Lees hier alles over de activiteiten!

aalst
Wandelvoordracht
Tentoonstelling
Sint-Martinuskerk Aalst grenzeloos!
Deze tentoonstelling wil het verhaal vertellen van de grenzen van en rond onze
stad en regio. In het stedelijk museum wordt dit verhaal tastbaar gemaakt aan de
hand van allerhande kaart- en archiefmateriaal.
In 1480 startte de bouw van een nieuwe gotische hoofdkerk voor Aalst door
architect Van der Wauwe, opgevolgd door de Brabantse bouwmeesters De
Waghemaker en Keldermans. Hoewel nooit afgewerkt, bevat de kerk talloze
belangrijke kunstschatten die nauw verbonden zijn met de geschiedenis van
stad en regio.
Grenzen van Aalst - grenzen in Aalst
Praktisch
De tentoonstelling loopt tot 18 mei 2014.
Plaats: ’t Gasthuys – Stedelijk Museum Aalst | Oude Vismarkt 13 | 9300 Aalst
Organisatie: ‘t Gasthuys - Stedelijk Museum Aalst, Stadsarchief Aalst, Documentatiecentrum en Archief voor Daensisme en hedendaagse geschiedenis van de Denderstreek (D.A.D.D.) vzw en Erfgoedcel Aalst
Contact: ‘t Gasthuys - Stedelijk Museum Aalst | tel. 053 73 23 45 | [email protected] |
www.aalst.be/museum
Affiche inhuldiging van de jaarlijkse Sint-Maarten Winterfoor, 1919.
Op oude stadsplannen zie
je een duidelijk ommuurde
stad, waarbij het verschil
tussen ‘binnen de muren’
en erbuiten dikwijls grote
gevolgen had. Administratief en ook wettelijk! Er
gold immers een andere
wetgeving naargelang je in
de stad woonde of op het
platteland.
In de tentoonstelling vind
je kaarten van het Land van
Aalst als bestuurseenheid
tijdens het ancien régime, maar ook kaarten van onze regio tijdens de Oostenrijkse periode, de Frans overheersing (Département de l’Escaut als voorloper van
de latere provincie Oost-Vlaanderen), enz…
Archiefmateriaal verduidelijkt verder de werking van het Land van Aalst als een
soort overkoepelende intercommunale bestuurseenheid.
Vier dorpen, één stad.
De grenzen van de Faluintjes
Het interieur van de gotische Sint-Martinuskerk
van Aalst bevat talloze elementen die verwijzen
naar een herkomst van buiten de grenzen van
de stad Aalst of zelfs het Land van Aalst. Het
werkterrein van de geschiedkundige kring Het
Land van Aalst omvat het hele Land van Aalst
(of Rijks-Vlaanderen). Dat was grosso modo het
gebied tussen Schelde en Dender. In Aalst was
het hoofdcollege van het bestuur gevestigd.
Heemkundige Kring De Faluintjes zet het memorabele ‘Jaar van het Dorp’
(1978) in de kijker. Dat past perfect in het thema, want op 1 januari 1977 werden
in Aalst de grenzen verlegd. Toen werden de Faluintjesgemeenten (Baardegem,
Herdersem, Meldert en Moorsel) samen met nog vier andere gemeenten uit de
streek (Gijzegem, Hofstade, Erembodegem en Nieuwerkerken) onherroepelijk
toegevoegd aan Aalst. Zoals in veel dorpen in Vlaanderen riep de fusie ook in de
Faluintjes heel wat protest op.
Als tegenreactie daarop werd in 1978 het ‘Jaar van het Dorp’ ingericht. In elke
deelgemeente werden gedurende dat jaar heel wat activiteiten georganiseerd
via gemeentelijke werkgroepen met als doelstellingen: het herwaarderen van
het waardevolle dorpseigene, het uitbouwen van een volwaardige dorpsgemeenschap, het ijveren voor een dorpsgericht gemeentebeleid en het bijdragen
tot een deskundig plattelandsbeleid.
Deze wandelvoordracht door verschillende
bestuursleden van de kring focust op deze ‘zonevreemde’ elementen en maakt hierdoor duidelijk
dat handels- en culturele contacten in het ancien
régime dikwijls grensoverschrijdend of ‘grenzeloos’ waren.
Op Erfgoeddag organiseren De Faluintjes een drieledige activiteit. In een lezing
hoor je alles over het ontstaan, het doel, het verloop van dit bijzonder jaar en de
impact op de lokale kring. De lezing “Een jaar als geen ander: het Jaar van het
Dorp (1978)” wordt verzorgd door Chantal Bisschop (medewerker immaterieel
erfgoed en mondelinge geschiedenis bij CAG, maakte een doctoraat over de geschiedenis van de Landelijke Gilden met daarin een hoofdstuk over het Jaar van
Komen zeker aan bod:
• de bouwgeschiedenis van de kerk en de vele invloeden van buiten stad en regio;
• de grafsteen van drukker Dirk Martens, die een internationale carrière kende;
• het Rochus-schilderij door Antwerpenaar Pieter Paul Rubens;
• de Sint-Maartenviering in Aalst en regio;
• een renaissance koorbank (herkomst: kasteel in Henegouwen);
• het monumentale orgel gebouwd door de Gentse Van Peteghem familie;
• de Beeldenstorm.
Praktisch
Tewerkstelling mensen met een migratieachtergrond gisteren en vandaag
Lezing, tentoonstelling
het Dorp). De lezing zal vooral gaan over het globale verhaal van bovenaf, met
onder meer aandacht voor de context, de rol van de Boerenbond, de successen
maar ook de kritiek en de invloed tot op vandaag.
Deze lezing wordt gevolgd door een panelgesprek. Daarvoor wordt beroep
gedaan op vier deelnemers die in 1978 een actieve rol hebben gespeeld binnen
hun eigen deelgemeente en nu nog steeds begaan zijn met het lokale erfgoed.
Moderator is gastspreker Chantal Bisschop. Ook een mooie tentoonstelling met
beeldmateriaal uit dat jaar roept de sfeer van toen op.
Mobiele tentoonstelling
Raamtentoonstelling
Aalst Mixt grijpt de herdenking van de verjaardag van het migratieakkoord tussen
België met Marokko en Turkije aan om op Erfgoeddag een ludieke mobiele openlucht tentoonstelling te organiseren op de Grote Markt van Aalst.
Aalst Mixt organiseert ook een tweede tentoonstelling: een raamtentoonstelling
op rechteroever. Want ook in Aalst kan je niet naast de verkleuring kijken.
De bevolking in de regio is de laatste jaren zeer divers geworden. Het samenwerkingsverband Aalst Mixt stelt het samenleven tussen gemeenschappen centraal.
Het wil mensen en gemeenschappen dichter bij elkaar brengen. De herdenking
‘50 jaar migratie’ grijpen ze dus als kans aan om met een raamtentoonstelling de
‘Nieuwe Aalstenaars’ een gezicht te geven.
België sloot migratieakkoorden met landen
zoals Marokko, Turkije, maar ook Italië,
Spanje en andere landen. Zo werden de Belgische bedrijven voorzien van werkkrachten.
Hard werken om snel veel geld te verdienen
en te kunnen terugkeren naar het thuisland
was de drijfveer. Zij hoopte de migranten op
een betere toekomst voor henzelf en voor
hun gezin.
Praktisch
De tentoonstelling is de hele dag doorlopend te bezoeken (10-18 uur). De lezing en
panelgesprek vinden plaats om 11 uur. Elke aanwezige wordt getrakteerd op een
klein aandenken dat doet herinneren aan toen.
Plaats: Raadzaal van het oude gemeentehuis van Moorsel - Kaalberg | Pachting 4 |
9310 Moorsel - Aalst
Organisatie: Heemkring ‘De Faluintjes’ in samenwerking met Erfgoedcel Aalst,
Stad Aalst, Centrum voor Agrarische Geschiedenis (CAG) en Heemkunde Vlaanderen.
Contact: Fons Dierickx, tel. 053 21 61 72, [email protected]
Ook mensen uit andere plaatsen van
de wereld, maar met dezelfde motivatie,
hebben zich vele jaren later laten verleiden
om naar België te komen. 50 jaar na het
migratieakkoord met Marokko en Turkije
is België hierdoor heel gekleurd.
Het beeldmateriaal is afkomstig van gedreven Aalsterse fotografen en houden
verband met voorbije activiteiten van Aalst Mixt. De belangrijkste activiteit is en
blijft het diversiteitsfeest. De meeste foto’s zijn tijdens dit feest in 2013 getrokken.
Ook in 2014 zal het feest plaatsvinden en staat dit jaar in het teken van de gekleurde
tewerkstelling.
Eén maand voor het diversiteitsfeest, op Erfgoeddag, wil Aalst Mixt hun werking in
de kijker zetten met een raamtentoonstelling.
Praktisch
Organisatie: Aalst Mixt
Contact: José Gavilan | tel. 0499 86 50 65 | [email protected]
Echter, op vlak van tewerkstelling is het beeld
vandaag niet zo rooskleurig. De instroom
op de arbeidsmarkt voor mensen met een
migratie-achtergrond blijkt niet zo evident.
Deze mobiele tentoonstelling over werkgelegenheid met foto’s van mensen met
een migratie achtergrond in de jaren ‘50-‘60 tot vandaag vraagt aandacht voor het
thema gekleurde tewerkstelling.
Praktisch
De tentoonstelling is te bezoeken tussen 14 en 15 uur.
Plaats: Grote Markt | 9300 Aalst
De wandelvoordracht begint om 15 uur aan de Sint-Martinuskerk.
Plaats: Sint-Martinuskerk | Priester Daensplein | 9300 Aalst
Organisatie: Geschiedkundige Vereniging | Het Land van Aalst
Contact: Luc Geeroms | tel. 053 73 23 47 | [email protected] |
www.hetlandvanaalst.be
140408_erfgoeddagfolder_druk.indd 1
9/04/14 09:52
lede
Grenzeloos
aalst - lede - ninove
Goed om weten!
• Erfgoeddag vindt in heel Vlaanderen plaats op zondag 27 april 2014;
• alle activiteiten op Erfgoeddag zijn gratis.
Daens in Nederland
Priester Daens wordt in onze regio beschouwd
als het sociale ijkpunt. In zijn verhaal gaat er
over het algemeen weinig aandacht uit naar de
activiteiten en initiatieven die werden genomen
om de Christen Democratie ook buiten de
Vlaamse landsgrenzen uit te bouwen. Om dit
te realiseren trok Daens eind van de 19e eeuw
naar Nederland en deed er tal van steden aan.
Zo startte hij rond 1899 in de regio Twente
(Enschede) en doorkruiste vervolgens heel Nederland. Zijn
acties werden door de bisschoppen afgekeurd en hij kreeg het soms zwaar te
verduren. De kerk verzette zich heftig en verbood het om aanwezig te zijn bij
zijn toespraken. Soms werd zelfs het gebruik van de lokalen verboden.
In een korte videomontage brengt het Daensfonds dit verhaal in beeld.
Praktisch
Deze activiteit duurt 20 minuten en is doorlopend te bezoeken tussen 10 en 17 uur.
Plaats: ’t Gasthuys – Stedelijk Museum Aalst - Daenszaal | Oude Vismarkt 13 |
9300 Aalst
Organisatie: Priester Daensfonds i.sm. ‘t Gasthuys - Stedelijk Museum Aalst
Contact: Hugo Van de Voorde | tel. 0475 45 94 09 |
[email protected] | www.daens.org
Tentoonstellingen
Rondleiding
Duivensport - La Lédoise
Erfgoed binnen en buiten de Leedse
grenzen
De duivensport, jarenlang beoefend door zoveel Ledenaars, kent geen grenzen.
Sinds het einde van de 19e eeuw tot begin jaren ‘70 speelde ook constateurfabriek ‘La Lédoise’ een belangrijke rol in de beoefening van de sport. Honderden
constateurs vonden vanuit Lede hun weg naar duivenliefhebbers wereldwijd.
De fabriek bleef vlekkeloos bewaard en opent speciaal voor Erfgoeddag opnieuw
de deuren.
Rondleidingen om 11, 14 en 16 uur.
Gedeeltelijk toegankelijk voor rolstoelgebruikers.
Souvenirs van 100 karaat /
Sleepstraat Ninove
Tentoonstelling
Safari van lampenblazers en
tabaksplanters
De faam van sommige Ninoofse fabrieken reikte tot ver buiten de grenzen.
Tabak uit Appelterre werd in heel West-Europa ‘gerold’. De broers De Bodt
waren een tijdlang exclusieve invoerders van lucifers in Turkije. Evengoed haalde
lampenfabriek Sigtay Spaanse glasblazers naar de Dender en verdiende in Fabelta
een stevig contingent Tunesiërs zijn boterham. Dankzij fervente verzamelaars die
tientallen voorwerpen in bruikleen geven, wekken we de fascinerende geschiedenis van Sigtay en Fabelta weer tot leven en verbouwen we het oud stadhuis tot
tabaksveld en sigarenatelier.
Praktisch
17 februari en 16 juli 1964 zijn historische dagen voor de Turkse en de Marokkaanse gemeenschap van ons land. Op die dagen sloot de Belgische overheid
akkoorden met respectievelijk de Turkse en de Marokkaanse overheid om gast
arbeiders naar België te halen.
Voor de tentoonstelling
‘Souvenirs van 100 karaat’ laten
Ninoofse Maghrebijnen zich
portretteren met een typisch
voorwerp dat hen na aan het
hart ligt. Laat ons zeggen: een
souvenir van ‘ginder’ dat ze
‘hier’ koesteren. Ze vertellen
daarbij kort waarom ze dat voorwerp koesteren. Maar er is meer,
vertelt Mimoun El Hammoudi.
Er zal ook geprobeerd worden
de eigen cultuur en de eigen
geschiedenis in België te tonen.
Naast de tentoonstelling gaat een gegidste wandeling op zoek naar de rafels van dit industriële
verleden en zoekt naar sporen van Ninoofse
fabrieken met grenzeloze faam en export.
Opgelet! Het aantal plaatsen is beperkt tot 20 per rondleiding. Snel reserveren is dus
de boodschap!
Reservatie: [email protected] | tel. 053 60 68 60.
Plaats: La Lédoise | Kerkevijverstraat 13 | 9340 Lede
Organisatie: Cultuurdienst in samenwerking met Culturele Raad
Contact: Claudia Rombaut | tel. 053 60 68 60 | [email protected] | www.lede.be
Tentoonstelling
© www.crea-b.be
Aan variaties geen gebrek in Aalst, Lede en Ninove. Het thema ‘grenzeloos’
wordt er op erg verschillende manieren ingevuld: van de grenzen van het
oude Land van Aalst of de grenzen van de Sint-Martinuskerk tot de grens
oversteken naar Nederland voor de link met Daens. Of nog het aftasten
van de grenzen binnen Aalst en deelgemeenten. De Faluintjes die zich
groepeerden en een nieuwe grens optrokken. Het thema inspireerde Aalst
Mixt om een mobiele tentoonstelling op te richten: over de werkgelegenheid van immigranten in de jaren ’50-’60 en vandaag. Ook Lede tast zijn
grenzen af: van de gemeente, van het carnaval en van de duivensport.
In Ninove wordt de bezoeker dan weer ondergedompeld in 3 interessante
tentoonstelling. Zij pakken ook uit met een opwarmer op 24 april.
Zo kom je alvast in Erfgoeddagsfeer.
Multimedia-presentatie
NINOVE
De grote tentoonstelling ‘Lede grenzeloos’ belicht
3 verschillende aspecten, alle drie in de vorm van een
tentoonstelling gegoten. De eerste werpt zijn licht over de wapenschilden.
Beelden en zelfs gebouwen in naburige gemeenten verwijzen naar onze Leedse
adellijke bewoners uit vorige eeuwen. In de tweede tentoonstelling laat je je
inspireren door de tocht van de miraculeuze piëta van O.L.V. van Zeven Weeën
die 600 jaar geleden van Keulen naar Lede kwam. En wat gezegd van de Leedse
carnavalsstoet, meer dan een halve eeuw oud maar nog steeds springlevend?
Daar vind je meer over in de derde tentoonstelling.
Tegelijkertijd vindt ook de beurs ‘Lede Creatief’ plaats in het kader van Week van
de Amateurkunsten.
Praktisch
Plaats: De Bron - vergaderzaal | Kerkevijverstraat 19A | 9340 Lede
Organisatie: Cultuurdienst in samenwerking met Culturele Raad
Contact: Claudia Rombaut | tel. 053 60 68 60 | [email protected] | www.lede.be
Praktisch
De tentoonstelling loopt nog tot 18 mei. Te bezoeken
binnen de openingsuren van het Oud Stadhuis.
De wandeling start om 14 uur aan het Oud Stadhuis.
Plaats: Oud Stadhuis | Oudstrijdersplein 6 |
9400 Ninove
De sporen die de Turkse migratie in de stad heeft getrokken, zien er helemaal
anders uit. De jonge Ninovieters Simon De Belie en Sali De Ville (een Turk
van de derde generatie) maken onder leiding van cameraman Alexander
Decommere een filmportret van de Turkse gemeenschap in Ninove. ‘Sleepstraat
Ninove’ combineert interviews met een tiental sleutelfiguren van verschillende
generaties over hun geschiedenis, heden en toekomst met sfeerbeelden bij de
mensen thuis en in hun beroepsleven.
Praktisch
De tentoonstelling loopt nog tot 18 mei.
Te bezoeken binnen de openingsuren van het Oud Stadhuis.
Plaats: Oud Stadhuis | Oudstrijdersplein 6 | 9400 Ninove
Tentoonstelling
Van pyjama tot zenith
‘Van pyjama tot zenith’ is een interactieve, reizende
tentoonstelling voor jongeren vanaf 12 jaar. Deze
tentoonstelling geeft een genuanceerder beeld
van de Arabische wereld dan wat we doorgaans in de media zien verschijnen.
Ze geeft achtergrond bij termen als
‘fundamentalisme’, ‘de vrouwonvriendelijke islam’ en andere termen die we
te pas en te onpas in de mond nemen. Maar waar komen deze begrippen
vandaan en waar staan ze echt voor? Deze tentoonstelling focust op erfgoed dat
vanuit de Arabische wereld bij ons is doorgesijpeld.
Praktisch
De tentoonstelling loopt nog tot 18 mei.
Te bezoeken binnen de openingsuren van het Oud Stadhuis.
Plaats: Oud Stadhuis | Oudstrijdersplein 6 | 9400 Ninove
Opwarmer
Lezing door Pascal Verbeken
Pascal Verbeken (°1965, Gent) is reporter en documentairemaker. Migratie
en grenzen zijn een rode draad in enkele recente boeken, zoals ‘Arm Wallonië,
een reis door het beloofde land’ (2007), ‘Grand Central Belge. Voetreis door
een verdwijnend land’ (2012) en ‘Tranzyt Antwerpia. Reis in het spoor van de
Red Star Line’ (2013). Pascal Verbeken brengt een lezing met als leidraad de film
‘La terre promise’, een RTBF-film gebaseerd op ‘Arm Wallonië’.
Praktisch
Pas op! Deze activiteit vindt niet plaats op Erfgoeddag zelf, maar wel op donderdag
24 april om 20 uur in het zaaltje van de bibliotheek, Graanmarkt, Ninove.
Organisatie: dienst cultuur Ninove in samenwerking met Erfgoedraad Ninove
Contact: dienst cultuur | tel. 054 31 32 87 | [email protected] | www.ninove.be
© Tim Dirven | v.u.: Christoph D’Haese, burgemeester, p.a. stadhuis, Grote Markt 3, 9300 Aalst, tel. 053 73 23 23
140408_erfgoeddagfolder_druk.indd 2
9/04/14 09:53