3 FILMS 24 TALEN 28 LANDEN RAZREDNI SOVRAŽNIK (CLASS ENEMY) Rok Biček Slovenië RAZREDNI SOVRAŽNIK (CLASS ENEMY) ROK BIČEK „Ik denk dat (film)kunst zich moet bezighouden met onderwerpen die in de maatschappij leven, zowel binnen de landsgrenzen als in de hele wereld. De film Class Enemy doet dit via de microkosmos van leerlingen in een middelbare school, een bijzonder kwetsbare generatie. Zij zijn - bewust of onbewust - gevoelig voor alles wat met hen en rond hen gebeurt. De opstand van de leerlingen tegen het schoolsysteem, waarvoor de strenge leraar symbool staat, is een afspiegeling van de algemene ontevredenheid in een maatschappij die, al dan niet met recht en reden, elke gelegenheid te baat neemt om te rebelleren tegen de heersende maatschappelijke normen. Het paradoxale is dat het die normen zelf zijn die geleid hebben tot de situatie waarin de maatschappij zich nu bevindt. Tegelijk is het zo dat wij bij elke uitbarsting van geweld in een Europese stad, de schuld geven aan degenen die de straat op gaan. Hebben we het recht om dat te doen? Misschien zullen wij het wel zijn die morgen de straat opgaan.” Wanneer de nieuwe leraar Duits de klas binnenkomt, kan je al raden dat hij de tegenpool is van zijn voorgangster. De klas vindt zijn koele en intellectuele manier van lesgeven helemaal niet leuk. De spanning binnen de groep wordt steeds groter wanneer er zich een tragisch voorval voordoet: de dood van een leerling. Dit is de start van een rit op een emotionele roller coaster DE DOOD VAN EEN MAN IS MEER EEN ZAAK VOOR WIE HEM OVERLEEFT DAN VOOR HEMZELF. (THOMAS MANN) „Hoe zou je het woord loser definiëren?” Sabine haalt sloom de schouders op. „Is het zo dat je je problemen aanpakt? Door je schouders op te halen? Als ik al langer je leraar was geweest zou je het wel weten. Mozart wist al op zijn vijfde wat hij wilde worden.” De strengheid en de ijzige blik van de leraar Robert Zupan doen de rillingen over je rug lopen. Sabina is na dit gesprek enorm in de war. En dan is er ook nog een verdacht pianospel achter een gesloten deur. Haar medeleerlingen reageren op dit alles zeer impulsief en brutaal. De meesten vermoeden zelfs dat hun leraar aan de basis ligt van het drama, temeer omdat hij niet in staat is de gevolgen ervan een halt toe te roepen. „ER IS EEN TIJD OM TE ROUWEN... EN EEN TIJD OM TE LEVEN” De pogingen van de leraar Zupan om de gebeurtenissen in de klas een plaats te geven, zijn te abstract en te intellectueel. Ze staan haaks op de emotionele en persoonlijke aanpak die de leerlingen van hem verwachten. Toch doet hij zijn best om een band te creëren via de literatuur, met name met het leven en het oeuvre van Thomas Mann die op de situatie toepasselijk zijn. De aanpak van de leraar heeft geen enkel effect. De leerlingen zijn verontwaardigd over het feit dat hij hun woede onder de mat schuift en de prille revolte, door Luka aangevoerd, wordt grimmiger. Wordt Robert Zupan als een karikatuur voorgesteld? Hij staat met de beste bedoelingen voor de klas en wil op zijn eigen rechtlijnige manier zijn leerlingen voorbereiden op het leven. Eerbied voor de autoriteit en discipline zijn zijn stokpaardjes. Hij verzet zich tegen de aanpak van zijn voorgangster en van zijn collega’s en vindt dat ze veel te meelevend en te toegeeflijk zijn. ZWART OF WIT De leerlingen interpreteren de feiten nogal zwart/wit. Ze zijn op zoek naar een zondebok, maar ze willen vooral uiting geven aan hun vele en verstikkende persoonlijke frustraties. Het drama is de trigger die ze nodig hadden. Voor de kijker is het moeilijk om partij te kiezen. De reactie van de leerlingen is uiteraard begrijpelijk, maar geeft ook blijk van een bepaalde ongenuanceerde kortzichtigheid die eigen is aan de jeugd. Bovendien worden er steeds meer aspecten belicht naarmate het verhaal vordert: bijvoorbeeld door wat de directrice van de school zegt, de ouders van Sabina, het lerarenkorps of ook een groep ouders in een schoolvergadering. De kijker wordt dan ook geconfronteerd met een hele waaier van verschillende standpunten. PERSOONLIJKE FRUSTRATIES ALS UITGANGSPUNT De directrice probeert de oorzaken te evalueren van de tragedie die haar school heeft getroffen, maar de leerlingen denken er heel anders over. Ofschoon de situatie duidelijk is, worden ze steeds emotioneler in hun reacties. Het drama wordt gebruikt als alibi om verder te kunnen protesteren. Van de hele groep is Mojca, de beste vriendin van Sabina, de enige die zich gematigder opstelt. Zij toont min of meer begrip voor het gedrag van Zupan. Ze kan zich dan ook met zichzelf en met haar omgeving verzoenen, dit in tegenstelling tot haar vriend Luka, de drijvende kracht van de groep, en de anderen. DE SCHOOLARENA ALS METAFOOR VAN DE MAATSCHAPPIJ De hele film speelt zich af binnen de muren van een school waar een conflict losbarst tussen een leraar en zijn leerlingen. In die zin toont Class Enemy een klassiek model van kleine en grote revoluties. Er wordt een groep gevormd, vaak op initiatief van één persoon, en deze groep gaat de strijd aan, een strijd die door initiatief wordt gedreven en die berust op bewijzen die niet echt hard worden gemaakt. Het scenario is gebaseerd op ware feiten die de regisseur zelf heeft beleefd toen hij op school zat. Hij heeft voor een deel daaruit zijn inspiratie geput om zijn personages vorm te geven, maar hij heeft ook bijkomende personages gezocht om de groep cinematografisch gezien interessant en gediversifieerd te maken. Zo heeft zich een groep van negen onervaren acteurs gevormd, de harde kern van een klas die in opstand komt. NEGEN CENTRALE PERSONAGES Rok Biček,bij de opnames amper 29 jaar oud, heeft een indrukwekkende film gemaakt. Niet alleen heeft hij een meeslepend verhaal geschreven, maar hij heeft ook een cast samengebracht die een diepe indruk maakt op de kijkers. Fotogenieke personages en sterke karakters geven de film een enorme dynamiek. Volgens de regisseur spelen de jongeren hun eigen rol, niet een rol die hen is opgelegd. Ze dragen ook hun eigen kleren. Tijdens de repetities is uitvoerig gediscussieerd over het thema van de film. Dit heeft een band van vertrouwen geschapen tussen de acteurs onderling en tussen de acteurs en de regisseur. Robert Zupan wordt gespeeld door een ervaren theateracteur, Igor Samobor. Er heerste een heel goede sfeer op de set. De regisseur besloot de jongeren niet te laten repeteren met Igor Samobor: ze hebben elkaar zelfs niet ontmoet voor het begin van de opnames. Hij wilde dat de eerste ontmoeting van de klas met de leraar ook de eerste confrontatie tussen de acteurs zou zijn. De koude en afstandelijke relatie die in de film voelbaar is, is dus niet alleen het gevolg van de mise‑en‑scène; ze is ook in het echt zo. VEEL AANDACHT VOOR HET VISUELE ASPECT Biček heeft zijn inspiratie gehaald bij 4 Months, 3 Weeks and 2 Days van Cristian Mungiu, een film die kandidaat was voor de LUX FILMPRIJS 2007. Er zijn ook gelijkenissen te vinden met Caché van Michael Haneke. Biček heeft de nodige tijd genomen om het charmante schoolgebouw in de winter te observeren, op zoek naar de sfeer die het best bij zijn film zou passen, naar het juiste licht en het juiste kleurenpalet. Hij wilde vooral koude kleuren die de sfeer in de klas in de verf zetten, waar de spanning culmineert. De film is opgenomen in de zomer omdat er dan langer natuurlijk licht is (Biček wilde zo weinig mogelijk kunstlicht gebruiken) en op die manier kon hij zo goed mogelijk de winterse sfeer weergeven. VRAGEN De film zit vol treffende uitspraken. Welke uitspraken zijn je bijgebleven? Welke indruk heb je van het schoolsysteem? Gaat het om een generatieconflict tussen bepaalde leden van het lerarenkorps of tussen de leraren en de leerlingen? In welke zin? Wat versta je onder groepsdynamiek na het zien van deze film? Kan je deze context toepassen op de maatschappij? Tine Van Dycke – 2014 Het Europees Parlement presenteert met genoegen de drie films die meedingen naar de LUX FILM PRIZE 2014, die tijdens de 3de editie van de LUX FILM DAYS worden vertoond. De drie films behandelen uiteenlopende onderwerpen, maar hebben het thema jeugd als gemeenschappelijke leidraad. Céline Sciamma onderzoekt met haar derde film BANDE DE FILLES (GIRLHOOD) de verhouding tussen jongeren en het gezag en belicht een nieuw type vrouw met haar portret van een bende van zestienjarige meiden in een Parijse banlieue. In IDA keert Paweł Pawlikowski terug naar het Europese verleden en portretteert een Pools weesmeisje in het begin van de jaren ‘60 dat op zoek gaat naar haar identiteit. Het debuut van Rok Biček, RAZREDNI SOVRAŽNIK (CLASS ENEMY), duikt in de microkosmos van een middelbare schoolklas die te maken krijgt met een nieuwe en buitengewoon strenge leraar. 3 FILMS 24 TALEN 28 LANDEN BELGIQUE / BELGIË FRANCE ÖSTERREICH Bruxelles / Brussel, Liège, Arras, La Ciotat, Strasbourg, Wien Namur Troyes POLSKA БЪЛГАРИЯ HRVATSKA Warszawa, Wrocław София Zagreb PORTUGAL ČESKÁ REPUBLIKA ITALIA Lisboa, Leiria Brno Roma, Bologna, Torino ROMÂNIA DANMARK ΚΎΠΡΟΣ Bucureşti København Λευκωσια, Λεμεσός SLOVENIJA DEUTSCHLAND LATVIJA Celje, Izola, Ljubljana Berlin, Köln, München Rīga SLOVENSKO EESTI LIETUVA Bratislava Tallinn Kaunas, Klaipėda, Vilnius SUOMI / FINLAND ÉIRE / IRELAND LUXEMBOURG / Helsinki / Helsingfors Corcaigh / Cork LUXEMBURG SVERIGE ΕΛΛΆΔΑ Luxembourg / Luxemburg Stockholm Θεσσαλονικη MAGYARORSZÁG UNITED KINGDOM ESPAÑA Budapest Aberdeen, Inverness, London, Barcelona, Cartagena, Gijón, MALTA Perth Lanzarote, Madrid, Santiago Valletta/Il-Belt, Gozo/Għawdex de Compostela, Segovia, NEDERLAND Sevilla Leiden BANDE DE FILLES (GIRLHOOD) Gedeprimeerd door haar sociale achtergrond, uitzichtloze toekomst en het leven in een wijk waar jongens de baas spelen, begint Marieme een nieuw leven na een ontmoeting met een groep van drie vrijgevochten meiden. Zij verandert van naam, van stijl, en verlaat school om geaccepteerd te worden in de bende, in de hoop dat dit een weg naar de vrijheid zal zijn. Regisseur: Céline Sciamma Scenario: Céline Sciamma Land: Frankrijk Cast: Idrissa Diabaté, Karidja Touré, Tatiana Rojo, Rabah Naït Duur: 112 min. Oufella, Yannick Ruiz Jaar: 2014 Camera: Crystel Fournier Producent: Bénédicte Couvreur Productie: Hold Up Films, Lilies Films, Arte France Cinéma IDA Polen - 1962 Anna is een mooie jonge vrouw; ze is opgegroeid in een klooster, waar ze als wees is opgenomen, en bereidt zich voor om in te treden als non. Ze hoort dat ze nog een tante heeft, Wanda, de zus van haar moeder, die ze moet bezoeken alvorens haar geloften af te leggen. Samen gaan de twee vrouwen op reis om elkaar en hun verleden te ontdekken. Regisseur: Pawel Scenario: Rebecca Lenkiewicz, Pawel Pawlikowski Pawlikowski Cast: Agata Kulesza, Joanna Kulig, Dawid Ogrodnik, Adam Land: Polen, Denemarken Szyszkowski, Agata Trzebuchowska Duur: 80 min. Camera: Lukasz Zal Jaar: 2013 Producenten: Eric Abraham, Piotr Dzięcioł, Ewa Puszczyńska Productie: Opus Film, Phoenix Film RAZREDNI SOVRAŽNIK (CLASS ENEMY) De verhouding tussen een middelbareschoolklas en hun nieuwe Duitse taaldocent raakt uiterst gespannen doordat hun kijk op het leven totaal verschillend is. De emoties lopen hoog op en het besef dat alles niet zo zwart‑wit is komt te laat. Regisseur: Rok Biček Scenario: Nejc Gazvoda, Rok Biček, Janez Lapajne Land: Slovenië Cast: Igor Samobor, Nataša Barbara Gračner, Tjaša Železnik, Duur: 112 min. Maša Derganc, Robert Prebil, Voranc Boh, Jan Zupančič, Daša Jaar: 2013 Cupevski Camera: Fabio Stoll Producenten: Janez Lapajne,Aiken Veronika Prosenc Productie: Triglav Film DE EMOTIONELE KRACHT VAN FILM Cultuur is van fundamenteel belang voor de ontwikkeling van onze samenleving. Cultuur helpt ons elkaar beter te begrijpen, diversiteit te waarderen en ons onderling te verbinden. De cinema houdt ons een spiegel voor van de hedendaagse en vaak ook de toekomstige maatschappij, films vertellen verhalen en soms ons eigen verhaal. Zij roepen herinneringen op aan bepaalde personen, plaatsen en gebeurtenissen in ons leven. We worden geraakt, geïnspireerd, onze blik wordt verbreed. Een film kan bijdragen tot een discussie of zelf de aanzet tot een bepaalde discussie geven. Daarom heeft het Europees Parlement in 2007 de LUX FILM PRIZE (LUX FILMPRIJS) in het leven geroepen. LUX FILMPRIJS De LUX FILMPRIJS is bedoeld om de distributie van films in heel Europa te verbeteren en een impuls te geven aan reflectie en debat op Europese schaal. De drie films die meedingen voor de LUX FILM PRIZE 2014 en vertoond zullen worden tijdens de LUX FILM DAYS zijn geselecteerd door een panel van film professionals. De winnaar wordt verkozen door de leden van het Europees Parlement. Dit jaar zal de prijsuitreiking plaatsvinden op 17 december. LUX FILMDAGEN KIJK, DEBATTEER, STEM De LUX FILMDAGEN vormen een uniek cultureel evenement over de grenzen heen en creëren van oktober tot december een Europese openbare ruimte waarin Europese filmliefhebbers in 28 lidstaten en in de 24 officiële EU talen 3 opmerkelijke films kunnen zien. De LUX FILMDAGEN stellen zoveel mogelijk Europeanen in de gelegenheid om de diversiteit en rijkdom van de Europese cinema te ervaren en om ter plekke en op het internet te debatteren over de onderwerpen en problemen die aan de orde worden gesteld door de films die meedingen naar de LUX FILMPRIJS. PUBLIEKSVERMELDING @luxprize #luxprize LUXPRIZE.EU Ga naar onze website luxprize.eu of Facebook pagina en stem voor uw favoriete film! QA-02-14-422-NL-P De Publieksvermelding is voor de beste film, gekozen door het publiek. Iedereen heeft de kans om haar/zijn favoriete LUX film of thema te kiezen en uitgekozen te worden om persoonlijk de winnende film aan te kondigen op het Karlovy Vary International Film Festival in juli 2015.
© Copyright 2025 ExpyDoc