Font?
Hoe maak je een
Onderzoeksverslag
Nick Lutgerhorst
Studentnr.:1603912
Datum: 13-06-2014
Docent: Tom Wolvers
Vorm:Presentatie
Hoe maak je een Font? _1
Inhoudsopgave
Inleiding03
Wat is het verschil tussen een lettertype en een font?
04
Hoe zit de anatomie van een lettertype in elkaar?
05
Wat is het verschil tussen Truetype, Opentype en Postscript?
08
Welke font editing software is er op de markt en wat 10
zijn de verschillen?
Fontforge11
Fontcreator12
Fontlab Typetool13
Fontlab Studio14
Eindconclusie17
Bronnen18
Zelfreflectie19
Bijlage A: Mijn eerste font20
aa
Inleiding
Motivatie
Het zit al een tijd in mijn hoofd en ik wil dit al een hele tijd uitzoeken. Hoe maak je je eigen font?
Wat komt daar bij kijken? Welke software programma’s zijn daar goed voor geschikt? Wanneer
heb je een goed lettertype? Wat is de fase van een analoge letter naar een digitale font? Hoe zat
dat ook al weer met de anatomie van de letterkunst? En vooral ook de vraag: hoe toegankelijk is
het om een eigen font te maken zonder daar al enige kennis over te hebben?
Ik wil graag weten hoe je een font kunt maken. Daarvoor kan ik deze seminar mooi gebruiken
om hierover kennis op te doen en dit uit te zoeken. De kennis die ik hierbij op doe kan ik later
gebruiken en toepassen als vormgever. Ik verwacht niet dat ik na deze seminar al direct alle
mogelijkheden op font creatie gebied beheers of ken. Ik zie het als een mooi begin waarin ik kan
onderzoeken welke programma’s er op de markt zijn, welke functies belangrijk zijn en hoe ze
werken voor beginners.
Relevantie
Als cmd’er of grafisch ontwerpen sta je vaak voor de keuze welke font je gaat gebruiken. Soms is
het een hele zoektocht om precies de juiste te vinden. Ook bij het ontwerpen van een identiteit is
de keuze van de typografie erg belangrijk, het straalt een hele hoop uit en zou direct veel vertellen
over het merk of product.
Soms kun je net niet helemaal de font vinden wat je voor ogen hebt, of je wilt een font iets aan
passen naar eigen wensen. Dan is het fijn als je je eigen lettertype kan maken. Tenslotte zijn er
veel grote merken die een bestaand lettertype eigen hebben gemaakt door de letters iets aan te
passen naar hun eigen gewenste stijl.
Cmd’ers, en dan voornamelijk diegene die zich bezig houden met ontwerpen, kunnen naar mijn
mening deze kennis gebruiken en inzetten op hun werkgebied.
Hoofdvraag
Even snel samengevat; ik wil onderzoeken hoe ik (lees: iemand zonder ervaring) mijn/zijn eigen
font kan maken en welke middelen daarvoor nodig zijn. Om de juiste termen te gebruiken en wat
vooronderzoek te doen voor we een programma induiken, ga ik eerst de anatomie van de letter
onderzoeken. Vervolgens de software programma’s uitzoeken en kijken wat de verschillen zijn.
Daarna kies ik naar mijn mening het prettigste programma uit en ga ik uitzoeken hoe ik mijn eigen
font kan maken. Met die insteek kom ik uit op mijn hoofdvraag:
Hoe gebruik je font editing software als beginner voor het maken van je eigen font?
Deelvragen
Zoals ik net al aangaf is er een vooronderzoek nodig om uiteindelijk bij de hoofdvraag uit te
komen. Dit vooronderzoek kun je onderscheiden door een aantal deelvragen:
Wat is het verschil tussen een lettertype en een font?
Hoe zit de anatomie van een lettertype in elkaar?
Wat is het verschil tussen Truetype, Opentype en Postscript?
Welke font editing software is er op de markt en waar zitten de verschillen in?
Deliverables
Kennis over de anatomie van de letterkunst om zelf aan de slag te gaan.
Toenadering en uitleg van de verschillende programma’s om lettertypes te maken
Een video tutorial om te leren hoe je een eigen font kunt maken in Fontlab Studio
Hoe maak je een Font? _3
Wat is het verschil tussen een lettertype en een font?
Lettertype of font
Wanneer spreek je over een lettertype en wanneer over een font? Voor mij is dit al lange tijd een
onzekerheid wat ik nooit verder heb uitgezocht. Ik dacht altijd dat het verschil voornamelijk zat in
de taal. Maar dat is niet helemaal waar. Er is een verschil.
Lettergroep
Als je zou kijken uit het perspectief van een vormgever die keuzes moet maken in typografie, dan
begint het met de lettergroep (typeface categorie). De lettergroep is een categorie van lettertypes
die overeenkomsten vertonen, oftewel: het soort letter. Een aantal veel gebruikte lettergroepen
zijn:
Serif (schreef):
Sans-Serif (schreefloos):
Display of Decorative:
Calligraphy:
Script of Brush:
Bembo Std
Gotham
Heavy data
Orotund heavy
Blackjack
Lettertype of letterfamilie
Wanneer de vormgever zijn keuze heeft gemaakt in de lettergroep. Dan krijg je de keuze in de
lettertypes of de letterfamilies (typeface of font family). Dat is een hele set aan verschillende
letters, die aangeduid worden met een naam. Zoals bijvoorbeeld de Helvetica of de Futura.
Wanneer er dus gesproken wordt over een lettertype of een letterfamilie zoals de Helvetica,
dan spreek je over de hele collectie, alle diktes van light tot black, italic of regular, condensed of
extended etc.
Font
Een font is een gradatie binnen een lettertype. Wanneer jij een stuk tekst typt in een programma
als Indesign. Dan kies je het font uit dat je wilt gebruiken, bijvoorbeeld de Avenir LT Std 45 Book
italic. Dan is Avenir LT Std het lettertype en 45 Book in italic het font. Er wordt wel gezegd dat de
lettergrootte (corpsgrootte) er ook mee te maken heeft. Dit komt alleen ten spraken wanneer je
een font in gebruik neemt en bijvoorbeeld niet wanneer je een font wilt aanschaffen.
Lettertype of Letterfamilie: Bembo Std
Ab Ab Ab Ab Ab Ab Ab Ab
Font
Font
Font
Hoe maak je een Font? _4
Hoe zit de anatomie van een lettertype in elkaar?
Anatomie
x- en de andere hoogtes
Een goed font is consistent in de hoogte van de karakters. Er zijn vijf hulplijnen die getrokken
kunnen worden om de consistentie en daarmee ook het uiterlijk van de letter te bepalen. Deze
hulplijnen geven aan tot waar een bepaald karakter door loopt.
De eerste lijn is de basislijn, waar alle letters op leunen. Dit is min of meer de schrijflijn. De 2e lijn
is de lijn van de x-hoogte die de hoogte aan geeft van de onderkast letter x uit het font. Tussen
de basislijn en de x-hoogte bevinden zich de karakters uit het font. Boven de x-hoogte zit nog een
hulplijn voor de kapitalen, deze heet daarom ook de Kapitaalhoogte. Alle (grote) kapitalen uit het
font lopen door tot deze hoogte.
De overige lijnen zijn voor de karakters die onder de basislijn of boven de x-hoogte uitkomen. Het
gedeelte van een karakter dat onder de basislijn uit komt noem je een lus of een staart, afhankelijk
van de vorm. De lijn wordt getrokken tegen het uiteinde van de lus of staart, deze lijn wordt in het
Nederlands de staartlengte genoemd maar het staat beter bekend als de descender.
De lijn die boven de x-hoogte en boven de kapitaalhoogte uit komt is de stokhoogte of de
ascender. Deze geeft de hoogte aan van de stok of de boog van een letter.
Hoe maak je een Font? _5
Anatomie
Als al deze lijnen zijn getrokken dan kun je je font consistent ontwerpen. Er is geen vastgestelde
waarde voor deze hulplijnen. Het is aan de letterontwerper wat voor sfeer hij aan de font wilt
geven of waar de font voor bedoelt is. Een font met een hoge x waarde zoals de Helvetica, doet
het meestal goed als display font voor koppen en titels. Maar het leest minder prettig bij grote
stukken tekst omdat de descender en ascender in verhouding een stuk kleiner zijn. Fonts met een
kleine x-hoogte doen het daarin tegen vaak wel goed als broodtekst en minder als displayfont.
Kapitalen, Boven- en Onderkast letters
(Capitals, Uppercase and Lowercase)
De term bovenkast- en onderkast letter kom je tegenwoordig niet zo heel veel meer tegen. Het is
een benaming voor de hoofdletter en de kleine letter dat refereert naar de oude boekdrukkunst
met loden letters. De kleine letters lagen in de onderste laden van de letterkast omdat deze
verreweg het meest gebruikt werden. Daarom werd het in die tijd onderkast en bovenkast letters
genoemd. Toen de digitale tijdperk voor de letter begon, is deze term blijven bestaan.
Kapitaal is al een lange tijd hetzelfde als een hoofdletter of bovenkast letter. Alleen de benaming
is anders en refereert naar de Romeinse tijd waar letters rechtlijnig en ‘kapbaar’ in steen werden
gehakt.
Dan heb je ook nog de klein kapitalen, dit zijn verkleinde kapitalen op de x-hoogte. Deze letters zijn
soms nog wel iets groter als de normale onderkast letter maar hebben wel dezelfde dikte. Het is
dus een verkorte maar meestal niet verslankte kapitaal letter.
Glyphs en Speciale tekens.
De professionele lettertypes tellen een hoop extra karakters naast de normale letters zoals cijfers
en leestekens. Deze karakters worden ook wel speciale (letter)tekens genoemd. Een goed font
beschikt minimaal over een aantal veel gebruikte karakters en glyphs. Glyphs zijn samengevoegde
tekens of een aangepaste combinatie van lettertekens binnen een bepaald lettertype. Een
voorbeeld van deze tekens en glyphs zijn:
Accentkarakters:
é, ö, ñ å ĭ
Interpuncties:
!? ., :; {} [] _
Ligaturen:
fi fh fk fı ffj
Pi-soorten:
±÷€§¶, &,
Maar het is nooit vastgesteld welke karakters een font hoort te bevatten. Dit is geheel aan de
letterontwerper. Dit is meestal ook een onderdeel wat een font wel of niet goed maakt. Daarnaast
komt er nog eens bij kijken, dat de ontwerper voor elk font binnen het lettertype, het symbool
apart moet ontwerpen. Het kan dus zijn dat het ene font meer tekens heeft als het andere font
binnen één dezelfde lettertype.
De veel voorkomende karakters kun je terug vinden op je toetsenbord maar zo zijn er ook nog
een hele hoop karakters over die je niet zo gemakkelijk kunt typen. In Indesign en Illustrator kun je
daar een apart venster voor openen waarin alle karakters van het gekozen font zichtbaar zijn. Via
Window > Type > Glyphs open je dit venster.
Hoe maak je een Font? _6
Anatomie
Cijfers
Net als kapitalen en onderkastletters hebben sommige fonts ook onderkastcijfers naast de gewone
reeks cijfers (tabelcijfer of kapitaalcijfer). Deze onderkastcijfers noemen ze ook wel uithangende
cijfers. Deze uithangende cijfers hebben net als de onderkastletters de x-hoogte en kunnen
daardoor het best met de onderkast letter en de klein kapitalen worden gebruikt. Dit wordt
namelijk prettiger gevonden met lezen in lopende teksten. Sommige cijfers hebben nu ook stokken
en staarten gekregen waardoor het onder de basislijn uit komt.
Kerning.
Kerning is de ruimte dat naast een karakter word gereserveerd zodat de karakters niet tegen
elkaar aan lopen. Een goede kerning is belangrijk om een font goed leesbaar te maken. Een letter
zoals een ‘j’ loopt vaak wat onder de vorige letter door. Dit heeft dus met de kerning ‘voor’ de
letter te maken. Er is ook een kerning ‘achter’ een karakter die de ruimte reserveerd voor het eerst
volgende karakter dat volgt.
Hoe maak je een Font? _7
Wat is het verschil tussen Truetype, Opentype en Postscript?
Truetype vs.
Opentype
Fonts worden op verschillende manieren geëxporteerd en er zijn verschillende bestandstypes voor.
Maar welke soorten zijn er nou precies, en wat zijn de verschillen? Uit eigen ervaring heb ik nooit
een verschil gemerkt en daarom ben ik benieuwd naar de daadwerkelijke verschillen. Maakt het uit
welk bestandstype font je gebruikt? En als je kunt kiezen, voor welke moet je dan gaan?
Wanneer je je eigen font gaat maken en deze uiteindelijk gaat exporteren, moet je wel de keuze
maken. Dus het is belangrijk om de verschillen te kennen bij het maken van een font. Maar ook
bij het kiezen van een font kan het handig zijn om de verschillen te kennen. Als CMD’er werk je
tenslotte vaak met fonts.
Postscript (Mac: .SUIT, Windows: .PFB en .PFM)
Postscript wat ook wel bekend staat als Type 1 was ontwikkeld door Adobe in de jaren 80. Het
was gebaseerd op de programmeertaal van de print technologie van Adobe. Het kon de letters
vergroten en verkleinen en bleef van goede kwaliteit.
Voor Postscript fonts heb je twee delen nodig die beide belangrijk waren. Het ene deel was voor
de printer en kent de contouren van het karakter. Het andere deel is voor het beeldscherm en is
een bitmap font, opgebouwd uit pixels. De bitmap font representeert hierbij het printfont.
Truetype (.TTF)
Truetype is ontwikkeld door Apple in 1991 en was revolutionair door het hoge kwaliteit van de
karakters op zowel een scherm als met printen. Truetype zorgde ervoor dat één font bruikbaar
was voor beeldscherm én printer. Dit werd erg prettig gevonden want je hoefde niet meer
verschillende fonts te instaleren of beide apparaten.
Truetype is het eerste font bestandstype dat crossplatform is. Dat wil zeggen dat het zowel op
Windows als op Mac gebruikt kan worden. Maar let op, er zijn twee soorten truetype, namelijk de
Mac en de Windows variant. De Mac Truetype is alleen op Mac te gebruiken en zou geconverteerd
moeten worden als je het op een Windows computer zou willen gebruiken. De Windows Truetype
is wel op beide platformen te gebruiken.
Truetype kent maximaal 256 karakters in één font en maakt gebruikt van unicodes. Dat is een
techniek om karakters te plaatsen die niet op je toetsenbord zijn te vinden. Door alt/option in te
drukken op je toetsenbord + de unicodecijfers van het karakter, plaats je dit karakter in de tekst.
(In Indesign of Illustrator kan dit ook met het glyph venster zoals ik eerder al vertelde)
Opentype (.OTF)
Opentype is ontwikkeld door Adobe en Microsoft samen en is zeer verwant aan Truetype. Het is
zelfs gebaseerd op Truetype en het gebruikt dezelfde structuur. Opentype heeft een paar extra
functies die Truetype niet heeft waardoor het ook wel als een soort Truetype 1.5 versie wordt
beschouwd.
Er zijn een aantal voordelen aan een Opentype font. Sowieso is het bruikbaar voor Windows én
Mac, en één font kan tot wel 65,536 karakters bevatten. Het voordeel aan zoveel karakters is dat je
meer mogelijkheden hebt. Een font kan namelijk alternatieven van een karakter bevatten maar ook
de karakters van andere talen. Hierdoor ondersteund één font een hele hoop verschillende talen
zolang de letterontwerpen maar al deze karakters heeft ontworpen.
Hoe maak je een Font? _8
Truetype vs.
Opentype
Of een Opentype font deze karakters bezit zie je meestal aan de afkorting in de naam.
‘Std’ staat voor standaard en heeft zoals de naam al doet vermoeden, een vrij standaard lijst aan
karakters en ondersteund daarmee zo’n 21 talen.
‘Pro’ is een upgrade op de Std en bevat ook karakters uit de landen in midden Europa die vaak een
Latijns gebaseerd schrift hebben.
De ‘Com’ is weer een verdere update op de Pro en is inzetbaar voor 56 talen.
Als laatste heb je de ‘W1G’ (ook bekend als WGL4), dat ondersteuning bied aan het Latijnse-,
Cyrillische- en het Griekse gebaseerde schrift. Hiermee bezit het al meer dan 600 karakters en is
het voor minstens 89 talen geschikt.
Met Opentype is het makkelijker geworden om bepaalde karakters te plaatsen. Een extra techniek
die de font editor kan toepassen om het voor de fontgebruiker makkelijker te maken. Een goed
voorbeeld hiervan is de ligatuur. Met Opentype is het mogelijk dat wanneer je een ‘f’ en een ‘i’
achter elkaar plaatst, een fi-ligatuur de twee letters vervangt. Dan moet het font waarmee je typt
natuurlijk wel het karakter bevatten en de font-editor dit hebben gecodeerd in een Font editing
software.
Hoe maak je een Font? _9
Welke font editing software is er op de markt en wat zijn
de verschillen?
Font editing
software
We weten nu wat van lettertypes en letters af en waar je op kunt letten bij het maken van een font.
Maar nog niet zo veel over de programma’s om een font te maken. Je kunt hiervoor een aantal
verschillende programma’s gebruiken. Er zijn veel programma’s op de markt met een verschillend
prijskaartje. Ze kosten niet allemaal geld en worden soms gratis aangeboden.
Er zijn ook programma’s in websites geïntegreerd om fonts te maken.
Al deze programma’s hebben dezelfde principes. Je wilt letters of andere karakters inladen, de
ruimtes instellen, een naam geven en exporteren. Het verschil zit hem dan ook in de interfaces, de
hoeveelheid tools (en hoe fijn ze werken) en het aantal karakters dat het programma ondersteund.
Ik ga een aantal veel besproken programma’s onderzoeken en kijken wat globaal de verschillen
zijn.
Ik ga de programma’s zelf niet erg uitgebreid testen, maar werp er natuurlijk wel een blik op. Zelf
ben ik ook nieuw op dit gebied, dus ik kan niet erg kritisch kijken. Wel kan ik de programma’s
onderling vergelijken met de ervaring die ik voor deze seminar heb opgedaan. Als extra hulp
gebruik ik reviews van het internet.
Waar ga ik op letten
Prijs
Het is natuurlijk goed om te weten wat een programma kost als je overweegt om het aan te
schaffen. Er zijn grote verschillen in prijs tussen font editing software. Als student heb je dat geld
niet zomaar en al helemaal niet als je het gewoon een keer uit wilt proberen. Dus de prijs is een
belangrijk aspect.
Maar we leven in een digitale tijdperk waar we alles illegaal kunnen downloaden. Zelf heb ik het
geld (ook) niet liggen, en al helemaal niet om meerdere programma’s aan te schaffen. Daarom heb
ik de programma’s gedownload via een torrent.
Besturingssysteem
Wat de verhouding is binnen onze opleiding tussen Windows en Mac weet ik niet. Beide
besturingssystemen worden in elk geval gebruikt. Ikzelf gebruik al lange tijd Windows. De
fontediting software dat niet op Windows werken kan ik niet testen. Daarom vallen deze bij
voorbaat af. Toch is het voor de Mac gebruiker wel interessant of het programma voor hen ook
beschikbaar is.
Gebruiksvriendelijkheid
Als beginner is het fijn dat je bij je eerste eigen font die je wilt maken, het programma al kan
begrijpen zodat je de font ook daadwerkelijk af kan maken. Daarom let ik op of de programma’s
niet te complex en ingewikkeld zijn voor het eerste gebruik.
Algemene ervaring
Wat is het voor programma en welke functies bied het aan. Is dit interessant genoeg om te
gebruiken of kun je dit programma maar beter achterwege laten? We willen natuurlijk ook weten
wat het programma kan en waarmee het zich kan onderscheiden. Dit zal het makkelijker (of juist
moeilijker) moeten maken om de gewenste software uit te kiezen.
Hoe maak je een Font? _10
Fontforge
Prijs: Gratis
Besturingssysteem: Windows, Mac en Linux
Gebruiksvriendelijk
De gebruiksvriendelijkheid is ver te zoeken. Dit vooral vanwege de onduidelijke iconen, het
wegstoppen van functies en de vormgeving van de interface dat er verschrikkelijk uit ziet.
Algemene ervaring
Fontforge is een gratis opensource programma ontwikkeld door de trouwe Linux fans. Het
programma doet wat het moet doen maar de interface is afschuwelijk en lijkt wel of het sinds
de jaren 80 geen update heeft gehad. Daarom vind ik het automatisch al niet fijn in het gebruik.
De mogelijkheid om de karakters in het programma aan te passen heb je wel maar werkt niet zo
prettig als andere programma’s dat ik heb geprobeerd.
Je kunt werken met Postscript, Truetype, Opentype en bitmap. Deze formaten kun je openen
en exporteren. Hierdoor kun je wel gemakkelijk een bestandtype converteren naar een ander
bestandtype. Overall, ik raad het niet aan. Behalve als je geen geld wilt uitgeven en ook anti
illegaal downloaden bent.
Hoe maak je een Font? _11
Fontcreator
Prijs: Home $79, Standard $149 en Professional $199
Besturingssysteem: Windows
Gebruiksvriendelijk
Fontcreator is een prettig programma waar ik geen problemen mee had zo ver. Wat mij direct
opviel bij Fontcreator ten opzichte van de andere programma’s is de interface. Aan de linkerkant
van het venster is een lijst met categorieën voor de karakters. Daar kunnen je bijvoorbeeld
selecteren welke karakters nog leeg zijn of een keuze tussen kapitalen of onderkast letters.
De karakters worden ook lekker groot weergegeven wat ik prettig vind want dan krijg je direct al
een soort preview van het font. Waar ik alleen minder wijs van werd waren de tools die bovenin
stonden. Het zijn typische klassieke Windows iconen die ook in Word gebruikt worden.
Algemene ervaring
Fontcreator is opzicht een prima programma. De interface voor het fontoverzicht werkt erg prettig
en is overzichtelijk. De prijs is niet per direct heel hoog en je kunt er toch wel veel mee als beginner.
Wat ik ook wel fijn vind aan fontcreator is dat je vrij gemakkelijk nieuwe unicode glyphs kan
toevoegen aan de lijst met karakters. De glyph kun je opzoeken met de unicode nummer of door
een lijst heen scrollen. (Aangezien die lijst erg lang is, zou ik toch online de unicode opzoeken)
En als laatste viel mij nog op dat de manier waarop een karakter is opgebouwd erg varieert met
de andere programma’s. In de meeste programma’s heb je een lijn omtrek of een path van het
karakter. Eigenlijk niet anders als in illustrator. In Fontcreator heb je vol gekleurde vlakken en als
deze over elkaar heen vallen dan snijd je deze ruimte weg.
Hoe maak je een Font? _12
Typetool
Prijs: $ 47.99
Besturingssysteem: Windows en Mac
Gebruiksvriendelijk
Typetool is makkelijk in gebruik en het kan bijna niet fout gaan. Het programma is minimalistisch en
heeft wat minder functies.
Algemene ervaring
Fontlab is een bedrijf en de grootte markleider op het gebied van font editing software. Ze
hebben meerdere programma’s ontwikkeld waaronder Typetool en Fontlab Studio. Typetool is
een variant met wat minder opties en functies in vergelijking met zijn grote broer Fontlab Studio.
Daarmee zit Typetool meer op het beginners level, maar heeft nog steeds genoeg te bieden wat je
nodig hebt. Met Typetool richt Fontlab zich dan ook meer op de studenten, hobby typografen en
ontwerpbureaus die zich niet dagelijks bezig houden met fonts maken.
Hoe maak je een Font? _13
Fontlab Studio
Prijs: $ 673.95
Besturingssysteem: Windows en Mac
Gebruiksvriendelijk
Fontlab Studio heeft de meeste functies en de buttons verklaren niet per direct wat het moet doen.
Toch is het erg prettig om Fontlab Studio te gebruiken. In het bijzonder de New Matrics Windows
vind ik erg fijn. Dit heb ik niet in de andere programma’s terug kunnen vinden. In dit venster kun je
de letters testen en direct de kerning aanpassen.
Algemene ervaring
Fontlab Studio richt zich voornamelijk op de professionele fonteditors doordat het vele functies
heeft om je font perfect te tweaken. Omdat Fontlab Studio veel door professionals word gebruikt,
wil dit niet zeggen dat het niet toegankelijk is voor de beginner of amateur gebruiker. Het
programma is complexer dan de vorige drie maar dit is niet erg want het word daarmee niet direct
moeilijker gemaakt. Het biedt voornamelijk de mogelijkheid voor meer functies. Er wordt niet
verwacht dat je deze kent en moet toepassen om je eigen font te maken.
Ikzelf vind enkele van deze functies juist erg prettig om te gebruiken en hecht ik meteen al waarde
aan in het programma. Bijvoorbeeld de New Metrics Window waar je lettertypes kan testen, maar
ook heel goed kant tweaken op de kerning. De transformation tool waarmee je de vorm van het
karakter elke kant op kan draaien en bewegen. De classes panel is ook fijn, daarmee kan je instellen
dat voor dezelfde soorten letters een zelfde behandeling komt. Een voorbeeld is de letter ‘e’, ‘c’
en ‘o’ die erg op elkaar lijken en die je met elkaar kunt verbinden. Wanneer je voor één van deze
letters de kerning veranderd, dan gelden deze ook voor de andere binnen die verbonden groep.
Hoe maak je een Font? _14
Fontstruct
Prijs: Gratis
Besturingssysteem: geïntegreerd in website
Gebruiksvriendelijk
Fontstruct is een leuke tool en niet ingewikkeld. op de website word je uitgelecht hoe het werkt en
er zijn tutorials te volgen. Ook al zijn deze niet echt nodig want het wijst een beetje van zich.
Algemene ervaring
Fontstruct is echt wel even wat anders als de vorige programma’s die ik heb besproken. Bij
Fontstruct gaat het namelijk meer om het ontwerpen van een lettertype, dan het invullen van de
karakters. Dat ontwerpen doe je door blokjes in te kleuren met vooraf ingestelde vormen. Denk
aan een enorm raster van vierkante blokjes en elk blokje kun je invullen met een soort figuurtje.
Het is echt niet te vergelijken met de andere programma’s. Maar er wordt veel over gesproken en
de opties zijn enorm binnen het ontwerpen. Het is wel het proberen waard.
Hoe maak je een Font? _15
Conclusie Font editing software
Font editing
software
Alle programma’s hebben hetzelfde principe (Fontstruct daarintegen is wel net even wat anders).
De programma’s variëren voornamelijk in de interface, de hoeveelheid opties, functies en de prijs.
Uiteindelijk is het heel persoonlijk wat je prettig vindt en waar je gebruik van wilt maken. Ik kan
daarin adviseren op basis van mijn eigen mening vanuit mijn onderzoek. Maar ik vind eigenlijk
dat je voor jezelf moet gaan kijken welke opties je precies wilt, en dan een keuze maakt uit
de programma’s. De meeste programma’s bieden een trial of een demo aan waardoor je het
programma wat beter kunt leren kennen.
Ik heb gelezen dat veel mensen beginnen met Typetool om het proces eerst te ontdekken.
Wanneer de ‘needs’ er zijn of zij beginnen de beperkingen te merken, dan stappen ze over op
Fontlab Studio. Ik kan mij hier heel goed bij aansluiten en snap die gedachtegang.
Daarbij moet ik wel zeggen dat ik zelf, ook als beginner, Fontlab Studio wel direct het aller
prettigste programma vind. In het bijzonder door de New Metrics Windows waar je de font direct
kan testen én aan kan passen. Dit programma bied veel meer mogelijkheden tot het tweaken
van je font.
Bij de eerste keer openen van Fontlab Studio wordt je misschien wat verrast door de hoeveelheid
functies en lijkt het ingewikkeld. Maar je leert het relatief vrij snel.
Ik ga na de seminar verder met fonts maken en daarvoor gebruik ik Fontlab Studio.
Hoe maak je een Font? _16
Eindconclusie: Videotutorial
Eindonclusie
Hoe maak je dan daadwerkelijk een font? Erg moeilijk is het niet en je kunt binnen een paar uurtjes
je font digitaliseren. Er zijn verschillende programma’s op de markt die elk zijn eigen charme heeft.
Het is dan ook een persoonlijke keuze welk programma je wilt gebruiken en wat je behoeftes zijn.
Zelf ben ik snel gehecht geraakt aan Fontlab Studio, het programma dat ook door vele
professionals word gebruikt. Het biedt gewoon net die extra opties om je font te tweaken wat je
ook als beginner al snel prettig zult vinden.
Hoe ik mijn font heb gemaakt is een proces wat beter in AV uit te leggen is, als in geschreven tekst.
Daarom heb ik hier een tutorial voor gemaakt. In deze tutorial kan ik mijn proces vertellen maar
ook direct de cmd’er laten zien hoe zij hun eigen font kunnen maken in Fontlab Studio. De tutorial
duurt 19 minuten en is online te kijken op vimeo.
Klik hier voor de videotutorial:
https://vimeo.com/97959680
Hoe maak je een Font? _17
Bronnen
Boeken:
Pohlen, H.J. (2010). Letterfontijn [over drukletters] (4e editie, 2e druk). Roermond: Uitgeverij
Fontana.
Bryan, M. (1997). Digital Typography Sourcebook. New York: John Wiley & Sons. Inc.
Jury, D. (2003). Over typografie: Wie de regels van de typografie wil overtreden moet ze eerst
kennen. Amsterdam: BIS Publishers
Internet:
Julien, A. (2007, 22 oktober). So you want to create a font. Part 1. Geraadpleegd op 29 mei, van
http://ilovetypography.com/2007/10/22/so-you-want-to-create-a-font-part-1/
Julien, A. (2007, 22 oktober). So you want to create a font. Part 2. Geraadpleegd op 29 mei, van
http://ilovetypography.com/2007/10/29/so-you-want-to-create-a-font-part-2/
TopTenREVIEWS. (z.d.). Font Editor Software Review. Geraadpleegd op 1 juni 2014, van http://fonteditor-software-review.toptenreviews.com/
Ratan, M. (2014, 6 maart). Create your own font with these 12 best tools. Geraadpleegd op 1 juni,
van http://superdevresources.com/create-your-own-font/
Halay, A. (z.d.). X-height. Geraadpleegd op 2 juni, van http://cdncms.fonts.net/
documents/45a5dcc927619212/Fontology_x-height.pdf
Microsoft. (z.d.). Microsoft Typography. Geraadpleegd op 2 juni 2014, van http://www.microsoft.
com/typography/AboutFontsOverview.mspx
Font.com. (z.d.). Which Format Should I Order?. Geraadpleegd op 2 juni 2014, van http://www.
fonts.com/support/faq/font-formats
YouTube
Computer Arts (2013, 18 oktober). Sawdust: Essential Fontographer (Computer Arts Collection:
Typography Vol 1) [Videobestand]. Geraadpleegd op 26 mei 2014, van https://www.youtube.
com/watch?v=ek9BXbRx-ho
FontlabTutor (2012, 16 mei). My First Font [Videobestand]. Geraadpleegd op 28 mei 2014, van
https://www.youtube.com/watch?v=bvg-JITDmQM
Philippa Berry Smith (2011, 13 september). Create a font using Illustrator and FontLab - tutorial part
1 [Videobestand]. Geraadpleegd op 28 mei 2014, van https://www.youtube.com/watch?v=yI7e4nRNus
Philippa Berry Smith (2011, 13 september). Create a font using Illustrator and FontLab - tutorial part
2 [Videobestand]. Geraadpleegd op 28 mei 2014, van https://www.youtube.com/
watch?v=C234uNmTJBU
Tijdschriftartikel:
Studio Sawdust (2012). Studio Project. Computerarts Collection: Typography, 1 (2), 83-115.
Hoe maak je een Font? _18
Zelfreflectie
Ik wou iets doen in mijn eigen interessegebied op het gebied van vormgeving. Een verbreding
waar ik zelf iets aan heb, mijn kennis mee kan verruimen en waar ik met zin en motivatie aan kan
werken. Daarbij dacht ik al snel aan zeefdruk kunst, boekbind technieken, kunst en illustraties op
kaartspellen maar ook aan fonts maken. Dat laatste leek mij wel interessant voor seminar omdat ik
heel erg voor mijzelf kan uitzoeken hoe dit proces precies gaat, of het moeilijk is en of ik het zo snel
kan leren dat ik het in de toekomst toe kan passen. Achteraf vind ik dat ik een goede keuze heb
gemaakt met het onderwerp.
Eenmaal het onderwerp gekozen in de eerste week, deed ik alvast wat vooronderzoek. Ik kwam
al snel tot de realisatie dat een font maken een proces is waarbij je als maker wel moet weten wat
voor font je wilt maken. Theorie en de anatomie van de letter is daarbij dan wel een interessant
kennis voor een fontmaker. Ook kwam ik al snel andere ideeën tegen als dynamische fonts,
opentype vs truetype, kleuren en contrasten in fonts, verschillen in software programma’s etc.
Een aantal ideeën zijn komen te vervallen omdat het anders te veel en te breed werd en het niet
meer ging over fonts maken als beginner maar als gevorderde. (Iets wat ik vandaag de dag na het
seminar interessant vind om uit te gaan zoeken)
Maar ook tijdens de onderzoeksperiode kwam ik steeds weer meer tegen wat ik interessant vond.
Mijn whiteboard met alle deelvragen en onderwerpen hielp mij op de juiste weg te blijven en niet
te ver af te dwalen van mijn hoofd- en deelvragen.
Ik wist al vroeg dat ik de presentatie in twee delen wou verdelen. Eén gedeelte voor de theorie met
vooral de stof over de anatomie en het tweede gedeelte zou een soort verkorte tutorial zijn. Tien
minuten is voor beide onderdelen te kort dus moest ik wat informatie schappen wat ik wel in mijn
onderzoek heb zitten. Een selectie maken vond ik dan nog vrij moeilijk en heb besloten om zoveel
mogelijk behapbare basistheorie te behandelen.
Voor de presentatie was ik wel zenuwachtig, maar minder erg dan ik voorheen altijd was voor een
presentatie. Dan komt wellicht door de voorbereidingen die ik anders nooit zo uitvoerig doe. Maar
ik heb ook het idee dat ik een beetje over die angst heen begin te groeien. De presentatie moest
wat vlot verlopen anders redde ik het niet met de tijd. Helaas heb ik achteraf niet meer gekeken op
de tijd hoe lang ik er over heb gedaan. De presentatie ging naar mijn gevoel prima, maar ook niet
uitstekend en heb een paar kleine foutjes gemaakt bij de tutorial. Dit zei ik dan ook direct eerlijk,
dat het niet helemaal ging zoals ik het wilde. Ik had het idee dat ik te snel was gegaan, waardoor
niet alles zo goed was te volgen. Ik heb de groep ook verwezen naar mijn videotutorial die ik ging
maken om het nog eens rustig te bekijken en zelf aan de slag te gaan.
Na de presentatie kwamen er een aantal vragen en op één vraag had ik geen antwoord.
Mijn antwoord die ik gaf was dan ook dat ik het niet weet, Eén vraag was inhoudelijk over de
presentatie want zij kende de begrippen Opentype en Truetype niet, dus zij kon het niet volgen.
Wat ook een beetje mijn fout is want ik ging er van uit dat het wel bekend was onder de cmd’ers
en daarom had ik het niet goed geïntroduceerd. De overige vragen waren meer verdiepen als
waarom ik niet voor een workshop had gekozen en waarom ik niet mijn eigen font gebruikte in de
tutorial. Al deze overige vragen had ik wel een antwoord op en kon ik onderbouwen.
Seminar vraagt een hele hoop tijd. Wat ten koste gaat aan mijn andere vakken. Ik vond het wel
lastig om een begin te maken. Maar ik had een leuk onderwerp waardoor ik er op een gegeven
moment helemaal in zat en een soort flow creëerde. Ik heb er zelf veel aan gehad en heb iets
gedaan wat ik al lange tijd eens wou proberen. Nu ken ik de basiskennis, kan ik fonts maken, en ga
ik er ook zeker vaker wat mee doen.
Hoe maak je een Font? _19
Bijlage A: Mijn eerste font
Brushnick
De font die ik gemaakt heb voor deze seminar heb ik de Brushnick genoemd en staat geinstaleerd
op mijn computer. hier is een voorbeeld van mijn font zo ver als dat het af is. Een aantal veel
gebruikte karakters ontbreken nog.
Hoe maak je een Font? _ 20
© Copyright 2024 ExpyDoc
