Seniorennieuws - Vereniging van Gepensioneerden ARCADIS

ARCADIS
Seniorennieuws
1
September 2014
Seniorennieuws
3
uitgave voor
gepensioneerden
van ARCADIS
In dit nummer o.a.:
September
2014
3
Stilzitten is
niks veur Mien
4
Kabinet kiest voor
buffers
Staatssecretaris Klijnsma publiceerde begin juni de nieuwe
regels voor pensioenen. De kogel is door de kerk! Haar
keuze is glashelder: eerst buffers opbouwen, dan pas mogen
­pensioenfondsen de pensioenen weer gaan verhogen. ­Armin
Becker, directeur van ARCADIS Pensioenfonds, over de
consequenties voor onze pensioengerechtigden. Positief (“We
kunnen ons weer meer gaan concentreren op het behalen van
rendement en niet alleen het afdekken van risico’s”) en negatief (“Indexeren zit er voorlopig nog niet in”).
Het nieuwe wetsvoorstel betekent de afronding van een traject van ruim zes jaar, waarin
deskundigen en belanghebbenden voorstellen
en meningen uitgewisseld hebben over de te
hanteren spelregels. Armin: “Het wetsontwerp
bevat een aantal prima elementen. Zo moeten
pensioenfondsen in de toekomst rekenen met
een rente, die meer gerelateerd is aan de
werkelijke rente. Nu moeten fondsen nog een
gekunstelde rente hanteren wat leidt tot
is een periodieke
Verouderen als
Rolls Royce
8
Ram werd
mak schaap
onbegrijpelijke resultaten en onduidelijkheid waarom dekkings­
graden op en neer gaan.” Armin is ook blij met het bepalen van de
dekkingsgraad over een langere periode. “Op 31 december 2013,
om 24.00 uur moest SPAN minimaal een dekkingsgraad hebben
van 104,2%. Dat leidt tot ongewenst gedrag. Wij hebben toen een
soort verzekering afgesproken waardoor we boven die waarde
bleven. In het wetsontwerp van de staatssecretaris wordt de
gemiddelde dekkingsgraad over de laatste twaalf maanden
berekend. Met zo’n methodiek worden pieken en dalen een beetje
uitgemiddeld. Als pensioenfonds kun je je dan concentreren
op het behalen van rendement
en niet alleen het afdekken van
risico’s.” Maar naast deze
positieve elementen waarschuwt Armin dat er ook
nadelen kleven aan het nieuwe
stelsel (zie volgende pagina).
Armin Becker had – vanzelfsprekend – een geïnteresseerd ge­hoor
tijdens de regiobijeenkomsten, zoals hier in Zuid Holland.
Smelten der kaarsen
De VGA-bijeenkomst van de regio Noord Holland werd dit jaar
gehouden in de Sint-Adelbert-abdij in Egmond. Een abdij die al
aan het begin van de 10de eeuw werd gesticht door graaf Dirk I,
zo hoorden de aanwezigen. Wat ze er ook hoorden én met
eigen ogen konden aanschouwen,
wasverder
dat er sinds
1945
Lees
op pag
2 ook
kaarsen worden geproduceerd om in het levensonderhoud van
de monniken te voorzien. Aanvankelijk alleen maar kerkkaarsen,
maar toen het monnikenwerk lekker liep werd het assortiment
van lieverlee flink uitgebreid. Sinds enkele jaren zijn er naast de
kaarsenfabriek ook een pottenbakkers­atelier, monastieke winkel,
religieuze boekhandel, m
­ useum en een tentoonstellingsruimte
waar regelmatig exposities worden gehouden. De VGA’ers genoten van een rondleiding en woonden er zelfs een vesper bij. De
dag werd afge­sloten met een prima buffet, waarna men tevreden afdroop.
VGA mobiliseert leden
Op voorspraak van de KNVG, de koepel­
organisatie van gepensioneerden­
verenigingen, roept ook de Vereniging
Gepensioneerden ARCADIS haar leden
op om een brandbrief te sturen naar de
Tweede Kamer. Dit omdat de regeringsplannen volgens beide organisaties een
groot aantal gepensioneerden én hun
­pensioenfondsen in de toekomst in de
­problemen gaat brengen.
Meer hierover op pagina 7
2
ARCADIS
Seniorennieuws
Vervolg van voorpagina pensioen
Naast de op de voorpagina genoemde voordelen van het nieuwe
pensioenstelsel ontkent ook Armin Becker niet dat er ook nadelen
zijn. “De politiek kiest voor zekerheid. Pensioenfondsen moeten
eerst buffers gaan opbouwen. Pas wanneer de dekkingsgraad
hoger is dan 110% en de door het bestuur bepaalde indexatie tot in
lengte van jaren kan worden betaald (bij wijze van spreken), mag
een pensioenfonds weer gaan indexeren. Wat dat betekent voor
onze pensioengerechtigden? Dat we de eerstkomende jaren nog
steeds niet kunnen indexeren, verwacht ik. Ja, het gaat zo allemaal
wel erg lang duren. Om nog maar te zwijgen over de in 2013
doorgevoerde korting. De kans dat we die ooit kunnen inhalen is
gering.”
Wat kan ARCADIS Pensioenfonds hieraan doen? “Niets anders dan
ons houden aan de wet”, aldus Armin. “Het ligt niet in onze aard
om burgerlijk ongehoorzaam te zijn. Maar om nog enige kans op
indexering te hebben in de toekomst, is het wel van belang dat het
vermogen van het fonds niet alleen wordt belegd in veilige staatsleningen, maar ook in categorieën waar nog geld verdiend kan
worden; zoals aandelen en vastgoed. Gelukkig heeft het bestuur
daar voldoende steun voor, wat ook blijkt uit het risicobereidheids-
Laatste nieuws: pensioen ópeten?
De gemeente Enschede speelt met het idee dat mensen eerst hun
pensioen moeten opeten alvorens ze in aanmerking komen voor
een bijstandsuitkering. Een ridicuul plan, vindt ook Armin Becker.
“Wanneer Enschede haar zin krijgt en dit wordt toegestaan zullen er
meer gemeenten volgen. Het kan niet anders dan dat dit de bijl aan
de wortel van ons pensioenstelsel is. Wie zou dan immers nog willen
inleggen in zo’n regeling? Het wordt dan een soort gecombineerde
regeling van een spaar-WW en een pensioenregeling. En als je je
pensioen niet hebt hoeven te besteden omdat je nooit werkloos bent
geweest, dan is er ook nog een aanvullend pensioen. De kwalificatie
ridicuul is hier dus zeker op z’n plaats!” Gelukkig sloot de staatsecretaris zich kort daarop bij hem aan.
onderzoek dat in het voorjaar is uitgevoerd. Gepensioneerden
snappen dat we risico’s moeten nemen om überhaupt weer te
kunnen indexeren.”
Voor vallen
Oud worden
Wij gepensioneerden weten het natuurlijk al lang. Het spreekwoord 'de
ouderdom komt met gebreken' is in zijn algemeenheid een absolute
waarheid. Het geldt voor iedere gepensioneerde maar natuurlijk niet
voor je zelf. Die mening kan overigens ook weer geschaard worden
onder de algemeenheden die door ons, ouderen, regelmatig worden
gedebiteerd. De consequentie hiervan is echter wel dat we dus zelf
vooral actief moeten blijven en ons niet achter welke bloemsoort dan
ook moeten verschuilen. Het valt mij op dat bij veel leeftijdgenoten
(zeventigers in mijn geval) zich dat vooral uit in reislust. Zij geven
weliswaar toe dat de spannende, avontuurlijke reizen, zoals zij die
vroeger ondernamen, vanwege de risico's minder aantrekkelijk worden.
Maar, zo verzekeren ze me: er zijn tegenwoordig volledig verzorgde
reizen die nog voldoende uitdagend zijn en prima georganiseerd.
Kortom: wie doet je wat? Je hoeft zelf vrijwel niets te doen, alleen maar
te genieten. En zo blijf je jong en bij de tijd!
Mijn vrouw en ik krijgen vaak de vraag waarom wij dat niet doen en
waarom we onze reislust beperken tot een paar keer per jaar de
overtocht naar Vlieland en naar een hotelletje in de Zwitserse Alpen,
waar we ook al zo'n 20 jaar komen. Men vindt dat maar saai. Er zijn
– zo houdt men ons voor – op deze wereld nog zoveel interessante
dingen te zien en nog zoveel mogelijkheden om naar al dat moois toe te
rijden of te vliegen. We twijfelen dan ook wel eens. Zullen we dan toch
niet maar eens een keer...?
Tot onze grote opluchting is die twijfel
kortgeleden ineens weggenomen. We keken
naar een TV-programma waarin verslag werd
gedaan van een reis met de caravan door een
groep, inderdaad, oudere mensen. Vrijwel
allemaal grijs getinte echtparen en allemaal,
jawel: lid van een caravanclub. Met stijgende
verbazing zagen we hoe alles tot in de puntjes was
geregeld. Niets werd aan het toeval overgelaten en op
elk moment kon je je kleine zorgjes kwijt bij een
inmiddels vriend geworden mede-caravanner of bij ‘De Leiding'. We
keken elkaar aan en kwamen zonder iets te zeggen tot de conclusie dat
deze vorm van genieten, ondanks dat we ook niet meer de jongsten
zijn, niks voor ons was. We hebben vervolgens besloten onze saaie
manier van genieten maar zo te houden. Zo hebben we onlangs nog
een korte vakantie op Vlieland doorgebracht en afgesloten met het
kopen van de gehuurde fiets, waarop ik een aantal dagen met grote
tevredenheid had rondgereden. Het was denk ik wel het spannendste
moment van ons verblijf daar...
O.P. Schrijver
3
September 2014
De Vrouw Van … : Lia Vloet (actrice, plastictassenmaakster)
‘Stilzitten is niks veur Mien’
Een foto van een spicy pensionada in ons
keurige Seniorennieuws? Dat we dat nog
mogen meemaken! ‘Mien Steen’ heet ze,
vrouw-van ‘Jan Steen’. Mien is het alter ego van Lia Vloet, in het echte leven
vrouw-van Jo Vloet, Heidemij’er in ruste.
Een keurige dame (zie andere foto), met
naast acteren nog een bijzondere hobby:
het maken van tassen uit plastic zakken.
Tassen maken uit plastic zakken: hoe kom je
erop? “Hoe kom je er áf”, retourneert de in het
Brabantse Rijen wonende Lia gebekt, vervolgens serieus verklarend dat ze ‘s avonds thuis
voor de buis zitten maar niks vindt. “En toen
kwam ik ergens deze hobby tegen.” Twee jaar
terug pas, wat je niet zou zeggen als je het in die tijd geproduceerde
oeuvre aanschouwt. Gehaakte tassen van plastic, in alle soorten en
maten, voor elke gelegenheid. “Laatst belde een kennis dat ze een
prachtige groene jurk had gekocht voor een bruiloft, maar dat het
maar niet wilde lukken met het bijpassende tasje. Of ik een poging
wilde wagen…” Op dat soort momenten begint de adrenaline te
borrelen en wordt er nagedacht over de juiste kleur, formaat en
design. Ter indicatie: in een relatief klein handtasje zitten zo’n zes
flinke vuilniszakken verwerkt. Lia verknipt die op ingenieuze wijze
tot een bol, vergelijkbaar met één van wol, en: haken maar.
Tweede leven
De tijdspanne waarin een tas het licht ziet is, afhankelijk van het
formaat en design, relatief kort. De in nood verkerende bruiloft-kennis
kon na een ampele zes uur al langs komen. Lia: “Een groter probleem
is het vinden van de juiste kleuren. Veel plastic zakken hebben vaak
een ‘grauwe’ standaardkleur; denk aan die grijze vuilniszak of de
draagtassen van de (super)markt. Je moet je ogen goed openhouden
voor een opvallende kleur, waar je ook modieus gezien wat mee kan.
Zo had ik laatst geluk in nota bene een ziekenhuis, waar de schoonmaaksters werken met vuilzakken van een prachtige warme kleur
geel. Daar praat ik dan een rol of wat los…” Op zoek naar nieuwe
creatieve wegen werkt Lia steeds vaker met andere materialen, zegt
ze. “Ik verwerk nu bijvoorbeeld ook vliegertouw of stukken rubber
van een auto- of fietsband in mijn tassen. En sinds kort mag ik bij een
leerfabriek hier in de buurt het rest-leer komen ophalen. Want dat is
een positieve bijzaak van een hobby als deze hè: je doet aan recycling,
zorgt ervoor dat voor het milieu foute materialen niet op de afvalhoop
belanden, maar aan een tweede leven beginnen!”
Hoe het staat met de verkoop van de inmiddels niet geringe productie? Op dat vlak moet nog het een en ander gebeuren, lacht Lia. “Dat
zie je vaker, dat met mensen die creatieve dingen doen de commer­
ciële kant wat versloffen… Want er zit waarschijnlijk best ‘handel’ in
dit product. Neem nou deze badtassen. Die zijn beresterk én waterbe-
stendig, wat natuurlijk ideaal is voor
nat en dus zwaar zwem-goed. Toen
mensen me laatst op vakantie met
m’n kleindochter op het strand van
Ibiza zagen haken, kwamen ze
regelmatig op me af of ze zo’n tas
kopen konden. Die gaan dan voor
een euro of tien van de hand.”
Niet gelachen? Niet geleefd!
De rust die gepaard gaat met het haken van de plastic tassen staat in
schril contrast met Lia’s andere hobby: als actrice in de huid kruipen
van Mien Steen. Samen met een aantal gelijkgestemden werkt ze een
paar keer per maand in een nabijgelegen partycentrum mee aan de
dinershow ‘Het huishouden van Jan Steen’. Solo-optreden doet Mien
desgewenst ook, onder meer op verjaardagen en feesten en partijen
van verenigingen. Dat is meestal improvisatie zegt ze, al is er altijd
wel een (plastic) handtasje bij de hand met daarin een ludieke
mondprothese en een doosje nep-Viagra-pillen voor de platte humor.
‘Een dag niet gelachen is een dag niet geleefd’: de tegelwijsheid is Lia op
het lijf geschreven. “Laatst kwam er na afloop een vrouw in een
rolstoel naar me toe met de mededeling dat ze altijd pijn heeft, maar
nu een uur lang niets had gevoeld. Daar doe je het voor”, aldus de
Brabantse, die zelf de lach krijgt van types als Brigitte Kaandorp en
Karin Bloemen. Waar haar extravagante kant vandaan komt, kan Lia
duiden. “Mijn arbeidsverleden ligt in de horeca en achter de toog
moet je goed van de tongriem gesneden zijn en over humor beschikken om klanten bezig te houden.” In haar nieuwe leven – Lia kent Jo
zo ongeveer sinds de voormalig relatiebeheerder/acquisiteur/
rayonleider bij Heidemij Uitvoering begin jaren ’90 met pensioen
ging – vindt de humor dus zijn uitweg via Mien Steen. Overduidelijk
een alter ego, want in het fraaie, aan de rand van Rijense natuur
gelegen woning van Jo en Lia is het bepaald geen huishouden van
Jan S. Het is er kraakhelder. En de tuin is er ook één om door een
ringetje te halen; met dank aan Jo. Of Lia nog toekomstplannen
heeft, naast de tassen en het toneelspel? “Nee, aan die twee dingen
heb ik m’n handen vol!”
Win een designtas!
Op de vraag of ze nog
toekomstplannen heeft,
komt Lia Vloet terug.
“Waar ik nog wel eens
aan denk, is om op kleine
schaal workshops te gaan
geven aan vrouwen die
het maken van plastic
tassen ook wel wat lijkt.” Daarin geïnteresseerd, alleen of samen met
een aantal vriendinnen? Neem dan vooral contact op met Lia op lia.van.
[email protected] of 06-23619077. Voor de eerste reacties ligt er een
originele VloeTas klaar!
4
ARCADIS
Seniorennieuws
Verouderen als een Rolls Royce
Van een zorgzame lezer kregen we een artikel toegestuurd
over Andrea Maier, een nog piepjonge (36) hoogleraar in de
internistische ouderengeneeskunde. Zij kan het maar moeilijk verkroppen dat 50 % van alle 60-jarigen momenteel één of
meer ziektes heeft en onderzoekt hoe voortijdige aftakeling
een halt kan worden toegeroepen. Een greep uit haar uitspraken.
Maier maakt graag gebruik van metaforen om haar standpunten
kracht bij te zetten. ‘Moet je de bumper nog vervangen als de motor het
nauwelijks meer doet?’ is er zo één, het oudere lichaam vergelijkend
met een auto. En: “Van alle Alfa Romeo’s uit 1971 rijdt nog maar 3
%. Van Rolls Royce’s uit 1959 is dat percentage 90! Vanuit mijn
vakgebied moeten we eraan werken dat we over een jaar of vijftig
allemaal zullen verouderen als een Rolls, zonder al te veel slijtage
en narigheid, om uiteindelijk na een jaar of honderd plotseling ‘in
elkaar te zakken’.”
Wilt u 130 worden?
Of Maier een medicijn wil maken tegen veroudering? Ja, zegt ze.
De belangrijkste bevinding tot nu toe: “Dat mensen, die komen uit
families die uitzonderlijk lang leven, op oudere leeftijd minder
Zorg om zorg
Lezer André Ladestein reageerde uitgebreid op het zorgartikel in het
vorige nummer. Té uitgebreid om in z’n geheel op in te gaan, maar een
paar krenten pikken we eruit. Zo is André het niet eens met het commentaar van onze vaste zorgvraagbaak Carla Nijsen, als zij stelt dat
mensen wel zelf op moeten draaien voor de kosten van hun auto, maar
dat de kosten voor bijvoorbeeld een scootmobiel op conto komen van de
maatschappij / belastingbetaler. André: “Maar wij Nederlanders hebben
toch jarenlang met z’n allen behoorlijk wat AWBZ-premies afgedragen
als dekking voor bijzondere ziektekosten, zoals invaliditeit, langdurige
verpleging, maar ook speciale hulpmiddelen. De politiek heeft dit beleid
mogelijk gemaakt en precies omschreven wie, wat en waar ‘recht’ op
had. En waar je recht op hebt, maak je als mens toch gebruik van? We
hebben er per slot van rekening samen veel voor betaald (en nog)!”
Bovendien, stelt André, zegt de Verklaring van de Universele Rechten
zogenaamde senescente cellen in hun lichaam hebben dan gemiddeld. Bij muizen is men er al in geslaagd een proof of principle-studie
uit te voeren: de senescente cellen werden verwijderd en de
veroudering stopte. De volgende stap is nu dat we bij mensen gaan
kijken waar de senescente cellen vooral zitten en of er individuele
verschillen zijn. En dat we mensen ooit bijvoorbeeld antilichamen
kunnen geven tegen verouderde cellen. Met de toevoeging dat we
die dan bij voorkeur niet aan 80-jarigen gaan geven. Als je dan pas
veroudering gaat vertragen of stoppen, ben je te laat. Ik wil
eigenlijk aan de slag met de mensen tussen 20 en 60 jaar, om te
zorgen dat zij straks succesvol oud kunnen worden.”
De discussie of iedereen überhaupt wel oud wil worden (Maier
denkt aan een leeftijd tot wel 130 jaar) gaat ze niet uit de weg. “Ik
wil de maatschappij niet opleggen dat we allemaal 130 worden,
maar dat gaat wel gewoon gebeuren. We hebben infectieziektes
uitgebannen, we hebben in de meeste landen geen voedselgebrek
meer en in de kliniek houden wij mensen in leven. Dus de vraag is
niet óf wij ouder worden, maar hóe dat gebeurt. En wat mij betreft
het liefst als een rijdende Rolls Royce!”
Geïnteresseerd in het volledige artikel (dat overigens wel is
doorspekt van vakjargon)? Ga dan naar de website van Medisch
Contact en zoek op Andrea Maier. Op dezelfde site vindt u trouwens ook een interessante discussie over het steeds internationaler
worden van de problematiek rond ouderen en geneeskunde. Het
verhaal is opgehangen aan een patiënt die in Nederland te horen
kreeg dat hij niet meer geopereerd zou worden, omdat de kans op
succes erg beperkt was: ‘U hebt nog een maand of tien.’ In Gent
kon hij de gewenste operatie echter wél ondergaan, met vergoeding door de Nederlandse zorgverzekeraar. De betreffende
Belgische chirurg stelde dat men daar minder op algemene statistieken maar veel meer individueel bepaalt hoe de kansen van de
patiënt zijn. Lands wijs, lands eer.
van de Mens hierover dat ‘iedereen moet kunnen deelnemen aan het
maatschappelijk verkeer’. “De Wet Maatschappelijke Ondersteuning sluit
hier op aan. Een scootmobiel moet worden aangevraagd via het WMOloket bij de Gemeente. Ik kan je verzekeren dat het een hele kluif is. Zo
moet je aantonen dat je ernstig beperkt wordt in je mobiliteit en sterk
afhankelijk wordt van anderen. En daarnaast is er de vermogenstoets.
Heb je een paar spaarcentjes of een eigen huis, dan kom je niet in aanmerking voor een scootmobiel of wordt er een eigen bijdrage verlangd.”
Bovendien zijn er volgens Ladestein zelfs mensen met een PGB, bijstandsof AOW-uitkering (eventueel aangevuld met een mager pensioentje) die
zelf de aanschaf, de verzekering en het onderhoud moeten bekostigen.
“Voor hen zat zelfs een tweedehands auto er waarschijnlijk al jaren niet
meer in. Jammer dat hiermee een groep goedwillende mensen, die het
toch al moeilijker hebben dan mensen die nog gezond van lijf en leden
mogen zijn, misschien goedbedoeld maar onterecht gestigmatiseerd.”
Dat laatste is zeker niet de bedoeling van Carla laat zij weten, en de
5
September 2014
arcadis NÚ:
Veel beweging in Arcadia
Te land, ter zee én in de lucht
Er gebeurde weer veel in ARCADIS-land de afgelopen
­periode. Zo was er een interessante overname (alweer), zijn
we in Californië betrokken bij de HSL, in Zuid-Amerika bij
de luchtvaart en in Utrecht bij de Tour de France. En naast
trein, vliegtuig & fiets gingen we ook ergens de boot in.
De bedrijfsovername betreft die van architectenkantoor Callison,
met vestigingen in de VS, China, Europa, het Midden-Oosten en
Mexico. Het bedrijf heeft een jaaromzet van 126 miljoen euro, meer
dan 1000 werknemers en levert diensten op het gebied van architectuur en interieurontwerp. Callison is vooral sterk in China, waar
wij trouwens al een eigen architectendochter hebben met RTKL.
Tot de klanten behoren grote ondernemingen als Ikea, Starbucks,
Hilton, Marriott, Boeing, IBM, Microsoft en Nike: mondiaal niet de
minstens! Over de mogelijke overname van een andere, nog
grotere partij – het Britse Hyder Consulting – werd bij het ter perse
gaan van dit nummer nog volop onderhandeld.
Trein en vliegtuig…
Vanwege onze brede ervaring met alles wat met (snel) railverkeer
te maken heeft, zijn we in de VS gevraagd voor het toezicht op een
deel van het ontwerp en de bouw van de hogesnelheidslijn in
Californië. De opdrachtsom kan over een periode van vijf jaar
oplopen tot bijna 72 miljoen dollar. De HSL-lijn verbindt op termijn
Los Angeles en San Francisco en brengt de reistijd tussen die
steden terug tot 2 uur en 40 minuten. De aanleg van de lijn, die 68
miljard dollar gaat kosten, duurt naar verwachting tot 2029.
Een vergelijkbaar verhaal gaat op voor het binnenhalen van twee
grote contracten in Zuid-Amerika. Ook daarbij speelde onze
omvang en ervaring een doorslaggevende rol én gaat het om
aanzienlijke bedragen. Het betreft hier het verlenen van allerlei
diensten voor de uitbreiding van Jorge Chávez International
Airport bij Lima, de hoofdstad van Peru. En in Brazilië worden we
betrokken bij de bouw van een volledig nieuw vliegveld bij São
Roque. De looptijd van beide contracten is ongeveer twee jaar en
vertegenwoordigen een waarde van 17,5 miljoen euro.
scootmobiel is maar een voorbeeld, maar: “Ik blijf het vreemd vinden dat
er wel degelijk voorbeelden zijn van mensen die eerst zelf al die auto­
kosten betalen (en dat blijkbaar kunnen) vervolgens een scootmobiel
aangeboden krijgen, voor niets. Wat hieruit impliciet wel blijkt – en daarin zou André een punt hebben – is dat er dus heel verschillend met het
toewijzingsbeleid wordt omgegaan afhankelijk van in welke gemeente je
woont. Dat kan in de toekomst dus worden versterkt nu er meer naar de
gemeentes wordt overgeheveld.”
… fiets en boot
‘En Nederland dan? Doen we hier helemaal niks meer? Zat, teveel
om op te noemen. Om er iets oer-Hollands uit te pikken (fietsen, al
is het ook hier wel weer met een buitenlands tintje…): van de
gemeente Utrecht kregen we de opdracht om te helpen bij de
voorbereidingen van de start van de Tour de France, die in 2015 in
de Domstad plaats vindt. We gaan er adviseren op het gebied van
verkeersmanagement, veiligheid en bereikbaarheid, in samenwerking met gemeente, politie, GHOR/Rode Kruis en de brandweer/
veiligheidsregio Utrecht. Meer concreet leveren we er een multi­
disciplinair functionerend calamiteitenplan en zorgen we voor het
crowd management, zoals dat in internationaal jargon heet. En het
wordt eentonig, maar ook op dit vakgebied vloeit ‘de handel’ voort
uit onze brede ervaring, onder meer opgedaan bij de start van de
Giro d’Italia in 2010, onze troonopvolging in 2013 en de Nuclear
Security Summit dit jaar in Den Haag. Naast al deze successtory’s
gingen we echter ook ergens de boot in. Letterlijk gelukkig, tijdens
de Bouwregatta, een jaarlijkse netwerkzeilrace in/bij Enkhuizen.
Roergangers (beslissers) in de bouw ontmoeten elkaar daar in
informele sfeer en delen visies over de toekomst van de bouw.
Bovendien wordt het goede doel gediend. Dit jaar was dat het
Nautisch Fonds, een stichting die onder het motto ‘varen voor
elkaar’ patiënten en familieleden die leven met kanker een unieke
belevenis op het water biedt.
Gelukkig kan André zich wel vinden onderdelen van het verhaal in
het vorige nummer. “Het is te gek voor woorden dat zorginstellingen
vandaag de dag worden gedwongen om mensen letterlijk op straat te
zetten, omdat ze niet eindeloos kosten kunnen maken zonder de noodzakelijke vergoeding te ontvangen vanuit de AWBZ. De een na de andere
instelling valt op dit moment om en er zullen er nog velen v­ olgen.
Daarover zijn Carla en ik het eens.”
6
ARCADIS
Seniorennieuws
‘Zolang het maar zuiver is’
De zevende burgemeester
van ’t Gooi werd Henk
­Korten (68) wel eens
­genoemd gedurende de 25
jaar dat hij directeur-rentmeester was van het Goois
Natuurreservaat. Voor die
tijd was Henk werkzaam
bij de Heidemij, vervolgens
bleef hij contact houden met
die club / A
­ rcadis vanuit
functies bij de Gemeente
Amsterdam. Korten in vogelvlucht. Van veengronden
en Floriade tot het opschudden van de groene gooise
matras.
Dat Henk als baas van het Goois Natuurreservaat handen schudde
tot op het niveau Koningin Beatrix heeft hem er nooit van weerhouden zijn afkomst te verloochenen. “Mijn ouders hadden een
boerenbedrijf in Aalten”, klinkt het met een tongval die nog steeds
onmiskenbaar de Achterhoek verraadt. Behoefte om in vaders
voetsporen te treden had Henk niet, hij zag meer in de Hogere
Bosbouw en Cultuurtechnische School HBCS in Arnhem. Van
daaruit was de stap naar de Heidemij destijds een hele logische en
zo kwam ook Korten in 1970 bij die club terecht. “Op de vestiging
in Haarlem aan de Kenaustraat, “want ik wilde het ‘wilde’ westen
wel eens ontdekken.” Hij berekende er vooral profieltjes en
slootjes, tot hij een kans kreeg als projectleider Ruilverkavelingen
in de natte gebieden van Noord-Holland. Tijdens een dip in de
werkvoorraad in de regio West werd Henk uitgeleend aan Noordoost om daar wegen en rioleringen aan te leggen op veengronden
bij Zwartemeer (gemeente Emmen): een uitdaging. Vooral ook
omdat er daar, vergelijkbaar met Hiddink & zijn 16 miljoen
bondscoaches, ook vele zelfbenoemde bouwopzichters vanuit de
berm toekeken en de werkzaamheden van commentaar voorzagen.
“Het barstte daar toen van de ’mannen zonder werk’ en eerlijk is
eerlijk: zij kenden het gebied ook onder het maaiveld op hun
duimpje. Je had nauwelijks kabels- en leidingtekeningen nodig.
Maar het was juist het contact met steeds weer andere regio’s,
culturen en gewoontes wat mij aansprak”, aldus Henk.
Terp van 30 centimeter
Illustratief in dezen is een voorbeeld van een paar jaar later toen
hij, inmiddels weer terug in het westen, bij de afdeling Sport &
Recreatie was belandt. In de fraaie omgeving van Schoorl wilde
een antroposofisch instituut een onderkomen bouwen voor mensen
met een verstandelijke beperking. Henk: “Een mooi gebouw met
veel hout en duurzame materialen. Maar de vele welgestelden die
daar woonden ¬waren vooral bang voor ‘snotneusjes’ in hun
mooie buurt.” Toen de plannen gepresenteerd en bediscussieerd
moesten worden met het gemeentebestuur en omwonenden, bleek
Henk’s leidinggevende op het laatste moment verhinderd vanwege
een ongelukje thuis. En dus kon de wat presenteren betreft nog
‘groene’ Korten aan de bak. “Als argument van de buurt om de
plannen af te blazen werden vanzelfsprekend niet ‘de snotneusjes’
aangevoerd, maar het feit dat het gebouw in verband met de
noodzakelijke droogligging van het bouwterrein kwam te liggen
op een dertig centimeter hoge ‘terp’, zoals zij het formuleerden.
Dertig centimeter, in een duinlandschap!.” Het maakte Henk boos
op een manier zoals minister Timmermans die onlangs etaleerde in
de VN-vergadering inzake Oekraïne. Én het deed hem beseffen dat
dít was wat-ie leuk vond: samen met verschillende partijen
projecten tot een optimaal einde brengen op een zo zuiver mogelijke wijze.”
Afkoopsom duizend gulden
Omdat doorgroeien er bij de Heidemij op korte termijn niet inzat,
ging Henk na acht jaar in op een aanbod van een opdrachtgever, de
Gemeente Amsterdam. Hij werd er onder meer projectmanager op
de Floriade ’82, maar wel op voorwaarde dat hij geen neringplicht
kreeg naar andere afdelingen van de gemeente, en alleen verantwoording hoefde af te leggen aan de verantwoordelijke wethouder.
De vrijheid van werken die ‘m dat opleverde dreigde Henk bij een
vervolgfunctie na afloop van de Floriade op te moeten geven.
Bovendien zag hij binnen de Amsterdamse ambtelijke wereld
zaken die wat hem betreft ethisch gezien niet door de beugel
konden. Reden om na zeven jaar weer een carrière-move te maken:
directeur- rentmeester bij de Stichting Gooisch Natuurreservaat.
“Daar was ik alleen verantwoording schuldig aan de burgemeesters of wethouders van de zes Gooise gemeenten Blaricum,
Bussum, Hilversum, Huizen, Laren en Naarden, aangevuld met
een vertegenwoordiger van de stad Amsterdam en de CdK van de
Provincie Noord Holland. Zolang ik ervoor zorgde dat alles naar
behoren en volgens vastgesteld beheerplan reilde en zeilde en ik
goed op hún natuur paste kon ik er volledig zelfstandig werken.
De bestuurders hielden elkaar vooral in de gaten (‘Krijgt m’n
buurman niet meer gedaan dan ik?’). Het leverde hem bij gelegenheid de aanduiding ‘zevende burgemeester van ’t Gooi’ op. Of hij
daar helemaal verlost was van politieke spelletjes en wheelen &
dealen? Nee, klinkt het eerlijk en duidelijk. “Maar het was anders.
Natuurlijk loop je, zeker in het Gooi, tegen mensen op die zich op
basis van afkomst, maatschappelijke positie en/of geld wel heel
erg belangrijk vinden. Ik heb wel eens bij iemand aan tafel gezeten
die vertelde geen koffie te kunnen aanbieden omdat zijn vrouw
even naar de tandarts was. Mijn opmerking dat die koffie dan later
wel kwam, leverde een glimlach op en de woorden: ‘Dat zal niet
gaan. Onze tandarts zit in Zuid Frankrijk; mijn vrouw is daar met het
vliegtuig naar toe’. Dan moet je niet met je ogen knipperen en ook
richting hen gewoon je poot stijf houden als men zaken wil doen
die de natuur of het landschap schaden.” Ook bij het Goois
Natuurreservaat was het de afwisseling die het voor Henk interes-
7
September 2014
sant maakte. “Want een volgend moment was ik in een caravan op
een volkstuinencomplex aan het onderhandelen met een marktkoopman, die weigerde te vertrekken omdat hij als zogenaamde
erfgooier meende door vererving bepaalde rechten te hebben. Die
man was na ‘zware onderhandelingen’ uiteindelijk blij met een
‘planschade-bedrag’ van duizend gulden.” Dat is dan goedkoper
dan een juridisch gevecht. Hij lacht in z’n vuistje en ik was tevreden.”
Dier en mens door één deur
Naast marktkoopmannen onderhandelde Henk echter ook op hoog
niveau over het optimaal welbevinden van de flora en fauna op de
2800 hectare die het Goois Natuurreservaat groot is. Beatrix drukte
hij bijvoorbeeld de hand bij de opening van Natuurbrug Zanderij
Crailoo, misschien wel Henk’s mooiste project. “Met 800 meter
lengte en 50 meter breedte is dat de langste kunstmatig aangelegde
ecopassage ter wereld. Dat ding overspant maar liefst vier
­ bstakels: een drukke provinciale weg, een spoorlijn, een bedrijo
venterrein van NS en een sportpark. Het was een onmisbare
schakel om de samenhang tussen de natuurgebieden op de
Heuvelrug te herstellen. Enne: naast dieren kunnen ook mensen
hier veilig de oversteek maken tussen het Spanderswoud en de
Bussummerheide. Dat is uniek, want belangenvertegenwoordigers
van recreatie en van natuur & milieu door één deur cq over de
brug krijgen is niet altijd makkelijk.” Wat wel makkelijk ging bij dit
project: de samenwerking met partner ARCADIS, die voor een
duurzaam ontwerp en uitvoering zorgde. “Hen ben ik eigenlijk
vanaf m’n Amsterdamse tijd nooit uit het oog verloren. Waarom?
Daar kun je een hele pagina over volpennen, maar hou het er maar
op dat ik oorspronkelijk toch uit hetzelfde nest kom. Die ‘geur’
vergeet je niet. Al hebben ze nooit wat cadeau gehad van ons en
moesten ze iedere keer weer knokken om aan te tonen dat zíj dé
partij voor ons waren.”
Muzikale wandeling
Er gebeurt veel in het Goois Natuurreservaat. Teveel om op te
­noemen, zoals is te zien op de website (www.gnr.nl,
of 035-6214598 voor wie een brochure wil aanvragen). Eén activiteit p
­ ikken we er toch uit: een wandeling door de prachtige land­
goederen Oud Bussum, De Beek en Kommerrust, op zondag
5 oktober a.s. Wandelaars worden dan namelijk verrast door muzi­
kale uitvoeringen van het Hilversums kamerkoor Compagno Illeso.
Het koor voert hun kunsten uit in de vrije natuur, met werk van
onder andere Mendelssohn en Elgar. Aanmelden kan via de site of
telefonisch, het adres is Nieuwe Meentweg 2 Hilversum.
Vervolg van voorpagina
Stuur een brandbrief!
De KNVG, waarbij ook de VGA is aangesloten, volgt en behartigt
voor index­ering is en tenslotte ook werkenden te maken krijgen met
de belangen van de gepensioneerden op sociaal en maatschappelijk
een fors lager pensioen, omdat hun al opgebouwde rechten ook niet
vlak. Eén van de speerpunten is de ontwikkelingen op het gebied
geïndexeerd worden.
van de pensioenen en de veranderende wet- en regelgeving op dat
terrein. Omdat de recente regeringsplannen veel gepensioneerden
U kunt uw brief per post sturen naar de Tweede Kamer der Staten
discrimineren volgens beide organisaties, zijn zij een actie gestart om
Generaal, t.a.v. uw Kamerlid, Postbus 20018, 2500 EA Den Haag.
leden ­persoonlijk een brief te laten sturen naar het Kamerlid van hun
Een mail verzenden kan ook. Voor de namen en emailadressen van
­politieke kleur. Argumenten waaruit u zou kunnen putten voor zo’n
de Kamerleden, die binnen hun partij de portefeuille SZW beheren,
brief (voor meer zie website VGA): de zorgen over uw inkomens­
zie ook www.vga.info/ of www.tweedekamer.nl Commissie SZW. Als
positie; het feit dat uw pensioen al jaren niet (volledig) is geïndexeerd
aanhef/onderwerp van uw brief stellen KNVG/VGA voor: Discriminatie
en zelfs gekort; de plannen van staatssecretaris Klijnsma om de inko-
Ouderen. Passende afsluiters heeft men ook: Ga niet mee in de rege-
mens van gepensioneerden nog verder aan te tasten; u de verplichte
ringsplannen / Stop Klijnsma / Verspeel de steun van de gepensioneer-
aanleg van extra grote buffers bij pensioenfondsen een overbodige
den niet / ‘Let op uw saeck.’
maatregel vindt en er daardoor de komende vijftien jaar geen geld
8
ARCADIS
Seniorennieuws
ARCADIS
Seniorennieuws
Colofon
Hart voor de zaak
Ram werd mak schaap
Maas Rozenboom was een bekend hoofd ambtsgebied binnen de Heidemij. Om een diaprojector
te installeren en de zaal te verduisteren was hij
ooit eens een half uurtje eerder aanwezig in de
herberg waar een ruilverkavelingsbijeenkomst
werd gehouden. Een lastige, want er waren een
paar dwarsliggers, ééntje in het bijzonder. Maas
hoorde wel wat onderdrukt gekwetter in de
keuken, maar ging ervan uit dat waarschijnlijk de
kastelein en het dienstertje de avond zenuwachtig
aan het voorbereiden waren. Toen hij even later
een paar bierviltjes nodig had om zijn projector
op de juist hoogte af te stellen, liep hij dan ook
nietsvermoedend de keuken binnen. Met één
oogopslag stelde hij daar de ware oorzaak van de
gedempte herrie vast. Gewapend met een blikken
koffiekan stond het dienstertje in haar ‘achteruit’
op de eerste treden van de zoldertrap en hield
zich een kerel van het lijf die haar met het
overhemd boven zijn broek te na wilde komen.
Toen ze iemand de keuken binnen zagen komen
slaakte het meisje een kreet en draaide de belager
zich schielijk om. Maas Rozenboom keek recht in
het gezicht van de onwilligste boer. Een paar
tellen staarden de mannen elkaar verbijsterd aan,
waarna de boer zich snel uit de voeten maakte.
Hij zat die avond toch aan de commissietafel,
maar tegen de ruilverkavelingsplannen bracht hij
niet het minste of geringste bezwaar meer in. De
lastige ram was het makste schaap van de kudde
geworden…
Albert Westerbeek
J.P. Sweelincksingel 6
2132 KL Hoofddorp
023 56 13 602
[email protected]
Ernst Grote
Boterakker 2
9451 GS Rolde
0592 242 096
[email protected]
Voor meer info:
www.vvga.info/
www.erfgoed-knhm-arcadis.nl
De gestaag groeiende collectie van de Stichting
Cultureel Erfgoed (SCE) werd onlangs uitgebreid
met een wel heel bijzonder item: een prachtig
fotoboek met vergulde pagina’s (zie foto). Het boek
is bij de pensionering van Heidemij-directeur
Nengerman in 1911 geschonken door het personeel
en bevat projectfoto’s uit de periode 1900-1910.
En, al groeit de collectie van de stichting als gezegd
gestaag: mocht u over materiaal beschikken dat de
moeite waard lijkt (boeken, foto’s, documenten,
hulpmiddelen enz.), laat het niet verloren gaan en
neem contact op met Frank de Vries, Händelstraat 1,
6661 CM in Elst. Telefoon: 0481-351171; email: f.de.
[email protected].
Teksten en coördinatie:
Hoegen,
Tekst & Communicatie.
Amersfoort,
033-4450651,
[email protected].
Vormgeving en
reproductie:
OBS Vormgeving en Drukwerk
Heeft u kopij?
Neem dan contact
op met een van de
­redactieleden.
Uit de oude doos
Zuid Holland uitbreiding
Zestienhoven
Jan Hoitink
Brinkenhorst 20
6997 AT Hoog Keppel
0314 381 876
[email protected]
Albert van Rosmalen
Hurk 101
5403 LA Uden
0413 260 126
[email protected]
SCE verguld
Verbetering Kleine Vecht bij
Coevorden
Redactie
Zwembad in Swalmen Limburg