mei 2014

MEDITATIE IN ACTIE
Lichaam en geest in balans
Iyengar yoga
Wil jij meer innerlijke kracht, uithoudingsvermogen, flexibiliteit, balans
B.K.S. Iyengar lessen te volgen. Rembert (53) weet nog
en concentratie ervaren? Of beter in contact met je lichaam staan?
stelde hij het les nemen steeds uit. Iyengar yoga bleek
Misschien is yoga dan iets voor jou! Iyengar yoga maakt gebruik van
dat hij bang was dat yoga te zweverig zou zijn. Daarom
echter, vanwege de heldere en concrete uitleg, een
schot in de roos: “Toen ik eenmaal begonnen was met
hulpmiddelen die het je gemakkelijk maken de oefeningen te doen.
de lessen, merkte ik dat de omgekeerde houdingen een
Docent Rembert: “Het doel is de geest te ontwikkelen, zodat deze tot
Kristien (50) plukte eveneens de voordelen van Iyengar
rust komt. Het middel is fysieke aanwijzingen geven die zo gericht zijn,
het moment dat ik yoga ging doen. Zelfreflectie... Zien
dat er een totale betrokkenheid voor nodig is.” TEKST: NIELS BRUMMELMAN
ongelooflijk rustgevend effect hadden op mijn gemoed.”
yoga: “Alles in mijn leven leek richting te krijgen vanaf
wat er is... Grenzen leren kennen... Werken met wat er
mogelijk is.”
oga is een duizenden jaar oude hindoeïstische
filosofie die leert de geest, het gevoel en het
Gezamenlijk beschrijven Rembert en Kristien Iyengar
lichaam te beheersen. Sinds ongeveer het begin
yoga als meditatie in actie. Rembert licht toe: “Het doel
lessen in een gastvrije
Y
HULPMIDDELEN
van de vorige eeuw is een specifieke vorm, Hatha yoga,
is de geest te ontwikkelen, zodat deze tot rust komt. Het
omgeving aan nieu-
aan een opmars in het Westen bezig. Hatha Yoga is het
middel is fysieke aanwijzingen geven die zo gericht zijn
welingen in de yoga,
pad van fysiek welzijn. Een spirituele praktijk die een
dat er een totale betrokkenheid voor nodig is. Iyengar
gevorderde studenten
poort schept tot de geest of het universum, door middel
yoga maakt onderscheid tussen beweging en actie,
en leraren. Informatie:
van lichaamshoudingen en ademhalingsoefeningen
waarbij actie een beweging is met weerstand. Er moet
iysa.nl
– asana’s en pranayama. Een tak ervan is Iyenga
balans zijn tussen die twee.” Hoewel zowel ademha-
yoga, ontwikkeld door de in 1918 in India geboren
ling als lichaamshouding als cruciaal element van de
yogaleraar B.K.S. Iyengar. Rembert Petrus en Kristien
Hatha yoga te boek staat, gaat de aandacht binnen
van Reusel hebben zich in deze methode bekwaamd
Iyengar yoga primair uit naar lichaamsbeheersing. “De
en begeleiden studenten in hun Iyengar yogaschool
aandacht voor de ademhaling is zeker aanwezig, maar
Amsterdam. Het zijn met recht experts, zo bezoeken
nauwelijks merkbaar voor een leerling. Het doel is om de
zij regelmatig Poona in India om bij de kinderen van
ademhaling natuurlijk te laten verlopen”, aldus Kristien.
De Iyengar yogaschool Amsterdam
verzorgt professionele
ParaVisie.nl
MEI 2014 | 19

|
1
5
OEFENINGEN
|
2
Kenmerkend voor Iyengar yoga is het gebruik van
TADASANA
vig. Strek de armen omhoog, met de handen boven de
tegen elkaar als daarbij de ellebogen gestrekt kunnen
hulpmiddelen, die dienen ter ondersteuning van de aan
‘Sta stevig als een berg’. Dit is de basis van alle staande
oksels; neem de handen alléén tegen elkaar als daarbij
blijven. Buig de knieën, laat de heupen zakken zodat de
te nemen lichaamshoudingen. Alles kan een hulpmiddel
houdingen; de andere staande houdingen werken
de ellebogen kunnen strekken. Kijk naar voren met het
dijen parallel zijn aan de grond. De hielen moeten op de
zijn: een kussen, een riem, een zakdoek ook. Rembert:
verder op de acties in Tadasana.
hoofd recht. Adem uit, neem de rechtervoet omlaag,
grond blijven. Houd de romp recht en de borst getild.
“Het is niet de bedoeling dat je afhankelijk wordt van
1 Tadasana
daarna de armen. Sta even in Tadasana alvorens te
Adem in en kom weer rechtop staan. Variatie: je kunt
hulpmiddelen. Wel maken ze de asana’s toegankelijk
Sta rechtop. Voeten tegen elkaar: tenen, enkels en
wisselen van kant.
ook de handen op de heupen houden en (eventueel)
voor eenieder. Zo kun je je handen op blokken zetten als
hielen raken elkaar. Het lichaamsgewicht is gelijk ver-
Bij een slechte balans werk je bij de muur met de
de armen pas strekken als de dijen parallel zijn met de
je je voorover strekt en de vloer nog niet kunt aanraken.
deeld over de beide voeten. Maak de knieën stevig en
vingertopjes van de linkerhand op de muur (als je de
grond. Deze variatie is zwaarder en maakt je sterker.
Maar Iyengar yoga is hoe dan ook erg laagdrempelig.
til de knieschijven op. De schenen en de dijen moeten
rechtervoet tilt). Als het nodig is kun je de enkel vast-
Als je balans slecht is, kun je met de vingertopjes op de
Iedereen kan aan de slag: jong en oud, sterk en zwak,
recht op elkaar staan. Breng de dijen naar achteren. De
houden met de rechterhand. Als je daarbij niet rechtop
muur steunen.
man en vrouw, rijk en arm. Met Iyengar yoga kom
wervelkolom is lang en de borst is getild. Armen langs
kunt staan, neem dan een riem om de enkel en houd die
7 Utkatasana op een stoel
je toe aan je eigen behoeften. Je ontdekt dat je meer
de zijkant van de romp omlaag gestrekt en de handen
in je rechterhand.
De beenactie wordt minder zwaar en je kunt wennen
kunt dan je denkt!” Rembert en Kristien beoefenen
zijn naast de heupen. Rol de schouders naar achteren en
zelf maar liefst drie uur per dag Iyengar yoga. Het is de
neem de schouderbladen naar de rug toe. Houd hoofd
Vragen aan jezelf:
basis waarop zij bouwen in hun lessen. Op die manier
en nek recht. Kijk naar voren.
•Is de linker- en de rechterkant van mijn romp even
willen zij een voorbeeld zijn voor hun leerlingen, zonder
2 Tadasana tegen een muur
hen overigens eenzelfde discipline op te willen leggen.
Wordt gedaan om te voelen wat recht is, of om gesteund
•Zijn allebei mijn benen even stevig?
“Want”, zo zegt Rembert, “met enkele asana’s kom je
te zijn als je niet zo stevig op je benen staat. De hielen,
•Is de rug aan de kant van het getilde been lang?
al een heel eind. Bovendien is fysiek oefenen niet het
de achterdijen, de broekriem, de schouderkoppen en de
enige. Yoga is voor ons in ieder geval een manier van
rand van de schedel gaan naar de muur. Volg verder de
5 PARSVA UTTHITA HASTA
leven. En net zoals bij alle beginnende beoefenaars, voe-
aanwijzingen bij ‘Tadasana’.
PADANGUSTASANA
en met de voeten op de grond!”
|
VEEL ENERGIE
3
Op basis van hun jarenlange ervaringen met en
expertise van Iyengar yoga, presenteren Rembert en
Kristien een aantal oefeningen voor thuis. Het gaat om
Vragen aan jezelf:
•Zijn mijn knieën ver gebogen en is mijn wervelkolom
nog lang?
•Wijzen mijn knieën recht naar voren?
•Is mijn borst geopend en is tegelijk mijn onderrug
lang?
Staande één voet bij de grote teen vasthouden en deze
zijwaarts in de hand wegstrekken. Deze houding maakt
8 STOEL BHARADVAJASANA
•Leun je naar voren, naar achteren of opzij? Kom dus in
de beenspieren sterk; het balanceren draagt bij aan
Genoemd naar Bharadvaja, een wijze man. Deze
evenwichtigheid en kalmte.
houding helpt de rug weer soepel te maken, want de
Ga in Tadasana staan met je linkerhand op de steun
spieren langs de wervelkolom verharden gemakkelijk,
(stoel/tafel/muur). Druk je linkervoet stevig op de
bijvoorbeeld bij het ouder worden. Rugklachten die
grond. Til de rechtervoet op en buig de knie, pak met
voortkomen uit zwakte van de rugspieren worden
de rechterhand de grote teen en strek het been uit naar
opgelost; het werken met de armen en schouders voor-
het midden.
•Sta je even zwaar op de voorkant en de achterkant van
de voet? En ook even stevig op beide voeten?
•Zijn jouw ogen zacht, is jouw adem rustig?
|
van hoe de hulpmiddelen kunnen helpen om de asana’s
3 ARDHA PARSVA UTTHITA HASTA
opzij. De rechterarm is helemaal gestrekt (is jouw arm
komt artritis en reuma in deze gebieden. Mensen die
beter te doen en te begrijpen. Naast de beschrijving van
PADANGUSTASANA
te kort, gebruik dan een riem). Maak beide benen lang
na het werk pijn of kramp hebben in rug, schouders, of
de houding, staan er bij de diverse houdingen vragen
Deze houding is een voorbereiding voor Vrksasana en
en trek de knieschijven in de bovendijen. Til de borst op
nek, vinden verlichting door deze houding te oefenen.
vermeld. Het zijn vragen die, ter bewustwording van
Parsva Utthita Hasta Padangustasana, hierna beschre-
en verleng de nek.
Zit zijwaarts op een stoel met de rechterflank naar de
het eigen lichaam, tijdens yogalessen gesteld worden.
ven. Je leert op één been te staan.
Voordat je aan de slag gaat, geeft het docentenduo een
Sta in Tadasana met de stoel aan je rechterkant op
Vragen aan jezelf:
stukje uit elkaar. Zit recht en kijk recht vooruit. Adem
aantal tips en vingerwijzingen: “Bij het oefenen kun
veertig centimeter afstand. Zet de rechtervoet stevig op
•Wijst de rechterknie naar boven?
in, til de romp en draai de borst naar rechts. Houd de
je jezelf uitdagen om krachtig te werk te gaan en veel
de zitting. Maak beide benen stevig. Neem van beide
•Wijst jouw navel naar voren?
rugleuning van de stoel vast. Houd de romp getild,
energie te genereren. Je kunt bijvoorbeeld op de voeten
benen de dij, knie, scheen en voet in dezelfde lijn. Til de
•Til je de borst op?
neem de schouderbladen naar voren in de rug en rol de
‘gaan staan’, maar hier moet je jouw voeten ‘stevig op
borst, kijk vooruit. Houd de handen op de heupen, druk
de vloer drukken’; je kunt je benen ‘lang maken’, maar
ze zelfs op de heupbotten naar beneden voor stevigheid
UTKATASANA
rug komt het borstbeen naar voren. Adem uit, draai het
beter is het om ‘ de huid naar het bot toe te nemen’.
en tilling van de borst.
Intense houding. Brengt de rugspieren en buikorganen
hoofd en kijk over de rechterschouder. Adem uit, laat de
7
rugleuning. Neem de dijen en de voeten parallel en een
schouders naar achteren. Met de schouderbladen in de
op hun plaats, ontwikkelt de borstspieren en verlengt
stoel los en kijk naar voren. Herhaal de houding aan de
ertegen. Stop daarom bij scherpe, diepe pijn altijd met
4 VRKSASANA
de bilspieren; het middenrif wordt getild en geeft daar-
andere kant.
de houding die je op dat moment aan het oefenen bent.
Boomhouding. De houding maakt de benen sterk en
mee een zachte massage aan het hart; het scheenbeen
Om in het lichaam een verandering teweeg te brengen,
leidt tot evenwichtigheid.
wordt stevig en de enkel-, knie- en heupgewrichten
Vragen aan jezelf:
is een minimum aan tijd nodig; vaak wordt dertig
Sta in Tadasana. Buig de rechterknie, pak de rechter-
leren te buigen.
•Hoe kun je nog verder draaien?
seconden of een minuut per houding aangehouden.
voet, neem de knie naar de rechterkant, plaats dan de
6 Utkatasana
•Zijn beide kanten van de romp even lang?
Bedenk: een goed uitgevoerde houding maakt je alert
voetzool hoog op de binnenkant van de linkerdij. De
Sta in Tadasana. Strek de armen recht omhoog, met
•Is de rug niet hard?
en geeft energie!”
tenen wijzen omlaag. Houd het linkerbeen recht en ste-
de handen boven de oksels; neem de handen alléén
•Is de nek rustig? 
Bedenk dat je met je lichaam werkt in plaats van
ParaVisie.nl
20 | MEI 2014 op de arm- en rompacties.
Vragen aan jezelf:
gemakkelijke basishoudingen, met een voorbeeld erbij
4
aan de juiste vorm van de houding en je concentreren
lang?
len wij ons er gewoon heerlijk bij. Energiek, veerkrachtig
6
ParaVisie.nl
8
MEI 2014 | 21
|

Download Report