BONDONE (MONTE)

Wielermonumenten Reisgids - Italië
BONDONE (MONTE)
Plaats:
Ter ere / gelegenheid van:
Gemaakt door:
Geplaatst in het jaar:
Op initiatief van:
Monte Bondone
Charly Gaul
Comune di Trento
De klim van de Monte Bondone, die begint
in Trento en eindigt in Vason di Trento,
dankt zijn roem aan een opmerkelijke
gebeurtenis in de Giro van 1956. Charly
Gaul, 'De Engel van het Hooggebergte',
won op 8 juni de etappe die legendarisch
is geworden vanwege het noodweer
waarin deze klim werd gereden. De
etappe ging van Merano naar de Monte
Bondone over vier passen in de
Dolomieten. Gaul had aan het begin een
achterstand van zo'n zeven minuten,
voornamelijk opgelopen door een serie
lekke banden en een ploegleider, Guerra,
die in geen velden of wegen viel te
bekennen. Toen Gaul tijdens de rit honger
kreeg wilde Guerra hem geen eten geven,
zogenaamd omdat de reglementen dat
niet zouden toestaan, en moest hij het
doen met een banaan die hij van een
toeschouwer had gekregen. Ook hebben
getuigen bevestigd dat de remmen van de
fiets van Gaul niet goed werkten en dat hij
moest remmen met zijn schoenen op zijn
achterband. Het had er dus alle schijn van
dat Guerra onder een hoedje speelde met
andere Italiaanse ploegleiders om een
Italiaan te laten winnen. Al voor Trento
begon het te regenen en aan de voet van
de Monte Bondone viel de winter in.
Renners stonden verkleumd langs de kant
van de weg of vluchtten naar schuurtjes
om beschutting te zoeken tegen de
elementen en zich te warmen bij de
koeien. Hoewel de wedstrijd voor hem
verloren had geleken, kwam Charly Gaul
opeens in zijn element: in de bergen en de
kou op de Monte Bondone. In een
sneeuwstorm tijdens de klim slipten zijn
wielen, maar niemand kon hem volgen.
Vele renners staakten de strijd, onder wie
ook de drager van de roze trui, Pasquale
Fornara, die twee kilometer onder de top
verkleumd van zijn fiets viel. Gaul bereikte
zwaar onderkoeld de top met een
voorsprong van acht minuten. Hij werd
door omstanders van zijn fiets getild en
moest met dekens weer op temperatuur
worden gebracht. Hij legde hiermee de
basis voor zijn Giro-zege in dat jaar.
Jacques Goddet, de organisator van de
Tour, rekende deze overwinning tot een
van de tien meest aansprekende en
beslissende machtsgrepen in de
wielerhistorie. 'Deze dag werd alles
overtroffen wat wij tot dusver aan pijn en
lijden tijdens een koers hebben gezien'
schreef hij later. Gaul zelf heeft altijd
gezegd dat deze dag hem twintig jaar van
zijn leven heeft gekost. Het jaar erop
verloor hij de Giro toen hij de tijd nam om
33
Wielermonumenten Reisgids - Italië
te plassen en Bobet en Geminiani
aanvielen en tien minuten op hem pakten.
Beneden, aan de voet van de klim, bevindt
zich in het beton van de bergwand langs
de weg naar Sardagna een plaquette die
herinnert aan deze gebeurtenis en de klim
van de Monte Bondone aanduidt als de
'Salita Charly Gaul'. Ook boven, in het
wintersportoord Vason di Trento, is een
herinneringsplaat aangebracht langs de
kant van de weg die deze heroïsche
geschiedenis beschrijft. Daar niet ver
vandaan hangt in hotel Montana nog een
zilveren schaal, geschonken door de
familie Gaul, met een tekst er op die
bedankt voor alle goede zorgen.
in de Giro van 1957 door hem in te halen
en daarbij doordringend aan te kijken. Hij
maakte dat jaar deel uit van een
gemengde Nederlands-Luxemburgse
ploeg en behaalde toen zijn enige Touroverwinning. In de eerste Alpen-etappe
naar Gap had hij bijna een kwartier
verloren omdat Geminiani aanviel toen
Gaul lek reed. In de rit van Briançon naar
Aix-les-Bains werkte noodweer wederom
in zijn voordeel. Gaul demarreerde op de
Col de Luitel met nog 120 kilometer te
gaan. Iedereen dacht dat hij alleen reed
voor het bergklassement en Gaul liet ze in
die waan. De Spanjaard Bahamontes kon
nog het langste bijblijven maar moest
uiteindelijk ook lossen. In de ijzige regen in
de Chartreuse bouwde hij zijn voorsprong
gestaag verder uit: op de Col de Porte
ruim vijf minuten, op de Col de Cucheron
bijna acht en op de Granier al twaalf. De
voorsprong in Aix-les-Bains, waar hij
alleen aankwam, bedroeg veertien
minuten. In de Franse ploeg, intern
verdeeld, besefte Geminiani op dat
moment dat hij de Tour ook op z'n
drieëndertigste niet zou winnen en wees
beschuldigend naar Bobet die had
geweigerd hem steun te verlenen op de
Luitel. Jacques Anquetil had toen al ziek
op moeten geven. In de tijdrit naar Dijon
maakte Gaul het karwei af; hij won zijn
derde tijdrit en veroverde het geel dat hij
zonder verdere problemen naar Parijs
bracht. Hij werd daarmee een van de
weinige pure klimmers die er in slaagde
een Tour op zijn naam te schrijven. Na zijn
wielercarrière leidde hij een
teruggetrokken bestaan. Hij leefde als een
kluizenaar en pas enkele jaren voor zijn
dood in 2005 liet hij zich weer in het
wielermilieu zien. Hij was met andere nog
levende Tour-winnaars aanwezig bij het
feest bij het Honderdjarig bestaan van de
Tour in 2003.
Charly Gaul stond bekend als een echte
slechtweer-rijder, alhoewel hij toch ook in
1958 een tijdrit op een bloedhete Mont
Ventoux won. Hij haalde toen zijn gram op
Louison Bobet, die twee minuten eerder
was gestart, voor diens onsportieve aanval
34

Download Report