Cursussen kunstgeschiedenis

Cursussen kunstgeschiedenis en kunstbeschouwing
•
Kunst van de Oudheid I
Mesopotamië, Egypte en Griekenland
•
Een ‘Grand Tour’ door Italië
De Kunst uit de Italiaanse Renaissance
•
Kunstbeschouwing: Lust Last en Lijden
Het menselijk Lichaam in kunsthistorisch perspectief
In een groep van maximaal 18 personen maakt u gedurende 10 bijeenkomsten én een afsluitende museumdag, intensief kennis met de inhoud van
een van bovengenoemde cursussen.
De cursussen worden gegeven door én ten huize van Ella van OpstalRijnen.
Voor 10 bijeenkomsten van 2 uur en een kwartier, een afsluitende
museumdag, een reader en een kopje koffie betaalt U € 195,-.
Meer inhoudelijke informatie over de afzonderlijke cursussen en de data treft
u aan op de volgende pagina’s van dit programmaboekje.
Wilt u meer informatie, bezoek de website:
www.dekunstverdieping.nl
of neem contact op met Ella van Opstal-Rijnen. U kunt zich aanmelden door
gebruik te maken van het aanmeldingsformulier in deze folder. Aanmelden is
ook telefonisch, via de website of via e-mail mogelijk.
Ella van Opstal-Rijnen
Wilhelminapark 22. 4818 SM Breda
Mobielnr. 06 48506581
e-mail: [email protected]
Het oude Griekenland vormt vaak het uitgangspunt voor de geschiedenis van de Westerse
kunst. In deze cursus wordt ook uitgebreid aandacht besteed aan de oude culturen van
Mesopotamië en Egypte, die op hun beurt een voedingsbodem schiepen voor de Griekse wereld.
Als rode draad loopt door de cursus de zeer nauwe samenhang die er in de oude wereld bestond
tussen beeldende kunst en architectuur enerzijds en heersende opvattingen over macht, visies
op leven en dood en religie anderzijds. Gedurende 10 bijeenkomsten en een afsluitend
museumbezoek reizen we virtueel naar:
Mesopotamië, tweestromenland tussen Eufraat en Tigris (3500–330 v.Chr.)
kunst in dienst van Goden en militaire overwinningen
De ontwikkeling van het spijkerschrift in Soemer; Ziggoerat (torentempel) te Ur;
paleisburcht van de Assyrische koning Sargon II; Babylon: paleis en de hangende tuinen, de
Ishtarpoort
Reliëfs: de (wet)zuil van koning Hammurabi en de overwinningsstèle van koning Naramsin;
rijk uitgevoerde cultusdieren voor graftomben
Egypte, het geschenk van de Nijl (3100 – 30 v.Chr.)
kunst in dienst van goden, farao’s en doden
Pyramides te Sakkara, Gizeh (sfinx); de graftempel van koningin Hatsjepsoet; de rotstempel
van Ramses II (met grote ingangstempelbeelden) te Aboe Simbel; de Godentempels in
Luxor en Karnak; de koningsbeelden: Achnaton en Nefertete; mummiekisten en het masker
van Toetanchamon
Reliëf en fresco schilderingen en schatten aan kunstnijverheid in de graven
De Minoïsche beschaving op Kreta (2050 – 1450 v. Chr.)
een vreedzame eilandbeschaving van machtige zeevaarders
Het paleis te Knossos van koning Minos: kleurrijk(!), met cypreshouten zuilen, een rijkdom
aan comfort, lichtvoetige naturalistische fresco’s vol flora en fauna
De Myceense beschaving (1600 – 1100 v.Chr.)
cultuuruitingen van een strijdlustig volk
Stoere paleisburcht te Mycene met zijn Leeuwenpoort; koepelgraven: de schatkamer van
Atreus en het gouden dodenmasker van “Agamemnon”
De Grieken (800 – 30 v.Chr)
de mens spiegelt zich aan de goden én wordt de maat van alle dingen
Bouwkunst: funktioneel en harmonieus in de Dorische, Ionische en de Korinthische orde
Beeldhouwkunst: de menselijke figuur op de voorgrond, uitgedrukt in brons en steen
(gekleurd!) goden én mensen voorstellend. We zien de ontwikkeling van star en stijf
(archaïsch) naar streng beweeglijk (vroeg klassiek), van idealisering (klassiek) naar
dramatisch naturalisme (Hellenistisch)
Vaasschilderkunst (zwart en roodfigurig): de mythologie leeft op deze keramiekdecoraties!
Data:
Donderdagochtend
13 febr. t/m 24 apr. 2014 van 09.30 tot 11.45 uur m.u.v. 6 mrt.
Cursussen kunstgeschiedenis
2
voorjaar 2014
“De Renaissance is de opkomst van het individualisme, het ontwaken van de drang naar
schoonheid, de triomftocht van de liefde voor de wereld èn van levensgeluk, de verovering van de
aardse werkelijkheid door de geest, de hernieuwing van de heidense levensvreugde, de
bewustwording van een eigen persoonlijkheid in haar natuurlijke relatie tot de wereld.”
“Het lichaam is de aardse kerker van de Ziel”
Johan Huizinga, “Het probleem der Renaissance”
Vele kunstenaars, schrijvers en intellectuelen ondernamen vanaf de zestiende eeuw in
West-Europa een reis naar Italië. Dit land werd door hen beschouwd als de bakermat
van de Renaissance.
Gedurende 10 bijeenkomsten en een afsluitend museumbezoek treden wij in de
voetsporen van deze mensen. We bestuderen de ontwikkeling van de ‘Schone Kunsten’
(architectuur, beeldhouwkunst en schilderkunst) van de Late Middeleeuwen, de Vroege
en de Hoog Renaissance. We brengen hierbij een virtueel bezoek aan onder andere
Padua, Siena, Florence, Rome en Venetië.
Beroemde Italiaanse kunstenaars krijgen ruim aandacht zoals onder andere:
Giotto,
Donatello,
Brunelleschi,
Ghiberti,
Masaccio,
Botticelli,
Piero della Francesca, Paulo Ucello, Leonardo da Vinci, Michelangelo, Rafaël,
Andrea Mantegna, Giovanni Bellini en Titiaan
Onderwerpen die aan bod komen:
De Byzantijnse traditie: “de Griekse manier”
Giotto en de ontwikkeling van de “natuurstijl” in de vroege 14 de eeuw
Ontstaansgronden van de Renaissance in Italië
Een plaatsbepaling van Renaissance kunstenaars in de sociaal-economische en
cultureel-politieke context van hun tijd
De zoektocht naar de weergave van de fysieke werkelijkheid en de revolutionaire
toepassing van het lineair perspectief
De ontwikkeling van de kunstenaars in motieven, stijl en technieken
De invloed van de antieke wereld, het Christendom en het Humanisme op de
beeldende kunst
De maatschappelijke relatie tussen de opdrachtgever, mecenas en de kunstenaar
tussen 1300 en 1600 toegelicht o.a. door een historische duiding van de familie de
Medici
De betekenis van de Italiaanse Renaissance voor de ontwikkeling van de Westerse
kunst
Deze cursus is ook een uitstekende voorbereiding op een culturele vakantie naar
Toscane.
Data:
Vrijdagochtend 14 febr. t/m 25 apr. 2014 van 09.30 tot 11.45 uur m.u.v. 7 mrt.
Cursussen kunstgeschiedenis
3
voorjaar 2014
Plato 427 – 347 v. Chr.
“De natuur heeft de mensen alleen maar geschapen opdat zij zich op aarde met alles
zullen amuseren; dat is haar kostbaarste wet.”
Markies de Sade 1740 - 1814
Wat is het Lichaam?
Een ‘notwendige’ verpakking van de Geest - een genotsmiddel - Gods evenbeeld en gelijkenis een reclamemachine voor onze persoonlijke identiteit - een pronkobject - een
kennisproducerend medium - een lustobject - een voortplantingsmachine - een emotionele
draaikolk - een manipuleerbaar preparaat of een lijdend voorwerp?
Hébben we of zíjn we een lichaam?
In de verbeeldingsdrang van de mens heeft het menselijk lichaam van oudsher een hoofdrol
gespeeld.
De kunstgeschiedenis leert dat het Menselijk Lichaam naar vorm en betekenis
door de tijd heen op zeer uiteenlopende en conflicterende manieren
gerepresenteerd is.
Deze grote verscheidenheid weerspiegelt de verschillende denkwijzen en opvattingen in
bepaalde periodes en ook het perspectief van waaruit de mens de wereld zag.
Tijdens deze cursus maken wij in 10 bijeenkomsten en een afsluitend museumbezoek een
kunsthistorische verkenningstocht langs vele voorstellingen van het vrouwelijke en mannelijke
lichaam en verdiepen we ons in de maatschappelijke oorsprong en betekenis ervan. Vier
thema’s vormen de rode draad:
•
het Religieuze lichaam
Naaktheid en zonde; schaamte, schuld en boete
•
het Sexuele lichaam
Vruchtbaarheid, liefde, erotiek en wellust
•
het Maakbare lichaam
De creatie van het perfecte uiterlijk en het verlangen naar onsterfelijkheid
•
het Eindige lichaam
De naakte Waarheid, memento mori en de pijn van vergankelijkheid
Data:
Maandagochtend: 10 febr. t/m 28 apr. 2014 van 09.30 tot 11.45 uur m.u.v. 3 mrt. en 21
april
Donderdagavond: 13 febr. t/m 24 apr. 2014 van 19.45 tot 22.00 uur m.u.v. 6 mrt.
Cursussen kunstgeschiedenis
4
voorjaar 2014
Inschrijfformulier
Naam: Dhr\Mevr
Adres:
Postcode:
Woonplaats:
Telefoonnummer:
Aantal personen:
Ik meld mij aan voor de volgende cursus:
dag:
De Kunst van de Oudheid deel I
○ donderdagochtend
Een ‘Grand Tour’ door Italië
○ vrijdagochtend
Kunstbeschouwing: Lust Last en Lijden
○ maandagochtend
○ donderdagavond
U kunt dit formulier opsturen naar:
Ella van Opstal-Rijnen
Wilhelminapark 22
4818 SM Breda
P.S.:U kunt zich ook inschrijven op de website
www.dekunstverdieping.nl
Cursussen kunstgeschiedenis
5
voorjaar 2014