Inkijkexemplaar - Fontaine Uitgevers

INHOUD
Voorwoord
7
Hoe alles begon, Genesis
8
Lakshmi
10
Ananda Tandava
16
Krishna
26
Saraswati
`
42
Soma
44
Ravi
54
Dharmavrata, de goede vrouw
60
Matsya, de koning der vissen
66
Vishvamitra
72
Shakti, Kali & Durga
78
Shiva’s wraak
88
Shiva en Parvati, eeuwige liefde
96
De geboorte van Ganesha
102
Ganapati en Kartikeya
1 12
Het jongetje dat in een aapje veranderde
1 18
Hanuman
124
Hanumans hart
134
Hoe Ganga op aarde kwam
138
Ashtavakra
144
Yogastijlen
152
Instructie
158
Mantra uitleg
178
Woordenlijst
180
Nawoord
182
Met dank aan
186
Bronnen
192
5
L A KS H M I
Lakshmi was erg ontdaan door het gedrag
van Indra en kon er niet mee leven
E
r was een tijd dat de goden en de demonen sterfelijk waren en
op aarde leefden. Ze waren voortdurend met elkaar in oorlog.
Indra had van zijn medegoden de taak gekregen om met zijn
leger de aarde te beschermen tegen de demonen. Dat deed hij
met grote toewijding. Dat hem dat goed afging en dat de aardbewoners in
vrede konden leven, kwam ook doordat Lakshmi op aarde was. Lakshmi was
het lieftalligste wezen dat ooit had bestaan. Zij was goed voor de mensen
en haar medegoden. Iedereen hield van haar en Lakshmi hield van iedereen.
Op een dag kwam er een heilige man naar Indra. Hij had een slinger gemaakt
van heilige bloemen die hij had geplukt in alle uithoeken van de aarde. De
heilige was lang met deze prachtige slinger bezig geweest en gaf hem aan
Indra om hem te eren en te danken voor zijn goede werk. Indra, die dronken
was van zijn successen, was een arrogante bal geworden, een hoogmoedige,
kilhartige militair.
Toen de heilige de bloemslinger om zijn nek legde, trok Indra hem er onmiddellijk af en gooide hem achteloos op de grond. Een onzinnig geschenk
vond hij het.
Lakshmi was erg ontdaan door het gedrag van Indra en kon er niet mee
leven. Ze besloot terug te gaan naar de plek waar ze vandaan was gekomen
en wierp zich in de oneindige oceaan van melk, waar alles uit voortkomt.
Iedereen was verdrietig dat Lakshmi was verdwenen, maar het leven ging
gewoon door. De goden merkten niet dat de aarde langzaam donkerder
werd. De mensen werden hebberiger en brachten niet langer offers aan de
goden. De goden boetten steeds meer in aan kracht en bij de eerstvolgende
veldslag tegen de demonen verloor Indra. Alles op aarde ging slechter en
slechter. De demonen wonnen terrein en veroverden de aarde.
Wanhopig richtten de goden zich tot Vishnu: ‘Oudste van ons, vertel ons
wat we moeten doen! Hoe kunnen wij de macht herwinnen en de aarde weer
lichter en gelukkig maken?’
Vishnu antwoordde: ‘Wij moeten Lakshmi met haar geluk weer terughalen
en dat kan alleen als we de oneindige oceaan van melk omroeren. Om dat
te bewerkstelligen moeten we onze krachten bundelen. Terwijl we de oceaan
omroeren, komt er van alles boven, dingen die we nodig hebben, maar ook
zaken die wij niet willen.’
De goden haastten zich naar de oceaan en begonnen vanaf de kant te roeren. Maar er gebeurde niets, de melk bewoog nauwelijks.
Vishnu had een plan gemaakt en legde het zijn medegoden voor: ‘Ik zal
mezelf in een schildpad veranderen. Dan plaatsen jullie een berg op mijn
schild en zo zwem ik naar het midden van de oceaan. Vanaf die plaats zullen wij roeren.’
Aldus geschiedde. Vishnu veranderde zichzelf in de schildpad Kurma en
zwom naar het midden van het water. De goden roerden de oceaan om en
om en langzaam kwam de melk in beweging. Jaren gingen voorbij, eeuwen
gingen voorbij en plotseling kwam er een vrouw boven water.
‘Dat is Lakshmi!’ riepen de goden verrukt.
‘Nee, ik ben Alakshmi, de oudere zus van Lakshmi,’ antwoordde de vrouw. ‘Ik
ben de godin van het ongeluk.’
Dit was iets uit de oceaan wat ze niet wilden hebben. De goden roerden door
en Alakshmi verdween. Jaren later zagen zij dat de structuur van de melk
begon te veranderen in nectar.
‘Dit is Amrita,’ zei Kurma, ‘het elixer van het eeuwig leven. Dit is wat we nodig
hebben om de demonen te verslaan en onsterfelijk te worden.’
De goden verzamelden zo veel Amrita als ze konden en gingen door met
roeren. Na verloop van tijd zagen zij de knop van een lotusbloem boven de
melk uit groeien. Het duurde even voor de lotus zich ontvouwde en daar
_ in het midden _ zat Lakshmi, mooier dan ooit. Alle goden waren op slag
verliefd. Shiva eiste haar op als echtgenote, maar Shakti, met wie hij al was
getrouwd, was het daar niet mee eens. Lakshmi vertelde de goden dat zij
was voorbestemd om eeuwig bij Vishnu te zijn en bij al zijn incarnaties op
aarde mee te incarneren als zijn vrouw.
Door de aanwezigheid van Lakshmi met haar geluk en de Amrita konden de
goden de demonen verdrijven. De zon begon weer te schijnen en de mensen
werden weer gelukkig. Ze waren zo blij met het licht dat ze deze dag vieren
als Diwali, het feest van het licht ter ere van Lakshmi.
14
15
LAKSHMI
A N A N DA TA N DAVA
‘Ik zag mensen als baby binnenkomen, opgroeien,
oud worden, doodgaan en opnieuw geboren worden'
T
oen Vishnu eens thuiskwam van een feestje, vroeg Ananta
Shesha hem: ‘Waar ben jij geweest, Vishnu? Je straalt helemaal,
het lijkt wel alsof je licht geeft!’
Vishnu vertelde dat hij naar een dansfeest was geweest waar
zijn broer Nataraja de Ananda Tandava danste, de kosmische dans die
ervoor zorgt dat alles stroomt. Tijdens de Ananda Tandava zag hij hoe alles
ontstond: het universum, de planeten en sterren, hoe alles werd verwoest
en doodging en hoe het allemaal weer werd opgebouwd en opnieuw tot
leven kwam. ‘Ik zag mensen als baby binnenkomen, opgroeien, oud worden,
doodgaan en opnieuw geboren worden. Het was het mooiste feest waar ik
ooit ben geweest.’
‘Daar wil ik heel graag heen,’ zei Ananta Shesha.
‘Jij kunt daar niet heen,’ antwoordde Vishnu. ‘Jij bent een gigantische duizendkoppige slang. De Ananda Tandava mag alleen worden gedanst door
wezens waarvan ik de gedaante kan aannemen.’
‘Kun je mij dan alsjeblieft veranderen?’ smeekte Ananta Shesha.
‘Helaas ligt het niet in mijn vermogen om jou te veranderen,’ zei Vishnu.
Op datzelfde moment hoorde Vishnu zijn naam in een smekend gebed.
Ananta Shesha en hij keken omlaag naar de aarde en zagen daar een biddende oude vrouw: ‘Heer Vishnu, ik ben oud. Ik heb dagelijks tot u gebeden,
ik heb puja voor u uitgevoerd vanaf het moment dat ik getrouwd was, nu
vele jaren geleden. Ik smeek u om mij alsnog te zegenen met het moederschap, ook al ben ik oud. Ik wil niet sterven zonder ooit voor een kind te
hebben gezorgd.’
Vishnu kende de vrouw en zag haar dagelijks bidden, maar het lag nooit in
zijn vermogen om haar een kind te schenken.
‘Dit is je kans!’ zei Vishnu tegen Ananta Shesha. ‘Ik kan je naar haar toe sturen en dan zul jij haar kind zijn.’
‘Heel graag,’ riep Ananta Shesha opgetogen, waarop Vishnu hem over de
rand van het universum duwde. Tijdens zijn val veranderde Ananta Shesha
van een enorme duizendkoppige slang in een menselijke baby. De oude
vrouw zat nog steeds te bidden en op het moment dat zij haar handen
openvouwde, viel Ananta Shesha erin. De vrouw opende haar ogen en zag
eerst een prachtige baby, maar toen zij goed keek, zag ze dat het kind geen
benen had, maar een slangenstaart. Ananta Shesha was te snel gevallen en
was nog niet helemaal veranderd. De vrouw zei tegen de baby: ‘Je mag dan
wel niet perfect zijn, maar voor mij ben je het mooiste kind ter wereld en ik
zal van je houden zoals nog nooit een moeder van haar kind heeft gehouden. Ik zal je Patanjali noemen.’
ANANDA TANDAVA
18
ANANTASANA
D H A R M AV R ATA , D E G O E D E V R O U W
URDHVA DHANURASANA TADASANA
DHARMAVRATA
65
I N ST R U C T I E
HOUDINGEN
KURMASANA
Omdat Mūla geen yoga-instructieboek is, maar ik toch van bijna alle houdingen die in het boek staan wil vertellen hoe je in de houding komt, heb
ik gekozen voor een simpele uitleg, nagenoeg zonder aanpassingen en
hulpstukken. Ik beschrijf hier houdingen die in deze vorm niet geschikt zullen zijn voor iedereen. Als je meer instructie zoekt over houdingen, zijn er
verschillende boeken op de markt, zoals Light on Yoga van B.K.S. Iyengar
of Dancing the Flame of Life van Dona Holleman. Ook zijn er verschillende
websites waar je instructie over de houdingen kunt vinden. Let er wel op
dat verschillende yogastromingen verschillende instructies geven en elkaar
wellicht kunnen tegenspreken.
Belangrijk voor het uitvoeren van een houding is dat je je lichaam leert kennen en kunt luisteren naar de signalen die het afgeeft. Je mag jezelf uitdagen, maar nooit over je (pijn)grens heen gaan. Als je een beginnende yogabeoefenaar bent, doe deze houdingen dan uitsluitend onder begeleiding
van een gecertificeerde docent.
Kurmasana
Je zit met je billen op de vloer, je benen zijn gespreid maar gebogen, je
hielen staan op de vloer. Breng je bovenarmen of als je kunt je schouders
onder je dijbenen. Terwijl je met je bovenlichaam naar voren komt, strek je
je benen. Je armen zijn gestrekt naar achteren. Als je een stap verder wilt,
loop je je voeten naar elkaar toe en breng je je rechtervoet boven op je linker, je handen pak je vast achter je rug.
159
I N ST R U C T I E M A A N G R O E T
6
10
3
14
7
1
VAN LINKS
NAAR RECHTS
2
4
5
1. Urdhva Hastasana I
Vanuit een staande positie breng je je armen
zijwaarts omhoog. Breng je handpalmen tegen
elkaar aan. Benen, core en armen zijn actief.
8
hand aan de buitenkant van je linkervoet, op
een blok, je enkel of je scheenbeen. Strek je
rechterarm omhoog.
2. Urdhva Hastasana II
Vanuit Urdhva Hastasana I buig je vanuit het
bovenlichaam naar rechts, je armen zijn gestrekt
en je handen blijven tegen elkaar aan.
3. Utkata Konasana
Stap of spring met je benen uit elkaar, ongeveer
één beenlengte. Breng je armen in een grote cirkel omhoog. Buig je knieën tot je knieën boven
je enkels staan, tegelijk breng je je armen op
schouderhoogte met je handpalmen naar buiten
gericht en je vingers omhoog.
4. Utthita Tadasana
Vanuit Utkata Konasana strek je je benen en
richt je je handpalmen naar de vloer.
5. Utthita Trikonasana
Vanuit Utthita Tadasana draai je je rechtervoet
parallel met de korte kant van je mat en je linkervoet parallel met de lange kant van je mat.
Verleng je linkerarm naar voren en plaats je
6. Parsvotanasana
Vanuit Utthita Trikonasana draai je je rechtervoet in of breng je je rechterhiel van de vloer tot
je heupen parallel met de voorkant van de mat
zijn. Plaats beide handen op de vloer of blokken aan weerszijden van je rechtervoet en buig
voorover.
7. Ashwa Sanchalanasana II
buig je linkerknie tot deze boven je linker enkel
staat.
8. Skandasana
Vanuit Ashwa Sanchalanasana II zet je beide
voeten parallel met de korte kant van de mat,
je houdt je rechterbeen gestrekt en je linker
knie gebogen. Je kunt je handen voor je op de
vloer zetten ter ondersteuning, of je handen in
gebedshouding voor je borst brengen.
9. Malasana
Vanuit Skandasana trek je je rechterbeen in. Zet
je voeten iets dichter bij elkaar en plaats je elle-
16 2
11
9
12
bogen tussen je knieën en je handen in gebedshouding. Je voeten mogen iets uitgedraaid zijn.
Plaats je bovenarmen zo diep mogelijk tussen je
dijbenen, druk je dijbenen tegen je bovenarmen
en je bovenarmen in je dijbenen.
10. Skandasana
Vanuit Malasana strek je je linkerbeen. Je kunt
je handen voor je op de vloer zetten ter ondersteuning, of je handen in gebedshouding voor je
borst brengen.
11. Ashwa Sanchalanasana II
zet je handen aan weerszijde van je rechtervoet.
En draai tegelijk je voeten parallel met de lange
kant van je mat. Je linker hiel komt van de vloer.
12. Parsvotanasana
Vanuit Ashwa Sanchalanasana II strek je je rechterbeen. Je gezicht komt in de richting van je
linkerscheenbeen.
13. Utthita Trikonasana
Vanuit Parsvotanasana plaats je je lnkervoet
13
15
16
parallel met de korte kant van de mat. Draai je
torso open, je rechterhand staat op de vloer,
op je enkel of je scheenbeen. Strek je linkerarm
omhoog.
14. Utkata Konasana
Vanuit Utthita Trikonasana kom je met je torso
omhoog, houd je armen gestrekt op schouderhoogte met je handpalmen naar buiten gericht
en je vingers omhoog. Buig je knieën tot je
knieën boven je enkels staan, tegelijk breng je je
armen
15. Utthita Tadasana
Vanuit Utkata Konasana strek je je benen en
richt je je handpalmen naar de vloer.
16. Urdhva Hastasana II
Vanuit Utthita Tadasana stap je met je voeten
naast elkaar. Breng je armen zijwaarts in een
grote cirkel omhoog en buig je torso naar links.
Kom terug naar Urdhva Hastasana I stap 1 en
brang je armen langs je lichaam.
CHANDRA NAMASKAR
16 3