online onderwijs is veel meer dan opgenomen colleges

GOOD PRACTICE – NTI EN STUDYTUBE
ONLINE ONDERWIJS IS VEEL MEER DAN OPGENOMEN
COLLEGES
Jeffrey van Zaalen, directeur NTI, en Mark Visser, Studytube
‘Het nieuwe studeren’ gaat om het integreren van online elementen in het
onderwijsconcept. Van Zaalen (NTI) en Visser (Studytube) gaven op het
symposium Open en Online Education enkele voorbeelden uit de particuliere
sector die ook in het publieke onderwijs ingezet kunnen worden. Hun visie:
online onderwijs is véél meer dan het maken van video’s van (hoor)colleges.
WAAROM?
Online leren:
 verkleint de afstand tussen studeren,
werk, familie en andere sociale
verplichtingen;
 is aantrekkelijk voor voltijdstudenten,
maar ook voor deeltijdstudenten en voor
een leven lang leren;
 heeft als voordeel dat je veel meer kunt
aanbieden dan alleen een cursus of
module;
 is flexibel: een module starten,
pauzeren, toets doen? Het kan any time,
any place.
Jeffrey van Zaalen tijdens het symposium Open en Online Education
WELKE STAPPEN NEMEN?
Iedereen heeft een beeld bij een video-opname maken en die online zetten. Maar online onderwijs is
heel veel meer. Laat je inspireren door de talloze praktijkvoorbeelden. Een gedachte die het onderwijs
sterk kan verrijken: online kun je veel meer aanbieden. (Een schoenverkoper biedt naast schoenen
ook veters in andere kleuren en schoensmeer aan.) Deze andere manier van denken kan veel nieuwe
inzichten opleveren. Integratie van online elementen vraagt dat onderwijsinstellingen visie ontwikkelen
en toepassen. Denk na over hoe online leren past in het leerconcept en maak er beleid op.
WAT DRAAGT BIJ AAN BETER ONDERWIJS?
Maak onderwijs flexibel, snel en interactief
Kwaliteitsverbetering in het onderwijs is gerelateerd aan keuzes maken. Zo is er winst te behalen met
flexibele start- en toetsmomenten bij opleidingen. Dat kan nu meestal nog niet. Maak het onderwijs:
 Flexibel: Overal met je smartphone, tablet of laptop en veelal op het moment dat het de student
uitkomt. Geen of veel minder beperkingen in start- en einddatum, dus ook flexibel toetsen!
 Snel: Uitleg en oefening kan gecombineerd worden met directe, adaptieve online feedback.
 Interactief: Door inzet van social media en slim gebruik van learning analytics en gamification is
peerfeedback mogelijk. Ook samenwerken wordt door online tools plaats- en tijdonafhankelijk.
Maak online producten waar je trots op bent
Bij online video’s hoort een ander kijkgedrag dan bij een klassiek hoorcollege. De spanningsboog is
kort. De kijker besteedt één, hooguit twee minuten aan het bekijken van een film. Vijf, zes minuten is
uitzondering en echt het maximum. Maak korte clips, van één tot anderhalve minuut. Deze zullen de
studenten zelfs graag onderweg even bekijken.
Presenteer bijvoorbeeld lesmodules aan de hand van een korte introductievideo. Denk goed na over
de inhoud: Wat is het doel van de module? Waarom is deze module belangrijk? Hoe sluit je de module
af? Denk ook na over de presentatie (studiootje in huis, tekst geschreven door docenten maar
opgelezen door fotomodellen/medestudenten).
Voorbeeld van online hulp bij leren
Het programma eFaqt is waardevol om studenten online te helpen met leren. Maak een link binnen de
digitale werkomgeving. Een student sluit voor € 2,50 een account af. De student kan mindmaps en
flashcards maken van eigen aantekeningen en aantekeningen gebruiken van andere studenten. Ook
zonder account is het een heel nuttig hulpmiddel om bijvoorbeeld teksten samen te vatten. Het
programma verhoogt de concentratie en leidt tot betere resultaten, maar is wel tijdsintensief voor
studenten.
VOORBEELDEN
Van Zaalen en Visser geven enkele voorbeelden uit de Marktgroep Online Leren van NRTO, de
brancheorganisatie voor particuliere trainings- en opleidingsbureaus. Deze voorbeelden zijn
technieken en toepassingen die ook in het publieke onderwijs veel meer ingezet zou kunnen worden.
Geschikte tools zijn tegenwoordig goed toegankelijk en vrij makkelijk bruikbaar.
 Sarah Lee – leercampagne voor meer verkoop
Salesmensen zijn competitief en eigenzinnig. Hoe benut je die eigenschappen optimaal als het gaat
om leren? Met inzet van gamification: punten scoren, al gamend meerdere keren door de content
loodsen (verlengt leercurve), sociaal aspect van tegen elkaar spelen, met incentives.
 PON – leercampagne voor meer verkoop
Hoe krijg je automonteurs voor de computer om te leren? Zij willen sleutelen, leren is niet hun ding.
Begin met het spelelement, gevolgd door elkaar vanaf thuis, online leren kennen. Organiseer daarna
contactmoment om bevindingen te bespreken, te discussiëren, over moeilijke zaken te praten. Extra
aantrekkelijk: nieuwtjes publiceren over auto’s.
 Hairlevel XL – de driejarige kappersopleiding
De opleiding is grotendeels online. Leerlingen verwerven online de basiskennis en doen toetsen. Niet
getoetst? Dan ook niet welkom op live sessie. Extra aantrekkelijk maken door: uitwisselen van nieuwe
coupes, filmpje over de werkvloer, speels problemen voorleggen (Klant wil een kapsel, je weet zeker
dat het niet staat bij die persoon. Hoe ga je ermee om?). Als de mindset er al is, is het gesprek in de
klas veel effectiever.
 Qredits micokredietverstrekking - interactieve e-learningmodule
Het is belangrijk dat de klant een businessplan kan schrijven. Daarom een e-training aangeboden die
(mogelijke) klanten leert om kort en kracht een dergelijk plan inclusief financiële paragraaf te schrijven.
 Nederlandse Staatsloterij – ‘On boarding’-programma.
Een introductiecampagne voor nieuwe medewerkers: wat kunnen we van elkaar verwachten? Wat zijn
de regels? Waar moet je zijn? Wat zijn de missie en visie heeft het bedrijf, Hoe dragen we dat uit?

Werkbedrijf UWV – leertraject voor toekomstig werkcoaches
In de voorbereiding werden medewerkers geprikkeld met behulp van zelftests en serious games. Via
storytelling, een interactief scenario, augmented reality (virtuele wereld toevoegen aan bestaande
wereld) en reflectieworkshops werden de medewerkers ondergedompeld in het werken in 2015.
TIPS


Met smartphone antwoord geven op stellingen is makkelijk en interactief. Probeer het eens met
bijvoorbeeld www.mentimeter.com.
Stel tools niet verplicht. Reik het aan als mogelijkheden. Faciliteer. Geef docenten de vrijheid om
hun lessen zelf in te vullen maar faciliteer dus wel maximaal.
MEER
Meer informatie:
 Presentatie Online onderwijs is veel meer dan opgenomen colleges (Van Zaalen en Visser)
 Blog met samenvatting presentatie door Wilfred Rubens
 Voorbeeld van een inleidende video op een module
 Video eFaqt in 60 seconds
 Video Blended onderwijsconcept NTI
 Studytube
 Video TinQwise - sales training
 Video Cirquest - High Impact training
 Video Bright Alley -training met gebruik van augmented reality
 Video ISM inBrain: integriteitstrainingen
Contact:
Jeffrey van Zaalen, directeur NTI, e-mail [email protected]
Mark Visser, Studytube, e-mail [email protected]
Symposium Open en Online Education
Op dinsdag 11 maart organiseerden SURF, het ministerie van OCW, de VSNU en de Vereniging
Hogescholen het symposium Open en Online Education voor bestuurders en managers in het hoger
onderwijs. Tijdens het symposium is duidelijk geworden dat open en online onderwijs aan het begin
staat van een lange en interessante weg. Nieuwe leermethoden ontstaan bijna als vanzelf door de
experimenten die Nederlandse hoger onderwijs instellingen aangaan, waarvan de meest bekende de
MOOC’s zijn. Of deze ontwikkelingen disruptive zijn of een aanvulling vormen op het bestaande
campusonderwijs was een van de vragen die tijdens het symposium ruimschoots aan bod kwam. Dat
zowel open, als online onderwijs ‘here to stay’ zijn, stond voor alle aanwezigen vast.
Beschikbaar onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederland.

Download Report