toespraak van Freek Schutte

Welkom,
Een ieder van harte welkom, bij ons 100 jarig jubileum afdeling Vecht en Reest. Een
bijzonder welkom voor Charley Ramdas, voor de aanwezigen: Charly is vice voorzitter van het
Bondsbestuur, wij vinden het geweldig dat hij voor ons 100 jarig bestaan, tijd heeft vrij kunnen
maken.
Tevens een bijzonder welkom voor onze gepensioneerde district bestuurders: Jan
Kuckelkorn, Johan Otten en Jan Bruins. Waar is de tijd gebleven.???
Het programma voor vanmiddag ziet er als volgt uit:
- 14.00 uur t/m 15.00 uur zal ik als voorzitter iets gaan vertellen.
Aansluitend zal Charley Ramdas een toespraak houden.
- 15.00 uur t/m 15.30 uur pauze. ( in de pauze worden enkele foto's vertoond).
- 15.30 uur t/m 16.00 uur een optreden van dhr. Peer uut Hardenberg.
- 16.00 uur t/m 16.45 uur pauze. ( foto’s en muziek).
- 16.45 uur t/m 17.15 uur een optreden van dhr. Peer uut Hardenberg.
- 17.30 uur t/m 18.00 uur pauze. ( foto’s en muziek).
- 18.00 uur t/m 20.00 uur warm en koud buffet.
- En om ongeveer 20.00 uur zal ik gaan afsluiten. Volgens mij ligt er dan voor een ieders een
klein presentje klaar, als aandenken van ons 100 jarig bestaan.
Ja mensen: vandaag 6 september 2014. Feest dus. Een
bijzondere tijd waarin we momenteel leven.
Wat is er dan bijzonder: dat is voor een ieder anders.
De één vind dit en de ander vindt dat. Afhankelijk qua leeftijd en levenservaring. Tijden
veranderen: en af en toe gaat dat heel snel.
Crisistijd in de bouw: consequentie is leegloop van bouwvakkers. En
natuurlijk ook de aanverwante bedrijven.
Massa ontslagen. Niet alleen de bouw, ook banken, verzekering maatschappijen, de zorg en ga
zo maar door.
Gevolg: heel veel ZZP- ers. Dus onze Maatschappij veranderd.
Leegstand kantoren, bejaardenhuizen, zorgcentra,s en winkels. Wij zijn hier voorlopig
nog niet van af.
Wat me echt verbaast is dat de overheid nog steeds meer geld uit geeft bij dat er
binnen komt. Van de voorbeeldfunctie komt weinig terecht. Zo hebben wij dat vroeger
niet geleerd.
Digitale tijdperk. Vroeger leerden wij schrijven, momenteel is dat vegen op de
telefoon of I-Pad.
Benodigde middelen kopen wij via internet. Gevolg is sluiten winkels. We werken er allemaal
aan mee.
Wat hetzelfde is gebleven, ondanks al die jaren, dat de Baas weer Baas is, wat
momenteel Werkgever heet. Klinkt iets softer.
We hebben rechten maar ook plichten. Ook hier schort het wel eens aan, moet ik
eerlijkheidshalve toegeven. We zijn nog steeds afhankelijk van die werkgever. Vaste
contracten worden niet meer afgesloten.
Flexibele markt. Europees denken. Dus de werknemers gaan en komen. De jeugd
kan hier beter mee om gaan dan de ouderen.
Anno 2014 voedselbanken: groot tekort aan voedsel in bijna elke grote, maar ook kleine
plaatsen.
Doet me denken aan de oorlog 1940 t/m 1945.
Dit verbaast me, en ik erger mij er mateloos aan. Schaam me er voor anno 2014.
Rijk wordt rijker en arm wordt alleen maar armer. Er is maar 1 woord voor: ABSURD.
Mijn boekhouder zegt: we kennen ons plekje weer als werknemer.
Concreet: we moeten weer strijd leveren, dus stilzitten is er niet bij.
Beste mensen: 100 jaar, dit is gezien qua tijd meer dan een mensenleven. Oudste
lid: Dhr Mulder uit Hardenberg 93 jaar is hij momenteel.
Ik ben het archief in gedoken, en was nieuwsgierig wat de oudste afdeling was qua
oprichting.
Dedemsvaart
8 januari 1914
Nieuwleusen
1 april
1932
Hardenberg
6 april
1933
Ommen
5 februari 1938 21
Drogteropslagen
februari 1957 niet
Gramsbergen
bekend. niet bekend.
Slagharen
niet bekend.
De Krim
Dedemsvaart dus, 1914 het jaar dat de 1 e wereldoorlog uitbrak. De oudste,
en eerste notulen dateren uit 1919.
In deze vergadering wordt het eerste bestuur gekozen, te weten de heren Koehorst,
Wibiër en Elferink. De heer Wibiër werd tot voorzitter gekozen. Namens het
hoofdbestuur van de Nederlandse Rooms-katholieke bouwvakarbeidersbond st. Joseph
te Utrecht was aanwezig de heer L.J. Husman.
Deze man opende de vergadering ook, met de volgende woorden: Ik open de
vergadering met de christelijke groet, dank de Heer en de pastoor voor zijn
medewerking.
Opvallende zaken:
-
-
Zondags vergaderen in een lokaal van de Rooms Katholieke school met
toestemming van meneer pastoor.
Ik vroeg mij af OP ZONDAG? Ja, het kon niet anders want men moest 6 dagen
werken, en lange dagen maken.
Contributie wekelijks betalen in de catechismus kamer, ook dit moest in goed
overleg met meneer pastoor. Kosten 35 cent per week. Men moest dan ook
zondagmorgen afrekenen.
Bij werkloosheid kreeg men 2 gulden per dag.
Uurloon destijds 31 tot 40 cent.
Gemiddeld salaris was toen: fl, 15.- per week. Ben ik ook mee begonnen in 1971.
De penningmeester had in die tijd ongeveer fl. 9.- in de kas.
In 1926 bleek dat de bond nog een andere functie had in die tijd, want uit de gegevens
blijkt dat na een brief van de afdeling Waddinxveen een verzoek kwam, om een
bijdrage te geven voor een lid die nog een half jaar in het Sanatorium moest
verblijven. Vele afdelingen hebben hierbij een bijdrage geleverd. Gelukkig is deze
situatie momenteel ondenkbaar.??? OF KOMT DIT ER WEER AAN.???
Ook werd er door de voorzitter gemeld dat werklozen op vertoon van hun
controlekaart vrije toegang hadden tot het voetbalterrein D.V.C.
Dat men het ook in die tijd niet altijd eens was met elkaar blijkt wel uit het feit dat er
in de notulen regelmatig staat: na een heftige discussie!!!!
In het verslag van september 1935 kwam aan de orde dat er te lang gewerkt werd.
Meer dan 60 uur per week. Samen met het C.N.B. en de R.K.W.B. wordt er een
manifest gehouden om de werkweek terug te brengen naar 48 uur. Waarom? Omdat de
werkloosheid groot was.
De ledenvergadering van 8 december 1937 kan worden gehouden in het eigen
gebouw: door de bouwbond afdeling Amsterdam werden 25 stoelen, 1 tafel en een schilderij
geschonken. Een naam werd ook bedacht. A.N.B.
De jaren 30 waren erg moeilijk. De werklozen werden naar de werkverschaffing
gestuurd. De werklozen in Dedemsvaart moesten naar Linderveld,
graafwerkzaamheden verrichten.
In 1940 brak de tweede wereldoorlog uit. Vergaderen ging door tot 11 maart 1941. Ik denk dat
het niet verder verantwoord was om te vergaderen.
Eind mei in 1945 werd voor de 1e keer weer vergaderd, 7 leden waren aanwezig.
Na deze oorlog breekt de wederopbouw aan,
Bouwen, bouwen en nog eens bouwen. De periode van kabinet Drees: de A.O.W. werd
geregeld. Het begin van ons sociaal stelsel werd gelegd, de komst van de televisie en niet lang
daarna kan men getuige zijn dat de eerste mens op de maan loopt. Zet dat kassie maar uit zei
mijn opa, dat kan niet. Maar het tegendeel bleek waar.
Ook de komst van de auto, de tijd van Joop den Uil. Iedere arbeider moest in een auto kunnen
rijden.
Nou of we dat nu allemaal kunnen zet ik vraagtekens bij. Ook de ontwikkeling binnen het
vakbonds-gebeuren ging in een ijl tempo.
Tijden veranderen, de baas van toen is nu werkgever. De arbeider is nu werknemer.
Inspraak was er toen niet. In de loop der jaren zijn er medezeggenschapsraden,
ondernemingsraden enz. gekomen.
Of het allemaal beter geworden is, die mening laat ik aan U zelf over. Toch als we
terug kijken hebben we denk ik niet slecht geboerd.
Op een vergadering in Hardenberg, waar Wim Kok was uitgenodigd, toen nog
werkzaam bij de bond, werd hem door een man uit de Krim: volgens mij een echte
turfgraver ( klei manneke met een kromme rug), de vraag gesteld:
"Meneer Kok, een man, die aan een schop staat verdient 400 gulden per week, iemand
die veel geleerd heeft verdient het dubbele. Heb ik ook vrede mee.
Kijk ik naar burgemeester van der Louw, hij verdient 5 keer zoveel, wat vind U dan, is
dit geld verdienen of is dit geld krijgen? Conclusie:
Verschil was er toen en nu ook nog, misschien nog wel groter dan toen. Kijk maar eens naar
onze voetbalwereld. Wat krijgen deze mensen per jaar qua salaris. Bonussen voor directies
van banken en bedrijven.
Moesten de vakbonden met de regering niet afspreken dat we hier met spoed een
einde aan moeten maken. Bij mij worden de haren al grijs. Maar zo zijn er
voorbeelden genoeg te noemen!
Oud nieuws uit overige afdelingen: Ommen
Dat de oprichting van een vakbondsafdeling in het verleden niet altijd
een kwestie was van een groep strijdbare arbeiders, die de krachten
bundelden om zich samen sterk te maken tegen misstanden, bleek op 6
februari 1938 in Ommen. Op die dag werd in de Vechtstad de afdeling
bouw van het Nederlandse Katholieke Vakverbond (NKV) 'St. Joseph' in het leven
geroepen op initiatief van een pastoor.
De oprichting van onze afdeling is eigenlijk te danken geweest aan het feit dat in Ommen
een nieuwe katholieke kerk moest worden gebouwd.
De zogenaamde bouwpastoor die tijdelijk in Ommen verbleef en voor de bouw van de
kerk verantwoordelijk was, was een groot voorstander van de katholieke bouwbond. Hij stelde
gewoon, dat iedereen, die aan de kerk wilde werken, lid van de bond moest zijn.
Het gevolg was, dat op die bewuste datum, een afdeling werd opgericht, en negen leden
ingeschreven konden worden.
NVV
De totstandkoming van de NKV 'st. Joseph'-afdeling werd een jaar later gevolgd door
de oprichting van een Ommer afdeling van de Algemene Nederlandse
Bouwbedrijfsbond van de NVV (Nederlands Verbond van Vakverenigingen). Dat was
duidelijk bedoeld als tegenwicht, later zijn we gefuseerd tot FNV, maar vroeger
speelde de rivaliteit tussen NKV en NVV natuurlijk nog een rol. Tijdens de
oorlogsjaren lag het vakbondwerk stil. De Duitse bezetting verbood immers de
activiteiten van de vakorganisaties. Na de oorlog werd de draad weer opgepakt.
Voorzitters als Veldmaat, Van der Vegt, Legebeke en Mensink trokken de
vakbondskar.
De Ommer NKV en NVV-afdelingen leefden vreedzaam naast elkaar, opkomend voor de
belangen van bouwarbeiders.
De onderlinge verstandhouding was zelfs zo goed, dan men in Ommen bijna twee jaar
eerder tot een fusie overging, dan de landelijke vakcentrales NKV en NVV, die in 1980
opgingen in het FNV.
Wat is nu een typerend verschil tussen vakbondswerk vroeger en vakbondswerk nu?
De opkomst op vergaderingen was zo'n dertig, veertig jaar geleden relatief veel hoger
dan nu. De mensen waren strijdbaarder, ook in Salland, dat de naam heeft een
rustige bevolking te hebben. En dat terwijl de problemen, waarover we praten in
wezen hetzelfde gebleven zijn: werkgelegenheid, de rechtspositie van werknemers
enzovoorts. Mensen zijn veel individueler geworden, ze missen een stukje
collectiviteit. Contacten gaan via ons mobieltje en computer?
De verbeteringen in de materiële sfeer die de vakbeweging kan bereiken, waren
vroeger toen de welvaart nog niet zo'n grote hoogte bereikt had, veel beter zichtbaar
dan tegenwoordig, nu de verbeteringen vaak ongemerkt via mechanismen als
prijscompensatie bereikt worden. Die zaken, die automatisch geregeld worden, daar
hoeft men zich niet meer in te verdiepen en dus ontbreekt de reden om er op
vergaderingen over te komen praten.
Ook vormden de bouwvakkers vroeger een hechte groep. De bouwvakkers werkten samen op
één bouwplaats, waardoor men gezamenlijk kon praten over misstanden. Tegenwoordig
werken veel bouwvakkers buiten onze woonplaats c.q. regio op steeds wisselende plekken
met soms wisselende collega's. De collectiviteit van vroeger is nu minder geworden.
Afdeling Nieuwleusen
1 april 1932
15 leden bij oprichting, in hetzelfde jaar naar 23 leden:
W. de Lange voorzitter
A.J. Schuurman
secretaris
Overige bestuursleden: W. Bruggeman, H. Koezen en K. Evertsen.
Onze contactpersoon was dhr. Potjes bij de samenvoeging. Helaas zijn er weinig stukken te
vinden in het archief.
Afdeling Drogteropslagen
21 februari 1957
11 leden bij oprichting.
Helaas kon ik geen namen vinden in het archief.
Afdeling: Bouw en Houtbond Vecht en Reest , opgericht 21-5-1996, aantal leden: 450.
Toekomst
Ook de vakbeweging blijft constant in beweging. Clusteren, schuiven met afdelingen
van Oost naar Noord, noem maar op. Zo is afgelopen jaar afdeling Hardenberg bij ons
aangeschoven. We hebben dus een grote afdeling in deze regio.
Samen sterk, en samen vechten en op komen voor de verworven rechten blijft
bestaan, want economisch goede en slechte tijden, regeringen goed en slecht, arm en
rijk, blijven bestaan. Heel veel zaken in ons leven vallen en staan met in de eerste
plaats een goede gezondheid. Samen willen en kunnen leven met onze medemens wit,
zwart, geel of bruin, het maakt niet uit. Tevens moeten wij nog steeds leren delen, en
vooral dit blijven doen met onze medemens. Dagelijks sterven er nog mensen op deze
aardbodem die niet beschikken over de eerste levensbehoeftes zoals water en voedsel.
Dit heeft simpelweg te maken met delen en hebben wij wat over voor onze
medemensen. Algemeen denken is niet verkeerd, wij leven gelukkig in vrede. Jammer
genoeg komt oorlog nog steeds voor. Macht dus.
Om naast elkander te leven zijn er duidelijke regels nodig, gelukkig leven we
daarvoor ook in een rechtstaat. Maar geen rechter zal zeggen dan deze wet perfect is, er zitten
altijd haken en ogen aan. Maar regels zijn voor iedereen, en dat moeten we
niet vergeten. En wij zullen dan ook altijd moeten blijven vechten dat deze wetten ten
voordele zijn voor onze werknemers. Deze belangen moeten wij behartigen. En dat
hoop ik dan ook nog vele jaren, samen met mijn mede bestuurders te doen! Want
samen staan we sterk en maken we een verschil!
Tot slot wil ik de brief voorlezen die Wubbo Ockels achterliet voordat hij stierf: Voor diegene
die Wubbo niet gekend heeft: hij was natuurkundige/ ruimtevaarder/ piloot
en hoogleraar. Werkte bij de Rijksuniversiteit, die gefuseerd is met het UMCG te
Groningen, waar ik de afgelopen 18 jaar gewerkt heb en nog steeds doe.
Hij schreef het volgende:
Het is genoeg, we zijn te ver gegaan.
De industriële revolutie heeft ons in een ongewenste situatie gebracht. We zijn
door de natuur geraasd, vernietigen onze levensbronnen.
We moeten stoppen, we moeten veranderen, we moeten een ander pad kiezen, we moeten
onze levens veranderen en de manier waarop we zaken doen.
Laat het voor iedereen duidelijk zijn: we moeten een nieuwe houding vinden, een
nieuwe cultuur, een nieuwe instelling, een nieuwe eenheid van de mensheid, voor ons
voortbestaan.
Pleit voor een geloof in de mensheid, omdat alleen dat geloof alle mensen bijeen kan brengen.
Geloven in de mensheid is een andere manier van denken.
Een bewustzijn van waar we zijn en wat de aarde voor ons betekent. We zijn
allemaal astronauten van het ruimteschip AARDE.
Ons doel is om de mensheid te ondersteunen, en daarmee de aarde en natuur.
Iedereen is verbonden met de natuur en de aarde en mensheid, natuur en aarde zijn
onscheidbaar.
Dit zijn mijn inzien wijze woorden van een heel geleerd en bijzondere man.
Beste mensen:
Ik spreek de wens uit dat we nog vele jaren een goede en gezonde vakbond mogen
behouden. Bedankt.
Voorzitter: Freek Schutte.

Download Report