
•p
O
UN
CM
I
or
rt
rt
M
60
o
u
I
CO
O
LP!
rO
CN
u
©
I
rt
rt
4
A,
$
CO
rO
©
CA
o
XJ
rt
m
©
o
«
rt
M
u
©
u
o
a
c
o
©
a
c
•p
©
©
e
ON
B
eg
s
U
0
o
•3
e
a
©
8
CM
i —
ON
O
rH
©
n
B
B
O
o
•H
O
Si
CD
a.
f f
4
CVJ
o
o
ON
UN
9
i
o
UN
NO
O v e r z i c h t k r i b v a k k e n b i j kmr 915 l . o . zomerkade
geheel verdwenen.
O v e r z i c h t benedenstrooms g e d e e l t e k r i b v a k a a n t a s t i n g
b i j kmr 915»2 l . o .
t
F o t o 3« O v e r z i c h t van het b e g i n der werkzaamheden d u i d e l i j k
te z i e n i s de s t e r k e oevera'antasting.
Foto 5» Z e l f v a r e n d e z a n d z u i g e r l o s t zand h i j kmr 918
Foto 6.
O
D r i j v e n d e k r a a n b e z i g met het p r o f i l e r e n van het
z a n d t a l u d voor de g e s t r e k t e o e v e r .
L
F o t o 7» D r a g l i n e b e z i g met het p r o f i l e r e n van het g r i n d
1 man b e z i g h i e r en daar wat u i t t e v l a k k e n .
Foto 9. S t e e n s t o r t e r " L i e n " b e z i g met s t o r t e n , op de kop i s
de w a l - t r o s t e z i e n .
Foto 10.
De s l e e p b o o t t r e k t d.m.v. een t r o s de kop van de
s t e e n s t o r t e r van de wal a f .
F o t o 11. V e r b i n d i n g kop van de s t o r t e r en s l e e p b o o t ( i n a k t i
F o t o 12. S t e e n s t o r t e r l i g t voor de w a l , g e s t e l d om met
s t o r t e n t e beginnen.
het
r
J
I
f