INHOUD Voorwoord 7 Hoe alles begon, Genesis 8 Lakshmi 10 Ananda Tandava 16 Krishna 26 Saraswati ` 42 Soma 44 Ravi 54 Dharmavrata, de goede vrouw 60 Matsya, de koning der vissen 66 Vishvamitra 72 Shakti, Kali & Durga 78 Shiva’s wraak 88 Shiva en Parvati, eeuwige liefde 96 De geboorte van Ganesha 102 Ganapati en Kartikeya 1 12 Het jongetje dat in een aapje veranderde 1 18 Hanuman 124 Hanumans hart 134 Hoe Ganga op aarde kwam 138 Ashtavakra 144 Yogastijlen 152 Instructie 158 Mantra uitleg 178 Woordenlijst 180 Nawoord 182 Met dank aan 186 Bronnen 192 5 L A KS H M I Lakshmi was erg ontdaan door het gedrag van Indra en kon er niet mee leven E r was een tijd dat de goden en de demonen sterfelijk waren en op aarde leefden. Ze waren voortdurend met elkaar in oorlog. Indra had van zijn medegoden de taak gekregen om met zijn leger de aarde te beschermen tegen de demonen. Dat deed hij met grote toewijding. Dat hem dat goed afging en dat de aardbewoners in vrede konden leven, kwam ook doordat Lakshmi op aarde was. Lakshmi was het lieftalligste wezen dat ooit had bestaan. Zij was goed voor de mensen en haar medegoden. Iedereen hield van haar en Lakshmi hield van iedereen. Op een dag kwam er een heilige man naar Indra. Hij had een slinger gemaakt van heilige bloemen die hij had geplukt in alle uithoeken van de aarde. De heilige was lang met deze prachtige slinger bezig geweest en gaf hem aan Indra om hem te eren en te danken voor zijn goede werk. Indra, die dronken was van zijn successen, was een arrogante bal geworden, een hoogmoedige, kilhartige militair. Toen de heilige de bloemslinger om zijn nek legde, trok Indra hem er onmiddellijk af en gooide hem achteloos op de grond. Een onzinnig geschenk vond hij het. Lakshmi was erg ontdaan door het gedrag van Indra en kon er niet mee leven. Ze besloot terug te gaan naar de plek waar ze vandaan was gekomen en wierp zich in de oneindige oceaan van melk, waar alles uit voortkomt. Iedereen was verdrietig dat Lakshmi was verdwenen, maar het leven ging gewoon door. De goden merkten niet dat de aarde langzaam donkerder werd. De mensen werden hebberiger en brachten niet langer offers aan de goden. De goden boetten steeds meer in aan kracht en bij de eerstvolgende veldslag tegen de demonen verloor Indra. Alles op aarde ging slechter en slechter. De demonen wonnen terrein en veroverden de aarde. Wanhopig richtten de goden zich tot Vishnu: ‘Oudste van ons, vertel ons wat we moeten doen! Hoe kunnen wij de macht herwinnen en de aarde weer lichter en gelukkig maken?’ Vishnu antwoordde: ‘Wij moeten Lakshmi met haar geluk weer terughalen en dat kan alleen als we de oneindige oceaan van melk omroeren. Om dat te bewerkstelligen moeten we onze krachten bundelen. Terwijl we de oceaan omroeren, komt er van alles boven, dingen die we nodig hebben, maar ook zaken die wij niet willen.’ De goden haastten zich naar de oceaan en begonnen vanaf de kant te roeren. Maar er gebeurde niets, de melk bewoog nauwelijks. Vishnu had een plan gemaakt en legde het zijn medegoden voor: ‘Ik zal mezelf in een schildpad veranderen. Dan plaatsen jullie een berg op mijn schild en zo zwem ik naar het midden van de oceaan. Vanaf die plaats zullen wij roeren.’ Aldus geschiedde. Vishnu veranderde zichzelf in de schildpad Kurma en zwom naar het midden van het water. De goden roerden de oceaan om en om en langzaam kwam de melk in beweging. Jaren gingen voorbij, eeuwen gingen voorbij en plotseling kwam er een vrouw boven water. ‘Dat is Lakshmi!’ riepen de goden verrukt. ‘Nee, ik ben Alakshmi, de oudere zus van Lakshmi,’ antwoordde de vrouw. ‘Ik ben de godin van het ongeluk.’ Dit was iets uit de oceaan wat ze niet wilden hebben. De goden roerden door en Alakshmi verdween. Jaren later zagen zij dat de structuur van de melk begon te veranderen in nectar. ‘Dit is Amrita,’ zei Kurma, ‘het elixer van het eeuwig leven. Dit is wat we nodig hebben om de demonen te verslaan en onsterfelijk te worden.’ De goden verzamelden zo veel Amrita als ze konden en gingen door met roeren. Na verloop van tijd zagen zij de knop van een lotusbloem boven de melk uit groeien. Het duurde even voor de lotus zich ontvouwde en daar _ in het midden _ zat Lakshmi, mooier dan ooit. Alle goden waren op slag verliefd. Shiva eiste haar op als echtgenote, maar Shakti, met wie hij al was getrouwd, was het daar niet mee eens. Lakshmi vertelde de goden dat zij was voorbestemd om eeuwig bij Vishnu te zijn en bij al zijn incarnaties op aarde mee te incarneren als zijn vrouw. Door de aanwezigheid van Lakshmi met haar geluk en de Amrita konden de goden de demonen verdrijven. De zon begon weer te schijnen en de mensen werden weer gelukkig. Ze waren zo blij met het licht dat ze deze dag vieren als Diwali, het feest van het licht ter ere van Lakshmi. 14 15 LAKSHMI A N A N DA TA N DAVA ‘Ik zag mensen als baby binnenkomen, opgroeien, oud worden, doodgaan en opnieuw geboren worden' T oen Vishnu eens thuiskwam van een feestje, vroeg Ananta Shesha hem: ‘Waar ben jij geweest, Vishnu? Je straalt helemaal, het lijkt wel alsof je licht geeft!’ Vishnu vertelde dat hij naar een dansfeest was geweest waar zijn broer Nataraja de Ananda Tandava danste, de kosmische dans die ervoor zorgt dat alles stroomt. Tijdens de Ananda Tandava zag hij hoe alles ontstond: het universum, de planeten en sterren, hoe alles werd verwoest en doodging en hoe het allemaal weer werd opgebouwd en opnieuw tot leven kwam. ‘Ik zag mensen als baby binnenkomen, opgroeien, oud worden, doodgaan en opnieuw geboren worden. Het was het mooiste feest waar ik ooit ben geweest.’ ‘Daar wil ik heel graag heen,’ zei Ananta Shesha. ‘Jij kunt daar niet heen,’ antwoordde Vishnu. ‘Jij bent een gigantische duizendkoppige slang. De Ananda Tandava mag alleen worden gedanst door wezens waarvan ik de gedaante kan aannemen.’ ‘Kun je mij dan alsjeblieft veranderen?’ smeekte Ananta Shesha. ‘Helaas ligt het niet in mijn vermogen om jou te veranderen,’ zei Vishnu. Op datzelfde moment hoorde Vishnu zijn naam in een smekend gebed. Ananta Shesha en hij keken omlaag naar de aarde en zagen daar een biddende oude vrouw: ‘Heer Vishnu, ik ben oud. Ik heb dagelijks tot u gebeden, ik heb puja voor u uitgevoerd vanaf het moment dat ik getrouwd was, nu vele jaren geleden. Ik smeek u om mij alsnog te zegenen met het moederschap, ook al ben ik oud. Ik wil niet sterven zonder ooit voor een kind te hebben gezorgd.’ Vishnu kende de vrouw en zag haar dagelijks bidden, maar het lag nooit in zijn vermogen om haar een kind te schenken. ‘Dit is je kans!’ zei Vishnu tegen Ananta Shesha. ‘Ik kan je naar haar toe sturen en dan zul jij haar kind zijn.’ ‘Heel graag,’ riep Ananta Shesha opgetogen, waarop Vishnu hem over de rand van het universum duwde. Tijdens zijn val veranderde Ananta Shesha van een enorme duizendkoppige slang in een menselijke baby. De oude vrouw zat nog steeds te bidden en op het moment dat zij haar handen openvouwde, viel Ananta Shesha erin. De vrouw opende haar ogen en zag eerst een prachtige baby, maar toen zij goed keek, zag ze dat het kind geen benen had, maar een slangenstaart. Ananta Shesha was te snel gevallen en was nog niet helemaal veranderd. De vrouw zei tegen de baby: ‘Je mag dan wel niet perfect zijn, maar voor mij ben je het mooiste kind ter wereld en ik zal van je houden zoals nog nooit een moeder van haar kind heeft gehouden. Ik zal je Patanjali noemen.’ ANANDA TANDAVA 18 ANANTASANA D H A R M AV R ATA , D E G O E D E V R O U W URDHVA DHANURASANA TADASANA DHARMAVRATA 65 I N ST R U C T I E HOUDINGEN KURMASANA Omdat Mūla geen yoga-instructieboek is, maar ik toch van bijna alle houdingen die in het boek staan wil vertellen hoe je in de houding komt, heb ik gekozen voor een simpele uitleg, nagenoeg zonder aanpassingen en hulpstukken. Ik beschrijf hier houdingen die in deze vorm niet geschikt zullen zijn voor iedereen. Als je meer instructie zoekt over houdingen, zijn er verschillende boeken op de markt, zoals Light on Yoga van B.K.S. Iyengar of Dancing the Flame of Life van Dona Holleman. Ook zijn er verschillende websites waar je instructie over de houdingen kunt vinden. Let er wel op dat verschillende yogastromingen verschillende instructies geven en elkaar wellicht kunnen tegenspreken. Belangrijk voor het uitvoeren van een houding is dat je je lichaam leert kennen en kunt luisteren naar de signalen die het afgeeft. Je mag jezelf uitdagen, maar nooit over je (pijn)grens heen gaan. Als je een beginnende yogabeoefenaar bent, doe deze houdingen dan uitsluitend onder begeleiding van een gecertificeerde docent. Kurmasana Je zit met je billen op de vloer, je benen zijn gespreid maar gebogen, je hielen staan op de vloer. Breng je bovenarmen of als je kunt je schouders onder je dijbenen. Terwijl je met je bovenlichaam naar voren komt, strek je je benen. Je armen zijn gestrekt naar achteren. Als je een stap verder wilt, loop je je voeten naar elkaar toe en breng je je rechtervoet boven op je linker, je handen pak je vast achter je rug. 159 I N ST R U C T I E M A A N G R O E T 6 10 3 14 7 1 VAN LINKS NAAR RECHTS 2 4 5 1. Urdhva Hastasana I Vanuit een staande positie breng je je armen zijwaarts omhoog. Breng je handpalmen tegen elkaar aan. Benen, core en armen zijn actief. 8 hand aan de buitenkant van je linkervoet, op een blok, je enkel of je scheenbeen. Strek je rechterarm omhoog. 2. Urdhva Hastasana II Vanuit Urdhva Hastasana I buig je vanuit het bovenlichaam naar rechts, je armen zijn gestrekt en je handen blijven tegen elkaar aan. 3. Utkata Konasana Stap of spring met je benen uit elkaar, ongeveer één beenlengte. Breng je armen in een grote cirkel omhoog. Buig je knieën tot je knieën boven je enkels staan, tegelijk breng je je armen op schouderhoogte met je handpalmen naar buiten gericht en je vingers omhoog. 4. Utthita Tadasana Vanuit Utkata Konasana strek je je benen en richt je je handpalmen naar de vloer. 5. Utthita Trikonasana Vanuit Utthita Tadasana draai je je rechtervoet parallel met de korte kant van je mat en je linkervoet parallel met de lange kant van je mat. Verleng je linkerarm naar voren en plaats je 6. Parsvotanasana Vanuit Utthita Trikonasana draai je je rechtervoet in of breng je je rechterhiel van de vloer tot je heupen parallel met de voorkant van de mat zijn. Plaats beide handen op de vloer of blokken aan weerszijden van je rechtervoet en buig voorover. 7. Ashwa Sanchalanasana II buig je linkerknie tot deze boven je linker enkel staat. 8. Skandasana Vanuit Ashwa Sanchalanasana II zet je beide voeten parallel met de korte kant van de mat, je houdt je rechterbeen gestrekt en je linker knie gebogen. Je kunt je handen voor je op de vloer zetten ter ondersteuning, of je handen in gebedshouding voor je borst brengen. 9. Malasana Vanuit Skandasana trek je je rechterbeen in. Zet je voeten iets dichter bij elkaar en plaats je elle- 16 2 11 9 12 bogen tussen je knieën en je handen in gebedshouding. Je voeten mogen iets uitgedraaid zijn. Plaats je bovenarmen zo diep mogelijk tussen je dijbenen, druk je dijbenen tegen je bovenarmen en je bovenarmen in je dijbenen. 10. Skandasana Vanuit Malasana strek je je linkerbeen. Je kunt je handen voor je op de vloer zetten ter ondersteuning, of je handen in gebedshouding voor je borst brengen. 11. Ashwa Sanchalanasana II zet je handen aan weerszijde van je rechtervoet. En draai tegelijk je voeten parallel met de lange kant van je mat. Je linker hiel komt van de vloer. 12. Parsvotanasana Vanuit Ashwa Sanchalanasana II strek je je rechterbeen. Je gezicht komt in de richting van je linkerscheenbeen. 13. Utthita Trikonasana Vanuit Parsvotanasana plaats je je lnkervoet 13 15 16 parallel met de korte kant van de mat. Draai je torso open, je rechterhand staat op de vloer, op je enkel of je scheenbeen. Strek je linkerarm omhoog. 14. Utkata Konasana Vanuit Utthita Trikonasana kom je met je torso omhoog, houd je armen gestrekt op schouderhoogte met je handpalmen naar buiten gericht en je vingers omhoog. Buig je knieën tot je knieën boven je enkels staan, tegelijk breng je je armen 15. Utthita Tadasana Vanuit Utkata Konasana strek je je benen en richt je je handpalmen naar de vloer. 16. Urdhva Hastasana II Vanuit Utthita Tadasana stap je met je voeten naast elkaar. Breng je armen zijwaarts in een grote cirkel omhoog en buig je torso naar links. Kom terug naar Urdhva Hastasana I stap 1 en brang je armen langs je lichaam. CHANDRA NAMASKAR 16 3
© Copyright 2024 ExpyDoc