Presentaties seminar Pensioen

Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Actualia pensioenen
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
© 2014 Foederer PensioenConsultants
1
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
“Actualia pensioenen"
Bram Krijnen
Partner Foederer PensioenConsultants
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
© 2014 Foederer PensioenConsultants
2
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Programma
 Introductie
 Welke wijzigingen komen er op ondernemingen af?
 Wet verhoging AOW en pensioenrichtleeftijd 2014
 Wet Witteveen 2015
 Wat zijn de juridische aandachtspunten voor ondernemingen ?
 Arbeidsrechtelijke gevolgen
 Medezeggenschap
 Oplossingsrichtingen
 Wat zijn de financiële gevolgen voor ondernemingen ?
 Financiële effecten van wetgeving
 Financiële effecten van marktomstandigheden
 Oplossingsrichtingen
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
© 2014 Foederer PensioenConsultants
3
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Introductie






Actuarieel en pensioenjuridisch adviesbureau
Corporate praktijk en MKB praktijk
Team bestaand uit actuarieel adviseurs, pensioenjuristen en consultants
Onafhankelijk lid van Crowe Horwath International
Onderdeel top 20 accountantskantoor
Ruim 350 medewerkers, 10 kantoren in NL, 3 in België
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
© 2014 Foederer PensioenConsultants
4
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
‘Welke wetswijzigingen komen er op ondernemingen af?’
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
© 2014 Foederer PensioenConsultants
5
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Inleiding: pijlersysteem
Privé spaargeld / overwaarde
Privé
Derde pijler
Tweede pijler
Eerste pijler
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
Lijfrenten (fiscaal vriendelijk sparen)
Werkgeverspensioen (WG-WN)
Sociale zekerheid - AOW
© 2014 Foederer PensioenConsultants
6
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Ontwikkelingen eerste pijler
Privé spaargeld / overwaarde
Privé
Derde pijler
Tweede pijler
Eerste pijler
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
Lijfrenten (fiscaal vriendelijk sparen)
Werkgeverspensioen (WG-WN)
Sociale zekerheid - AOW
© 2014 Foederer PensioenConsultants
7
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Eerste pijler: AOW
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
© 2014 Foederer PensioenConsultants
8
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
AOW
 Met ingang van 1-4-2012: 65e verjaardag i.p.v. 1e dag van
de maand
 Verhoging AOW-leeftijd
 Wet verhoging AOW- en pensioenrichtleeftijd, 2019: 66 en
2023: 67
 Regeerakkoord ‘Bruggen slaan’, 2018: 66 en 2021: 67
 Geen flexibele AOW-leeftijd
 Jaarlijks besluit over verdere verhoging
 Koppeling aan de levensverwachting
 Als toekomstige levensverwachting in 2019 > 20,51
 Verdere verhoging met 3 maanden per 2024 (67 jaar en 3
maanden)
 (= huidige wijze verdere verhoging, indien versnelde verhoging
AOW-leeftijd, ook eerder besluit tot verdere verhoging)
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
© 2014 Foederer PensioenConsultants
9
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Ontwikkelingen tweede pijler
Privé spaargeld / overwaarde
Privé
Derde pijler
Tweede pijler
Eerste pijler
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
Lijfrenten (fiscaal vriendelijk sparen)
Werkgeverspensioen (WG-WN)
Sociale zekerheid - AOW
© 2014 Foederer PensioenConsultants
10
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Verzekeraar
Uitvoerder (verzekeraar)
Pensioenreglement
Uitvoeringsovereenkomst
PW
Werkgever
Werknemer
Pensioenovereenkomst
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
© 2014 Foederer PensioenConsultants
11
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Wettelijke aanpassingen per 1-1-2015 (algemeen)
Pensioenmaxima
2013
2014
2015
Maximum
pensioengevend
loon
n.v.t.
n.v.t.
€ 100.000
Pensioenleeftijd
67
66
65
Middelloon Eindloon
2,25%
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
2%
Middelloon Eindloon Middelloon Eindloon
2,15 %
1,99 %
1,84 %
1,90 %
1,76 %
1,63 %
1,875 %* 1,657 %*
1,739 % 1,536 %
1,616 % 1,428 %
© 2014 Foederer PensioenConsultants
12
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Wettelijke aanpassingen per 1-1-2015 (algemeen)
Pensioenmaxima
2013
2014
2015
Maximum
pensioengevend
loon
n.v.t.
n.v.t.
€ 100.000
Pensioenleeftijd
Middelloon
Eindloon
Partner
Pensioen
Wezen
pensioen
Partner
Pensioen
1,58%
1,4%
0,32%
0,28%
1,51%
1,33%
Franchise Eindloon €13.227,Franchise
€13.227,Middelloon
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
€13.449,€13.449,-
Wezen
Partner
pensioen Pensioen
0,30%
0,27%
1,313%
1,16%
Wezen
pensioen
0,263%
0,232%
€14.204
€12.552
© 2014 Foederer PensioenConsultants
13
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Maximale staffels tot 2015
21-25
100%
staffel II
(2007)
bruto
4%
7,2
Maximaal Maximaal Maximaal Maximaal
100%
100%
100%
100%
staffel II
staffel II
staffel II
staffel II
2009
2012
2015
2015
Netto 4% Netto 4% netto 4% netto 3%
6,0
5,3
4,7
8
25-30
8,8
7,3
6,4
5,7
9,3
30-35
10,7
8,9
7,8
6,9
10,8
35-40
13
10,9
9,5
8,4
12,5
40-45
15,9
13,3
11,6
10,2
14,6
45-50
19,5
16,3
14,2
12,5
17,0
50-55
24
20,0
17,4
15,4
19,8
55-60
29,7
24,8
21,5
18,9
23,3
60-65
37,2
31,1
26,8
23,6
27,7
65-66
n.v.t.
n.v.t.
31,5
27,7
31,5
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
© 2014 Foederer PensioenConsultants
14
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Gevolgen wetsaanpassingen
 Het te hanteren opbouw en staffelpercentages van de regeling dient getoetst te
worden aan fiscale mogelijkheden per 1-1-2015.
 Het opbouwpercentage voor nabestaandenpensioen dient getoetst te worden
aan de fiscale mogelijkheden per 1-1-2015.
 Pensioenopbouw voor salarisdeel boven € 100.000,- is niet meer mogelijk in de
huidige pensioenregeling. Er volgt een gewijzigde mogelijkheid per 1-1-2015 om
te sparen voor een oudedagsvoorziening.
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
© 2014 Foederer PensioenConsultants
15
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Werknemers 100K plus : Netto lijfrente
 Compensatie door extra brutosalaris
 Netto equivalent van bruto salaris wordt door wn aangewend voor aankoop van
netto lijfrente (vrijwillig)
 Netto lijfrente vrijgesteld van heffing box 3
 De premies zijn bij de netto lijfrente fiscaal niet aftrekbaar en de uitkering is
onbelast
 Flexibelere aanwending (niet per se levenslang) in 3e pijler product
 Max premie netto lijfrente gebaseerd op max 1,875% opbouw (middelloon)
 Aansluiting bij staffel 4 premieovereenkomst (obv 4%, ook 3% mogelijk)





In staffel 4 wordt uitgegaan van :
Opbouw ouderdomspensioen
Opbouw nabestaandenpensioen / wezenpensioen (dus in staffel)
Premievrijstelling bij arbeidsongeschiktheid
GEEN kosten
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
© 2014 Foederer PensioenConsultants
16
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Ontwerpbesluit netto pensioen (100k plussers)
 Ontwerpbesluit is 1 september jl naar Tweede Kamer gezonden, bevat de
volgende onderwerpen:
 Fiscale hygiëne (pensioenfondsen):
 bruto pensioen (basisregeling BPF) en nettopensioen niet vermengen
 Kosten apart toerekenen, gescheiden administratie, eigen premievaststelling
 Risico dat voorziening nettopensioen uitgeput raakt en tekort uit basisregeling moeten
komen
 Voorwaardelijke indexatie






Premie inzetten voor inkoop aanspraken in basisregeling mogelijk
Staffel obv 3% rekenrente mogelijk (was staffel obv 4%)
Toetsing verplichtstelling netto pensioen aan Europees recht
Keuzemogelijkheden werkgevers ten aanzien van uitvoerder
Werkgeversbijdrage van 10%
Verschillen tussen netto pensioen en nettolijfrente
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
© 2014 Foederer PensioenConsultants
17
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Inleg in netto pensioen / lijfrente
Netto pensioen 3%
Netto lijfrente
(maximaal)
pensioen 4% (maximaal)
21-25
4,6
2,7
25-30
5,3
3,3
30-35
6,0
3,9
35-40
6,9
4,7
40-45
8,0
5,7
45-50
9,2
6,8
50-55
10,6
8,3
55-60
12,2
9,9
60-65
14,0
11,9
65-66
15,3
13,5
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
© 2014 Foederer PensioenConsultants
18
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Rekening houden met
1. Verschil staffel II en staffel IV
Bovenop staffel II komt
 Administratiekosten
 Premie voor premievrijstelling bij arbeidsongeschiktheid
 Premie voor nabestaandenpensioen
 Opslagen
Bovenop 2015 netto lijfrentestaffel (obv staffel IV) komt
 Administratiekosten
 Premie voor premievrijstelling bij arbeidsongeschiktheid
 Opslagen
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
© 2014 Foederer PensioenConsultants
19
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Netto lijfrente (voorlopige verschillen)
3e pijler
2e pijler
Vrijwilligheid
Vrijwillige regeling
Vrijwillige regeling
Bijdrage
Werknemers en niet werknemers
(ZZP-ers en resultaatgenieters)
Werknemers
Financiering
Uit netto inkomen (wn >100K sal)
Uit netto inkomen (wn >100K sal)
Werkgevers bijdrage
Mogelijkheid
Let op gelijke behandeling
Mogelijkheid
Let op gelijke behandeling
Verplichte wg bijdrage mogelijk :
afhankelijk van wijze waarop BPF
regeling uitvoert
Karakter
DC regeling, aankoop aanspraak kan
PF : zuiver DC regeling
Risicodrager
Risico’s door verzekeraars gedragen
Risico’s door PF gedragen
Tenzij DNB ingrijpt: verplichte
herverzekering PVI en PP
Fiscale begrenzing
Alleen staffel 4 (4% rekenrente)
Staffel obv 3% en 4% rekenrente
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
© 2014 Foederer PensioenConsultants
20
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Netto lijfrente (voorlopige verschillen)
3e pijler
2e pijler
Aanvullende voorwaarden
-
Gescheiden administratie netto lijfrente
Shoppen?
Afhankelijk van product
PF zal dit niet toestaan
Uitvoerder
Verzekeraar, bank of
beleggingsinstelling
PF of verzekeraar
Medische keuring
Toegestaan
Niet toegestaan
Productsoort
Lijfrente volgens Wft
Pensioenwet Pensioen
inkomensvoorzieningen
Oudedagslijfrente,
nabestaandenlijfrente, tijdelijke
lijfrente.
Ouderdomspensioen, partnerpensioen,
wezenpensioen,
arbeidsongeschikheidspensioen
Kring van gerechtigden
Elke willekeurige begunstigde die
verzekeringnemer heeft aangewezen
Werknemer, gewezen werknemer,
partner, gewezen partner, kinderen
Vererving
Kan wel vererven (banksparen)
Kan niet vererven
Uitkeringsvormen
Levenslange of tijdelijke uitkering die
vast en gelijkmatig is in geld of
beleggingseenheden
Levenslange uitkering in geld
Afkoop
Mogelijk, sanctiemaatregel : voordeel
box 3 wordt ‘ teruggehaald’ over een
periode van 10 jaar
Geen afkoop mogelijk
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
© 2014 Foederer PensioenConsultants
21
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Punt van nader onderzoek / voorbehouden
 Een leeftijdsafhankelijke staffel leidt in beginsel tot onderscheid op grond van
leeftijd.
 In de wet gelijke behandeling wordt hier een uitzondering op gemaakt voor
pensioenregelingen
 Omdat de gestaffelde looncompensatie geen pensioenregeling betreft maar een
compensatie is in de vorm van loon kan geldt de pensioenuitzondering niet en
kan er sprake zijn van ongerechtvaardigde leeftijdsdiscriminatie.




Uitvoerders komen nog met definitieve producten.
Effect nabestaandenpensioen / wezenpensioen
Premievrijstelling bij arbeidsongeschiktheid
Uitzonderingsbepaling Wet medische keuringen niet van toepassing bij prive
voorzieningen, dus keuring mogelijk (i.t.t. pensioen)
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
© 2014 Foederer PensioenConsultants
22
Boels
Zanders
Advocaten
23
Wijziging pensioenregelingen
Mr. R.J.C. Brouwer
24
4 november 2014
Wijziging pensioenregelingen
25
-
Juridische hobbel: arbeidsvoorwaarden wijzigen
-
Leerstuk: (eenzijdig) wijzigen van de arbeidsvoorwaarden
Rol Ondernemingsraad?
26
•
Instemmingsrecht OR ex art. 27 WOR
•
CAO?
•
Bedrijfstak Pensioenfonds?
Juridische mogelijkheden om
arbeidsvoorwaarden eenzijdig
te wijzigen
•
Individuele wijziging
•
Collectieve wijziging
27
Individuele wijziging van de arbeidsvoorwaarden
28
•
Art. 7:613 BW en artikel 19 Pensioenwet.
•
Heeft de werkgever een zodanig zwaarwichtig belang bij de
wijziging dat het belang van de werknemer naar redelijkheid en
billijkheid moet wijken?
•
Bewijslast ligt bij de werkgever.
Individuele wijziging van de arbeidsvoorwaarden
•
Heeft de OR met de wijziging ingestemd? Mogelijk ten voordele van werkgever. Maar:
•
Alle feiten en omstandigheden spelen een rol.
•
Kantonrechter Heerenveen 13 februari 2013, JAR 2013/112:
“Vervolgens stelt de kantonrechter vast dat in de pensioenovereenkomst van de
werkgever een eenzijdig wijzigingsbeding in de zin van artikel 19 Pensioenwet is
opgenomen. De werkgever heeft weliswaar een belang bij harmonisatie van de
pensioenvoorwaarden van de werknemers binnen de onderneming c.q. het concern,
maar het belang is niet zodanig zwaarwegend dat het belang van de betrokken
werknemers bij handhaving van de bestaande pensioenvoorwaarden daarvoor naar
maatstaven van redelijkheid en billijkheid zou moeten wijken.”
•
Gerechtshof Arnhem 15 maart 2011, RAR 2011/99:
“Bezien in samenhang met het onderhavige bescheiden financiële belang van Fundeon
en de beperkte en steeds beperkter wordende groep werknemers om wie het gaat, zijn
deze belangen echter niet zodanig zwaarwegend dat het individuele belang van
appellante bij handhaving van het reglement daarvoor naar maatstaven van
redelijkheid en billijkheid moet wijken.”
29
Individuele wijziging van de arbeidsvoorwaarden
•
Geen eenzijdig wijzigingsbeding? Art. 7:611 BW (goed
werknemerschap).
•
HR 26 juni 1998, NJ 1998, 767 (Taxi Hoffman):
– “van een werknemer kan verlangd worden dat hij, op grond
van art 7:611 BW, op een redelijk voorstel van de werkgever,
verband houdende met gewijzigde omstandigheden op het
werk, in het algemeen positief behoort in te gaan en dergelijke
voorstellen alleen mag afwijzen wanneer aanvaarding ervan
redelijkerwijs niet van hem kan worden verwacht”
30
Individuele wijziging van de arbeidsvoorwaarden
•
HR 11 juli 2008, LJN: BD1847 (Stoof/Mammoet). Drie stappen:
1. Is er sprake van gewijzigde omstandigheden die nopen
tot een wijziging van de overeenkomst?
2. Is het gedane voorstel tot wijziging van de overeenkomst in
het licht van alle omstandigheden van het geval redelijk?
3. Kan aanvaarding van het voorstel in redelijkheid van de
werknemer worden gevergd?
31
Collectieve wijziging van de arbeidsvoorwaarden
•
Geen eenzijdig wijzigingsbeding in de arbeidsovereenkomst?
Art. 6:248 lid 2 BW:
“een tussen partijen als gevolg van de overeenkomst geldende
regel is niet van toepassing, voor zover dit in de gegeven
omstandigheden van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar zou
zijn.”
•
32
Rechter toetst uiterst terughoudend. Bijvoorbeeld: HR 25 februari
2000, JAR 2000/85
Praktijkvoorbeelden
•
Invoering Wet VPL 1 januari 2006;
•
Invoering van de
Zorgverzekeringswet 1 januari
2006;
•
Wijziging Oort-wetgeving in 1990.
33
Invoering Wet VPL per 1 januari 2006
•
Hof Arnhem, 26 augustus 2008, LJN: BH1421:
“De door Haskoning en SPH geschetste fiscaal nadelige gevolgen van handhaving van het TOP,
zoals hiervoor weergegeven, zijn als zodanig door [appellanten] niet althans onvoldoende
gemotiveerd betwist. Die gevolgen vormen naar het oordeel van het hof voor Haskoning als
werkgever een zodanig zwaarwichtig belang voor afschaffing van die regeling – waarvoor
toestemming van de ondernemingsraad was verkregen – dat het belang van [appellanten] dat
door de wijziging zou worden geschaad, daarvoor naar maatstaven van redelijkheid en
billijkheid moest wijken.”
•
Hof Den Haag, 29 juni 2010, LJN: BM9719:
“Het enkele feit dat het fiscaal regiem er toe leidt dat de toezegging niet langer in de vorm van
prépensioen mag worden opgebouwd – omdat dit tot bovenmatigheid zou leiden – brengt niet
mee dat de bijdrage waartoe Arkema zich bij het Sociaal Plan heeft verbonden ook van tafel is.
In het licht van art. 7:611 jo. 6:248 BW zal eerst moeten worden bezien of een ander niet op
andere wijze – allereerst binnen de pensioensfeer – “in het vat gegoten” kan worden.”
•
Hof Amsterdam, 27 juli 2010, LJN: BN9262:
“Het uitgangspunt van de kantonrechter dat een nieuwe regeling ten opzichte van de oude
regeling kostenneutraal moet zijn is juist.”
34
Invoering Zorgverzekeringswet
per 1 januari 2006
•
35
Eenzijdige wijziging van de op dat
moment geldende
ziektekostenregelingen.
Invoering Zorgverzekeringswet per 1 januari 2006
•
Kantonrechter Leiden 9 augustus 2006
–
36
Vordering voor zover deze betrekking heeft op de periode na 1 januari 2006:
• Met invoering Zorgverzekeringswet per 1 januari 2006 is een nieuwe situatie
ontstaan;
• Geringe inkomsteffecten voor de werknemer;
• Door werkgever voorstel gedaan tot vervangen van bestaande regeling door de
nieuwe Zorgverzekeringswet;
• Dit voorstel werd redelijk geacht;
• Werknemer mag voorstel in alle redelijkheid niet afwijzen;
• Vordering die betrekking heeft op een periode na 1 januari 2006 wordt
afgewezen.
Invoering Zorgverzekeringswet per 1 januari 2006
•
Kantonrechter Delft 30 november 2006
‐
‐
•
Afweging
‐
‐
‐
‐
‐
‐
‐
‐
‐
37
Gewenste eenzijdige wijziging arbeidsvoorwaarden in de collectieve sfeer;
Geen eenzijdig wijzigingsbeding: art 6:248 lid 2 BW van toepassing.
De wijziging vloeit voort uit een wetswijziging;
Voorkomen moet worden dat de werkgever dubbele lasten moet dragen;
De toepasselijke CAO gaat ervan uit dat invoering van de Zorgverzekeringswet
voor de werkgever kostenneutraal moet zijn;
De OR heeft met de wijziging ingestemd;
Er is sprake van een wijziging van secundaire arbeidsvoorwaarden;
Er is geen overleg gevoerd;
Er is een beperkte afbouwregeling;
Wijziging is zeer laat aangekondigd;
Onduidelijk of de kosten voor werkgever onaanvaardbaar zouden stijgen.
Invoering Zorgverzekeringswet per 1 januari 2006
•
Gerechtshof Amsterdam 28 december 2010, JAR 2011/37:
“Werkgever trekt de bijdrageregeling voor de oud-werknemers in,
met een overgangsregeling. De oud-werknemers mochten niet
verwachten dat de bijdrageregeling ongewijzigd zou voortduren
ingeval de cao-bijdrageregeling zou komen te vervallen. De
intrekking van de regeling is niet in strijd met goed
werkgeverschap, gelet op overgangsregeling.”
38
Invoering Zorgverzekeringswet per 1 januari 2006
•
Gerechtshof Amsterdam 13 augustus 2013, JAR 2013/255:
“Een cao heeft naar zijn aard een korte houdbaarheid en is aan
wijziging onderhevig. Het hof is van oordeel dat in casu de
ingrijpende wijziging van het zorgstelsel in 2006 het stopzetten
van de bijdrage rechtvaardigde. Er is geen overeenkomst tot
stand gekomen inhoudende dat de gepensioneerde werknemers
onvoorwaardelijk en levenslang recht zouden hebben op een
werkgeversbijdrage in de ziektekosten. Daarnaast is de
werkgever met de door hem getroffen overgangsregeling in
voldoende mate aan de belangen van de gepensioneerde
werknemers tegemoetgekomen. Het hof bekrachtigt het vonnis
van de kantonrechter.”
39
Wijziging Oort-wetgeving
begin jaren ‘90
•
40
Boven een bepaald bedrag kunnen
kilometervergoedingen niet meer
belastingvrij worden verstrekt.
Noopt tot eenzijdige wijziging
arbeidsvoorwaarden.
Wijziging Oort-wetgeving begin jaren ‘90
•
Hoge Raad ‘s-Gravenhage 10 mei 1996 (JAR 1996/193):
“De Kantonrechter heeft geoordeeld dat de redelijkheid en
billijkheid meebrengen dat de gevolgen van de Oort-wetgeving
tussen partijen worden verdeeld. De Rechtbank heeft dit oordeel
bekrachtigd. De Hoge Raad overweegt dat de wet niet verhindert
dat de gevolgen van een wetswijziging als de onderhavige op
grond van de redelijkheid en billijkheid tussen partijen verdeeld
worden. Voorts overweegt de Hoge Raad dat geen rechtsregel
zich ertegen verzet dat een werkgever zich ertoe verplicht een
bepaald bedrag netto te betalen in die zin dat hij de loonbelasting
en de sociale premies voor zijn rekening neemt.“
41
Fiscale wijzigingen zijn op zichzelf niet zonder meer
een zwaarwegend belang.
Feiten en omstandigheden die de zaak inkleuren zijn onder meer:
42
•
Is sprake van een onevenredige verzwaring van de werkgeverslasten?
•
Instemming OR?
•
Gaat de wetgever zelf uit van aanpassingen in de verhouding tussen werkgever en
werknemer?
•
Wat was de oorspronkelijke bedoeling van partijen?
•
Welke belangen van de werknemer worden geschaad?
•
Is er een overgangsregeling getroffen?
Piepsysteem
•
Hoge Raad 12 februari 2010, JAR 2010/71:
“De vraag of een overeenkomst als bedoeld is tot stand gekomen,
moet in beginsel worden beantwoord aan de hand van de algemene
regels voor de totstandkoming van een (nadere) overeenkomst, zij het
dat, gelet op de aard van de rechtsverhouding tussen werkgever en
werknemer, de werkgever slechts er op mag vertrouwen dat een
individuele werknemer heeft ingestemd met een wijziging van zijn
arbeidsvoorwaarden die voor hem een verslechtering daarvan inhoudt,
indien aan de werknemer duidelijkheid over de inhoud van die
wijziging is verschaft en op grond van verklaringen of gedragingen van
de werknemer mag worden aangenomen dat deze welbewust met de
wijziging heeft ingestemd.”
43
Samengevat:
44
•
Wetswijziging rechtvaardigt onder omstandigheden wijziging
arbeidsvoorwaarden, maar fiscale wijzigingen zijn niet zonder
meer een zwaarwegend belang.
•
Bij wijziging arbeidsvoorwaarden spelen verschillende factoren,
waaronder een overgangsregeling, een rol.
•
De rol van de ondernemingsraad is belangrijk en kan voor
draagvlak zorgen. Evenwel bindt de ondernemingsraad de
individuele werknemer niet.
•
Pas op voor “piepsysteem”.
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Gevolgen voor ondernemingen en werknemers
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
© 2014 Foederer PensioenConsultants
45
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Wettelijke aanpassingen per 1-1-2015 (algemeen)
Pensioenmaxima
2013
2014
2015
Maximum
pensioengevend
loon
n.v.t.
n.v.t.
€ 100.000
Pensioenleeftijd
67
66
65
Middelloon Eindloon
2,25%
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
2%
Middelloon Eindloon Middelloon Eindloon
2,15 %
1,99 %
1,84 %
1,90 %
1,76 %
1,63 %
1,875 %* 1,657 %*
1,739 % 1,536 %
1,616 % 1,428 %
© 2014 Foederer PensioenConsultants
46
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Effect werknemers
Werknemers met salaris <100 k
 Effect van 2014 naar 2015 : -/- 13% (bij maximale regeling)
(van 2,15% op 67 jaar naar 1,875% op 67 jaar)
 Effect van 2013 naar 2015 : -/- 26%
(van 2,25% op 65 jaar naar 1,657% op 65 jaar)
 NB uitgaande van maximale regeling en van pensioenleeftijd 67 in
huidige regeling
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
© 2014 Foederer PensioenConsultants
47
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Effect werknemers
Werknemer met salaris >100 k








Salaris
150.000,Franchise
15.000,Grondslag
135.000,Opbouw 2,15%
2.902,- p/jr (tot 67 jr)
Toekomstige diensttijd
22 jaar
Te bereiken diensttijd
32 jaar
Ouderdomspensioen toekomst
63.855,- (67)
Nabestaandenpensioen (70%)
60.480 (risicobasis)
(1,4% *32 dienstjaren te bereiken * PG)
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
© 2014 Foederer PensioenConsultants
48
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Effect werknemers
Werknemer met salaris >100 k






Salaris
Maximum
Franchise
Grondslag
Toekomstige diensttijd
Opbouw 1,875%
 Ouderdomspensioen toekomst
 Nabestaandenpensioen
150.000,100.000,15.000,85.000,22 jaar (tot 67)
1.594,- pjr
35.062,- (67)
35.686,-
(1,312% *32 dienstjaren te bereiken* PG)
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
© 2014 Foederer PensioenConsultants
49
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Effect werknemers




Ouderdomspensioen
45% achteruitgang (-/- €28.793 levenslang)
Nabestaandenpensioen
41% achteruitgang (-/-€ 24.794 levenslang)
 Geleidelijk effect ouderdomspensioen
 Direct effect nabestaandenpensioen
NB arbeidsongeschiktheidspensioen valt
buiten wetswijziging
 Let op!
 Als regeling nog op 65 jaar staat dan is effect
nog groter
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
© 2014 Foederer PensioenConsultants
50
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Effect op verzekerde aanspraak in 2015
 Compensatiemogelijkheden verlaging NP
 Overgang naar middelloon toezegging in plaats van eindloon (voor NP)
 Lagere franchise mogelijk
 Hoger opbouwpercentage mogelijk
 Geïndexeerde aanspraak verzekeren (na ingang)
 Salariscompensatie
 To do: onderzoek naar uitvoeringsmogelijkheden
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
© 2014 Foederer PensioenConsultants
51
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Praktijk
 Vooralsnog wachten op invulling van nadere regels
omtrent netto pensioen
 Producten worden dus niet aangeboden door
uitvoerders
 Wel signalen dat PVI en NP meegenomen worden in
nieuwe proposities
 Vrijwillige regeling : Risico’s worden niet collectief
gedragen
 Daling NP heeft wel direct gevolg per 1-1-2015
 Tijdelijke oplossingsrichting is om
 Collectieve risicoverzekering te sluiten om verlies
aan NP dekking op te vangen
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
© 2014 Foederer PensioenConsultants
52
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Compensatie
 Let op als regeling nog op 65 jaar staat:
 Is een aanspraak van 10.000 vanaf 65 jaar net zoveel waard als
een aanspraak van 11.000 vanaf 67 jaar?
 Hoe vergelijk ik deze 2 waarden?
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
© 2014 Foederer PensioenConsultants
53
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Compensatie
Contant
maken
naar
1-1-2015
Te bereiken aanspraken
berekend met prognose voor:
• Carrière
• Inflatie
• Loonindex
Uitstel naar 67 jaar
Te bereiken
Pensioenaanspraken
op 65 jaar
Te bereiken
Pensioenaanspraken
op 67 jaar
Te bereiken
Pensioenaanspraken nieuwe
pensioenregeling
Oude pensioenregeling met pensioenleeftijd 65
Nieuwe voorgestelde pensioenregeling
1-1-2015
65 jaar
Delta
Contant
maken
benodigde
waarde op
67 jaar
67 jaar
Compensatiebedrag
- Maandelijks vast bedrag bepalen zodanig dat het verschil in waarde tussen de pensioenaanspraken op 67
jaar bereikt wordt.
- Maandelijkse bedrag wordt bij het in dienst zijn uitgekeerd tot 67-jarige leeftijd.
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
© 2014 Foederer PensioenConsultants
54
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Compensatie
 Antwoord hierop:
Huidige regeling:
 Let op: opbouw eindigt vanaf 65 jaar
 Aanspraak van 10.000 vanaf 65 uitstellen naar 67 jaar:
10.000 x 1,15 = 11.500 (vanaf 67 jaar)
Nieuwe regeling
 Toekomstige opbouw: 11.000,- (vanaf 67 jaar)
 Conclusie: achteruitgang
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
© 2014 Foederer PensioenConsultants
55
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Argumenten werknemers / OR
 Pensioen is een loonbestanddeel met een
waarde, net als salaris
 Fiscale behandeling pensioen is weliswaar
‘anders’ (premie aftrekbaar, uitkering belast),
maar voorstel om regeling te versoberen is
vergelijkbaar met verminderen van salaris
(werkgever vermindert alleen toekomstig
salaris)
 Pensioen is geen fiscale maar arbeidsrechtelijke afspraak
 Vanuit Pensioenwet en Burgerlijk Wetboek
verzet niets zich tegen continuering hogere
opbouw
 Wetswijziging leidt tot premievrijval werkgever
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
© 2014 Foederer PensioenConsultants
56
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Compensatiemogelijkheden
Binnen pensioenregeling




Deel ‘Netto pensioen’ (2e pijler)
Optimaliseren pensioenregeling (opbouw% omhoog)
Eigen bijdrage omlaag
Indexatie van aanspraken (middelloon)
Buiten pensioenregeling
 Looncompensatie (bonus)
 Netto lijfrente (3e pijler)
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
© 2014 Foederer PensioenConsultants
57
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Risico werkgevers?
 Heb een goed inzicht in de (economische) effecten van de
compensatietoezegging:
 Moet ik volledig compenseren?
 Wat doet de benchmark?
 Wat compenseer ik?:
 Achteruitgang in aanspraken?
 Achteruitgang in economische waarde?
 O.b.v. lastenvrijval?
 Let op rekening houden met stijging van pensioenlasten a.g.v. stijgende
leeftijd
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
© 2014 Foederer PensioenConsultants
58
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Voorbeeld compensatiemethode
Verschil in waarden eigen bijdragen
(oud en nieuw)
+
_
Verschil in waarden aanspraken
(oud en nieuw)
+
_
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
© 2014 Foederer PensioenConsultants
59
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
∆ CW eigen
bijdrage
Name
∆ CW
pensioen
Aanspraken
Verschil
Per jaar
tot PD
% van
pensioen
grondslag
Positief /
negatief
A
90.000
-/- 50.000
40.000
2.300
6.5%
Positief
B
230.000
-/- 310.000
-/- 80.000
4.350
-/- 4,5%
Negatief
A
B
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
© 2014 Foederer PensioenConsultants
60
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Risico werkgevers?
 Risico dat werknemer / OR niet instemt
 Risico van dwaling
 Gevolg: werknemer vordert nakoming van oude regeling of vordert
schadevergoeding




Dus laat werknemer zien wat de gevolgen zijn
Informatiesessie
Reële aannames
Voldoende tijd om in te stemmen (1 mnd)
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
© 2014 Foederer PensioenConsultants
61
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Rol verzekeraar
 Verzekeraar dient vanuit zijn zorgplicht de
regeling binnen de fiscale kaders te houden
 Toetst enkel of regeling past
 Stuurt (in Q3/ Q4) een schrijven met benodigde
aanpassingen obv negatieve optie
 Aanpassingen moeten passen binnen
uitvoeringsmogelijkheden verzekeraar
 ‘overleg met uw werknemers’
 NB verzekeraars voeren 40.000-65.000
verzekerde regelingen uit.
 Is aanpassing 2014 nodig geweest? Zo nee,
dan wellicht ook nog aanpassen van 65 naar
67 jr.
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
© 2014 Foederer PensioenConsultants
62
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Andere vraagstukken
Naast fiscale wetswijziging speelt er ook vaak (op korte termijn):
 Contractverlenging (invloed op lasten)
 Wens om regeling te wijzigen van middelloon naar
premieovereenkomst
 Wijziging eigen bijdrage: 50% premie staat op gespannen voet met
gelijke behandelingswetgeving!
 Beschikbare premie: omzetting van bruto staffels naar netto (a.g.v.
eisen m.b.t. transparantie)
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
© 2014 Foederer PensioenConsultants
63
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Aandachtspunten
 Start op tijd!!! Het is complexe materie
 Krijg inzicht in uw juridische positie
(voorbehoud, compensatie)
 Krijg inzicht in de economische gevolgen
(nieuwe lasten, lasten compensatie)
 Hanteer goed werkgever en
werknemerschap (o.a. redelijk voorstel)
 Combineer eventueel andere
pensioenvraagstukken
 Zorg voor expliciete instemming (wn en
OR)
 Kortom : zorg voor een plan!
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
© 2014 Foederer PensioenConsultants
64
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Gevolgen praktijk
 Aanpassing pensioenovereenkomsten (wg – wn)
 Pensioenrichtleeftijd?
 Opbouwpercentage/staffel?
 Franchise?
 Compensatie?
 Aanpassing arbeidsovereenkomsten (wg – wn)
 Aanpassing uitvoeringsovereenkomst (wg – uitvoerder)
 Aanpassing pensioenreglement (uitvoerder – wn/deelnemer)
 Instemming? OR en/of werknemers?
 Tijdig! (sanctie: belaste aanspraak, max. 72% heffing)
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
© 2014 Foederer PensioenConsultants
65
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Samengevat:
Wetswijziging rechtvaardigt onder omstandigheden wijziging
arbeidsvoorwaarden, maar fiscale wijzigingen zijn niet zonder meer
een zwaarwegend belang.
Bij wijziging arbeidsvoorwaarden spelen verschillende factoren,
waaronder een overgangsregeling, een rol.
De rol van de ondernemingsraad is belangrijk en kan voor draagvlak
zorgen. Evenwel bindt de ondernemingsraad de individuele werknemer
niet.
Pas op voor “piepsysteem”.
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
© 2014 Foederer PensioenConsultants
66
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Resumé
 Fiscale wetswijziging leidt tot versobering per 1-1-2015 (13% t.o.v.
2014, 29% t.o.v. 2013)
 Effect op 100K plus salarissen is nog groter
 Fiscale wetswijziging grijpt niet (automatisch) in op de
arbeidsovereenkomst
 Wijziging arbeidsvoorwaarden is vaak nodig
 Eenzijdig wijziging kan alleen in uitzonderlijke situaties
 Compensatie zal in veel gevallen nodig zijn
 Redelijkheid werknemer en werkgever
 Cao / BPF : verantwoordelijkheid sociale partners
 Verzekerd (basis /excedent): verantwoordelijkheid werkgever
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
© 2014 Foederer PensioenConsultants
67
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Vragen?
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
© 2014 Foederer PensioenConsultants
68
Foederer PensioenConsultants
Member Crowe Horwath International
Contactpersoon
Pensioenjuristen | Actuarieel specialisten | Consultants
© 2014 Foederer PensioenConsultants
69

Download Report