Van Huis Uit Januari 2014 - Stichting Zorgcombinatie Marga Klompe

Van Huis Uit
STICHTING
Z O R G C O M B I N AT I E
Ja n u a ri 2014
Winter 2014
SZMK | Januari 2014
Project
‘Informele zorg en
formele zorg verbinden’
In het project ‘informele zorg en formele
zorg verbinden’ werken SZMK en VIT-hulp bij
mantelzorg samen aan verbetering van de
samenwerking tussen formele en informele
zorgers. Doel hierbij is dat iedereen, mantelzorger, vrijwilliger en betaalde kracht zo goed
mogelijk samenwerken in de zorg voor de
bewoner/cliënt, waarbij het er uiteindelijk om
gaat dat de cliënt zich zo goed mogelijk voelt.
Om inzicht te krijgen in wat er nodig is om de
samenwerking te verbeteren zijn er twee pilots
gestart in De Pelkwijk, een woonzorgcentrum
in Winterswijk en in Mariënhof, kleinschalig
wonen voor cliënten met dementie in Lichtenvoorde. De pilots lopen tot de zomer van 2014.
Een klankbordgroep met mantelzorgers,
vrijwilligers en medewerkers denkt mee over
de activiteiten die in deze pilot uitgevoerd
gaan worden.
Pilot De Pelkwijk
In De Pelkwijk gaan we tijdens de pilot
aandacht besteden aan de zorgrol van
mantelzorgers, het leggen van verbanden
tussen informele zorg extramuraal (buiten
De Pelkwijk) en intramuraal (in De Pelkwijk)
en het verbreden van de betrokkenheid van
de buurt/wijk bij De Pelkwijk.
Pilot Mariënhof
In Mariënhof gaan we vooral kijken naar de
rol van de informele zorg (mantelzorgers en
vrijwilligers) en naar het betrekken van de
buurt en wijk.
De informatiebijeenkomsten in De Pelkwijk
zijn in volle gang. In de tweede helft van
november wordt op basis van de uitkomsten
van deze bijeenkomsten bekeken, welke
verbeteracties in De Pelkwijk in gang worden
gezet.Ook in De Pelkwijk zullen klankbordgroepen meedenken over de activiteiten in de
pilot.
Een eerste start is inmiddels gemaakt. Tijdens
informatiebijeenkomsten hebben mantelzorgers, vrijwilligers en beroepskrachten kunnen
meepraten over hoe de samenwerking nu gaat
en op welke terreinen er nog dingen verbeterd
kunnen worden. Met deze verbeterpunten
gaan we binnenkort aan de slag.
Presentatie project in De Radstake
Op 17 november jl. hebben SZMK en VIT
samen een presentatie verzorgd over het
project ‘informele en formele zorg verbinden”
tijdens de bijeenkomst van het Achterhoeks
Netwerk in De Radstake. Ruim 200 belangstellenden hebben deze bijeenkomst bijgewoond.
Geachte lezer,
Het laatste nummer voor 2013 van Van Huis Uit al weer. Ik denk dat
de meeste lezers daarbij denken wat vliegt de tijd. Alweer bijna een
jaar voorbij. Een jaar dat in Pronsweide de verbouwing is afgerond.
Het bouwlawaai is verstomd en de feestelijkheden zijn achter de
rug. Verder hebben er nogal wat veranderingen plaatsgevonden
in de personele sfeer en gaat de komende tijd nog wel het een
en ander veranderen. Zo zullen binnenkort ook behandelingen
mogelijk zijn in het wellnesscentrum.
In dit nummer blikken we even terug op de samenwerking met
het museum en de ervaringen met de “Oh, ja koffers” die binnen
het Winterswijks deel van SZMK gebruikt worden. In Meddo is een
duofiets in gebruik genomen en is ook een verslag opgenomen van
een reis met de Zonnebloem en tal van andere wetenswaardigheden gedichten en verhalen.
Colofon:
De redactie van “Van Huis
Uit”wordt gevormd door:
Mevrouw E. Bosvelt
De heer J. Nekkers
De heer W. Ruessink
Druk:
Drukkerij Maarse BV
Foto’s
Auteurs artikelen e.a.
Redactieadres:
[email protected]
Klachten commissie SZMK
Meester Meinenweg 28
7101 AN WINTERSWIJK
Soms ontglipt er iets aan onze aandacht. In het vorige nummer
stond vermeld dat de KWOV hier op het terrein muziek heeft
gemaakt in de aanloop naar het Volksfeest. Ook muziekvereniging
Excelsior heeft in die periode een bezoek gebracht en bij Pronsweide
geoefend. Dit soort spontane concerten is natuurlijk een mooie
aanvulling op het activiteitenaanbod en onze tuinen lenen zich er
goed voor. Beide muziekverenigingen hartelijk dank hiervoor.
We wensen u veel leesplezier, fijne feestdagen
en een voorspoedig 2014.
Namens de redactie van
Van Huis Uit,
SZMK | Januari 2014
Levende zonnewijzer geeft
tijd niet zomaar cadeau!
Geschenk voor Pronsweide nodigt uit tot interactieve tijdsbepaling
De belevingsgerichte tuin bij de woningen op het
terrein van Pronsweide beschikt sinds sept jl. over een
heuse levende zonnewijzer. De zonnewijzer is een
geschenk dat Pronsweide mocht ontvangen op 22
juni bij de feestelijke openingsbijeenkomst in theater
De Storm. Kunstenaar Henk Hollander realiseerde een
(Analemmatische ) zonnewijzer, waarbij door middenin
te gaan staan op de juiste maand, de eigen schaduw
de tijd aangeeft. De zonnewijzer zorgde gelijk al voor
de nodige gespreksstof (ook al een kunst op zich), want
van kunst moet je immers houden. In Winterswijk komt
als in één van de eerste plaatsen in ons land dagelijks de
zon op, en dan een zonnewijzer in de belevingsgerichte
tuin aan de …….Morgenzonweg, doeltreffender kan
haast niet.
DUOFIETS VOOR GROEPSWONEN MEDDO
Groepswonen aan de Goorweg
heeft nu zelf een duofiets
De duofiets is geschonken door Stichting
Vrienden van Pronsweide. Zowel onze bewoners
als de bewoners van De Lichtenvoorde kunnen
hier gebruik van maken. De samenwerking met
De Lichtenvoorde heeft mede gestalte gekregen
doordat zij één van de schuurtjes hebben aangepast om dit prachtige geschenk te stallen.
Het biedt de bewoners van het groepswonen de
mogelijkheid om samen met een medewerker,
familie of vrijwilliger een uitstapje te maken in de
prachtige omgeving.
Bewoners en medewerkers Goorweg in Meddo.
SZMK | Januari 2014
Als vrijwilliger met
de Zonnebloem op
vakantie
Als je vertelt dat je met de Zonnebloem
op vakantie gaat, wordt meestal gevraagd
met de boot? Velen weten niet dat er
bij de Zonnebloem veel meer soorten
vakanties zijn zoals: busvakanties,
­vakantie met eigen vervoer, vliegvakanties, strandvakanties, excursies en
inderdaad vaarvakanties. Dan heb je
nog landelijke vakanties en regionale
vakanties en verschillende leeftijdsgroepen. Mijn eerste vakantie was met een
jongerenvakantie naar Trier, daarna altijd
met regionale busvakanties. Dit jaar ging
ik voor de elfde keer mee op vakantie en
het is iedere keer weer volop genieten! We
zijn deze keer naar Eikenburg- de Heihoef
in Eindhoven geweest. Dit landgoed ligt
aan de rand van de stad in een prachtige
bosrijke omgeving, terwijl het centrum
van Eindhoven niet eens zo ver weg is.
Eikenburg bestaat uit een groot hoofdgebouw en een aantal paviljoens, verspreid
over het 30 ha. grote terrein. De vele
verharde en onverharde bospaden die het
terrein rondom Eikenburg doorkruisen
zijn een lust voor de ware natuurliefhebber. De Zonnebloemvakanties worden
gehouden in het aangepaste paviljoen de
Heihoef. De groep bestaat uit 22 vakantiegangers, gasten genoemd, 24 vrijwilligers,
onder wie gekwalificeerde verpleegkundigen en ziekenverzorgenden.
Deze vakantie was van
maandag 7 oktober t/m
zaterdag 12 oktober 2013.
Maandag vertrokken we met de bus rond
10 uur vanuit Groenlo. Bij aankomst in de
Heihoef scheen de zon volop; een goed
begin van de vakantie. De kamers werden
geïnspecteerd, de koffers uitgepakt
en dan richting eetzaal voor de lunch.
’s Middags samen gezellig wandelen in
het Eikenbos of lekker uitrusten. Je kon
zelf invullen wat je deed. Om 18.00 uur
was het diner en daarna was er ruimte
voor diverse spelletjes of tv kijken.
Dinsdag begonnen we om 9 uur samen
aan het ontbijt, daarna gingen we op
pad. Na een wandeling van een half uur
kwamen we bij Genneper Parken aan.
Hier was koffie en gebak. In het park was
van alles te zien over natuurlijk boeren. Na
de rondwandeling was er tijd voor lekkere
pannenkoeken en daarna weer terug naar
de Heihoef. ’s Middags was er een creatieve knutselmiddag. Na het diner werd
het avondprogramma verzorgd door
René Eshuis. Er werd volop gezongen en
gedanst.
Woensdagmorgen eerst lekker
uitgeslapen en om 10.00 uur aan de
brunch. Om 13.30 uur hadden we een
buitenbingo. Langs de mooie eikenlanen
waren op diverse plaatsen de bingonummers geplakt. De tocht eindigde in het
prachtige kapelletje van de broeders van
Liefde op het Eikenburg. Eenmaal terug in
de recreatiezaal werden de winnaars van
de bingo bekendgemaakt.
Om 18.00 uur gingen we gezamenlijk
aan de mooi gedekte tafel. Vele complimenten waren er te horen over de mooie
menukaarten. Net als andere dagen
was het eten geweldig lekker. ’s Avonds
hadden we een groot ganzenbordspel en
het spel de hoedjesdans.
Donderdag weer vroeg dag. Na het
ontbijt vertrokken we met de bus naar
Den Bosch waar eerst gewandeld of
gewinkeld werd. Na de lunch gingen
we onder begeleiding van een gids
Den Bosch in. Veel werd er verteld over
de stad. Het einddoel was de St. Jan
Kathedraal. Daarna waren er de Bosche
Bollen.
Een veel gehoorde gezegde
in Den Bosch:
Je drinkt wat klaar is,
Je eet wat gaar is,
Je spreekt wat waar is.
’s Avonds hadden we een bonte avond
verzorgd door gasten en vrijwilligers.
Een aantal artiesten passeerden de
Bühne, o.a.: Speciaal uit Griekenland
Nana Mouskouri met het prachtige lied:
Weisse Rosen. Een groep speelde een klas
uit de jaren dertig met slimme Klaasje.
De Selvera’s met het lied: twee ree bruine
ogen. Ook hadden we drie huldigingen
van vrijwilligers: twee gingen er voor de
25e keer mee en één voor de 5e keer.
Vrijdag stond in het teken van een
verwendag. De gasten konden zich
heerlijk laten verwennen bij de schoonheidsspecialisten en kapper. Om 10.30 uur
was er eerst koffie met een likeurtje en
keuze uit diverse gebakjes. De gasten
genoten van alle verwennerij. De handen
en voeten werden heerlijk gemasseerd,
de nagels werden gevijld en gelakt.
Voeten in voetenbadjes etc. Mijn gast
hield hier niet van. Wij zijn naar de
politiemanege gewandeld dicht in de
buurt. Daar genoot hij van. Hij heeft zelf
ook paarden, vandaar. Om 12.30 uur was
er weer een heerlijke lunch. Sommige
gasten gingen daarna nog even rusten.
’s Avonds was het slotdiner. De tafels
waren weer erg mooi gedekt. Er werden
gedichten voorgelezen onder het eten;
iedereen genoot met volle teugen!! Na het
diner was er koffie en thee en werd er nog
lang nagepraat over een mooie week.
Zaterdag weer terug naar huis. Na het
ontbijt moest er worden gepakt en opgeruimd. Dan is het richting de Achterhoek.
In De Molenberg nog even samen een
kop koffie en een broodje. Om 13.30 uur
werden alle gasten door familie opgehaald, even bijpraten en dan naar huis.
Het is voor iedereen een fantastische
week geweest, niet alleen voor de vakantiegasten, ook de vrijwilligers hebben met
volle teugen genoten! Ik kan iedereen
aanraden om een keer mee te gaan.
­Overdag is het één op één begeleiding.
Over belevingsgerichte zorg gesproken…
Voor meer info of vragen:
www.zonnebloem.nl
José ten Barge
Afdeling dagbehandeling Pronsweide
SZMK | Januari 2014
Echte
koffie
Sinds een paar weken wordt in
restaurant de Brink weer echte koffie
geschonken. De bonen worden voor
elk kopje vers gemalen en deze geur
komt je tegemoet als je het restaurant
inloopt.
Het is best even wennen voor sommige
gasten, die gewend waren aan de oude
koffiezetmethode. Maar de meeste
gasten zijn enthousiast en zeker over
de meerdere keuzes die we kunnen
aanbieden. De latte macchiato is nieuw
en we schenken een heerlijke cappuccino. De koffieproducten en chocolademelk worden alleen nog maar bereid
met echte melk en dat proef je.
Kom uzelf overtuigen!
Team de Brink
Computers internetcafé
Op heel korte termijn zullen in de
bibliotheek twee computers worden
geplaatst. Wij hebben gekozen voor
computers die zeer gebruiksvriendelijk
zijn. Er is een overzichtelijk menu met
duidelijke knoppen. Bij elke knop
staat de functie aangegeven met
een afbeelding. U hoeft straks niet te
zoeken waar een bepaald programma
ook alweer staat, want alle functies zijn
direct zichtbaar op het startscherm.
U kunt hiermee het internet op, uw
e-mails checken of een videobericht
versturen. Ook kunt u met familie die
wat verder weg woont eenvoudig
beeldbellen (Skype).
Op de spelletjespagina zijn bekende
spellen te vinden, zoals Sudoku,
Mahjong of schaken.
Irma de Vries
Wat zijn de verschillen?
Op verschillende plekken hangen na de verbouwing in Pronsweide afdrukken van foto`s uit
vroegere jaren, vaak heel herkenbare plekjes.
Zo hangen in de lange gang van het verpleeghuis
foto`s van een restaurant en haar terras dat aan de
Statinkplas gevestigd was.
Op één van de foto`s zien we de heer Vis en zijn zus
mevrouw Oosterink-Vis op het terrasje zitten.
De foto is zo’n kleine 20 jaar geleden genomen.
Broer en zus komen regelmatig in Pronsweide en
waar ze plaatsnemen dat laat zich raden…
Karstconcert
van de Meziek
’t Was tweeden karstdag en d’r lag ne dikke
pakke snee. De leu dee d’r gin last van hadden
vonnen ’t prachtig, wat was d’r no mooier as
snee met de karstdage? D’r lag neet allen ne
dikke pakke snee, maor ’t was d’r nog gemeen
kold bi’j ok, ’s nachts had ’t meer as tien graden
evrorne. D’r sneed ne ieskolde oostenwind deur
de buske en ovver ’t kale land an disse kante
van darp.
Herman en Hermien, beide tussen de vaertig
en viftig jaor old, hadden ne grote boerderi’je
met kortan honderd beste beeste in ne groten
ligboxenstal. Herman had behalve Hermien ok
nog dree kindere, ’n meiken was ’t oldste, daorna
kwammen twee jonges, alle dree wazzen ze an
’t puberen en tussen de tien en twintig jaor old.
Het hele gezin was heel arg muzikaal, allemaole
wazzen ze bi’j de muziek.
’t Was de bedoeling, dat ze alle vieve met gingen
doon an ’t karstconcert, waor de muziekvereniging al ’n paar maond hard veur an ’t oefenen was
ewes. Maor umme alles en iederene op tied in de
zale te kriegen waor ’t karstconcert egovvene zol
worden, veel umme de drommel nog neet met.
’t Begon d’r al met, dat d’r gin ene d’n wekker had
eheurd, zodat iederene ’s morgens direkt al dree
kwarteer achter lag op’t schema. En a-j ’s morgens
late bunt, bu-j d’n helen dag late!
Herman en Hermien zollen met zien beiden
melken, maor hier en daor was d’r wat vaste
evrorne, de kolde oostenwind was ok tut in d’n
melkstal ekommene. Gelukkig veel ’t ongemak
nog ’n betjen met, op ’n paar stukken waterleiding nao was de rest neet bevrorne. Hermien
halen d’n föhn oet ’t nachtkastjen en met de
warme loch dee daor oet kwam was wattieds de
hele waterleiding dao.
’t Melken verleep wieters good, al gaf d’r hier en
daor wal ne ko ne liter meer as normaal, dat was
’t veurdeel of naodeel a-j late melken. Met enig
argwaan keek Herman naor dree beeste, dee
disse dage an de tied wazzen. ’t Leek d’r waarachtig op dat d’r dissen dag ok nog ’n paar melk
worden, dat kwam neet best oet!
Het concert zol umme elf uur beginnen, ’t was al
ovver tien uur ton de aerste kindere in’t uniform
rond lepen te springen. Tenminste, ’t meiken en
d’n jongsten jonge, d’n middelsten lag nog in
bedde, had al motten ovvergevven en ’t leek d’r
op dat e met de griep an ’t maken was, hee ging
neet met hen muziekmaken. Herman en Hermien
hadden intussen eur uniform ok an, ton Herman
nog éne kere naor d’n stal wol kieken of alles in
odder was. Neet dus! Twee van de dree beeste,
dee kelk mosten worden, stonnen met d’n start
naor bovven, veur Herman ’t sein umme bi’j hoes
te blieven. ’t Speet ‘m warkelijk, had e ’n paar
maond duftig e oefend veur ’t concert, kon e neet
metdoon! ’t Uniform trok Herman noodgedwongen waer oet, d’n overall ging waer an.
De tied begon te dringen, de beide kindere
wazzen al manges op de fietse an egaone,
Hermien zol met d’n auto naokommen. Zee rap
in d’n auto, tasjen en muziekinstrument in d’n
kofferbak en dat op de zale an, tenminste at d’n
auto wol starten. Maor de kolde oostenwind was
ok bi’j d’n auto ekommene, hee wol neet starten,
ho vake Hermien ’t ok prebaeren. Op ’t leste zae-t
e helemaol niks meer, accu löög. Wat no?
Hermien keek op heur hallozie, ze had ’t warm
ekreggene ondanks ’t kolde waer, de brille
besloog aer. Ze had nog ’n kwarteer veur at ’t
begon. Gauw greep ze ’t muziekkoffer en zonder
zich te bedenken pakken ze de fietse, ze mos toch
maor zeen dat ze op tied kwam!? Veurband plat,
ok dat nog! De fietse van Herman had achter ne
platten!
A-j pech hebt, braek i’j ow d’n vinger nog in
d’n riestpap. Dan maor de fietse van d’n jonge
dee zeek in bedde lag. Muziekkoffer onder d’n
snelbinder en in volsten houw op de zale an.
Maor wat had den jonge ’t zadel lege staon! Zee
kon zowat met de knene van eure lange slanke
bene bi’j de trappers.
’t Zol vaste nargens naor lieken, zonne heggende
muzikante op ne völ te kleine jongesfietse.
Op d’n lesten knepper kwam ze de zale in, de
brille besloog eur waer. Alle muzikanten zatten
al op eur plaatse. Toch wol ze nog gauw effen ’n
köpken koffie kopen, koffie was t’r den morgen
bi’j in eschottene. Ton ze af wol raekenen kwam
ze d’r achter, dat eur tasjen met de portemonnee
nog in d’n auto lag. Ene van de muzikanten hef
eur zolange veur eschottene. De volle zale von
dat ’t karstconcert prachtig had eklonkene.
Thoes kregen ze ’n paar mooie vaerskalvere.
Gerard Uwland
Wenterswiek
De wereld is heel
zacht vandaag
De wereld is heel zacht vandaag.
Fluwelen witte mist vormt deinend
zachte muren
voor kathedraal en balzaal,
ontstaan uit sprookjesbos.
Sneeuw dekt de zachte aarde met
donzen witte mantel
waaruit vergrijsde plukjes gras mij
vriendelijk welkom heten.
Statig stijve bomen dragen berijpte
robes, gesierd met glanzende
kristallen.
Ze wiegen dromerig zacht een wals
op haast geruisloze muziek.
Melodie van nog gebleven bladeren,
onder begeleiding van de wind.
Zo nietig, door eerbied bevangen,
beleef ik deze wonderen.
De naakte kroon der bomen, nog
koest’rend een enkel nest,
trage takkenarmen uitstrekkend, in
nodigend gebaar.
Mijn kleed krijgt stralenglinster, mijn
haar bedekt met zilvernevel.
Ik zucht, dans langzaam met hen
mee, terwijl mijn hart in liefde smelt.
De wereld is heel zacht vandaag.
Anna Bemelmans, Nederweert
SZMK | Januari 2014
Langzaam open ik de gordijnen
en aanschouw een feeëriek tafereel;
een betoverend mooi landschap
valt mij deze ochtend ten deel.
Even vergeet ik de problemen en zorgen
door dit adembenemende mooie begin van
de morgen.
De dauw,
voor even gevangen door de kou.
Ach, was er maar iemand die de tijd stoppen
kon,
dan zou dit sprookjeslandschap niet
verdwijnen door de zon.
Jammer genoeg is niets blijvend in dit leven,
dus ik geniet ervan, zolang het mij is
gegeven!
Helena Schoutens
Essen (B)
Bijna scherp is het licht.
De lucht helder blauw grijs.
Het land is bedekt met rijp.
Bevroren dauw. Zelfs de
dunste draden zijn bekleed.
Met minuscule kraaltjes ijs.
Het dwingt je naar buiten te gaan.
Om te genieten van al dat moois.
Een landschap bedekt met rijp.
Een sprookje in winter tijd.
Ans Brom Buysma, Eerbeek
Vrijwilligers
Thema-avond
Donderdagavond 14 november was er weer
een gezellige avond voor de vrijwilligers. Ruim
75 vrijwilligers waren aanwezig in De Brink.
Nadat Ad Smeets in zijn openingswoord het
nodige had meegedeeld over wat er zoal
speelt in de organisatie hebben we een spel
gespeeld “petje op, petje af”.
Alle aanwezigen kregen een petje. Dit petje
moest je op of af zetten naar gelang het
antwoord dat je gaf op vragen over de Stichting
Zorgcombinatie Marga Klompé.
Op deze manier kwamen een heleboel mensen
leuke feitjes over onze stichting te weten.
Mevrouw Hannie Toebes heeft uiteindelijk
gewonnen!
Dit spel was gemaakt en werd gepresenteerd
door Wim Ruesink en Corine Blauwhand van het
dagcentrum.
Verder was er, om de avond nog gezelliger te
maken, het damesduo Elly en Gini met trekharmonica’s die leuke liedjes speelde. Nadat
de nodige hapjes en drankjes genuttigd waren
sloten we de avond tegen tien uur af.
Marlies Heetvelt
Wellness krijgt
nog meer gezicht
door komst
schoonheidsspecialiste
Vanaf 18 december beschikt Pronsweide over een heuse schoonheidsspecialiste. De uit Meddo afkomstige
Kim Lenferink komt met haar concept
‘Beauty On Wheels’ op woensdag en
zaterdag naar ons huis toe. In de wellnessruimte of desgewenst de kamer
van de bewoner komt ze na afspraak
voor een behandeling.
De bewoners van Pronsweide zijn
mensen die, om wat van reden dan ook,
niet of in mindere mate mee kunnen
functioneren in het dagelijks leven.
‘Toen men zelfstandig woonde ging
met ook naar de kapper, pedicure en de
schoonheidsspecialiste en waarom zou
men daarmee ineens stoppen als men
lichamelijk hulpbehoevend wordt?’ aldus
Kim, ‘maar ook mensen met dementie
blijven gevoelig voor aanraking, zachte
massage, het zien van hun mooi gelakte
nagels, gezichtsreiniging of welke
behandeling dan ook’, verduidelijkt Kim
haar veelzijdigheid en kennis van de
oudere mens. ‘Beauty On Wheels’ is de
naam van haar werkconcept en heeft
betrekking op het op bezoek gaan bij
haar klanten met de mooie bedrijfsauto.
‘Beauty On Wheels’ krijgt nu een geheel
andere betekenis, immers ook rolstoel- of
rollator gebruikers worden nu door de
komst van Kim echte ‘Beauty On Wheels’!
Receptie Pronsweide infopunt voor
schoonheidsspecialiste
Wilt u een afspraak maken bij de
schoonheidsspecialiste, kunt u terecht
bij de receptie. Zij helpen u daar bij
het maken van een afspraak. Er liggen
daar ook folders van ‘Beauty On Wheels’
en u kunt daar ook cadeaubonnen
kopen om een bekende die in Pronsweide verblijft te verassen met een
schoonheidsbehandeling.
SZMK | Januari 2014
Boombank maakt
belevingsgerichte tuin
nog completer
Geschenk prima plek om, “een boom op te zetten”
Gezellig keuvelen/kletsen op een prachtige
nieuwe boombank rond de grote rode beuk.
Dat kan nu in de belevingsgerichte tuin
van Pronsweide dankzij een geschenk van
de architecten die betrokken waren bij de
­nieuwbouw van ons huis.
De boombank is van hardhout vervaardigd en
met hulp van de tuinvrijwilligers van Pronsweide
in elkaar gezet. Er zijn ook passende tuinkussens
(in de opbergbox bij de boom ) die het zitten op
de boombank nog aangenamer maken. Met het
plaatsen van de boombank, naast de reeds
aan­wezige interactieve zonnewijzer en de prachtige volière, krijgt de belevingsgerichte tuin steeds
meer gestalte. Als in het komend voorjaar ook de
begroeiing op het gehele terrein gestalte krijgt
zal de belevingsgerichte tuin haar ware gezicht
kunnen laten zien.
Het landschap ligt verkleed,
in een glanzend wit gewaad.
Smetloos schoon en glad gesmeed,
alsof ’t ter bruiloft gaat.
Grillig grijpen witte takken,
zich doelloos aan de verte vast.
Een druppel die zich loom liet zakken,
hangt bevroren aan een bast.
Een felgekleurde zonnepracht,
weerkaatst het witte land.
Geen enk’le parel bracht,
zo’n puurheid ooit tot stand.
Schitt’rend in de vele stralen,
afkomstig uit een blauwe lucht,
laat de zon het landschap pralen.
De stilte slaakt verstomd een zucht.
Maar ’t licht gaat warmer schijnen,
het kleed smelt weg in held’re plassen.
Als ook het laatste gaat verdwijnen,
is ’t gebied met rijp gewassen..!
Aline van Lagen
Ederveen
Als gisteren moe en verdord oogt
Pronkt nu met een sluier rijp
Rijp een oogstrelend natuur schoon
Als rijp niet meer rijp is
Komt mijn omoe-tijd
Dan begroet mijn eerste kleinkind
Met een geboorteschreeuw de
wereldwijd.
Dan is de winter over rijp
Mevr. Bruneel-van Haute
Oudenburg (B)
SZMK | Januari 2014
Medewerker
van het
kwartaal
Ook in het derde kwartaal zijn in het sectoroverleg nominaties ontvangen voor het aanwijzen van
een medewerker van het kwartaal. Daarbij gaat
het erom dat de stichting bijzondere capaciteiten
en inzet van medewerkers wil stimuleren door
een extra beloning. Bijzonder is als een medewerker in een bepaalde periode een prestatie heeft
bijgedragen aan organisatiedoelen waardoor hij/
zij een inspirerend voorbeeld voor anderen is.
De nominaties zijn door de jury (het sectoroverleg) beoordeeld.
Ook nu was het weer lastig om een goede keuze
te maken, want echt objectieve criteria zijn er
niet. Toch is het ons gelukt om, vrij eenduidig,
Willy de Vries als medewerker van het kwartaal
aan te wijzen.
Willy is in Pronsweide bij iedereen bekend
als secretaresse voor de verpleeghuisartsen.
Zij is een belangrijke schakel tussen artsen en
afdelingen, maar ze verricht ook veel werk voor
anderen. Eigenlijk staat ze altijd voor idereen
klaar. Willy heeft een hoge arbeidsmoraal, is altijd
bereid een tandje bij te zetten. Ze is ook creatief
als er eens iets anders loopt dan verwacht. Altijd
blijft ze vriendelijk en behulpzaam.
Willy doet haar werk met rust en op een positieve
manier. Daardoor zorgt ze ervoor dat anderen
hun werk goed kunnen doen. Een vleugje humor
komt er altijd tussendoor.
De jury is van mening dat zij op een zelfstandige wijze goede initiatieven neemt en in staat
blijkt de juiste houding aan te nemen die van
een medewerker mag worden verwacht. Zij is
daarmee een voorbeeld voor ons allemaal.
Op 10 oktober heb ik Willy gefeliciteerd en haar
een blijk van waardering in de vorm van bloemen
en een geschenkbon overhandigd.
Ten slotte wil ik alle medewerkers oproepen om
een collega te nomineren. Elk kwartaal kunnen
medewerkers bij het secretariaat van de sector
schriftelijk of per email een nominatie met motivatie voor een individuele medewerker indienen.
Gewaardeerd worden door directe collega’s is een
bijzondere beloning die er altijd mag zijn.
A. Smeets
sectorhoofd zorg Winterswijk
Ergo blij met
nieuwe keuken in
behandelruimte
Onlangs is een nieuwe hoog-/laagkeuken geplaatst in één van de behandelruimtes. Deze
nieuwe keuken stelt de ergotherapeuten in
staat om de behandeling zo optimaal mogelijk af te stellen op de cliënt.
Vanwege de hoog-/laagverstelling en de
mogelijkheid om met een rolstoel onder het
aanrechtblad te rijden is het is nu mogelijk om
zowel staand als zittend activiteiten uit te voeren
bij het aanrecht en de kookplaat.
Daarnaast biedt de hoog-/laagverstelling de
mogelijkheid de hoogte van de keuken thuis
na te bootsen voor een goede therapeutische
oefensituatie.
Ondertussen is de keuken al door meerdere
cliënten en therapeuten naar volle tevredenheid
gebruikt.
SZMK | Januari 2014
Sunte Marten
Groenlo is vrijwel de enige plaats in OostGelderland waar op 11 november het Sint
Maartensfeest - Sunte Marten - nog echt
in zwang is. Een typisch kinderfeest.
Een lichtfeest ook, in de donkere dagen van
november. Het is traditie dat kinderen in
de lagere schoolleeftijd zelf een lantaarn,
een lampion, maken. Van papier of karton,
maar een uitgeholde voederbiet – een
mangel - voldoet ook prima. De laatste
jaren winnen pompoen en kalebas eveneens
aan populariteit. Als het begint te schemeren gaan de kinderen met hun “lantaarn” de
huizen langs om oude Sint-Maartensliedjes
te zingen. De inwoners van de Vestingstad
belonen de kinderen met snoep, fruit en/
of geld. Opvallend is dat een in Groenlo
gezongen lied ongeveer halverwege van de
streektaal overgaat in het Nederlands en
daarna weer in het dialect.
Vandage is ut Sunte Marten,
morgen is Sunte Kruk,
Wi’j hebt nog goeie harten,
Ons lus nog graag een stuk.
Een höltken of een törfken,
In ’t Sunte Martens körfken.
Geef wat, hold wat,
Geef den armen Thomas wat.
‘k Kwam ’s bij een rijke man,
Die zovelen geven kan
Gevend zal hij leven,
Zalig zal hij sterven,
De hemel zal hij erven.
God zal hem belonen,
Met honderddoezend kronen,
Met honderddoezend rökskes an,
Daor kump Sunte Marten an.
Uit: Hosse Bosse teune, Henk Krosenbrink
Losser, in Twente, kent een andere versie van het Sint Maartenslied.
Te mooi om hier niet te vermelden!
vöggelken,
Har zon rood, rood köggelken.
Har zon rood, rood röksken an,
Daor komp Sinte Märten an.
Laot mie hier nich länger stoan.
‘k Mor vanoamd noa Meunster goan,
Meunster is hier zo wied vandan,
Woar ‘k nich goed meer kommen kan.
Hier woont zo nen rieken man,
Dee zo volle geven kan.
Appelkes geven, keukskes geven,
Zoalig zal hee leven,
Zoalig zal hee sterven,
Den hemel zal hee erven.
Uit: Hosse Bosse teune, Henk Krosenbrink
Mini expositie museum in combinatie
met de herinneringskoffers
De “Oh, ja Koffers” zoals ik deze meestal maar
noem zijn een succes. Op dit moment heeft
Pronsweide de tweede koffer in bezit en de
koffer is al in verschillende huiskamers op de
afdelingen geweest.
De inhoud, dit keer bestaand uit ondergoed
en nachtmode uit overgrootmoedertijd werkt
voornamelijk de jongere personeelsleden wel op
de lachspieren, maar wat wil je. Uit zo’n directoire
van het begin van de vorige eeuw haal je ook wel
20 onderbroekjes van nu. Ook het zeer modieuze
gebreide badpak zorgt voor hilariteit. Hoe kwam
je daarmee uit het water. “Och, gewoon net zo
nat als wanneer je nu uit het water komt”, is dan
mijn antwoord. De ouderen onder ons komen de
spullen allemaal wel bekender voor. De klepbroek, de lijfjes de mooi gebreide borstrokken,
die ik overigens in de jaren 50 ook nog wel droeg
hoor. Leuke verhalen hoor ik ook. Het elastiek dat
zich in de pijpen van de onderbroek bevond was
wel zo strak dat de appel voor het speelkwartier
die je in de broekspijp had gestopt keurig bleef
zitten. ’t Is erg plezierig om met de koffers op
pad te gaan. Een erg mooie aanvulling op de
herinneringskoffer zijn ook de door het museum
geplaatste vitrines in het verpleeghuis en de
woonzorgcentra. Zij maken het beeld compleet
door de nodige achtergrondinformatie. Zo zie je
in een notendop bijvoorbeeld de geschiedenis
van de Tricotfabriek in Winterswijk waar veel van
dat hierboven beschreven ondergoed gemaakt
werd. Bon Giorno was een van de merknamen
van de artikelen die daar gefabriceerd werden.
Ook kent u vast nog wel de merknaam Jansen
en Tilanus uit Friezenveen. Hoezo Friezenveen,
dat schrijf je toch met een V. Ja, maar niet bij
Jansen en Tilanus, die vonden dat niet voornaam
genoeg. Meer hierover kunt u lezen op de mini
expositie. Ook over onze beroemde winkel in de
Misterstraat “De Zon” waarvan de deur in april
dit jaar voorgoed sloot en waar je alles wat maar
met textiel te maken had kon kopen, van pluche
tafelkleed tot alpinopet, van jaegerondergoed
tot badkleding. Tijden veranderen maar door de
expositie en de “Oh ja koffers” kunnen we er nog
eens aan terug denken.
Jan Nekkers
SZMK | Januari 2014
Van open vuur tot open haard
Tegenwoordig zijn de meeste boerderijen
comfortabel, maar vroeger was dat wel
anders. Het heeft lang geduurd eer het binnenklimaat goed kon worden gereguleerd.
Tot halverwege de negentiende eeuw was de
enige warmtebron in de boerderij een open
vuur. Daar werd trouwens ook op gekookt. Bij de
vroegste boerderijen lag de vuurplaats vrij op de
vloer. Omdat een afvoer ontbrak, baande de rook
zich via spleten, kieren en de zolder een weg naar
buiten. Dat had als voordeel dat de oogstproducten die op zolder lagen opgeslagen, door de rook
werden gedroogd en geconserveerd. Maar daar
stond een aantal nadelen tegenover. Bij onvoldoende trek vulde de leefruimte zich met rook en
roet. Bovendien gaf het vuur zo weinig warmte
af, dat het in de winter binnen vaak slechts enkele
graden warmer was dan buiten. Desondanks
stonden er in het oosten van ons land tot in het
begin van de vorige eeuw nog boerderijen met
een open vuur. Ze waren van het type “Los Hoes”
Schouw met schoorsteen
In andere delen van het land werd het open vuur
al veel eerder vervangen door een schouw met
schoorsteen. Daarmee werd de rook- en roet
overlast beperkt en de binnentemperatuur iets
behaaglijker. Omdat de schoorsteen gesteund
moest worden, werd de vuurplaats tegen een
wand gebouwd. Bij de meeste boerderijen was
dat de zogenaamde “brandmuur”, de scheidingsmuur tussen het woon- en bedrijfsgedeelte.
In sommige delen van ons land was het echter
gebruik om de vuurplaats te situeren tegen de
voorgevel of tegen een binnenmuur tussen de
middenbeuk en een zijbeuk. Bij oude boerderijen
die niet drastisch zijn verbouwd, verraadt de
plaats van de schoorsteen op het dak waar de
vuurplaats ligt.
Kachels en fornuizen
Vanaf de tweede helft van de negentiende eeuw
verdween op het platteland ook geleidelijk de
schouw met schoorsteen. Die maakten plaats
voor de kachel en het fornuis. Deze warmtebronnen werden vanaf toen in grote aantallen in
fabrieken vervaardigd, waardoor ze ook voor de
vaak arme boerengezinnen betaalbaar werden.
Door het gebruik nam de overlast van rook en
roet nog verder af, evenals het brandgevaar.
Ook was het nu mogelijk om de brandstof
­efficiënter te verbranden, wat ten goede kwam
aan de binnentemperatuur.
Bovendien verdween er minder door de
schoorsteen naar buiten. Tegenwoordig hebben
veel boerderijen weer een open vuur. Bij de
open haard kunt u net als vroeger genieten van
het boeiende vlammenspel. Maar dankzij de
uitgekiende constructie en de aanwezigheid van
andere warmtebronnen, hoeft u geen kou meer
te lijden en wordt de lucht niet vervuild.
Feest bij
Harmonica Club Corle
Want de Harmonica Club (HCC) uit
Corle bestaat dit jaar 20 jaar. Deze
harmo­nicaclub heeft Corle als middelpunt. De groep bestaat uit 17 personen
­onder leiding van Ellie Otten.
De spelers komen uit alle richtingen van
de achterhoek te weten, Aalten, Bredevoort, Dinxperlo, Varsseveld, Vragender,
Winterswijk, Lintelo en Corle. Vanaf de
maand september zal HCC optredens
geven op verschillende locaties.
Met name zal HCC bij verpleeghuizen en
woonzorgcentra in deze regio op de koffie
komen en een optreden verzorgen voor
de bewoners.
24 september was de Harmonica Club
Corle te gast in Pronsweide. Zij gaven
spontaan aan om een gratis optreden te
willen verzorgen. Geweldig toch!
De zaal zat deze avond bomvol.
Tot in de hal zaten er mensen te genieten
van de prachtige klanken van de harmonica’s. En laten we vooral de persoon
achter het drumstel niet vergeten.
Ik wil bij deze dan ook namens alle
aanwezigen alle leden van de Harmonica
Club Corle bedanken voor hun komst en
hun prachtig optreden.
Jubilarissen
Cliëntenraad
Op 12 september werden drie personen in het
zonnetje gezet vanwege hun 12½ jarig jubileum
als lid van één van de Cliëntenraden binnen
de SZMK.
Een heel bijzonder jubileum vierden wij op
12 september 2013. Drie leden van cliëntenraden
vierden ieder dat zij 12,5 jaar aan een cliëntenraad
verbonden waren. Mevrouw Boeijink-ten Hagen
in de Vredense Hof, de heer Wevers in Het Hoge
Veld / Stegemanhof en de heer Lammers in de
Centrale Cliëntenraad.
In het jaar dat het woord participatiesamenleving
prominent in het nieuws kwam, gaven deze drie
mensen daar al ruim 12,5 jaar invulling aan.
v.l.n.r. Dhr. Wevers,
mevr. Boeijink-ten Hagen,
dhr. Plessius en
dhr. Lammers
Dat ze alle drie verrast waren dat wij hier
aandacht aan wilden schenken toont dat ze het
werk altijd in stilte hebben gedaan en het niet
deden voor wat voor soort van waardering dan
ook. Doe goed en zie niet om is hen op het lijf
geschreven!
Namens iedereen die bij de Stichting Zorgcombinatie Marga Klompé betrokken is, willen wij de
drie jubilarissen hartelijk bedanken voor het vele
werk dat ze de afgelopen 12,5 jaar hebben verzet.
D. Plessius
SZMK | Januari 2014
Mevr. Boeijink- ten Hagen
Dhr. Wevers
Het was een grote verrassing dat ons, namens
de Raad van Bestuur van Stichting Zorgcombinatie Marga Klompé, een receptie aangeboden
werd voor het feit dat wij drieën 12½ jaar in de
Cliëntenraad zitting hadden.
Toevallig hebben we ook allen zitting gehad in
de Centrale Cliëntenraad, dhr. Lammers nu nog.
Dhr. Plessius memoreerde in zijn toespraak dat
dit nog niet eerder voor gekomen was in de
Stichting.
Twaalf en een half jaar geleden werd ik gevraagd
om namens bewoners van Homansbos plaats
te nemen in de Cliëntenraad van het naastgelegen Vredense Hof. In die tijd werd er nog
hulp verleend vanuit de Vredense Hof, nu is dat
overgenomen door Thuiszorg Marga Klompé.
Ik hoefde eigenlijk niet na te denken om ja te
zeggen, daar ik in onze vorige woonplaats ook al
tien jaar met veel plezier vrijwilligerswerk in een
verzorgingshuis had gedaan. Het contact met
bewoners vind ik heel fijn en als je dan ook nog
iets kunt betekenen voor de mensen, dat is waar
je het voor doet.
In de verschillende vergaderingen brengen wij
naar voren wat er speelt bij bewoners. Als er wat
verbeterd kan worden of er gaat wat veranderen
dan kunnen wij daar ook onze mening over
geven.
Nog vaak denk ik terug aan 12 september: de
aanwezigheid van zoveel leden van de cliëntenra­
den, de mooie woorden, de bloemen en cadeaus
die ik mocht ontvangen. Hartelijk dank daar voor.
In het bijzonder dank aan dhr. Plessius voor zijn
aanwezigheid, de toespraak en het mooie beeldje
namens de SZMK. Ook mag ik zeker Trudy en Ini
van het B.O.C. niet vergeten voor hun bijdrage
aan dit gebeuren.
Samen met mijn vrouw zijn we vanaf de opening
van het Hoge Veld als vrijwilligers betrokken
geweest bij het huis en met veel plezier. Het
heeft me altijd bijzonder aangesproken om iets
te kunnen betekenen voor de bewoners. Immers
- zeker nu - zijn de meeste mensen die in het
huis komen zeer kwetsbaar. Toen ik destijds dan
ook gevraagd werd om zitting te nemen in de
Cliëntenraad heb ik niet lang hoeven te twijfelen.
Ik heb altijd met heel veel plezier het werk voor
de Cliëntenraad gedaan. Dit was niet het geval
geweest als we door de jaren heen niet zulke fijne
medeleden hadden gehad. Het is ons altijd gelukt
om een stel goede mensen te vinden, al was en is
het wel moeilijk om mensen te vinden die in het
huis wonen. We zijn bij ons werk altijd bijzonder
geholpen door de ondersteunster en secretaresse van Bureau Ondersteuning Cliëntenraden
waarvoor ik zeer dankbaar ben. Ook de contacten
met de verschillende hoofden van de locatie
waren altijd zeer zinvol en prettig. Dat kan ook
gezegd worden van de locatiebezoeken van de
heer Plessius. Ik meen in alle bescheidenheid te
mogen zeggen dat we tijdens mijn periode toch
verschillende zaken gerealiseerd hebben en dat
geeft voldoening. Ik heb het bijzonder gewaardeerd dat aan ons jubileum zo’n aandacht is
geschonken. Ik wil de Stichting daarvoor hartelijk
danken. Mijn taak als lid van de Cliëntenraad zit er
nu helaas op. Zoals bij sommigen al bekend heb
ik om gezondheidsredenen moeten besluiten om
te stoppen, maar ik kan terugkijken op een hele
fijne periode.
Hartelijke groeten,
Minie
Hartelijke groeten,
Richard
Dhr. Lammers
Een jubileumviering maak je niet elke dag mee. Ik werd dan
ook erg verrast toen men mij vertelde dat de SZMK middels
een receptie aandacht wilde besteden aan mijn 12½ jarig
jubileum bij de (Centrale) Cliëntenraad.
Natuurlijk is het dan zo’n moment dat je terug denkt aan hoe
het begon en waarom je nu nog steeds lid bent.
Toen mijn moeder naar verpleeghuis Pronsweide in Winterswijk verhuisde en mijn vader kort daarna overleed nam ik als
contactpersoon deel aan het familieoverleg, Cliëntenberaad
geheten. Meteen op de eerste avond werden mensen gezocht
voor de Cliëntenraad. Het iets betekenen voor anderen sprak
mij aan en ik heb eigenlijk direct ja gezegd. En daar heb ik
nooit spijt van gehad. De SZMK heeft als lijfspreuk “Ieder mens
telt” en dat draagt de organisatie ook uit. Het openstaan voor
de mening en de ideeën van cliënten is de basis voor een
goede samenwerking. Gelukkig heeft mijn moeder nog vele
goede jaren mogen hebben in Pronsweide en later in Meddo.
Een geweldige verzorging heeft daar zeker aan bijgedragen.
Dat is ook een stimulans geweest om dit werk te doen en
daarbij ook zitting te nemen in de Centrale Cliëntenraad.
Zo vliegen de jaren voorbij en ook al heb ik afscheid genomen
van de lokale Cliëntenraad, ik hoop mij nog geruime tijd
met veel plezier voor de Centrale Cliëntenraad in te kunnen
inzetten.
Degene die mij kennen weten dat ik, ondanks dat ik wel wil
meepraten, niet graag in de belangstelling sta. Toch was
de 12de september ook voor mij een heel fijne ervaring.
De aanwezigheid van zovelen, de mooie woorden, bloemen
en presentjes die geven je het gevoel dat je toch iets goeds
doet. De toespraken blijven in mijn geheugen hangen en het
beeldje blijft een tastbare herinnering. Ik wil dan ook iedereen
bedanken voor de bijdrage hieraan. Maar zonder iemand
te kort te doen wil ik zeggen dat ik dit werk alleen maar kan
volhouden vanwege een fijne club mede raadsleden, een
management dat cliënteninspraak hoog in het vaandel heeft
plus een geweldig goede club personeel die dat ten uitvoer
brengt. Dank daarvoor.
Hartelijke groeten,
Wim
SZMK | Januari 2014
Kerst: tijd voor een ander lied
Kerst, al eeuwenoud en ieder jaar weer
nieuw. Kerst is Jozef, Maria en het
kind in de kribbe. Natuurlijk is kerst
ook de herders en de wijzen uit het
oosten. Hoe dit eeuwenoude verhaal
te verstaan in 2013? Wie of wat kunnen
we eigenlijk vinden wanneer we goed
luisteren naar dit oude verhaal?
Misschien dat een eigentijds kerstverhaal ons hierbij tot gids kan zijn.
Eén zo’n eigentijds kerstverhaal
verscheen op cd en heeft de naam:
Jowena en de viool. Jowena is een
dochter van rondtrekkende handelaren.
Haar vader heet Georg en haar moeder
Diana. Kort na haar geboorte legt vader
Georg aan iedere kant van zijn pas
geboren kind iets bijzonders neer.
Aan de ene kant een zakje met gouden
munten, aan de andere kant een viool
die al heel lang in de familie is. Waarop
zal Jowena later in haar leven vooral
gericht zijn? Op de handel of op de
muziek? Er is trouwens ook nog iets
bijzonders te vertellen over die oude
viool. In haar zit een klank die nog door
niemand echt tot leven is gebracht.
Zou het de nieuwe telg in de familie
wel lukken? Gespannen kijken Georg
en Diana toe welke kant hun baby
oprolt: naar de kant van het goud, of
naar de kant van de viool. “De viool”,
roept Diana enthousiast wanneer ze
ziet dat Jowena haar gezicht richt op
het prachtige familie-instrument. Dit
instrument zal Jowena de weg wijzen
naar een ander lied:
“Er is een lied, al eeuwenoud,
dat door de wereld gaat.
Zoals een golf komt, af en aan,
de aarde draait om zon en maan,
zo houdt dit lied nooit op.”
Maar ja, hoe klinkt dit lied nou precies
en wie bepaalt dat?
De jaren verstrijken. Vanaf haar vijfde
oefent Jowena elke dag op haar viool.
Zeker in de winter, wanneer ze in hun
hut in de bergen wonen, heeft Jowena
hier tijd voor. In het voorjaar gaat ze
samen met vader en moeder naar het
dal om daar houten lepels, kleden en
sieraden te verkopen. Vanwege hun
anders-zijn worden ze in het dal soms
uitgescholden en zeer onvriendelijk
benaderd. Alsof de mensen in het dal
bang voor hen zijn. Tegelijk zijn Jowena
en haar vader en moeder soms zelf ook
bang voor de woede van de mensen in
het dal.
“Dat is de angst, de angst,
de angst, die je voelt
als het plotseling donker wordt.
Als een stem snoeihard roept
of er niemand voor je is.
als je in de diepte stort.”
Zeker wanneer soldaten hun intrede
doen in het dal dan wordt het leven er
niet gemakkelijker op. Toch zijn er ook
in deze oorlogssituatie altijd mensen
die blijven opkomen voor het recht.
Zij leggen zich niet neer bij de macht
van de mens op zijn of haar hoge troon.
Ze verzetten zich tegen het onrecht en
zijn boos:
“Ik ben boos,
ik ben boos
en dat ben ik al een poos.
‘k Voel me machteloos
en radeloos en hopeloos
dus ben ik boos.”
Wat een geluk dat de soldaten na
drie jaar weer het veld ruimen en het
weer vredig lijkt te worden in het dal.
Maar ondanks de nieuwe voorspoed
blijven de bewoners van het dal vijandig naar de rondtrekkende handelaren.
En terwijl het nog midden in zomer
is en het verkoopseizoen nog lang
niet voorbij, besluiten de ouders van
Jowena om toch maar weer terug naar
de bergen te gaan. In de bergen bij hun
familie, daar zijn ze veilig. In het dal valt
voor hen niets meer te verdienen en
moeten ze misschien wel vrezen voor
hun leven.
Ondertussen is Jowena steeds blijven
oefenen op haar viool. Maar hoe vaak
ze ook oefent: het eeuwenoude lied
dat door de wereld gaat, dat lied heeft
ze nog niet ontdekt. Of, nee maar wat
hoort ze daar? Bij het oversteken van
de brug over de rivier op hun weg naar
hun hut in de bergen hoort ze een
prachtig, maar ook verdrietig lied:
“Verdriet
waar komt het vandaan?
Waarom ben je niet altijd blij?
Je loopt er soms zo tegenaan.
Waarom gaat verdriet
niet aan mij voorbij?”
Maar juist wanneer Jowena denkt dat
dit het eeuwenoude lied is, juist dan
wordt ze gecorrigeerd door moeder
Diana: “Dit is het lied niet”, zegt ze.
“Dat eeuwenoude lied, dat lied voor
alle mensen is geen verdrietig lied.”
En verder lopen ze, steeds hoger de
berg op.
Maar ze zijn nog niet een paar kilometer verder of wie horen ze daar? Jowena
hoort een vrouwenstem, en wanneer ze
dichterbij komt dan ziet ze een vrouw
met een kind op haar arm.
En de vrouw die zingt, zo
mooi en Jowena pakt haar
viool en ze speelt
en ze speelt
en ze speelt…
Dit is het lied. Luister:
“Opzij. Maak plaats.
Geef ruimte aan de kleinen;
je hoorde hen nog niet.
Stap op. Ga weg.
Verlaat je hoge troon
het wordt nu tijd voor een ander lied.
Een lied voor de mensen
die niet zijn gehoord;
die krijgen een plek die je ziet.
Niet langer in de bergen,
bespot en gesmoord.
voor hen is juist dit lied.
God zij dank!
Een lied voor de mensen
die weg zijn gerend;
die krijgen een plek in het licht.
De straat wordt voor ons allen;
voor wie je ook bent.
Er slaat geen deur meer dicht.
God zij dank!
Een kind zal dat vertellen;
het leeft het aan je voor.
Het klinkt en zingt
als feestmuziek;
dat lied gaat altijd door.”
Mede namens mijn collega’s Hanny
Wassink, Lotte Kleijn en Simon Nagelmaeker wens ik u een zalige kerst; een
goed en gezegend kerstfeest.
Met hartelijke groet, Henri Knol,
geestelijk verzorger SZMK
SZMK | Januari 2014
De
boom
van
Jesse
In het Oude Testament, om precies te
zijn in het boek Jesaja, hoofdstuk 11,
vers één wordt de geboorte van
Christus als volgt aangekondigd: ”En er
zal een rijsje voortkomen uit de tronk
van Isaï en een scheut uit zijn wortelen
zal vrucht dragen.” Dit thema ziet u hier
afgebeeld.
Als je het houten paneel dat 89 bij
59 centimeter meet wilt bekijken hoef
je niet ver te reizen. Het hangt in het
museum Boymans van Beuningen in
Rotterdam. Het paneel werd zo rond
1500 geschilderd. In de Duitse kunst
werd het thema veelvuldig in de 15e en
de vroege 16e eeuw afgebeeld. In de
Nederlandse paneelschilderkunst is het
echter een uniek stuk.
Wie maakte het? Ja dat is niet met
zekerheid te zeggen. Sommigen
zeggen dat het de in Haarlem werkzame Geertgen tot Sint Jans is geweest.
Qua stijl en kleurgebruik komt het
dicht bij hem in de buurt. Een andere
aanwijzing is de biddende witte non
en de man rechts met het open­
geslagen boek. De non zou gezien haar
witte habijt lid kunnen zijn van twee
kloosterorden in Geertgens woonplaats
Haarlem: de orde van Maria Magdalena
of die van de Wittevrouwen. De man
rechts zou dan de rector kunnen zijn
van het klooster van de non.
Die non is overigens tijden niet zicht­
baar geweest. Bij een restauratie in
1930 kwam ze plotseling te voorschijn.
Men had er de bakstenen muur die u
rechts in de voorgrond ziet overheen
geschilderd. Waarschijnlijk hebben
na de reformatie de toenmalige
protestantse eigenaren de non letterlijk
weggewerkt.
Als we de datum van 1500 echter
vergelijken met de sterfdatum van
Geertgen, dan blijkt dat hij rond 1465
al was overleden. Een andere naam die
ook wel genoemd wordt is die van de
meester van de Brunswijkse Diptiek,
een noodnaam die in de kunstgeschiedenis wordt gegeven aan kunstenaars
waarvan we de naam niet kennen,
maar die gekoppeld worden aan een
kenmerkend kunstwerk dat aan hun
wordt toegeschreven. We weten wel
dat hij zich in Noord Nederland ophield
en tussen 1480 en 1510 leefde.
Het gezoek naar de naam van de
kunstenaar zegt iets over hoe kunst
in de Middeleeuwen werd gezien.
Het ging niet om te kunstenaar, maar
om het kunstwerk en vooral dan nog
om de boodschap van dat kunstwerk.
Kunstenaars waren ambachtslieden die
in het kader van een gilde hun werk
deden. De kerk was de grote opdrachtgever en kunst in de kerk diende o.a.
om mensen die niet konden lezen toch
het verhaal mee te geven.
Wat zien we? Helemaal beneden ligt
Isaï, de vader van koning David te
slapen. Uit zijn zij groeit een boom.
De eerste die we aan de boom tegenkomen is koning David. Steeds hoger
komen we de andere voorvaderen van
Christus, 25 in getal, tegen. Helemaal
bovenin zit Maria met het Christuskind.
Ook de profeet Jesaja is afgebeeld.
Natuurlijk niet in de stamboom, want
hij is geen familie, maar vlak achter de
non. Hij heeft een pelgrimstas aan zijn
gordel en leunt op een stok.
De voorstelling zit boordevol symbolen
en verwijzingen. Van sommigen weten
wij niet meer de betekenis. Belangrijk
is de plaats waar Isaï slaapt: in een
omsloten hof. Het is de verwijzing
naar de maagdelijkheid van Maria, een
metafoor die uit het bijbelboek Hooglied stamt. Er zijn op het paneel heel
wat rozenkransen afgebeeld. Ook dat
is een aanwijzing dat het hier naast het
weergeven van de afstamming van
Christus toch vooral om het bidden en
vereren van Maria gaat.
Het is op het paneel één en al devotie
en het vormt in dat opzicht een scherp
contrast met onze tijd. Toch kan het ook
nu nog een functie vervullen. Namelijk
die van een beetje tegenwicht tegen de
steeds verder oprukkende commercialisering van het kerstfeest. Wij wensen
u, mede namens de Raad van Toezicht
een in alle opzichten vredig kerstfeest
toe.
D. Plessius
SZMK | Januari 2014
Aanbieden van kluisjes in
de locaties van de SZMK
De bewoners van een appartement in een woonzorgcentrum
of groepswoning of van een kamer in een verpleeghuis zijn zelf
verantwoordelijk voor het bewaren van kostbaarheden of geld in het
eigen appartement of kamer. Bij de PG-bewoners is dat de familie.
Bij opname wordt met nadruk aangegeven het appartement of de
kamer zoveel mogelijk af te sluiten en geen kostbaarheden en veel
geld te bewaren. Bij vermissing is de SZMK niet aansprakelijk en moet
men zelf aangifte doen bij de politie.
Toch realiseren we ons dat het soms
onvermijdelijk is om geld en of
kostbaarheden in het appartement of
de kamer te hebben. Vandaar dat het
mogelijk is om een veiligheidskluisje
te huren. De kosten bedragen € 5,- per
maand. Bij aanvang van de huur betaalt
u een borgsom van € 50,- die u uiteraard terug ontvangt als u het kluisje
aan het einde van een huurperiode in
ongeschonden staat oplevert. Door de
huismeester wordt het kluisje geplaatst,
resp. geactiveerd als het kluisje al
geplaatst is. Tevens wordt bij de
codekluisjes een eenvoudige gebruiksaanwijzing af gegeven.
De cliënt (of familie) blijft zelf
aan­sprake­lijk voor kostbaarheden
en geld in het appartement.
Medewerkers mogen de cliënten onder
geen beding helpen bij het openen van
de kluis. Ook mogen zij geen sleutels
en/of codes in bewaring nemen of
houden voor een cliënt.
Als u interesse heeft in het huren van
een kluisje, kunt u in de locatie nadere
informatie vragen bij het hoofd interne
zaken. Eventueel kan dat via uw Eerst
Verantwoordelijk Verzorgende (EVV).
J. L. Molenbroek
sectorhoofd wzW
Wat is van waarde?
In de zorg telt de relatie
In het contact tussen mensen zijn verschillende waarden van
belang. Denk maar aan trouw en respect. In de zorgrelatie is dat
niet anders. Tegelijk is het contact tussen mensen in de zorg van
een aparte categorie. Er is iemand die zorg geeft en er is iemand
die zorg ontvangt. De posities zijn dus verschillend. Wat vinden
cliënten of bewoners binnen dit contact van belang? En hoe wordt
er binnen Stichting Zorgcombinatie Marga Klompé over waarden
gedacht? Een verkennend artikel over waarden in de zorg.
Allereerst het woord ‘waarde’. Het wordt
veel gebruikt, maar wat is het eigenlijk? Als je iets van waarde vindt, dan
hecht je er belang aan. Waarden zou
je kunnen omschrijven als doelen die
mensen belangrijk en goed vinden om
te bereiken of na te streven. Dit geldt
zowel voor hun eigen leven als voor
de samenleving als geheel. Waarden
zijn dus ook idealen. Voorbeelden van
idealen zijn: vrijheid, trouw, rechtvaardigheid, geluk, respect, veiligheid en
liefde. Grote woorden die handen en
voeten moet krijgen. Anders worden
het holle frasen.
Serieus genomen
In de zorg spelen waarden een
grote rol. Want zorg is naast een stuk
ambachtelijkheid of handwerk van
de kant van de zorgverlener vooral
mensenwerk. Goede zorg valt of staat
met integer gedrag. Voor een bewoner
of cliënt is het van belang dat hij of zij
zich respectvol bejegend voelt. Dat zijn
of haar vragen, zorgen en ervaringen
serieus genomen worden. Binnen de
stichting is daar uiteraard ook over
nagedacht. In het beleid zijn een viertal
kernwaarden vastgesteld, namelijk:
• Gelijkwaardigheid
• Betrouwbaarheid
• Veiligheid
• Solidariteit
Zorgverleners dienen zich hieraan te
houden. Wat betekenen deze woorden
in het leven van alledag op een afdeling
of bij cliënten thuis? En welke invulling
krijgen deze woorden voor de mensen
die zorg ontvangen?
SZMK | Januari 2014
Gelijkwaardig, niet gelijk
Het woord gelijkwaardigheid geeft
aan dat mensen van gelijke waarde
zijn. Dat is niet hetzelfde als ‘gelijk’.
Als zorgontvanger en zorgverlener zit
je niet in dezelfde positie. De een geeft
zorg, de ander heeft daar behoefte aan
en ontvangt. Een verzorgende heeft
doorgaans meer kracht, vitaliteit en
mobiliteit dan een cliënt. Degene die
zorg ontvangt is afhankelijk. Dat speelt
altijd een rol in de omgang met elkaar,
daar moet je je van bewust zijn.
Van gelijke waarde betekent dat de
ene mens de ander waarneemt als
een uniek, heel en waardevol persoon.
Dat geldt over en weer. In een zorgrelatie is altijd sprake van wederkerigheid.
Degene die zorg ontvangt is kwetsbaar
en behoeftig, maar geeft ook terug.
Je zou kunnen zeggen dat de ene mens
steeds iets van het leven van de andere
mens in de hand heeft. In het contact
met mensen met dementie, geven
verzorgenden aan dat zij ook ontvangen (brochure ‘Mag ik even bij je zijn?’):
‘Er gebeurt heel veel met jezelf. Een bewoner kan je zó raken. En tegelijk besef ik
dan: ik kan andersom ook een bewoner
zó raken. Dat is nogal wat.’
‘De lach die je krijgt, daar kun je
heel warm van worden en kan zelfs
een traan geven.’
In andermans handen
Naast gelijkwaardigheid is betrouwbaarheid een belangrijke waarde in
de omgang tussen mensen. Zeker in
de zorg. Kan ik van de ander op aan?
Als bewoner of cliënt lever je je uit aan
een verzorgende. Dan is het waardevol
als je weet dat de ander jou niet laat
vallen, zowel letterlijk als figuurlijk.
Betrouwbaar betekent ook dat je als
cliënt de ervaring hebt dat je met
respect behandeld wordt. Bijvoorbeeld
tijdens het wassen. Je wilt als een mens,
als een persoon benaderd worden,
niet als een object van schoonmaak.
Dat vraagt van de verzorgende inlevingsvermogen en fijnzinnigheid.
Als een verzorgende zich om een cliënt
bekommert zal zij of hij deze met
schroom benaderen. Dat schept ruimte
voor deze unieke mens.
Als cliënt geef je je over in andermans
handen. Je hoopt en vertrouwt erop
dat andermans handen staan voor:
•Open armen.
Je wordt benaderd zonder
voorwaarden vooraf.
•Therapeutische handen.
Dat wil zeggen: de verzorgende
verstaat haar of zijn vak, is deskundig.
Dat geeft vertrouwen.
•Pedagogische handen.
De verzorgende is erop gericht om
de cliënt weer los te laten als dat kan.
Dat geeft de cliënt zo veel mogelijk
vrijheid.
Veilig en saamhorig
Veilig zijn betekent dat je je veilig voelt.
De omgeving is zodanig dat een bewoner of cliënt zich beschermd voelt.
In bovengenoemde brochure staat een
voorbeeld van een verzorgende die een
bewoner heel lijfelijk veiligheid biedt:
‘Ik kom vanochtend bij een mevrouw
die er vaak gespannen bij ligt en de
ogen vaak dicht heeft. Ik wieg haar in
een deken. Eerst merk ik geen reactie.
Dan buig ik over mevrouw heen en wieg
haar met mijn eigen lichaam. Nu zie ik
wel een reactie. Mevrouw doet haar ogen
open, volgt de bewegingen en raakt meer
ontspannen. Waarschijnlijk is er op deze
manier meer houvast voor haar en geeft
het haar meer veiligheid en warmte.’
In de waarde solidariteit komt naar
voren dat je er voor elkaar bent. Je bent
met elkaar verbonden en steunt elkaar
waar nodig. Dit geldt voor verzorgenden onderling, maar zeker ook voor
cliënten, familie en vrijwilligers. In het
samenspel tussen al deze mensen die
in een zorgrelatie met elkaar te maken
hebben is saamhorigheid van groot
belang. Je deelt met elkaar en bent er
voor de ander, ook als het minder goed
gaat.
Een bekende regel uit een gedicht
van Lucebert zegt: ‘Alles van waarde is
weerloos’. Alles wat werkelijk waardevol
is – als het er in het leven écht op
aankomt – is kwetsbaar. Je kunt het
niet ‘pakken’, niet vasthouden. Je kunt
het wel aanraken of er door aangeraakt
worden. Die aanraakbaarheid maakt
ons leven rijk.
Gebruikte literatuur
Frits de Lange, In andermans handen, Meinema 2011.
‘Mag ik even bij je zijn?’ Een bijzonder onderzoek in
De Hoge Weide naar het welzijn van mensen met
dementie in een vergevorderd stadium. Brochure
SZMK 2013.
J. Aartsen
SZMK | Januari 2014
Woordzoeker
M
S
O
R
S
N
R
Q
N
A
S
J
D
T
F
E
R
N
O
I
Z
L
H
I
I
A
W
G
C
C
U
L
J
S
E
O
M
S
I
B
I
Q
O
E
B
E
U
M
T
T
P
N
X
C
A
O
T
L
E
S
A
E
A
O
S
S
S
C
J
U
S
C
E
H
T
T
I
E
G
S
U
E
K
E
W
E
S
A
R
H
R
I
S
E
S
T
I
S
I
I
N
S
O
H
G
L
O
T
N
D
R
R
K
O
R
G
A
R
F
Z
G
R
C
H
R
A
X
B
H
F
G
S
A
P
E
A
F
E
R
R
L
E
C
F
L
A
J
N
M
E
R
E
F
U
L
K
W
E
E
M
U
I
R
M
J
D
N
K
E
I
Z
U
M
K
N
B
L
N
J
C
P
N
C
E
P
C
U
A
K
S
O
H
R
M
I
X
I
F
E
N
S
F
P
S
O
K
O
E
E
S
A
E
W
A
U
D
C
S
A
X
E
N
I
E
O
A
T
E
U
C
T
L
Z
V
H
T
Q
N
T
G
H
L
E
E
T
W
M
E
N
N
E
O
A
S
G
B
R
S
Z
K
R
E
J
O
S
D
E
E
I
N
ZOEK DE 6 VERSCHILLEN
R
I
V
R
E
D
E
A
N
A
N
O
E
N
I
O
Y
S
E
O
F
T
M
S
R
A
A
K
T
R
F
O
D
N
C
A
A
E
G
E
B
O
O
R
T
E
S
D
M
H
S
H
S
A
Zoek de volgende
woorden:
muziek
sinterklaas
december
kaars
geboorte
woord
vrede
elkaar
ster
eten
nieuwjaar
gelukkig
diner
SZMK | Januari 2014