Lees meer over CLASS ENEMY

3 FILMS
24 TALEN
28 LANDEN
RAZREDNI SOVRAŽNIK (CLASS ENEMY)
Rok Biček
Slovenië
RAZREDNI SOVRAŽNIK
(CLASS ENEMY)
ROK BIČEK
„Ik denk dat (film)kunst zich moet bezighouden met onderwerpen die in de
maatschappij leven, zowel binnen de landsgrenzen als in de hele wereld. De film
Class Enemy doet dit via de microkosmos van leerlingen in een middelbare school,
een bijzonder kwetsbare generatie. Zij zijn - bewust of onbewust - gevoelig voor
alles wat met hen en rond hen gebeurt. De opstand van de leerlingen tegen het
schoolsysteem, waarvoor de strenge leraar symbool staat, is een afspiegeling van de
algemene ontevredenheid in een maatschappij die, al dan niet met recht en reden,
elke gelegenheid te baat neemt om te rebelleren tegen de heersende
maatschappelijke normen. Het paradoxale is dat het die normen zelf zijn die geleid
hebben tot de situatie waarin de maatschappij zich nu bevindt. Tegelijk is het zo dat
wij bij elke uitbarsting van geweld in een Europese stad, de schuld geven aan
degenen die de straat op gaan. Hebben we het recht om dat te doen? Misschien
zullen wij het wel zijn die morgen de straat opgaan.”
Wanneer de nieuwe leraar Duits de klas binnenkomt, kan je al raden dat hij de
tegenpool is van zijn voorgangster. De klas vindt zijn koele en intellectuele manier
van lesgeven helemaal niet leuk. De spanning binnen de groep wordt steeds
groter wanneer er zich een tragisch voorval voordoet: de dood van een leerling.
Dit is de start van een rit op een emotionele roller coaster
DE DOOD VAN EEN MAN IS MEER EEN ZAAK VOOR WIE HEM
OVERLEEFT DAN VOOR HEMZELF. (THOMAS MANN)
„Hoe zou je het woord loser definiëren?” Sabine haalt sloom de schouders op. „Is het
zo dat je je problemen aanpakt? Door je schouders op te halen? Als ik al langer je
leraar was geweest zou je het wel weten. Mozart wist al op zijn vijfde wat hij wilde
worden.” De strengheid en de ijzige blik van de leraar Robert Zupan doen de
rillingen over je rug lopen.
Sabina is na dit gesprek enorm in de war. En dan is er ook nog een verdacht
pianospel achter een gesloten deur. Haar medeleerlingen reageren op dit alles
zeer impulsief en brutaal. De meesten vermoeden zelfs dat hun leraar aan de basis
ligt van het drama, temeer omdat hij niet in staat is de gevolgen ervan een halt toe
te roepen.
„ER IS EEN TIJD OM TE ROUWEN... EN EEN TIJD OM TE LEVEN”
De pogingen van de leraar Zupan om de gebeurtenissen in de klas een plaats te
geven, zijn te abstract en te intellectueel. Ze staan haaks op de emotionele en
persoonlijke aanpak die de leerlingen van hem verwachten. Toch doet hij zijn best
om een band te creëren via de literatuur, met name met het leven en het oeuvre
van Thomas Mann die op de situatie toepasselijk zijn. De aanpak van de leraar
heeft geen enkel effect. De leerlingen zijn verontwaardigd over het feit dat hij hun
woede onder de mat schuift en de prille revolte, door Luka aangevoerd, wordt
grimmiger.
Wordt Robert Zupan als een karikatuur voorgesteld? Hij staat met de beste
bedoelingen voor de klas en wil op zijn eigen rechtlijnige manier zijn leerlingen
voorbereiden op het leven. Eerbied voor de autoriteit en discipline zijn zijn
stokpaardjes. Hij verzet zich tegen de aanpak van zijn voorgangster en van zijn
collega’s en vindt dat ze veel te meelevend en te toegeeflijk zijn.
ZWART OF WIT
De leerlingen interpreteren de feiten nogal zwart/wit. Ze zijn op zoek naar een
zondebok, maar ze willen vooral uiting geven aan hun vele en verstikkende
persoonlijke frustraties. Het drama is de trigger die ze nodig hadden.
Voor de kijker is het moeilijk om partij te kiezen. De reactie van de leerlingen is
uiteraard begrijpelijk, maar geeft ook blijk van een bepaalde ongenuanceerde
kortzichtigheid die eigen is aan de jeugd. Bovendien worden er steeds meer
aspecten belicht naarmate het verhaal vordert: bijvoorbeeld door wat de
directrice van de school zegt, de ouders van Sabina, het lerarenkorps of ook een
groep ouders in een schoolvergadering. De kijker wordt dan ook geconfronteerd
met een hele waaier van verschillende standpunten.
PERSOONLIJKE FRUSTRATIES ALS UITGANGSPUNT
De directrice probeert de oorzaken te evalueren van de tragedie die haar school
heeft getroffen, maar de leerlingen denken er heel anders over. Ofschoon de
situatie duidelijk is, worden ze steeds emotioneler in hun reacties. Het drama
wordt gebruikt als alibi om verder te kunnen protesteren.
Van de hele groep is Mojca, de beste vriendin van Sabina, de enige die zich
gematigder opstelt. Zij toont min of meer begrip voor het gedrag van Zupan. Ze
kan zich dan ook met zichzelf en met haar omgeving verzoenen, dit in
tegenstelling tot haar vriend Luka, de drijvende kracht van de groep, en de
anderen.
DE SCHOOLARENA ALS METAFOOR VAN DE MAATSCHAPPIJ
De hele film speelt zich af binnen de muren van een school waar een conflict
losbarst tussen een leraar en zijn leerlingen.
In die zin toont Class Enemy een klassiek model van kleine en grote revoluties. Er
wordt een groep gevormd, vaak op initiatief van één persoon, en deze groep gaat
de strijd aan, een strijd die door initiatief wordt gedreven en die berust op
bewijzen die niet echt hard worden gemaakt.
Het scenario is gebaseerd op ware feiten die de regisseur zelf heeft beleefd toen
hij op school zat. Hij heeft voor een deel daaruit zijn inspiratie geput om zijn
personages vorm te geven, maar hij heeft ook bijkomende personages gezocht
om de groep cinematografisch gezien interessant en gediversifieerd te maken. Zo
heeft zich een groep van negen onervaren acteurs gevormd, de harde kern van
een klas die in opstand komt.
NEGEN CENTRALE PERSONAGES
Rok Biček,bij de opnames amper 29 jaar oud, heeft een indrukwekkende film
gemaakt. Niet alleen heeft hij een meeslepend verhaal geschreven, maar hij heeft
ook een cast samengebracht die een diepe indruk maakt op de kijkers.
Fotogenieke personages en sterke karakters geven de film een enorme dynamiek.
Volgens de regisseur spelen de jongeren hun eigen rol, niet een rol die hen is
opgelegd. Ze dragen ook hun eigen kleren. Tijdens de repetities is uitvoerig
gediscussieerd over het thema van de film. Dit heeft een band van vertrouwen
geschapen tussen de acteurs onderling en tussen de acteurs en de regisseur.
Robert Zupan wordt gespeeld door een ervaren theateracteur, Igor Samobor. Er
heerste een heel goede sfeer op de set. De regisseur besloot de jongeren niet te
laten repeteren met Igor Samobor: ze hebben elkaar zelfs niet ontmoet voor het
begin van de opnames. Hij wilde dat de eerste ontmoeting van de klas met de
leraar ook de eerste confrontatie tussen de acteurs zou zijn. De koude en
afstandelijke relatie die in de film voelbaar is, is dus niet alleen het gevolg van de
mise‑en‑scène; ze is ook in het echt zo.
VEEL AANDACHT VOOR HET VISUELE ASPECT
Biček heeft zijn inspiratie gehaald bij 4 Months, 3 Weeks and 2 Days van Cristian
Mungiu, een film die kandidaat was voor de LUX FILMPRIJS 2007. Er zijn ook
gelijkenissen te vinden met Caché van Michael Haneke.
Biček heeft de nodige tijd genomen om het charmante schoolgebouw in de
winter te observeren, op zoek naar de sfeer die het best bij zijn film zou passen,
naar het juiste licht en het juiste kleurenpalet. Hij wilde vooral koude kleuren die
de sfeer in de klas in de verf zetten, waar de spanning culmineert. De film is
opgenomen in de zomer omdat er dan langer natuurlijk licht is (Biček wilde zo
weinig mogelijk kunstlicht gebruiken) en op die manier kon hij zo goed mogelijk
de winterse sfeer weergeven.
VRAGEN
De film zit vol treffende uitspraken. Welke uitspraken
zijn je bijgebleven? Welke indruk heb je van het
schoolsysteem?
Gaat het om een generatieconflict tussen bepaalde
leden van het lerarenkorps of tussen de leraren en de
leerlingen? In welke zin?
Wat versta je onder groepsdynamiek na het zien van
deze film?
Kan je deze context toepassen op de maatschappij?
Tine Van Dycke – 2014
Het Europees Parlement presenteert met genoegen de drie films die meedingen
naar de LUX FILM PRIZE 2014, die tijdens de 3de editie van de LUX FILM DAYS
worden vertoond. De drie films behandelen uiteenlopende onderwerpen, maar
hebben het thema jeugd als gemeenschappelijke leidraad.
Céline Sciamma onderzoekt met haar derde film BANDE DE FILLES (GIRLHOOD)
de verhouding tussen jongeren en het gezag en belicht een nieuw type vrouw met
haar portret van een bende van zestienjarige meiden in een Parijse banlieue.
In IDA keert Paweł Pawlikowski terug naar het Europese verleden en portretteert
een Pools weesmeisje in het begin van de jaren ‘60 dat op zoek gaat naar haar
identiteit.
Het debuut van Rok Biček, RAZREDNI SOVRAŽNIK (CLASS ENEMY), duikt in
de microkosmos van een middelbare schoolklas die te maken krijgt met een
nieuwe en buitengewoon strenge leraar.
3 FILMS
24 TALEN
28 LANDEN
BELGIQUE / BELGIË
FRANCE
ÖSTERREICH
Bruxelles / Brussel, Liège,
Arras, La Ciotat, Strasbourg,
Wien
Namur
Troyes
POLSKA
БЪЛГАРИЯ
HRVATSKA
Warszawa, Wrocław
София
Zagreb
PORTUGAL
ČESKÁ REPUBLIKA
ITALIA
Lisboa, Leiria
Brno
Roma, Bologna, Torino
ROMÂNIA
DANMARK
ΚΎΠΡΟΣ
Bucureşti
København
Λευκωσια, Λεμεσός
SLOVENIJA
DEUTSCHLAND
LATVIJA
Celje, Izola, Ljubljana
Berlin, Köln, München
Rīga
SLOVENSKO
EESTI
LIETUVA
Bratislava
Tallinn
Kaunas, Klaipėda, Vilnius
SUOMI / FINLAND
ÉIRE / IRELAND
LUXEMBOURG /
Helsinki / Helsingfors
Corcaigh / Cork
LUXEMBURG
SVERIGE
ΕΛΛΆΔΑ
Luxembourg / Luxemburg
Stockholm
Θεσσαλονικη
MAGYARORSZÁG
UNITED KINGDOM
ESPAÑA
Budapest
Aberdeen, Inverness, London,
Barcelona, Cartagena, Gijón,
MALTA
Perth
Lanzarote, Madrid, Santiago
Valletta/Il-Belt, Gozo/Għawdex
de Compostela, Segovia,
NEDERLAND
Sevilla
Leiden
BANDE DE FILLES (GIRLHOOD) Gedeprimeerd door haar sociale achtergrond,
uitzichtloze toekomst en het leven in een wijk waar jongens de baas spelen,
begint Marieme een nieuw leven na een ontmoeting met een groep van drie
vrijgevochten meiden. Zij verandert van naam, van stijl, en verlaat school om
geaccepteerd te worden in de bende, in de hoop dat dit een weg naar de vrijheid
zal zijn.
Regisseur: Céline Sciamma
Scenario: Céline Sciamma
Land: Frankrijk
Cast: Idrissa Diabaté, Karidja Touré, Tatiana Rojo, Rabah Naït
Duur: 112 min.
Oufella, Yannick Ruiz
Jaar: 2014
Camera: Crystel Fournier
Producent: Bénédicte Couvreur
Productie: Hold Up Films, Lilies Films, Arte France Cinéma
IDA Polen - 1962 Anna is een mooie jonge vrouw; ze is opgegroeid in een klooster,
waar ze als wees is opgenomen, en bereidt zich voor om in te treden als non. Ze
hoort dat ze nog een tante heeft, Wanda, de zus van haar moeder, die ze moet
bezoeken alvorens haar geloften af te leggen. Samen gaan de twee vrouwen op
reis om elkaar en hun verleden te ontdekken.
Regisseur: Pawel
Scenario: Rebecca Lenkiewicz, Pawel Pawlikowski
Pawlikowski
Cast: Agata Kulesza, Joanna Kulig, Dawid Ogrodnik, Adam
Land: Polen, Denemarken
Szyszkowski, Agata Trzebuchowska
Duur: 80 min.
Camera: Lukasz Zal
Jaar: 2013
Producenten: Eric Abraham, Piotr Dzięcioł, Ewa Puszczyńska
Productie: Opus Film, Phoenix Film
RAZREDNI SOVRAŽNIK (CLASS ENEMY) De verhouding tussen een
middelbareschoolklas en hun nieuwe Duitse taaldocent raakt uiterst gespannen
doordat hun kijk op het leven totaal verschillend is. De emoties lopen hoog op en
het besef dat alles niet zo zwart‑wit is komt te laat.
Regisseur: Rok Biček
Scenario: Nejc Gazvoda, Rok Biček, Janez Lapajne
Land: Slovenië
Cast: Igor Samobor, Nataša Barbara Gračner, Tjaša Železnik,
Duur: 112 min.
Maša Derganc, Robert Prebil, Voranc Boh, Jan Zupančič, Daša
Jaar: 2013
Cupevski
Camera: Fabio Stoll
Producenten: Janez Lapajne,Aiken Veronika Prosenc
Productie: Triglav Film
DE EMOTIONELE KRACHT VAN FILM
Cultuur is van fundamenteel belang voor de ontwikkeling van onze samenleving.
Cultuur helpt ons elkaar beter te begrijpen, diversiteit te waarderen en ons
onderling te verbinden. De cinema houdt ons een spiegel voor van de hedendaagse en vaak ook de
toekomstige maatschappij, films vertellen verhalen en soms ons eigen verhaal. Zij
roepen herinneringen op aan bepaalde personen, plaatsen en gebeurtenissen in
ons leven. We worden geraakt, geïnspireerd, onze blik wordt verbreed. Een film
kan bijdragen tot een discussie of zelf de aanzet tot een bepaalde discussie geven.
Daarom heeft het Europees Parlement in 2007 de LUX FILM PRIZE (LUX FILMPRIJS)
in het leven geroepen.
LUX FILMPRIJS
De LUX FILMPRIJS is bedoeld om de distributie van films in heel Europa te
verbeteren en een impuls te geven aan reflectie en debat op Europese schaal.
De drie films die meedingen voor de LUX FILM PRIZE 2014 en vertoond zullen
worden tijdens de LUX FILM DAYS zijn geselecteerd door een panel van film
professionals. De winnaar wordt verkozen door de leden van het Europees
Parlement. Dit jaar zal de prijsuitreiking plaatsvinden op 17 december.
LUX FILMDAGEN
KIJK,
DEBATTEER,
STEM
De LUX FILMDAGEN vormen een uniek cultureel evenement over de grenzen heen en
creëren van oktober tot december een Europese openbare ruimte waarin Europese
filmliefhebbers in 28 lidstaten en in de 24 officiële EU talen 3 opmerkelijke films
kunnen zien.
De LUX FILMDAGEN stellen zoveel mogelijk Europeanen in de gelegenheid om de
diversiteit en rijkdom van de Europese cinema te ervaren en om ter plekke en op
het internet te debatteren over de onderwerpen en problemen die aan de orde
worden gesteld door de films die meedingen naar de LUX FILMPRIJS.
PUBLIEKSVERMELDING
@luxprize
#luxprize
LUXPRIZE.EU
Ga naar onze website luxprize.eu of Facebook pagina en stem voor uw favoriete
film!
QA-02-14-422-NL-P
De Publieksvermelding is voor de beste film, gekozen door het publiek. Iedereen
heeft de kans om haar/zijn favoriete LUX film of thema te kiezen en uitgekozen te
worden om persoonlijk de winnende film aan te kondigen op het Karlovy Vary
International Film Festival in juli 2015.