De nieuwe Traverse is uit

Tr a v e r s e
Nummer 36, januari 2015
Evergreen on bike
•
•
•
•
•
fietsenenlopen
innovatie
Actualisatie Ontwerpwijzer Fietsverkeer
In één maand 3300 haltes geïnventariseerd
Verruim uw kennis met Europese ervaringen
Draagvlak creëren, de basis van succes
Cursussen en masterclasses voorjaar 2015
internationaal
milieu
mobiliteitsmanagement
openbaar
vervoer
openbareruimte
parkeren
procesbegeleiding
verkeerslichten
verkeersmanagement
verkeersveiligheid
column
Sandalen, koffertjes en truien,
colofon
dat waren de kenmerken die in de
jaren tachtig op die goede oude
VAT tot een bijna honderd procent
identificatie van de rondlopende
studenten leidde. Had de persoon
in kwestie sandalen aan, dan was
het waarschijnlijk een plano(loog),
herkenbaar aan een alternatieve,
creatieve uitdossing en trots op het feit dat hij/zij zich nog
lang niet had aangepast. Droeg de persoon een koffertje,
dan studeerde hij beslist vervoer/logistiek en kon je aan het
carrière-tenue zien dat deze al ruim voor afstuderen rijp
was voor een baan. De Samsonite bevatte meestal niet veel
meer dan een lunchpakketje en bood derhalve voldoende
ruimte om al de stapels bankbiljetten die ze gingen verdienen discreet in op te kunnen bergen. De verkeerskundigen
waren veelal ‘grijze muizen’; herkenbaar aan degelijke
schoenen, een spijkerbroek en een vooral niet in het oog
springende trui. Ze stonden te boek als inhoudelijk sterk,
integer en intrinsiek onopvallend.
Colofon
Traverse is een uitgave
van DTV Consultants B.V. en
verschijnt twee maal per jaar.
Op de voorzijde
Arjan Bezemer, senior
adviseur en Tanja Steenhorst,
senior adviseur
Redactie-adres
DTV Consultants
T.a.v. Anne-Lieke Joosten
Postbus 3559
4800 DN Breda
Telefoon (076) 513 66 00
Fax (076) 513 66 06
E-mail: [email protected]
www.dtvconsultants.nl
Bezoekadres
Markendaalseweg 44
4811 KC Breda
Redactie/eindredactie
Anne-Lieke Joosten
Hans Godefrooij
Kim Heerkens
Marcel Kant
Tanja Steenhorst
Ik moest hier aan denken nu het transitieteam van Mike
Bérénos zich buigt over de toekomst van de Verkeerskunde.
Want los van de richting waarin ons vakgebied zich ontwikkelt, lijken ook de competenties van de verkeerskundige
fors aan verandering onderhevig. Zomaar enkele recente
voorbeelden.
Onlangs haalden we een forse opdracht van een middelgrote gemeente binnen, bekrachtigd door twee documenten
die van rechtsgeldige handtekeningen waren voorzien.
Na twee weken kregen we een telefoontje, dat er een ‘foutje’
was gemaakt. Ze hadden inmiddels (?) een betere aanbieding en wilden onder het contract uit. Of zoals de hoofdverantwoordelijke, met de titels dr. ir., tijdens een gesprek
meteen meldde: “ze wilden graag de relatie goed houden,
maar als het moest gingen ze er met gestrekt been in.” In
het gesprek bleek dat hun budget 36% was van de gegunde
opdracht! Ze bleken geen reëel beeld van de gevraagde
oplossing te hebben. Of het eenvoudiger en goedkoper kon?
Vanzelfsprekend! Aan creativiteit ontbreekt het ons niet, en
met de nieuw voorgestelde oplossing zijn ze heel tevreden.
Een zekere vorm van ‘verkeerskundig analfabetisme’ trof
ik ook aan bij die mevrouw van een middelgrote gemeente.
Ze was vanwege een baangarantie intern overgeplaatst
van ‘vergunningen’ naar ‘verkeer’ en noemde zich vol trots
‘verkeerskundige’. Na anderhalf jaar was er nu budget
voor een eerste cursus, maar grote delen van de cursus
‘Inleiding verkeerskunde’ heeft ze afwezig op haar
­smart­phone zitten swipen.
En hoe zit het met de integriteit? Een ministerieel departement heeft onlangs een origineel idee van ons bureau
­na­genoeg voor 100% door een ander bureau laten uitvoeren, en vervolgens vol trots de publiciteit gezocht met ‘hun’
nieuwe idee. Een soortgelijke ervaring hebben we ook met
een collega bureau meegemaakt, dat na een succesvolle
aanbesteding een door ons ontwikkelde aanpak zonder
sjoege door een zzp’er liet uitvoeren. Of wat denk je van
die grotere gemeente, die zonder scrupules een origineel
product van ons door een ander bureau heeft laten nabouwen? De crisis zal ongetwijfeld debet zijn aan een zekere
verruwing in het veld, maar onze innovatieve kracht
blijft overduidelijk niet onopgemerkt.
Tja, en grijze muizen zijn die moderne verkeerskundigen ook al lang niet meer, zo bleek onlangs uit de eerste
verkiezing van de Verkeersprofessional 2014. Van diverse
genomineerden heb ik een vriendelijke email ontvangen,
met de vraag of ik alsjeblieft op hem of haar wilde stemmen. Natuurlijk meldden ze heel bescheiden dat ze totaal
verrast waren door de nominatie, maar ze waren het beslist
waard om op hun te stemmen, graag zelfs. Maar wat bleek:
zowel nummer 1 als nummer 2 van de verkiezing is van
huis uit planoloog!
Het kan beslist geen kwaad om over de toekomstige competenties van een verkeersprofessional na te denken, maar
in de hedendaagse praktijk zijn ze al zichtbaar: de markt
zorgt daar voor en heeft in wezen altijd gelijk. Inhoudelijke
kennis neemt af ten gunstige van procesmatige, de grenzen
tussen het dijn en mijn worden in dit ‘çopy/paste’-tijdperk
opnieuw getrokken en van enige flair is niemand nog
­slechter geworden. Times are changing.
En dat laatste blijkt zeker het geval als je naar de kalender
kijkt, waar inmiddels pontificaal 2015 op staat! Een nieuw
jaar met dito uitdagingen, kansen en ervaringen. Namens
alle medewerkers van DTV Consultants wil ik u graag
een heel voorspoedig en coöperatief 2015 toewensen.
En mocht u hulp kunnen gebruiken bij het realiseren van
uw verkeerskundige doelen, dan wil ik u graag aan het
volgende herinneren: ons bureau beschikt ook over heel
veel competente verkeerskundigen!
Bo Boormans – Directeur
In deze Traverse onder andere:
3 Groene golf voor fietsers op je smartphone
5 Beheer van verkeersmanagementsystemen
6 In één maand 3300 haltes geïnventariseerd
7 Actualisatie Ontwerpwijzer Fietsverkeer
8 Betere verkeersdoorstroming door Zeist
9 Draagvlak creëren, de basis van succes
10 Nieuw Mobility Portal van de Europese Commissie online
11 Web development; een specialisme binnen DTV Consultants
12 Opleidingen NOVI Verkeersacademie met glans beoordeeld
13 Masterclasses, opleidingen en cursussen voorjaar 2015
Ontwerp en opmaak
Script unlimited, Utrecht
Fotografie cover
Else Loof Fotografie, Breda
Oplage
3.000 exemplaren
pagina 2
pagina 2
Foto: https://beeldbank.rws.nl, Rijkswaterstaat / Harry van Reeken
Evergreen on bike
Groene golf voor fietsers op je smartphone
Wachten voor een verkeerslicht… toch wel één van de
grootste frustraties van weggebruikers. Zeker voor
fietsers. En als het te lang duurt, neemt de neiging toe
om dan maar door rood te fietsen. DTV Consultants
introduceert daarom: Evergreen on bike. Daarmee
passen fietsers hun snelheid aan, zodat ze op het juiste moment aankomen bij het verkeerslicht.
Fietsers hoeven dan niet te stoppen en kunnen veilig en comfortabel doorrijden. Dit innovatieve
concept draagt daardoor niet alleen bij aan het verbeteren van de concurrentiepositie van de
fiets, maar levert bovendien een bijdrage aan het verbeteren van de verkeersveiligheid.
Veel wegbeheerders doen er alles aan om belangrijke fietsroutes
veilig en comfortabel in te richten. Doorstroming van fietsverkeer
krijgt hierbij wel aandacht, maar in de praktijk is de fiets op een
met verkeerslichten geregeld kruispunt nog te vaak ondergeschikt.
Hierdoor moeten fietsers nogal eens (onnodig) wachten. Hoe kan
dat nu beter? Eén mogelijkheid is om fietsers vroegtijdig voor het
kruispunt te laten inmelden, zodat het verkeerslicht al rekening kan
houden met een groenfase voor de naderende fietsers. Een tweede
mogelijkheid is om de fietser te informeren over de te rijden snelheid om op het juiste moment bij het verkeerslicht aan te komen.
Hierdoor wordt het wachten tot een minimum beperkt en kunnen
routes ontstaan met een goede doorstroming. Dit is precies wat
Evergreen on bike doet: de fietser vroeg inmelden bij een kruispunt
en fietsers informeren over de aankomende groenfases, zodat ze
hun snelheid hierop kunnen aanpassen. Zo kan een passage van
het kruispunt zonder stoppen worden bereikt en wordt het fietscomfort verhoogd. Fietsen wordt daarmee nog aantrekkelijker,
zowel voor bestaande als voor potentiële fietsers.
Hoe werkt Evergreen on bike?
Met de massale opkomst van de smartphone heeft het merendeel
van de fietsers een apparaat in bezit dat met GPS haar positie kan
bepalen en tevens kan communiceren met de buitenwereld, in dit
geval met verkeerslichten.
lees verder op pagina 4
pagina 3
pagina 3
De fietser meldt zich met de smartphone, al ver voor het kruispunt,
automatisch in bij het verkeerslicht (afbeelding 1). Door deze vroege
aanmelding kan het verkeerslicht al rekening houden met de komst
van de fietser. Bovendien informeert Evergreen on bike de fietser
via een app over de te fietsen snelheid (sneller of langzamer fietsen)
om het groene licht te halen. Deze informatie kan op verschillende
manieren geboden worden. Op de foto hiernaast en op afbeelding 2
is een voorbeeld te zien.
Als de fietser zijn snelheid afstemt op het gegeven snelheidsadvies,
komt hij precies op het goede moment aan bij het verkeerslicht.
Zodra de fietser zich op een bepaalde afstand van de verkeerslichten bevindt dan schakelt de app uit. De fietser moet zijn aandacht
vanaf dat moment volledig kunnen richten op het kruispunt en het
verkeerslicht.
Toepassingsmogelijkheden
Er zijn tal van situaties en projecten waarin Evergreen on bike een
perfecte maatregel is. Hieronder volgt een greep uit de mogelijkheden en ideeën.
kel wegvalt, is de kans echter aanwezig dat men gewoon weer in de
oude vertrouwde auto stapt en achter aansluit in de file. Een andere
benadering is om de automobilist te verleiden over te stappen op de
fiets door hem met Evergreen on bike extra fietscomfort te bieden.
De investering is eenmalig, maar de service blijft lang bestaan en
biedt daarmee een duurzamere vorm van fietsstimulering.
Snelfietsroutes
Hoe ziet de ideale snelfietsroute eruit? Negen van de tien fietsers zal
zeggen: “een snelle route zonder verkeerslichten…” Lang niet altijd
is echter ruimte of budget beschikbaar om bij geregelde kruispunten
op een dergelijke route tunnels of bruggen te realiseren. Een mooi
alternatief is dan een service als Evergreen on bike; veel goedkoper
en passend bij deze tijd. Door het op innovatieve wijze bieden van
extra comfort is Evergreen on bike een belangrijke maatregel om de
fietser te verleiden van de route gebruik te maken.
Park & Bike
Een gunstig parkeertarief en een hoogwaardige OV-verbinding
moeten er voor zorgen dat de automobilist wordt verleid om niet
een overvolle binnenstad in te rijden. Een leenfiets waarin de Evergreen on bike-functionaliteit is geïntegreerd, zou een extra alternatief kunnen zijn. Het is zelfs mogelijk om deze fietser, die overstapt
van de auto naar de fiets, ook een vorm van prioriteit bij verkeerslichten te geven. Dat doen we voor de bus immers ook, zelfs als er
maar één passagier in zit.
Een duurzame vorm van fietsstimulering
Honderdduizenden, zo niet miljoenen euro’s worden gespendeerd
aan spitsmijden-projecten. Mensen verdienen geld door later naar
hun werk te gaan of juist op de fiets gaan. Zodra de financiële prik-
Tot slot
Wellicht klinken bovenstaande voorbeelden nog als een ver-vanmijn-bed-show. Toch nestelt informatietechnologie zich de komende jaren met rasse schreden in de verkeerswereld. Tot dusver
gaat het nog om proefprojecten, die vooral gericht zijn op het autoverkeer. DTV Consultants streeft naar continue innovatie en ziet dit
concept als aanjager in het betrekken van ITS-maatregelen bij het
nadenken over het stimuleren van het fietsgebruik. Met Evergreen
on bike wordt het fietsen bevorderd en worden zowel bestaande als
potentiële fietsers aangemoedigd om (vaker) de fiets te gebruiken.
Evergreen on bike is daarmee een duurzame vorm van fietsstimulering, waarmee invulling kan worden gegeven aan bereikbaarheidsen milieudoelstellingen. Bovendien verhoogt Evergreen on bike de
verkeersveiligheid op kruispunten, omdat roodlichtnegatie wordt
gereduceerd.
Afbeelding 1.
Aanmelding fiets
op grote afstand
De gemeente Breda heeft het concept ingediend in een Beter Benutten Vervolg voorstel. Kans is groot dat we u het komende jaar
kunnen informeren over de ervaringen met de eerste toepassing op
de Claudius Prinsenlaan in Breda. Heeft u ook interesse? Wij kunnen het concept voor u op maat uitwerken, realiseren en assisteren
bij het implementeren. Ook het opzetten van een campagne bij
de introductie van het concept en de evaluatie behoort daarbij tot
de mogelijkheden. Wij gaan graag met u in gesprek over de mogelijkheden.
Afbeelding 2.
Informatie over snelheid tot groen licht
pagina 4
i
pagina 4
Arjan Bezemer, Hans Godefrooij, Tanja Steenhorst
Projecten
Beheer van verkeersmanagementsystemen
Op dit moment voert DTV Consultants meerdere opdrachten uit die betrekking heb­
ben op het beheer van verkeersregelinstallaties (VRI’s) en verkeersmanagement­
systemen. Naast verkeerskundig beheer gaat het daarbij ook om plannen die eraan
bijdragen dat zaken die op straat staan ook goed worden beheerd en onderhouden.
gewenste situatie tegen elkaar af. Dit leidt
tot een beheer- en vervangingsschema voor
de komende jaren. Wij hebben hiervoor een
tool ontwikkeld om dit op een gestructureerde wijze uit te werken.
Enkele voorbeelden
In opdracht van de gemeente Tilburg hebben wij een exploitatieplan geschreven voor
i Hanneke Welten, Gert Sanders
Vervanging complexe verkeersregelinstallaties Algeracorridor
In opdracht van de gemeente Krimpen aan den IJssel heeft DTV Consultants de ver­
vanging van twee verkeersregelinstallaties en een wisselstrookinstallatie voorbe­
reid en de uitvoering begeleid. De kruispunten en wisselstrook maken onderdeel
uit van de zogenaamde Algeracorridor en vormen de ontsluiting van Krimpen aan
den IJssel naar Rotterdam en de A16.
De verkeersdruk is groot en de vormgeving
is bijzonder; met busbanen, een aansluiting
van een busstation en een wisselstrook.
Daarnaast zijn de volgende externe voorzieningen aangesloten op de installaties:
dynamische bewegwijzering, koppeling
met aangrenzende verkeersregelinstallaties
binnen Krimpen aan den IJssel en Capelle
aan den IJssel en een op afstand bedienbare
brug. Om de situatie te monitoren zijn d
­e
installaties aangesloten op de verkeers­mana­
gementcentrale van de gemeente ­Rotterdam
en zijn de installaties voorbereid op het
plaatsen van een DRIP.
de aanbestedingsmethodiek EMVI (economisch meest voordelige inschrijving), is de
aannemer voor het werk geselecteerd.
In de uitvoeringsfase heeft DTV Consultants
de directie gevoerd, de nieuwe applicatiesoftware gecontroleerd en ingeregeld op
straat. De gemeente liet ons weten dat zowel
de gebruikers als de gemeente positief zijn
over de werking van de nieuwe verkeersregelinstallaties.
i Marcel Heijkoop, Marcel Willekens
In het bestek, dat wij hebben gemaakt, is
veel aandacht besteed aan het minimaliseren van de verkeershinder tijdens de ombouw van beide kruispunten. Op basis van
pagina 5
pagina 5
P ro j e c t e n
Beheer- en instandhoudingsplannen
Naast het opstellen van beleidsplannen
wordt DTV Consultants ook steeds vaker
gevraagd voor het opstellen van beheer- en
instandhoudingsplannen. Het gaat daarbij
niet alleen om VRI’s, maar juist ook om andere verkeersmanagementsystemen, zoals
DRIPS of PRIS systemen. Voor het opstellen van zo’n plan zetten wij de huidige en
verkeersmanagement. De inzet van systemen, software, middelen, financiën en personele bezetting spelen hierin een belangrijke rol. Uiteindelijk leidt dit naast concrete
beheeradviezen voor hard- en software ook
tot aanbevelingen over de financiering en
de inzet van personele capaciteit.
De gemeente Nijmegen stelt een Nota
Dyna­­misch Verkeersmanagement op, waarvoor wij input hebben geleverd voor het
­onderdeel verkeerskundig beheer en waarvoor wij ook onze tool hebben geleverd.
Voor de provincie Noord-Brabant stellen
wij het instandhoudingsplan op voor de
verkeersregelinstallaties en hebben wij de
provincie in 2014 ondersteund bij het dagelijks verkeerskundig beheer. Het betreft
vooral het afhandelen van klachten, het
­testen van nieuwe regelingen en het inregelen van installaties na inbedrijfstelling. Een
laatste voorbeeld dat we hier willen noemen
is onze advisering van het Havenbedrijf
Rotterdam bij de opzet van het zelfstandig
beheren van haar verkeerslichten.
Projecten
In één maand 3300 haltes geïnventariseerd
P ro j e c t e n
komen door zoveel mogelijk gebruik te maken van keuzelijsten in
plaats van vrije invoer. Foto’s kunnen direct met de camera van de
tablet worden genomen en worden opgeslagen in de database bij
de betreffende halte. Hierdoor hoeven foto’s niet achteraf aan de
andere data gekoppeld te worden. Op basis van de al bekende informatie was de database vooraf deels ingevuld, zodat tijdens de inventarisatie ter plaatse deze zaken alleen nog gecontroleerd en eventueel
aangepast hoefden te worden.
In opdracht van de provincie Limburg heeft DTV Consultants
de kenmerken van ruim 3300 bushaltes in kaart gebracht.
Gedurende vier weken hebben inventarisatieteams alle
bushaltes in Limburg bezocht en geschouwd.
Alle 50 kenmerken, variërend van haltenaam en -nummer en gpscoördinaten, tot de aanwezigheid van geleidelijnen en ­instap­mar­ke­ring, zijn middels een door DTV Consultants ontwikkelde app op
­tablets ingevoerd en automatisch geüpload naar een centrale database. Het resultaat van deze halteschouw is als input gebruikt voor de
haltedatabase NDOV (Nationale Database Openbaar Vervoer) en
voor interne d
­ ataverwerking van de provincie.
App
Voor de halte-inventarisatie is gebruik gemaakt van een speciaal
door DTV Consultants ontwikkelde app. Invulfouten worden voor-
Meer OV-onderzoek
DTV Consultants staat voor kwalitatief hoogstaand onderzoek. Wij
hebben veel ­ervaring met de uitvoering van onderzoeken in het openbaar vervoer en de mobiliteitssector. Zo hebben wij halte-inventa­
ri­saties uitgevoerd in Friesland, Groningen en Drenthe, alsmede
voor de gemeente B
­ reda. Daarnaast hebben wij jarenlang het OVKlantenbarometeronderzoek van het KpVV uitgevoerd en verzorgen
wij in diverse concessiegebieden in Nederland de monitoring van
het openbaar vervoer door middel van lijn-, halte- en mysteryguestonder­zoe­ken; de zogenaamde ­concessiemonitors. Ook zijn wij a­ ctief
op het gebied van toegankelijke haltes.
Voor M
­ idden-Brabant en West-Brabant zijn wij al jaren halte-coördinator. In deze rol toetsen wij de subsidieaanvragen van gemeenten voor het toegankelijk maken van de haltes. Voor de provincie
Noord-Brabant hebben wij het Handboek Toegankelijke haltes opgesteld.
i
Paul van den Bosch, Alex van Ingen
Fietsoversteek in de voorrang levert opnieuw problemen op
DTV Consultants is door de gemeente Haarlemmermeer g
­ evraagd om een advies
te geven over de inrichting van een aantal fiets- en voetgangersoversteken over
een gebieds­ontsluitingsweg.
Op de oversteken doen zich verkeersveiligheidsproblemen voor die onder andere
worden veroorzaakt door de verschillende
voorrangssituaties op de diverse oversteken.
Op een aantal oversteken hebben fietsers en
voetgangers voorrang op het autoverkeer
en op een aantal andere oversteken moeten
zij juist voorrang verlenen. Omdat plotseling overstekende fietsers niet passen in het
verwachtingspatroon van automobilisten
op de gebiedsontsluitingsweg, gebeuren
met name op de oversteeklocaties die in de
voorrang liggen af en toe ongevallen.
Afweging
Net als andere gemeenten worstelt de gemeente Haarlemmermeer met de afweging
tussen comfort voor fietsers en voetgangers
enerzijds en verkeersveiligheid van fietsers
anderzijds. Uit comfortoverwegingen wil
pagina 6
de gemeente fietsers op belangrijke fietsroutes overal voorrang geven, maar op de
locaties waar deze fietsroutes een wegvak
van een gebiedsontsluitingsweg kruisen,
leidt dit tot ongevallen, ondanks tal van
maatregelen om de oversteek veilig in te
richten.
Met belanghebbenden en experts van de
gemeente Haarlemmermeer, de politie, de
wijkraad, omliggende scholen, Fietsersbond en VVN zijn verschillende alternatieve inrichtingsvarianten besproken.
Besloten is om een variant uit te werken
waarbij alle oversteken uit de voorrang
worden gehaald, maar om ook een variant
uit te werken waarbij een aantal oversteken uit comfortoverwegingen in de voorrang blijven. De inrichting wordt daarbij
geoptimaliseerd. Van beide varianten is
een schetsontwerp met kostenraming opgesteld. Het is nu aan de gemeente om een
definitieve keuze te maken.
i
Paul van den Bosch,
Hans Godefrooij
Projecten
Actualisatie Ontwerpwijzer Fietsverkeer
In opdracht van CROW werkt DTV Consultants momenteel aan
het actualiseren van de Ontwerpwijzer Fietsverkeer (CROWpublicatie 230). Samen met een expertgroep waarin diverse
fietsexperts van overheden, kennisinstituten en adviesbu­
reaus zitting hebben, wordt de Ontwerpwijzer volledig tegen
het licht gehouden.
P ro j e c t e n
Niet alleen worden kengetallen en richt­lijnen geactualiseerd aan de
hand van de meest actuele kennis; tevens worden nieuwe onderwerpen aan de Ontwerpwijzer toegevoegd.
De Ontwerpwijzer Fietsverkeer beschrijft alle stappen om te komen
tot een fietsvriendelijke infrastructuur; vanaf het beleidsvoornemen
om het fietsen te bevorderen, tot de fysieke uitvoering van de infrastructuur. Sinds het verschijnen van de Ontwerpwijzer Fietsverkeer
in 2006 is veel nieuwe kennis ontwikkeld die in de nieuwe Ontwerpwijzer toegankelijk moet worden gemaakt.
In de komende maanden wordt alle relevante nieuwe kennis verzameld en worden alle huidige teksten beoordeeld op relevantie, actua­
liteit en leesbaarheid. Tevens wordt voor alle nieuwe onderwerpen
een logische plaats gezocht. Per onderwerp werkt DTV Consultants
hiervoor samen met een kleine (steeds wisselende) afvaardiging van
de expertgroep.
Volgens de planning zal de nieuwe Ontwerpwijzer Fietsverkeer in het
najaar van 2015 beschikbaar zijn.
i
Hans Godefrooij, Lisette de Wildt
De e-fiets als oplossing voor de fileproblematiek?
De elektrische fiets, oftewel de e-fiets, is in Nederland aan een onstuitbare opmars
­bezig. Het marktaandeel van de e-fiets is de afgelopen zes jaar verdrievoudigd en in
2013 was van elke vijf verkochte fietsen er één een e-fiets, aldus de Bovag. De e-fiets
is daarmee goed voor 45% van de omzet van de fietsenbranche. Het Kennisinstituut
voor Mobiliteitsbeleid heeft becijferd dat 18% van de gemaakte ritten met de e-fiets
een autorit vervangt.
Ook forensen omarmen vaker de e-fiets.
DTV Consultants is betrokken bij de uitvoering van diverse fietsprojecten. Zo ook
het project ‘B-riders’ van de provincie
Noord-Brabant (een project van het programma Beter Benutten). Forensen krijgen
een vergoeding voor elke kilometer die ze
(e-)fietsen naar het werk. Uit de resultaten
blijkt dat het effect op het autogebruik groot
is: deelnemers geven aan dat ruim één derde
van de ritten voorheen met de auto werden
gemaakt.
DTV Consultants voert voor de gemeente
Almere het project ‘Electric Freeway’ uit. Dit
is eveneens een project van ­Beter Benutten.
Hier lukt het om op langere afstanden
­automobilisten te verleiden tot een overstap
(de reisafstand van Almere naar Amsterdam
is gemiddeld 25 kilometer).
Voor dit traject wordt vooral de high speed
e-fiets gepromoot. Geïnteresseerden kunnen deze e-fiets (met een topsnelheid van 45
kilometer per uur) op de Electric Freeway
laagdrempelig uitproberen. In de zomer en
herfst van 2014 hebben zo’n 80 forensen van
dit aanbod gebruik gemaakt. Eén van hen
over de rit: “Tegen de wind in en met 40
­kilometer per uur onderweg, alsof ik de
wind in de rug had. Het nieuwe rijden op de
moderne fiets! Ik ben overstag.” Met de
high-speed e-fiets komt Amsterdam binnen
een half uur reistijd van Almere te liggen.
Ook bij de uitvoering van de Kortingsregeling Tweewielers voor de Verkeersonderneming en Stadsregio Rotterdam zien wij de
grote interesse in de e-fiets voor het woonwerkverkeer. Per maand behandelen wij
circa gemiddeld 90 aanvragen voor een aanschafsubsidie van een tweewieler, daarvan
betreft ruim 85% een e-fiets. De gemiddelde
afstand die mensen in de regio Rotterdam
naar het werk fietsen is vijftien kilometer.
Harde cijfers over het gebruik van de e-fiets
in het woon-werkverkeer zijn in Nederland
nog niet beschikbaar. Bovenstaande ervaringen laten zien dat de mogelijkheden
groot zijn. Gaat de (high-speed) e-fiets de
fileproblemen in Nederland ‘in zijn eentje’
oplossen?
i
pagina 7
Ruben van den Hamsvoort,
Tanja Steenhorst
pagina 7
Projecten
Betere verkeersdoorstroming door Zeist
Nieuwe verkeerslichtenregelingen op de Utrechtseweg en Driebergseweg zorgen
­ervoor dat het verkeer beter doorstroomt in Zeist. DTV Consultants heeft zeven van
de acht verkeersregelinstallaties op de genoemde wegen recentelijk voorzien van
nieuwe verkeersregelprogramma’s.
P ro j e c t e n
De verkeersregelprogramma’s van drie installaties op de Utrechtseweg bleken een uitdaging. Met behulp van slimme koppelingen is hier de reistijd voor het doorgaande
verkeer met 15% tot 20% teruggedrongen
zonder dat dit teveel ten koste gaat van de
zijwegen.
aanbod van verkeer over de dag heen gezien
sterk verschilt. Om een optimaal resultaat te
­halen, is gekozen voor verschillende instellingen op verschillende momenten van de
dag. De wijze van ingrijpen in de regeling
(bijvoorbeeld groen vasthouden of met
­prioriteit realiseren) is volledig instelbaar.
Brede adviserende rol
DTV Consultants heeft, voor alle zeven installaties, een breed spectrum aan werkzaamheden uitgevoerd. Dit varieert van
programmeren en simuleren tot het opstellen van uitvragen naar uitvoerende partijen
en de bijbehorende uitvoeringsbegeleiding.
De nieuwe verkeerslichtenregelingen maken onderdeel uit van een pakket van maatregelen ten behoeve van regionaal verkeersmanagement binnen de provincie Utrecht.
i
Michiel Coppens, Marcel Kant
Geen echte groene golf
Bij het verbeteren van de doorstroming voor
het doorgaande verkeer wordt vaak de term
“groene golf ” genoemd. Dit gold ook voor
de regelingen op de Utrechtseweg. Uit een
eerdere studie van DTV Consultants bleek
dat een groene golf op dit wegvak niet
wenselijk is, aangezien dit leidt tot een
­
­on­acceptabele afwikkeling van het overige
verkeer. De nieuwe regelingen bevatten
daarom een combinatie van verschillende
vormen van koppelingen. De verkeersregelinstallaties geven elkaar realtime informatie
over het naderende verkeersaanbod en anticiperen hierop.
De instellingen van de nieuwe verkeerslichtenregelingen zijn met het simulatiepakket
Vissim geoptimaliseerd voor deze specifieke
situatie. Uit deze simulaties bleek dat het
Register Verkeersveiligheidsauditoren Rijkswegennet
Sinds 2012 werkt DTV Consultants samen met het Kwaliteitsorgaan Verkeersveilig­
heidsaudit (KoVa, ondergebracht bij Rijkswaterstaat) aan het Certificeringstraject
Verkeersveiligheidsauditoren rijkwegennet. Als vervolg hierop heeft het KoVa ons
gevraagd het register rondom de auditoren vorm te geven. Het bijhouden van een
register is verplicht, omdat de Verkeersveiligheidsaudit een instrument is, dat is
vastgelegd in de Wet Beheer Rijkswaterstaatwerken.
DTV Consultants heeft de uitdaging aangepakt om deze administratieve taak om
te buigen naar een interactief product. We
zagen namelijk een kans om tijdens de ontwikkeling van het Register ook aan andere
vragen van de opdrachtgever, de auditors
en de markt te kunnen voldoen.
Zo is het bijvoorbeeld nog niet voor iedereen duidelijk wanneer een audit uitgevoerd
moet worden of wie hiervoor verantwoordelijk is. Daarnaast hebben auditors ver-
zocht om een platform voor het onderling
uitwisselen van informatie, documenten of
ervaringen.
Digitaal register
Het ontwikkelteam van DTV Consultants
heeft het register daarom digitaal vormgegeven en ingebouwd binnen de site www.
verkeersveiligheidsaudits.nl. Deze website
heeft als belangrijkste functie het Register.
Zowel leden van het KoVa als medewerkers
van DTV Consultants kunnen de gegevens
in het register over de verkeersveiligheidsauditoren bijhouden in een beveiligde
omgeving. Daarnaast heeft de website een
communicatieve en contactfunctie. Opdrachtgevers van audits kunnen op de site
onder andere informatie vinden over wat
een audit precies inhoudt en een overzicht
vinden van gecertificeerde auditoren. Daarnaast is het mogelijk om een vraag te stellen
aan het KoVa.
De derde functie van de website betreft een
inlogmogelijkheid voor de auditoren. Zij
komen na inloggen terecht op een beveiligde pagina, waar ze onderling informatie
kunnen uitwisselen en belangrijke documenten kunnen vinden.
i
pagina 8
Anja Schievink, Carl Stolz
Vervolg cursusaanbod op pagina 11
Projecten
Draagvlak creëren, de basis van succes
Of het nu gaat om het ontwikkelen van nieuw beleid, het herinrichten van een straat,
onenigheid tussen belanghebbenden of het opstellen van een plan van aanpak,
­participatie van belanghebbenden voor het creëren van draagvlak is niet meer weg
te denken in de verkeerskunde.
wijzigingen zijn. Werksessies met medewerkers van verschillende afdelingen van de
RET, met focusgroepen van verschillende
soorten reizigers en interviews met externe
stakeholders geven de RET een mooie basis
om mee verder te gaan.
De inhoudelijke plannen van DTV Consultants gaan veelvuldig gepaard met een proces dat zorgvuldig wordt vormgegeven en
uitgevoerd. Dit is nodig voor een succesvolle
uitvoering. Investeren in het voortraject bespaart veel frustratie, tijd en geld in het vervolg van het traject. Het zorgt ervoor dat de
plannen uitvoerbaar zijn en op in- en extern
draagvlak kunnen rekenen.
Enkele voorbeelden
De RET wilde graag duidelijk beleid ontwikkelen rond naamgeving van stations,
lijnnummers, het benoemen van eindhaltes
en het gebruik van de Engelse taal in reis­
informatie. Daarvoor hebben we een proces
met in- en externen doorlopen om in beeld
te brengen wat het huidige ­beleid is, wat de
wensen, reële mogelijk­heden en effecten van
Geen plan zonder proces
Hoeveel voorbeelden zijn er te noemen waar
de inhoud ten gronde gaat, omdat het proces daaromheen verkeerd is gevoerd?
DTV Consultants heeft beide expertises in
huis om u op een juiste wijze te adviseren en
te begeleiden.
i
Natalie Veenkamp
Regionaal verkeersmanagement vergt
professioneel ketenbeheer
Het verkeer dat van A naar B rijdt mag geen hinder ondervinden van grenzen tussen
wegbeheerders. Daarom werken wegbeheerders al langer samen aan regionaal ver­
keersmanagement. Op het gebied van technisch beheer van (regionale) systeemke­
tens valt nog een wereld te winnen.
DTV Consultants werkt in opdracht van
Rijkswaterstaat, namens het Landelijk Verkeersmanagement Beraad (LVMB), aan een
handreiking voor regionaal technisch ketenbeheer. In deze handreiking is uitgewerkt
wát er aan taken en activiteiten belegd moet
zijn om over professioneel ketenbeheer te
kunnen spreken. Daarbij wordt onderscheid
gemaakt tussen de lokale beheerorganisaties
en wat daar extra aan activiteiten en afstemming bij komt ten behoeve van de regionale
systeemketens.
De handreiking is eind 2014 opgeleverd aan
het LVMB. Daarbij is voor de regio’s OostNederland en de Zuidvleugel getoetst in
welke mate de taken en activiteiten al belegd
zijn en waar nog de belangrijkste uitdagingen zitten voor de regio’s. Voor de Metropoolregio Amsterdam is dit uitgevoerd in
de vorm van een intervisie. Het activiteitenschema vormt daarvoor een handzame
onder­legger. Het is vervolgens aan de regio’s
om te bepalen hóe de resterende taken en
activiteiten te beleggen. De LVMB handreiking beschrijft daarvoor een handig stappenplan.
i
Leon Deckers
pagina 9
P ro j e c t e n
Een ander voorbeeld is ons project voor de
gemeente Haarlem, die we in een gevoelig
traject hebben begeleid. In het voorjaar van
2012 is in Haarlem de VerspronckwegNoord gereconstrueerd. Niet lang na
­opening heeft er een dodelijk ongeval plaats­
gevonden. Mede door dit ongeval hebben
om­
wonenden en de Fietsersbond kritiek
geuit op de door de gemeente gemaakte
­
­keuzes. Volgens hen is het ontwerp namelijk
on­veilig. De gemeente Haarlem heeft aan
DTV Consultants gevraagd om op deze weg
een onafhankelijke verkeersveiligheidsaudit
uit te voeren. Vanwege de opgelopen e­ moties
van de betrokkenen, zijn we een gezamenlijk
proces ingegaan met alle stakeholders met
als doel dat iedereen zich gehoord en begrepen voelt. Immers, alleen dan kan het objectieve oordeel van een deskundige rekenen
op draagvlak.
Projecten
Nieuw Mobility Portal van de Europese Commissie online
Het afgelopen jaar is DTV Consultants, samen met andere consortium partners,
druk geweest met het vernieuwen en verbeteren van het ELTIS platform. Eltis is hét
portal van de Europese Commissie voor professionals die zich bezighouden met
verkeer, vervoer, mobiliteit en hieraan verwante disciplines als ruimtelijke ordening
en milieu.
P ro j e c t e n
Eltis biedt gebruikers inzicht in de laatste
ontwikkelingen op het gebied van stedelijk
mobiliteitsbeleid. Daarnaast is het platform
bedoeld om kennis en ervaringen uit te wisselen en best practices te verzamelen. Dit
kan bijvoorbeeld door “vriend van Eltis” te
worden. Door op de Eltis pagina een profiel aan te maken word je onderdeel van
Eltis en kun je; actief participeren in kennisuitwisseling en discussies, op de hoogte
blijven van EU beleid op het gebied van
mobiliteit en gebruik maken van alle Eltis
faciliteiten. DTV Consultants is samen met
andere partners verantwoordelijke voor de
inhoudelijke kwaliteit van Eltis, zo leveren
wij bijvoorbeeld case studies en achtergrondinformatie. Het platform werd meer
dan tien jaar geleden in het leven geroepen
en gefinancierd door de EU als onderdeel
van het Intelligent Energy - Europe (IEE)
programma. Op dit moment is Eltis het belangrijkste verzamelpunt voor kennis, tools
en best practices op het gebied van duurzame mobiliteit in steden en wordt het door
de Europese Commissie geduid als ‘The
Urban Mobility Observatory’.
aan informatie over SUMPS en het EU beleid op dit gebied. De komende jaren zullen
SUMPS in belang toenemen en zal de EU
meer en meer inzetten op het ondersteunen
van gemeentes die een SUMP willen en een
SUMP hebben.
Kortom: word ook vriend van Eltis! Bezoek
www.eltis.org en blijf op de hoogte van de
laatste ontwikkelingen in stedelijke mobiliteit!
i
Jan­Willem van der Pas
Een speciaal deel van Eltis is gericht
op Sustainable Urban Mobility Plans
(SUMPS). Dit deel van Eltis levert een schat
Vissimsimulatie sluizencomplex Terneuzen
De Vlaams­Nederlandse Schelde Commissie heeft ingenieursbureau LievenseCSO
opdracht verstrekt voor het ontwerp van een nieuwe sluis binnen het bestaande
sluizencomplex in Terneuzen. Het sluizencomplex bestaat nu uit drie sluizen, waar­
bij de middensluis wordt vervangen door een nieuwe sluis die breder, dieper en
langer is dan de huidige sluizen.
Met de komst van de nieuwe sluis kunnen
grotere schepen tot aan de haven van Gent
varen door het kanaal Gent-Terneuzen.
Ook neemt de capaciteit van de sluizen toe,
waardoor de wachttijd voor binnenvaartschepen zal afnemen. DTV Consultants is
ingehuurd om de effecten van de nieuwe
sluis op het verkeer inzichtelijk te maken.
Hiervoor hebben wij gebruik gemaakt van
Vissim.
Simulatiestudie
De routekeuze van het verkeer varieert in
tijd en route naar gelang het gebruik van
de verschillende sluizen. Voor de bepaling
van de routekeuze van het verkeer wordt
op straat dynamische bewegwijzering gebruikt. Om dit in Vissim na te bootsen is
gebruik gemaakt van de programmeertool
Visvaps. Met deze tool is het mogelijk het
verkeer voorafgaand aan de sluisopeningen
gedurende de simulaties de route te laten
bepalen. Hierdoor komt verkeer niet voor
een sluis stil te staan en kiest het altijd de
juiste route.
De resultaten uit de simulatiestudie vormden één van de beslisvariabelen die hebben geleid tot de voorkeursvariant van de
nieuwe sluis in Terneuzen. Op dit moment
wordt de voorkeursvariant van de nieuwe
sluis uitgewerkt.
i
pagina 10
Marcel Willekens, Wilco Kooijman
Vervolgcursusaanbodoppagina11
Projecten
Web development; een specialisme binnen DTV Consultants
Bij steeds meer projecten op het gebied van verkeer en mobiliteit is een website of
een online tool een belangrijk onderdeel van het project. Denk aan campagneweb­
sites voor mobiliteitsprojecten en handige online rekentools. Niet te vergeten zijn
de projectwebsites in Europese mobiliteitsprojecten, die bedoeld zijn om kennis
over een bepaald project of onderwerp te verspreiden in Europa.
de kaders vast te stellen en tegen het einde
van het project de puntjes op de i te zetten.
Dat bespaart tijd en geld.
Traffic Snake Game
Het paradepaard van het nog jonge ontwik­
kelteam is de website www.trafficsnake.eu.
Op deze site spelen 300 scholen uit 18 Europese landen de Traffic Snake Game. Met dit
spel worden kinderen en hun ouders aangemoedigd om niet met de auto naar school
te reizen maar een duurzamer alternatief te
kiezen. Via de website hebben ­bureaus uit
Kijk op www.dtvconsultants.nl voor meer
referenties. Wellicht kan ons ontwikkelteam
iets betekenen voor uw project.
i Carl Stolz
Analyse parkeervraagstuk Scheveningen Bad
In opdracht van parkeergarage-exploitant Beheerskantoor Scheveningen B.V. (BKS
Parking) heeft DTV Consultants geanalyseerd wat de effecten zijn van de bouw van
een extra parkeergarage in Scheveningen Bad. Aanleiding voor de analyse zijn de
plannen van een aannemer voor de bouw van een extra publieke, concurrerende
garage naast het Circustheater.
Uit de analyse blijkt dat een nieuwe garage
slechts een zeer beperkte bijdrage levert
aan de oplossing van parkeerproblemen
op topdagen, waardoor aanvullende maatregelen noodzakelijk blijven. Bovendien
blijkt dat een rendabele exploitatie, door de
lage bezetting op andere dagen, nauwelijks
mogelijk is.
Tien dagen topdrukte
Scheveningen Bad is al jaren een van de
meest populaire badplaatsen van Nederland. Met die populariteit is ook de be-
hoefte aan parkeerplaatsen de afgelopen
decennia behoorlijk toegenomen en zijn
de parkeergelegenheden uitgebreid. De
laatste jaren is met de economische teruggang echter ook het bezoek aan de badplaats behoorlijk teruggelopen. Daarnaast
wordt P&R flink gepromoot door de overheid en neemt het fiets- en scootergebruik
toe. De capaciteit van de parkeergarages is
ruim voldoende voor het normale gebruik.
Echter, ongeveer tien keer per jaar heerst er
topdrukte in Scheveningen. Mooie zomerse
weekenddagen, festivals en evenementen
zorgen op die dagen voor een parkeervraag
die door de huidige garages niet te verwerken is, met files voor de garages en overlast
voor de omgeving tot gevolg.
Rendabele exploitatie nauwelijks
mogelijk
Op topdagen staat Scheveningen Bad volledig vol geparkeerd. Ook een nieuwe
garage zal op dergelijke dagen optimaal
worden gebruikt. Het parkeertekort is op
deze d
­ agen echter vele malen groter dan
de omvang van de nieuwe garage. De bestaande bereikbaarheids- en leefbaarheidsproblemen worden daarmee derhalve niet
opgelost. Andere maatregelen voor deze
topdagen blijven daarom noodzakelijk. Op
alle andere dagen in het jaar is de huidige
parkeercapaciteit ruimschoots toereikend.
Niet alleen is een nieuwe garage daardoor
moeilijk rendabel te exploiteren, ook de
exploitatie van de huidige garages komt
­
daardoor verder o
­ nder druk te staan.
BKS Parking gebruikt de analyse van
DTV Consultants om belanghebbenden
en politiek te overtuigen om voorlopig af
te zien van realisatie van de extra garage.
Daarnaast biedt het rapport bruikbare
handvatten om de benutting van de huidige
garages te optimaliseren.
i Arno Jonker
pagina 11
P ro j e c t e n
Waar we dit werk in het verleden uitbesteedden aan derden, heeft DTV Consultants sinds 2013 een ontwikkelteam in
eigen huis. Het team bestaat uit webdesigners, programmeurs en IT-experts die de
vertaling tussen het verkeerskundige vraagstuk en de IT-invulling realiseren. Hiermee
verkleinen we de afstand tussen de materiedeskundigheid op het gebied van mobiliteit
en verkeer enerzijds en de ontwikkeling van
webtools en campagnewebsites anderzijds.
Doordat de lijnen korter zijn, is het veel
eenvoudiger om in de voorbereidingsfase
18 landen toegang tot hun ­eigen content
managementsysteem (CMS). Ze krijgen
een basissite opgeleverd in het Engels en
kunnen deze via hun CMS vertalen en aanpassen. Ook de deelnemende scholen krijgen een eigen pagina. Ze kunnen een stukje
schrijven over hun school en foto’s uploaden. In december hebben scholen door het
spelen van het spel al meer dan 130.000
autokilometers bespaard met bijna 15.000
kinderen!
Projecten
Verruim uw kennis met Europese ervaringen
Het CIVITAS programma bevordert al sinds 2002 maatregelen die ervoor zorgen dat
steden leefbaar en duurzaam worden ingericht. DTV Consultants is al vanaf de start
actief betrokken bij het programma. Wij bouwen op dit moment aan een CIVITAS
Learning Centre. Graag brengen wij u op de hoogte van de mogelijkheden die het
Learning Centre en het lidmaatschap aan een CIVITAS­netwerk u biedt!
Skills
Placement
Training
E­courses
Knowledge
Personal attention
Amount of participants
P ro j e c t e n
Learning Centre
In het CIVITAS Learning Centre komt alle
kennis samen die de afgelopen jaren binnen
het project is verzameld, zoals basiskennis over verkeer en mobiliteit, voorbeeldmaatregelen in meer dan 200 Europese
steden en hun effecten en ervaringen van
andere steden met het implementeren van
maatregelen. Deze kennis biedt het Learning Centre op verschillende manieren aan
(in het Engels), via e-courses, trainingen en
placements (zie afbeelding).
De E-courses kunt u in uw eigen omgeving
en in uw eigen tempo volgen via uw computer. Hierbij staat het opdoen van nieuwe
kennis centraal.
Tijdens de klassikale trainingen wordt aandacht besteed aan (verkeerskundige) maatregelen, onderwerpen, theorieën en aan het
toepassen hiervan in de praktijk. Omdat u
medewerkers van andere steden ontmoet,
heeft u de gelegenheid om ervaringen uit te
wisselen. Samen werkt u aan een oplossing
voor een praktijkprobleem.
Een placement is een verblijf van een aantal dagen in een CIVITAS stad om te zien
hoe deze omgaat met een probleem dat u
ook heeft in uw eigen stad. U werkt aan het
oplossen van die eigen situatie, met behulp
van de kennis die de stad al heeft opgedaan.
U wordt daarbij begeleid door een ervaren
medewerker.
Als werknemer van een stad kunt u gratis
deelnemen aan het aanbod van het Learning Centre. Bovendien ontvangt u na
afronding een door de EU ondertekend
certificaat.
Word lid van CIVINET Nederland­
Vlaanderen
Binnen CIVITAS bestaan tien CIVINET
netwerken in Europa, waar steden en regio’s kennis en ervaringen over duurzame
mobiliteit in de moedertaal uitwisselen.
Alle overheden in Nederland en Vlaanderen kunnen lid worden van CIVINET
Nederland-Vlaanderen, welke wordt geleid
door de netwerkmanager provincie NoordBrabant. DTV Consultants verzorgt het
secretariaat. Op dit moment telt CIVINET
Nederland-Vlaanderen vijftien leden.
Het afgelopen netwerkjaar organiseerden
wij diverse activiteiten voor de leden, waaronder een kennisbijeenkomst over fietsen
in Turnhout. De voorbereidingen voor
activiteiten in 2015 zijn in volle gang. Op
29 januari en 5 februari 2015 vindt een
De voordelen van het CIVINET­
lidmaatschap op een rij:
• Gratis lidmaatschap bij aansluiting
in 2015;
• Kennisdeling en ervaring uitwisselen
over duurzame mobiliteit met andere
steden tijdens bijeenkomsten;
• Ieder kwartaal een nieuwsbrief met
uitgebreide artikelen van de leden
en informatie over Europese subsidies;
• Ontmoeten van leden van de Europese Commissies tijdens activiteiten;
• Gratis deelname aan het
aanbod van het Learning Centre.
cursus plaats over het schrijven van Europese voorstellen. CIVINET NederlandVlaanderen organiseert zelfstandig activiteiten, maar probeert ook aansluiting te
vinden bij bestaande evenementen. Zo
bieden wij ook een activiteit aan tijdens de
Automotive week in Helmond (25 maart 1 april 2015) en tijdens ECOMM in Utrecht
(20-22 mei 2015).
Heeft u interesse? Neem dan contact op met
het secretariaat van CIVINET via mailadres
[email protected].
i
Marjolein van de Nadort
Annelien Venema
Opleidingen NOVI Verkeersacademie met glans beoordeeld
Op donderdag 11 september heeft een visitatiecommissie NOVI Verkeersacademie
bezocht, met het oog op de gewenste verlenging van onze accreditaties voor zowel
de Associate degree (Ad) als de bachelor­opleiding (Hbo).
DTV Consultants voert het onderwijs binnen NOVI Verkeersacademie uit en heeft
dan ook de accreditatie en visitatie van het
onderwijs voorbereid én met succes uitgevoerd. De commissie beoordeelt het onderwijs op zeventien kwaliteitsstandaarden en
heeft er negen beoordeeld met een goed en
acht met een voldoende.
De commissie heeft complimenten voor
ons heldere profiel van de Verkeerskundig Medewerker (Ad) en Verkeerskundige
(Hbo) en het bijpassende opleidingsprogramma. De oriëntatie en inhoud van het
programma en de kwaliteit van de docenten
worden dan ook als goed beoordeeld. Daarnaast is de commissie onder de indruk van
de mate waarin de studenten zich bewust
zijn van de persoonlijke en professionele
ontwikkeling en van hoe goed ze in staat
zijn dit onder woorden te brengen. Zowel
de afstudeerscripties van de studenten als
interviews met de studenten laten zien dat
onze inzet op het verwerven van benodigde
vaardigheden voor het Ad- en Hbo-diploma zeer geslaagd is.
i
pagina 12
Anja Schievink
Educatie
Masterclasses voor professionals
effectief
omgevings­
management
verkenner
mobiliteitseffecten
human factors
parkeren
regievoering
actief in Europa
concessie­
management
OV
mobiliteits­
management
Mobiliteitsmanagement
Nieuw
De masterclass mobiliteitsmanagement biedt medewerkers in
de publieke én private sector de benodigde kennis en vaardig­
heden om te komen tot een uitgebalanceerde en duurzame
mobiliteitsstrategie, dit zowel op stedelijk niveau als voor orga­
nisaties.
De opleiding heeft een hoog, analytisch niveau wat cursisten in staat
stelt zich aan te passen aan veranderende omstandigheden en in te
spelen op de laatste ontwikkelingen in het vakgebied. De masterclass
beoogt hiermee te fungeren als ‘eye-opener’: de masterclass verbreedt het blikveld van cursisten en biedt inzicht in de complexiteit
van mobiliteitsmanagement. Tijdens de masterclass zullen verschillende actuele thema’s aan bod komen, zoals duurzame mobiliteit,
maatschappelijke trends en mobiliteit, het nieuwe werken, psychologie en gedragsverandering, marketing en communicatie, gebiedsontwikkeling en mobiliteit. Deze thema’s sluiten aan bij de huidige
mobiliteitsvraagstukken van beleidsmakers, adviseurs, HRM professionals en facilitair managers.
De masterclass mobiliteitsmanagement richt zich op drie hoofdgroepen: overheid, adviseurs en bedrijfsleven. De masterclass is interessant voor diegenen die vanuit de praktijk te maken hebben met mobiliteit en mobiliteitsbeleid.
In samenwerking met:
de toepassing ervan in de praktijk. U ontdekt en ervaart zelf wat de rol
is van human factors binnen verkeer. Dit maakt het voor u mogelijk
om in (toekomstige) projecten eigen vakkennis aan te vullen met kennis van human factors.
Parkeren anno 2020: kennis, strategie en beleid
Parkeren wordt omgeven door veel misverstanden en dilemma’s.
Hoe belangrijk is parkeren voor de detailhandel? Is de investe­
ring in parkeren noodzakelijk voor particuliere bedrijven en voor
gemeenten? Is er een spanningsveld tussen mobiliteit en exploi­
tatie? Wat zijn de effecten van hogere parkeertarieven?
Deze masterclass helpt u en uw organisatie om te komen tot een goed
onderbouwde en duurzame oplossing voor uw parkeervraagstuk.
Parkeren is niet alleen een belangrijke maatregel om de bereikbaarheid en de leefbaarheid van de stad te beïnvloeden. Het is ook een
kostbare investering, zowel voor winkelgebieden en bedrijven, als
ook voor gemeenten. Om deze reden is de juiste kennis van essentieel
belang. Parkeerruimte is een schaars goed dat optimaal moet worden
ingezet. Dit vereist een zeer professionele aanpak voor zowel de publieke als de private sector. De masterclass heeft een hoog, analytisch
niveau wat deelnemers in staat stelt zich aan te passen aan veranderende omstandigheden en in te spelen op de laatste ontwikkelingen
in het vakgebied.
In samenwerking met:
Human Factors binnen verkeer
Vraagt u zich ook wel eens af waarom weggebruikers net iets
anders doen dan u had verwacht? Wilt u graag weten hoe u bij
het ontwerpen, beheren en onderhoud van de wegen het beste
rekening kunt houden met de weggebruiker? Of bent u simpel­
weg zeer geïnteresseerd in het gedrag van de weggebruiker?
U bent niet de enige, want steeds vaker blijkt het belang van de consequenties van de menselijke factor in het verkeer. Hoe goed we het
allemaal ook bedoelen en hoe mooi het met technische hoogstandjes
ook is gemaakt, uiteindelijk komt het allemaal aan op het gedrag van
de weggebruiker. Dit geldt niet alleen voor de verkeersveiligheid en
de doorstroming, maar ook voor de effecten voor milieu en het draagvlak bij het publiek. In deze masterclass komen zowel de belangrijkste theoretische aspecten vanuit verkeerspsychologie aan de orde als
Onderstaande masterclasses worden ook aangeboden:
•
•
•
•
•
Actief in Europa
Concessiemanagement in Openbaar vervoer
Effectief omgevingsmanagement in geïntegreerde
contracten
Regievoering en bestuurlijke processen
Verkenner Mobiliteitseffecten
Voor meer informatie over onze masterclasses ga naar:
www.dtvconsultants.nl/edu
pagina 13
Educatie
De masterclasses zijn interessant voor hbo’ers en academici die bijvoorbeeld als projectleider, beleidsmedewerker
of (toekomstig) omgevingsmanager betrokken zijn bij mobiliteit.
Educatie
Highlights cursusaanbod voorjaar 2015
Vernieuwd
Verkeersveiligheidsaudit
Verkeersmanagement van beleid tot uitvoering
U krijgt inzicht in de mogelijkheden om verkeersbeleid om te zetten
in dynamische verkeersmanagementdoelen en de manier waarop
een wegbeheerder deze beleidsdoelen kan vertalen naar operationeel verkeersmanagement. Tijdens de cursus leert u welke mensen
en middelen nodig zijn in de verkeerscentrale en op straat om operationeel verkeersmanagement mogelijk te maken. Daarnaast leert u
hoe u uw ervaringen vanuit operationeel verkeersmanagement kunt
gebruiken om de beleidsvorming op het gebied van verkeersmanagement te beïnvloeden.
Duur: 2,5 dag
Duur: 2 dagen
Leergang Verkeerskunde
Aanpak verkeersveiligheidsknelpunten
Bent u sinds kort werkzaam binnen de verkeerskunde en wilt u zich
snel de basis van dit vakgebied eigen maken? Deelnemers worden in
deze compacte cursus wegwijs gemaakt binnen de zes belangrijkste
verkeerskundige thema’s; verkeersveiligheid, verkeersmanagement
en verkeerskundig ontwerp, mobiliteit en OV, parkeren en verkeersonderzoek. Na afloop bent u in staat werkzaamheden rondom deze
thema’s op te pakken en heeft u de tools aangereikt gekregen om uzelf
verder te bekwamen.
Leergang
Diverse modules worden in het voorjaar vanVerkeerskunde
2015 aangeboden.
U verwerft vaardigheden om zelf te kunnen beoordelen in hoeverre
een verkeerssituatie onveilig is en hoe u het knelpunt kunt plaatsen
in het grotere kader van Duurzaam Veilig. Daarnaast leert u waar u op
moet letten bij het schouwen van een onveilige situatie. U oefent met
een aantal belangrijke gespreksvaardigheden. Niet alleen om het
gesprek te kunnen sturen, maar vooral ook om burgers het gevoel te
geven dat u hun achterliggende vraag hebt begrepen.
leergang
Duur: 3 dagen
Modulair te volgen
Komt u vanuit een ander vakgebied de verkeerskunde in en wilt u zich de basis van het
verkeerskundige vakgebied eigen maken?
Wilt u inzicht krijgen in het werkveld en uw taken daarin, zodat u tot gedegen verkeerskundige
oplossingen en producten kunt komen?
Volg dan de 12-daagse Leergang Verkeerskunde: een samenhangend programma van zes
verkeerskundige thema’s voor hoger opgeleiden.
Practicum verkeersbesluiten
Dit voorjaar worden onder meer ook de
volgende cursussen aangeboden:
•
•
•
•
Hoe maakt u een goed verkeersbesluit, dat is afgestemd op het Besluit
Administratieve Bepalingen inzake het Wegverkeer (BABW)? En hoe
kunt u een verkeersbesluit beoordelen en toetsen? Tijdens het Practicum verkeersbesluiten staat de invulling van het maken van een
verkeersbesluit centraal. Het doel van dit practicum is om u inzicht,
vaardigheden en kennis op het gebied
van het maken van verkeersPracticum
besluiten aan te reiken. Na afloop van de cursus heeft u voldoende
verkeersbesluiten
kennis en vaardigheden om een verkeersbesluit
te maken, te beoordelen en te toetsen. Deze cursus is een verdieping op de cursus BABW
voor wegbeheerders.
Functioneel onderhoud VRI
Schetsvaardigheid
Opzet
Complex Verkeersontwerp
Introductiecursus Wegwijs in de Verkeerskunde
De rol van de verkeerskundige is breed en wordt steeds complexer. Het grote aanbod van verkeer, beperkte middelen en
ruimte en tegenstrijdige belangen zorgen voor een uitdagend
speelveld.
De leergang Verkeerskunde is opgebouwd rondom de belangrijkste verkeerskundige thema’s en werkzaamheden. U wordt
wegwijs gemaakt binnen deze thema’s. De opzet van de leergang staat borg voor een inhoudelijke verdieping van uw kennis
en praktische tools voor uw dagelijkse werkzaamheden.
Doel
Na afloop van de leergang bent u in staat:
• omveelvoorkomendeverkeerskundigevraagstukkenopte
pakken;
• omeenbetergesprektevoerenmetdiverseactorenuithet
werkveld.
De leergang is ook interessant voor personen die veel samenwerken met verkeerskundigen en meer willen weten over dit
vakgebied.
De Leergang Verkeerskunde bestaat uit twaalf lesdagen rondom
zes verkeerskundige thema’s. De leergang is ontwikkeld als
samenhangend geheel. De programmaonderdelen zijn echter
zo vormgegeven, dat u ze in willekeurige volgorde en los van
elkaar kunt volgen. Hierdoor kunt u op meerdere momenten
in het jaar starten met de leergang of – op basis van uw interesse – een onderdeel overslaan.
Van de deelnemers wordt een actieve inbreng verwacht.
Voor een aantal thema’s is enige voorbereiding gewenst.
Bijvoorbeeld om een vraagstuk uit uw eigen praktijk aan te
leveren, een reader door te lezen of een opdracht te maken.
Het lesmateriaal van de leergang bestaat uit een aantal readers
en studie-instructies. Hierdoor krijgt u een goed overzicht van
de betreffende thema’s en raakt u wegwijs in de beschikbare
literatuur. Voor aanvang van uw eerste module ontvangt u een
reader met actuele basiskennis. Hierdoor heeft elke deelnemer
dezelfde voorinformatie.
cursus
Educatie
Bent u een expert op gebied van veiligheid en ontwerp en wilt u zich
laten certificeren tot verkeersveiligheidsauditor voor het onderliggende wegennet? Dan is deze cursus iets voor u. Tijdens de training staat
de procedure van de audit centraal: wat is de context van de audit en
hoe gebruik je de checklist? Aan de hand van casuïstiek maken de
deelnemers zich de procedure eigen. Een inhoudelijke component van
de cursus is de gedragskant van de weggebruiker. Deze training wordt
afgesloten met een examen.
Kijk voor uitgebreide informatie op:
www.dtvconsultants.nl/edu
Hier vindt u ook de prijs en locatie.
Doelgroep
De leergang is bedoeld voor hoger opgeleiden zonder verkeerskundige achtergrond, die in korte tijd wegwijs willen worden in
het verkeerskundige werkveld. Deelnemers zijn bijvoorbeeld
sinds kort werkzaam als verkeerskundige bij een gemeente.
fietsen en lopen
innovatie
internationaal
milieu
mobiliteitsmanagement
openbaar
vervoer
openbare ruimte
parkeren
procesbegeleiding
verkeerslichten
verkeersmanagement
Duur: 1,5 dag
verkeersveiligheid
Tijdens onze tweedaagse cursus Practicum verkeersbesluiten staat de praktische invulling
van het maken van een verkeersbesluit centraal. U gaat zelf aan de slag met het maken van een
verkeersbesluit. Deze cursus is een verdieping op de cursus Besluit Administratieve Bepalingen
inzake het Wegverkeer (BABW).
pagina 14
Inhoud
Programma
Het doel van dit practicum is om u praktisch inzicht, vaardig­
heden en kennis op het gebied van het maken van verkeersbe­
sluiten aan te reiken. Na afloop van de cursus heeft u voldoende
kennis om een verkeersbesluit te maken en te kunnen beoor­
Het practicum wordt verzorgd aan de hand van theorie, praktijk­
voorbeelden en casussen. De docent is tevens docent bij BABW
en de opleiding Post­HBO Verkeerskunde.
Voorafgaand aan het practicum krijgt u de syllabus toegezon­
V E R K E E R S K U N D I G E
O P L E I D I N G E N
Volg losse modules bij NOVI Verkeersacademie
Met ingang van collegejaar 2014-2015 biedt NOVI Verkeersacademie ook de mogelijkheid om
losse modules c.q. leerblokken te volgen: niet als student, maar als cursist. De modules zijn niet
enkel gericht op het vergaren van kennis, maar vooral op het ontwikkelen van die vaardigheden,
waar de moderne beroepspraktijk om vraagt. De leerstof is daarmee ook zeer interessant voor
mensen die (nog) geen complete opleiding willen volgen, maar wel concrete beroepsproducten
willen leren maken.
Voordelen
• voor ‘cursist’ gelden geen toelatingseisen
• kies zelf volgorde en leersnelheid
• gericht op maken van beroepsproducten
• afronding met tentamen of opdracht
• laagdrempelige kennismaking met onze opleidingen
• lessen op vrijdagen in Utrecht
• zeer voordelig geprijsd
NOVI Verkeersacademie
Opleidingsbouwwerk
Na afloop van de module kunt u
bijvoorbeeld:
• verkeersonderzoeken opzetten
en analyseren
• verkeerslichten ontwerpen
• regelscenario’s ontwikkelen
• beleidsplannen maken
• verkeersbesluiten opstellen
Bachelor degree
Verkeerskundige
4e studiejaar
mobiliteit
verkeersveiligheidsbeleid
verkeersplanologie
netwerkmanagement
Afstudeerscriptie
3e studiejaar
NOVI Verkeersacademie
biedt daarnaast de reguliere
opleidingen aan met een
wettelijk erkend diploma
en titel:
Deeltijdopleiding Associate
degree Verkeerskunde
• Je legt een stevige
verkeerskundige basis
• Je volgt de eerste 2 jaar
van de hbo-opleiding
Deeltijd Hbo bachelor opleiding
Verkeerskunde
• Je leert acteren en adviseren
op beleidsniveau
• Je wordt in 4 jaar een
allround verkeerskundige
ruimtelijke ordening
verkeersmodellen
financiën
netwerkregelingen
praktijkstage
parkeerbeleid
beleidsevaluatie
openbaar vervoer
methoden & technieken
integraal ontwerp
ruimtelijke ontwikkeling
adviesvaardigheden
Associate degree
Verkeerskundig medewerker
2e studiejaar
rapporteren
verkeersonderzoek
mobiliteitsmanagement
dynamisch verkeersmanagement
leer- en loopbaanbegeleiding
verkeer en omgeving
ruimtelijk juridisch kader
geluid- en emissieberekening
ontwerp verkeerslichtenregeling
leeronderzoek
verkeerskundig ontwerp
verkeersbesluiten
1e studiejaar
weten en meten
stedenbouw en verkeer
verkeersregeltechniek
verkeersbeleid
leer- en loopbaanbegeleiding
verkeersrecht
ontwerprichtlijnen
schrijfvaardigheid
www.verkeersacademie.com
verkeersveiligheid
verkeersstatistiek
inspectie, beheer en onderhoud
mondeling communiceren
pagina 15
SEPTEMBER
2013
Aanbod cursussen, opleidingen
en masterclasses najaar 2013
Post­hbo opleiding Parkeermanager
Coördinator Parkeerbeheer
Start oktober 2015
Start september 2015
De parkeermanager is als een spin in het web. Hij heeft van
parkeerbeleid tot en met uitvoering de touwtjes in handen.
U kunt na afloop van de opleiding de regierol op u nemen bij
het vormgeven, operationaliseren, uitvoeren en beheren van
het parkeerbeleid. U houdt hierbij rekening met de verkeerskundige-, ruimtelijke-, economische- en maatschappelijke
ontwikkelingen en met vastgoed- en grondbeleid. Kosten en
opbrengsten maakt u passend binnen de begroting van uw
organisatie.
De coördinator parkeerbeheer ondersteunt bij het vormgeven
en operationaliseren van parkeerbeleid. Daarnaast coördineert hij uitvoering, handhaving en beheer tussen en binnen afdelingen en organisaties, zowel in- als extern. U krijgt
inzicht in de deelfacetten van parkeren die verband houden
met uw eigen taken en in de verbanden tussen on- en offstreet
parkeren, zodanig dat u:
• uw manager beter begrijpt en beter kunt adviseren over
waar je op kunt sturen, controleren en rapporteren;
• uw advies beter kunt onderbouwen en met overtuigingskracht kunt adviseren;
• een betere gesprekspartner bent voor collega, manager
en leveranciers;
• de efficiency en kwaliteit van uw parkeerproduct ziet
verbeteren.
In samenwerking met:
In samenwerking met:
Training Quick scan Verkeersregel­
installaties bij u op locatie
De training is bedoeld voor technisch/functioneel beheerders
van VRI’s. U gaat aan de slag om uw eigen regeling op straat te
verbeteren. U leert mogelijke knelpunten in de verkeersafwikkeling en verkeersveiligheid te herkennen en u krijgt inzicht
in mogelijke oplossingen die snel door te voeren zijn in uw
eigen automaat.
Met deze training snijdt het mes dus aan twee kanten. Een
actueel probleem op één van uw kruispunten wordt tijdens
de training verbeterd en daarnaast ontwikkelt u zelf vaardigheden om in de toekomst zelfstandig een quick scan te kunnen uitvoeren.
Post­hbo opleiding Verkeerskunde
Start eind januari 2015
Deze opleiding leidt studenten op tot beleidsadviseurs
verkeer. U krijgt zicht op de ontwikkelingen binnen de verkeerskunde en op de relatie met aangrenzende vakgebieden.
U leert verkeerskundige vraagstukken zelfstandig en integraal op te pakken en komt vanuit verschillende invalshoeken
tot gedegen oplossingen. U krijgt inzicht in besluitvormingsprocessen en kunt daardoor een goede belangenafweging
maken en betere adviezen geven.
In samenwerking met:
Meer weten?
Voor meer informatie over de cursussen, opleidingen, masterclasses, data,
prijzen en voorwaarden kijk op www.dtvconsultants.nl/edu of mail [email protected].
Wijzigingen voorbehouden.
Of bel voor een persoonlijk advies naar 076 ­ 513 66 00.