Concept Coalitieakkoord Rhenen Sterk en Sociaal

Concept
Coalitieakkoord
Rhenen Sterk en
Sociaal
Versie van 23 mei 2014
.1
Inhoud
Rhenen Sterk en Sociaal!
1.
Bestuur en organisatie
1.1
1.2
1.3
Vernieuwde bestuursstijl
Dienstverlening
Samenwerking in de regio
2.
Veiligheid
2.1
Veiligheid en leefbaarheid in onze gemeente
3.
Fysiek domein
3.1
3.2
3.3
3.4
Rhenen moet goed bereikbaar zijn
Wij zorgen voor een prettige woon- en leefomgeving
Wij zijn een duurzame gemeente
We versterken de ruimtelijke ontwikkeling in Rhenen
4.
Sociaal domein
4.1
4.2
4.3
4.4
4.5
Onze overkoepelende ambities
We helpen mensen waar dat nodig is
We zorgen dat mensen kunnen deelnemen aan de samenleving
We nemen onze verantwoordelijkheid voor jongeren, jeugd en onderwijs
We werken wijkgericht
5.
Economisch domein
5.1
5.2
De markt trekt langzaam aan
Recreatie en toerisme zijn belangrijk voor de economie
6.
Financieel domein
6.1
6.2
We zorgen voor een sluitende begroting
We bezuinigen met elkaar
.2
Rhenen Sterk en Sociaal
De komende vier jaar werken wij daadkrachtig aan een sociaal, financieel solide en duurzaam bestuur van de
gemeente Rhenen. Dat doen wij samen met de Progressieve Combinatie Rhenen (PCR), VVD, Rhenens Belang
(RB) en de ChristenUnie. Maar vooral: samen met onze inwoners. Want wij zijn er voor alle inwoners,
ongeacht achtergrond, geloof of cultuur. In dit akkoord leest u de afspraken uit onze overeenstemming.
De inbreng van inwoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties is onmisbaar
De komende periode komt er veel af op het gemeentebestuur in Rhenen. Ook wordt er meer van inwoners,
ondernemers en maatschappelijke organisaties verwacht. Maar onze financiële ruimte is beperkt. Dat vraagt
om slim, adaptief bestuur. Tegelijk worden veel taken in het sociale domein naar ons overgedragen, en dat
gaat weer gepaard met kortingen op de budgetten.
Wij doen daarom een groter beroep op onze inwoners om een deel van de taken op zich te nemen. De
veranderingen in het sociale domein willen wij ruimhartig invullen. Met een financieel solide basis. Maar dat
kunnen wij niet alleen. Dat kan alleen in nauwe samenwerking met betrokkenen en professionals. Ook op
andere beleidsvelden zal het gemeentebestuur meer vragen van inwoners gezien de opgaven waar de
gemeente voor komt te staan.
Wij staan dicht bij onze inwoners
Wij willen mensen verbinden. Wij vinden het daarom belangrijk dat bestuurders dicht bij de inwoners staan.
Zij moeten initiatieven serieus nemen en waar mogelijk faciliteren. Ook betrekken wij inwoners en
maatschappelijke partners vroeg bij de ontwikkeling en uitvoering van (nieuwe) plannen. Zo kunnen we met
de kennis en expertise uit de gemeenschap de kwaliteit en effectiviteit van het bestuur verbeteren. Zo zorgen
we voor meer betrokkenheid en een groter draagvlak bij de verdere uitwerking van de plannen.
Van inspraak naar samenspraak
Er is al een traject ingezet ter ondersteuning van een nieuwe bestuursstijl. Dit traject voert de gemeente uit
volgens de methode ‘waarderend vernieuwen‘. Deze methodiek gaat uit van wat er al goed gaat binnen de
gemeente Rhenen. Wie zich daarvoor inzet, welke acties het waard zijn om op voort te bouwen en wie er nog
meer mee willen doen om de zaken beter te maken. De coalitie sluit haar doelstellingen hierbij aan. Voor een
verbindende bestuursstijl is het daarnaast belangrijk belanghebbenden niet alleen meer, maar vooral ook op
andere manieren inspraak te geven in het bestuursproces: van inspraak naar samenspraak.
Wethouders verbinden mensen
De nieuwe bestuursstijl vraagt verbindende wethouders. Zij hebben een goed maatschappelijk netwerk in
Rhenen of kunnen dit snel ontwikkelen. Zij zijn integer, hebben kennis van zaken, sterke bestuurlijke
kwaliteiten en durven beslissingen te nemen. Zij betrekken belanghebbenden in een open houding bij het
lokale bestuur en zij voeren inhoudelijke discussies.
Het college moet daarbij als een eenheid functioneren, in onderling vertrouwen. Individuele wethouders
moeten zich betrokken voelen bij elkaars portefeuilles. Hierbij staat de onderlinge samenhang in het beleid
centraal. Daarnaast is het belangrijk dat zij het volle vertrouwen van de gemeenschap krijgen en houden,
zodat zij belanghebbenden op tijd horen en betrekken. Kortom, een wethouder moet een verbinder zijn, een
netwerker, regisseur en een aanjager van processen.
.3
Voor nieuwe initiatieven stellen we samen nieuw beleid op
In dit coalitieakkoord leest u de afspraken die wij maken op basis van onze kennis op dit moment. Maar de
maatschappij verandert voortdurend. De kans is dan ook groot dat wij daarnaast nieuwe initiatieven
ontplooien. Wethouders staan hiervoor open en de coalitiepartijen gaan hier dualistisch mee om. Voor deze
nieuwe initiatieven zal het college in samenwerking met de (hele) raad en belanghebbenden beleid
ontwikkelen. Dat doen we op basis van vertrouwen. We wegen nut en noodzaak af en we bekijken de nieuwe
initiatieven in samenhang met de in dit akkoord gemaakte afspraken. Natuurlijk staat daarbij het algemeen
belang altijd centraal.
Dit akkoord nodigt uit om mee te denken
Dit is een akkoord op hoofdlijnen. Het geeft de koers aan en het laat zien wat ons bindt. Het nodigt inwoners,
bedrijven en instellingen uit om met ons mee te denken. Om met eigen ideeën te komen. Dat geldt ook voor
de gemeenteraad. Wij juichen het toe als raadsleden van andere politieke partijen eigen voorstellen indienen.
We hebben vertrouwen in elkaar
Noemen wij een onderwerp niet expliciet in dit akkoord? Dan wil dat zeker niet zeggen dat wij dit niet
belangrijk of waardevol vinden. Het betekent alleen dat het op dit moment niet nodig is om er politieke
afspraken over te maken. Daarnaast hebben wij een aantal onderwerpen bewust niet geregeld in dit akkoord.
Wij laten het aan de gemeenteraad over om daarover te besluiten. Natuurlijk mogen de coalitiepartijen
hierover een eigen mening hebben. Want wij respecteren en accepteren elkaars afwijkende politieke kleur.
Zowel de raad, met de coalitiepartijen, als het college hebben voldoende vertrouwen in elkaar om dualistisch
samen te werken.
.4
1.
Bestuur en organisatie
1.1
Vernieuwde bestuursstijl
Inwoners zijn heel goed in staat hun eigen afwegingen te maken en verantwoordelijkheid te nemen. Inwoners
verwachten een gemeente die stimuleert en maatschappelijke initiatieven bevordert in plaats van afremt. Zij
willen een transparante gemeente die openstaat voor goede ideeën, ondernemend is en het gesprek aangaat.
Wij willen de afstand tussen burgers en overheid verkleinen. Het gaat erom dat wij bouwen aan duurzame
relaties met onze partners en dat wij steeds samen afspreken hoe wij het beter kunnen doen voor onze
inwoners.
Wat willen wij bereiken?
Wij luisteren eerst naar geluiden uit de samenleving voordat wij ons beleid vastleggen. Wij voeren een open
gesprek over vraagstukken die spelen in de samenleving. Wij staan daarbij open voor nieuwe ideeën en
initiatieven van inwoners, instellingen en bedrijven. Natuurlijk toetsen wij die aan onze doelstellingen. Dit leidt
tot vertrouwen in het gemeentebestuur. Bestuurlijke vernieuwing betekent ook open staan voor elkaar, bereid
zijn om naar elkaar te luisteren en respectvol omgaan met de diversiteit aan gevoelens en belangen in de
samenleving.
Wat hebben we afgesproken?
Het coalitieakkoord bevat politieke afspraken op hoofdlijnen. Daarbinnen is ruimte voor inbreng van de
gemeenteraad en maatschappelijke partners uit de gemeente. Dat geldt zeker ook voor de onderwerpen die
niet in dit akkoord staan.
1. Gaat het om onderwerpen met een brede maatschappelijke impact of belangstelling? Dan gaan wij
eerst in gesprek met betrokkenen voordat wij beleid vormen. Inspraak vóór beleid dus.
2. Elk jaar evalueert het college de bestuursstijl in een gesprek met de raad en met maatschappelijke
partners.
3. We werken zoveel mogelijk van buiten naar binnen. Dat wil zeggen: vanuit de vraag en behoefte van
de inwoner. Wij staan open voor nieuwe initiatieven. Dat betekent ook dat raadsleden, collegeleden
en ambtenaren de stad, het dorp of de wijk ingaan om mensen en organisaties te ontmoeten.
4. Inhoudelijke argumenten geven de doorslag in het politieke debat. Wij waarderen de inbreng van
inwoners en maatschappelijke organisaties. We hechten waarde aan ideeën en alternatieven waar
raadsfracties mee komen.
5. De gemeente geeft ten aanzien van de ambities die in dit coalitieakkoord zijn opgeschreven zelf het
goede voorbeeld.
6. Integriteit en transparantie staan aan de basis van beleidsontwikkeling, uitvoeringen werkwijze van
het bestuur
Wie zijn onze (maatschappelijke) partners?
Onze partners zijn inwoners, bedrijven, maatschappelijke organisaties, raadsleden, het college en de
ambtelijke organisatie.
.5
1.2
Dienstverlening
Het toekomstbeeld is een gemeente met een stad, wijken en dorpen die hun eigen identiteit De (denk)kracht,
dynamiek en het zelf organiserend vermogen van de gebieden benutten wij optimaal. Dit doen wij door
maatwerk te leveren en door dicht bij de bewoners te staan. Op die manier kan de gemeente
oplossingsgericht werken en per gebied verschillende accenten aanbrengen.
Dat wat goed gaat zonder 'bemoeienis' van de gemeente, houden wij graag zo en sluiten daarmee aan bij wat
er al is. Wij geven inwoners zoveel mogelijk de verantwoordelijkheid in eigen hun wijken en kernen. Maar
uiteraard gaat het algemeen belang voor individueel belang, ook bij initiatieven van inwoners.
Overbodige en tegenstrijdige regels kunnen leiden tot een overdaad aan bureaucratie en vormen vaak een
belemmering voor maatschappelijke vernieuwing en initiatieven. Waar mogelijk passen we regelgeving aan
om bestuurlijke vernieuwing te bevorderen.
Wat willen we bereiken?
De coalitie wil dat de gemeente samen met inwoners en professionals de leefbaarheid en sociale samenhang
in de wijken en kernen in stand houdt. Het initiatief ligt in eerste instantie bij de inwoners. De gemeente heeft
hierin een faciliterende en ondersteunende rol. De belangrijkste doelen daarbij zijn:
De fysieke en sociale kwaliteit van de leefomgeving behouden en waar mogelijk verbeteren.
Een gezamenlijke en integrale aanpak van de leefbaarheid in de wijken en kernen bevorderen.
De betrokkenheid van de inwoners vergroten door participatie bij leefbaarheidvraagstukken.
De communicatie tussen inwoners en professionals (gemeente en partners) bevorderen.
De bereikbaarheid van gemeentelijke diensten stemmen we af op de behoefte van onze inwoners,
organisaties en bedrijven.
De gemeente geeft per 1 januari 2015 verdere invulling aan haar rol als eerste aanspreekpunt van de
overheid door middel van de Rhenense Publieksbalie.
Het wijken- en kernenbeleid voeren we zodanig uit dat ieder dorp en iedere buurt zijn eigen identiteit kan
behouden en zo mogelijk kan versterken.
Wat hebben wij afgesproken?
1. Samen met partners behouden we de maatschappelijke voorzieningen die bijdragen aan vitale wijken
en kernen.
2. De participatie van inwoners krijgt vorm vanuit de wijken en kernen. De inwoners krijgen veel ruimte
om dit zelf in te vullen. Dit wijkgericht werken geeft een vorm van autonomie in de wijken en kernen
voor de uitvoering. We bouwen aan goede en uitgebreide netwerken in de wijken en kernen.
3. De dienstverlening is persoonlijk, vraaggericht, kwalitatief, beschikbaar en gezamenlijk. Wij zien
daarnaast kansen voor nieuwe vormen van dienstverlening. Zoals mobiele dienstverlening, wijk- of
kernservicepunten, thematische loketten, een uitbreiding van de elektronische dienstverlening en de
mogelijkheid van een thuisbezoek. Wij streven naar vraaggerichte, publieke dienstverlening. Waarbij
we denken vanuit de behoefte en logica van de inwoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties.
4. We doen recht aan de verschillen tussen wijken en kernen. Dat betekent dat we maatwerk per gebied
bieden.
.6
5. De coalitie stelt voor om inwoners en belanghebbenden meer inspraakmogelijkheden te geven bij
RTG’s en raadsvergaderingen.
Wie zijn onze (maatschappelijke) partners?
Onze partners zijn inwoners, maatschappelijke organisaties, kerken, moskee, onderwijs, ondernemers,
gemeenteraad, vrijwilligersorganisaties, politie, zorgverleners, verbonden partijen, jeugdzorg en welzijnswerk,
ouderenorganisaties, de jongerenraad en woningcorporaties.
1.3
Samenwerking in de regio
Rhenen moet als zelfstandige gemeente blijven voortbestaan. Maar dit kan alleen als we als kleine gemeente
alle taken op een goede en kostenefficiënte manier uitvoeren. Door samen te werken kunnen wij een goede
dienstverlening aan onze inwoners combineren met een kostenefficiënte bedrijfsvoering.
Het uitgangspunt is lokaal wat kan en regionaal wat moet. Daarbij houden we altijd de regie over kosten en
beleid. Wij werken samen met de gemeenten om ons heen. Dat doen we strategisch, programmatisch en
operationeel. Ook bedrijven, maatschappelijke partners en onderwijsinstellingen betrekken we actief bij de
regionale samenwerking. Wij willen ook een duidelijk onderscheid tussen samenwerken en uitbesteden.
Wat willen we bereiken?
Als we samenwerken, maken we duidelijke afspraken over resultaat en prijs. Dat leggen we vast in een
contract. Daarbij houden wij altijd de regie in handen. Ook kunnen wij deze afspraken controleren en sancties
opleggen wanneer dat nodig is. Wij willen samenwerken - met behoud van regie - door middel van contracten
met duidelijke resultaat- en prijsafspraken die controleerbaar en sanctioneerbaar zijn. Kiezen wij voor
schaalvergroting? Dan maken wij deze keuze op basis van inhoud, kwaliteit, draagvlak en herkenbaarheid.
Daarbij houden we loketfuncties in stand. En we zorgen ervoor dat de gemeente verantwoordelijk blijft over
het te voeren beleid.
Het is belangrijk dat wij ons niet alleen richten op de financiële kant van samenwerking, maar ook op de
maatschappelijke kant. De samenwerking moet een positieve bijdrage leveren aan de dienstverlening aan onze
inwoners, bedrijven en organisaties.
Deelname aan FoodValley en andere samenwerkingsverbanden moeten een zichtbaar effect hebben op de
Rhenense samenleving.
Wat hebben we afgesproken?
1. We werken inhoudelijk samen. Dat doen we vanuit flexibele netwerkconstructies die kunnen inspelen
op actuele ontwikkelingen.
2. We evalueren de naleving van onze samenwerkingscontracten en uitbestedingen regelmatig. In
toekomstige samenwerkings- en uitbestedingscontracten maken we duidelijke afspraken over
resultaat en prijs. Wij kunnen deze afspraken controleren en sancties opleggen als dat nodig is.
Afgesproken resultaten zijn duidelijk omschreven, zodat tussentijdse controle mogelijk is. Rhenen
houdt de regie over prestaties en behoudt voldoende beleidsvrijheid.
Wie zijn onze (maatschappelijke) partners?
.7
Onze partners zijn FoodValley, gemeenten, provincie Utrecht, provincie Gelderland, waterschappen,
maatschappelijke organisaties en het Rijk.
2.
Veiligheid
2.1 Veiligheid en leefbaarheid in onze gemeente
Veiligheid is een grote verantwoordelijkheid van de gemeente als regiehouder. Het Integraal Veiligheidsplan
geeft een kader waarbinnen de gemeente sturend kan en wil zijn. Dit plan loopt af in 2014.
Bureau Expoints onderzocht recent de leefbaarheid en veiligheid in de gemeente. Hierbij maakte zij een
onderscheid tussen de drie kernen: Achterberg, Elst en Rhenen. Over het algemeen zijn de inwoners van de
gemeente Rhenen tevreden over hun buurt. Hoewel 75% van de inwoners aangeeft zich zelden tot nooit
onveilig te voelen, denken meer mensen dat de criminaliteit in de buurt is toegenomen. Dit onderzoek biedt
ons praktische handvatten om de veiligheid binnen de gemeente en de individuele kernen te vergroten.
Recent zijn afspraken gemaakt met de horeca. Deze afspraken liggen vast in het Horecaconvenant. Voor
horecaondernemers heeft de politie een rechtstreekse lijn via de horecatelefoon.
Wat willen we bereiken?
We willen het algehele veiligheidsgevoel van onze inwoners vergroten. Zowel objectief als subjectief. Want dit
gevoel heeft een grote invloed op het woon- en leefgenot in de wijken en kernen. Veiligheid gaat over veel
verschillende onderwerpen en heeft betrekking op alle domeinen.
Wat hebben we afgesproken?
1. In 2014 komt er een nieuw integraal veiligheidsplan. Dit plan sluit aan bij het regionaal veiligheidsplan van
de politieregio Midden-Nederland en het basisteam Heuvelrug.
2. Hard rijden en hondenpoep ervaren de bewoners in alle drie de kernen als grootste overlast. Dit krijgt
prioriteit bij de handhaving
3. Mensen voelen zich het minst veilig op plekken waar jongeren rondhangen, zoals in het centrum en bij het
NS-station. Jongeren hebben op dit moment niet in elke kern een ontmoetingsplek. We willen daarom
samen met de jongeren bekijken of wij hen in iedere kern een ontmoetingsplek kunnen bieden.
4. In het centrum ervaart men vooral ’s avonds overlast van hangjongeren. Een paar keer per jaar ontspoort
de overlast, met name na sluitingstijd van de horeca. We nemen maatregelen om dit tegen te gaan. En we
evalueren het Horecaconvenant met de, daarin gestelde, huisregels regelmatig.
5. Samen met de ondernemers van het industrieterrein Remmerden geven we het Keurmerk Veilig
Ondernemen meer gestalte. Mogelijk cameratoezicht en/of fysieke afsluiting kan een rol gaan spelen om
het industrieterrein veiliger te maken.
6. Woninginbraken zijn een ingrijpende inbreuk op onze levenssfeer. We blijven bewoners daarom
informeren wat zij kunnen doen om inbraak te voorkomen. Het gesloten convenant Woninginbraak tussen
de gemeente, politie en particuliere ondernemers evalueren we regelmatig.
7. De samenwerking met de Veiligheidsregio Utrecht (VRU) blijven we kritisch volgen in haar diensten en de
daarmee gepaard gaande kosten
.8
Met wie werken we samen?
We werken samen met inwoners, Bedrijvenkring Rhenen, Stichting Sterc, OVA, politie, NS, Bureau Regionale
Veiligheidsstrategie, Alleman Welzijn, gemeente Veenendaal, de jongerenraad, Koninklijke Horeca Nederland,
VRU en lokale veiligheidsbedrijven.
.9
3.
Fysiek domein
3.1
Rhenen moet goed bereikbaar zijn
De mensen in de gemeente moeten zich vrij en veilig kunnen bewegen. Op een manier waarop zij dit willen. Of
dit nu met de auto, bus, trein, fiets, rollator, scootmobiel, wandelwagen, rolstoel of lopend is. Rhenen moet
vanuit de omgeving goed bereikbaar zijn en blijven, zowel per auto, fiets of openbaar vervoer.
Wat willen we bereiken?
We willen de komende periode samen met onze partners blijven werken aan de doorstroming op de N233.
Het is daarbij belangrijk dat niet alleen de verkeersoverlast van Noord naar Zuid vermindert, maar tegelijk
willen we dat de leefbaarheid in de kern Rhenen verbetert. Verder blijven de veilige schoolroutes een
belangrijke opgave, zowel binnen de kernen als tussen de kernen.
We stimuleren daarnaast duurzame mobiliteit. Dat doen we door fietsgebruik in de gemeente te stimuleren en
het aantal oplaadvoorzieningen voor elektrische fietsen en auto’s uit te breiden.
Wat hebben we afgesproken?
1. We blijven het project N233-Rijnbrug ondersteunen. Dit zorgt, voor een betere doorstroming in de
richting Noord - Zuid. We agenderen de verkenning van een oplossing op lange termijn die ook de
verkeersoverlast op het knooppunt N225-N233 vermindert.
2. We nemen verkeerstechnische maatregelen om het sluipverkeer over de Kastanjelaan en de
Spoorbaanweg tegen te gaan.
3. In de vorige collegeperiode besteedden we vooral aandacht aan een veilige schoolzone. De plannen
liggen klaar en moeten nu worden uitgevoerd. We verbreden deze plannen nu met veilige loop- en
fietsroutes van huis naar school. Speciale aandacht krijgen de volgende schoolroutes:
- van Kesteren naar Veenendaal, met name de fietsveiligheid op de parallelweg Rhenen-Veenendaal;
- van Achterberg naar Rhenen, met name de veilige oversteek N233-Achterbergsestraatweg.
4. We verbeteren de fietsveiligheid in het Binnenveld.
5. We stimuleren het fietsverkeer in de gemeente. We vragen de fietsersbond om, samen met onze
inwoners, hiervoor een plan te maken. Vooruitlopend hierop vergroten we het aantal veilige
fietsparkeerplaatsen in de binnenstad en stimuleren we ondernemers om oplaadpunten voor
elektrische fietsen te plaatsen.
6. Parkeren in Rhenen blijft gratis. We verlengen de toegestane parkeertijd in de blauwe zone van 1,5 uur
naar 2 uur.
7. Leggen we nieuwe parkeerplaatsen aan? Of passen we bestaande parkeerplaatsen aan? Dan spelen
we daarbij in op de vraag naar oplaadpunten voor elektrische auto’s.
8. Het blijft moeilijk om de afgesproken verkeersnelheid bij 30 kilometerzones te handhaven.
Bijvoorbeeld de Rijksstraatweg in Elst. We ontwikkelen alternatieven om het aantal
snelheidsovertreders te minimaliseren om zo de leefbaarheid en veiligheid in onze wijken te verhogen.
Dit brengen we in in de discussie van het Integraal Veiligheidsplan 2015-2018.
.10
Met wie werken we samen?
We werken samen met de provincies Utrecht en Gelderland, gemeenten Veenendaal, Neder-Betuwe en Buren,
FoodValley, ondernemers, Politieregio Midden Nederland, Veilig Verkeer Nederland, belangengroepen en
betrokken inwoners.
3.2
Wij zorgen voor een prettige woon- en leefomgeving
Men waardeert de gemeente Rhenen om haar prettige woon- en leefomgeving. We hebben een goed en
gevarieerd aanbod aan woningen en veel groene wijken. Ook draagt de ligging van de kernen aan de rand van
de Utrechtse Heuvelrug en de rivier of de vallei veel bij aan de kwaliteit van onze leefomgeving.
Maar door de huidige economische situatie hebben vooral starters en huurders met een inkomen boven 1,5
maal modaal het moeilijk op de woningmarkt. Daarnaast bezuinigt de gemeente op het onderhoud van de
openbare ruimte. Vooral in de oudere wijken zijn de speelmogelijkheden voor kinderen beperkt.
Wat willen we bereiken?
We willen dat de gemeente een gevarieerde bevolkingssamenstelling houdt, die bijdraagt aan de leefbaarheid
van onze gemeente. Met name een goede woon- en leefomgeving voor jonge gezinnen en vijftigplussers
vraagt daarbij aandacht. Want zij zijn de dragers van een bloeiend verenigingsleven.
Een sociaal veilige en schone buurt helpt vooral ouderen om langer zelfstandig te blijven wonen. Het
onderhoudsniveau van de openbare ruimte houden we zoveel mogelijk op peil. Dat kunnen we niet alleen,
daarbij hebben we de hulp van de inwoners nodig.
Wat hebben we afgesproken?
1. Als we de woonvisie opnieuw bekijken, leggen we een directe verbinding met het thema
maatschappelijke ontwikkeling (sociaal domein). Dat betekent dat we via een goede en veilige
inrichting van de openbare ruimte en een gevarieerd woningaanbod de sociale samenhang van de
buurt en de zelfredzaamheid van ouderen vergroten.
2. Nieuwbouwprojecten bieden de juiste woningen aan. Ze dragen door de samenstelling van het
3. woning aanbod bij aan het behoud van een gevarieerde bevolkingssamenstelling. De nieuwe
woonvisie is sturend voor nieuwbouwprojecten.
4. Voor nieuwbouwplannen is ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid leidend. Wijken bouw je ook voor
de komende generaties. Dat vraagt een goede kwaliteit van de woningen en de woonomgeving.
5. Het behoud van de winkelvoorziening aan de Valleiweg is belangrijk voor de leefbaarheid van Rhenen
Hoog. Wij overleggen met winkeliers, bewoners en overige partijen hoe wij de leefbaarheid op peil
kunnen houden.
6. Rhenen blijft startersleningen promoten en verstrekken. Dat doen we voor koopwoningen met een
bruto koopsom van maximaal € 220.000.
7. Iedere kern heeft of krijgt een woonzorgcomplex dat toegankelijk is voor de lokale bewoners. De
woningcorporaties uit FoodValley zijn preferente partners om de ‘wooncomponent’ van deze
.11
voorzieningen te realiseren. Daarnaast blijven deze woningcorporaties de belangrijkste partners voor
het behoud van een goed en gevarieerd aanbod van sociale en levensloopbestendige woningen.
8. Met bewoners en wijkcomités voeren we het beleidsplan Wijkgericht Werken uit. In deze plannen
maken we samen met woningcorporaties, bedrijven en bewoners afspraken over het onderhoud van
het groen en de openbare ruimte. Vertrekpunt is wel dat bewoners en bedrijven niet alleen
meepraten, maar ook meehelpen.
9. Samen met bewoners en woningcorporaties maken we een plan voor speel- en groenvoorzieningen in
de buurt of wijk.
Met wie werken we samen?
We werken samen met de Rhenense Woningstichting, wijkcomités, projectontwikkelaars, bedrijven, bewoners
en belangenorganisaties.
3.3
Wij zijn een duurzame gemeente
Wij streven naar een duurzame ontwikkeling van Rhenen. Daarmee voorzien we in de behoefte van vandaag
zonder de toekomst van de komende generaties in gevaar te brengen. Want ook zij hebben recht op een
goede en gezonde leefomgeving. Deze opgave begint lokaal, in de gemeente Rhenen, maar heeft een
mondiale dimensie. Duurzaamheid gaat verder dan alleen de zorg om het milieu. Het gaat ook om
economische en sociale aspecten.
Duurzaamheid betekent ook een gezonde en goed opgeleide bevolking, een gemeenschap met vitale en
sociale netwerken, maatschappelijk vertrouwen en een goede fysieke en economische infrastructuur. Dit
werken wij verder uit in het Sociaal Domein en het Economisch Domein.
Wat willen we bereiken?
We willen dat Rhenen een groene, ambitieuze gemeente is. Een gemeente die zich duurzaam ontwikkelt en
duurzaam bouwt. Wij vinden het belangrijk dat wij zelf actief duurzame energiebronnen inzetten voor ons
energiegebruik. Maar wij willen ook werken aan nieuwe kleinschalige initiatieven voor lokale en regionale
duurzame energieopwekking en duurzaam energiegebruik. Dat doen we samen met inwoners, bedrijven en
instellingen. We zien een publiek-private samenwerking als de beste manier om de verduurzaming van de
lokale economie te versnellen en hiervan ook economisch te profiteren. We ondersteunen daarom concrete
duurzame initiatieven, we stimuleren innovaties en we benutten duurzame kansen.
Wat hebben we afgesproken?
1. Duurzaamheid wordt een vaste paragraaf in alle gemeentelijke beleids- en uitvoeringsplannen. We
passen het milieujaarverslag hierop aan.
2. We willen samen met regionale kennisinstellingen en het lokaal en regionaal bedrijfsleven het
(voormalig) DELM-terrein ontwikkelen tot een duurzaamheidspark annex kenniscentrum. Hier krijgen
vooral innovatieve bedrijven op het gebied van duurzaamheid een plek. Dat doen we samen met
regionale kennisinstellingen en het lokaal en regionaal bedrijfsleven.
3. We verkennen de mogelijkheid om een duurzaamheidsfonds in te stellen. Dit is een revolving fonds
waaruit we goedkope leningen voor duurzaamheidsinitiatieven financieren.
4. We gaan in gesprek met de woningcorporaties om hun woningvoorraad verder te verduurzamen.
.12
5. We komen met een road map om in 2025 als organisatie CO2-neutraal te zijn. Als onderdeel hiervan
komen op de gemeentelijke gebouwen zonnepanelen waarmee we ons eigen energie duurzaam
opwekken.
6. De gemeente wordt actief om lokale verenigingen, bedrijven en instellingen met elkaar in contact te
brengen om gezamenlijk duurzaam te opereren.
7. We stimuleren een betere afvalstoffenscheiding. Ook gaan we zwerfvuil in de gemeente tegen.
Bewonersinitiatieven op dit gebied worden actief ondersteund.
8. We hebben het streven om een millennium- en fairtrade-gemeente te zijn. We ondersteunen
initiatieven daarvoor vanuit onze inwoners.
Met wie werken we samen?
We werken samen met inwoners, Rhenense Woningstichting, bedrijven, regionale energiecoöperaties en
energiebedrijven.
3.4
We versterken de ruimtelijke ontwikkeling in Rhenen
Rhenen is een aantrekkelijke en gevarieerde gemeente. Dat komt onder andere door haar grote
aaneengesloten natuurgebieden, de drie verschillende kernen en het Binnenveld. Dat willen we natuurlijk
graag zo houden en waar mogelijk versterken. We hebben onze ruimtelijke ontwikkelingsmogelijkheden
recent vastgelegd in bestemmingsplannen. Deze plannen zijn voor de coalitie in belangrijke mate leidend.
Daarnaast blijven kleinschalige gebiedsontwikkelingen altijd mogelijk, om de economische en de sociaalmaatschappelijke vitaliteit van de gemeente te behouden met als voorwaarde dat deze ontwikkelingen
bijdragen aan de ruimtelijke kwaliteit van de gemeente. Voorbeelden van lopende kleinschalige
gebiedsontwikkelingen zijn onder andere plan Palmerswaard, Verbindingszone Vogelenzang en Vreewijk.
Wat willen we bereiken?
Op dit moment lopen in de gemeente meerdere ruimtelijke initiatieven. Deze plannen willen we voortvarend
afronden. Dat geldt ook voor plannen die lijken te stagneren. Een voorbeeld hiervan is Achterberg West 2. We
zullen verder geen nieuwe gebiedsontwikkelingen initiëren, maar waar mogelijk in publiek-private
samenwerking nieuwe gebiedsplannen faciliteren. Dat zijn bij voorkeur plannen die bijdragen aan de
vergroening van de lokale economie, duurzaamheid en een goed leefklimaat.
Wat hebben we afgesproken?
1. De opgave om de instandhoudingsdoelen in het N2000-gebied het Binnenveld te realiseren, is voor
ons een gegeven. We vinden het belangrijk dat het N2000-beheerplan een breed maatschappelijk
draagvlak heeft en zal bijdragen aan verbreding van het draagvlak. Belangrijk blijft dat de
noodzakelijke aanpassingen in de waterhuishouding niet leiden tot onevenredige schade in het
landbouwgebied. Is er toch schade? Dan moet het Rijk of de provincie deze schade afdoende
compenseren.
2. Lopende ruimtelijke plannen ronden we voortvarend af. We hebben daarbij specifieke aandacht voor
het bouwplan Achterberg West 2 (inclusief woonzorgcomplex), Vreewijk en het Bosje.
3. In alle ruimtelijke plannen is ruimte voor een actieve participatie van en communicatie met de
inwoners.
Met wie werken we samen?
.13
We werken samen met inwoners, bedrijven en ondernemers, projectontwikkelaars, zorgaanbieders, provincie
en belangengroepen.
.14
4.
Sociaal domein
4.1
Onze overkoepelende ambities
Onze taken binnen het sociaal domein vullen wij op een heldere manier in. Met gevoel voor de diversiteit en
de kleinschaligheid van ieder huishouden. Dat doen wij op twee manieren:
Ten eerste versterken we informele netwerken in straten en buurten. Mensen die hun talent en
energie voor elkaar inzetten in het dagelijkse leven. Daarmee brengen we vooral de menselijke maat
terug in het sociaal domein.
Ten tweede stimuleren en faciliteren we mensen in het sociaal domein als dat kan. We voeren regie
met beroepskrachten waar het past. En we reguleren zaken alleen als het moet. Ons uitgangspunt
daarbij is dat mensen (zoveel mogelijk) op eigen kracht en vanuit hun eigen leefomgeving hun leven
kunnen invullen. In een veilige en vertrouwde leefomgeving.
Hiermee richten we in Rhenen een sociaal domein in waarin ieders verantwoordelijkheid centraal staat. Niet
ieder voor zich maar ook voor elkaar. Een domein waarin iedereen die verantwoordelijkheid ook neemt. Met
andere woorden: Rhenen werkt aan een duurzaam sociaal domein
Wat hebben we afgesproken?
1. In de kernen Rhenen, Achterberg en Elst garanderen wij de inwoners een goed basisniveau aan zorg.
De komende jaren zijn cruciaal in het slagen van de organisatie van de zorg in Rhenen. We richten ons
met nadruk op de praktische uitvoering en uitwerking voor de inwoners van Rhenen. Ook maken we
voor de inwoners van Rhenen duidelijk wat er gaat gebeuren.
2. Het Integraal Beleidskader Sociaal Domein en de bijbehorende beleidsplannen werken we in het derde
kwartaal van 2014 uit in praktische uitvoeringsplannen. Dat doen we voor de terreinen jeugd,
maatschappelijke ondersteuning en participatie. Besluitvorming hierover is in oktober 2014.
3. De samenleving verandert van een verzorgingsstaat in een participatiesamenleving. Dat betekent dat
inwoners niet meer automatisch recht hebben op voorzieningen. We kijken eerst naar wat men zelf
kan, eventueel met hulp van familie, buren of vrienden. Het betekent ook dat de gemeente een stapje
terug doet en ruimte biedt aan initiatieven uit de Rhenense samenleving. Kunnen inwoners niet op
eigen kracht of met hulp van anderen voor zichzelf zorgen? Dan zijn wij er voor deze mensen.
4. Het Rijk past een bezuinigingskorting toe op geld dat de gemeenten krijgen voor de uitvoering van de
nieuwe zorgtaken. Voor mensen en gezinnen met meerdere problemen kan dit een extra zware
korting betekenen. Wij bekijken goed welke stapeleffecten dit te weeg brengt. En wij voorkomen dat
mensen daardoor in grotere problemen komen.
5. Wij zijn van mening dat de gemeente als lokale overheid een spilfunctie heeft. En dat wij daarom de
eerste moeten zijn om zorgvragen samen te brengen met het aanbod van voorzieningen. Zoals
thuiszorg, vervoer, onderwijs, woonzorgcomplexen en levensloopbestendige woningen.
6. Ook bij regionale samenwerking houden wij de vrijheid om lokaal beleid te ontwikkelen. Het
budgetrecht van de gemeenteraad respecteren we.
7. Vernieuwing en innovatie zijn belangrijk om de negatieve effecten van de bezuinigingen om te buigen.
Hierover maken we afspraken met aanbieders van zorg.
.15
4.2
We helpen mensen waar dat nodig is (Maatschappelijke ondersteuning)
Wat willen we bereiken?
We willen dat alle inwoners van Rhenen, Achterberg en Elst kunnen deelnemen aan onze samenleving. Want
mensen maken de samenleving. Zij doen op eigen kracht mee en ondersteunen elkaar in hun wijk of buurt. De
gemeente organiseert ondersteuning voor hen die dat nodig hebben en geeft maatwerk.
Wat hebben we afgesproken?
1. Hebben mensen hulp nodig? Dan kan de gemeente dat in een vroeg stadium signaleren en oplossen.
Daar richten we de (in)formele zorg en de collectieve voorzieningen op in. Zo voorkomen we de inzet
van zware, individuele en gespecialiseerde voorzieningen.
2. We willen dat burgers die ondersteuning vanuit de Wmo krijgen zoveel mogelijk keuzevrijheid hebben
in zorg.
3. Wij maken een sociale kaart van Rhenen. Zodat instanties elkaar makkelijker kunnen vinden.
4. Vrijwilligers zijn een van de pijlers in de maatschappelijke ondersteuning. Wij stellen daarom een
vrijwilligersbeleid op. Dat doen we samen met de vrijwilligers en andere betrokken organisaties.
5. Mantelzorgers zijn onmisbaar, bijvoorbeeld in de zorg voor ouderen. De gemeente zorgt ervoor dat zij
ondersteuning krijgen waar mogelijk. Wij willen de dagopvang in de gemeente Rhenen zoveel mogelijk
op peil houden om mantelzorgers te ontlasten.
6. We vragen voor bepaalde voorzieningen een eigen inkomensafhankelijke bijdrage. Zo houden we de
maatschappelijke ondersteuning betaalbaar. Deze bijdrage mag niet ten kosten gaan van de
bereikbaarheid van de zorg.
7. We maken resultaatgerichte afspraken met onze partners in dit domein. En we kijken goed of iedereen
deze afspraken goed nakomt.
8. We staan een goed minimabeleid voor. We zetten het recent vastgestelde minimabeleid voort. En we
zorgen dat kinderen in achterstand extra aandacht krijgen. Hebben mensen acute financiële
problemen? Dan kan noodhulp verleend worden.
9. Ouderen willen langer thuis blijven wonen. Daarom willen we dat er genoeg geschikte woningen voor
ouderen met een (zware) zorgvraag in Rhenen beschikbaar zijn. Daarover maken we afspraken met de
woningcorporaties. We zien nauwgezet toe op het nakomen van deze afspraken.
10. We willen bij schuldhulpverlening de inzet van vrijwilligers en maatschappelijke organisaties vergroten.
Schuldhulpmaatje is daarbij een goed voorbeeld. Ook geven we meer aandacht aan zelfstandigen
zonder personeel (zzp’ers) met een schuldhulpvraag. We komen voor deze groeiende groep
hulpvragers met een goede oplossing.
11. Het Rijk stoot een aantal AWBZ-taken af die voor rekening van de gemeente komen. Veel zorg die
mensen nu nog in instellingen krijgen, kunnen zij voortaan alleen nog thuis krijgen. Waar dat kan,
nemen wij zoveel mogelijk belemmeringen weg. Zo maken we toereikende zorg thuis mogelijk.
.16
4.3 We zorgen dat mensen kunnen deelnemen aan de samenleving( Participatie )
Wat willen we bereiken?
De beste sociale voorziening is werk. Soms kunnen mensen zelfstandig wat moeilijker de juiste baan vinden.
Door een psychische, lichamelijke of verstandelijke beperking of door langdurige werkloosheid. We vinden het
belangrijk dat ook zij werk kunnen krijgen en met respect voor ieders kwaliteiten benaderd worden. Want een
baan voorkomt sociaal isolement, het maakt mensen zelfstandiger en helpt om talenten te ontwikkelen. We
willen zoveel mogelijk mensen aan het werk krijgen, maar respecteren ook dat er mensen zijn waar dat niet
voor is weggelegd.
Wat hebben we afgesproken?
1. Wij werken samen met regionale en lokale bedrijven en organisaties om de afstand tot de
arbeidsmarkt te verkleinen. Zij bieden stageplaatsen, werkervaringsplekken of een baan aan. Wij
geven daarin zelf het goede voorbeeld.
2. Het bedrijf IW4 in Veenendaal wil een grotere bemiddelende rol spelen tussen mensen met een
afstand tot de arbeidsmarkt en potentiële werkgevers. Als mede-eigenaar van IW4 ondersteunen we
deze ambitie.
3. De gemeente zorgt ervoor dat de inwoners ook primair in Rhenen toegang hebben tot sociale zaken.
Wij onderstrepen hiermee de motie, die de Raad heeft aangenomen, over de loketten van de sociale
dienst.
4. We zien vrijwilligerswerk en werkervaringsplaatsen als een manier om naar regulier werk te komen of
sociaal actief te blijven. We leveren hierbij maatwerk. Dat doen we binnen bestaande wet- en
regelgeving.
5. Beleid over werk, inkomen en participatie blijft gericht op de specifieke behoefte van de inwoners van
Rhenen. De externe uitvoering van het beleid controleren we zorgvuldig. Dat doen we samen met de
betrokken cliëntorganisaties.
6. We willen de werkloosheid onder jongeren in Rhenen in kaart brengen. Zodat we met alle
betrokkenen een passend actieplan kunnen opstellen om de werkloosheid terug te dringen. Waar
mogelijk ondersteunen we kansrijke initiatieven op dit gebied.
7. De dienstverleningsovereenkomst met Veenendaal evalueren we samen met de betrokken
cliëntorganisaties. De ervaring van direct betrokkenen nemen we in deze evaluatie mee.
8. Krijgen mensen een bijstandsuitkering? Dan vragen we van deze mensen een maatschappelijke
bijdrage naar vermogen, in samenhang met het participatiebeleid, ondersteunend aan terugkeer in
een reguliere baan.
.17
4.4 We nemen onze verantwoordelijkheid voor Jongeren, jeugd en onderwijs
Wat willen we bereiken?
We vinden het belangrijk dat jongeren in Rhenen veilig en gezond kunnen opgroeien, goed onderwijs krijgen
en voorbereid worden op hun zelfstandigheid. Van een veilige en gezonde leefomgeving gaat de meeste
preventie uit. Wij nemen onze verantwoordelijkheid om jeugdzorg goed te organiseren. In de kleinschaligheid
van Rhenen zien we een kans om dit te doen.
Wat hebben we afgesproken?
1. Sport, bewegen en cultuur spelen in samenwerking met het onderwijs een belangrijke (preventieve)
rol in het domein van gezondheid en zorg. We bekijken de budgetten hiervoor daarom in samenhang
met elkaar. De bestaande budgetten voor sport en cultuur ontzien we bij verdere bezuinigingen.
2. Zorgvragen signaleren we zo vroeg mogelijk. Zodat we het liefst nog met eenvoudige middelen kunnen
bijsturen in de eigen omgeving van het kind (preventie).
3. Het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) is de spil en het coördinatiepunt van alle zorgvragen voor
kinderen uit Rhenen, Achterberg en Elst. Wij bieden goede ondersteuning aan het CJG.
4. We ontwikkelen integraal jeugdbeleid en we voeren dit uit. Daarvoor gaan we in gesprek met
jongeren, organisaties en stichtingen. We baseren ons beleid op de wensen en behoeften van alle
jongeren. Ruimtes voor jongeren richten we in samen met jongeren.
5. We willen dat de peuters van Rhenen, Elst en Achterberg vroeg- en voorschoolse educatie (VVE)
kunnen blijven gebruiken. Dat geeft hen een goede start op de basisschool.
4.5
We werken wijkgericht
Wat willen we bereiken?
Wijkgericht werken is een andere aanpak van het sociale en fysieke beheer in de wijken. Niet de gemeente,
maar bewoners en professionele organisaties geven aan wat er in de buurt of wijk moet gebeuren om de
leefbaarheid te verbeteren. Dit betekent dat de gemeente samen met de wijk en de wijkcomités de
activiteiten afstemmen op de vraag van de bewoners en niet andersom. Het gaat om samen denken, praten,
keuzes maken en doen.
Wat hebben we afgesproken?
1. We behouden de fysieke en sociale kwaliteit van de leefomgeving samen met de bewoners en waar
mogelijk verbeteren we deze kwaliteit.
2. We staan voor een gezamenlijke en integrale aanpak van de leefbaarheid in de wijken en kernen.
3. Bij vraagstukken over leefbaarheid vergroten we de betrokkenheid van inwoners. We geven daarbij zo
vroeg mogelijk aan wat wel en niet haalbaar is.
4. We verbeteren de communicatie tussen inwoners, gemeente en partners.
5. We organiseren de samenwerking tussen maatschappelijke partners. Om zo tot een integrale aanpak
van wijkgericht werken te komen.
.18
Met wie werken we samen?
We werken samen met inwoners, cliëntenraden, belangenvertegenwoordigers, zorginstellingen,
welzijnsinstellingen, consultatiebureau, sportorganisaties, onderwijs, culturele organisaties, wijkteams, kerken
en de jongerenraad.
.19
5.
Economisch domein
5.1
De markt trekt langzaam aan
Een aantal industriële bedrijven, met name gevestigd op industrieterrein Remmerden, hebben de laatste
jaren last gehad van de crisis. Zo ook de detailhandel en de agrarische sector, in onze gemeente van belang, is
de financiële situatie niet rooskleurig. We horen op dit moment goede geluiden. De markt trekt weer wat aan
en de consument geeft weer wat makkelijker geld uit. Het is echter zeer broos. Het economisch domein heeft
volgens onderzoeken de laatste jaren te weinig aandacht gekregen. Dat moet flink verbeteren.
Wat willen we bereiken?
We willen een breed overleg. We vinden het belangrijk dat ondernemers (BKR, STERC en OVA), de overheid en
het onderwijs breder overleggen met elkaar. Zodat zij tot een betere onderlinge afstemming komen. Dat is het
vervolg op het initiatief van de Bedrijvenkring Rhenen (BKR) in november 2013. De coalitie kiest daarbij voor
een intergemeentelijke aanpak. Daarnaast willen we duurzaamheid meer onder de aandacht brengen en
verbindingen leggen met het economisch domein.
We stimuleren en inspireren agrarische bedrijven om te vernieuwen en te verduurzamen.
De FoodValley-projecten ‘Duurzaam agrarisch ondernemen’ en ‘Vallei boert bewust’ hebben onze volle
aandacht. We gaan op zoek naar een goede balans tussen ondernemen, landbouw en natuur. Als gemeente
willen we alle partijen hierover aan tafel krijgen. Het is daarnaast belangrijk om de positie van de agrariërs te
versterken. We bieden ruimte aan vernieuwing van de landbouwsector: aandacht voor levensvatbaarheid
onder andere door schaalvergroting en ruimte voor kleine innovatieve bedrijven. De regio FoodValley werkt
aan behoud en versterking van de leefomgeving.
We besteden meer aandacht aan de situatie rond zzp’ers. We kijken vooral naar wat de zzp’ers willen en
kunnen gebruiken. Ook in FoodValley schenken we aandacht aan zzp’ers, maar de initiatieven hebben nog te
weinig succes. Willen mensen vanuit de bijstand de stap naar zzp’er maken? Dat stimuleren wij. Daarnaast
onderzoeken we of we zzp’ers vaker kunnen inzetten voor werkzaamheden binnen de gemeente. Ook kunnen
we lege winkelpanden in het centrum, bedrijfspanden op Remmerden of gemeentelijke gebouwen aanbieden
aan zzp’ers. Dat gaat tegelijk verloedering tegen.
We stimuleren de werkgelegenheid op Remmerden. Er moeten meer mensen aan de slag. Op het
industrieterrein Remmerden is het belangrijk dat er verschillende branches gevestigd zijn. Zo spreiden we
economische risico’s. Binnenkort komt het terrein van het Logistiek Centrum Rhenen (DELM) vrij. Wij willen
onze ambities hierover bespreken met het Rijksvastgoed- en ontwikkelingsbedrijf (RVOB). Zodat we hier een
verbinding tot stand kunnen brengen met de focus op bedrijvigheid, duurzaamheid en energieneutraliteit. De
coalitie wil op dit terrein inzetten op werkgelegenheid gerelateerd aan hoogwaardige arbeidsintensieve
activiteiten.
.20
Mensen met een beperking moeten zich ook kunnen ontwikkelen in hun werk.
Mensen met een bijstandsuitkering en gedeeltelijk arbeidsongeschikten vinden vaak moeilijk werk. Toch is dat
van groot belang, want werk is de sleutel tot meedoen in de samenleving. Wij gaan uit van wat mensen wél
kunnen. Wij leggen hiervoor verbindingen met het sociaal domein.
Wat hebben we afgesproken?
1. Het initiatief van het lokaal ondernemerscongres van Bedrijvenkring Rhenen (BKR) krijgt een
structureel vervolg. Daar moet ook het onderwijs een plaats in krijgen.
2. We willen een MKB-vriendelijke gemeente zijn. We willen op de MKB-scoringslijst boven het
gemiddelde uitkomen.
3. We verkennen de mogelijkheid van een integrale gebiedsontwikkeling in het Binnenveld gericht op
een grotere levensvatbaarheid voor grondgebonden agrarische bedrijven in combinatie met een
kwaliteitsimpuls voor natuur en landschap. Voorwaarden zijn:
voldoende maatschappelijk draagvlak, zowel bij de agrarische gemeenschap als bij de
natuurorganisaties én;
een sluitende financiering uit bijdragen van gebiedspartijen, provincie, Rijk en Europese fondsen.
4. We evalueren het pachtbeleid. Dat doen we om te kijken of dit beleid voldoende en transparant
genoeg bijdraagt aan het behoud van levenskrachtige grondgebonden agrarische bedrijven. Bij deze
evaluatie betrekken we een doorsnede van de agrariërs (LTO en niet-LTO) in het Binnenveld.
5. Zzp’ers moeten makkelijker binnen de lokale en regionale economie kunnen werken. Als ontmoetingsen werkplek kunnen leegstaande winkelpanden en bedrijfsgebouwen ingezet worden. Dat doen we
ook om verloedering tegen te gaan.
6. We willen samen met regionale kennisinstellingen en het lokaal en regionaal bedrijfsleven het
(voormalig) DELM-terrein ontwikkelen tot een duurzaamheidspark annex kenniscentrum. Hier krijgen
vooral innovatieve bedrijven op het gebied van duurzaamheid een plek
7. We blijven ook lokaal, naast de ontwikkelingen binnen de arbeidsregio FoodValley, jongeren en
ondernemers met elkaar verbinden. Regelmatige sessies om jongeren aan stageplaatsen of
werkervaringsplekken te helpen blijven we faciliteren.
8. Mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt moeten uitzicht krijgen op een reguliere werkplek. Het
maakt niet uit of zij een bijstandsuitkering ontvangen of een arbeidsbeperking hebben.
We streven naar voldoende en goede werkplekken voor deze kwetsbare groep. Daarvoor maken we
afspraken met lokale en regionale ondernemers en IW-4. Voor diegenen die buiten de boot dreigen te
vallen, bieden we een beschutte werkomgeving of vrijwilligerswerk.
Met wie werken we samen?
We werken samen met ondernemers, brancheorganisaties, onderwijs, RVOB, domeinen en Regio FoodValley.
.21
5.2
Recreatie en toerisme is belangrijk voor de economie
De sector recreatie en toerisme is van groot belang voor de plaatselijke economie, het voorzieningenniveau en
de leefbaarheid van de gemeente. Er liggen al goede beleidsnota’s, daar gaan we mee aan het werk. Op 2 juli
2013 stelden we het beleidsplan recreatie en toerisme 2013-2016 vast: "Rhenen, 10 hoogtepunten aan de
Rijn". Dit beleidsplan is in samenwerking met de sector tot stand gekomen. De komende collegeperiode
voeren we het plan verder uit.
Wat willen we bereiken?
Lokale ondernemers kunnen meer gebruik maken van de Utrechtse Heuvelrug. De Utrechtse Heuvelrug
Rhenen is met haar historische kern en unieke ligging een belangrijke toegang voor het nationale park de
Utrechtse Heuvelrug. Deze positie benutten we nog onvoldoende. Vanuit Rhenen kun je het nationale park
wandelend en fietsend verkennen. Dat biedt kansen voor lokale ondernemers. Zij kunnen met speciale
arrangementen de lokale economie een impuls geven. Samenwerking en gemeenschappelijke promotie is
daarbij belangrijk. Dat willen wij stimuleren door een bijdrage te leveren aan de promotie van Rhenen. Deze
bijdrage betalen we uit de toeristenbelasting. Voorwaarde is wel dat de Rhenense ondernemers een
vergelijkbare bijdrage leveren.
Kwintelooijen moet toegankelijk blijven als recreatiegebied. Kwintelooijen is een natuur- en recreatiegebied
van regionale betekenis. Door het wegvallen van het recreatieschap is de financiering van het beheer van dit
gebied onzeker geworden. De coalitie vindt het echter belangrijk dat Kwintelooijen als recreatiegebied
toegankelijk blijft. Samen met de particuliere eigenaren van Kwintelooijen, de provincie Utrecht en gemeente
Veenendaal werken wij daarom aan een gezonde financiële basis voor dit gebied. Passende verdienmodellen
moeten hieraan bijdragen, zoals het klimbos.
We betrekken het historisch centrum beter bij de omliggende natuur
We leggen verbindingen tussen het historisch centrum en de omliggende natuur. We willen graag een
toeristische binnenstad zijn met een goede uitstraling. Het is de wens om in deze collegeperiode van vier jaar
de binnenstad te herstructureren. Dat doen we volgens het plan van MTD-Landschapsarchitecten. Dit is nodig
omdat we een toeristische binnenstad willen hebben met een uitnodigende uitstraling. Het gaat uiteindelijk
om werkgelegenheid en economie, recreatie en toerisme. In het huidige beleid is het de bedoeling om de stad
in fases te herstructureren, op natuurlijke momenten. Maar we willen dit binnen een kortere periode
uitvoeren.
Wat hebben we afgesproken?
1. We verkopen onze unieke ligging beter. Promotie en communicatie als ondersteuning aan de
ondernemers zien wij als een belangrijke opdracht.
2. We maken verbindingen met ons (historisch) centrum en de omliggende natuurgebieden.
3. We gaan verder met het museumkwartier en het historisch centrum. Dat doen we binnen de al
gestelde financiële kaders.
4. Opbrengsten uit de grondexploitaties reserveren we deels om het centrum eerder te kunnen
herstructureren.
5. We brengen het Nationale park de Utrechtse Heuvelrug meer en beter onder de aandacht.
.22
6. Binnen ruimtelijke mogelijkheden m.n. recreatie & toerisme gelegenheid bieden c.q. faciliteren
verdienmodellen te ontwikkelen.
7. Binnen het recreatief domein worden twee projecten gedefinieerd: 75 jaar Slag om de Grebbeberg en
de Cuneratoren.
Met wie werken we samen?
We werken samen met inwoners, ondernemers, brancheorganisaties, evenementen- en cultuurorganisaties en
provincie.
.23
6.
Financieel domein
6.1
We zorgen voor een sluitende begroting
Voor het begrotingsjaar 2015 maken we de begroting incidenteel sluitend. Voor de volgende begrotingsjaren
zal de begroting meerjarig structureel sluitend zijn. We willen structurele lasten dekken met structurele
inkomsten. Bij het opstellen van de begroting geven we inzicht in de maatschappelijke effecten van de
begroting.
Wat willen we bereiken?
In principe wil de coalitie geen lastenverzwaring doordat de gemeentelijke lasten stijgen, zoals de ozb,
afvalstoffen- en rioolheffing. De lasten mogen maximaal stijgen met het inflatiepercentage voor een
gemiddeld gezin. Uitgangspunt is om de afvalstoffen- en rioolheffing 100% kostendekkend te maken. De raad
bepaalt welke kosten we toerekenen aan riool- en afvalstoffenheffing. Stijgen de tarieven daardoor met meer
dan het inflatiepercentage? Dan zetten we de bestaande reserves van de heffingen (exclusief het risicodeel) in
om het tarief te egaliseren. Voor een gemiddeld huishouden stijgen de woonlasten niet. Het risicodeel van
deze reserves brengen we in kaart.
Op dit moment werken we aan een nieuwe financiële systematiek. In het kort: de coalitie wil komen tot een
betere sturing die gericht is op maatschappelijke effecten en doelstellingen. Daarvoor moeten we de begroting
zoals wij die nu kennen bijstellen. De nadruk ligt nu vooral op verantwoording. Terwijl het de wens is om een
beter sturingsmiddel te krijgen. De activiteiten van het bestaande beleid komen in de huidige begroting slechts
summier aan bod, waardoor de doelstellingen van het bestaande beleid amper belicht worden. Liever sturen
we op gewenste maatschappelijke effecten die wij kunnen evalueren en controleren. Eén van de
meerwaarden moet zijn dat budgetten ontschot worden. Meerdere budgetten kunnen gebruikt worden om
tot een beter maatschappelijke effect te komen
Wat hebben we afgesproken?
1. Vanaf 2016 is de meerjarenbegroting structureel sluitend.
2. De kostendekkendheid van de leges onderzoeken we verder. Het uitgangspunt is deze 100%
kostendekkend te laten zijn.
3. We bekijken of we de reserves afvalstoffen en riool moeten inzetten om het tarief te egaliseren.
4. Lastenverzwaring (onroerende zakenbelasting, rioolheffing en afvalstoffenheffing) wordt in deze
collegeperiode toegestaan met ten hoogste het geldend inflatiepercentage voor een gemiddeld
huishouden.
5. De komende jaren draagt de landelijke overheid veel taken over aan de gemeente. Deze taken voeren
wij uit met het geld dat we daarvoor van het Rijk krijgen. Ook gebruiken we hiervoor de bestaande
gemeentelijke budgetten en reserves.
6. We richten de programmabegroting anders in, zodat de raad beter kan sturen en evalueren. Zo kunnen
we een optimaal maatschappelijk effect bereiken.
7. Budgetten ‘ontschotten’ we zoveel als mogelijk. Zodat we het voorgestelde maatschappelijk effect
slimmer en efficiënter kunnen bereiken.
8. We benutten externe subsidiestromen en aanjaagpremies optimaal.
9. We willen zero based begroten. Dat betekent dat we de begroting vanaf de grond opbouwen. We
actualiseren budgetten en middelen die zijn gekoppeld aan bestaande activiteiten. Zo maken we deze
budgetten inzichtelijk en kunnen we het totaal aan beschikbare middelen efficiënter inzetten. Dit
voeren we in voor de perspectiefnota voor begrotingsjaar 2016.
.24
10. Wethouders dragen volledige financiële verantwoordelijkheid binnen hun eigen programma.
Met wie werken we samen?
We werken samen met inwoners, ondernemers, provincie en belangengroepen.
6.2
We bezuinigen met elkaar
De afgelopen jaren voerden we al forse bezuinigingen door. Dat lukte vaak door de ‘kaasschaafmethode’ te
hanteren. Maar de rek is eruit. We denken daarom nu na over andere manieren om tot een gezonde financiële
huishouding te komen. Oplopend tot 2017 krijgen we jaarlijks ongeveer 2,5 miljoen euro minder van het Rijk.
Daardoor ontkomen we niet aan bezuinigingen.
Wat willen we bereiken?
We streven naar een kleine, effectieve en efficiënte gemeentelijke overheid die meer en meer samenwerkt
met partners. Dit kunnen andere gemeenten zijn, maar ook organisaties. Efficiënt samenwerken, inkopen,
huisvesten en organiseren zijn hierbij sleutelwoorden.
Onze inwoners staan elkaar bij. Van zorg tot het verenigings- en bedrijfsleven. Met het oog op de
bezuinigingen horen wij graag van onze inwoners wat ze wel en niet belangrijk vinden. En in welke mate. Zodat
we op basis van die inbreng concrete keuzes kunnen maken. Het zal altijd zo moeten zijn dat de bezuinigingen
maatschappelijk gedragen worden. De uitkomsten hiervan zullen de basis moeten zijn om onze begrotingen op
orde, dus sluitend, te krijgen.
Onze begroting voor 2015 willen we incidenteel sluitend presenteren. Voor de jaren vanaf 2016 bieden we een
meerjarig structureel sluitende begroting aan.
Wat hebben we afgesproken?
1. We blijven inzetten op samenwerking met anderen. Dat kunnen gemeenten zijn, maar ook nietoverheidsorganisaties.
2. Met scenario’s worden de consequenties van de verschillende keuzes in kaart gebracht. Op basis
hiervan gaan we met inwoners en maatschappelijke organisaties in gesprek om tot daadwerkelijke
bezuinigingen te komen. Dat doen we over alle domeinen.
3. Voeren we bezuinigingen door? Dan brengen we de maatschappelijke effecten van deze bezuiniging
specifiek in beeld. Als dat kan, doen we dat voor verschillende inwonersgroepen. Ook monitoren we
deze bezuinigingen binnen de doelgroepen van het sociaal domein.
4. In juni 2014 brengen we met name incidentele bezuinigingsmaatregelen in beelden we zetten deze in
om de begroting voor 2015 incidenteel sluitend te krijgen. Voor de begroting 2016 en daaropvolgende
jaren nemen we structurele maatregelen. Dat doen we volgens punt 2. Uiterlijk in juni 2015 kunnen
we met de raad de verschillende scenario’s bespreken.
Met wie werken we samen?
We werken samen met inwoners, ondernemers, belangenorganisaties en verenigingen.
.25

Download Report