ONDERWEG Kerkblad van de Protestantse Gemeente Elst (Gld.) 35e jaargang nr. 8 • oktober 2014 MEDITATIE ‘Veilig’ In de zomer lezen we tijdens het avondgebed in De Ruimte op dinsdag uit Psalm 4: ‘In vrede leg ik mij neer en meteen slaap ik in, want U, HEER, laat mij wonen in een vertrouwd en veilig huis.’ Het woord ‘veilig’ blijft bij mij hangen. Veiligheid is iets om na te streven. Alle goede raad van onze ouders en alle goede raad die we onze kinderen meegeven, is bedoeld om mogelijk gevaar te bezweren. We weten wel dat het niet helpt, maar we maken ons bezorgd om wat er allemaal zou kunnen gebeuren. We ervaren dat het in het leven op talloze manieren niet veilig is. Als ik ‘s avonds van De Ruimte naar huis fiets, wil een egeltje de Grote Molenstraat oversteken. Gelukkig kijkt het egeltje eerst naar links en besluit het toch nog maar een stukje langs de kant over het voetpad te lopen. In de Mozartstraat zie ik weer een egeltje. Het loopt voor mijn fiets langs. Gelukkig rij ik niet zo hard en is het egeltje ruim op tijd aan de overkant. ‘Wat leuk,’ denk ik, ‘twee egeltjes gezien, allebei heel voorzichtig.’ De natuur is leuk, maar als er honderd egeltjes langs mijn pad lopen, vind ik het niet meer zo prettig. En als er bij mijn buurman een dodelijk giftige slang ontsnapt, voel ik mij niet veilig meer. Er zitten in het leven vele adders onder het gras. Onder het gezondheidsgras, onder het werkgelegenheidsgras, onder het uitkeringengras, het pensioengras, het wereldvredegras, het verdraagzaamheidsgras. Adders die we soms met schrik zien aankomen en kunnen ontwijken, maar ook adders die we helemaal niet zien aankomen. Voor we het weten gaan we erop staan en doen ze gemeen zeer. Wat bedoelen we dan als we zeggen dat de HEER ons doet wonen in een vertrouwd en veilig huis? We kunnen ons niet afschermen voor wat buiten het huis is. Zo veilig voelt het niet. ‘In U vindt mijn hart meer vreugde dan zij in hun koren en wijn.’ En toch. Wat houdt ons op de been, wat geeft ons zekerheid? De gelezen Psalm ontleent veiligheid niet aan alle uiterlijke zichtbare en ook gevaarlijke dingen. Bij God is geen gevaar. In de relatie met God kunnen we veiligheid en rust vinden. Dat is de basis, de grond van ons vertrouwen. Vanuit die veiligheid en rust komen we vervolgens terug om te doen wat gedaan moet worden. ‘Breng de juiste offers, heb vertrouwen in de HEER.’ Bij het woord ‘veilig’ en vooral bij het woord ‘geluk’ denken we vaak naar onszelf toe. Dat ons veiligheid gegarandeerd wordt en dat iets of iemand ons geluk brengt. De Psalm vat onze bijdrage, onze taak, samen met het woord ‘offer’. Wat mag het ons kosten? En moeten er bij ons offer ook slachtoffers gemaakt worden? Wat zou de aard van ons offer kunnen zijn? Op die vraag kreeg ik antwoord tijdens het morgengebed, toen gelezen werd: ‘Houd de liefdadigheid en de onderlinge solidariteit in ere, want dat zijn offers waarin God behagen schept.’ (Hebreeën 13: 16). Daar wordt iedereen beter van. Vanuit de veiligheid die God geeft, gingen en gaan mensen risico’s aan als ze helpen bij het verzorgen van besmettelijk zieken, als ze oorlogsgebieden intrekken voor humanitaire hulp of ook om als militair een groot kwaad te bestrijden met gevaar voor eigen leven. Onze levensmissie eindigt niet met veiligheid; hij begint ermee. ‘In vrede leg ik mij neer en meteen slaap ik in, want U, HEER, laat mij wonen in een vertrouwd en veilig huis.’ ds. Dick Snijders ONDERWEG nr. 8 • oktober 2014 • p. 2 Bijbelleesrooster voor oktober 2014 Zondag 5 oktober Ezechiël 21:13-22 KERKDIENSTEN Zondag 5 oktober 10.00 uur KERK 12.00 uur KERK 19.00 uur KERK Zondag 12 oktober 10.00 uur KERK 10.00 uur 10.15 uur THE MEETING TERTZIO Zondag 19 oktober 10.00 uur KERK Zondag 26 oktober 10.00 uur KERK 10.15 uur TERTZIO 20.00 uur KERK Ds. D.J.A. Snijders m.m.v. PasseParTout organist: D. Luijmes orgelconcert m.m.v. Klaas Stok Ds. D.J.A. Snijders ademviering organist: D. Luijmes Ds. D.J.A. Snijders organist: IJ. ter Haar m.m.v. St.M.K.K. 10-R-uur Ds. T. Nielen organist: G. Kievith Ds. P.J.G. Jeroense bevestiging ambtsdrager organist: J. Jansma Ds. P.J.G. Jeroense organist: J. Jansma 12 + groep Ds. T. Nielen organist: N. Pieper Ds. P.J.G. Jeroense spiritueel café Zondag 2 november Ds. P.J.G. Jeroense 10.00 uur KERK dankdag voor gewas en arbeid m.m.v. ZWO en diaconie organist: IJ ter Haar 12.00 uur KERK orgelconcert IJsbrand ter Haar 19.00 uur KERK Ds. D.J.A. Snijders ademviering organist: IJ. ter Haar Zondag 12 oktober Ezechiël 23:1-10 Zondag 19 oktober Efeziërs 4:1-6 Zondag 26 oktober Deuteronomium 5:22-6:3 Zondag 2 november Psalm 131 TOELICHTING DIENSTEN Ademviering De eerste zondag van elke maand is er een ademviering. In de maand oktober is dat op 5 oktober om 19.00 uur. De viering duurt ongeveer drie kwartier en is te vergelijken met een klassieke vesperviering en met een Taizéviering. Van beide heeft het elementen. Centraal in de viering is een stiltemoment waar we ruim de tijd voor nemen. We zingen samen lieve kleine liedjes met diepe teksten uit het Liedboek. ds. Dick Snijders Spiritueel café 26 oktober: Peter Nissen, Elma Drayer: ‘Nieuw Heilig!’ Eeuwenlang werd de kalender gedomineerd door gedenkdagen van heiligen. Ze gaven hun naam aan onze plaats in de tijd. Je schreed als mens voort van heilige naar heilige. In de loop der tijd raakte iedere dag met een heilig sausje overgoten. Door de moord op Bonifatius is 5 juni voor altijd verbonden met zijn naam en is 8 januari gelieerd aan Goedele, de patrones van Brussel. Wie geboren was op het feest van Kaatje Dierkx was een echt zomerkind en wie op het feest van Hubertus het levenslicht had gezien wist zich op zijn verjaardag door herfstkleuren omringd. Een pelgrim werd tijdens het leven door een stille omgang van heiligen omgeven. Van de dag dat je tot leven was geroepen tot de dag dat je de laatste levensadem uitblies waren heiligen een ONDERWEG nr. 8 • oktober 2014 • p. 3 normaal onderdeel van jouw bestaan. Je reisde nooit alleen op de weg van het leven. Tegenwoordig is de tijd van iedere heiligheid ontdaan. Bijna niemand weet nog dat 28 november verbonden is met Oda, de blinde Schotse prinses. De dagen zijn hun namen ontnomen. Maar is daarmee ook het heilige uit de wereld verdwenen? Of is dit slechts schijn? Laten mensen zich nog steeds ontroeren of verwonderen door een andere werkelijkheid? De huidige moderne en seculiere cultuur heeft nog steeds behoefte aan heiligen. Mensen die met passie staan voor hun zaak. Moderne heiligen die niet bang zijn om hun mond open te doen wanneer - naar hun mening - mensen onrecht wordt aangedaan of dubieuze zaken onder het tafelkleed dreigen te worden geveegd. Moderne heiligen die mensen van nu een duwtje in de rug kunnen geven. Ons stimuleren om net ‘dat beetje meer’ uit het bestaan te halen. Heiligen die mensen weghalen achter de geraniums en ze midden in het bestaan doen belanden. Het liefst op straat met een spandoek in hun hand. van Tilburg, in een lezing zijn visie op het ‘heilige’ geven. Na zijn inleiding zal Trouw columniste Elma Drayer een aantal personen uit het boek interviewen. Het geheel wordt natuurlijk omlijst met muziek. Op deze manier hopen we de contouren van het thema ‘heilig’ te kunnen schetsen. Inloop: 19.30-20.00 uur Lezing: 20.00-20.30 uur Interviews: 20.30-21.30 uur Plaats: Grote Kerk Dopen Op zondag 16 november zal er weer een doopdienst zijn. U kunt u aanmelden voor deze dienst bij ds. Dick Snijders. De voorbereidingsavonden zijn op 30 oktober en op 6 november om 20.00-21.30 uur in De Ruimte. Theo Overduin en Jeroen Jeroense trokken in een ‘heilige’ oldtimer langs allerlei bekende en minder bekende Nederlanders en Vlamingen om te vragen wat heilig voor hen is. Dries van Agt, Jan Jaap van der Wal, Kathleen Ferrier, Mart de Kruijf, Nora Asrami, Cees Veerman en vele anderen gaven hun persoonlijke mening over het heilige in hun bestaan. Ook zijn vier leden van onze eigen Protestantse Gemeente Elst geïnterviewd, namelijk: Oane Visser, Klarien Verbeek, Pieter Medendorp en Simon Wouda. Op deze manier is het ook een klein beetje een gemeenteproject van Elst geworden. Het waren allemaal inspirerende en intrigerende gesprekken waarin het heilige langzaam maar zeker contouren kreeg. De gevoerde gesprekken zijn gebundeld in een boek met de welluidende titel: ‘Nieuw Heilig’. Het wordt door uitgeverij Skandalon te Vught op de markt gebracht. ‘Nieuw Heilig’, is voor belangstellenden die avond ook te koop bij de uitgever. In het spiritueel café zal Peter Nissen, hoogleraar religiestudies aan de universiteit ONDERWEG nr. 8 • oktober 2014 • p. 4 Op 26 augustus De heer A.G. van Staaveren geboren 5 oktober 1930 UIT DE GEMEENTE Geboorte Op 31 augustus is Aukje Johanna Willemijn geboren. Ze is de dochter van Fred en Angela de Jong – Winkelhorst. Haar broertje Rutger heeft er dus een zusje bijgekregen. Op de kaart staat geschreven: Gedroomd, Vervuld, Verwacht, Geboren. We wensen dit nieuwe mensenkind Gods zegen toe. Wat ben je prachtig Zo lief en klein Laat er in jouw leven Veel geloof, hoop en liefde zijn. Met deze woorden hebben Pieter Jan, Frederiek en Julia Hiemstra-Westerveld ons kennis gegeven van de geboorte van hun dochter en zusje Suze Joanne Meike. Suze is geboren op 11 september 2014. Op 2 september Mevrouw E.S.C.M. Vogelenzang-Wijkniet geboren 14 maart 1920 We wensen de familie veel sterkte toe bij dit verlies. We gedenken hen met de woorden. Niemand leeft voor zichzelf, niemand sterft voor zichzelf, we leven en sterven voor God onze Heer, aan Hem behoren wij toe. Huwelijk Op woensdag 1 oktober zijn Gerrit en Tonny Hendriks 60 jaar getrouwd. Dit bijzondere feit vieren ze met familie, vrienden en andere naasten. Het is iets om dankbaar voor te zijn. Zo veel jaren samen. We wensen Gerrit en Tonny veel zegen toe en dankbaarheid. Onze jarigen van 90 jaar en ouder. Op 16 oktober wordt mevouw. G.J. Klein GanseijVijge, 90 jaar. Op 20 oktober wordt mevrouw D. Tap-Schuijl, 92 jaar. Het redactieteam van Onderweg feliciteert hen van harte met deze feestelijke dag. Natuurlijk kunnen gemeenteleden een kaartje sturen. Onze ouderen stellen dat zeer op prijs. Overleden Op 22 augustus De heer D. Schilstra geboren 14 mei 1935 ONDERWEG nr. 8 • oktober 2014 • p. 5 UIT DE KERKENRAAD Half september is de kerkenraad voor de eerste keer na de vakantieperiode bij elkaar geweest. Tijdens deze vergadering hebben de drie colleges de activiteitenplannen van 2014 geëvalueerd en hun plannen voor 2015 gepresenteerd. Het College van Predikanten en Ouderlingen gaat in 2015 door op de ingeslagen weg met als speerpunten: pastoraat, jeugdwerk en activiteiten in het kader van ‘kerk naar buiten’. Omdat het bemensen van activiteiten een terugkerend knelpunt is, heeft het CPO veel aandacht voor de vrijwilligers in onze gemeente. Het College van Kerkrentmeesters houdt zich voornamelijk bezig met het beheer en onderhoud van onze gebouwen en met de personeelszaken. De kerkrentmeesters zijn bezig met het uitwerken van scenario’s voor de toekomst. Centraal daarbij staat het omgaan met de financiële middelen nu en in de toekomst. Het College van Diakenen kijkt terug op een jaar met veel ambities. Niet alle activiteiten konden worden gerealiseerd en een belangrijk deel daarvan krijgt een vervolg in 2015. Duurzaamheid en de missionaire gemeente blijven hoog op de agenda. Daarnaast denkt de diaconie na over hoe in te spelen op de gevolgen die het overheidsbeleid van decentralisatie van zorggelden heeft op de inwoners van onze gemeente. In het najaar organiseren wij een themabijeenkomst voor de kerkenraadsleden. Wij willen dan met elkaar nadenken over de vraag welke richting we uit willen in de toekomst. De belangrijke thema’s zijn geloof en zingeving, pastoraat en ons eigen huishoudboekje. Maar welke richting willen we hiermee uit? Wat zijn onze verwachtingen en ambities? Een gesprek dat zeker niet met één bijeenkomst is afgerond en waar wij ook met elkaar in de gemeente over na willen denken. Op dit moment zijn er nog vacatures in de colleges voor ambtsdragers. En hoewel wij gedurende het jaar nieuwe ambtsdragers hebben verwelkomd, zijn wij nieuwe mensen aan het werven met het oog op het beëindigen van de ambtstermijn van een aantal kerkenraadsleden. De heer Sam Postma is helaas genoodzaakt om per direct te stoppen met zijn ambt van ouderling vanwege gezondheidsproblemen. Hij is altijd erg betrokken geweest bij onze kerkelijke gemeente. Wij leven met hem mee. Mevrouw Corrie Brüning heeft zich gemeld als notulist voor de vergaderingen van de kerkenraad. Zij is in september begonnen en wij zijn blij dat zij deze taak op zich wil nemen. Ellen Burger, scriba KERKRENTMEESTERS Ambtsperiode van Peter Smit loopt af De kerk heeft, naast de aandacht voor ons geloofs- en geestelijk leven, ook de taak om te zorgen voor haar personeel en de bezittingen zoals het kerkgebouw, De Ruimte en een aantal beleggingen. Voor die taken is het College van Kerkrentmeesters verantwoordelijk. Het College, bestaat uit een negental actieve mannen en vrouwen, vormt een hecht maar ook gezellig team. Zij staan ervoor dat de kerk een goede werkgever is. Daarnaast hebben zij de zorg voor de gebouwen en de aan haar toevertrouwde middelen. Binnen het team zijn alle relevante aandachtsgebieden (technisch, administratief, financieel, organisatorisch) vertegenwoordigd. De taken worden individueel of in wisselende samenstelling uitgevoerd. Afhankelijk van het onderwerp maakt het team gebruik van kennis en ondersteuning van externe bureaus. Op de vergaderingen van het College worden de activiteiten onderling besproken en afgestemd. Binnenkort verlaat onze penningmeester Peter Smit het College. We zijn daarom op zoek naar een nieuwe penningmeester. Graag komen we in contact met gemeenteleden die belangstelling hebben voor en affiniteit hebben met het werk van ons team. Aarzel niet om te bellen met Sandra Eenhoorn (secretaris) of Arnoud Aikema (voorzitter) voor meer informatie over het College. Of meld je aan om actief te zijn binnen het team. ONDERWEG nr. 8 • oktober 2014 • p. 6 Nieuwe ouderling-kerkrentmeester De kerkenraad heeft Jacob Alkema, van Rooijenstraat 6 uit Driel verkozen tot ouderlingkerkrentmeester. Jacob gaat zich bezighouden met het beheer en onderhoud van de kerk en De Ruimte. De bevestiging zal plaatsvinden op 19 oktober aanstaande. Begroting 2015 Voor het jaar 2015 is, zowel door het College van Diakenen als door het College van Kerkrentmeesters, een begroting opgesteld, waarin de verwachte inkomsten en kosten zijn opgenomen. Aan de hand van deze begroting kan de voortgang worden bewaakt en waar nodig kan er bijgestuurd worden. Zowel de diaconale activiteiten als onze kerkelijke organisatie dienen betaald te worden uit de vrijwillige kerkelijke bijdragen, giften, collecten, rente-inkomsten, alsook uit de huur- en pachtinkomsten. Het beheer van alle bovengenoemde zaken dient met zorg te worden nagestreefd. Om op verantwoorde wijze bezig te zijn wordt de begroting eerst in de eigen colleges besproken. Vervolgens worden de begrotingen van het College van Diakenen en die van het College van Kerkrentmeesters in de Kerkenraad behandeld. Voor de begrotingen over het jaar 2015 is deze procedure grotendeels doorlopen. In de Kerkorde van de Protestantse Kerk in Nederland is vastgesteld dat, alvorens de begroting van het College van Diakenen en die van het College van Kerkrentmeesters definitief vastgesteld worden, de (ontwerp)begrotingen eerst aan de gemeente ter inzage gelegd dienen te worden. Indien gemeenteleden opmerkingen, vragen of aantekeningen willen plaatsen bij de (ontwerp)begrotingen over het jaar 2015, dan dient dit te geschieden binnen drie dagen na afloop van het ter inzage leggen Wij willen u in de gelegenheid stellen om de begrotingen van het College van Diakenen en van het College van Kerkrentmeesters in te zien. Dit kan geschieden vanaf woensdag 29 oktober 2014 tot en met dinsdag 4 november 2014. De (ontwerp)begrotingen liggen ter inzage op het Kerkelijk Bureau in ‘De Ruimte’, gelegen aan de Sint Maartenstraat 32b te Elst. De openingstijden zijn dagelijks van 09.00 uur tot 12.00 uur. Op maandag is het bureau gesloten. Mocht u niet in de gelegenheid zijn op deze tijdstippen de begrotingen in te zien, dan verzoeken wij u een afspraak te maken met de betreffende penningmeester. Opmerkingen, vragen of aantekeningen kunt u zenden aan de Scriba van de Kerkenraad, mevrouw E. Burger, Platenmakersstraat 123, 6661 HM Elst (tel. 0481-372620). Namens het College van Diakenen, Namens het College van Kerkrentmeesters, G.J. Geertjes P.E. Smit Penningmeester Penningmeester Mozartstraat 37 Dorpsstraat 102 6661 BH Elst (Gld) 6661 EP Elst (Gld) tel. 0481-375336 tel. 0481-375584 DIACONIE Graag introduceer ik de rubriek DUURzSAAM kerkzijn op deze plaats in het kerkblad. Al een aantal keren is een commissie onder deze naam (tot nu toe voornamelijk kerkenraadsleden) bij elkaar gekomen en hebben zich bezig gehouden met ideeën die er leven om het duurzamer karakter van ons kerkzijn nog meer gestalte te geven. Zie het stukje dat Bert Wolters hieronder en hierover schrijft. Plan is elke maand iets te kunnen vertellen over duurzSAAMheid binnen de kerk. Het kan soms ook alleen blijven bij een tip/advies. Vanwege de officiële heropening van de wereldwinkel deze maand zou ik nu zeggen: loop eens binnen bij het flink vernieuwde en frisse pand waar prachtige producten klaarliggen om de weg naar ons te vinden. Ria Struijs, (thema)diaken duurzaamheid. email: [email protected] ONDERWEG nr. 8 • oktober 2014 • p. 7 (Zon)dag van de duurzaamheid? Vrijdag 10 oktober (10-10-2014) is de landelijke dag van de duurzaamheid: een initiatief van Urgenda die nu voor het zesde achtereenvolgende jaar wordt gehouden. In het hele land vinden honderden duurzame activiteiten plaats. Op de actiewebsite www.dagvandeduurzaamheid.nl kunt u zich aanmelden met een activiteit of meedoen met een andere georganiseerde activiteit. Vorig jaar begon de dag van de duurzaamheid (altijd op 10-10) met het voorlezen van de verhalenbundel 'Nog lang en gelukkig' op meer dan duizend basisscholen en kinderboerderijen. In deze bundel, met als thema 'duurzaamheid en geluk', ligt de nadruk op de positieve kant van duurzaamheid: laten we samen de wereld mooier maken. Zelf doen Maar u kunt vooral veel zelf doen om op een (meer) verantwoorde manier om te gaan met de aarde die we van God in bruikleen hebben gekregen. Het belangrijkste is: voorkom verspilling van materialen en van energie. Kijk voor inspiratie eens op de bovengenoemde actiewebsite van de dag van de duurzaamheid en kom zondag 12 oktober op de fiets naar de kerk in plaats van met de auto. Zo beginnen wij onze eigen Zondag van de duurzaamheid. Wordt vervolgd. Bert Wolters Groen onderweg Het afgelopen jaar is de werkgroep DUURzSAAM kerkzijn actief geweest om te kijken hoe we als kerk duurzaam om kunnen gaan met Gods schepping. Tijdens de gemeentedag en in de kerkenraad van mei is aandacht besteed aan het onderwerp en zijn veel duurzame voorstellen gedaan. De kerkenraad heeft besloten duurzaamheid op te nemen in de activiteitenplannen van het nieuwe seizoen (zie Onderweg van juli/ augustus 2014). Ideeën Zoals gezegd zijn er veel ideeën aangedragen en we gaan kijken welke we daarvan vorm kunnen geven. Een aantal ideeën wordt al door andere partijen ingevuld, zodat daar niet onze eerste prioriteit ligt. Zo heeft de gemeente Overbetuwe sinds 2012 een regeling voor collectieve inkoop van zonnepanelen (www.zonnecollectief-overbetuwe.nl) en zijn er verschillende initiatieven waar u een auto kunt delen met anderen. Sommige ideeën vergen een uitgebreidere organisatie en andere ideeën lijken praktisch te complex. Op de hoogte We gaan de komende tijd kijken hoe we vorm kunnen geven aan duurzaamheid in de activiteiten van de kerk. Onze kerk heeft al het een en ander gerealiseerd op dit gebied, waarbij vooral het gebouw van de Ruimte veel duurzame elementen in zich heeft. DE TORENHAAN ZEGT ER HET ZIJNE VAN... Naar de Kerk? Ga toch fietsen! ONDERWEG nr. 8 • oktober 2014 • p. 8 Vredesweek 2014 Op zondag 21 september hebben we in de kerk Vredeszondag ‘gevierd’, het begin van de Vredesweek. Overal in Nederland zijn er initiatieven om na te denken over vrede en bezig te zijn met vrede. Als commissie vonden we het dit jaar lastig om Vredeszondag voor te bereiden, omdat er op zo veel plaatsen in de wereld oorlogen en gewapende conficten zijn. We stelden ons de vraag: ‘Hoe kun je nu praten over vrede als er zelfs uit naam van God oorlogen gevoerd worden en onschuldige mensen vermoord worden?’ Na een goed gesprek met ds. Jeroen Jeroense, hebben we besloten om dit jaar het landelijke thema ‘Wapen je met vrede’ los te laten en de mensen in de kerk ‘Geroepen tot gerechtigheid’ mee te geven. Tijdens ons gesprek kwamen wij erachter dat ieder mens geroepen wordt om recht te doen aan zijn medemens. Tijdens ons gesprek ontdekten we dat eigenlijk niemand echt goed weet hoe de gewapende conficten overal in de wereld in vrede zouden kunnen eindigen. Ook de leiders van de volkeren die in de knel zitten en de wereldleiders weten de oplossing niet. Bommen gooien is uiteindelijk ook geen definitieve oplossing. De enige oplossing is dat mensen begrip krijgen voor hun medemens en dat mensen elkaar de ruimte geven zonder hun medemens te veroordelen. Ik wil mijn handen voor je vouwen om een weg te zien naar leven om een wereld van vergeven en een morgen van vertrouwen. Ik wil mijn ogen voor je sluiten om een land voorbij de tranen om een hoop voorbij de wanen en een weg te zien naar buiten. Ik wil mijn lippen laten spreken om een Koninkrijk van dromen om de rust die dan zal komen als het duister is geweken. (gedicht van Ronald Lammers) Namens de ZWO groep, Carla Otter Aandacht voor de Stichting Leprazending Myanmar Vanaf juni 2014 tot en met eind 2015 zal de ZWO groep regelmatig uw aandacht vragen voor de Stichting Leprazending Myanmar. Deze stichting zet zich al 140 jaar lang in voor mensen die aan Lepra lijden. Leprazending helpt met medicijnen en medische zorg, met onderwijs en met hulp bij de terugkeer in de samenleving als de leprapatiënt genezen is. Wat is Lepra? Lepra is een medische aandoening, die ook wel de ziekte van Hansen genoemd wordt, naar de Noorse arts Armauer Hansen. Hij ontdekte in 1873 de bacterie die Lepra veroorzaakt: Mycobacterium leprae (familie van TB Mycibacteruym). Waarschijnlijk wordt de ziekte via de lucht verspreid, door hoesten en niezen. Lepra is een ziekte die nog steeds veel voorkomt en jaarlijks het leven van miljoenen mensen beïnvloedt, vooral in Azië, Zuid-Amerika en Afrika. Jaarlijks worden er ongeveer 200.000 nieuwe diagnoses gesteld. In de wereld lijden totaal ongeveer 3 miljoen mensen aan lepra. Maar als de ziekte tijdig gediagnosticeerd wordt, dan kunnen mensen met gebruik van de juiste medicijnen nog volledig genezen. De leprabacterie tast vooral de huid en de zenuwen die net onder de huid liggen aan. De eerste verschijnselen zijn vaak één of meer vlekken op de huid waarin de patiënt geen gevoel meer heeft. Ook verdikte oorlelletjes of een doof gevoel in handen of voeten kunnen aanwijzingen zijn dat iemand aan lepra lijdt. Hoe langer iemand lepra heeft en niet wordt behandeld, hoe meer zenuwen er defect raken. De functie die de zenuwen hebben - het overbrengen van signalen vanuit de huid naar de hersenen en vanuit de hersenen naar de spieren - wordt verstoord, waardoor er verlammingen ontstaan en verlies van gevoel. ONDERWEG nr. 8 • oktober 2014 • p. 9 Aan de gevoelloze handen en voeten wordt geen pijn meer gevoeld, waardoor de patiënt niet gewaarschuwd wordt voor scherpe of hete voorwerpen. Vervolgens ontstaan er wonden, infecties en weefselverlies. Vingers en tenen worden korter doordat kraakbeen geabsorbeerd wordt door het lichaam en botten worden onherstelbaar beschadigd. Daarom moeten patiënten zo snel mogelijk behandeld worden, omdat de gevolgen anders onherstelbaar kunnen zijn. Sommige leprapatiënten zijn blind, doordat het hoornvlies in hun ogen ongevoelig is geworden, of door verlammingen waardoor zij hun ooglid niet meer kunnen sluiten en de ogen onherstelbaar beschadigd raken. De ZWO groep Munten, postzegels, mobiele telefoons, cartridges en ansichtkaarten voor Kerk in Actie. Heeft u misschien nog rondslingerende guldens, een oud mobieltje, een vergeelde ansichtkaart, een vakantiegroet uit binnen- of buitenland of een lege printercartridge in de la liggen….. Gooi deze niet weg, maar lever ze in voor het werk van Kerk in Aktie. Achter in de kerk staat een mand, waar al deze materialen in gelegd kunnen worden. Ondergetekende geeft deze dan op het landelijk inzamelpunt in Utrecht af. In 2013 brachten de postzegels en kaarten € 23.275 op. De inzameling van mobieltjes, cartridges en oud en buitenlands geld leverden in 2013 € 2.938,70 op. Marco Verschoor DIACONIECOLLECTE SEPTEMBER De Engelenbakfiets In oktober is de diaconiecollecte bestemd voor de Engelenbakfiets in Arnhem. Het Stadspastoraat Arnhem wil een bakfiets waarmee ze de straat op en de wijk in kunnen om zo zichtbaar aanwezig te zijn in de stad (presentie), veel mensen te ontmoeten en met hen in gesprek te gaan over de ‘vragen des levens’. Of gewoon over wat hen zoal bezighoudt. Ze willen daarom een bakfiets (nieuw of tweede-hands, maar met ‘hulpmotor’) ombouwen tot en herinrichten als Engelenbakfiets, een bakfiets die bij mensen een glimlach op het gezicht tovert én nieuwsgierig maakt: wat zit er allemaal in? Nou, allerlei zaken die van pas kunnen komen: paraplu, klaptafeltje en stoeltjes, kan koffie of thee, icoon, bijbel, meditatiekussen, levensvragenspel, waxinelichtjes, pen, papier, enzovoort. Kortom, een fiets waarmee je de boer op kunt als zielzorger. Het idee is, om met deze ‘Engelenbakfiets’ als klein mobiel bezinningscentrum regelmatig de stad in te gaan, een stadspastoraat op locatie dus, tijdens festivals en grote evenementen, maar ook wekelijks bij een klein winkelcentrum, op een plein of op de hoek van een straat in een wijk. Stadspastoraat Arnhem biedt een grote variëteit aan cursussen en workshops op het gebied van persoonlijke ontwikkeling, bezinning en ontmoeting. Er is een uitgebreid open programma waar je zonder je aan te melden aan mee kunt doen. Meditaties, yoga, gesprekken over actualiteit of zingeving kun je vrijblijvend bezoeken. Het Stadspastoraat staat open voor alle zinzoekers in Arnhem en omgeving, ongeacht geloof of levensovertuiging. We streven naar verdieping, zingeving en ontmoeting en gesprek. ONDERWEG nr. 8 • oktober 2014 • p. 10 BESTEMMING UITGANGSCOLLECTE 5 oktober: Israëlzondag Vandaag, op Israëlzondag, is de collecte bestemd voor het werk van Kerk en Israël. In Nederland ontwikkelt de Protestantse Kerk via het programma ‘Kerk en Israël’ materialen voor plaatselijke gemeenten en worden predikanten toegerust op het gebied van de relatie met het volk Israël. In het buitenland wordt onder meer Nes Ammim ondersteund, een internationale christelijke nederzetting in Galilea. Daar krijgen Joodse en Arabische mensen de ruimte om elkaar te ontmoeten. Sinds 2012 is dominee Pieter Dronkers daar coördinator van het dialoogprogramma. Hij merkt hoe inspirerend het is om dagelijks mensen te ontmoeten die de strijd voor vrede en gerechtigheid niet opgeven. Een van de programma’s is het lokale project ‘Ik ben je buurvrouw. Wie ben jij?’ De Protestantse Kerk werkt aan een oplossing voor het JoodsPalestijnse conflict via wederzijdse erkenning en het wegnemen van vooroordelen. Zonder uw bijdrage kan het werk van Kerk en Israël niet worden voortgezet. van Afrika, maar dit gaat aan veel Zuid-Afrikanen voorbij. Eindeloze krottenwijken waar talloze mensen leven in armoede, honger en met een van de hoogste HIV/AIDS besmettingscijfers ter wereld. 12 oktober: Sint Maartens Kerkkoor Het gemengde koor is in 1942 opgericht tijdens de Tweede Wereldoorlog. In december 2012 is het 70-jarig bestaan gevierd met een prachtig adventsconcert. Het koor werkt 8 tot 10 keer per jaar mee aan de Eredienst, ook treedt het elders op, zoals begin maart in het Roosevelthuis. De repetities zijn op de donderdagavond. Het project wordt al vijf jaar gerund door Linda en haar man Don. Zij wonen in hun eigen huis op het terrein. Beide werken echter fulltime om alles te kunnen bekostigen. Daarom hebben ze de hulp van vrijwilligers ingeroepen om op de Farm te komen helpen. Sinds de komst van de eerste vrijwilligers is bij alle kinderen het rapportcijfer voor Engels omhoog gegaan… Een hele prestatie! 19 oktober: Roosevelthuis Het F.D. Roosevelthuis maakt deel uit van de Protestantse Stichting Diaconaal Vakantiewerk (PSDV). PSDV wil er vanuit de christelijke visie aan bijdragen dat mensen zich niet buitengesloten voelen. Daarom bieden wij in samenwerking met steun van de Protestantse Kerk vakantiemogelijkheden aan voor mensen voor wie het door ziekte, beperking of leeftijd niet vanzelfsprekend is om op vakantie te gaan. Jaarlijks genieten er ruim 1.800 vakantiegasten samen met ruim 1.600 vrijwilligers van een vakantieweek. 2 november: Kerk in actie Theologisch onderwijs Zambia Het aantal actieve gelovigen in Zambia neemt snel toe en er zijn predikanten nodig om hen te begeleiden. Het Justo Mwale Theological University College (JMTUC) leidt studenten daarvoor op. Negentig procent van de Zambianen noemt zich christen. Maar de kerken groeien. Hoe dat kan? De meeste Zambianen zijn niet betrokken bij een kerk. Het Justo Mwale Theological University College (JMTUC) staat aan de rand van de Zambiaanse hoofdstad Lusaka en is vernoemd naar de eerste zwarte dominee van de Reformed Church of Zambia. De tachtig studenten die op de campus wonen, worden opgeleid tot predikant in de Reformed Church of Zambia of een van de 26 oktober: Stichting Be-more Zuid-Afrika is een land van uitersten, tussen armoede en rijkdom, tussen schoonheid en ellende. Het is het meest ontwikkelde continent In Zuid-Afrika werkt Be More aan de oostkust in Durban. Op ruim één uur rijden van de stad Durban bevindt zich het project The Farm. Na een lange weg het binnenland in, staat tussen de suikerrietvelden een bijzondere boerderij. Al vijf jaar biedt dit project hulp aan de mensen in hun community die ondersteuning nodig hebben. In de suikerrietvelden rondom het project werken mensen onder slechte omstandigheden. Er heerst veel ziekte en armoede en naar de kinderen wordt nauwelijks omgekeken. Op het terrein van The Farm staat een huis waar ongeveer 45 kinderen uit de community samen met een huismoeder wonen. Het zijn kinderen van 0 tot 22 jaar, die weeskinderen zijn of verlaten zijn door hun ouders. The Farm probeert de kinderen een gezinsleven te bieden, waarvan onderdak, voeding en educatie de basis vormen. ONDERWEG nr. 8 • oktober 2014 • p. 11 andere kerken. Zij zijn niet alleen afkomstig uit Zambia, maar ook uit Malawi, Mozambique, Zimbabwe, Kenia, Botswana en Zuid-Afrika. Op de campus wonen en werken bovendien tien docenten. De meesten komen uit Zambia, maar er zijn ook Amerikanen bij, ook een echtpaar uit Nederland geeft onderwijs. Vanaf december 2011 werken Hermen en Johanneke Kroesbergen als docenten theologie in Zambia. Kerk in Actie heeft hen uitgezonden naar het Justo Mwale Theological University College (JMTUC). Hermen is systematisch theoloog en Johanneke studeerde godsdienstwetenschappen. ‘We hopen dat studenten op hun eigen, Afrikaanse manier hun geloof inhoud geven.’ Sandra Eenhoorn, College van Kerkrentmeesters DE RUIMTE De Ruimte gaat Social! Zoals u wellicht al eerder heeft gelezen in de Onderweg of heeft gehoord in de wandelgangen zijn wij op dit moment druk bezig met de website. Wij zijn een team van enthousiaste gemeenteleden die veel input leveren voor een vernieuwde website. Input die Els van ’t Zand en ik weer verder verwerken om te komen tot een mooi resultaat. Een van de belangrijkste uitgangspunten voor het vernieuwen van de website is dat deze weer voldoet aan de mogelijkheden en uitstraling van deze tijd. Maar zeker zo belangrijk is dat deze website een breder publiek zal gaan aanspreken. Niet alleen de huidige kerkgemeente leden maar ook andere geïnteresseerden uit Elst en zeker ook uit omliggende plaatsen als Arnhem en Nijmegen. De kerk naar buiten. En naast een website zijn daar natuurlijk nog vele andere toepassingen voor. Met de afdeling communicatie hebben we besloten om daarom actief in te gaan zetten op het gebruik van Twitter en Facebook. Deze middelen bieden ons mogelijkheden om op een relatief eenvoudige manier een groot publiek te bereiken om te vertellen wat wij allemaal doen. Middels Twitter kunnen wij korte berichtjes sturen van leuke activiteiten, ruim op voorhand maar ook als herinnering op de dag zelf. En dit is nog maar een van de mogelijkheden. Facebook geeft ons de mogelijkheid om uitgebreider in te gaan op de activiteiten. En om achteraf daar ook een stukje over te schrijven voorzien van foto’s. Door gebruik te gaan maken van Twitter en Facebook naast onze eigen website zijn we van mening dat we de grootste Social Media kanalen die er op dit moment zijn gebruiken. Voor ieder wat wils dus. Houd dus onze website in de gaten. Vanaf september, de start van het nieuwe seizoen, zal veel informatie ook op die kanalen te vinden zijn. En misschien denkt u nu wel, Social Media is helemaal mijn ding en daar wil ik het communicatie team graag mee helpen, neem dan contact met ons op. Het is altijd goed om meerdere mensen in de Social Media redactie te hebben. Geen uren werk in de week maar af en toe berichtjes plaatsen, reageren, interessante mensen volgen, suggesties doen, en dergelijke. Vragen of aanmeldingen: John Patrick van der Kaa Facilitair Coördinator E-mail: [email protected] Twitter: @DeRuimte_Elst Facebook: volgt Eten en ontmoeten Samen eten zonder zelf te hoeven koken is gezellig en makkelijk. Kom en schuif aan op donderdag 9 oktober of donderdag 23 oktober. Aanmelden kan telkens tot woensdag 12.00 uur vooraf aan de maaltijd bij het kerkelijk bureau. Iedereen is welkom: stellen, gezinnen met kinderen en alleenstaanden. Voor de kosten wordt een vrijwillige bijdrage gevraagd: u kunt geven wat het u waard is en wat u missen kunt. ONDERWEG nr. 8 • oktober 2014 • p. 12 LEREN EN INSPIREREN AGENDA LEREN EN INSPIREREN OKTOBER Activiteit Datum Locatie Themamiddag Seniorenpastoraat Ademviering Stilte wandeling Geweld in de Bijbel Basiscatechese Samen de Bijbel door Het leerhuis Elst Bijbelkring Tertzio Eten en ontmoeten Jong volwassenen Gespreksavond ‘Ouders van tieners’ Rafaëlgroep Elst Rafaëlgroep Bemmel Meditatie rond christelijke bronnen - dinsdag Films die er toe doen. Woensdagmorgenkring Spiritueel café Herders in de nacht adventsproject Wat je leest ben je zelf? Leven is een kunst Vrouw in kerk en samenleving Lezingen: Liefde en lust Oec. tafelgesprek over gesch. kerken Elst De stamtafel actueel Crea(t)uur Hebreeuws 1 oktober 5 oktober 6 oktober 6, 28 oktober 6, 13, 27 oktober 7 oktober 8 oktober 9 oktober 9, 23 oktober 12 oktober 13 oktober 13 oktober 14 oktober De Hoeksteen Grote Kerk De Ruimte De Ruimte De Ruimte De Ruimte De Ruimte Tertzio De Ruimte 14 15 15 26 oktober oktober oktober oktober De Ruimte De Ruimte De Ruimte Grote Kerk Ds. Dick Snijders Ds. Jeroen Jeroense Riet Beerhorst Ds. Jeroen Jeroense (12) (19-21) (22) (14-15) 27 27 27 27 29 oktober oktober oktober oktober oktober De Ruimte De Ruimte De Hoeksteen Grote Kerk Ds. Jeroen Jeroense Bert Verbeek Linda Medendorp Janine Kallen Ds. Jeroen Jeroense (7) (8-9) (9) (11) (21-22) De De De De Ds. Dick Snijders (23) Ds. Jeroen Jeroense (26) Loes Pieper (14) Nel Pieper-Brummelkamp (18-19) 29 oktober elke vrijdag elke woensdag elke woensdag Informatie bij Pastor John Rademakers (23-25) Ds. Dick Snijders (2) Emma Haspels (4) Ds. Dick Snijders (10) Ds. Dick Snijders (23) Trijnie Nielen-Rosier (12-13) Jan Koopman (18) Ds. Dick Snijders (25) Ds. Dick Snijders (26) Francijn Elgersma-Mak (3) De Ruimte Ds. Dick Snijders (11) De Hoeksteen Janine Kallen (9-10) Parochiecentrum Janine Kallen (9-10) Ruimte Ruimte Ruimte Ruimte De tussen haakjes geplaatste cijfers verwijzen naar de desbetreffende pagina in het boekje Leren en inspireren. Rectificatie boekje ‘Leren en inspireren’ In het boekje Leren en inspireren zijn bij ‘het leerhuis Elst’ enkele data foutief vermeld. De data moeten zijn zoals hier onder vermeld. Data: Woensdag 17 september, 8 oktober, 19 november, 17 december, 21 januari, 11 februari, 11 maart, 15 april, 20 mei. Bijbelkring Tertzio Op 9 oktober is er met name voor bewoners, omwonenden en inwonenden van Tertzio een Bijbelkring. Ook andere belangstellenden zijn welkom. De bijeenkomst worden geopend met gebed en het samen zingen van een lied. Vervolgens komt er een evangelieverhaal aan de orde; hoofdstuk voor hoofdstuk lezen we het ONDERWEG nr. 8 • oktober 2014 • p. 13 evangelie volgens Matteüs. Deze keer lezen we Matteüs 27: 11-26. De bijeenkomsten worden afgesloten door het zingen van een lied en het gezamenlijk bidden van het gebed van de Heer. ds. Dick Snijders Gepreksavond Ouders van tieners ‘We hadden toch een afspraak?’ Je tiener kijkt je glazig aan en zegt: ‘Nee, jij zéi dat ik om 12 uur thuis moest zijn. Dat noem ik geen afspraak.’ Met vele andere voorbeelden is dit gesprekje aan te vullen. Het valt niet mee om tiener te zijn en het valt ook niet altijd mee om de ouder van een tiener te zijn. Je wilt hen iets duidelijk maken over wat jij van belang vindt in het leven. Voor gelovige ouders is dit onder andere het geloof en de kerk, voor anderen zijn het weer andere dingen, misschien bepaalde omgangsvormen of een levensstijl. De kinderen gaan hun eigen weg met vallen en opstaan. Je staat erbij, kijkt ernaar en kan je nog iets meer? We bieden een avond aan waarin ouders met elkaar ervaringen kunnen uitwisselen en waarin ze praktische ideeën kunnen opdoen. Datum: 13 oktober 2014 Tijd: 20.00-21.45 uur Plaats: De Ruimte Leiding: Arnoud Aikema, Trijnie Nielen, Esther Nijholt, ds. Dick Snijders Meditatie rond christelijke bronnen Op dinsdag 14 oktober van 18.45-19.45 uur is er gelegenheid tot meditatie rond christelijke bronnen. In een klein groepje laten we rust en stilte, woorden en beelden uit de christelijke traditie tot ons komen. Plaats: De Ruimte, Stilteruimte Gezien de kleine ruimte is aanmelding noodzakelijk. Er is plaats voor maximaal vijf personen. Leiding: ds. Dick Snijders Film die er toe doet, 15 oktober: Troubled water Indrukwekkende film van de Noorse regisseur Erik Pope. De film verhaalt over een jongen, Thomas in dit geval, die na een gruwelijke daad in zijn jeugd voor langere periode naar de gevangenis moet. Na zijn vrijlating moet hij zijn leven weer op zien te bouwen. ‘Het was een ongeluk’, zegt Thomas gedurende de film herhaaldelijk, terwijl wij in korte flashbacks te zien krijgen hoe hij destijds met een vriend een kinderwagen met daarin de jonge Isak meenam. In de gevangenis ontdekt Thomas zijn talent voor orgelspelen en als hij vrijkomt solliciteert hij direct naar een baan als orgelspeler in de plaatselijke kerk. De pastor daar is de beeldschone Anna die samen met haar zoontje Jens de ideale tweede kans aan Thomas kan bieden. Intussen heeft Agnes, de moeder van Isak, het verlies van haar kind nooit kunnen verwerken, omdat de waarheid nooit naar boven is gekomen. Met twee geadopteerde kinderen en man Jon aan haar zijde, gaat ze in het tweede deel van de film op zoek naar de waarheid. In de film worden de thema’s schuld en vergeving indringend gesteld. Plaats: De Ruimte Tijd: 20.00 uur Preview met maaltijd: 18.30-19.30 uur Opgave: [email protected] Geweld in de Bijbel Keer op keer worden we in nieuwsberichten geconfronteerd met geweld dat godsdienstig gemotiveerd is. In de handen van fanatici is godsdienst een gevaarlijk wapen. Ook in de Bijbel lezen we allerlei teksten waarin geweld beschreven is als ‘de wil van God’. Welke plaats hebben die teksten en hoe gaan we daar als christenen mee om? Data: maandag 6 oktober en dinsdag 28 oktober 2014 Tijd: 20.00-21.45 uur Plaats: De Ruimte Leiding: pastor John Rademakers en ds. Dick Snijders Oecumenisch tafelgesprek over de geschiedenis van de kerken in Elst Klassiek zijn de tafelgesprekken van Luther, waarbij hij onder de maaltijd allerlei zaken de revue laat passeren. Zo willen we een oecumenische maaltijd houden, waarbij gesproken wordt over een onderwerp dat ons allemaal aangaat: de geschiedenis van de kerken in Elst. Hoe zat het ook al weer met de zending van Werenfridus in de Betuwe? Is de Grote Kerk door de protestanten ingepikt? Waarom heeft de Katholieke Kerk geen toren? Waarom een eigen Molukse kerk, het zijn toch protestanten? Het zullen geen uitvoerige verhalen zijn, maar smaakmakers naar meer. Leden van de Molukse ONDERWEG nr. 8 • oktober 2014 • p. 14 Kerk zorgen voor een heerlijke maaltijd. Aanmelden in verband met de voorbereiding van de maaltijd en met het oog op het aantal beschikbare plaatsen kan bij het kerkelijk bureau van de Protestantse gemeente tot dinsdag 28 oktober, 12.00 uur. Er is plaats voor maximaal 40 personen. Bij teveel aanmeldingen zal er een tweede avond worden georganiseerd. Datum: 29 oktober 2014 Tijd: 18.00-20.00 uur Plaats: De Ruimte Kosten: vrijwillige bijdrage Namens het Oecumenisch Beraad Elst, Diny van de Ven, pastor Victor Bulthuis, ds. Dick Snijders, Alex Teterissa, Anton Salakory Van de kunstcommissie : herders in de nacht, kerstproject 2014 In juni hebben we met een aantal gemeenteleden gegeten in de Sint Maartenshof en met elkaar gesproken en nagedacht over de herders OPENING in de nacht. Zo samen filosoferend zijn we gekomen tot vier hoofdthema’s, die voor ons kenmerkend zijn voor de herders: zorgen en waken; overtuigingskracht en licht; moed en op weg gaan; compassie en aankomst. Deze thema’s willen we verder uitwerken en daar hebben we jouw hulp voor nodig. De panelen gaan we vullen door samen te schilderen, plakken, knippen, breien, filosoferen of nog andere technieken? In de adventsperiode en met de kerst zullen de panelen de kerkmuren sieren. Spreekt één van de thema’s je aan, doe dan mee. We gaan van start op maandagavond 27 oktober om 20.00 tot 22.00 uur in de Ruimte. Daarna kunnen we op maandagavond 3 november en 10 november nog verder werken aan de panelen. Het is fijn als je je vooraf even aanmeldt bij Jan Koopman ([email protected]) of bij Hanne Aikema ([email protected]). Jeroen Jeroense, Klarien Verbeek, Jan Koopman, Jetty Gaasbeek , Hanne Aikema WERELDWINKEL Vrijdag 26 september heeft wethouder Jan van Baal de Wereldwinkel heropend. (samen op de foto met voorzitter Wereldwinkel Elst, Jacques Buurman) Optreden dameskoor ‘Just do it’uit Gendt. Prijsuitreiking scholenactie door Toos Braam. De scholenactie was in samenwerking met de stichting Milan Bindu, het thema was: Alle kinderen in Nepal naar school. Hiervoor werd aan de kinderen op de scholen gevraagd een tekening of werkstuk te maken. De Reizende Fabriek: fietsend een schilderij maken en schminken. ONDERWEG nr. 8 • oktober 2014 • p. 15 COLUMN Grenzeloos grensoverschrijdend Terwijl ik deze column schrijf, kijk ik met een schuin oog en luister ik met een half oor naar de festiviteiten rond de herdenking van 70 jaar Market Garden. Ik betrap mij erop dat ik telkens over mijn schouder naar de TV-beelden kijk en dat ik stop met tikken om de prachtige muziek te horen. Ik vind het indrukwekkend, indrukwekkender dan ik verwachtte. Maar ik vraag mij tegelijkertijd af waaròm ik dat vind? Het is toch niet de eerste keer dat ik het verhaal van de laatste verloren slag van geallieerden hoor en het is toch inmiddels al lang geleden? En ik woon toch al lang genoeg in Elst om me te beseffen welke sporen de oorlog, en dan met name de gebeurtenissen in september 1944, in onze gemeenschap, bij mensen die ik persoonlijk ken, hebben nagelaten? Maar toch, het raakt me: de verhalen van oude mensen, toen nog kinderen, de beelden van het volledig verwoeste Arnhem, de aanblik van de hoogbejaarde Poolse veteraan in een opblaasbootje op de Rijn en van die Britse bejaarde die ooit als jonge jongen tussen de vijandige linies in een vreemd land werd gedropt. Ik denk dat misschien vooral de manier waaròp wordt stilgestaan bij deze ingrijpende historische gebeurtenis een snaar bij mij heeft doen trillen. Ik zie ‘mijn’ Gelders Orkest, gezeten op een ponton in de Rijn, samenwerken met een DJ en een rapper, ik zie oude en eigentijdse filmbeelden in elkaar overvloeien, ik hoor engels en nederlands door elkaar, ik zie muzikanten en publiek samen muziek maken en ik zie veel oudere maar zeker zo veel jongere mensen. De happening in Arnhem heette niet voor niets The Bridge to Liberation Experience. Want dat was het: een experience, een beleving. En om echt iets te beleven moet je grenzen over, de grens tussen klassieke en popmuziek, de grens tussen jong en oud, de grens tussen historie en toekomst. Anders gezegd: in deze tijd zoeken we cross-overs, verbindingen tussen tot voorheen volstrekt gescheiden werelden. Een beeld dat mij in elk geval zal bijblijven is dat van de harpiste van het orkest die met hart en ziel deelnam aan de muzikale begeleiding van rapper Gers Pardoel. Ik ken het orkest een beetje en neem van mij aan dat zoiets een jaar of tien geleden absoluut uit den boze zou zijn geweest. En wat zou het een gemiste kans geweest zijn als die opvatting nooit zou zijn veranderd. Over cross-overs gesproken: heeft u een blik geworpen in ‘Leren en inspireren’, het overzicht van alle activiteiten die in dit nieuwe seizoen worden georganiseerd? U heeft dit blad vorige maand tegelijk met Onderweg ontvangen. Pakt u het er eens bij en blader het nog eens door. En ziet u dan hetzelfde als ik? Een breed scala aan onderwerpen met even zo vele cross-overs: naar andere religies, naar moderne muziek, naar de natuur, naar allerlei vormen van spiritualiteit, naar film, literatuur en kunst, naar opvoeding, naar zorg, naar menselijke aandacht en liefde? En voelt u ook dat elke cross-over is verankerd in onze eigen identiteit: een kerkelijke gemeenschap met elkaar verbonden en geïnspireerd door de Bijbelse verhalen? Juist door cross-overs te zoeken, geven wij als gemeente blijk van onze vitaliteit en verbondenheid met de wereld van vandaag en morgen. Van harte hoop ik dat velen, zowel van binnen als buiten onze gemeente, zich aangesproken voelen door dit prachtige programma en zij zich hierdoor laten inspireren en op hun beurt ook anderen kunnen inspireren. En ik weet dat ik met deze afsluiting beslist niet origineel ben, maar op een dag als vandaag mag (of beter: moet) het toch worden gezegd: dat wij op een vrije, eigentijdse en open wijze gemeente mogen zijn, heeft alles te maken met wat vandaag wordt herdacht: de opofferingsbereidheid van de strijders van Market Garden. Peter de Leeuwerk Wilt u reageren op mijn columns? Graag! [email protected] ONDERWEG nr. 8 • oktober 2014 • p. 16 KINDERKERK de groepen op vier spelposten het thema actief ervaren: Op twee spelposten konden de groepen tegen elkaar strijden met het spel kopspijkers: De Wijsheid werd getest op verschillende aandachtsgebieden: Kerk en bijbel, Chinese eetlust, biologie en zeiltechniek. De spijker raak slaan en diep laten zakken kostte niet alleen kracht! Op de post ‘Hamertje werpen in een Chinese hoed’ was brute kracht niet nodig. De inschatting van de juiste kracht om de hamer zo nauwkeurig mogelijk te werpen kon alleen met de juiste toewijding. Wanneer? Iedere zondag van 10.00-11.00 uur. Wie? Voor alle kinderen van 4-12 jaar. Waar? Start in de kerk, daarna in de Ruimte. JEUGD Contactpersonen voor The Meeting Vacature Jeugd-en Jongerenwerker Frank den Daas Voorzitter Meetingcommissie E-mail: Internet: [email protected] www.jeugdwerkpgelst.nl 10-R-Uur Het eerste 10-R-uur van dit seizoen zit er al weer op en hebben we op de locatie van het zeilkamp gehouden. Het kamp had een oosters thema ‘Op zoek naar de vermiste keizer’. Na een tussenstop in het andere Oudega kwamen we op zondagmorgen nog net op tijd op de kamplocatie aan. De groep was al wakker, nou ja wakker: nog zichtbaar vermoeid van de gekostumeerde avondzoektocht naar de vermiste keizer. Na een korte introductie van onszelf en een terugblik naar de geslaagde activiteiten van vorig seizoen volgde een uitleg van de oostelijke invulling van dit 10-R-uur: Kracht, toewijding en wijsheid. In diverse groepen zijn we aan deze oosterse krachten gaan werken. Buiten op de groene grasweide in de rijzende stralende zon konden Op de laatste post kon men met het grote mikado spel spelen en de meterslange stokken met de juiste precisie, wijsheid en toewijding oppakken. Nadat alle groepen alle posten hadden doorlopen volgde er binnen een gemeenschappelijke afsluiting. Een verdieping op het thema ontmoeten, want dat is wat we het komende seizoen weer met elkaar gaan doen op de tweede zondag van de maand. Hierna volgde al snel de groepsindeling voor de zeilboten, want met dit mooie weer werd het de hoogste tijd om te gaan zeilen ! Jan van Rooijen Louis Michielsen Zeilkamp 2014 Het zeilkamp van the Meeting is al jaren de eerste activiteit van het seizoen voor jongeren. Ook dit jaar is het zeilkamp georganiseerd voor 44 jongeren tussen de 12 en 17 jaar oud, met als thema ‘The lost emperor: oriental express to Asia’. Vanaf het vertrek op vrijdagavond tot de terugkomst op zondagavond was het 50 uur lang ONDERWEG nr. 8 • oktober 2014 • p. 17 gespeeld door jongeren van The Meeting, het zeilen over de Friese meren, de gezelligheid van het vele zingen en het (beter) leren kennen van andere Meetinggangers, maakte dit weekend tot een groot succes. Er werd dit jaar helaas afscheid genomen van een aantal mensen: Ina Schoenmaker, Sypie Visser en Annette de Leeuwerk, die allen na vele jaren trouwe dienst voor het laatst mee zijn gegaan op het zeilkamp. Enorm bedankt! De vernieuwde kookstaf en de nieuwe schippers wensen wij veel succes toe! lachen, zingen, zeilen, genieten en (weinig) slapen onder het genot van het prachtige weer. Veel leuke spellen in Oosterse sferen waaronder: een spannend moordspel georganiseerd en Kortom, we mogen terug kijken op super leuk en geslaagd kamp! de Zeilkampcommissie Douwe, Thijmen, Elianne, Marijke, Arnoud en Sjors ONDERWEG nr. 8 • oktober 2014 • p.18 DIVERSEN Op 5 oktober bespeelt Klaas Stok ons orgel In de orgelconcertreeks van dit seizoen is het zondag 5 oktober de beurt aan niemand minder dan Klaas Stok. Klaas Stok geniet als organist en dirigent internationale bekendheid. Hij heeft in zijn loopbaan tal van prestigieuze prijzen gewonnen, heeft een drukke concertpraktijk en maakte opnamen voor radio, televisie en CD. Hij is vaste bespeler van het vermaarde Bader-orgel in de Walburgiskerk in Zutphen. Het is voor ons als Orgelstichting een bijzondere eer dat hij Elst aandoet. Zijn programma bestaat uit werken van Bruhns, Sweelinck, Purcell, C.P.E. Bach en, hoe kan het ook anders, van zijn grote vader J.S. Bach, muziek die op ons Van Leeuwen orgel uitstekend tot zijn recht komt. Op zondag 2 november geeft IJsbrand ter Haar, onze nieuwe organist, een concert. Meer informatie volgt later. En de traditie wil dat we het seizoen op Tweede Kerstdag afsluiten met een spetterend Kerstconcert. Te gast is dan opnieuw het Nijmeegse koor PANiek. Alle concerten beginnen om 12.00 uur, de toegang is gratis (maar de uitgang niet) en de inspanningen van de organist kunt u live volgen op een groot scherm. Zo halen wij orgelmuziek zowel letterlijk als figuurlijk dichterbij. Namens de orgelstichting Elst, Peter de Leeuwerk Het goede land Lang voordat wij de steven moesten wenden naar onze wereld en naar onze tijd, was er een land zonder boosaardigheid, dat voortleeft in verschillende legenden. Toen wij als kind over de heuvels renden, door geen herinneringen begeleid, leek het erop of wij de weg nog kenden. De grote mensen zijn de route kwijt. Wel gaan we nog zo nu en dan op reis met in ons achterhoofd dat paradijs, maar weten heus wel dat we daar niet komen. De dingen gaan zoals ze moeten gaan, behalve daar waar kinderen bestaan die ’t goede land meteen al werd ontnomen Willem Wilmink De Elster Passie Herinnert u zich nog de uitvoering van de eerste Passion in Elst in 2013 ? Dat was mooi toch! Goed nieuws voor u als gemeente, want ook in het voorjaar van 2015 gaan we als gemeente met elkaar weer een passie uitvoeren, en wel ‘De Elster Passie’. Een eigentijds passieverhaal gebaseerd op de lijdenstijd, vanuit verschillende invalshoeken benaderd, waarbij natuurlijk weer bijpassende muziek en liederen gezongen worden. Deze keer niet alleen solostukken, maar ook indrukwekkende koorpartijen. Van harte nodigen wij u en jullie weer uit om mee te werken aan de Elster Passie. Met zang en/of spel. Op 24 november 2014 houden we een informatieavond in de Ruimte waarbij de plannen, rollen en stukken verder worden toegelicht zodat iedereen die mee wil werken goed voorbereid een passende rol kan krijgen. Wil jij ook meedoen op wat voor wijze dan ook? Kom naar de informatieavond. Meld je aan voor deze avond via het e-mailadres : [email protected] zodat we weten op hoeveel mensen we ongeveer kunnen rekenen. Ook het repetitieschema voor de Elster Passie wordt dan besproken. Niet spelen of zingen, maar wel mee willen werken, meld je dan ook aan, want ook zijn er mensen nodig voor het decor, catering en dergelijke. De Elster Passie wordt twee keer uitgevoerd en wel op zaterdagavond 28 maart en zondagavond 29 maart 2015. Noteert u ook deze data maar vast in de agenda. Bericht over de kaartreservering en dergelijke volgt te zijner tijd. Wij hebben er als organisatie weer enorm veel zin in en hopen met u allen op twee schitterende uitvoeringen in 2015. Meld je dus zo spoedig mogelijk aan voor de informatieavond. Een hartelijke groet, mede namens Maurice, John Patrick en Jeroen, Jaco Schoenmaker Het Sint Maartenskerkkoor Om het eens in voetbaltermen te zeggen: het St.M.K.K. traint weer sinds 28 augustus. De dienst van 12 oktober staat nu bovenaan in de kooragenda. In deze dienst speelt het aloude beeld van de herder met zijn schapen een belangrijk rol. Een van de liederen die we deze dienst gaan zingen, is een bewerking van Psalm 23. ONDERWEG nr. 8 • oktober 2014 • p. 19 Het is ‘The Lord is my shepherd’ van W.S. Lloyd Webber, vader van de veel bekendere componist Andrew Lloyd Webber. Voor het St.M.K.K. is dit een stuk om eens lekker de tanden in te zetten, samen met onze dirigent Henk van Andel natuurlijk. We kijken hier ook zeker uit naar de eerste keer dat IJsbrand ter Haar ons begeleidt. Maar dat gaat zeker helemaal goed komen. Daarnaast zijn liturgiecommissie en dirigent ook al bezig met de voorbereiding voor de dienst op zondag Voleinding. En dan is Kerst natuurlijk ook niet ver. Ten overvloede nog maar een keer: wie van zingen houdt, is altijd van harte welkom op donderdagavond van 20.00 tot 22.00 uur in de bovenzaal van Onder de Toren. Vooral in Duitsland troffen we een grote variatie in het ‘gebruik’ van de evangelisten: ze komen voor op toegangsdeuren, in beelden, in ramen, schilderijen en natuurlijk op preekstoelen. Uit de rijke oogst van dit jaar hebben we drie bijzondere kunstwerken gekozen: op een toegangsdeur, op een tableau en op een preekstoel. De deur met de fraai gestileerde evangelisten is te vinden in de kerk gewijd aan St. Albertus Magnus in het dorp Hovestadt aan de Lippe. Jan Luiten, voorzitter KERKPERIKELEN Evangelisten in de kerk Sippie en Jan Bouwknegt nemen jullie even mee op vakantie De preekstoel in onze kerk is prachtig. De vier Evangelisten met hun attributen tonen de kwaliteit van de kunstenaar Ziezenis. Sippie ontdekte tijdens een vakantietocht naar Santiago de Compostela dat de evangelisten met hun symbolen ook veel voorkomen in Frankrijk en soms in Spanje. Al snel raakten wij gefascineerd door dit gegeven en nu is het bij ons al ruim tien jaar een sport om zoveel mogelijk afbeeldingen van evangelisten te fotograferen tijdens onze vakanties. Het gedurfde tableau met de vier evangelisten, Christus en God de Vader als schepper der wereld, troffen we aan in de Marktkerk in Hameln aan de Dit jaar waren wij in Duitsland in het gebied tussen Elst, Kassel, Bremen en Emmen. De ‘oogst’ aan evangelisten was bijzonder groot. Dat is ook niet zo verwonderlijk, want onze indruk is dat vooral de Lutherse gemeenten veel waarde hechten aan deze symboliek. En in Duitsland zijn veel Lutherse kerken. En juist het feit dat de preekstoel uit onze eigen kerk ook uit een Lutherse kerk komt is misschien wel de oorzaak dat wij in Elst iedere zondagmorgen kunnen genieten van de vier evangelisten. ONDERWEG nr. 8 • oktober 2014 • p. 20 Weser. In de boog naast de kansel bevinden zich de geredde resten van het in de oorlog vernietigde hoogaltaar. gezien als het uitschot van de samenleving. Je leert over hun uitdagingen en steunt ze, bijvoorbeeld door een muurschildering te maken of een school op te knappen. Ook ga ik activiteiten voor de kinderen verzorgen. Op het platteland rond Durban werken veel mannen en vrouwen in de suikerrietvelden, vaak in slechte omstandigheden. Er heerst armoede en ziekte en voor kinderen is er soms amper aandacht. Diep in de binnenlanden staat The Farm. Dit is een bijzondere boerderij waar tientallen kinderen eten, onderdak en onderwijs krijgen, maar ook de kans krijgen om even kind te zijn. Hier breng ik een paar dagen door om te helpen. Denk hierbij aan klussen, schilderen van gebouwen en werken in de moestuin. Of een leuke middag organiseren voor de kinderen. Aan het eind van de dag kruipen we samen met de kleintjes rond het kampvuur. En de preekstoel staat in de Bartholomaeuskirche in het dorpje Barrien, vlak bij Bremen. Sippie en Jan Bouwknegt Hoi allemaal, Ik ben Marit Eenhoorn, 15 jaar en ik ga van 10 t/m 23 december 2014 op ontwikkelingsreis naar Zuid-Afrika. Deze reis ga ik maken met de organisatie Worldmapping. Worldmapping verzorgt verschillende ontwikkelingsreizen naar verschillende landen in Afrika, Azië en ZuidAmerika. Mijn school, het Citadel College in Lent, heeft de organisatie aangeschreven met de vraag of leerlingen van onze school op zo’n reis konden, hierdoor ben ik enthousiast geworden. Ik vond het gelijk al een heel leuk idee en heb me dan ook ingeschreven. Het leek mij heel leuk en leerzaam om dit te doen. Het belangrijkste wat ik wil doen daar is de mensen helpen om te zorgen dat zij een betere toekomst krijgen. Ook wil ik door deze reis leren dat ik blij moet zijn met wat ik heb en met minder genoegen moet kunnen nemen. Ik wil proberen om met deze reis mijn wereld te verbreden. Ik ben met name de diaconie en stichting SOE heel dankbaar voor hun financiële bijdrage waardoor ik weer een stapje dichterbij het eindbedrag ben gekomen. Ik ga met dit geld de mensen en de lokale projecten financieel en praktisch ondersteunen. Voor deze reis heb ik natuurlijk nog meer geld nodig en ik ben van plan om zondag 12 oktober na de dienst bij de koffie en thee, cupcakes te gaan verkopen. Voor de mensen die interesse hebben, geef ik nadat ik terug ben een presentatie over wat ik daar allemaal heb gedaan en gezien. In Zuid-Afrika bezoek ik lokale projecten die vechten voor de rechten van weeskinderen, straatkinderen en misbruikte kinderen. Zij worden ONDERWEG nr. 8 • oktober 2014 • p. 21 INGEZONDEN 2 oktober beschikbaar: Bijbel in Gewone Taal De Bijbel in Gewone Taal is vanaf 2 oktober beschikbaar. Het is een nieuwe vertaling, uit het Hebreeuws en Grieks, in gewone taal, de taal die we allemaal gebruiken. Gebruik De Bijbel in Gewone Taal is voor iedereen die graag een duidelijke bijbel leest. Voor sommige lezers is de Bijbel in Gewone Taal precies de vertaling die ze graag gebruiken. Voor andere lezers is het een waardevolle aanvulling. De Bijbel in Gewone Taal is geschikt om kennis te maken met de bijbelse verhalen én om je te verdiepen in moeilijke teksten. Je kunt er zelf in lezen of samen met anderen, thuis of in de kerk, op school en in het pastoraat. Collectebonnen Kerkgangers die gebruik willen maken van collectebonnen kunnen deze in de volgende coupures bestellen: Kaarten met 20 bonnen van € 0,50 (€ 10,-) of € 0,75 (€ 15,-) of € 1,- (€ 20,-) of € 2,- (€ 40,-) door storting op bankrekening NL15FVLB0635817578 ten name van Collectebonnen Protestantse Gemeente Elst, onder vermelding van adres, aantal en soort. U zult zien dat op zeer korte termijn uw bestelling bij U thuis wordt bezorgd. Voor eventuele nadere informatie A.M. Brandt, tel. 376384 (bij voorkeur na 19.00 uur). Collecten opbrengst en verdeling juli 2014 Diaconie/ Kerk in actie Noodhulp Kerk Kinderkerk 6-jul 13-jul 20-jul 27-jul Jeugdraad PKN: de Ommekeer Tertzio Dorcas Nederland Totalen van juli 2014 Edities Er zijn twee edities van de Bijbel in Gewone Taal, een standaardbijbel en huisbijbel. Daarnaast is er een Scheurkalender met teksten uit de Bijbel in Gewone Taal en een boek dat de gehanteerde vertaalmethode uitvoerig verantwoordt: Hoe vertaal je de Bijbel in gewone taal? Lucia Zoutman Pakket voor kerken Speciaal voor kerken is het pakket ‘Beleef de Bijbel in Gewone Taal’ ontwikkeld. Dit pakket biedt de middelen om een avond rond de Bijbel in Gewone Taal te organiseren met muziek, teksten en een quiz. Materialen De verschillende edities van en andere uitgaven bij de Bijbel in Gewone Taal zijn verkrijgbaar via www.bijbelingewonetaal.nl, de (christelijke) boekhandels en de uitgever. Het pakket ‘Beleef de Bijbel in Gewone Taal’ is aan te vragen via: www.bijbelingewonetaal.nl Meldpunt Overbetuwe/ Steunpunt Mantelzorg Voor al uw vragen betreffende vrijwillige thuishulp. Telefonisch spreekuur: maandag t/m vrijdag 9.00-11.00 uur. Contactpersoon: D. Roos, Zetten ONDERWEG nr. 8 • oktober 2014 • p. 22 €. 594,30 445,31 29,40 152,73 129,55 153,40 166,33 €. 1.671,02 ADRESSEN PROTESTANTSE GEMEENTE ELST Informatie over de kerkelijke organisatie is te vinden op www.pg-elst.nl De Protestantse Gemeente Elst heeft geen wijkindeling. U mag zelf een keuze maken op welke van de beide predikanten u een beroep wilt doen. Archief Cor van de Hoeven, tel. 372416 Bezoek na afspraak. KERKENRAAD Voorzitter: Peter de Leeuwerk, tel. 351107 [email protected] Scriba: Ellen Burger, tel. 372620 [email protected] PREDIKANTEN Ds. Jeroen Jeroense Brienenshofsingel 77, 6662 MH Elst tel. thuis: 373575, tel. De Ruimte: 452978 [email protected] Ds. Dick Snijders Brahmsstraat 61, 6661 BD Elst tel. thuis: 06-19920341 tel. De Ruimte: 453978 [email protected] KOSTER Jetty Gaasbeek-Jongsma Schravenweijde 61, 6662 EC Elst tel. 06-20902721, bellen: ma-vr 9-10 uur [email protected] COLLEGE VAN KERKRENTMEESTERS Voorzitter: Arnoud Aikema, tel. 352729 Penn.meester: Peter Smit, tel. 375584 [email protected] NL 67 FVLB 0699 7425 52 COLLEGE VAN DIAKENEN Voorzitter: Arjen Dijkstra, tel. 351301 Secretaris: Jacquelien Kampen, tel. 373349 Penn.meester: Gert Jan Geertjes, tel. 375336 NL 37 FVLB 0699 7672 45 [email protected] COLLEGE VAN PREDIKANTEN EN OUDERLINGEN Voorzitter: Theo Overduin, tel. 375229 Secretaris: Loes Pieper, tel. 712029 [email protected] ORGANISTEN Jaap Jansma, tel. 06-20772726 Dirk Luijmes, tel. 024-3792558 [email protected] IJsbrand ter Haar, tel. 026-4465287 [email protected] PROTESTANTSE VRIJWILLIGERS DIENST Contact: Wilma Mastenbroek, tel. 376702 [email protected] JEUGDWERK Op www.jeugdwerkpgelst.nl vind je meer info. DE RUIMTE St. Maartenstraat 32b, 6661 DA Elst tel. 371357 In De Ruimte bevindt zich het kerkelijk bureau en het archief. De beide predikanten hebben er een werkkamer. Jeugdraad Contact: Hans Smelt, tel. 06-22935757 [email protected] Jeugd-en jongerenwerker vacature Facilitair coördinator John Patrick van der Kaa, tel. 06-22892782 [email protected] Crèche (0-4 jaar) Contact: Rianne Swart, tel. 848627 [email protected] Kerkelijk bureau en ledenadministratie Finy Verhoeff-Bosman, tel. 371357 [email protected] Het kerkelijk bureau is open van di-vr van 9.00-12.00 uur. Kinderkerk (4-12 jaar) Contact: Froukje de Does [email protected] ONDERWEG nr. 8 • oktober 2014 • p. 23 The Meeting (12 jaar en ouder) Contact: Frank den Daas, tel. 0651233592 [email protected] COLOFON Onderweg is het informatiebulletin van de Protestantse Gemeente Elst en informeert gemeenteleden over zaken in en rond het kerkenwerk. 10-R-uur Contact: Jan van Rooyen [email protected] ZWO GROEP Contact: Carla Otter, [email protected] VERVOER NAAR DE KERK Contact: Thea van Middelkoop-Dorrestijn tel. 373747, [email protected] KERKTELEFOON Contact: J.G. Brethouwer, tel. 372726 COMMISSIE BEHEER KERKELIJKE GOEDEREN Voorzitter: Ate Lindeboom [email protected] Secretaris: Arie Kattouw, tel. 375413 [email protected] BLOEMENGROET Contact: Jetty Gaasbeek, tel. 377061 [email protected] Contact: Reiny van Nistelrooij, tel. 374237 [email protected] Bloemenfonds: NL 84 FVLB 0635 8023 68. ST. MAARTENSKERKKOOR Contact: Marien van Wier, [email protected] OPENINGSTIJDEN KERKMUSEUM Eerste zaterdag van de maand; 14.00 – 17.00 uur; met rondleiding om 14.30 uur (€ 3,- per persoon). Andere afspraken via de koster. ORGELSTICHTING ELST Verschijning maandelijks met uitzondering van de maanden januari en juli Oplage 1200 stuks Druk Drukkerij Herberts, Elst Inzenden kopij Verzend kopij per e-mail naar: [email protected] Vraag indien gewenst een leesbevestiging. De redactie behoudt zich het recht voor om stukken in te korten of uit te stellen van plaatsing. Voor informatie kunt u bellen met Dirkje Lindeboom, tel. 376978. Eventueel kunt u uw kopij inleveren op het kerkelijk bureau. Deadline De deadline voor kopij van het oktober nummer is: zondag 19 oktober vóór 18.00 uur ([email protected]) Aantal woorden: Kwart kolom: 80 - 90 woorden Halve kolom: 160 - 190 woorden Hele kolom: 320 - 380 woorden Hele pagina: 750 - 800 woorden De redactie streeft naar een maximale artikellengte van één pagina (exclusief beelden). Beelden bij uw kopij worden zeer op prijs gesteld. Stuur ze met ondertitel naar [email protected] Grootte minimaal 300-400 KB, maximaal 1 MB. Peter de Leeuwerk, tel. 351107 VERTROUWENSPERSONEN namens de classicale vergadering Nijmegen (PKN) Dhr. A. Pen, tel. 024-6420895 Blauwe Hof 41.35, 6602 ZX Wijchen [email protected] Mevr. D. Burki-Wierenga, tel. 024-6452333 Ringlaan 76, 6602 EB Wijchen [email protected] Redactie Het redactieteam bestaat uit: Ina Schoenmaker, samenstelling en lay-out (372429) Ottje Faber, samenstelling, lay-out en beeldredactie (375981) Dirkje Lindeboom, tekstredactie (376978) Kees van Nes, algemene zaken (841522) ONDERWEG nr. 8 • oktober 2014 • p. 24
© Copyright 2025 ExpyDoc