AESUS - VerDuS

Analysing and Exploring Sustainable Urban
Strategies (AESUS)
Inhoudelijke resultaten
Eric Koomen, VU Amsterdam
URD-dag
7 februari 2014
Rol ruimtelijke planning verandert
•
•
•
•
Deregulering
Decentralisatie
Bugerpartcipatie
b.v. planMER SVIR
– scenario- en
modelbenadering
in bepaling
mogelijke effecten
– onzekerheid over
gevolgen
– focus uitbreiding
stedelijk gebied
Elings et al. (2011), Koomen & Dekkers (2013)
Sociale en ruimtelijke omgeving verandert
•
•
•
•
(regionale) Bevolkingsafname naast toename
Stedelijke verdichting naast herstructurering
Stedelijke patronen redelijk “af” in veel regio's
Maar bv veel leegstand in kantoren (15% in NL)
(PBL & CBS, 2011)
AESUS project
• Drie onderzoeksthema's
– analyse regionale verschillen in ontwikkeling wonen en
werken
– analyse nieuwe plannings- en ontwerpconcepten voor
verstedelijkingsprocessen in een veranderende
beleidscontext
– ontwikkelen en integreren hulpmiddelen voor besluitvorming over nationale en regionale ruimtelijke
ontwikkelingsprocessen
• Georganiseerd in vier deelprojecten
• Focus op kennis- en hulpmiddelontwikkeling
– Toepassen in praktijkstudies langs A2
AESUS - project opzet
project 1: VU/JRC
Analyse
Thema: internationaal vergelijkend onderzoek
Kernvraag: externe krachten en interne
veranderingen
Disciplines: economie, geografie en stedelijke
planning
project 2: WUR (LUP en LA)
Oplossingsrichtingen
Thema: Governance
Kernvraag: ruimtelijke inrichting en
sturingsmechanismen
Disciplines: planologie en ruimtelijk ontwerp
project 3: VU/PBL/KTH
Ruimtelijke verkenningen
Thema: Geo-informatie en Decision support
Kernvraag: 4D-GIDS
Disciplines: ruimtelijke informatica en geografie
project 4: TNO/VU/PBL
Visualisatie en evaluatie
Thema: Duurzame en integrale gebiedsontwikkeling
Kernvraag: ruimtelijke inrichting en 4D-GIDS
Disciplines: Geo-ICT en communicatiewetenschappen
Twee centrale praktijkstudies
Casus 1:
Stedelijke intensivering in
Brainport Eindhoven regio
Casus 2:
Stedelijke extensivering in
Parkstad Limburg
Belang praktijkstudies
• Bijeenbrengen en toetsen resultaten van
deelprojecten
• Uitdragen nieuw ontwikkelde kennis (pr.1&3)
• Analyse rol planning en ontwerp in praktijk (pr.2)
• Helpen formuleren beleidsstrategieën (pr.2&4)
• Sturen ontwikkeling van hulpmiddelen voor
interactieve planvorming (pr.4)
• Testen effectiviteit van deze tools in o.a.
visualisatie en evaluatie modeluitkomsten (pr.4)
Grote loonverschillen langs de A2/A76
% loonverschil t.o.v. Nederland
15
Amsterdam
Utrecht
Compositie
Productiviteit
Totaal
10
Eindhoven
5
Den Bosch
Sittard/ Heerlen
Geleen
0
0
10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 120 130 140 150 160 170 180 190 200 210
Culemborg
-5
Liempde
Weert
Afstand vanaf Amsterdam (in km)
-10
Groot (2013)
Internationale grenzen blijven barriere
Table 4
Ratio of impact of domestic access versus foreign access on urban land-use
shares in 2000. These ratios are obtained by dividing the domestic
accessibility coefficient over the foreign accessibility coefficient.
Distance decay
parameter
Belgium
France
Germany Luxemb.a Netherlands
-1.00
6.464**/** 3.668**/**
1.030/
**/
2.121*/
-1.25
4.915**/** 3.379**/**
1.193*/
**/
2.117*/
-1.50
3.853**/** 3.127**/**
1.425*/
**/
2.133*/*
-1.75
3.124**/** 2.887**/** 1.686**/
**/
2.151**/*
-2.00
2.628**/** 2.630**/** 1.898**/
**/
2.155**/*
Jacobs-Crisioni & Koomen (2014)
Vooral oude kantoorgebouwen staan leeg
• Kenmerken gebouwen
(b.v. leeftijd) lijken
belangrijker dan
locatiekenmerken (b.v.
agglomeratie) in
verklaren leegstand
• Bereikbaarheid over
weg of spoor speelt
beperkte rol
Koster (2014)
Regio’s vinden eigen rol in planning
• Analyse planpraktijk in beide
cases
• Inventarisatie plannen, netwerk
analyse, interviews stakeholders
• Verschillende schaalniveaus,
(strategisch > uitvoering), naast
elkaar; een netwerk van plannen
• Regio Eindhoven programmeert
• Regio Parkstad experimenteert
• Er is regionaliteit, maar overeenkomsten zijn (nog?) groot
Van ontwerp ga je het snappen
• Onderzoek naar rol ontwerp in
planning
• Focus op beide cases
• Schetsen ondersteunt
ontwerper in ‘dialoog’ tussen
probleemverkenning en
oplossing
• Weinig aandacht voor
potentiele rol bij verkennen en
definiëren van opgave
• Met tekeningen, maquettes en
kaarten kunnen betrokkenen
zich in nieuwe situatie
verplaatsen
Beleid kan stedelijke verdichting sturen
Explanatory analysis of intensification share
COROP regions
• Stedelijke dichtheid neemt toe N
39
R square
0.477
Constant
83.25***
• Regionale dynamiek goed te
Share of land in residential
-6.88***
development zone
verklaren uit woningvraag en
Residential growth
-1.69**
Residential density 2000
0.25
beschikbare ruimte
Share of land available for
-0.32**
residential development
• VINEX plannen leiden druk
Explanatory analysis local intensification (Δ res./ha)
100x100 m grids
weg naar stadsrand
N
423,601
square
0.014
• Lokale dynamiek lastiger te RConstant
0.67***
Residential development zones
4.83***
verklaren
Buffer zone
-0.76***
Bundling zone
0.28***
• Tegengestelde processen
Designated natural area
-0.65***
Residential fringe
N.A.
neighbourhoods
0.008***
• Cultuurhistorische waarden Deprived
Historic building conservation area
1.51***
Buildings constructed between 1940-1970
0.17***
dragen bij aan verdichting
Distance to nearest railway station (0-1 Km)
0.84***
Broitman et
al. (2014)
Distance to nearest railway station (1-3 Km)
Distance to nearest railway station (3-5 Km)
Housing density in 2000
0.21***
-0.07***
-19.70***
Ambities stedelijke verdichting reëel?
• Groot verschil tussen
gerealiseerde verdichting
en huidige ambities
• Modelsimulatie mogelijke
stedelijke uitbreiding
• Groot verschil tussen
nationale scenario's
• Ambities nodig om open
ruimte te behouden..
• ..vragen forse inzet bij
woningvraag als in GEscenario
Koomen et al. (2014), Dekkers
et al. 2014) i.s.m. URD-HELP
Geo-tools leggen bewonersvoorkeur vast
• Nieuwe tools voor burgerparticipatie
• Vastleggen beleving
bewoners
• Getest in cases Parkstad en
A2/A12 zone Utrecht
• Input voor o.a. gemeenten
• Toepassing in beginfase
gebiedsontwikkeling:
openen besluitvorming
Geo-design helpt co-creatie
• Koppeling visualisatie-,
design- en evaluatietools
• Toepassing in gezamenlijk
ontwerp living wall en
fietsverbinding bij Utrecht
• Samen met o.a. regionale
KvK, Rijkswaterstaat en
betrokken burgers
• Techniek werkt, planproces
is weerbarstiger
Relatie praktijk
• Onderzoek deels ontleend aan praktijk
• Praktijkpartijen sturen ontwikkeling geo-ict
tools
• Veel relaties met afnemers kennis: PBL,
CPB, provincies, Kamer van Koophandel
en lokale partijen
• Intensieve samenwerking met marktpartijen: Geodan en TNO
• Internationale kennisuitwisseling: EC-JRC,
BBSR en KTH
Project output
Scientific papers and book chapters
Broitman D., Koomen E., Rietveld P. Intensification and extension in urban residential dynamics.
Land Use Policy (Submitted December 2013)
Broitman D., Koomen E. Regions and housing stock: a decade of urban and peri-urban housing
dynamics. Letters in Spatial and Resource Sciences (to be submitted March 2014)
Dias, E.S., Linde, M., Rafiee, A., Koomen, E, Scholten, H.J. (2013) Beauty and Brains: integrating
easy spatial design and advanced urban sustainability models. Chapter 27 in: Geertman, S.,
Toppen, F., Stillwell, J. (eds.) Planning Support Systems for Sustainable Urban Development.
Springer, Berlin.
Dias, E.S., Scholten, H.J., Linde, M. Bridging the right and the left in designing and measuring a
‘New Urban Europe’. International Journal of Global Environmental Issues (to be resubmitted
February 2014)
Groot, S.P.T. en H.L.F. de Groot, 201X, Estimating the skill bias in agglomeration externalities
and social returns to education: evidence from Dutch matched worker-firm micro data (to be
submitted February, 2014)
Groot, S.P.T., H.L.F. de Groot, C.N. Teuling en W. Vermeulen, 201X, Trends in residential
property values: estimating hedonic prices from Dutch micro data (to be submitted April,
2014).
Jacobs-Crisioni, C.G.W., Koomen, E., Rietveld, P., Tranos, E. Can land-use densification and
mixing increase buzz? An exploratory study using mobile phone data. Environment and
Planning B (resubmitted November 2013).
Jacobs-Crisioni, C.G.W., Rietveld, P., Koomen, E. The influence of national borders on
urbanization in Northwest Europe. Applied Geography (submitted February 2014)
Kempenaar, A., Van Lierop, M., Westerink, J. Van der Valk, A., Van den Brink, A. Change of
thoughts in Dutch planning: findings from a regional design competition. Planning Theory and
Practice (submitted September 2013)
Koomen, E., Dekkers, J.E.C., Broitman, D. (2014) Analyzing and simulating urban density;
Exploring the difference between policy ambitions and actual trends in the Netherlands.
Chapter in Thill, J-C (ed.) Spatial Analysis and Location Modeling in Urban and Regional
Systems., Springer, Heidelberg (forthcoming).
Practice oriented papers
Dekkers, J.E.C., Koomen, E., Broitman, D. (2014) De verstedelijkingsparadox;
verdichtingsambities in de praktijk. Rooilijn 47,1 (forthcoming).
Groot, S.P.T. en H.L.F. de Groot (2014) Soortgenoten tegen wil en dank? Het effect van clustering
op productiviteit van werknemers. In: J. Bakens, H.L.F. de Groot, P. Mulder en C. Pen, Soort
zoekt soort, Platform 31, Den Haag.
Koomen, E., Westerink, J., Nedkov, S. (2014) Tools en kennis voor stedelijke
gebiedsontwikkeling. Rooilijn (in progress)
Conference proceedings
Broitman, D., Koomen, E. (2013) Crisis, regions and housing stock: a decade of urban and periurban housing dynamics. Book of abstracts. Regional Science meeting Dutch-Israeli
workshop 3-4 October, Groningen, the Netherlands, pp 22-23.
Broitman, D., Koomen, E., Rijken, B. (2013) Built-in or build-out: Regional growth and
residential spatial dynamics in the Netherlands. Abstract and presentation at the European
Regional Science Association Conference August 27-31th, Palermo, Italy.
Broitman, D., Rijken, B., Koomen, E. (2014) Simulating urban densities in the face of local flood
risks. Abstract and presentation accepted for the 2014 Global Land Project Open Science
Meeting, March 19- 21, 2014, Berlin, Germany.
De Waal, R., Kempenaar, A., Van Lammeren, R., Streke, S., (2013) Application of social media
in a regional design competition: a case study in the Netherlands. Paper presented at the
Digital Landscape Architecture (DLA) conference June 6-8, Bernburg, Germany,
De Groot, H.L.F., Groot, S.P.T. (2014) Dynamics in Land Rents: A simple approach. Abstract
and presentation at the European Regional Science Association Conference August 27-31th,
Palermo, Italy
Groot, S.P.T., Möhlmann, J.L., Garretsen, J.H., de Groot, H.L.F. (2013) The crisis sensitivity of
European countries and regions: stylized facts and spatial heterogeneity. Book of abstracts.
Regional Science meeting Dutch-Israeli workshop 3-4 October, Groningen, the Netherlands.
Groot, S.P.T., de Groot, H.L.F. (2013) Regional trends in Dutch housing prices. Abstract and
presentation at the European Regional Science Association Conference August 27-31th,
Palermo, Italy.
Groot, S.P.T., de Groot, H.L.F. (2013) On the relation between education and regional labour
productivity. Abstract and presentation at the European Regional Science Association
Conference August 27-31th, Palermo, Italy.
Koomen, E., Rijken, B. (2013) Applying and improving planning support systems for sustainable
urban development. In: Geertman, S., Stillwell, J. and Toppen, F. (eds.) Proceedings of
CUPUM 2013. The 13th International Conference on Computers in Urban Planning and
Urban Management. Utrecht the Netherlands.
Koomen, E., Rijken, B. (2013) Recent applications of a land-use change model in support of
sustainable urban development. Abstract and presentation at Geodesign Summit Europe.
September 19-20, GeoFort, Herwijnen, the Netherlands.
Lavalle, C., Baranzelli, C., Barbosa, A., Batista e Silva, F., Jacobs Crisioni, C.G.W., et al. (2014)
Extended impact assessment of European Union's legislative and non-legislative measures:
applications of the Land Use Modelling Platform (LUMP) for integrated assessment of
policies. Abstract and presentation accepted for the 2014 Global Land Project Open Science
Meeting, March 19- 21, 2014, Berlin, Germany.
Linde, M., Nedkov, S. (2013) Redefining the Smart City: Smart and liveable cities through
participatory Geodesign. Abstract and presentation at the Geodesign Summit Europe,
GeoFort, Herwijnen, the Netherlands. September 19, 2013.
Rafiee, A., Dias, E., Batty, M., Scholten, H. (2013) Energy aware interactive design;
experimenting with city morphology. Abstract and presentation at the Geodesign Summit
Europe, GeoFort, Herwijnen, the Netherlands. September 19, 2013.
Rafiee, A., Dias, E.S., Koomen, E. (2013). The local provision of urban green; developing a
spatially explicit tree-to-building volume indicator using individual tree data. In: Geertman,
S., Stillwell, J. and Toppen, F. (eds.) Proceedings of CUPUM 2013. The 13th International
Conference on Computers in Urban Planning and Urban Management. Utrecht, NL
Rijken, B., Koomen, E., Broitman, D. and Zondag, B. (2013) Simulating residential density
change. Abstract and presentation at the European Regional Science Association Conference,
August 27-31th, Palermo, Italy.