2 0 1 4 v o o r j a a r Groot H oef b l a d Volkstuinve r e n i g i n g E i g e n H o f van de redactie Het is half mei, de ijsheiligen zijn vertrokken en de kans op nachtvorst is geweken. De boontjes, dahlia’s en de Afrikaantjes kunnen nu de grond in. Deze en andere oude tuinwijsheden kun je thuis van internet halen, of zie je, zappend op de bank voor de televisie, bij ‘Maartens moestuin’ of ‘Gardeners’ World’ op de BBC Wij volkstuiniers hoeven gelukkig niet achter de computer, tv of tijdschrift te kruipen voor kennis en tuinadvies. We kunnen over een willekeurige heg kijken en al onze tuindilemma’s voorleggen aan ervaren tuinders: ‘Wat is de beste manier om compost te maken?’, ‘Hoever moeten de tomatenplanten uit elkaar staan?’ en ‘Helpt koffiedik strooien rondom de planten tegen slakkenaanvallen?’; er is altijd iemand op Eigen Hof die het weet en het je graag vertelt. Er is een groeiende belangstelling voor de kracht en werkzaamheid van planten. Ook op Eigen Hof zie je dat terug. Gooide je zevenblad, paardenbloem of brandnetels voorheen nog zonder pardon in de container, tegenwoordig vind je overal recepten van zevenbladpesto, paardenbloemenpannenkoeken en wordt brandnetel geroemd om de hoeveelheid vitamine C. Wel is het belangrijk om te beseffen dat het zevenblad uit jouw ecologische tuin onder de heg doorkruipt en zich vestigt in het met liefde onderhouden gazon van de buren. Ook paardenbloemenpluizen laten zich niet door een ligusterhaag tegenhouden, en sommige mensen eten hun pannenkoeken liever gewoon met stroop en suiker dan met paardenbloemknoppen. Op Eigen Hof zijn enorm veel verschillende bomen, planten, bloemen, vogels en insecten te vinden. Dat is belangrijk om het leven in de stad een beetje aangenaam te houden. Maar minstens even belangrijk, interessant en waardevol is de bonte verzameling mensen op Eigen Hof. Door even de tijd te nemen en te luisteren naar de persoonlijke verhalen van tuinders gaat er een wereld voor je open. Zorg goed voor de tuin, voor elkaar en voor jezelf. plantjesmarkt.2014_ruilen 01-05-14 11:09 Pagina 1 zaterdag 24 mei plantjesmarkt F 4E EDITIE! 24 Mei is de opening van het nieuwe seizoen en traditioneel is er overdag weer een plantjesmarkt op het gras voor de kantine van 10.00 - 15.00 uur. Wie wil er meedoen met een ‘kraam’ in de overdekte tent? Verkoop/ ruil van eigen tafel/kleed of uit de kruiwagen? Eenieder van Eigen Hof die: plantjes/stekjes/zaad/tuingereedschap in de aanbieding heeft is welkom. aanmelden: bij het bestuur; of tuin 150; [email protected] BESTUURSINFORMATIE Volkstuinvereniging “Eigen Hof” 010-4654104 Overschiese Kleiweg 728, 3043 LH Rotterdam. Bestuursleden Alleen bij zeer dringende gevallen en calamiteiten in het tuinseizoen (mei t/m half september). Piet Sonders 06-40428705 voorzitter tuin 46 Martha van Krimpen 06-41490688 secretaris tuin 172 Harry Kloos penningmeester tuin 236 Lenie Coppens 06-3617513 verkoop tuinen tuin 251 en verzekeringen Het bestuur is aanwezig in de bestuurskamer op zaterdagochtenden tussen Email: Bestuur: Secretariaat: Penningmeester: Website: 10.00 en 12.00 uur. [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] www.vtv-eigenhof.nl Wij zijn ook op Facebook: www.facebook.com/pages/VTV-Eigen-Hof Colofon Groot Hoefblad is het tijdschrift van volkstuinvereniging Eigen Hof Adres: Overschiese Kleiweg 728 3043LH Rotterdam http://www.vtv-eigenhof.nl Redactie: Mies van Marrewijk, Martine Herman, Hilde Vervloet, Martha van Krimpen, Katja Schellekens. Met bijdragen van: Wolf Brinkman, Jan Hendrik Bos, Jos Koekman, Carolien Zeevat en Dorien. Illustraties: Katja Schellekens Vormgeving/opmaak: Hilde Vervloet Hebt u ideeën voor kopij, foto’s of illustraties, dan kunt de redactie bereiken via email: [email protected] Alle informatie over Eigen Hof wordt per e-mail, via Facebook of de website gepubliceerd door het secretariaat. Voor tuinders zonder internet worden de belangrijkste mededelingen ook in de “abri” opgehangen. Openingstijden winkel: April t/m augustus: zaterdag van 10.00 tot 12.00 uur September en oktober: zaterdag van 11.00 tot 12.00 uur. Openingstijden afvalcontainers: Maandagavond vanaf: 19.00 uur t/m 20.00 uur Woensdagmiddag vanaf: 14.00 uur t/m 15.00 uur Donderdagavond van af: 19.00 uur t/m 20.00 uur Zaterdagmorgen vanaf: 10.30 uur t/m 12.30 uur ELEKTRICITEIT: Bij ernstige storingen dient u het bestuur in te lichten, ga niet zelf proberen om de storing om te heffen. De elektriciteitskabels (gevaarlijk) bevinden zich in de grond, in het gedeelte tussen de beschoeiing langs de slootkant en de achterkant van uw tuinhuisje. Het is ten strengste verboden om in dit gedeelte schuttingen/palen of enig ander materiaal aan te brengen om te voorkomen dat de kabels beschadigd worden. Omdat bij vele tuinhuisjes de kabels niet zo diep liggen is diep spitten in dit gedeelte een levensgevaarlijke handeling. Dit gedeelte (80 cm) moet vrij blijven van hoge beplanting en of tegels, dit stukje is niet van uzelf maar van de Gemeente. Het onderhouden er van is wel uw verantwoordelijkheid. De regels die wij met elkaar als tuinders hebben afgesproken om veilig en met plezier te kunnen tuinieren, kunt u lezen in ons informatieboekje. U kunt een exemplaar krijgen bij het secretariaat. Lees het nog eens na! “De Rotterdamse Bond van Volkstuinders, RBvV, is opgericht op 22 februari 1942 en heeft als doelstelling de bevordering van het tuinieren in het algemeen, het stimuleren van het natuurlijk tuinieren en het behartigen van de belangen van haar leden en van de bij de RBvV aangesloten verenigingen in de regio Rotterdam”. Zo begint de introductie op de website van de RBvV. In februari 2014 werd de Bond 72 jaar. Bijna een eeuw geleden. Er zijn niet zoveel leden meer die zich vanaf de oprichting hebben ingezet om de lange lijst doelstellingen die op de website worden genoemd, uit te voeren. Dus ik kwets weinig tuinders wanneer ik beweer dat het tijd is de Bond te verjongen. Nieuwe bezems vegen schoon. Dat is precies waar een groep vrijwilligers, die op dit moment het kantoor van de Bond aan de Strevelsweg op Zuid bemannen -pardon bevrouwen- dag en vaak avonden lang, mee bezig is. Ik zal proberen kort uit te leggen hoe op typisch Rotterdams gecompliceerde wijze de gemeente en de volkstuinen zich tot elkaar verhouden. De deelgemeenten spelen sinds kort geen rol meer in dit verhaal. Nieuwe tuinders kijken verbaasd op wanneer men de administratieve constructie onder ogen krijgt. Je koopt een huisje en huurt de grond. Zelfs de stenen in de tuin zijn geteld en betaald. Lenie Coppens heeft je zeer vriendelijk rondgeleid op Eigen Hof. Piet Sonders en ik hebben je welkom geheten. Je krijgt de statuten van de vereniging, het informatieboekje met vele geboden en verboden en daarna stuurt onze penningmeester, Harry Kloos, je de afrekening. Allerlei wonderbaarlijke bedragen worden vermeld. Eigen Hof is een vereniging, dus daar moet je lid van worden. Dan komt er echter nog een lidmaatschap bij, dat van de RBvV, de Rotterdamse Bond van Volkstuinders. Het is bovendien een verplicht lidmaatschap! Vreemd. Eigenlijk zou je zelf moeten beslissen of je lid van die vereniging wil worden? Maar de tuin lonkt! De huur van dat heerlijke lapje grond betaal je aan Eigen Hof. Voor 274 tuinen is dat bij elkaar best een leuk bedrag. Misschien kan de penningmeester het een poosje op de rekening van Eigen Hof laten staan en wat rente trekken? Wacht even, Eigen Hof moet dat doorsluizen naar de RBvV, die het op haar beurt weer betaalt aan de afdeling SO (Stadsontwikkeling), waar het geld op de grote hoop komt, samen met de huur van speeltuinen, tennisbanen, misschien zelfs wel zwembaden? De gemeente (politiek) wil dat volkstuinen hun eigen broek ophouden, dus de huur moet kostendekkend zijn. O.K., denk je, dat is redelijk. Hoeveel is dan het bedrag dat Stadsontwikkeling uitgeeft voor het onderhoud van de volkstuincomplexen? Dat kan niemand ons vertellen. Wat we ook proberen, we komen er niet achter. Die asfaltmachine begint bij een speeltuin, rijdt door naar de tennisvereniging en gaat daarna langs bij een van de 40 Rotterdamse volkstuinen. Op Eigen Hof vergist de machine zich en asfalteert het parkeerterrein in plaats van de paden. Oeps, foutje, even ja, even wie bellen? Want die asfaltmachine wordt bediend door een commerciële firma, ingehuurd door Stadsontwikkeling. Het bestuur van Eigen Hof belt zich suf bij verschil- lende instanties, stuurt pushmails, jammer, net te laat! Ik vertel nu even niet over de beschoeiing van sloten en de Vliet op Eigen Hof. Stadsontwikkeling of het Hoog Heemraadschap? Welk stukje is van wie? De Roteb rijdt een brug kapot, maar van wie is aansprakelijk? Van wie is die brug? Stadsontwikkeling ziet ook in dat de huidige constructie met de volkstuinverenigingen niet werkt. Volkstuinders geven bovendien luidkeels blijk van hun ongenoegen! Dus gaf men een paar jaar geleden de RBvV opdracht een organisatie in het leven te roepen die deze zaken zelf gaat uitvoeren. Het zou op die manier ook goedkoper worden voor de vereniging. De vorige directie van de Bond bedacht toen dat de spaarcentjes, door de jaren heen via het lidmaatschap bij elkaar geschraapt (toch bijna een miljoen euro), dan maar gesplitst moesten worden. Een boedelscheiding heette het in de plannen. De helft naar het behartigen van de belangen van de leden van de Bond en de andere helft naar een beheerorganisatie. SO zag het beheer bij voorkeur georganiseerd in een stichting, een juridische vorm waar veel besturen van tuinen bezwaar tegen maken, net als het bestuur van Eigen Hof. Men kan geen lid kan worden van een stichting en geen of weinig invloed uitoefenen. Eigen Hof heeft toen de aanzet gegeven tot het bijeenroepen van verontruste tuinders. Na de pensionnering van de directeur van de Bond vorig jaar juni, werd er op het Congres van de RBvV een interim bestuur van 6 vrijwilligers gekozen. Er is een stappenplan ontworpen en op dit moment zitten deze vrijwilligers met het zweet op hun voorhoofd, bijgestaan door enkele professionele adviseurs, midden in het reorganisatieproces. Jonge mensen met banen, die lange uren voor de Bond maken. Voor u allen dus! Stadsontwikkeling is net als vele andere gemeentelijke instanties, slachtoffer van een rigoureuze bezuinigingsronde. Honderden mensen gaan hun baan verliezen. De verschuivingen in de gemeenteraad na de verkiezingen veroorzaken chaos in administratieve patronen. Het interim-bestuur van de RBvV moet gaan onderhandelen met nieuwe wethouders, die zich nog niet hebben ingelezen en ambtenaren van SO die waarschijnlijk binnenkort zijn wegbezuinigd. Dit maakt de onderhandelingen over de reorganisatie van de Bond met SO nog moeilijker. Dit is kort door de bocht de huidige situatie. De volkstuincomplexen van Overschie zijn verenigd in de “Unit”. Met de kennis van “oude” tuinders en het enthousiasme van een nieuwe instroom bestuurders, houden wij de reorganisatie van de RBvV nauwlettend in de gaten en Leren composteren Microben aan het werk We knippen, maaien en snoeien wat af in onze volkstuinen. En al dat blad, takjes en maaisel kunnen we natuurlijk voor veel geld laten afvoeren naar de verbrandingsovens. Maar dat hoeft niet. We kunnen van ons tuinafval ook een waardevolle meststof maken. Zet de microben, schimmels, bacteriën en pissebedden voor je aan het werk en oogst je eigen compost. Ton vol tuinafval Compost is een meststof voor je planten. Deze mest wordt gemaakt van natuurlijk afval zoals bladeren, gemaaid gras, afgeknipte takjes, onkruiden, uitgebloeide bloemen, theezakjes, koffieprut en onbespoten groente- en fruitresten. Dit tuinafval gooi je op een hoop, in een ton of in een bak en de bacteriën, schimmels en kleine beestjes zoals pissebedden zetten dit om naar compost. Groen afval voor vocht Wat is er nog meer nodig om de kleine hardwerkende beestjes voor ons karretje te spannen? De kleine compostmakers hebben vocht nodig. Het meeste vocht halen ze uit de groene materialen zoals vers gemaaid gras, vers blad en schillen. Dit materiaal bestaat voor 80% uit water. Bruin afval voor zuurstof Naast vocht hebben de compostmakers ook zuurstof nodig. Gooi je je compostvat of bak vol met groen materiaal zoals groenteresten en grasmaaisel dan wordt het te nat en zakt de hoop in elkaar als een weke pudding. Lucht kan dan onmogelijk meer doordringen tussen de aan elkaar gekoekte plantenresten en het composteren stopt. In plaats van composteren gaat de hoop rotten, gisten en stinken. Hoe krijg je hier weer zuurstof in? Door bruin materiaal toe te voegen. Bruin materiaal is vaak droog en hard en dit geeft structuur aan de compost. Het harde, stugge en droge materiaal zorgt ervoor dat de composthoop luchtig blijft en dit is goed voor het composteringsproces. Omzetten Om het composteerproces aan de gang te houden is het aan te raden de composthoop na een paar maanden ‘om te zetten’. De buitenkant van de bak is vaak uitgedroogd en op sommige plekken is de compost te veel verdicht zodat er geen zuurstof meer bij kan. Door al het materiaal goed door elkaar te mengen komt het composteren weer op gang. Na een maand of negen is het meeste groente-, fruit- en tuinafval wel verteerd. Wil je mooie, fijne compost? Dan kun je de compost ook nog zeven, hiermee haal je de grotere takken er uit en heb je prachtige, heerlijk ruikende compost. Martine Li Guster mist ze! m het oh zo vroeg en lekker warm ingezette nieuwe seizoen direct al te beginnen met zeuren over hondenpoep op paden en grasveldjes van Eigen Hof is misschien niet erg kies. Toch heb ik nog nooit zoveel weliswaar kleine drollen gezien. Eigenlijk wilde ik af van het gezeur en de netheidmoraal, maar blijkbaar kan ik het niet in een keer afleren, dus geef ik er maar even aan toe. Dit wordt nog veranderd Heel raar misschien, maar waar ik het eigenlijk echt over wil hebben, is het gemis aan vogelgekrioel tussen mijn takken, het geritsel van de nestenbouwende heggenmussen in de lente. Waar zijn ze gebleven, de huis- en heggenmussen? Decennia, zo niet eeuwen lang, was de mus (passer domesticus) het meest voorkomende vogeltje in de stad en op het platteland? Het brutaaltje dat van een tak op de tuintafel springt en je je koekje bij de koffie afhandig maakt of de kruimels van je bord eet. Het grijsbruine misschien niet al te opvallende of meest uitgesproken vogelbeest in de natuur. Het vogeltje dat toch voor zo velen bij het buiten zijn hoort en gevoelens van nostalgie losmaakt, gevoelens die passen bij een breder gevoeld heimwee naar de goede oude tijd. Wat blijkt. Ik noem een paar feiten die het verdwijnen van de mussensoorten veroorzaakt heeft. TEKENLES VAN JOS KOEKMAN Schuif aan Er is weer een datum vastgesteld voor een van de leukste jaarlijkse initiatieven op Eigen Hof. Anja v.d. Graaf en haar Ton hebben een datum geprikt voor hun "Schuif 's aan". Zondag 1 juni om 14.00 uur kan er weer gegeten en gedronken worden voor hun tuin nummer 5. Noteer het in uw agenda.. Vanaf 29 mei tot 31 augustus gaat Jos Koekman iedere donderdagavond van 20.00 tot 22.00 uur tekenles geven (en waarschijnlijk ook andere materialen?) In de kantine van Eigen Hof. Er zijn een paar voorwaarden. De keuken zal open zijn, maar er wordt geen alcohol geschonken. Er moeten minimaal 5 belangstellenden zijn. Je moet je eigen materiaal meenemen. Geef je even op in de bestuurskamer op zaterdagmorgen of op emailadres: [email protected] De merel namelijk heeft de mus in aantal ingehaald. Worden we daar blij van? Ja het gezang van de glanzend zwarte herenmerel of zijn bruingetinte vrouw overtreft het schorre getjilp van de mus, dat kan ik niet ontkennen. Maar maakt deze merelvogelsoort ook die intensieve warme gevoelens bij de mens los? Ik ben bekend met het feit dat bij veel vogelsoorten de zang een belangrijke factor is als het gaat om de aantrekkelijkheid van de man. Is het gezang van het musje niet krachtig of gevarieerd genoeg? Is de mus niet sexy? En voor zover ik het begrepen heb, is het verdwijnen van de mus ook een gevolg van de nette burger, of beter gezegd, de gemeente die zorgt voor propere straten, geen vuiltje, geen etensrestje meer te vinden, om niet te spreken van wat broodkruimels op de stoep. Het verdwijnen van de paarden of beter gezegd de paardenpoep met restant haverkorrels uit het straatbeeld is echter ook oorzaak. Ook de modernisering van het boerenleven speelt een rol. De oogstmachines morsen niets meer, geen zaadje valt meer tussen de schoepen door. In het grootstadse leven is de grootste oorzaak van het verdwijnen van de mus de ‘ musonvriendelijke’ hoogbouw. Een mus krijgt er hoogtevrees van om op een 20ste verdieping een nest te moeten bouwen. En meer nog; waar zijn nog die ruim gelegde dakpannen om tussen te nestelen? Om nog maar niet te spreken van de toename aan huiskatten en de oprukkende op mussen beluste sperwer. Wie had dat gedacht. Een sperwer die zijn duikvlucht zelfs onderneemt in de bebouwde kom. De brutaliteit. Een aanpassing van de natuur of een manier van overleven? Of heet dit nou evolutie?? Gaat de globalisering ook aan de wereld van de vogels niet voorbij?? Waar ik persoonlijk als Li Guster het meest van baal echter is het feit dat de musgetallen door de sterke toename van de hoeveelheid in het wild levende halsbandparkieten zijn ingehaald. Daar word ik nou echt niet goed van. Ik schreef al eens eerder uitgebreid over mijn aversie tegen deze groene, altijd in grote getale vliegende schreeuwers met hun rode haaksnavels. Je hoort het goed, ik hou niet van ze. Maar dat zij nou net mijn geliefde heggenmusjes hebben verjaagd maakt die gevoelens van boosheid en afschuw alleen maar groter. Li Guster OUDE tuinders Q Een levenlang op één tuin. Op driejarige leeftijd kwam kleine Cees voor het eerst, achter op de fiets van zijn vader, naar Eigen Hof. Het is inmiddels 60 jaar later en nog steeds komt grote Cees er met plezier, nu zelf fietsend, naar tuin 274. Zijn vrouw Ria vergezelt hem met grote regelmaat. Als koppel bezitten zij dezelfde tuin zo’n 40 jaar en hebben zij veel passie voor en plezier in het tuinieren. De vader van Cees van der Kleij kreeg als Gemeentewerkenmedewerker de tuin aangeboden. Een eigen stukje grond met een huisje, gelegen tussen de tuinen van de mannen met de witte boorden terwijl hij zelf in ketelpak liep. Jawel, er werd onderscheid gemaakt in die tijd, wie naast wie een tuin had. Een andere tijd ook in optiek van het tuinieren, het verenigingsleven, het kweken en sociale contacten. Elkaar helpen was normaal. Aan de andere kant was er een moraal van gehoorzamen en opvolgen van opdrachten. Het bestuur had aanzien, was streng en had autoriteit en gebruikte die ook veelvuldig. Met als gevolg, keurig onderhouden perceeltjes, heggen op gelijke hoogte, alles was super verzorgd!! “Meneer Dullaart hield het nauwkeurig in de gaten en sprak je stevig aan wanneer je niet volgens de regels werkte”. Cees vermaakte zich er goed. O p een door vader gemaakte step, met vriendjes op een zeepkist, pijltjes schietend en verstoppertje spelend. Ook het plagen van boer Van Vliet met spookmaskers en het jatten van een appel maakte deel uit van zijn buitenleven op het complex. Het helpen van zijn vader en moeder in de tuin, het steeds meer verantwoordelijkheid krijgen voor klusjes en oogsten en het meedoen in het algemene werk op het complex is hem van jongs af aan aangeleerd. “Tuinieren was voor iedereen in die tijd een welkome en noodzakelijke aanvulling op het lage inkomen, het maakte deel uit van de voorraad eten die je had “. Er werd veel uitgewisseld. Zaaigoed, maar ook oogst. De mest kwam van de boer en Cees had er plezier in die op een kiepkar uit te rijden naar de tuinen. Plantjes verkopen bij de inkoop, andere soorten dan er steeds werden verkocht, gaven extra jeu aan het tuinleven van Cees. Zijn tuinhuisje kent ook een eigen geschiedenis. Het kleine vierkante in de Rotterdamse kleuren geverfde groen en witte huisje werd in de jaren 60 met bij elkaar geraapte plankjes verbouwd tot een iets groter huis. De veranda is er weer later aan gebouwd. Waterleiding was er niet. Bij de verschillende waterpunten op het complex haalde men een emmertje of jerrycan water, zoals bij een Afrikaanse dorpsput. Het was dé plek waar de tuinroddels werden uitgewisseld en men elkaar ontmoette. Het verenigingsleven op Eigen Hof heeft hen altijd veel gezelligheid en plezier gegeven. Zij dragen daar nog beiden Acht Jaar op de tuin aan mee. Ria wisselde het werken in de tuin af met haar bijdrage aan het verenigingsleven als actrice in het Eigen Hof gezelschap. 27 jaar lang speelde zij mee in theaterstukken die twee keer per seizoen in een overvolle kantine werden uitgevoerd, maar ook bij verzorgingsinstellingen buiten het complex. Het 50-jarig bestaan en de organisatie hiervan vormen voor Cees het hoogtepunt in deze lange periode op Eigen Hof, vooral het samen aan een verrassend programma werken, de gekke invallen en absurde acties. Van de doedelzakband die iedereen uit bed pijpte tot de badkuip die met de bedrijfsauto in Zundert werd gehaald. Van de opening in mei tot het eind in oktober een groot feest. Cees en Ria zijn altijd vriendelijk geluimd. Hun goede humeur zorgt voor een benaderbaarheid die door velen wordt gewaardeerd. Praatjes over de heg of sloot met medetuinders getuigen hiervan. Kennelijk hebben zij het sociale estafettestokje ook doorgegeven aan hun zoon Maurice, die vrijwillig de penningmeester bij de boekhouding assisteert. Het tuinieren zit hen in het bloed en ook al zijn er veel andere activiteiten in hun leven, de kinderen en kleinkinderen, of er op uitgaan naar fairs, de tuin blijft een wezenlijk onderdeel uitmaken van hun leven. “De ontspan ning, het rommelen, het kweken van eigen onbespoten groenten, het buiten zijn trekt me er steeds weer naar toe”. 50 Jarig bestaan van Eigen Hof De laatste jaren heeft Cees zich naast het tuinieren en zijn baan bij het drinkwaterbedrijf Evides gericht op een maatschappelijke functie als deelraadslid van de deelgemeente Overschie. Zijn hart gaat uit naar besturen en het zorgen voor de sociale belangen heeft zijn passie. Nu is hij lid van de nieuw opgerichte gebiedscommissie en gaat hij door met zijn bijdrage om dit stadsdeel op de kaart te houden, er een veilige en leefbare deelgemeente van te maken en te behouden. Voorlopig geen tijd dus om voorzitter van Eigen Hof te worden. Ook al niet omdat hij hout moet zagen en hakken voor de open haarden en allesbranders van de hele familie. Mies De makkelijke kindermoestuin Hoi, ik ben Dorien. Ik ben nu elf jaar en ik heb samen met mijn broer een moestuintje. We kunnen daar alles inzetten. Ik vind aardbeien lekker, daarom staan er aardbeien plantjes in de bak. We moeten wel op tijd een net over de aardbeien heen doen, anders eten de vogels ze op! Of de tuinbonen, die zijn ook lekker: in de bak, en radijsjes: in de bak, en sla: ook in de bak. De sla ziet er trouwens heel mooi uit. Vooral de rode stengeltjes, dat ziet er heel vrolijk uit. Alles kan er in. Zelfs eetbare bloemen. Het ziet er mooi uit, en het is lekker! Ook de zelf gekweekte sla met zelf gekweekte radijsjes. Eet smakelijk!!! Tuindagboek van Jos Koekman Nieuwe tuinders A Aangename kennismaking Er is een groot aantal onbekenden op het totaal van tuinders op Eigen Hof te zien. Zeker zo’n 20 nieuwe tuinders zijn er in het laatste jaar op het complex neergestreken. Om hen een gezicht te geven stellen 2 nieuwkomers zich aan u voor. Wie zijn zij en wat zijn de plannen op hun zojuist aangekochte tuin voor nu en de toekomst? Waar liggen hun talenten en hoe willen zij die actief inzetten of productief maken voor de vereniging Eigen Hof. “Ik zag ineens overal onkruid staan” “Er ging een wereld ging voor ons open”was de reactie van Annemarie, Harry en hun zoons Bent en Fin, die sinds 1 mei 2013 een stek hebben op Eigen Hof. Met veel enthousiasme zijn zij dan ook aan de slag gegaan in tuin en huisje. Annemarie loopt vaak over het complex op zoek naar ideeën, zij wil leren van andere tuinders. Over de indeling, over de keuze van planten en over het houden van een moestuin. Want daar begon het mee. Zij had weer tijd Een balans vinden in duurzaam en en ruimte voor een nieuwe hobby en wilde tuinieren. De moestuinen praktisch is hun doel. langs de Gordelweg, in de buurt van hun woning, leken daartoe het meest geschikt. De wachtlijst daar is echter lang. Via internet kwam zij terecht bij Eigen Hof. Daar vond zij een ideaal plekje. Huisje en tuin bij elkaar. Een eerste begin van de moestuin is aangelegd. Ook de rest van de tuin neemt zij onderhanden. In het begin met veel haastgevoel en het idee dat het die zomer nog klaar moest en er een top tuin gecreëerd zou zijn. “Ik was zo bezig met wieden en weghalen van woekeraars, dat ik op een gegeven moment overal onkruid zag. Ook langs fietspaden en andere plekken buiten mijn tuin. Dat voelde niet goed. Nu heb ik me voorgenomen het stap voor stap aan te pakken en ook tijd voor recreëren over te houden”. Annemarie en Harry staan milieu bewust in het leven. Zij willen daarom ecologisch tuinieren, het huis zoveel mogelijk verbouwen met hergebruikmaterialen en het daarmee ook inrichten. Een balans vinden in duurzaam en praktisch is hun doel. Harry is de timmerman. Hij heeft de veranda vernieuwd. Nu nog een douche. Het liefst een waar het water op natuurlijke wijze verwarmd wordt. Zo min mogelijk fossiele brandstoffen gebruiken is hun wens. Ook over een bijdrage aan de vereniging Eigen Hof zijn zij duidelijk. Harry heeft met zijn band al op het Midzomerfeest gespeeld en Annemarie wil een bijdrage aan de kinderactiviteiten leveren. Zij hebben meer ideeën en willen die graag uitwerken. Zoals het instellen van een meester-gezel relatie, waarin ervaren tuinders de nieuwe tuinders het ‘vak’ leren . Ook de boys Bent en Fin vermaken zich prima op de tuin. Hebben vriendjes gevonden en springen op hun ingegraven(!) trampoline. Alles in goede harmonie met de buren. De Verbouwing De laatste jaren zijn er diverse nieuwe tuinhuizen gebouwd op het complex. Een aantal daarvan is al in het Groot Hoefblad besproken en getoond. Sommige ‘oude’ tuinhuizen hebben een verbouwing ondergaan. Daar zijn verrassende resultaten uit gekomen. We zullen er dit jaar een paar in beeld brengen, te beginnen met tuin 125 van Antoinette Bloemen . ‘Had ik het maar 25 jaar eerder gedaan’! “Mijn buiten in Drenthe raakte ik kwijt. Dat bleek een groot van huisje met de serre beviel me niet. Dat schot moest eruit, verlies aan contact met alles wat groeit en bloeit. Dus ben ook al werd me dit ontraden. In de nazomer van 2012 ontik op zoek gegaan naar een prettig alternatief. Het liefst in stond er een plan om alles grondig aan te pakken. Het dak mijn directe woonomgeving. Op fietsafstand van mijn huis moest vernieuwd, isolatie aangebracht, en mijn grote wens was vereiste. Zo kwam ik op twee tuincomplexen uit die ging in vervulling; dubbele openslaande deuren direct naar ik beide een paar keer heb mijn tuin. Nu heb ik een heerlijke bezocht. Bij Eigen Hof ben ruimte van 5 bij 5, wit, zeer ruimIn mijn enthousiasme ben ik direct aan de slag ik op zaterdagochtend in de te-lijk en er komt heel veel licht gegaan en als een beest tekeer gegaan in een kantine gaan zitten en daar binnen. Dat is wat ik wilde. kreeg ik het gevoel dat dit de niet-aflatende strijd tegen onkruid. Met tweedehands Billies van juiste plek voor mij zou zijn, een bekende Scandinavisch dus heb ik me ingeschreven. woonwinkel heb ik in de ruimte een afscheiding en hoekjes In mei 2012 kreeg ik een tip en nog diezelfde week was ik de gemaakt voor servies en boeken. Met elkaar vormen zij een blije eigenares van een volkstuin. Mijn eerste bezwaren over opslagplaatsje waar voorraad en schoonmaakspullen hun de ligging, misschien wel te dicht bij de snelweg en daarplek hebben. Zo goed als alles in mijn huis en tuin is gevondoor overlast van geluid, verdwenen toen ik de tuin zag en den, gekregen of van de rommelmarkt en eigenhandig opin gesprek ging met de vorige eigenaars. Ik vroeg een week geknapt. Daar maak ik een sport van.” bedenktijd, dat werd een dag. In mijn enthousiasme ben ik direct aan de slag gegaan en als een beest tekeer gegaan in De tuin heeft inmiddels een metamorfose ondergaan. Aneen niet-aflatende strijd tegen onkruid, maar ook met het toinette houdt van bloemen, daar doet zij haar naam eer verplanten van struikjes, nieuwe planten kopen, zaaien, mamee. Gezelligheid en kleur maken haar gelukkig. Haar harde aien, verspenen. Alles om er zo snel mogelijk een kleurrijke werken in huis en tuin hebben een opvallend bloemrijke en en beschutte plek van de maken. kleurige plek op Eigen Hof opgeleverd. Het huisje kreeg niet mijn hoofdprijs. Het dak lekte, de schrootjes tegen de wand deprimeerden mij en de tweedeling Met haar buren, die soms een handje helpen, haar met plantjes en goede raad bijstaan, is zij blij. Al met al levert dit de conclusie op dat ze er 25 jaar eerder aan had moeten beginnen. “Vanaf nu wil ik dan ook graag alleen maar grote planten of volgroeide bomen en struiken planten. Er is geen tijd meer om te wachten op groei, ik wil er nu al van kunnen genieten”. Een Bloem Als ik een bloem was, zou ik dan nu bloeien? Of zou ik een bijzondere bloem zijn, een onvoorstelbare bloem, een bloem die niet kan kiezen tussen bloeien en niet bloeien, En die over de rand van een vaas voorover leunt om te zien of zijn afgrond een bodem heeft? Of zou ik alleen maar kunnen bloeien, moeten bloeien, rood en gedachteloos, op een ongerepte schoorsteenmantel, ergens tussen schaamte en geluk? En als ik een bloem was, zou ik dan weten wanneer ik moest verwelken? Nu nog niet? Toon Tellegen, Uit: Kruis en Munt Uitgeverij: Querido Uit den ouden doosch DOE MEE MET DE ZADENBIBLIOTHEEK De GEEN WOORDEN MAAR ZADEN bieb in Rotterdam richt zich op discussies rond regelgeving op zaden, het veredelen van gewassen en de liefde voor het verbouwen van eigen voedsel. Onze Tuinen, geïllustreerd weekblad voor Amateur Tuiniers. Zaterdag 18 mei 1907 Werk voor den volgende week: In den Bloementuin. Na den 15den Mei begint men in den regel met het zaaien van tweejarige planten. Tweejarige planten zijn dezulke, die het eene jaar gezaaid worden en dan een bladerrozet maken, om het tweede jaar te bloeien en na zaad gegeven te hebben te sterven. er een paar druppels slaolie door te roeren. Dit moet het verrotten, waaraan de boontjes bij koude en nat weer nog al eens bloot staan, tegenhouden. De proef is gerust te nemen. Schadelijk is ’t een geen geval. Men heeft zuiver 2-jarige planten, zooals b. v. Judaspenning (Lunaria biennis; (biennis= tweejarig) en Campanula Medium; deze sterven nadat de zaden gerijpt zijn; anderen kunnen weer meerdere jaren leven, doch worden steeds 2-jarig gekweekt om mooie gezonde planten te hebben, zooals muurbloemen (Cheirianthus Cheiri). Wanneer Cichorij en Brusselsch witlof nog niet zijn uitgezaaid, kan zulks thans nog met succes geschieden. Snij- en prinsesseboonen kunnen thans en den volle grond worden gelegd. Is de grond vochtig, leg dan uwe zaden zeer ondiep. Zelfs in droge grond mogen ze vooral niet re diep worden gelegd. Voor natten grond hebben we wel eens hooren aanbevelen voor het leggen der boontjes Wereldwijd, in reeds 35 steden van Amerika, maar ook in België en in ons eigen Nederland rijzen zadenbibliotheken uit de grond. Rotterdam Oogst heeft vorig jaar een zaden-bieb in het museumpark geopend. Het principe is simpel; klanten ‘lenen’ gratis zaden, leren hoe ze zelf zaden kunnen oogsten en brengen aan het einde van het seizoen nieuwe zaden terug. Allerlei zaden dus. Van doordeweekse en zondagse, vergeten en verloren, historische en hysterische groenten tot kruiden en groenten met prachtige namen als Golden Bamtam, Roem van Zwijndrecht of Groninger Weekschil (met draad). Kweek de zaden op tot sterke planten, laat ze in bloei komen en geniet van de rente: een rijke, eetbare oogst. Laat de planten doorschieten, oogst de zaden en ruil ze weer in voor een nieuwe soort. Wat werkt blijft, wat niet werkt verdwijnt. Zo bouwen we samen aan lokaal groen kapitaal: een Rotterdamse zadencollectie. Dit is toch een prachtig initiatief?! Stadstuinieren is ‘in’ en zaden laten zich makkelijk bewaren. Ze nemen weinig ruimte in beslag. Uitleentermijnen luisteren niet zo nauw. Als je plant of gewas tot bloei komt, breng je weer wat zaad terug. Zo eenvoudig is het. Op verschillende volkstuinverenigingen in het land is dit idee al uitgewerkt en draaien in een soortgelijk systeem. Misschien ook een idee voor Eigen Hof? Een samenwerking aangaan met het bestaande initiatief van Rotterdam Oogst? Je kunt natuurlijk ook op eigen naam lid worden van de ’geen woorden maar zaden-bibliotheek’. Rotterdam Oogst Zaait organiseert op 17 mei een voorjaarsfestival op het Deliplein. Een beroemde Britse zaadbibliotheek is de Richmond Grows Seed Lending library. ( te vinden als Mijn Zadenbib & Seed libraries op Pinteres Doorgeschoten groenten gezocht! Te laat geoogst? Groente vergeten? Of ben je zaden aan het oogsten voor volg end seizoen? Rotterdamse Oogst Zaait! In den fruittuin. Het belooft een zeer gunstig vruchtenjaar. Komen geen buitengewone nachtvorsten onze boomen in hun voornemen hinderen, dan zal ’t ontegenzeggelijk een buitengewoon goed vruchtenjaar worden. Waar onze boomen dus veel beloven, daar rust op ons de plicht, ze in dat voornemen krachtig ter zijde te staan. In den Moestuin. Bieten voor winterprovisie worden thans uitgezaaid. Zorg voor een diep lossen grond en zaai ze liefst daar, waar u goede verteerde mest onder den grond hebt gebracht. De grond mag niet kluiterig zijn, anders vergaffelen de wortels, wat lastig en onaangenaam is. Kent u het fenomeen al? Zaden lenen en brengen? Elk jaar kopen we allen zaden voor onze gewassen en bloemen, waarvan we dan vervolgens vaak maar een (klein) deel gebruiken. De rest bewaren we voor het volgende seizoen, in koffiefilterzakjes, plastic zakjes, potjes, doosjes en noem maar op, of we geven ze aan onze buren. Vaak verdwijnt er echter een deel in de vuilnisbak, hetzelfde jaar nog dan wel het jaar erna. Het kan ook anders….. Men bedenke daarbij wel, dat het den boom nimmer aan voldoend voedsel mag ontbreken. Zorg er dus voor, dat u het hem niet onthoudt; geef daarom voldoende voedsel, dat in hoofdzaak bestaat uit kali, phosphorzuur, stikstof en kalk. Heeft men bij den wintersnoei van appel en peer twijgjes ongesnoeid gelaten, omdat men meende dat het gekroonde vruchttwijgjes waren en hebben ze niet aan onze verwachtingen voldaan, snoei ze dan thans nog terug op twee goede ogen. Rotterdamse Oogst viert het voorjaar! Met het voorjaarsfestival Zaait! strijken boeren, burgers en buitenlui neer op en rondom het Deliplein en dopen we de Rijnhavenbrug om tot boerenloper. Pril voorjaarsgroen op de moesplantenmarkt, groen kattenkwaad, zaaien voor de bijen en een lente-editie van het makersfestival Eigengemaakt brengen Karnemelkseland weer even tot leven. Eigenwijs Dit jaar doen we het lekker allemaal zelf. De vierde editie van Zaait! staat in het teken van eigen. Met als hart van het festival de meest groene en smakelijke vrijmarkt van Rotterdam: een combinatie van Eigengezaaid met ons favoriete makersfestival Eigengemaakt. Ben jij lekker eigenwijs, eigengereid, een fijne eigenheimer en doe je het het liefst lekker zelluf? Laat maar zien. En doe mee aan de vierde editie van het voorjaarsfestival Zaait! Schrijf je in voor Eigengezaaid Schrijf je in voor Eigengemaakt Programma: Zaterdag 17 mei 10:00-17:00 Eigengezaaid 10:00-17:00 Eigengemaakt 10:00-17:00 Geen Woorden Maar Zadenbieb En verder: muziek terwijl u Zaait!, Groen Kattenkwaad, Stadsboeren en de Rotterdamse première van de Varkenshuisfilm van Dinanda Luttikhedde. Een overzicht van de activiteiten en het programma wordt begin mei bekend gemaakt. Locatie: Deliplein en Rijnhavenbrug, Katendrecht. Het Zaait!-evenement is gratis toegankelijk. 17 mei 2014 Deliplein, Rotterdam Vele handen maken licht werk Al jaren wordt de kantine bemand door een aantal fantastische vrijwilligers, Zij zijn op zoek naar versterking, Wilt u ipv de algemeen werk beurten diegene zijn naar wie zij op zoek zijn? Loop dan even langs bij de kantine en meld u aan! Het nieuwe buitenseizoen is weer aangebroken op het Proeflandje. Appelchutney maken Een heerlijk recept voor rijpe (geraapte) appels in september. Ingrediënten voor 6 kleine potjes appelchutney• 1,25 kg appels, geschild, in stukjes • 2 uien, in ringen • 100g rozijnen • 1 kaneelstokje • 2 el piment • 1 el zwart mosterdzaad • 30 g gemberwortel, geraspt • 15 g zout • 600 ml ciderazijn • 500 g bruine basterdsuiker o f zoetstof In de randen langs de kanten waar het kweekgras het hardnekkigst is heb ik honderden tulpenbollen geplant, die houden volgens de boekjes niet zo van een rijke bemesting voor de bloei. O-o-o stom, had ik dat nu verkeerd gedaan, want tussen de paardendrollen kwamen ze al snel en vroeg op. Maar zowel de oude bollen van het vorige seizoen en de nieuw geplante tulpen hebben prachtig en overvloedig gebloeid. Wel snel; het waren verschillende soorten, die elkaar moesten opvolgden en nu eigenlijk praktisch gelijktijdig bloeiden. Het was kort maar hevig. Doe alle ingrediënten in een grote pan en breng roerend, langzaam aan de kook, tot de suiker oplost. Laat 2½ uur zachtjes koken, tot een dikke saus. Haal het kaneelstokje eruit, schep de hete chutney in gesteriliseerde potjes; schroef ze dicht. Een paar weken wachten voor je de chutney eet. Lekker bij terrines en paté of bij varkensvlees. Het was er van de winter koud en nat met glibberige kleipaden tussen de bedden. Die had ik voor de winter afgedekt met stro en mest van een kinderboerderij uit de buurt. Goed tegen het dichtslaan van de grond en tegen het onkruid, zowel als dek waar onkruidkiemplantjes niet makkelijk doorheen komen, als bemesting tegen heermoes en kweekgras, want die houden daar niet zo van. Ook bedacht ik dat het een lekkere deken zou zijn tegen al te strenge vorst als bescherming voor niet zo winterharde gewassen, maar dat was een misrekening want winter hebben we niet gehad; goudsbloemen staan er nog steeds te bloeien. In de tussentijd was het bloeiseizoen verlengd in voormalig zwemparadijs Tropicana. Alle salvia’s waren overgezet in potten daarnaartoe gesleept, evenals de verveinnes, geurgeraniums en Oostindische kers. Wilde venkel & rabarber Piment Heb je ook een heerlijk recept wat je met ons wil delen? Mail het dan naar de redactie: [email protected] Eigen Hof zoekt een vormgever/ dtp-er. Interesse? Mail naar: [email protected] In bakken in de ‘volle grond’ plantte ik de diverse soorten eetbare Afrikaantjes (Tagetes) over, (die waren amper in bloei gekomen op het landje door het gekke late seizoen 2013 en het vele onkruid van afgelopen jaar) die hebben daar in het warmere klimaat tot ver na de kerst nog overvloedig gebloeid. Op 23 december hielden wij in de Tropicana een rondleiding met proeverij voor geïnteresseerden van Eigen Hof. Want velen waren zeer nieuwsgierig wat daar gebeurde. Ook de saunaruimtes in de kelder werden bezocht waar Rotterzwam op een duurzame manier oesterzwammen kweekt op koffiedik uit de stad. en andere culinaire genoegens uit de volkstuin In 2007 verscheen Wilde venkel & rabarber voor het eerst. Dit is een compleet herziene uitgave van dit bijzondere kookboek. De recepten inspireren om meteen aan de slag te gaan met allerlei verrassende combinaties Naast recepten bevat het boek tuiniertips voor het zaaien, werken en oogsten in de tuin, handig gerangschikt per maand. Bereid pure producten, van sla tot onkruid, van sperziebonen tot dahlia’s. Mei dronken van bloesems & taarten • vlierbloesem • lievevrouwebedstro • meibowl met de eerste aardbeien • pioenen • artisjokken • taarten en meicakes • abrikozen • kersen • rabarber Mei is De BloeiMaanD. Er is nu een overvloed van bloemen, ook goed te verwerken in gerechten. Het begint natuurlijk met de bloemknoppen: artisjokken, mooie planten voor in de border, of in de moestuin. Je kunt ze niet alleen opeten, maar ook voor de sier laten zitten, of als de knop uit- komt afsnijden en in een fles zetten of zo neerleggen! Verder is een van mijn favorieten de vlierbloesem, voor vlierbloe- Het is een interessant experiment, sommige kruiden stierven af terwijl de temperatuur in deze grote kas niet onder de 10 graden C kwam. Helaas dacht ik, maar seizoensgebonden kwamen ze net als buiten bij het hoger worden van de temperatuur gewoon weer op. ‘Voor alle liefhebbers van lekker eten met een moestuin of een goede groenteboer’ Nu zijn ze uitgegraven weer verhuisd naar het Proeflandje, waar ze buiten verder mogen floreren. Komend seizoen zullen we weer een aantal rondleidingen met uitleg en proeverij verzorgen voor de geïnteresseerden onder jullie. Bekendmaking zal geschieden via de Abri. Word vervolgd! semchampagne, -limonade en in pannenkoeken. Er bloeien in mijn tuin rozen, viooltjes, borage, madeliefjes, ossentong en pioenen, allemaal lekker op het bord en in het glas. Vries eens wat van die bloemetjes en bloemblaadjes in in een ijsblokjesvorm en serveer deze in een koel glaasje witte wijn 11, 12 en 13 mei zijn de ijsheiligen; als richtlijn aangehouden dat er vanaf die dagen (hè, hè) geen nachtvorst meer zal zijn. of water. En het eerste fruit: mijn voorgetrokken aardbeien, kersen en abrikozen. Dit eerste fruit eten we zo, of verwerken we in taarten. ik ga zelf vaak al uit van begin mei, maar dan loop je nog steeds een risico. nu kunnen ook de oranjerie planten naar buiten: citroenen, laurier, verveinne en geur geraniums (heten officieel pelargoniums). 63 13539 Venkel en Rabarber.indd 62-63 Caroline Zeevat, april 2014 01-04-14 12:29 Wilde venkel & rabarber ISBN 978 94 90608 80 4 | € 18,95 foto’s: Lotte Stekelenburg Pesticiden op tuinplanten Er wordt al geruime tijd veel onderzoek gedaan naar en geschreven over de alarmerende bijensterfte, onderstaand een van de meest recente artikelen daar over, op trosradar.nl. Lavendelplanten, klokjesbloem of de sneeuwbal. Allemaal prachtig bloeiende tuinplanten en zeer aantrekkelijk voor bijen en hommels. De tuinder is blij met zijn bloeiende tuin en bijen vinden veel stuifmeel op de bloeiende planten. Een win- winsituatie. Veel mensen doen graag hun best voor de bijen en vlinders in de tuin. Ze zetten de tuin vol met bloeiende planten en hopen zo een steentje te kunnen bijdragen tegen de toenemende bijensterfte. Helaas blijken de meeste planten niet zo bij-vriendelijk. Veel van de planten die te koop zijn bij het tuincentrum zitten boordevol pesticiden, blijkt uit onderzoek van Greenpeace. Greenpeace liet 69 planten onderzoeken op 400 verschillende soorten pesticiden en de resultaten zijn schokkend. Slechts één monster bevatte geen enkel bestrijdingsmiddel; op alle andere monsters trof Greenpeace schadelijke bestrijdingsmiddelen aan. Ook zijn pesticiden gevonden die in Nederland verboden zijn. Giftige luizenverdelgers en mierenlokdozen Een jaar geleden liet Radar al zien dat de tuincentra vol liggen met luizenverdelgers en mierlokdozen die zeer schadelijk zijn voor honingbijen. In deze insectenverdelgers zitten hoge doses van zogenaamde neonicotinoïden, die zeer giftig zijn voor honingbijen. Gifplanten Greenpeace heeft onderzoek gedaan naar pesticiden op sierplanten. Een dergelijk onderzoek is niet eerder gedaan in Nederland. De geteste planten blijken in totaal 57 keer behandeld met één van de 22 in Nederland illegale bestrijdingsmiddelen dus. Acuut giftig voor bijen Gemiddeld werden 7 verschillende soorten pesticiden op de monsters gevonden. De meest besmette plant bleek een skimmia met maar liefst 14 verschillende soorten bestrijdingsmiddelen. Naast de verboden bestrijdingsmiddelen werden ook bestrijdingsmid- Open Tuinen in Overschie Ook dit jaar organiseert de deelgemeente Overschie hun eigen open tuinendag op 21 juni. Lijkt het u leuk uw tuin die dag open stellen voor bezoekers? Meldt u zich dan aan vóór 30 mei bij het bestuur. Per mail kan ook: [email protected] U ontvangt het bezoek van 11.00u tot 17.00u. Deelnemers zijn na afloop van harte uitgenodigd in museum Oud-Overschie voor een hapje en een drankje. delen gevonden die acuut giftig zijn voor bijen. Een deel van de bestrijdingsmiddelen valt onder de noemer neonicotinoïden, een insectenbestrijdingsmiddel dat systemisch werkt. Dit houdt in dat het middel in de hele plant zit. Zaden worden in deze insecticide gedoopt, wat tijdens de groei door de hele plant verspreid wordt. Bijensterfte door neonicotinoïden Deze insecticiden zijn zeer schadelijk voor bijen. In Duitsland werden bijen uitgerust met een zendertje. Zo konden ze goed worden gevolgd. Hieruit bleek dat bijen die blootgesteld waren aan thiacloprid (een neonicotinoïde) de weg naar de korf niet meer weten. Zo kunnen ze het verzamelde voedsel niet naar de korf brengen en sterven de bijen uiteindelijk. Volgens Kees Kodde , campagneleider bij Greenpeace, zijn neonicotinoïden voor bijen 7000 keer giftiger dan DDT, een inmiddels berucht en verboden bestrijdingsmiddel. Bijen krijgen deze stoffen niet alleen binnen via nectar en stuifmeel, maar ook via vervuild oppervlaktewater en vocht dat planten uitscheiden. Meest giftige monsters bij Intratuin Intratuin heeft de twijfelachtige eer koploper te zijn als het gaat om de gevonden pesticiden. Hier vond Greenpeace de meeste monsters die acuut giftig zijn voor bijen, hier gaan bijen meteen dood aan en de meeste pesticiden die niet gebruikt mogen worden in de Nederlandse sierteelt. Daarnaast komen 7 van de top tien giftigste planten bij Intratuin vandaan. Bij de andere geteste tuincentra is het niet veel beter. Ook bij BoerenBond-Welkoop en Groenrijk worden veel en illegale bestrijdingsmiddelen aangetroffen. Bee Happy niet vrij van bestrijdingsmiddelen Zelfs de bollenmix “Bee Happy”, speciaal geselecteerde bollen voor bijen en vlinders blijkt niet vrij van bestrijdingsmiddelen. Er valt dus nog een wereld te winnen voor een blije bij. (bron: trosradar.nl) EXPOSITIE 6 Kunstenaressen met een tuin op Eigen Hof exposeren hun bloemrijke schilderijen in museum Oud Overschie. Antoinette Bloemen, Jos Koekman, Hilde Vervloet, Wil Jansen, Mies van Marrewijk, Katja Schellekens. Van 21 juni tot 21 september. 21 Juni wordt om 16.00 u de expositie geopend door Wilma Knol, tevens tuinbezitter op Eigen Hof. Openingstijden Historisch museum, expositieruimte ‘De Melkfabriek’ en het Buitenmuseum: Iedere zondag van 14:00 tot 17:00 u. Nieuws van het algemeen werk Houtwallen en composthopen We noemen ze houtwallen, maar eigenlijk zijn het takkenrillen. De afgelopen weken zijn we druk bezig om op een aantal plekken op Eigen Hof houtwallen te bouwen. En het leuke is: iedereen die er aan werkt is enthousiast. Binnenkort gaan we ook beginnen met het bouwen van composthopen naast de houtwallen en we hopen op net zoveel enthousiasme! verteerd en vergaat. Schimmels, bacteriën doen dat werk vooral. Een goeie takkenril stinkt dus niet en trekt ook geen ratten aan. Ratten komen wel af op huishoudelijk afval dat in de struiken gedumptwordt. Een takkenril is juist handig, biedt gemak aan de tuinders van Eigen Hof én biedt plaats aan nuttige dieren en planten! Het aardige van de houtwallen en composthopen is dat je allerhande tuinoverschotten zoals takken, snoei- en wiedafval en ander groen spul vlakbij weg kan brengen. Op het terrein van Eigen Hof zijn straks op acht plaatsen een houtwal en composthoop, er is dus altijd wel eentje in de buurt en dat scheelt een flink eind lopen naar de containers. We hopen dat vele tuinders dus een bijdrage leveren aan de voeding en het onderhoud van de wallen en hopen. Dat levert ons niet alleen wallen (sommigen vinden ze lelijk, anderen weer erg mooi) en compost op, maar scheelt ook enorm in de kosten voor het afvoeren van afval. De containers zitten nu meestal vol met tuinafval, terwijl dat echt niet nodig is. De compost die we produceren kunnen we gebruiken om de planten in het algemene deel te voeden. Composthoop Waar een houtwal vooral bedoeld is om houtig materiaal in te verwerken is de composthoop juist bedoeld om het zachtere groene restmateriaal in te verwerken. Bladeren, gras, loof van planten, groenten en fruit kunnen op de composthoop. Maar ook fijngestampte eierschalen zijn een bron van kalk, koffiedik en mest van plantenetende huisdieren kunnen prima op de composthoop. In de composthoop doen bacteriën, schimmels, torretjes en wormen hun werk om het organisch materiaal om te werken tot voedsel voor planten. Er zijn ook dingen die niet op de composthoop kunnen. Takken van coniferen en zieke planten bijvoorbeeld. Ook gekookte etensresten kunnen niet op de composthoop omdat dat ongedierte aantrekt. Afval van bespoten groen en groente natuurlijk ook niet, evenals de inhoud van de kattenbak. Maar ook koffiepads niet, want daar zit kunststof in! Een goed werkende composthoop is bijzonder Maar zoals bij veel dingen, staat of valt zo’n (goed) idee bij de uitvoering en het onderhoud. Voortaan gaan we dus elke zaterdagochtend bij de houtwallen en composthopen op het terrein langs. De houtwallen die niet goed zijn worden uit elkaar gehaald en opnieuw opgebouwd. Dat gaat vaak niet in één keer maar dat is eigenlijk niet zo erg. Op deze manier werken meerdere mensen aan het project, ontwikkelen we de kennis gezamenlijk en kunnen we die aan elkaar doorgeven. nuttig en leeft ook! Takkenril Maar wat is nu een goeie takkenril? Dat is in ieder geval niet een bult droge bult takken, dat is meer een brandgevaarlijke stapel. Droog hout is makkelijk ontvlambaar en dus gevaarlijk. Het is ook niet een dichte bult van tuinafval met wat takken er overheen. Dit soort bulten gaat rotten en trekt ongedierte aan. Goeie takkenrillen (of beter gezegd, de takkenrillen die we op Eigen Hof willen hebben) zijn niet al te compact, zijn een beetje vochtig, daar groeit hier en daar wat grassen, bloemen en paddenstoelen in en biedt een schuilplaats aan nuttige dieren als egels, vogels, amfibieën, reptielen en insecten. Een goeie takkenril leeft! Het bouwen en onderhouden van een takkenril is niet zo moeilijk. Je slaat twee rijen palen op anderhalve meter afstand in de grond. De tussenruimte van de palen is afhankelijk is van de gewenste breedte van je ril. Op Eigen Hof hebben we rillen van verschillende breedte en lengte gemaakt. Tussen de palen leg je aan de zijkanten zoveel mogelijk dikke, rechte takken die je hebt ontdaan van zijtakken. In het midden van de ril kan je het kleinere spul kwijt en de kleinere ruimtes kun je opvullen met groen restmateriaal zoals gras en klein snoeimateriaal. Het hout en grove tuinafval in de houtwal Een goede composthoop maken is ook niet moeilijk, maar vraagt wel enige aandacht. Martine Herman heeft een prachtig stuk geschreven over hoe je dat doet. We gaan de komende maanden met het algemeen werk aan de slag om composthopen te bouwen op het terrein. Als je dat eenmaal in de vingers hebt kun je dat ook makkelijk op je eigen tuin doen! Nuttig en handig Over smaak valt juist wel te twisten en of je een takkenril en composthoop nu mooi of lelijk vindt, wij vinden dat ze bij een tuin en tuincomplex horen. Ze zijn handig om dichtbij je tuin om groen restmateriaal te verwerken tot nuttige en bruikbare materialen en meststoffen. De wallen en hopen zijn dus geenszins een uitnodiging om tuinafval en huishoudelijk afval te dumpen! Het huishoudelijke afval hoort thuis in de containers op het terrein, en als die vol zijn, neem het dan mee naar huis of gooi het in een container voor restafval in de buurt. Door de houtwallen en composthopen goed te gebruiken en te onderhouden, kunnen we daar veel plezier en gemak van hebben. Wolf Brinkman en Jan Hendrik Bos
© Copyright 2024 ExpyDoc