Presentatie AWBZ 2014, mr. B. Zwaveling

AWBZ
Feiten en ficties
Mr B. Zwaveling
Notaris te Krimpen aan den Ijssel
Lint Notarissen
27 maart 2014
Deze sheets zijn uitsluitend bedoeld ter ondersteuning van de presentatie op 27 maart 2014 en zijn
op geen enkele wijze op te vatten of te gebruiken als juridisch advies.
AWBZ: ALGEMEEN
• Wat is de AWBZ?
• De Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ)
betaalt de langdurige zorg voor ouderen, chronisch
zieken en gehandicapten. Zij hoeven dan geen hoge
kosten te maken als ze dure verpleging, verzorging of
behandeling nodig hebben.
• Twee soorten eigen bijdragen:
Lage eigen bijdrage (maximaal € 819,40 p/m)
Hoge eigen bijdrage (maximaal € 2248,60 p/m)
• Wanneer betaalt iemand de lage eigen bijdrage
en wanneer de hoge eigen bijdrage?
• LET OP: DE NAVOLGENDE VOORWAARDEN ZIJN NIET
CUMMULATIEF!
2
AWBZ: LAGE EIGEN BIJDRAGE
• Wanneer lage eigen bijdrage voor ongehuwden?
Voor de eerste 6 maanden van het verblijf;
Indien voorzien moet worden in de onderhoudskosten
van kinderen jonger dan 27 jaar;
Wanneer de zorgverzekeraar aangeeft dat het verblijf
in de instelling tijdelijk is en terugkeer naar een
thuissituatie mogelijk is;
Ongehuwden die verblijfszorg ontvangen buiten een
instelling (volledig pakket thuis).
3
AWBZ: LAGE EIGEN BIJDRAGE
• Wanneer lage eigen bijdrage voor
gehuwden?
Indien één van de beide echtgenoten in een
instelling verblijft en de ander woont thuis.
Er een indicatie aanwezig is voor tijdelijk verblijf.
Beide echtgenoten verblijfzorg buiten een
instelling ontvangen.
Die moeten voorzien in onderhoudskosten van
kinderen jonger dan 27 jaar.
4
AWBZ: HOGE EIGEN BIJDRAGE
• Wanneer geldt de hoge eigen bijdrage?
Deze geldt in alle gevallen dat er géén lage eigen
bijdrage verschuldigd is.
5
AWBZ: INKOMEN EN VERMOGEN
• Hoe wordt de hoogte van de eigen bijdrage
bepaald?
Via het bijdrageplichtig inkomen: het inkomen en
vermogen over het peiljaar minus de te betalen
belasting (box 1 en box 3).
Voor gehuwden geldt het gezamenlijke
bijdrageplichtig inkomen.
Als inkomen geldt het verzamelinkomen voor de
inkomstenbelasting van het peiljaar.
6
AWBZ: PEILJAAR
• Het peiljaar ligt twee jaar voor het zorgjaar.
Als voorbeeld: voor zorgjaar 2014 geldt
peiljaar 2012 etc.
• Dit betekent dat steeds het inkomen en
vermogen van 2 jaar geleden van belang is!
• In sommige gevallen is verlegging van het
peiljaar mogelijk.
7
AWBZ: PEILJAAR VERLEGGING
• Voor lage eigen bijdrage: indien in 2014 het
bijdrageplichtig inkomen € 2.500 lager is dan
in 2012.
• Voor hoge eigen bijdrage: indien het inkomen
in 2014 – na betalen van de eigen bijdrage
AWBZ en de zorgverzekeringspremie voor het
basispakket – in het lopende jaar minder is
dan de zak- en kleedgeldgrens van € 300,15
(ongehuwden) resp. € 466,85 (gehuwden).
8
AWBZ: Voorbeeld 1 :
hoge eigen bijdrage
• Stel:
Alléénstaande man uit 1930 (leeftijd 83).
Pensioen en AOW in 2012: € 28.756
Box 3 in 2012: € 100.000.
Geen eigen huis.
• Eigenbijdrage AWBZ 2014: € 2054 p/m (bij
benadering).
9
AWBZ: Voorbeeld 2:
hoge eigen bijdrage
• Stel:
Alléénstaande man uit 1930 (leeftijd 83).
Pensioen en AOW in 2012: € 69.425
Box 3 in 2012: € 150.000.
Geen eigen huis.
• Eigenbijdrage AWBZ 2014: € 2248 p/m (bij
benadering)
10
AWBZ: Voorbeeld 3:
hoge eigen bijdrage
• Stel:
Alléénstaande man uit 1930 (leeftijd 83).
AOW in 2012: € 9.425.
Box 3 in 2012: € 50.000.
Geen eigen huis.
• Eigenbijdrage AWBZ 2014: € 272 p/m (bij
benadering).
11
AWBZ: CONCLUSIE VOORBEELDEN
• Voor de hoogte van de eigenbijdrage is het
inkomen in box 1 én het vermogen in box 3
van belang.
• Box 2 telt (voorlopig? ) nog niet mee.
• Verlaging eigenbijdrage kan alleen maar via
verlaging box 3. Immers inkomen box 1 wijzigt
in principe niet.
• Verlaging box 3 heeft in de regel géén zin
indien box 1 inkomen meer dan ongeveer
€ 54.000 bedraagt (zie voorbeeld 2).
12
AWBZ: METHODEN OM BOX 3 TE
VERLAGEN: I
• Schenkingen:
 Schenken in geld of goederen.
 Schenken op papier.
 Kwijtschelden van schulden.
• Kern van schenken: box 3 verlagen!
• Let op: 1: ontvanger betaalt schenkingsrecht indien meer dan
vrijstelling wordt geschonken en tevens loopt ontvanger kans
(meer) in box 3 te moeten betalen.
• Let op: 2: schenkingen hebben pas 2 jaar later invloed op de
hoogte van de bijdrage vanwege het peiljaar!
• Let op: 3: door schenken neemt vermogen ontvanger toe. Dit
leidt tot meer belasting of problemen met uitkering bij bijv.
werkeloosheid.
13
AWBZ: METHODEN OM BOX 3 TE
VERLAGEN:2
• Via testamenten op de langstlevende: zorg dat
de kinderen hun erfdeel kunnen opeisen
indien de langstlevende in een
verzorgingstehuis komt.
• Heel veel testamenten bevatten deze clausule
niet.
• Probleem: verzorging langstlevende mag niet
in gevaar komen. Dus kinderen moeten niet
alles kunnen opeisen!
14
AWBZ: METHODEN OM BOX 3 TE
VERLAGEN : VOORBEELD SCHENKING
• Stel:
Alléénstaande man uit 1930 (leeftijd 83).
Pensioen en AOW in 2012: € 28.756
Box 3 in 2012: € 100.000.
• Eigenbijdrage AWBZ 2014: € 2054 p/m (bij
benadering).
• Hoe hoog is de eigen bijdrage indien aan twee
kinderen ieder in 2012 € 50.000 wordt
geschonken?
15
AWBZ: METHODEN OM BOX 3 TE
VERLAGEN. Vervolg 1
• Eigen bijdrage zou dan bedragen:
€ 1411 i.p.v. € 2054. Besparing per maand € 643,
dus per jaar € 7.716.
• Effect op eigen bijdrage is pas in 2016 zichtbaar!
• Te betalen schenkingsrecht door ieder van de
kinderen: € 4.500 dus totaal € 9.000.
• Dit betekent dat schenking pas vanaf 2017 wordt
terugverdiend. Maar hoe groot is de kans dat de
man dan nog leeft?
16
AWBZ: METHODEN OM BOX 3 TE
VERLAGEN. Vervolg 2
• Bij iedere verlaging van box 3 moet afgevraagd
worden in hoeveel jaar tijd de lagere eigen
bijdrage wordt terugbetaald, afgezet tegen het
betaalde schenkingsrecht en daarbij moet ook
de levensverwachting van de schenker in acht
genomen worden.
17
AWBZ: SCHENKEN OP PAPIER
• Dit is schenken zonder dat het geld het vermogen
heeft verlaten. Zowel voor als na schenking staat
er evenveel op bank.
• Bij deze vorm leent de ontvanger het geschonken
bedrag direct terug aan schenker.
• In box 3 van de schenker ontstaat een schuld, dus
box 3 omlaag.
• Schenker betaalt jaarlijks 6 % rente over het
geschonken bedrag.
• Notariële akte vereist.
18
AWBZ: OPETEN EIGEN HUIS 1
• Veel mensen vrezen dat ze hun eigen huis
moeten opeten. Dit klopt niet geheel.
• Huis blijft in box 1 vallen zolang niet beide
echtgenoten in verzorgingshuis zitten.
• Stel beide echtgenoten zijn opgenomen op 11-2012 en eigen huis staat te koop en is niet
verkocht in 2016. Wat zijn dan de gevolgen
voor de eigen bijdrage in 2014?
19
AWBZ: OPETEN EIGEN HUIS 2
• Wat zijn dan de gevolgen voor de eigen
bijdrage in 2014? Geen!
1-1-2013: huis blijft voor de IB nog 2 jaar in box 1
vallen.
1-1-2014: huis valt nog steeds in box 1. Eigen
bijdrage AWBZ wordt gebaseerd op peiljaar 2012.
Huis zat toen nog in box 1.
1-1-2015: niet verkochte huis valt nu in box 3.
Echter eigen bijdrage AWBZ wordt gebaseerd op
peiljaar 2013. Huis zat toen nog in box 1.
1-1-2016: peiljaar 2014. Dus geen opeten eigen
huis!
20
AWBZ: OPETEN EIGEN HUIS 3
1-1-2017: niet verkochte huis valt sinds 1-1-2015
in box 3. Eigen bijdrage AWBZ wordt gebaseerd op
peiljaar 2015. Huis zat toen in box 3.
• Conclusie: niet verkocht eigen huis wordt niet
(meteen) opgegeten, maar pas naar 5 jaar begint
het opeten daarvan!!!!
21
AWBZ: ALGEHELE CONCLUSIE 1
• Er is een hoop onrust en vaak om niets!
• Niet iedereen betaalt maximaal € 2248,60 per
maand. Vaak is het minder!
• Schenken of andere verlagingen hebben vaak
alléén effect indien er veel vermogen wordt
geschonken.
• Nadeel: begiftigde betaalt veel belasting en
dat weegt vaak niet op tegen de verlaagde
eigen bijdrage.
22
AWBZ: ALGEHELE CONCLUSIE 2
• Verlaging box 3 heeft pas 2 jaar na de
vermindering van box 3 effect voor eigen
bijdrage.
• Bij hogere inkomens heeft verlaging van box 3
géén of onvoldoende effect op lagere eigen
bijdrage, omdat er een groot box 1 inkomen is
en dat kan moeilijk verlaagd worden.
• Opeten eigen huis is dus niet (meteen) aan de
orde!!!
23