Verslag bezoek Breburg 9 december 2014 Breburg: Monique (Herstel

Verslag bezoek Breburg 9 december 2014
Breburg: Monique (Herstel Assesment), Jan (logistiek keuken), Mariet (museum) , Annette
(beleidsmedewerker), Marcella (activiteiten), Truus (psychiater).
Werkgroep: Ria Trinks, Gee de Wilde, Wim Trinks, Sjef Kemps
Herstel Assessment
Het Centrum Duurzaam Wonen en Behandeling biedt wonen met begeleiding en psychiatrische hulp
aan mensen met een langdurige psychiatrische aandoening. “Onderdeel” van de begeleiding vormt
Herstel Assessment. Assessment is een programma om te beoordelen waar talenten van mensen
liggen. Herstel Assessment (HA) is opgezet om mensen te activeren onder andere in de richting van
dagbesteding en werk; om zelf de verantwoordelijkheid en zelfwerkzaamheid te stimuleren daar waar
de mogelijkheden van de mensen liggen.
Het HA wordt afgenomen door een verpleegkundig specialist (VS) met de cliënt en de persoonlijk
begeleider: op een methodische manier worden de rollen uitgevraagd, die de cliënt heeft en heeft
gehad in zijn/haar leven: zelfverzorging, huishouden, familie/gezin van herkomst, relatie/partner,
ouder/kind, sociaal (vrienden/kennissen), burgerrol, dagbesteding/arbeid. Ten aanzien van deze rollen
wordt gezocht wat mensen kunnen (kracht), waar ze hulp nodig hebben (ondersteuning) en wat zij
willen doen of ontwikkelen. (hoe ging het vroeger en hoe gaat het nu?). Alle rollen worden uitgetypt en
met de cliënt en PB-er stap voor stap doorgesproken. Zo ontstaat er een verhaal met sterke punten en
punten die ontwikkeld kunnen worden en die de cliënt wil ontwikkelen: bijvoorbeeld onderzoek of
zelfmedicatie (weer) ontwikkeld kan worden. Zo mogelijk wordt ook de familie erbij betrokken.
Het gaat op de afdeling dat 30 bewoners mee kunnen doen. De populatie van de afdeling wordt
ouder: 50% is 60+. Het is een langdurig proces, waarbij de bewoner ouder wordt. Besloten is dat
mensen onder de 60 jaar in kunnen stromen. De 60+rs die nu al in het programma mee doen, kunnen
blijven. Verder is het zo dat bij sommige cliënten die doof zijn deze HA-methodiek niet lukt. Ook bij
cliënten met palliatieve zorg wordt de methode HA niet uitgevoerd. De VS krijgt hiervoor een training
van de Jos van Zaanen. Maar HA moet een plek krijgen in het huidige werk van hulpverleners van
alledag: het betekent ook een verandering in de relatie tussen hulpverleners en cliënten: door de
sfeer, waarbij vertrouwen en veiligheid belangrijk zijn, ontstaat er een meer persoonlijke band. Dit
betekent ook een verandering in het denken, handelen en attitude van de verpleegkundigen
(professionele nabijheid) en de behandelend psychiater. In de praktijk blijkt dat sommigen geen
moeite hebben met deze verandering en anderen weer wel.
Het is een meerwaarde als ervaringsdeskundigen bij een HA aanwezig zijn of deze afnemen, maar de
aanwezigheid van een verpleegkundige en PB-er is wel nodig.
Wat betreft de verschillende rollen van de cliënt zou het ook nuttig kunnen zijn als die verschillende
rollen ook een ruimtelijke vertaling krijgen: bijvoorbeeld een scheiding tussen slaapruimte, leefruimte,
ruimte dagbesteding.
Werk in de keuken
De keuken van Breburg voorziet alle cliënten op het terrein en de regio die dat willen van drie
maaltijden per dag (650 maaltijden). Cliënten kunnen er ook voor kiezen zelf voor hun maaltijden te
zorgen. De productie en logistiek zijn zo geregeld dat aan de ene kant van het gebouw de
ingrediënten en materialen voor de maaltijden worden aangevoerd en opgeslagen en via kookkeuken,
portioneringsruimte, order-pickingsuimte, opslag in containers en ruimte aan de andere kant van het
gebouw waar de containers in de vrachtwagen worden geladen die de verschillende locaties voorziet
van de maatlijden.
Een aantal cliënten van Breburg (uit de wijk en van het terrein) is werkzaam in de keuken als
medewerker of stagiaire. Deze cliënten zijn collega van de andere medewerkers en werken in de
productie en logistiek. Zij zijn via de trajectbegeleider binnen gekomen, maar de afdelingsleider en de
andere medewerkers zijn niet op de hoogte van hun psychiatrische achtergrond, weten niets van hun
dossier: zij komen met hun “publieke ik”. Er wordt volledige inzet gevraagd, waarbij de veiligheid van
het voedsel zeer hoge prioriteit heeft: mensen moeten geschoren en gewassen zijn. Zij krijgen een
kleine honorering. Soms werken er 7 dan weer 2 cliënten in de keuken; dit is afhankelijk van de
afspraken die erover zijn gemaakt met de trajectbegeleider. Wanneer een cliënt niet op komt dagen,
gaat de afdelingsleider er naar toe om hem/haar op te halen: “douchen en meekomen!”. Wanneer dat
echter te vaak voorkomt, dan is het einde verhaal in de keuken.
Het museum
Mariet ontving ons in het museum. De orde der Franciscanessen startten in 1889 in het gebouw en
terrein van Breburg (het vroegere Hooghhuys) een klooster, waar alleenstaande moeders werden
opgevangen. In 1970 startte het Hoohghuys als algemeen psychiatrisch ziekenhuis. Vanuit haar
verleden als amateurschilder heeft Mariet belangstelling voor de kunst. Zij is gastvrouw bij het
museum verzorgt wekelijks een column over het museum. Zij verzorgt de kunstuitleen aan de locaties:
de door cliënten vervaardigde kunst en kunst van buitenaf is op foto gezet en via intranet hebben
locaties toegang tot de foto’s enkunnen voor een ½ jaar een voorwerp in huis halen. Momenteel vindt
er kunstprooject plaats van deuren van separeerruimtes die bewerkt worden.
Activiteiten afdeling
Op het terrein is een activiteiten afdeling. ER is een creatieve ruimte waar cliënten (van het terrein en
uit de wijk) schilderen, boetseren, tekenen etc. De trajectbegeleidster heeft contacten met winkels in
de wijk, waar voorwerpen kunnen hangen en te koop zijn. Van de opbrangst worden weer materialen
gekocht voor de afdeling. Daarnaast heeft zij contact met de vrijwilligerswerk: een aantal cliënten doet
boodschappen voor mensen die dat niet zelf kunnen; anderen hebben activiteiten bij Marant bijv. in
het restaurant bij de koffievoorziening. Van de 80 cliënten zijn er ongeveer 30 aan het werk.
In de middagsessie kwam de eindmeting van het project: alle cliënten voor 20 uur per week aan het
werk. Probleem is dat mensen wel enthousiast beginnen maar dat de werkdruk het niet goed toelaat
nieuwe taken op te pakken.
Het gaat allemaal langzaam;. Wat ook speelt is de vraag bij een aantal verpleegkundigen: hebben we
het altijd verkeerd gedaan? Eigenlijk zou het zo moeten zijn dat als er een nieuwe taak bijkomst er ook
iets af moet.
De activiteiten begeleider is dan erg belangrijk; en de inzet van vrijwilligers. Zij regelt activiteiten buiten
de instelling en buiten de afdeling, maar ook activiteiten binnen de afdeling.
Naar voren kwam dat de familie steeds meer betrokken wordt: de triade kaart, bij binnenkomst van
een cliënt wordt ook een gesprek met de familie gevoerd. Verder wordt bij elk BPO(???) wordt ook de
familie genoemd. In Dongen zijn 50 vrijwilligers van Ypsilon actief.
De familie kan ondersteuning krijgen door middel van de familie-ervaringsdeskundigen, die verbonden
zijn aan het FACT-team. Ook in de zorgpaden zijn ervaringsdeskundigen en familieervaringsdeskundigen betrokken.
----15 december 2014
SK