Wijkveiligheidsprogramma 2014 Binnenstad

Wijkveiligheidsprogramma 2014
2014
Binnenstad
Maart 2014
Wijkveiligheidsprogramma 2014 - Binnenstad
1
Wijkveiligheidsprogramma 2014
201 4
Voor u ligt het Wijkveiligheidsprogramma voor de wijk Binnenstad 2014. Doel van dit programma is inzichtelijk te maken wat speelt,
wat de doelstellingen voor 2014 (kwantitatief én kwalitatief) zijn en welke concrete activiteiten gepland zijn.
1. A nalyse
Als Centrum van Utrecht herbergt de binnenstad alle stadse functies op een heel klein oppervlak. In de binnenstad wordt gewoond,
gewerkt, gestudeerd, gewinkeld, uitgegaan. De binnenstad is voorts ook nog een belangrijk verkeersknooppunt: reizigers met trein of
bus stappen in Utrecht uit of over. Fietsers doorkruisen de binnenstad veelvuldig. Het intensieve en diverse gebruik van de binnenstad
brengt specifieke veiligheidsproblemen met zich mee.
Meer bezoekers
b ezoekers dan inwoners
In de hele binnenstad is het aantal arbeidsplaatsen hoger dan het aantal inwoners. In het centrumgebied zijn acht keer zoveel banen
als inwoners en in het woongebied anderhalf keer zoveel. De typische centrumfunctie komt dus naar voren door de veelheid mensen
die hier komt werken, én door de vele bezoekers die er komen om te winkelen, uit te gaan, of te studeren. De combinatie van
woonplek en stadscentrum maakt dat er verschillende belangen spelen op een klein oppervlak. Dit maakt dat de schaarse openbare
ruimte in de binnenstad tot discussies kan leiden onder de vele gebruikers ervan. Naast de vele musea, kerken en monumenten
brengen ook de diverse festivals, sportevenementen en de jaarlijkse vrijmarkt een grote bezoekersstroom op gang. De binnenstad is
ook de plek van de Stadsschouwburg, concertzaal Tivoli-Vredenburg en de verschillende filmhuizen en bioscopen.
De typische centrumfunctie van de binnenstad brengt andere veiligheidsproblemen met zich mee dan in de andere wijken in Utrecht
spelen. Het uitgaansleven brengt bepaalde vormen van onveiligheid met zich mee, onder andere geweldsincidenten. Er komen meer
winkeldiefstallen voor. Het karakter van jongerenoverlast is in de binnenstad anders dan elders in Utrecht.
Resultaten 2013
Het totaal aantal misdrijven in de binnenstad is de afgelopen jaren helaas toegenomen, t.o.v. 2010 met 2%, t.o.v. 2012 met 9%. De
criminaliteitscijfers voor de binnenstad zijn nog steeds de hoogste van alle Utrechtse wijken.
Daar komt bij dat een kwart van alle misdrijven in de binnenstad plaatsvindt.
Wijkveiligheidsprogramma 2014 - Binnenstad
2
Tabel 1 Ontwikkeling veiligheid in Binnenstad
Geregistreerde criminaliteit
Totaal aantal misdrijven
- woninginbraak
- autokraak
- inbraak in bedrijven
- diefstal uit winkels
- geweldsdelicten
- geweldsdelicten exclusief
huiselijk geweld
Veiligheidsbeleving
- alg. onveiligheidsgevoelens
(% vaak onveilig)
- onveiligheidsgevoelens in eigen
buurt (% wel eens onveilig)
- ervaren jongerenoverlast (% vaak)
2010
7.688
113
969
214
887
769
722
2011
7.511
100
751
188
800
787
754
2012
7.203
107
746
231
724
703
661
2013
7.848
125
695
285
811
675
647
'10-'13
2%
11%
-28%
33%
-9%
-12%
-10%
'12 - '13
9%
17%
-7%
23%
12%
-4%
-2%
2010
2011
2012
2013
'10-'13*
12 - '13*
1,6%
0,8%
1,0%
2,4%
0,8%
1,4%
25%
21%
31%
30%
31%
24%
29%
25%
5%
4%
-2%
0%
Bron: BVH Politie Midden Nederland; Inwonersenquête Utrecht (Onderzoek)
* in procentpunten
Wat is er aan de hand?
De veiligheidssituatie in de Binnenstad, afgemeten aan het aantal misdrijven, is in 2013ten opzichte van 2012met 9% toegenomen.
Stedelijk is het aantal misdrijven met 2% afgenomen. Het aantal woninginbraken steeg ten opzichte van 2011 met 17% (stedelijk
daalde het met 9%).
Het aantal autokraken nam in 20132 ten opzichte van 2010 met 23% af, ten opzicht van 2012 met 7% (stedelijk -11%) Voor de andere
delicten gelden de volgende percentages (ten opzichte van 2012): inbraak in bedrijven +23% (stedelijk +14%), diefstal uit winkels
+12% (stedelijk +9%) en geweldsdelicten -4%. Het stedelijke gemiddelde voor geweld is -9%.
In de veiligheidsbeleving van bewoners in de Binnenstad zit geen grote ontwikkeling: in 2013 is het percentage bewoners dat zich
vaakonveilig voelt met 2% gedaald ten opzichte van 2012. Het percentage bewoners dat zich in de eigen buurt wel eens onveilig voelt
lag zowel in 2013 op 29%, en in 2012 op 31%. Het aandeel inwoners dat overlast ervaart van jongeren in de buurt neemt af van 30% in
2011 naar 24% in 2012.
Omdat in de binnenstad de geregistreerde criminaliteit met name hoog is in het zogenaamde Binnenstad city- en winkelgebied
(inclusief uitgaansgebied) en het Stationsgebied wordt met name hier inzet gepleegd op onderwerpen als geweld, overlast, diefstal,
drugs. Aangezien ook de aangiften woninginbraak fors toenemen en stedelijk dalen, gaan we hier het komende jaar fors op inzetten.
Wijkveiligheidsprogramma 2014 - Binnenstad
3
We gaan zaken die stedelijk voor de aanpak van woninginbraak ontwikkeld zijn in de binnenstad in uitvoering brengen, bijvoorbeeld
het project Waaks.
Een gebied dat specifieke aandacht blijft houden is de ‘Breedstraatbuurt’. In 2013 is de aanpak geëvalueerd. Dit heft geleid tot een set
van nieuwe, deels experimentele maatregelen. De "oude" succesvolle maatregelen, zoals intensieve toezicht en handhaving van de
politie en VTH en de verblijfsontzegging voor overlastgevers.
Andere gebieden waar we in 2014 fors op investeren zijn de Zuidelijke Binnenstad (met name de overlast rondom het Catharijnehuis
en de ABC-straat) en park Lepelenburg.
De succesvolle aanpak voor het Stationsgebied wordt onverminderd voortgezet.
Wijkveiligheidsprogramma 2014 - Binnenstad
4
2. Missie en doelstellingen
Missie en doelstellingen
De zorg voor veiligheid is één van de kerntaken van de overheid. Een veilig gevoel in huis, buurt en stad is een voorwaarde voor een
prettig leven. Utrecht streeft daarom naar een stad waarin bewoners en gebruikers van de stad veilig zijn en zich veilig voelen. Dat
doen we als gemeente samen met talrijke partners waaronder Openbaar Ministerie, politie, bewoners, ondernemers,
welzijnsorganisaties, brandweer en scholen. Onze missie hebben we vertaald in drie hoofddoelstellingen:
•
•
•
Geregistreerde criminaliteit neemt af
Incidenten en verstoring van de openbare orde zijn voorkomen en/of bestreden
Bevorderen gevoel van veiligheid
Prioriteiten
Prior iteiten
Bij het werken aan een stad waar iedereen veilig is en zich veilig voelt, behoren het handhaven van de openbare orde en voorkomen
van maatschappelijke onrust én het voorkomen en bestrijden van incidenten tot de kerntaken van de gemeente en de politie. Daarbij
hebben de veiligheidspartners gemeente, politie en Openbaar Ministerie een aantal prioriteiten gesteld in de veiligheidsaanpak. Voor
de periode 2014 en 2015 zijn dat:
1.
2.
3.
4.
5.
Jeugdoverlast en jeugdcriminaliteit (aanpak jeugdgroepen)
Woninginbraak
Veel voorkomende criminaliteit waaronder winkelcriminaliteit en autokraak
Geweld
Georganiseerde criminaliteit
In onderstaande tabel zijn de doelstellingen voor 2014 voor wat betreft de prioriteiten van de aanpak en de veiligheidsbeleving voor
de binnenstad opgenomen.
Wijkveiligheidsprogramma 2014 - Binnenstad
5
Tabel 2 Doelstellingen voor 2014
2010
2011
2012
2013
Geregistreerde criminaliteit
Totaal aantal misdrijven
- woninginbraak
- autokraak
- geweldsdelicten (excl. huiselijk geweld)
7.688
113
969
722
7.511
100
751
754
7.203
107
746
661
7.848
125
695
647
Veiligheidsbeleving
- alg. onveiligheidsgevoelens (% vaak)
- ervaren jongerenoverlast (% vaak)
1,6%
21%
0,8%
30%
1,0%
24%
2,4%
25%
Doelstelling 2014
-13%
-14%
-23%
-10%
tov
tov
tov
tov
2010
2010
2010
2010
6.689
97
746
650
Bron: BVH Politie Midden Nederland; Inwonersenquête Utrecht (Onderzoek)
Uitgangspunten veiligheidsaanpak
We hanteren bij ons veiligheidsbeleid en de aanpak ervan de uitgangspunten dat professionele veiligheidspartners intensief
samenwerken met alle relevante partners in de stad, dat het beleid en de aanpak preventief zijn waar dat kan en repressief waar het
moet en dat we werken met een gebiedsgerichte én persoonsgericht aanpak. Daarbij vinden we het van groot belang om het publiek
vertrouwen te vergroten. Vertrouwen in de overheid en het accepteren van de veiligheidsaanpak draagt bij aan het gevoel van
veiligheid van onze inwoners.
Wijkveiligheidsprogramma 2014 - Binnenstad
6
3. Overzicht belangrijkste interventies
Algemeen voor de hele binnenstad
Thema
Stedelijke thema's/Projec
thema's/ Project
Projec t en/maatregel
en /maatregelen
/maatregel en/activiteit
en /activiteitem
/activiteit em
Jongerenoverlast
Jongeren zijn welkom in de binnenstad; maar voor die groep die voor overlast
zorgt wordt de aanpak jeugdgroepen voortgezet. Doel is overlastgevende of
“hangende” jongeren terug te leiden naar eigen wijk of activiteiten.
Aandachtspunt voor 2014 is betrokkenheid van jongerenwerkers uit andere
wijken bij deze aanpak.
In buurten met de hoogste kans op inbraak wordt geanalyseerd welke woningen
de hoogste risico's lopen en hoe daar wordt ingebroken. Op basis daarvan wordt
bepaald welke maatregelen gewenst zijn (fysiek en communicatie met bewoners).
Bij hotspots met overwegend corporatiebezit, wordt samengewerkt met de
woningbouwcorporaties. Deze aanpak richt zich niet alleen op woningen en
wooncomplexen, maar ook op de openbare ruimte (verlichting, achterpaden,
snoeien groen, etc.).
Alle slachtoffers van woninginbraak worden bezocht door medewerkers van
Toezicht en Handhaving. Zij wijzen bewoners op de kans op herhaling en op
mogelijkheden om de inbraakkans te verkleinen.
Woninginbraak
Resultaatverantwoordelijke
partij/dienst
Veiligheid/JoU/Politie
Veiligheid/politie/VTH
In kaart brengen woninginbraken: Elke week worden de cijfers van politie in kaart
gebracht. In het vierwekelijkse Handhavingsoverleg wordt de inzet van de
partners bepaald op woninginbraak.
Bewonersparticipatie
buurtveiligheid
Waaks!
Particuliere woningeigenaren kunnen subsidie krijgen van de gemeente als zij
hun woning laten verbeteren tot het niveau van het Politie Keurmerk Veilig Wonen
(PKVW). Bewoners krijgen een gratis PKVW-scan aangeboden
Het komende jaar zal gestart gaan worden met het invoeren van Waaks! in de
Binnenstad, te beginnen met Park Lepelenburg.
Waaks is een samenwerking tussen hondenbezitters, wijkbureau, politie en
veiligheid. Hondenbezitters worden door het wijkbureau actief geïnformeerd over
de veiligheid in de wijk. Hondenbezitters fungeren als extra ogen en oren in de
Veiligheid/politie/VTH
Wijkveiligheidsprogramma 2014 - Binnenstad
7
wijk en informeren de politie direct bij verdachte situaties. De politie informeert
ten alle tijde de melder over de afloop.
Keurmerk Veilig
Ondernemen
In 2013 heeft de hercertificering van de winkels in de binnenstad plaatsgevonden.
In 2014 wordt bekeken of de winkels in Hoog Catharijne voor certificering in
aanmerking komen.
Vanuit Veiligheid worden preventietrainingen voor de ondernemers aangeboden.
Gezien de extra trainingen die gegeven zijn in 2013 wordt dit aanbod voor 2014
gecontinueerd.
Handhavingsoverleg
Vierwekelijks wordt de operationele inzet op de thema’s schoon, heel en veilig
afgestemd en vastgesteld.
Communicatie
Communicatie over inzet en resultaten van de veiligheidsaanpak voor de
Binnenstad via Twitter, wijkberichten en andere media voor omwonenden en
ondernemers.
Gerichte acties door
Door het toepassen van verblijfsontzeggingen en door veel te surveilleren en te
politie en toezicht &
bekeuren kan de politie met gerichte acties opkomende overlast (bijvoorbeeld in
handhaving
de Zuidelijke Binnenstad) de kop in drukken. Inzet wordt afgestemd in het
Handhavingsoverleg.
Stationsgebied en Hoog Catharijne
Thema
Project/maatregel/activiteit
Uitvoering
ToezichtsarrangeToezichtsarrange ment Stationsgebied
Stati onsgebied
Advisering bij
herontwikkeling en
uitvoering
Regie voeren op de samenwerking met de particuliere en gemeentelijke partijen,
zoals vastgelegd in het Toezicht-arrangement; sturen op uitvoering van het
Arrangement. Doel is (drugs)overlast en criminaliteit aan te pakken.
Gebiedsmanager adviseert POS gevraagd en ongevraagd over beheer- en
veiligheidszaken bij herontwikkelingsplannen en tijdens uitvoering;
Zorgen dat een beheersbare situatie ontstaat/behouden blijft n.a.v. diverse
veranderingen in het gebied (bijv. stationsplatform; verplaatsing taxi's).
Adviseren Veiligheidsregio Utrecht mbt veiligheidszaken in het Stationsgebied
Continuering van de aanpak autokraak d.m.v.:
• regelmatig overleg met de parkeergarages en Jaarbeurs.
• afspraken met de parkeergarages en Jaarbeurs over maatregelen tegen
autokraak
Aanpak autokraak
parkeergarages
Binnenstad
Binn enstad
EZ/Veiligheid
Veiligheid/EZ
Veiligheid/politie/VTH
Veiligheid/Wijkbureau
Politie / THOR
Resultaatverantwoordelijke
partij/dienst
Veiligheid/Gebiedsmanager,
Politie, Corio, NS, Q-buzz,
BRU, Jaarbeurs
Veiligheid, POS
Veiligheid ism Politie, OM,
VTH, Wijkbureau, Jaarbeurs,
exploitanten parkeergarages
Wijkveiligheidsprogramma 2014 - Binnenstad
8
•
•
•
politie zet in via reguliere inzet en flexteam.
afstemming met OM intensiveren.
continuering van de hotspot-aanpak met schouwen, toezicht, uitvoeren extra
maatregelen zoals flyeren, check op verlichting en groen).
• communicatie: acties gericht op gedragsverandering
Beheeraanpak De
In het beheerplan voor de Stek (24-uurs opvang drugsverslaafden) zijn
Stek en eind 2014
beheerafspraken tussen gemeente, politie, bewoners en Stek vastgelegd. Hierbij
is het doel de overlast van bezoekers van de Stek te beperken. Deze beheergroep
heroineverstrekking
Stadskantoor
neemt eind 2014 de beheersaspecten m.b.t. de heroïneverstrekking in het
Stadskantoor mee.
.
CTCSVoorzitten van de Coördinatiegroep Terrorismepreventie en Crisisbeheersing
CTCS - overleg
Breedstraatbuurt en omgeving, inclusief uitgaansgebied
Thema
Project/maatregel/activiteit
Uitvoeren 'Aanpak
harddrugsoverlast
Breedstraatbuurt en
omgeving',
om geving', aanpak in
doorontwikkelde
vorm uivoeren.
Achtergrond:
Begin 2012 is de Aanpak Harddrugsoverlast in de raadscommissie Mens en
Samenleving vastgesteld. Aan de aanpak is in 2012 uitvoering gegeven, en deze
is geëvalueerd. 2013 is gebruikt voor het doorontwikkelen van de aanpak. Aan de
nieuwe aanpak is vormgegeven door de ontwikkeling van 12 nieuwe maatregelen
die enerzijds worden uitgevoerd in 2014 en anderzijds voorbereidt worden voor
de uitvoering in 2015.
Beheeraanpak
Jansveld
sveld /
Jan
klankbordgroep
Breedstraatbuurt
De veiligheidsaanpak zal integraal worden uitgevoerd met de economische
stimulering en de pandenaanpak. Per 1 janauri 2014 is er een nieuwe
(winkel)straatmanager die ook deelneemt aan diverse overleggen in het kader van
de herijkte aanpak.
In het beheerplan Sleep Inn zijn afspraken tussen gemeente, politie, bewoners en
de Sleep Inn vastgelegd. Hierbij is het doel de overlast van bezoekers van de
Sleep Inn te beperken. Aanpak afstemmen met de aanpak Breedstraatbuurt.
Communicatie/participatie: omwonenden en ondernemers informeren over stand
van zaken via Wijkberichten en beheergroep.
Veiligheid, politie, Victas,
GG&GD, bewoners
Veiligheid, VRU, politie
Resultaatverantwoordelijke
partij/dienst
Veiligheid, THOR, politie,
OM, GG&GD, SW
MO, Veiligheid
Er wordt nader onderzocht of de klankbordgroep en de beheergroep in elkaar
geschoven kunnen worden.
Wijkveiligheidsprogramma 2014 - Binnenstad
9
Convenant
Co nvenant Veilig
Uitgaan 2015 en
en
verder
Het huidige convenant wat afloopt in mei 2015 wordt geëvalueerd. De
voorbereidingen voor deze evaluatie worden getroffen in 2014. Hiertoe zal de
klankbordgroep VeiligUitgaan bij elkaar worden geroepen.
Veiligheid, Koninklijke
Horeca Nederland (KHN),
Politie, OM, VRU
UitUit- diensten (politie)
Inzet UIT op donderdag- vrijdag en zaterdagnacht met 3 tot 4 koppels uit het
wijkteam, aangevuld met bijstand uit overige wijkteams, lopend of op de fiets.
Horeca heeft door middel van de Uit-telefoon een directe lijn met de politie.
Actuele onderwerpen, zoals de CHO's of bepaalde feesten in de horeca worden
besproken in de briefing. Elke UIT-dienst heeft een coördinator uit een vaste pool
van wijkagenten en groepschefs.
OM en politie zorgen ervoor dat middels ZSM zaken eenvoudiger afgedaan
worden. Geweldsdelicten, gepleegd tijdens het uitgaan, vallen hieronder.
Wanneer een dader geweld of een ander ernstig delict in de horeca pleegt krijgt
hij gelijk een ontzegging voor alle aangesloten horeca. Er zijn inmiddels meer
dan 60 deelnemers aan de werkwijze CHO.
Politie
Lik op stuk beleid bij
uitgaansgeweld
Collectieve
Horecaontzegging
(CHO) en Individuele
Horecaontzegging
Horecaontzegg ing
(IHO)
Panel Deurbeleid
Peerpreventie Unity
POHU (voormalig
portiersoverleg)
OM, Politie
KHN
Nav een bezwaarschrift wat heeft gediend voor het opleggen van een IHO en de
aanbevelingen die hieruit voort zijn gekomen, is de werkwijze voor het opleggen
van een IHO geformaliseerd door een apart protocol op te stellen. Onderzocht
wordt of het mogelijk is om de foto's te delen middels de horeca-APP, zoals deze
ook uitgewisseld worden middels de beveiligde site die door KHN wordt
onderhouden.
Voortzetten van het Panel, opnieuw positie en doelstelling bepalen op basis van
gesprekken met ondernemers en ervaringen van melders, opfrissen van de
bekendheid van het Panel onder horeca-ondernemers, werven van nieuwe leden
en vergroten van de bekendheid van het Panel bij het uitgaanspubliek.
'Peers' geven op party’s en evenementen voorlichting aan leeftijdsgenoten over
veilig alcohol en druggebruik. De inzet vindt in eerste instantie plaats op
evenementen en grote danceparty's. Mogelijkheden voor inzet in de horeca
(clubs) blijft openstaan. Victas heeft aangegeven Unity in 2014 voort te willen
zetten. In 2014 vindt er een gesprek plaats over de subsidieaanvraag.
Het voormalige portiersoverleg vindt minimaal 2x plaats in 2014. Het
Partijenoverleg Horeca Utrecht (POHU) wordt voorbereidt door de werkgroep. In
het Partijenoverleg waaraan ondernemers, directie/leidinggevenden van
beveiligingsbedrijven, en daadwerkelijke portiers deelnemen staat de
Veiligheid
Veiligheid, MO
Veiligheid, Politie, KHN
Wijkveiligheidsprogramma 2014 - Binnenstad
10
samenwerking tussen horeca, beveiliging, politie en gemeente centraal. Door een
onafhankelijke partij (AndersVeilig) wordt het POHU voorbereid en voorgezeten.
HorecaHoreca- APP
Controle Horeca
De Horeca-APP is in 2014 volledig uitgerold en de bijbehorende trainingen zijn
uitgevoerd. Er zal vinger aan de pols gehouden worden of de APP goed
functioneert en de afspraken (volgens de overeengekomen SLA) worden
nageleefd. Indien nodig wordt er bijgestuurd.
Organiseren controles voor verschillende aspecten in de horeca.
Veiligheid
MO, GG&GD, Veiligheid,
politie
Zuidelijke Binnenstad
Thema
Project/maatregel/activiteit
Project/maatregel /activiteit
Resultaatverantwoordelijke
partij/dienst
Beheeraanpak
Catharijnesteeg e.o.
Voor de aanpak van overlast van bezoekers van het Catharijnehuis is er een
beheeroverleg Catharijnesteeg e.o. Dit overleg komt 5 keer per jaar bij elkaar. In
het overleg zijn vertegenwoordigd: het Catharijnehuis, de politie, DMO, GG&GD,
bewoners en Veiligheid.
MO, GG&GD, Veiligheid,
politie, Victas
Beheeraanpak
Altrecht
Beheergroep
Victas/ABCVictas/ABC - straat in
oprichting
Spuitenroute
Het overleg is voor de bewoners een klankbord voor hun meldingen en vragen. Er
wordt overlegd tussen alle betrokken partijen over te nemen maatregelen om
overlast zoveel mogelijk te beteugelen.
Er is een beheerplan in overleg tussen gemeente, politie, bewoners en Altrecht
rond de zorgvoorziening opgesteld. De beheergroep is slapend, op afroep kan
deze op korte termijn bij elkaar worden geroepen. Altrecht neemt hierin het
voortouw.
Sinds februari 2013 is het gebouw van Victas aan de ABC-straat in gebruik
genomen. Om overlast voor omwonenden zoveel mogelijk te beperken en
klachten te monitoren is er een beheergroep in oprichting.
Inzet van bureau dagloon op het zoeken naar onder andere spuiten in de
openbare ruimte.
MO, GG&GD, Veiligheid,
politie
MO, GG&GD, Veiligheid,
politie, Victas
WW
Wijkveiligheidsprogramma 2014 - Binnenstad
11