Artikel van Robert Rost in Palet over het gebruik van Pruisisch Blauw

Tekst & Beeld Robert Rost, Resident Artist
Aan de slag met
Prussian Blue
ÉÉN VAN MIJN MEEST GEBRUIKTE KLEUREN EN STANDAARD AANWE-
Kleurverloop Prussian Blue
van Winsor & Newton Winton Olieverf
had plots toevallig een ijzerferrocyanide ontwikkeld: Prussian Blue. Prussian Blue wordt gezien als één van de allereerste synthetische or-
Prussian Blue werd mede door zijn stabiele ei-
Detail hondepoot - Prussian
ganische pigmenten en staat daarmee aan de
genschappen en lage prijs erg populair. Dertig
Blue met Raw Umber voor
basis van een ontwikkeling, die grote impact
jaar later werd de kleur volop gebruikt in heel
het gebruik van grijstonen.
zou gaan hebben op de geschiedenis van de
Europa en veroverde het de wereld tot aan Ja-
schilderkunst.
pan toe. Zo is de wereldberoemde houtsnede
ZIG OP HET PALET IS PRUSSIAN BLUE. EEN KLEUR DIE IK VEELAL ALS
van Hokusai ‘De grote golf van Kanawaga’ ook
MENGKLEUR GEBRUIK OM DIEPE, DONKERE TINTEN TE VERKRIJGEN
Pas rond 1720 kwam Diesbach naar buiten met
OF VAAK STERK VERDUND GEBRUIK VOOR DE OPZET VAN EEN SCHIL-
blauwe pigmenten tot dan toe erg duur en
gemaakt met Prussian Blue.
Prussian Blue gebruikt voor
zijn vondst. Behalve het inferieure Smalt waren
donkere tonen en hetophalen
Buiten de schilderkunst werd het pigment po-
hiervan bij pasteus werken.
DERIJ. HET ONTSTAAN VAN PRUSSIAN BLUE KENT EEN INTERESSANTE
Robert Rost
GESCHIEDENIS, IS EEN VEELGEBRUIKT PIGMENT ONDER SCHILDERS
EN KENT VELE STERKE EIGENSCHAPPEN.
Beroemde schilders als Constable, Monet en Van Gogh gebruikten Prussian Blue en Picasso wist
er ook wel raad mee tijdens zijn
blauwe periode.
Plots beroemd
Prussian Blue werd rond 1704
per toeval ontdekt door de Berlijnse alchemist Heinrich Diesbach en werd ook wel Berlijns
Blauw genoemd. Het verhaal is
beroemd en handelt over zijn poging om een synthetisch Karmijnlak te fabriceren. Gedurende
dit procedé trad er vervuiling op
met een dierlijke olie en Diesbach
Een mengsel van Prussian Blue
Raw Umber en Cadmium Red voor
een sterk donkere kleur.
44
palet 372 I augustus/september 2014
palet 372 I augustus/september 2014
45
grote hoeveelheid andere verf van kleur veranWinsor & Newton Artists'Oil
derd. Hierdoor is het goed uitkijken met men-
Colour op paneel. -Duidelijk
gen dat er niet een klein spoor van Prussian
een overheersend Prussian
Blue aan de kwast of het paletmes zit, want dit
tast direct een mooi mengsel aan.
Blue palet
Deze kleurkracht van Prussian Blue is erg handig om te gebruiken om donkere lijnen en vlakken in een schilderij mee op te halen. Ook als
de aangebrachte olieverflaag sterk verzadigd is
(bij pasteuze werkwijze) en zwakkere pigmenten weinig effect bewerkstelligen, zal Prussian
Prussian Blue ingezet als donkerste toon
Blue nog steeds direct overheersen en contrast teweeg brengen.
Vermeng met andere tinten geeft Prussian
dus belangrijk de regel ‘langzaam -op sneldro-
Blue tevens een zeer breed spectrum aan
gend’ in acht te houden. Transparant aange-
kleuren. Prussian Blue behoort tot de groep
bracht bezit Prussian Blue een prachtige kleur-
olieverven met de kortste droogtijden en het is
diepte en een intense bronsachtige gloed!
Winsor & Newton Artists'Oil
Colour Prussian Blue van
professionele kwaliteit
Yumi 120 x 100 cm.
pulair als huisverf en het zou later ook aan de
donker weer sterker van kleur te worden. De
Winsor & Newton Artists´Oil
basis staan bij de uitvinding van de fotokopie.
moderne Prussian Blue kent dit probleem niet
Colour op canvas-
De term blauwdruk heeft ook betrekking op dit
en is zelfs ingedeeld in de hoogste categorie
De tranparante eigenschap
pigment.
(lichtechtheid 1), wat een excellente lichtechtheid betekent. Het kan dus veilig gebruikt wor-
van Prussian Blue gebruikt op
de achtergrond.
Stabiliteit
den, zonder dat een schilder zich zorgen hoeft
Prussian Blue is een semi-transparante kleur
te maken over het verschieten van kleur door
en had van oorsprong een lage lichtechtheid.
daglicht en zodoende over de levensduur van
Prussian Blue kende zelfs de eigenaardige ei-
een schilderij.
Winsor & Newton
www.robertrost.nl
genschap om bij daglicht te vervagen en in het
Donker en Krachtig
Prussian Blue is een donkerblauw dat uit de
tube wel bijna zwart lijkt. Meng Prussian Blue
met wat wit, of smeer het uit op een lichte ondergrond, dan wordt direct de typische kleur
blauw zichtbaar. Ik maak vaak gebruik van
deze donkerte en meng het graag met een
Raw Umber en een beetje Cadmium Red om
een bijna zwarte kleur te verkrijgen. Zwart zelf
bezit vaak weinig kleurdiepte en oogt naar mijn
gevoel vaak ‘leeg’. Een mengsel met Prussian
Tige 60 x 40 cm
Blue heeft dit niet en is juist erg rijk van kleur en
Winsor & Newton Artists'Oil
uitstraling.
Colour op canvas-
Prussian Blue heeft een zeer sterke kleur-
Het gebruik van Prussian Blue
kracht, wat inhoudt dat een klein beetje al een
op de achtergrond en
als mengkleur in de huid.
Een prachtige Prussian Blue van professionele
kwaliteit in de Artists'Oilbar.
Hier vermengd met Titanium White
46
palet 372 I augustus/september 2014
palet 372 I augustus/september 2014
47