Contractors: arbeidsveiligheid en aansprakelijkheid

Workshop Delta Process Academy 2 april 2014
Contractors: arbeidsveiligheid en aansprakelijkheid
Chris Persyn
Ezelstraat 25 | B-8000 Brugge | T +32[0]50 33 82 91 | F +32[0]50 47 16 59 | [email protected]

Schema
• Intro
• Twee cases
• Strafrechtelijke aansprakelijkheid
• Basisprincipes
• Toepassing
• Burgerlijke aansprakelijkheid
• Conclusie
Intro
• Statistiek arbeidsongevallen
•
•
•
•
FAO 2012: 157.131 particuliere sector
FAO 2012: 14.424 met bao, particuliere sector
+ publieke sector + militairen + NMBS
Scheikundige nijverheid (PC 116 + PC 207) in 2012:
3.268 ongevallen, waarvan 301 met bao
• Juridische benadering
• Niet: arbeidsongevallenrecht
• Wel: aansprakelijkheid, strafrechtelijk en burgerlijk
Twee cases
• HvB Gent 2 februari 2012
• 18 juni 2007, chemisch bedrijf te Oostende
• Montage nieuwe tp’s in oude cellen
• Ontploffing + brand
• A. inbreuken op KB beleid: preventie, instructies, kledij
• B. inbreuken op AREI
• C. onopzettelijke slagen en verwondingen
• Algemeen directeur
• Bestuurder technisch directeur; sales; voorzitter RvB
• Werkgever-rechtspersoon
Twee cases
• HvB Gent 25 februari 2010
• Hoogspanningscabine te Wevelgem 21 oktober 2004
• Verbinding maken tussen oude en nieuwe cellen
• Rail 2 spanningsloos, maar doorverbinding in één cel
•
•
•
•
A. geen controle / onvoldoende informatie
B. ontbreken procedure ‘werken met derden’
C. AREI
D. onopzettelijke doding
• Opdrachtgevende rechtspersoon + directeur-generaal
• Uitvoerende aannemer + algemeen directeur
Strafrechtelijke verantwoordelijkheid
• Legaliteitsbeginsel
• Wat? waarom?
• Arbitragehof 10 mei 2006
• Contractors:
• art. 9 WZW: plichten opdrachtgever
• art. 10 WZW: plichten contractor
Strafrechtelijke verantwoordelijkheid
• Personaliteitsbeginsel
• Strafrechtelijke verantwoordelijkheid van de
rechtspersoon: Wet 4 mei 1999
• Rechtspersoon en/of fysieke persoon
Strafrechtelijke verantwoordelijkheid
• Toerekening
• Gemeen strafrecht: ‘eenieder’
• Sociaal strafrecht:
• Werkgever
• Lasthebber
• Aangestelde
• Quid preventieadviseur?
• Gevolgen delegatie?
Strafrechtelijke verantwoordelijkheid
• Toepassing in case 1
• Corr. Brugge: één maand met uitstel + boete van
2,750 € voor 3 leidinggevenden, opschorting voor
rechtspersoon, vrijspraak voor 1 leidinggevende
• HvB Gent: enkel technisch directeur +
rechtspersoon schuldig, maar opschorting
Strafrechtelijke verantwoordelijkheid
• Toepassing in case 2
• Vrijspraak: ongeval werd veroorzaakt door
samenlopende fout van twee uitvoerende
werknemers van de contractor.
Strafrechtelijke verantwoordelijkheid
• Mogelijke straffen sinds 1 juli 2011 (SSW):
• Niveau 4:
• Strafrechtelijke: gevangenisstraf 6 maand – 3 jaar
en/of geldboete van € 3.600 – 36.000
of
• Administratieve geldboete van € 1.800 – 18.000
Burgerlijke aansprakelijkheid
• Fout / schade / oorzakelijk verband
• Historisch: principiële uitsluiting
• De burgerlijke immuniteit
• Uitbreiding uitzonderingen
• Verkeersongevallen
• Zware inbreuken, mits voorafgaande
ingebrekestelling
• Werken met derden
Burgerlijke aansprakelijkheid
• Toepassing
• Case 1: niet-dodelijk slachtoffer, ‘schade door
weerkaatsing’ niet gedekt door immuniteit.
Echtgenote overlevend slachtoffer kan vordering
instellen.
• Case 2: wel immuniteit eigen werkgever (in casu:
contractor), geen immuniteit opdrachtgevende
werkgever. Bovendien mogelijk verhaal
arbeidsongevallenverzekeraar. Maar niet bij
vrijspraak.
Conclusie
• Strafrechtelijke verantwoordelijkheid
• Realiteit voor werkgever én voor hiërarchische lijn
• Substantiële wijziging peil sanctionering vanaf
01.07.2011
• Burgerlijke aansprakelijkheid
• Basisprincipe immuniteit niet t.a.v. derden
• Belang BA verzekering