De vergeten oplossing – Trouw van 16 december

16-12-2014
De revolutie moet van de consument komen - Trouw - Blendle
16-12-2014
De revolutie moet van de
consument komen
interview | Crisismanager Eric Broekhuizen heeft de
oplossing voor de uitputting van de aarde: de ecoprijs maakt
de wereld duurzaam. Denkt hij.
JOOP BOUMA
Het ging wel lekker, Eric Broekhuizen hopte jarenlang van bedrijf naar
bedrijf. Kocht ondernemingen in metaal, plastic, elektronica en software op,
bouwde ze uit en verkocht ze na een tijdje ook weer. Maakte een
noodlijdende plasticfabriek weer winstgevend.
Toen kwam de crisis. De crisismanager besloot met zijn vrouw en drie
kleine kinderen die lange wereldreis te gaan maken, waar het nooit van was
gekomen.
Op het witgele zand van het strand in Nieuw-Zeeland las hij 'A Blueprint for
Survival' van Edward Goldsmith, een beroemd milieuboek uit de jaren
zeventig. Toen ging bij Eric Broekhuizen het licht aan. Klassiek sprookje
dus: man (49 inmiddels) ziet ineens dat alles anders moet.
Dat was begin 2009. Vijf jaar later, na diepgravend onderzoek, ligt er een
eigen boek op tafel: 'De vergeten oplossing: hoe de ecoprijs onze toekomst
gaat veranderen'. Eric Broekhuizen heeft een missie. Hij wil het hele
economische systeem - wereldwijd - omgooien. Te beginnen in Nederland.
We moeten, zegt hij, voortaan voor elk product dat we kopen de échte prijs
gaan betalen, dus ook de verborgen kosten van de vervuiling, het afval, de
uitputting van grondstoffen, de uitbuiting van werknemers en het verlies
van natuur. De ecoprijs.
Luchtfietser
Als je alles wél meerekent, wordt elk product om te beginnen pakweg 15
procent duurder. Er zal een internationale standaard voor milieukosten
moeten worden ontwikkeld. Elk bedrijf dat milieukosten veroorzaakt moet
https://blendle.nl/i/trouw/de-revolutie-moet-van-de-consument-komen/bnl-trn-20141216-3790171
1/4
16-12-2014
De revolutie moet van de consument komen - Trouw - Blendle
in de visie van Broekhuizen een ecotax gaan betalen, die afneemt naarmate
het bedrijf verduurzaamt. De opbrengst van die ecotax wordt geïnvesteerd
in het oplossen van milieuproblemen en herstel van milieuschade.
Vergeet het maar. Eric Broekhuizen is een luchtfietser. "Nou, nee, ook al ligt
mijn ambitie hoog. Wat ik voorstel is onvermijdelijk. Ik ben geen
milieuwetenschapper, maar als we niks doen, loopt het hele economische
systeem vast. We putten in een noodtempo onze grondstoffen uit. Wat
denk je dat er met die prijzen van grondstoffen gaat gebeuren als we zo
doorgaan? De klimaatgevolgen zijn ook niet te stoppen. We kunnen de
dijken niet blijven verhogen. Kijk naar de gezondheidsproblemen door
milieu-oorzaken. Dan praat je per saldo over veel hogere kosten."
Vergeet het maar. Eric Broekhuizen is een idealist, een zeloot. "Nee, ik ben
een realist. We leven met ons allen op deze planeet alsof we de laatste
generatie zijn. Maar ik wil dat we voor de kinderen van mijn kinderen een
leefbare wereld achterlaten. We zijn gewoon niet verstandig bezig. Het kán
veel slimmer."
Dat andere boek, van Goldsmith (in Nederland destijds gepubliceerd onder
de titel 'Planeet voor het leven') raakte hem in de kern. Goldsmith en zijn
mede-auteurs voorspelden dat de almaar voortgaande industrialisering
uiteindelijk zou leiden tot een onleefbare wereld met epidemieën, sociale
crises, oorlogen en andere rampspoed. Hun publicatie was een vervolg op
'Grenzen aan de groei', het geruchtmakende rapport van de Club van Rome
uit 1972, dat een enorme invloed had op het collectieve milieubewustzijn,
wereldwijd.
"Ik vroeg me af waar ik als ondernemer eigenlijk mee bezig was. Ik moest
terugdenken aan die plasticfabriek. Alles draaide om omzetverhoging. We
namen personeel aan, kochten machines, zochten nieuwe klanten. Maar we
vroegen ons nooit af wat er uiteindelijk met onze producten gebeurde.
Veruit alles wat we maakten, van plastic kratten tot kinderspeelgoed,
belandde vroeger of later op de afvalhoop. Waanzin. We zijn dus op de ene
plek van de wereld voortdurend grondstoffen aan het opdelven, terwijl
elders op de wereld die grondstoffen op de afvalberg belanden."
Stuntprijzen
Dus: de ecoprijs. "We kunnen", zegt Broekhuizen, "een gezonde economie
en een duurzame toekomst bereiken als we voortaan de schade die we
veroorzaken meerekenen in de prijs van de dingen die we kopen. Dan gaan
https://blendle.nl/i/trouw/de-revolutie-moet-van-de-consument-komen/bnl-trn-20141216-3790171
2/4
16-12-2014
De revolutie moet van de consument komen - Trouw - Blendle
we vanzelf duurzame keuzes maken. Ook bedrijven zullen dan veel
duurzamer gaan produceren om de concurrentie voor te blijven."
De kern is dat de consument in het huidige marktsysteem niet de pijn voelt
van onduurzaam gedrag. Met de ecoprijs wordt die pijn wel gevoeld, in de
portemonnee. "Veel mensen waren geschokt toen Al Gore in 2006 kwam
met zijn ongemakkelijke waarheid. Maar sinds die tijd zijn we met ons
allen alleen maar nog meer gaan vliegen en meer auto's gaan kopen. We
laten ons verleiden door stuntprijzen, terwijl we best weten dat die prijzen
niet kunnen kloppen. Een belangrijk deel van de werkelijke milieukosten
wordt niet door ons gedragen, maar wentelen we af op de samenleving en
op toekomstige generaties. Een verkeerde prikkel houdt ons onduurzame
economische systeem in stand. Zolang vervuilende bedrijven een deel van
de kosten niet hoeven te betalen, kunnen zij goedkoper produceren dan de
bedrijven die duurzaam zijn. Zo blijven de vervuilers het succesvolst en zal
de verduurzaming niet doorbreken. Daarom is die prijsprikkel nodig."
Het is een weeffout in het economische marktmodel, zegt Broekhuizen, dat
consumenten niet de echte prijs betalen voor producten. "Er hangt aan
vervuiling geen prijskaartje. Dat is belemmerend voor bedrijven die willen
verduurzamen, zoals Unilever. Je ziet dat een bedrijf als Action, dat beslist
niet duurzaam is, sterk groeit. Je kunt Action verwijten maken, maar wij
moeten als consument ook bij onszelf te rade gaan. Doordat wij bij dat
soort bedrijven blijven kopen, kunnen ze floreren."
Revolutie
Bedrijven én consumenten die onduurzame keuzes maken, moeten de
gevolgen daarvan gaan voelen, is de filosofie van Broekhuizen. "Vervuiling
is nu de norm, terwijl schoon en duurzaam de afwijking van de norm is.
Duurzaamheid is nog altijd een nichemarkt, met producten die veelal net
wat duurder zijn. Ik wil dat omdraaien. Schoon moet de norm worden.''
Van de politiek verwacht hij geen oplossing. "Politici vinden mijn plannen
wel interessant. Maar ze zullen zich er niet voor inzetten, want dit levert op
korte termijn geen stemmen op. Nee, het moet van de burger komen. De
consumenten moeten hun krachten gaan bundelen, dan komen de
bedrijven vanzelf wel."
Hij publiceerde zijn boek in maart. Uiteindelijk doel: wereldwijd een
revolutie in het marktdenken ontketenen. Eric Broekhuizen denkt groot.
Het boek wordt inmiddels in het Engels vertaald. Hij roept medestanders op
https://blendle.nl/i/trouw/de-revolutie-moet-van-de-consument-komen/bnl-trn-20141216-3790171
3/4
16-12-2014
De revolutie moet van de consument komen - Trouw - Blendle
een stem uit te brengen op zijn website devergetenoplossing.nl. Hij heeft
minstens een miljoen steunbetuigingen nodig. De teller staat op ruim 2300.
'Politici vinden mijn plannen interessant. Maar ze zullen zich er niet voor
inzetten, omdat het geen stemmen oplevert.'
Wie is Eric Broekhuizen?
Eric
Broekhuizen
(49)
uit
Harmelen
werkte
na
zijn
studies
werktuigbouwkunde en bedrijfseconomie zeven jaar bij Philips in
Eindhoven in verschillende functies. Hij was betrokken bij Operatie
Centurion, de grootscheepse reorganisatie bij de gloeilampenfabriek van de
toenmalige president-directeur Jan Timmer. Broekhuizen werkte op de
afdeling die in hoog tempo verliesgevende fabrieken en bedrijfsonderdelen
van Philips moest afstoten en verkopen. "Toen heb ik geleerd hoe je
bedrijven op hun waarde kunt schatten."
Na twee jaar besloot Broekhuizen voor zichzelf te beginnen. Hij kocht zijn
eerste bedrijf, een slecht lopende elektronicafabriek met 55 man personeel.
Door een reorganisatie werd het bedrijf weer winstgevend. Daarna volgden
diverse andere bedrijven. Voor zijn boek deed Broekhuizen vier jaar
onderzoek naar duurzame technologie, ondernemerschap en prijssystemen.
'De vergeten oplossing, hoe de ecoprijs onze toekomst gaat veranderen',
BBNC Uitgevers Amersfoort, 2014, 237 pagina's, 14,75 euro.
https://blendle.nl/i/trouw/de-revolutie-moet-van-de-consument-komen/bnl-trn-20141216-3790171
4/4