Ie dereen kent An n i e

Iedereen
kent A n n ie
Rep ortage
E u rop ese verk iezin gen
Het CDA vroeg haar als lijstduwer, maar nu wil
Annie Schreijer-Pierik zélf het Europees Parlement
in. Tegen de zin van haar partij. Maar ze is populair.
Door onze redacteur
P etra de K oning
FOTO’S DAVID VAN DAM
O
Lijstduwer Annie Schreijer met C DA-leider Syb rand van Haersma Buma (bovenste foto) en in gesprek
met ondernemer Raymond Strikker (m) en journalist Dolf Ruesink.
p de keukentafel van Annie
Schreijer-Pierik, oud-Tweede Kamerlid van het CDA,
ligt een tafelkleed van damhertenleer. Er staan borden van boerenbont, een
pan tomatensoep met reeënvlees, boterhammen, boter, kaas, smeerworst en een
pak vanillevla. Het uitzicht: weilanden en
varkensstallen. Aan de muur hangt een
schilderij van een koe – precies het soort,
Maas-Rijn-IJssel, dat ze van haar ouders
meekreeg toen ze trouwde.
Nog een maand of vier en dan zit ze, als
alles gaat zoals haar bedoeling is, rond het
middaguur in een van de restaurants van
het Europees Parlement in Brussel, met
uitzicht op andere kantoorgebouwen. Of
in een brasserie op Place Luxembourg,
net voor het parlement.
„Veertien dagen voor de Kerst belde
Hein Pieper, CDA-voorzitter in Overijssel.
Het bestuur wilde mij voordragen als lijstduwer voor de Europese verkiezingen. Ik
zei: ‘Hein, wat is dit nou echt een grote
eer.’ Hij zei ook dat het niet de bedoeling
was dat ik dan in het parlement ging zitten. Ik zei: ‘Je weet wie je vraagt, Hein.’”
Annie Schreijer, bijna 61, noemt zichzelf
een „boerinneke”. Ze haalde haar diploma
op de landbouw-huishoudschool, zat later
nog op de moedermavo en werkte vanaf
eind jaren zestig in het varkensbedrijf van
haar man. Maar wie haar onderschat,
lacht ze vrolijk uit. Zij komt tot nu toe áltijd met voorkeurstemmen waar ze maar
wezen wil: in de gemeenteraad van AmbtDelden, de Provinciale Staten van Overijssel, de Tweede Kamer. Waarom dan niet in
het Europees Parlement?
Dolf Ruesink, redacteur bij de Twentse
krant Tubantia, kreeg de primeur – op de
nieuwjaarsreceptie van de provincie.
„Dolf ”, zei Annie Schreijer. „Ik moet je
even hebben.” CDA-voorzitter Pieper
kwam erbij staan en probeerde het opnieuw: „Maar Annie, je bent dan alleen
lijstduwer. Je gaat er niet in.”
Het CDA-bestuur in Den Haag had al
lang een eigen lijst met kandidaten, waar
het partijcongres morgen definitief over
beslist. Esther de Lange, die het ledenrefe-
rendum won, staat op één. De Limburger
Jeroen Lenaers op twee, Europarlementariër Wim van de Camp op drie. De partij
had al eens eerder meegemaakt dat een
kandidaat, Ria Oomen, steeds maar weer
met Limburgse voorkeurstemmen terugkwam in het Europees Parlement – hoe
laag ze ook op de lijst werd gezet. Nu hield
Oomen er eindelijk mee op en was daar
opeens Annie Schreijer.
Zij zegt: „Het is tegen de Kieswet en tegen de democratie om je plaats niet in te
nemen als de kiezer jou wil. Ik vind dat er
een boete op zou moeten staan.”
In Oost-Nederland was het wekenlang
groot nieuws, ook door het gedoe eromheen: Pieper gaf in Tubantia toe dat Annie
Schreijer natuurlijk niet kon worden tegengehouden. „Het was alsof er een vibe
door de provincie ging”, zegt Raymond
Strikker, directeur en eigenaar van hotelrestaurant De Bloemenbeek in De Lutte.
„Je voelde het bij iedereen: Annie is weer
terug.”
Tubantia zette haar foto over twee pagina’s in de krant met een gefotoshopte hermelijnen mantel om en twee kroontjes: de
koningin van Twente – en van Europa.
Op een woensdagavond zitten Strikker
en zo’n tachtig andere Twentse ondernemers, bestuurders en politici aan gedekte
tafels in het Haagse perscentrum Nieuwspoort. Ze hebben hun jaarlijkse ‘Twente
diner’, een lobbyavond met Kamerleden,
bedacht door Annie Schreijer in de tijd dat
ze zelf Kamerlid was – van 1998 tot 2010.
Ze is er nog steeds elk jaar bij.
Minister van Economische Zaken Henk
Kamp (VVD), afkomstig uit Hengelo,
spreekt de zaal toe. „Fijn om zoveel oude
bekenden te zien”, begint hij. En dan: „Je
wordt ieder jaar knapper, Annie.”
Hij draait zijn hoofd naar een andere tafel, met transportondernemer Henk Bolk
uit Almelo – een partijgenoot van Kamp.
„Dat geldt dan weer niet voor jou, Henk.”
De Twentenaren hebben de chef-koks
meegenomen van twee toprestaurants:
De Bloemenbeek en De Wilmersberg. Er is
geroosterde snoekbaars met vanillekool,
bonte bentheimer, bouillon van ree uit ’t
Lutterzand, gegrilde kalfszijlende, een bitterbal van kalfswang.
Henk Bolk organiseert zelf elke zomer
een haringparty voor Twentse onderne-
mers. VVD-kopstukken zijn er graag bij,
ook premier Mark Rutte en Henk Kamp. In
Nieuwspoort zegt Bolk dat hij bij de Europese verkiezingen niet op zijn eigen partij
zal stemmen. „Ik stem op Annie. Dat is een
mevrouw die zich iets ten doel stelt en dat
dan voor elkaar krijgt.”
Weet Bolk wel wie de VVD-lijsttrekker is
voor de Europese verkiezingen? „Nee.”
Een tafel verderop zit Jan Davids, directeur van het Twentse glasvezelbedrijf Reggefiber – ook al een VVD’er die op Schreijer wil stemmen en geen idee heeft wie de
Europese lijsttrekker is van zijn eigen partij. „Iedereen kent Annie”, zegt hij. „Maar
wat haar geheim is? Ze is niet iemand van
de briljante vergezichten. Zij is van het politieke handwerk: ze regelt de dingen. En
ze is toegankelijk en bescheiden.”
In de Tweede Kamer kwam Annie
Schreijer fel op voor de economische belangen van Twente, voor de boeren – vooral de familiebedrijven – en de jagers. Zij
was het, zegt ze, die in Den Haag voor het
eerst over ‘de keukentafel’ begon. „Dat
was in de debatten over de toekomst van
de landbouw, het Varkensbesluit [over de
eisen aan de inrichting van varkensstallen]. Ik probeerde duidelijk te maken dat
de boer en de boerin aan de keukentafel
moeten beslissen hoe ze overleven, en hoe
zwaar dat is. Daar moeten politici rekening mee houden.”
Komend weekend beslist het partijcongres ook over de lijstduwers: naast Annie
Schreijer zijn dat, volgens Haagse bronnen, oud-bewindslieden als Yvonne van
Rooy, Gerrit Braks, Ben Bot en Karla Peijs.
Van de zittende Europarlementariërs of
andere kandidaten op de lijst belde nog
niemand uit zichzelf met Annie Schreijer.
Ze wordt gezien als een serieuze bedreiging van hun eigen plek.
Na het telefoontje van Hein Pieper, begin december, was Annie Schreijer
’s avonds met haar man Jan op de bank
gaan zitten. Fles wijn erbij. „Ik weet dat de
politiek in jouw genen zit”, zei Jan. Ze
moest het maar doen.
Net vóór de soep, in de boerderij in Hen-
Annie stelt zich
iets ten doel
en krijgt dat
voor elkaar
Henk Bolk
transportondernemer
Zij is van het
politieke
handwerk: ze
regelt de dingen
Jan Davids
directeur
Je voelde het bij
iedereen: Annie
is weer terug
Raymond Strikker
hoteleigenaar
Een programma?
Op de markt is er
geen kip die
ernaar vraagt
Annie Schreijer
boerin en CDA’er
gevelde, zegt Annie Schreijer: „Ik ben een
gewone katholiek en weet niet veel van de
Bijbel. Ik weet wel dat je met je talenten
moet woekeren.”
Ze is nu al zover dat ze nadenkt over een
appartement in Brussel: kopen of huren?
Ze heeft haar Engelse studieboeken uit de
kast gehaald, nog van de taalcursus die ze
als Kamerlid deed bij de nonnen in Vught.
„Je kan daar beter eerlijk over zijn. Mijn
Duits is beter dan mijn Engels. Maar als ik
zie dat president Hollande op bezoek
komt in Nederland en iedereen Frans met
hem spreekt, ook Rutte en de koning,
waarom zou ik het dan niet gewoon met
mijn Nederlands mogen doen?”
Het CDA-verkiezingsprogramma zal Annie Schreijer nog gaan bestuderen. Maar
haar ervaring is: „Op de markt is er geen
kip die ernaar vraagt.”
De Europese Unie, zegt ze, „is een product van ons allemaal: voor onze veiligheid sinds de Tweede Wereldoorlog en
ook voor onze voedselzekerheid en de
werkgelegenheid”.
Ze hoort Haagse politici vaak zeggen dat
iets „niet mag van Brussel”, maar Schreijer denkt dat Nederland aan de Europese
richtlijnen veel vaker een eigen interpretatie kan geven. „Dat recht heb je wel als
land.”
In de verkiezingscampagnes voor de gemeenteraad, de Provinciale Staten en de
Tweede Kamer ging ze, samen met haar
dochter en vriendinnen van haar dochter,
met schalen eigengemaakte worst en kaas
de straat op. Ze weet nog niet wat ze nu zal
doen. Veel steunbetuigingen krijgt ze vanzelf: van VNO-NCW in Overijssel, als ze in
het ziekenhuis komt of bij de Rabobank.
„Ik hoor steeds: ‘We hopen met zijn allen
dat je erin komt, Annie.’”
Een slogan heeft ze al: ‘Brussel dichtbij’.
„Dat hoef ik hier niet uit te leggen.” Nu
wacht ze het CDA-congres van morgen af.
„En misschien zegt mijn zoon Arjan net
voor de verkiezingen: ‘Ma, we slachten
een varken en draaien er worsten van.’”
Dan legt ze die weer netjes op een
schaal.

Download Report