Carrots love tomatoes, Louis Riotte , isbn 978-1-58017-027-7, ©1975, ©1998
Tijdens vakantie in Engeland, kwam ik dit boek tegen.
Zo'n uitgebreid schrijven over combinatieteelt was ik niet eerder tegen gekomen.
Dit boek gaat niet alleen over goede plantencombinaties, allerlei andere aspecten van
moestuinieren, de opslag van de oogst, het voorbereiden van grond, ongediertebestrijding en
heel veel andere interessante zaken komen aan bod.
Ik vond het zo interessant dat ik met deze uittreksel-vertaling ben begonnen. Mijn engels is vrij
goed, desondanks moest ik toch heel veel opzoeken.
Dit zijn mijn aantekeningen, voor zover als ik dit boek vertaald heb, als hulp voor anderen bij
het lezen van dit informatieve boek. Sommige stukken heb ik drastisch ingekort omdat ze voor
mij niet interessant zijn (zoals stukken over wasberen en cactussen).
Ik ben het niet altijd met de schrijfster eens, zeker t.a.v. bestrijdingsmiddelen.
Opbouwende kritiek op dit stuk is van harte welkom, daar wordt het alleen maar beter van
Nederlands gealfabetiseerd
versie 2.1, Ellen-Ehv.nl
Inhoud:
pag
nr.
0
1
5
28
49
81
93
105
109
121
133
145
169
180
207
208
209
hoofdstuk
aantal pag pag. vertaald
inhoud
introductie
groenten
kruiden
wilde planten
grassen, granen, veldgewassen
eerste stappen fruit
noten
'mooie' bomen en struiken
tuintechnieken
grondverbetering
plagen- en ongediertebestrijding
giftige planten
tuinplannen
bronnen
leessuggesties
index
tekengebruik
+ positieve combinatie
– negatieve combinatie
> bevordert (of bestrijdt)
1
4
23
21
32
12
12
4
12
12
12
24
11
27
1
1
11
→
→
3
3
5
komt nog
2
1
2
komt nog
komt nog
4
komt nog
komt nog
-
nederlands
GROENTEN
engels
latijn
VEGETABLES
aardpeer
jerusalem artichoke helianthus tuberosus
+mais
asperges
asparagus
asparagus officinalis
+peterselie, basilicum, > tomaten
aubergine
eggplant
solanum melongena
+amarant sterker > insekten, cayennepeper > rupsen, groene bonen > coloradokever
bloemkool
cauliflower
brassicaceae
+selderie > koolvlinder
zaden tegen bepaalde bacteriën
boerenkool
kale + collard
brassicaceae oleracea acephala
+late kool, aardappels
samen met wilde mosterd, soms probleem in havervelden: grasmaaier
+tomaten tegen kevers, smaak verbeterd door vorst
bonen
bean
phaseolus & vicia
+peen, bloemkool, bieten, → komkommer, ui, selderie, goudsbloem, bonenkruid
–uienfamilie, gladiolen
sperzieboon bean, bush
phaseolus vulgaris
+ selderie (1:7)
limaboon
bean, lima
phaeolus limensis
+ johannesbroodboom (niet nat zaaien)
poolse bonen bean, pole
+ mais, bonenkruid
bieten
beet
beta vulgaris
+bonen, uien, sla, meeste kolen
–koolrabi, mosterd, herik
broccoli
broccoli
brassica olersceae
+dille, selderie, kamille, salie, pepermunt, rozemarijn
+aardappels, bieten, uien
–tomaten, poolse bonen, aardbeien
konijnen> uien, as, aloepoeder, cayennepeper, bloed(meel)
chayote
chayote
sechium edule
komkommersoort (vegetable pear, pear squash, mango squash)
+komkommers
chilipepers
chile peppers
capsicum spp.
hoge voedingswaarde, veel soorten, zie boek
chinese kool > zie (kool)raap
brassica rapa
er wt
pea
pisum sativum
grote velden dan zaad inenten
+wortel, chinese kool/raapjes, radijs, komkommer, mais, bonen, aardappel, kruiden
-ui, knoflook, gladiolen, houtas tegen bladluizen
knolselderie
celeriac
apium graveolens rapaceum
losse grond met kalium, +ui, pronkboon
komkommer
cucumber
cucumis sativus
+mais (wasberen), dunne reepjes komkommer tegen mieren
+bonen, erwt, radijs, zonnebloem, boomgaard (schaduw), radijs (tegen kk-kever)
bieslookspray, paardenstaart, tegen meeldauw op
–aardappel, aromatische kruiden
kool
cabbage
brassicaceae
+hysop, tijm, alsem-absint, citroenmelisse > witte koolvlinder
+aromatische planten met veel bloemen:
+selderie, dille, kamille, salie, pepermunt, rozemarijn, ui, aardappels
–aarbeien, tomaten, poolse bonen
veel voeding (kalk, fosfor, kaliumcarbonaat), wisselteelt
(kool)raap, ch.k . Turnip-rutabaga
brassica rapa & brassica napobrassica
+zachte wikke, hout-as met klaver
-mosterd, duizendknoop, niet wisselen met kool
koolrabi
kohlrabi
brassicaceae
+ui, biet, aromatische planten, komkommer , –aarbei, tomaat, poolse boon
helpt mosterdfamilie, veel water en compost
mais
corn
zea mays
+aardappel, erwt, boon, komkommmer, pompoen, squash, afrikaantje
–tomaten (identieke wormen)
meloen
melon
cucurbitaceae
wisselbouw, timing, +mais, zonnebloem
–aardappel , meloenbladeren zijn goed voor composthoop
mierikswortel
horseradish
armoracia rusticana
+aardappel, op hoeken van veld
tegen (grauwe) schimmel in appelbomen
okra
okra
hibiscus esculentus
warmweerplant, veel mulch
+pepers en aubergines
pak choi
chinese celery cabbage
brassica chinensis
makkelijk
+spruitjes en bloemkool
paprika
pepper, sweet
capsicum frutescens grossum
+basilicum, okra
pastinaak
parsnip
pastinaca sativa
oud, voor verfijnde tong
weinig vijanden, insektenspray
zaad na een jaar niet meer gebruiken
peterselie (wortel) parsley
petroselinum hortense
wortel>vlieg, roos>kever
tomaat en aspergus winnen kracht
pinda
peanut
arachis hypogaea
goede grondverbeteraar, goed na wortel en bieten, voor goede grond notenbomen
pompoen
pumpkin
cucurbita pepo
+doornappel, mais, -aardappel, pompoenzaden zijn vitaminerijk, diverse variëteiten
prei
leek
allium porrum
veel humus, doorgroeiers, +selderie, ui, wortel
rabarber
rhubarb
rheum rhaponticum
+akelei > rode spintmijt
met oxaalzuur, helpt komkommerfam. bij ontkieming tegen clubroot
op rozen tegen greenfly en black spot
radijs
radish
raphanus sativus
+amarant, oost ind. kers, mosterdolie
--niet afwisselen met div. kool
+biet, spinazie, wortel, pastinaak
met komkommer, meloen tegen komkommerkever
met tomaten i.v.m. spinnemijt
+koolrabi, sperziebonen, poolse bonen , sla maakt radijsjes zachter
tabak tegen kevers, knoflooksap tegen diverse ziekten, -hysop
selderie
celery
apium graveolens
+ui, tomaat, bloemkool, kool, sperziebonen, knolsederie
schorseneren
salsify
tragopogon porrifolius
(oesterplant) natte zachte grond
+mosterdgroen, watermeloen
sjalot
shallot
allium ascalonicum
teentjes planten, goed met meeste planten
-erwt, boon
sla
lettuce
lactuca sativa
na uien (tegen konijnen)
+aarbei, komkommer, wortel, radijs
koud water en zomerschaduw
spinazie
spinach
spinacia oleracea
eerste teelt, +aardbeien
squash
squash
curcubitaceae
+enkele doorgeschoten radijzen, oost-ind.kers, as, tabak
tomaat
tomato
lycopersicon esculentum
-koolfamilie, aardappel, venkel
+asperge, kruisbes, bielook, ui, peterselie, goudsbloem, brandnetel, → rozen
-abrikozen, mais, aardappel
groeit graag jaarlijks op zelfde plek (beh bij ziekte)
veel mest, afkeer van tabak
ui
onion
alium cepa
+koolfamilie, bieten, aarbeien, tomaten, sla, bonenkruid, kamille
-erwt en boon
veel vitaminen groenten
high-vitamin vegetables
er zijn divers experimenten, o.a. Tomaat
watermeloen
watermelon
citrullus vulgaris
+aardappel, gemulcht met stro, zon
wortel
carrot
daucus carota
(kalk, humus, kaliumcarbonaat, maar niet te veel)
+ui, look, rozemarijn, alsem-absint, salie > wortelvlieg
+schorseneren , bij opslag: –appels, maakt wortels bitter
ziekte resistente groenten
disease-resistant vegatable varieties
zijn speciaal geteelt tegen ziekten, informeer wat lokaal nuttig is
zoete aardappel sweet potato
ipomea batalus
hoge energiewaarde, stem rot wordt voorkomen door wisselteelt
+wit nieskruid – oost ind.kers
konijnen > verdunde vis-emulsie
KRUIDEN
HERBS
aarmunt
spearmint
mentha spicata
zie munt
alant
elecampane
inula helenium
wortel: inuline = zetmeelvervanger, ruikt naar kamfer
helenine, tegen tuberculosebacil, schaduw voor mint
alsem-absint
absinthium, wormwood artemisia absinthium
in borders tegen dieren, motten, kevers en koolvlinders, honden- en kattenvlooien
andere planten nabij doen het minder, zeker: anijs, venkel, karwij en salie
aloë vera
aloe vera
aloe barbadenis
= echte aloe, medicinaal, vorstvrij
aloine = dik, geel, villen als vis: zonnebrand, brandwonden,gezwellen v radioactiviteit
> div steken, als wondmiddel bomensnoei, vergruid tegen konijnen, voor zieke kippen
anijs
anise
pimpinella anisium
familie van karwij en dille, wodrt gebruikt om spijzen te kruiden
antiseptisch, tegen luisen en insektenbeten , +koriander
basilicum
basil, sweet basil
ocimum basilicum
>tomaten
in azijn, soep, stampot, sla, gekakt, worst, cottage cheese, ei, tomaat ipv zw peper
-wijnruit
bergamot
bee balm
monarde
verbetert groei en smaak tomaten
bieslook
chive
allium schoenoprausum
+wortels, boomgaard
als spray tegen appelschurft, en meeldauw op kruisbes en komkommer
bijvoet
mugwort
artremisa vulgaris lactiflora
nuttig bij kippenren, en als fruitboomspray
--op andere tuinplanten, groeivertragend effect, zeker bij veel regen
wortel en blad zakt in de grond en blijft jaren actief
bonenkruid, eenj. savory, summer
satureja hortensis
+bonen, uien
bonenkruid, berg savory, winter
satureja montana
niet zo lekker als voorgaande, tegen insekten
citroenkruid
southernwood
artemisia abrotanum
in huis hangen tegen motten, branden tegen kookluchtjes
citroenmelisse
lemon balm
melissa officinalis
melissa=grieks voor honingbij
kalmeert zenuwstelsel, stimuleert hart, relaxing, tegen hoofdpijn
dille
dill
anathum graveolens
+kool -wortels, na bietjes, +sla/ui/komkommer
dragon
tarragon, french
artemisia dracunculus
gebruik aardappelmeststoffen, planten elk derde jaar ompotten en vermeerderen
speciale keukensmaak, vooral azijn
heiligenbloem
santolina
chamaecyparis spp
(cypreskruid) tegen motten, 'heilig vlas', snoeien na de bloei
hysop
hyssop
hyssopus officinalis
+naast wijnstok > hogere opbrengst, naast kool tegen koolvlinder
-radijs
kamille
camomile
chamomile
+kool, ui, spaarzaam, tarwe, diverse medische toepassingen
kar wij
caraway
carum carvi
samen met erwten zaaien, ze komen uit na erwten
nat, zwaar land,
-venkel
kattenkruid
catnip
nepeta cataria
kruid bevat insekticide, maar katten houden ervan
ker vel
chervil
anthriscus cerefolium
schaduw, niet verplanten, +radijs
knoflook
garlic
allium sativum
babiloniërs, hindus, egyptenaren, romeinen kenden medicinale kwaliteiten knoflook
effectief tegen veel insecten (met vis-emulsie), tegen konijnen, op tomaat, aardappel
tegen muggen en bladluis + graan, rozen, rond fruitbomen, tomaten
-erwten en bonen
koffiever vangers coffe substitutes
chicorij
chicory
cichorium intybus
wortel in september oogsten, wassen, malen, zorgvuldig drogen en roosteren
kleefkruid
Cleaver
galium aparine
vruchten in zomer verzamelen en erg bruin roosteren
aardamandel nutt grass
cyperus esculentus
knollen erg donker roosteren en verpulveren
zonnebloem sunflower
helianthus annus
oorspronkelijke amerikanen roosterden zaadjes en vermaalden ze
sassafras
sassafras (wild cinnamon, mitten plant)sassafras albidum & varifloium
bladeren (lente) en schors (herfst)
paardenbloemdandelion roots
taraxacum officinale
geroosterde wortel als koffiev.v., bladeren als sla, jonge stengels als kauwgom
{o.a.kaki
dried persimmon seeds
diopyros (500 soorten)
} als vervanger,
{senna
wild senna seeds
cassia occidentalis } verdunner
{eikels
roasted acorn beans quercus
} of toevoeging,
{granen, noten, erwten, sojabonen, okrazaden
} smaken minder dan koffie
komkommerkruid borage
bevat veel kalium, kalk en andere mineralen,
+aarbei
koriander
coriander
ciriandrum sativum
tegen luizen, bijenplant, 'stinkt', div. vit.+min., +anijs -venkel
kruiden drogen drying herbs
kruiden knippen, wassen, in losse bosjes, uit laten druppen
ondersteboven in bruine papieren zak, gelebald, met circulatie / geen olie in papier
zaden op droge morgen verzamelen als ze groene kleur verliezen, maar nog niet vallen,
drogen: op bruin papier uitspreiden, regelmatig omscheppen, bewaren in donker glas
laurier
bay
laurus nobilus
laurierblad in voorraden voorkomt kevers bij tarwe, rijst, rogge, bonen, haver, mais
familie van kaneel, kamper, avocado, sassafras
lavas
lovage
levisticum officinale
bevordert gezondheid en smaak van andere planten
lavendel
lavender
lavendula officinalis
tegen katoenongedierte, tegen muizen, motten
lievevrouwebedstro woodruff, sweet asperula oderata
goede grondbedekker, onder apppelbomen, bloeit rijker in de schaduw
malrove
horehound
marrubian vulgare
zou slangenbeten, wonden, e.d. genezen ,
hebreeuws: marrob=bitter kruid, een van de vijf bittere paaskruiden,
voor romeinen: magisch
– sprinkhanen en ander insekten, + tomaten, betere smaak, langere vruchtperiode
marjolein, echte marjoram
majorana hortensis
drie soorten: 1. zoete: de meest gebruikte, 2. pot marjoram met minder smaak
3. wilde, bekend als oregano, met thymol, een antiseptic
in de tuin genieten alle dichtbijstaande planten, meer groei en smaak
marjolein, wilde oregano
oregano vulgare
+kool
melde
, tuin
orach
atriplex hortensis
franse spinazie,
-aardappel
munt
mint
mentha
+kool, tomaat > brandnetel
tegen koolworm, mieren, motten, gedroogd tegen ratten en muizen
paardestaart
horsetail
zie: hoofdstuk wilde planten
pepermunt
peppermint
mentha piperita
vraagt veel mest en water, verdrijft rode mieren en koolvlinder
pepermunt bevordert camille, brandnetel bevordert pepermunt
peper vervangers pepper substitutes
basilicum, bonenkruid, tijm, marjolein, oost-ind.kers
polei
pennyroyal
mentha pulegium
+broccoli, spruitjes, kool, tegen koolmade, tegen mieren, muggen, vliegen
salie
sage
salvia officinalis
+kool wordt lekkerder, tegen insecten , -komkommer
sesam
sesame
sesamum orientale
voor zaad > olie
+glaskruis -na(bij) sorghum (kafferkoren, grassoort)
smeer wortel
comfrey
symphytum officinale
heeft veel kalk, kalium, fosfer, A en C
suiker ver vangers sugar substitutes
citroenmelisse, roomse kervel, engelwortel
theekruiden
herbs for tea
pluk ongeschonden (gedroogde) bladeren, 4/5 per kop, handvol voor een pot
wassen in koel water, in kop of pot met kokend water overgieten, 3/5 min trekken
neem alleen kruiden die je kent als theeplant
tijm
thyme
thymus vulgaris
hoestmedicijn, antibacterieel, citroentijm is lekker als thee, kan overal in de tuin
valeriaan
valerian
valariana officinalis
kan overal, geeft groenten energie, veel fosfor
trekt wormen aan > composthoop, tegen ratten maar lokt katten
werd vroeger veel gebruikt als verzachtende thee, met mate, werkt op zenuwstelsel,
koud bereiden
venkel
fennel
nigella sativa
de meeste planten haten venkel, bonen, karwij, koolrabi, tomaten
– koriander en alsem-absint
wijnruit
rue
ruta graveolens
-basilicum, +vijgenboom
giftig, men kan allergies zijn, met blote handen kun je jezelf vergiftigen (zeep, olie)
houdt diverse insekten weg en katten
zoutvervangers salt substitutes
selderie, bonenkruid, tijm, lavas en marjolein
WILDE PL ANTEN
WILD PLANTS
aardamandel
nut grass
cyperus esculentus
wetenschappelijke naam='eetbaar cypergras' (biezen, papirus),
egyptenaren cultveerden het, de 'noot' past in veel gerechten,
kan uitgroeien tot een plaag, uitroeien met ogenboon en st. augustine grass
aardbei, wilde
wild strawberry
fragaria
klein, eigen smaak, in weilanden een indicator voor toenemnde verzuring
adelaarsvaren
fiddlehead fern
pteridium aquilinum
spruitachtig, wild voedsel, 1 uur koken, als asperges of verse bonen
amarant
amatanth
amaranthus retrofexus
algemeen op verstoorde grond, brengt voeding in de grond
voorbereiding voor wortel, radijs, biet
+aardappel, ui, mais, peper, aubergine, tomaten
veel ijzer, protaine, vit A, C, heilige voedsel van Aztecen
aster
aster
asteroides
veel asters zijn grondindicators, in het boek staan enkele voorbeelden
balsemien, springz jewelweed
impatiens bifora/pallida
remedie tegen gifsumak, staan vaak bij elkaar, thee lang koken, jonge scheuten eetbaar
bilzekruid
henbane
hyoscyamus niger l.
in antieke tijden als narcoticum gebruikt, giftig, worden medicijnen uit gemaakt
boerenwormkruid tansy
tanacetum vulgare
ooit medicinaal gebruikt, nu als giftig beschouwd, onder fruitbomen tegen boorkevers,
tegen vliegende insekten, vligen, mieren, gedroogde bladeren in linnenkast
goed voor composthoop, culinair gebruikt als pepervervanger, geassociaard met maria
boterbloem
crowfoot
ranunculaceae
vergiftigd grond voor klaver
veel eet het niet, kinderen waarschuwen voor het gif
monnikskap is nog giftiger, het gif varieert in familie: ridderspoor, akelei, pioen
braam, gele bos beked-appleberry rubus chamaermorus
ook kruipbraam, lekkere ondergewaarde braamsoort
brandnetel
stinging nettle
urtica dioica
plant met veel kwaliteieten, maakt naburige planten insect-werend, tegen luizen en
slakken, versterkt groei van tomaten en munt, meer aroma valairaan, engelwortel,
marjolein, salie, beschermt fruit tegen schimmel, fruit in deze bladeren rijpt sneller,
goed voor composthoop voor zaadzetting, verspreid snel, lentegroente, vitamine+ijzer
verkruimeld blad bij kippen zorgt voor meer en grotere eieren
brem
broom bush
sarothamnus vulgaris
groeit op armste, stenige, zandige, iets zure grond
bevast veel calciumcarbonaat, helpt grond door compostering
cactusfamilie
optunia
cactaceae
in mexico voorkomend, etc.
chr ysanten
pyrethrum
chrysanthemum cinerariaefolium
insecticide, ook in bio-landbouw, van gedroogde bloemen, breekt snel af in zonlicht
al 2000 jaar in china gebruikt, asarine, sesamine en peperine versterken het effect
crotolaria
rattlebox
crotolaria
grondverbeteraar, één soort is giftig, verwijderen, daarna katoen of mais
cypreswolfsmelk cypress spurge
euphorbia cyparissias
ontsnapt uit oosterse tuinen, -druif>steriel, vee wordt ziek
distel
thistle
circium
bruikbaar in compost, prikkende bladeren maken m onpopulair
als je er af wil: pluk bloeiende bloemen > plant bloed dood, medicinaal, insektwerend
doornappel
datura
datura stramonium
alle delen zijn giftig en medicinaal +pompoen *kalmeert bijen bij opening kast
dovenetel, witte dead nettle
lamium album
bloeit lang op vochtige plekken met gefilterd zonlicht +graanoogst
duivelsnaaigaren devil's shoestring
tephrosia virginiana
19 soorten Nrd America, onkruid, insekticide, vissengif, lekkernij voor kalkoenen
duizendblad
yarrow
achillea millefolium
mysterieuze historische plant, goede gezeldschapsplant: weerstandsverhogend
medicinale planten krijgen meer essentiële oliën, snijwonden, groeit bijna overal
?egelantier
Wild rose
eglantine
stekelige stengels probleem voor vee, uitroeien door nog zachte stengels te knippen
fijnstraal
fleabane
erigeron
uit vs over europa verspreid, medicinaal, bittere olie tegen muggen, soms allergie
fungi
fungi
paddestoelen en schimmels zijn planten zonder chlorophlyl, sommige bruikbaar,
eetbaar,
andere fungi geven juist problemen
paddestoelen
mushrooms
staan meestal in bossen en op akkers en weiden, grootste deel zit ondergronds,
lekkere morellen lijken op spons, makkelijk indetificeerbaar, onder fruitbomen
andere paddestoelen zijn dodelijk
truffels
truffles
onzichtbaar, groeit onder de grond, gezocht door honden of varkens
zeldzaam in vs, thuis in spanje, britannië, italië, frankrijk
wetenschappers denken dat fungi als link weken tussen bodem en boomwortes,
de boom scheid weer stoffen af die de stofwisseling van de fungi stimuleert
onschadelijke boomfungi, saprofieten, helpen bomen tegen ziekten
schimmels
mildews
meeldauw kan problemen geven op div groenten en fruit:
Louis's oplossing vloeibare sulpher, zonneschijn en ventilatie
?smut (brandschimmel) verschijnt op div koren, zwarte sporen op korrels,
parasitaire schimmel. moeilijk bestrijdbaar, vruchtwisseling
ginseng
ginseng
panax quinquifolium
ginseng heeft gefilterd zonlicht nodig, chinezen: het is goed voor alle kwalen
guldenroede
goldenrod
solidago
ruim 60 soorten, als je eraf wil, verwijderen voor zaadzetting, goede bemester
herderstasje
shepherd's purse
capsella bursa-pastoris
mineraalrijk, haalt zout uit de grond, medicinaal
herik
charlock
brassica arvensis
'wilde mosterd' staat vaak in graanvelden, zaad kan na 50 jaar in grond nog groeien
hokjespeul
locoweed
astragalus mollissimus/diphysus
vergiftigde dieren doen gek, verschijnselen afhankelijk van bodemsamenstelling
boeren vernietigen het door het 5 cm onder de aarde af te snijden
janskruid, sint
st.-john's-wort
hypericum perforatum
rode olie, tegen brochitus, verkoudheid, diaree, dysenterie, tegen heksen en geesten
kalmoes
calamus
araceae
aronskelkfamilie, men zegt dat er geen muggen zijn in moerassen met de zoete wortel
kamille, stinkende
maywood
anthemis cotula
bijenhouders smeren huid ermee in om bijen weg te houden, tegen muizen en vlooien
karmozijnbes
pokeweed
phytolacca americana
giftig, maar uitlopers zijn heerlijk, bessen medicijn tegen reuma
klit
burdock
arctium
plant geen klit, rovers van de grond, zaadjes zijn iritant voor kleding en dieren
knopherik
wild radish
raphanus raphanistrum
ook wilde radijs, verspreid zich in uitgeputte, stikstifarme grond, veevoer, bijen,
olierijk zaad
koekoeksbloem meadow pink
lychnis floscuculi
alle leden van deze familie bevatten saponinen, zeepachtige oplossingen, om te wassen
komkommer wortelindian cucumber medeola virginiana
florida, rauw gegeten of in 't zuur, makkelijk op te graven
kraailook
garlic, meadow
allium vineale
penetrante geur en smaak, maakt koeiemelk slechtsmakend, -lege graankorrels
moeilijk uitroeibaar omdat bolletjes elk jaar dieper groeien (gewasverandering)
krodde, witte
pennycress
thlaspi arvense
als herderstasje, overvloedig waar graan stond, 20% olie,
mee gemalen bederft het graan
lupine
lupine
lupinus perennis
boeren dachten dat de plant de grond aantastte, daarom noemde ze het lupus, wolf
+koren en andere gecultiveerde gewassen
avontuurlijke pionierplant, 100 soorten, sommige giftig, andere eetbare zaden
mannetjesvaren fern, male
dryopteris filix-mas
medicinaal, herfst wortels voorzichtig uitgraven, +beuken,
compost helpt om boomzaden te ontkiemen
mansoor
ginger, wild ginger asarum canadensis
mansoor groeit in rijke wouden in vs, in oktober opgraven voor gesuikerde wortels
maretak
mistletoe
loranthaceae
deze parasiet is meest legendarische plant, heilig voor druïden, gouden sikkel
(symbool voor de zon), op appel, peer, eik, populier, verspreiding door vogels,
verwijderen want het dood je boom
margriet, gewone
ox-eye daisy
chrysanthemum leucanthemum
+ 1op 100 in tarwe, meer overvoert de tarwe
meeldauw
mildew, powdery
erysiphaceae
fungus, parasiet, vochtigheid, behandelen met paardenstaart (10 dagen h2ofermentatie) ook mosterdmeel, sulfer, polybutaan helpen
melganzevoet
lamb's-quarters
chenopodium album
produceert veel zaad dat decenia vruchtbaar blijft, houdt ven gefermenteerde humus
+aardappels, koren, komkommer, muskmeloen, pompoen, , watermeloen
+zinnia's, goudsbloem, pioen, viooltjes, familie van spinazie
van late lente tot vorst, tot op grote hoogten
melkplant
milkweed
asclepias
vele melkplanten bevatten melkachtig sap, wortels zijn giftig en medicinaal
mos, spaans
tillandsia
tillandsia usneoides
geen mos, geen parasiet, op levende eik, als haren vd boom, mulch, compost
nachtschade
nightshade
solanaceae
de nachtschadefamilie bevat belladonna, paprika, aubergine, doornappel, aardappel
zwarte nachtschaduw wijst op vermoeidheid van wortelgewassen,
plant lokt coloradokever, is giftig, kevers eten het en sterven
onkruiden
weeds
onkruid staat alleen op verkeerde plaats / onkruid is plant waarvan waarde onontdekt
belangrijke gezeldschapsplanten, diepe gravers halen voeding naar boven
onkruid ontwikkelt vaak voedingsstoffen die in de bodem ontbreken
kruiden lezen is interessant:
kruiden in zure grond die grond ontzuren: zuring, perzikkruid (+calcium+magnesium)
op licht zure grond: paardenstaart, havikskruid en korenbloem
korstvorming: witte krodde, winde, ?paardenetel, veldmosterd, kamille
gecultiveerd land : murik, boterbloem, paardenbloem, ganzevoet, weegbree, netel,
varkensgras, stekelige sla, veronica, malrove, stinkende gouwe, kaasjeskruid,
amarant, kruipend zenegroen
zanderige grond : pijlvormige sla, vlasbekje, ui, kalkoenerwt, brem, aster, guldenroede
alkalide grond: alsem, houterige aster,
kalksteen: mosterd, ganzenvoet, krodde, distel, bergcentaurie, gele kamille, meekrap
paardenbloem
dandelion
taraxacum officinale
paardenbloem trekken aardwormen aan, natuurlijke humusproducent
halen de voeding veel dieper dan het gras en maakt mineralen, mn calcium
na afsterven werken ze als liftschaft
paardenbloemen geven ethileengas af waardoor omrichende planten eerder bloeien
paardenstaart
horsetail
equisetum arvense
laatste overblijfsel van koolstofhoudende bossen, geen bloemen of zaden maar
vruchtbare, spoordragende stengels, met bruine poederige sporen, enorme wortels
plant bevat veel silica, bruikbaar tegen schimmelziekten, gewaardeerd medicijn,
cilicilzuur versterkt weefsels mn longen, brandwonden, abcessen, wondjes, diurtica
tegen meeldauw, schimmels, zachte werking, verstoort bodemleven niet
gebruik bladeren en stengels van onvruchtbare plant, tegen diverse insekten
kampeerders gebruiken het, duitser noemt het tinkruid, cilicium laat metelen blinken
pastinaak
wild parsnip
pastinaca sativa
goede voedselplant, ook op arme gronden, maar wordt snel onkontroleerbaar
pawpaw
pawpaw
asimina triloba
ook prariebanaan, roomappel, fruit valt voordat 't rijp is maar kan binnen narijpen
peen, wilde
wild carrot
daucus caota
geen indicator voor slechte grond, te veel planten: bij de grond afknippen bij bloei
postelein
purslane
portulaca oleracea
houd van gecultiveerde grond, verfrissend groen, veel ijzer en water
chr ysanten
pyrethrum
chrysanthemum cinerariaefolium
insecticide, ook in bio-landbouw, van gedroogde bloemen, breekt snel af in zonlicht
al 2000 jaar in china gebruikt, asarine, sesamine en peperine versterken het effect
ridderspoor
larkspur, wild
ranunculaceae
schadelijk voor vee, gerst roeit het uit, wintertarwe wint aan kracht
stuifzwam
puffball
fungi
rookballen kunnen 60 cm worden, 'rook' stopt heftige bloedingen, explosief, geen vuur
sumak
poison ivy
rhus radicans
gif wordt verzacht door springbalsemien, probeer er vanaf te komen, kort snoeien en
met stro mulchen, draag handschoenen, beschermende kleding, daarna douchen
tuinkruiden
potherbs
in april is veel verkrijgbaar, vaak van de mosterdfamilie
verfbrem
dyer's greenweed genista tinctoria
werd gebruikt om kleding te verven
bijen houden van de honing, schapen en geiten eten het maar maakt koeienmelk bitter
varkensgras
knotweed
polygonum aviculare
leden van boekweitfamilie groeien meest op zure grond, met knopen op de stammen
rijk aan silica, voorkomen groei (kool)raap
venusvliegenvanger venus flytrap
dionaea muscipula
klein plantje dat eigen maaltijd vangt, hoge luchtvochtigheid, binneshuis
vijf vingerkruid
cinquefoil
potentilla monspeliensis
wijst op erg zure grond, vermoort gras en klaver, overleven in droogte
groei wordt geremd door butternut, grijze en zwarte walnoot
viooltje, 3kleurig pansy, wild
viola tricolor
shakespears 'hartverzachter', ooit medicijn, gezoet als lekkerij, goed voor het hart
rogge helt viooltje, maar heeft slecht effect op tarwe
waterhyacint
water hyacinth
eichhornia crassipes
verwilderd, gooi het op composthoop, wederzijds voordeel
weegbree
plantain
plantago
brede weegbree: 3.000 zaden, smalle tegen blauwe plekken en overbelasting botten,
verkoelend bij bijensteek, vaak met klaver
winde
wild morning glory convolvulaceae
+mais, al snel een pest, dan spray met beetje witte azijn
wolfsmelk
euphorbia
euphorbiaceae
enkele exemplaren tegen mollen, muizen en ratten naast jonge fruitbomen
droge, lichte zanderige bodem, bladsap is bijtend en giftig, wordt gebruikt tbij wratten
zeegras, groot
eelgras
zostera marina
eetbaar graan, veel voorkomende zeeplant, wordt in lente geoogst door Seri indianen
gras is vergelijkbaar met graan van het land, wordt ook gebruikt als grondverbeteraar
er is ook verswatergras (vallisneria americana)
zeewier
algae
nog niet volledig onderzocht, fotosynthese 10 x van landplanten, voedselbron
bruine alg voor consumptie en als grondverbeteraar, sommige soorten als medicijn
zegekruid
peruvian ground cherry
nicandra physalodes
in grote hoeveelheden bij stallen tegen vliegen
zuring, krul
dock
rumex crispus
voedsel en medicijn, veel vit C, meer A dan wortels, tegen brandnetelpijn
EERSTE STAPPEN VOOR FRUIT
FIRST STAPS FOR HOME FRUIT GROWING
fruitplanten zijn meer permanent dan groenten, daardoor wordt hun plaats belangrijker,
schaduw en bloemen worden gewaardeerd, blauwe bessen passen mooi tussen andere
struiken, druiven over een prieel zijn mooi en handig, enkele druivenstruiken tegen lelijke
hekken, bestuiving bij fruit, noten en braam-achtigen, heeft alles te maken met
combinatieplanten, maar daar hoor je zelden over, bijna alle fruit en noten doen het beter als
er twee van staan (kijk wat er al in Je buurt staat)
BEGINNEN
GETTING STARTED
als je de ruimte hebt voor een een fruittuin, zou je in het eerste jaar alleen de grond voor
moeten bewerken, liefst licht hellend terrein met goede waterafvoer, bij slechte drainage
grind en steentjes door het zand mengen, compost helpt op meerder manieren, voorzaaien
met rogge/wikke/sojabonen, fruit houd niet van verse compost, dieper verwerken dan
plantgat, kort voor planten plantgat doorweken met water voorkomt dat omliggende grond
water bij jonge plant wegzuigt
CULTUUR
CULTURE
een andere auteur (pfeiffer) beweert dat gemixte planten insectenplagen voorkomt, oost-ind.
kers maakt dat fruitbomen minder aantrekkelijk worden, brandnetel, bieslook, knoflook,
boerenwormkruid, mierikswortel, citroenkruid, permanente begroeiing met klaver, alfafa en
wide grassen, tijdelijk, div. klavers, boekweit op lichte zandige grond, mix rode klaver en
mosterd: mosterd verzoet de grond maar verspreid zich snel, kleingemaakt alfafa-hooi is
ideale mulch, hij adviseert een mengsel van gelijken delen koeienmest, kiezelwieren en klei,
met een beetje paardenstaart
MEER TIPS
MORE HITS FOR FRUIT GROWERS
− goudsbloemen bij appelbomen voor betere bloemen
− wilde mosterd helpt druif en fruit, voor zaadrijping verwijderen
− paardenbloemen zorgen dat fruit sneller rijpt
− bieslook verbeterd gezondheid van appels, als spray tegen appelschurft en meeldauw
op kruisbessen
− bestuiving door bijen en andere insecten gebeurt tijdens bloei, dus dan nooit sprayen
− rijpende appels maken ethyleen gas: mogelijk groeivertragend en bloei vervroegend
− haver heeft remmende werking op groei abrikozenboom
− als je jonge fruitboom vervangt, neem dan een ander soort
− knoflooksap is antibacterieel en effectief tegen ziekten op steenvruchten
− leg appels niet naast wortels, die worden bitter, leg appels niet naast aardappels,
smaken worden flauw
− notenbomen in de buurt van stallen, composthopen, houdt vliegen weg
DE FUNGUSCONNECTIE
THE FUNGUS CONNECTION
bijna alle fruitbomen hebben een symbiotische relatie met enkele fungi (ook schimmels), het is
goed om schimmels op te graven bij planten die het goed doen en deze over te brengen naar
bomen die het minder doen, dit werkt ook bij andere soorten planten, zelfs kamerplanten
KLEIN FRUIT
SMALL FRUITS
aardbei
strawberry
fragaria x ananassa
beste variëteit varieert per streek, rogge vermindert kans op zwarte rot, +bosbonen,
spinazie, borage, pyrethrum (chrisanten) tegen insecten, heg van sparren, +helleboris,
goudsbloemen, dennennaalden met stro is goede mulch, goede grondindicator
tussen jonge fruitbomen als voorlopige teelt
bramen
blackberries
rubus spp.
ook zelfbestuivers profiteren van kruisbestuiving, niet naast frambozen, ph 5-5,7,
sterke vitale planten die grond voorbereiden op boomteelt
druiven
grapes
vitis spp.
zelfbestuivende soorten, ph 5 tot 5,7, goede luchtcirculatie tegen meeldauw,
van nature in hoge bomen, tegen hellingen die ongeschikt zijn voor andere oogsten
+hyssop, -cypresswolfmelk, grassen
frambozen
raspberries
rubus spp.
ph 6,5-7, zelfbestuivend, vanwege ziekten niet bij bramen, – aardappel
FRUITBOMEN
TREE FRUITS
abrikozen
apricots
prunus spp
zelfbestuivers, maar ze profiteren van kruisbestuiving
appels
apples
malus spp
appels hebben bestuivers nodig, kwekers weten goede combinaties, ph 6,5-7
citrus
citrus
citrus spp
limoen, citroen, sinaasappel, grapefruit groeien beter bij guava, eik, rubberboom
kaki
persimmons
diospyros spp
er zijn twee soorten, de Amerikaanse (d. virginiana) en de Japanse (d. kaki)
kersen
cherries
prunus spp
zure kersen zijn zelfbestuivers, zoete kersen hebben andere varieteit nodig,
ingewikkelde kruisbestuiving, -tarwe -aardappel
kweeperen
quince
cydonia oblonga
zelfbestuivend
moerbeien
mulberries
morus spp
fruit kan gebruikt worden om vogels weg te lokken van ander fruit
nectarines
nectarine
prunus persicab var. nucipersica
nectarines zijn zelfbestuivers, ze bestuiven perziken en deze zorgen voor grotere oogst
peren
pears
pyrus spp
zelden zelfbevruchtend, sommige telers zeggen dat je gras weg moet halen,
anderen laten het juist met onkruid groeien, kippenmest en compst
perziken
peach
prunus persica
meestal zelfbestuiver, ph 6,5 tot 7, bij herplant ander fruit kiezen,
compost verbetert gezondheid, knoflook help tegen houtworm
pruimen
plums
prunus spp
zelden zelfbestuivers, iets zure grond met ph 5 tot 5,7
vijg
fig
ficus carica
er zijn niet-tropische variëteiten, zelfbestuivers, etc.
NOTEN
NUTS
amandelen
almond
prunus dulcis
hoort bij rozenfamilie, betere vruchten bij wederzijdse bestuiving, ook met perzik
bitternoot
hickories
carya spp
heeft, net als walnoot, mannelijke en vrouwelijke takken, toch liever twee stuks
cashewnoot
cashew
anacardium occidentale
tropisch, zelfbestuiver
hazelnoten
filberts & hazels
corylus spp
vroeger dacht men dat gevorkte takken bovennatuurlijke krachten hadden,
deze hielpen bij het zoeken van ondergronds water en mineralen
beschutting en voeding voor dieren, in weiden en elders tegen vliegen, koeien vinden
het blad lekker, maar melkproductie vermindert, 2 planten voor bevruchting
kastanje, amerik. chestnut, american castanes dentata
veel oorspronkelijke soorten zijn aangetast, resistente variaties worden gekweekt
kastanje, chinese chestnut, chinese
castanea mollissima
tenminste twee exemplaren voor bestuiving
pecannoot
pecan
carya illinoinensis
allerlei variëteiten, houdt van stikstof, plant klaver, als laanboom met gras tegen
uitdrogen, bepaalde motten en vlinders worden bestreden met speciale wespen
niet bewaren bij uien of sinaasappels
walnoot engelse walnut, english
junglans regia
zelfbestuivers, niet zo giftig als de zwarte soort, veel muntsoorten doen het goed,
engelwortel en anijs en andere planten die van gefiltert zonlicht houden
walnoot, grijs
butternut
junglans cinerea
heeft remmend effect op planten in de buurt, minder dan:
walnoot, zwart
walnut, black
junglans nigra
geënte soorten kunnen elk jaar vruchten geven, wilde soorten doen dat elk derde jaar
zwarte walnoot produceert een stof, #juglone# dat van de bladeren in de grond spoelt,
remt de groei van andere planten zoals appel, alfafa, aardappel, tomaten, zwarte
bessen, azalea's, rododendrons en heide (zie ook #sycamore# bij bomen en bosjes
wel met irissen, lelies, hyacinten, narcissen, goed hout en vruchten, houdt vliegen weg
DECORATIEVE BOMEN EN STRUIKEN
ORNAMENTAL TREES AND SHRUBS
acacia
locust
robinia spp
deze bomen bloeien als erwten en krijgen peulen, rijk voor honingbijen, giftig
azalia
azalea
rhododendron
azalea, hulst, pieris (heide) en rododendron zijn goed gezelschap, houden van zure
humus, niet bij zwarte walnoot plaatsen
berk
birch
betula
berkenwortels bevorderen fermentatie met behoud voedingsstoffen, 6 voet afstand
beuk
beech
fagus
vaak samen met varens, sterhyacinten groeien er graag
conifeer
conifers
terpentine die van het blad wast, reMT fermentatie in composthopen
(winterharde egyptische) uien helpen tegen eekhoorntjes, coniferenmulch is attractief
en smaak- en productieverhogend bij aardbeien, ongunstig voor tarwe
den, pijnboom
pine
pinus
takken zijn ideale winterbedekking voor pioenen, mulch voor azalea's, rododendrons en
andere zuurminnende planten, versterk kracht en smaak van aarbeien, naalden
produceren terpenitine wat zaden remt te ontkiemen, niet naast composthoop
eik
oak
quercus
eiken die bij amerkaanse kastanjes groeien beschermen tegen kastanje bacterievuur,
eiken verzamelen calcium in hun schors, verbazingwekkend werd de meeste calcium
aangetroffen in de as van bomen op calciumarme grond , mulch van eikenblad helpt
tegen radijsmade, slakken, rupsen en larven van juni-insekten, maar sommige planten
groeien minder, dus deze mulch moet goed gecomposteerd zijn, in duistland bestrijd
men plagen in kassen, zoals mieren en mijten, met rook van eikenbladeren, niet giftig,
laat geen residuen na, levende eiken hebben beschermende invloed op citrusbomen,
larve van een angelloze wesp eet eieren van motten en dood verschillende rupsen
els
alder
alnus tenufolia
familie van haagbeuk en berk, deze waterminnende plant groeit snel, langs
waterkanten, net als wilg helpt het in natte gronden, wortel brengt stikstof in de grond
esdoorn
maple
acer
60 tot 70 soorten, 'sugar maple' is bekendste, hier wordt siroop uit gemaakt,
esdoorns hebben ondiepe uitspreidende wortels waardoor andere planten niet groeien
--tarwe, goed om conserverende bladeren te leggen bij appels, wortels, aardappels
iep / olm
elm
ulmus
druiven groeien er graag in, goede luchtcirculatie en zon, onder de schors kun je
substantie schrapen, een dik geurig slijmerig teeltweefsel tegen honger en dorst
gemalen binnenkorst voeding voor invaliden tegen ontstekingen en borstpijn
kers, wild
wild cherry
prunus pensylvanica
pionier-plant, bessen voor vogels die zaden verspreiden, nectar voor bijen, zwarte kers
voor rum en schaduw, een rupssoort legt er graag eitjes waardoor boom niet polulair is
omheiningen
hedges
omheiningen als windbreker zijn belangrijk in droge, winderige gebieden, blauwe
bessen zijn prachtig als ze groeien, rimpelroos maakt een bijna ondoordringbare heg
met vitaminerijke bottels, olijfwilg en kardinaalsmuts zijn door vogels geliefd,net als de
roodbladige zuurbes, voor kleur spirea
plantaan , westers sycamore
plantanus occidentalis
wetenschappers hebben aangetoond dat er onder platanen geen kruiden groeien,
rottende bladeren hebben een remmende werking op zaadontkieming en groei
maclura
osage orange
muclura pomifera
doornige boom, gewaardeerde windbreker, groeit in arme grond, ondoordringbare heg
moerbei
mulberry
morus alba, m. rubra en m. nigra
witte moerbei voor zijderupsen, rode moerbei is minder, zwarte moerbei (perzië) heeft
donkerrode sappige vruchten, goed met druiven, schimmelwerend
pionierbomen
nurse trees
verlaten velden krijgen snel opnieuw vegetatie, stoppelvelden veranderen in bossen,
de eerste bomen zijn snelgroeiend en kortlevend, ze doen de voorbereidingen voor
langzamere groeiende en langer levende bomen, op bosgrond ziet men zelden de
zaailingen van dennen. jonge eiken, zwarte kersen en bitterbomen groeien wel,
na bosbrand start het hele proces opnieuw
populier
poplar
populus
snelgroeiende boom, verschijnt vaak als eerste na brand, de zaden worden ver door de
wind gedragen
rimpelroos
rosa rugosa
rosa
charmante windbreker, ondoordringbare heg, het groeit beter met postelein,
peterselie en reseda, uien en look beschermen tegen kevers, houd palmhout weg,
bottels zijn vitamine C rijk, thee, jam, soep, etc
roos
rose
rosa
alle uien en looksoorten zijn goed voor de roos, beschermen tegen sterroetdauw
meeldauw en bladluizen (zie tomaten), knoflook en uien worden in bulgarije tussen de
rozen geplant voor lekkerdere en sterkere rozenolie, hebben ook baat bij peterselie
tegen kevers, reseda als grondbedekker, lupines vermeerderen stikstof in de grond en
trekken wormen aan, goudsbloem tegen aaltjes en geraniums tegen japanse kever
sassafras
sassafras
sassafras albidum
heeft spectaculaire bladeren in drie verschillende vormen, tegen muggen, antiseptisch,
schors met gedroogd fruit tegen insekten, thee van de schors van jonge wortels tegen
spijsverteringsstoornissen, maar wordt onveilig geacht
stikstof bindende bomen
nitrogen-fixing trees
peulendragende bomen hebben de kracht om stikstof uit de lucht te halen en op te
slaan in hun wortels en stam, als deze delen verrotten, worden ze voeding , vaak met
datgene wat de grond het hardste nodig heeft, o.a.
Monstransboom - black locust – binia pseudacacia, robinia - bristly locust – robinia
hispinia, kleverige alant - clammy locust – tobinia viscosa, brem - scotch broom –
robini scopariue, ? – honey locust – gleditsia triacanthos, doodsbeenderenboom –
kentucky coffee tree – canadese fijnstraal – gymnocladus dioicus, redbud – ceris c
anadensis, geelhout – yellowwood – cladrastis lutea, verfbrem – woad waxes –
genista tinctoria, witwollige dennenzwam - indigo bush – amorpha fructicosa,
prosopis – mesquite – prosopis juliflora, prosopis – screwbean – prosopis
pubescens, cercidium – palo verde acacia – cercidium torreyanum, ?? jamaica
dogwood – icthyomethia piscipula, kraakloof – horse bean – parkinsonia aculeata , ??
texas ebony – zigia flexicaulis, frijolito – zevenbladige sophora – sophora
secundiflora
zwarte els - black alder – ilex verticillata is de enige niet-peuldragende boom die ook
stikstof bindt (zie els in deze paragraaf)
toverhazelaar
witch hazel
hamamelis virginianana
hazelnoot, brede, veel vertakte boom of struik, vaak als ondergroei, schors tegen
ontstekingen, infusie van takken en wortels 24 uur met iets alcohol koken tegen
blauwe plekken en verbrandingspijnen, engelse mijnwerkers gebruikten gevorkte
takken als wichelroede
vlier
elderberry
sambucus nigra / canadensis
houd van natte grond, bevordert fermentatie, produceren fijne humus rond wortels
windbreker
windbreaks
plan je windbreker zorgvuldig, bescherming planten, planten gebruiken ook water en
voedingsstoffen, de beschermende kracht van een windbreker is 20 keer de hoogte
wilg
willow
salix
goed voor binding van waterkanten, takken schieten aan op elke natte waterhoek,
duizenden jaren zijn blad en schors gebruikt als pijnstillers, reuma, neuralgie,
koortsverminderend, 1820 eerste destillatie salicin, 1897 synthetische aspirine
PLAGEN- EN ONGEDIERTEBESTRIJDING PEST CONTROL
aaltjes
eelworm
aaltjes zijn kleine organismen die in de wortel van planten boort om eitjes te leggen
waardoor knopen ontstaan, doer toevoeging van organisch materiaal ontstaan fungi
die helpen aaltjes te doden, worden ontmoedigd door goudsbloemen, dahlia, asperges
bacillus thuringiensis
bacillus thuringiensis (BT)
bacterie, verwant aan miltvuur, verzwakt insecten waardoor ze langzaam dood gaan
tegenwoordig ook synthetisch nagemaakt, tegen rupsen en bladrollers
bladluizen
blackfly
aphididae
zit graag op bonen, bestrijden met brandnetelgier, lieveheersbeestjes, knoflook,
waterkers, speermunt, citroenkruid
bonen en aardappelcombinatie
bean and potatoes combination
boon beschermt aardappel tegen coloradokever, aardappel helpt tegen bonenkever
boorkevers
borers
geweerd door waterkers, net als uien, knoflook en bieslook
goffers, ratten
gopher
geomyidae
het aanplanten van sterhyacinten (scilla), giftig
hout-as
wood ashes
strooien tegen maden en andere beestjes, maakt planten ook sterker
insectencontrole combinatieteelt insect control throug companion planting
groentewisseling beschermt graan en gras tegen witte larven en wortelrot op mais
onderstaande lijst kan helpen:
absint-alsem
dierlijke indringers, koolvlinder, malariamug
afrikaantje
bonenkever, aaltjes en veel andere insecten
basilicum
vliegen en muggen
boerenwormkruid vliegende insecten, diverse torren en kevers, mieren
bonenkruid
bonenkever
borage
tomatenworm
brandnetel
luizen en kriebelmuggen
castorboon
mollen en luizen
citroengeranium
olie en verpulverd blad als insectweerders
citroenkruid, alsem koolmot, malariamug
datura
japanse kever
dovenetel
aardappelkever
goudsbloem
aspergekever, tomatenworm en veel andere insecten
hoederbeet
algemene insectenbestrijder
hysop
koolmot
kattenkruid
aardvlooien
knoflook
japanse kever, bladluizen, snuitkevers, spintmijten
lavendel
kledingmot (gedroogd)
mierik
aardappelkever (op de hoeken)
munt
kooluil (mot), (gedroogd)
oost ind. kers l
luizen, wantsen, wolluizen
pepermunt
witte koolvlinder, mieren
petunia
kevers
polei
mieren en luizen
rozemarijn
koolmot, bonenkever, wortelvlieg, malariamug
salie
motten, wortelvlieg, teken
sassafras
bladluizen
speermunt
mieren en luizen
tijm
koolworm
vlas
aardappelkever
wijnruit
japanse kever
wolfsmelk
mollen en muizen
insecten afstoten, botanisch
insect repellents, botanical
deze worden gemaakt van gekneusde bladeren, infusies of essentiële oliën van planten
als citronella, eucalyptus, munt, bergamot, cederhout, kruidnagel, geranium, tijm,
wintergroen, lavendel, cassia, anijs, sassafras, laurier en dennen,
ginkgo, vlier, pyrithrum en lavendel zijn tegen teken en andere insecten
insecten lokken, botanisch
insect attractions, botanical
insecten worden door geuren gelokt en kunnen afgeleid worden door andere planten,
mosterd en oost-ind.kers zijn lokkruiden, er worden eieren gelegd, vernietigen voor uitk
insecticide, botanisch
insecticides, botanical
diverse plantenextracten zijn verkrijgbaar als insecticide, ze breken makkelijker af dan
synthetische middelen (behalve nicotine), relatief ongevaarlijk, lees de labels:
pyrethrum komt van chrysanten, tegen plagen als luizen, sprinkhanen, spintmijten,
koolvlinders, rotenone komt van tropische wortels tegen kauwende insecten,
nicotine is alkaloïde, en wordt al in 17e eeuw gebruikt, contactgif, giftig voor
zoogdieren, voorzichtig! ryania van amerikaanse struik dood niet, maakt insecten ziek
sabadilla behandelt met een alkaline is gif voor veel insecten, sterker door bewaren,
zorg dat je het niet inademt, neemolie tegen kevers, stopt ontwikkeling larven
insect-resistente groenten en graan insect-resistant vegetables and grain
elke tuin heeft goede en slechte insecten waarvan enkele destructief, sommige planten
hebben een natuurlijke weerstand: wortel, andijvie, uien, peterselie, pepers en
rabarber, er zijn veel planten die andere planten helpen, insecten kiezen meestal
planten met veel aminozuur, organisch bemesting en combinaties leveren gezonde
planten, inmiddels worden groenten variëteiten gekweekt die weerstand hebben
tegen bepaalde plagen, deze methoden zijn echter vaak giftig en gevaarlijk voor bijen en
grondwater, zoals mij recent werd uitgelegd in een TUe-lezing over bijensterfte
kakkerlakken
cockroach
blatella
extract van indische sering is nuttig tegen kakkerlakken en termieten
kaswittevlieg
whitefly
trialeurodes vaporariorum
deze luis is een plaag als er tekorten in de grond zijn , bijv. bij tomaten als magnesium
en fosfor ontbreken, oost ind. kers bij kastomaten, brandende eikenbladeren, nicotine,
lieveheersbeestjes
kevers
flea beetle
faltica + epitrix
deze vliegende insecten houden niet van vocht, tuin sproeien in de zon, ze zijn
vervelend, mmaar richten geen grote schade aan, plant wordt sterker, gekneusde
vlierbesbladeren, munt en alsem tussen planten verdrijft ze, tussen radijs en koolrabi
kan je sla planten
kiezelwier
diatomaceous earth
effectieve remedie tegen veel insecten, gemaakt van vermalen skeletten van eencellige
diatomeeën, die diep in de zee leven, deze aarde bevat silicium, waardoor insecten
verdrogen, maar wormen gedijen er goed
konijnen
rabbits
oryctolagus cuniculis
uien tussen sla en kool stoten konijnen af, oude tuinslag lijkt op slangen die afschrikken,
gedroogd bloed of bloedmeel werkt afschrikwekkend, probeer aloë-stof, as, kalk en
cayennepeper op planten met dauwdruppels
lar ven van uilen (nachtvlinders) cutworm
noctuidae
10 cm kartonnen boord , ¼ in de grond beschermt tegen vraat , wc-rollen, melkpakken,
gebruikte lucifers en takjes voorkomen dat de larve tegen de stam leunt, eikenbladeren
lieveheersbeestjes
ladybugs
beroemde eters van luizen, worden vaak uitgezet maar hoe ze te behouden, voorzichtig
plaatsen aan de voet van aangetaste planten, vroeg in de ochtend of avond, ze zijn
afhankelijk van gastplanten als pak choi, kool
melassegras
molasses grass
mellimus minutiflora
insectenval met kleverig olie, tegen teken, goed veevoer, tegen muggen en tsetse vlieg
melk
milk
koeien en geiten geven meer en rijkere melk door brandnetel en schermbloemigen,
taptemelk kan gebruikt worden op tabaksplanten tegen het mozaïekvirus en op pepers
en tomaten in kassen, ook goed om handen erin te dopen tegen verspreiding virus en
voedzaam, melk- en bloedspray om fungi te controleren, zure melk of karnemelk tegen
koolworm
mollen
moles
gryllidae
worden gezien als overlast, ze eten kostbare aardwormen, bestrijden met heksenmelk,
narcissenbollen en castorbonen, doornige twijgen in de gangen kunnen dodelijk zijn
motten en meikevers
moths and millers
in fruitbomen: hang emmertjes met 1 deel melasse op 1½ water
muggen
mosquitoes
knoflookolie is effectief tegen de larven, blad van melassegras, sassafras en castorboon
muizen
mice
muizen en ratten houden niet van geroogde bladeren en olie vam muntsoorten, kamfer
en grenen, mottenballen tegen konijnen en muizen maar voorzichtig bij voedsel en
kinderen, uien, lavendel, alsem, wolfsmelk helpen tegen muizen, lathyrus tegen
veldmuizen en kruidvlier in graanschuren
padden
toad
bufo
kikkers en padden eten veel schadelijke insecten en zelfs mollen, ze veroorzaken geen
wratten en zijn niet giftig, als je er een paar voor je tuin wilt: in de hoeken van moeras,
een bloempot met een stuk eruit als ingang enkele centimeters begraven is
een fijne schuilplaats, ze hebben ook water nodig
peper, heet
pepper, hot
hete pepers zijn heel bruikbaar, vermalen met beetje zeep in water tegen luizen,
droge cayennepeper tegen rupsen op tomaten, voor rozen, azalea's chrysanten:
alle toepassingenspray: gemalen peperkorrels, uien en knoflookbol, 24 uur trekken,
massa begraven op insectrijke plek, draag handschoenen, voorzichtig met de ogen
slakken en naaktslakken slugs and snails
agriolimax campestris + helicidae
deze beestjes veroorzaken de meeste schade 's nachts in vochtige omstandigheden,
ze houden van bier en suikerwater waarin ze verdrinken, zout op hun leggen laat ze
oplossen, tabakstengels ontmoedigd ze, witte heleboris helpt op druiven en kersen, ze
haten eikenschors en -blad + alsem-absint, ze kruipen niet over aslijnen of gebluste kalk
spinnen
spider
arachnida
sommige mijten en spinnen zijn natuurlijke roofdieren, bontgenoten die smullen van
schadelijke insecten
spintmijten
spider mite
acarina
komen opeens bij heet weer tevoorschijn, en kunnen verwijderd worden met stevige
straal gewoon water, 3% oliespray, pyrytheum, peper- of uienspray, knoflook bij
tomaten, lieveheersbeestjes
sprinkhanen
grasshoppers
tettigoniidae + locustidae
zijn moeilijk te bestrijden, maak mengsel van drie hete gemalen pepers, een milde
peper, kleine ui en een liter water, 24 uur, ook goed tegen luizen, extract van
vlierbessen, je kunt ze lokken met 10% melasseoplossing, kippen, vogels
sluipwespen
ichneumonid wasp campoletis perdistinctus
deze wesp heeft bij testen op 27 schadelijke insecten geparasiteerd
tabak
tabacco
zie nicotine onder plagen of botanisch in dit hoofdstuk
termieten
termite
termitidae
termieten hebben water nodig, watertoevoer stoppen dood hen, silicagel, een extract
van indische sering dood 98%
theebladeren
tea leavs
mix theebladeren met radijs en wortel tegen maden
uitroking
fumugation
in de kas kan men last hebben van bladluizen, mieren, termieten en witte vlieg, de rook
van eikenbladeren is effectief, niet giftig, ongeveer ½ uur roken met gesloten deur
vogels
birds
de beste bescherming tegen insectenplagen, zeker de zwaluwen, vogels zijn te lokken
met diverse bessen en dergelijke, vogels kunnen ook een oncontroleerbare plaag
worden, hang gesneden uien in de bomen, de vogels haten de geur, lege melkkartonnen ophangen, ze veroorzaken geluid in de wind (vaak van plek wisselen), als
kraaien een probleem zijn: stokken met wit touw schrikt ze af, ze verwachten vallen
wandelende takken
praying mantis
mantidae
erg nuttige insecten
wasbeer
raccoon
procyon lotor
pompoen met mais, door de grote bladeren kunnen ze niet staand eten, peperkorrels.
witte nieswortel
white hellebore
veratrum album
lid van de leliefamilie waarvan de wortels insecticide bevatten, blootstelling aan licht
verminderd de werking (en residuen), gebruik is eeuwen oud, grieken mengden het
met melk tegen vliegen, romeinen gebruikten het tegen muizen en ratten,
tegenwoordig wordt het gebruikt tegen bladetende insecten en naaktslakken
wonderboom
castor bean
ricinus communis
tegen mollen en muggen, giftig
wortelknobbelaaltjes
root knot
verse aspergetoppen verkruimelen en en geweekt op de aaltjes, goudsbloem
wortelmaden
root maggot
mulch van eikenbladeren
zeep
soap
het is goed om bij botanische sprays een beetje zeep toe te voegen, zeep werkt
antiseptisch en helpt tegen ziekten
zout, gewoon
salt, common
sodium chloride
zout heeft een schadelijk effect op de meeste planten, alleen gebruiken als de grond
daarna kan rusten, help distels en grassen uit te roeien (op versgemaaide grond, in
droog weer), zout op slakken leggen laat ze oplossen
© Copyright 2024 ExpyDoc
